เล่นหุ้นเป็นระบบ คุณก็รวยได้

ชอ่ื และทอ่ี ยู่ ชอ่ื ยอ่ บริษัทหลักทรัพย์จัดการกองทุนรวม บีโอเอ จำกัด BOAAM 179/6-10 อาคารบางกอกซติ ท้ี าวเวอร์ ชน้ั 5 ถนนสาทรใต้ แขวงทงุ่ มหาเมฆ เขตสาทร กรงุ เทพฯ 10120 โทร. 0-2679-5353 โทรสาร 0-2679-5571-5 http://www.boaam.com บริษัทหลักทรัพย์จัดการกองทุน ธนชาติ จำกัด NASSET 898 อาคารเพลนิ จติ ทาวเวอร์ ชน้ั 15 ถนนเพลนิ จติ แขวงลมุ พนิ ี เขตปทมุ วนั กรงุ เทพฯ 10330 โทร. 0-2263-0800 โทรสาร 0-2263-0811-4 http://www.nasset.co.th บริษัทหลักทรัพย์จัดการกองทุนรวม วรรณ จำกัด ONEAM อาคารเกษรเพลซ ชน้ั 5 ถนนเพลนิ จติ แขวงลมุ พนิ ี เขตปทมุ วนั กรงุ เทพฯ 10330 โทร. 0-2659-8888 โทรสาร 0-2659-8860-1 http://www.one-asset.com บริษัทหลักทรัพย์จัดการกองทุน อเบอร์ดีน จำกัด ABERDEN 90/42-43 อาคารสาธรธานี 1 ชน้ั 16 ถนนสาทรเหนอื แขวงสลี ม เขตบางรกั กรงุ เทพฯ 10500 โทร. 0-2636-8248 โทรสาร 0-2636-6482 http://www.aberden-asset.co.th บริษัทหลักทรัพย์จัดการกองทุน ทิสโก้ จำกัด TISCOASSET 48/16-17 อาคารทสิ โกท้ าวเวอร์ ชน้ั 9 ถนนสาทรเหนอื แขวงสลี ม เขตบางรกั กรงุ เทพฯ 10500 โทร. 0-2633-7777 โทรสาร 0-2633-7300 http://www.tiscoasset.com บริษัทหลักทรัพย์จัดการกองทุนรวม บัวหลวง จำกัด BBLAM 175 อาคารสาธรซติ ท้ี าวเวอร์ หอ้ ง 2601 ชน้ั 26 ถนนสาทรใต้ แขวงทงุ่ มหาเมฆ เขตสาทร กรงุ เทพฯ 10120 โทร. 0-2679-6400 โทรสาร 0-2679-5995-627 ตลาดหลกั ทรพั ยแ์ หง่ ประเทศไทย 95

ชอ่ื และทอ่ี ยู่ ชอ่ื ยอ่ ING-FUND บริษัทหลักทรัพย์จัดการกองทุนรวม ไอเอ็นจี (ประเทศไทย) จำกัด KTAM 2 อาคารเพลนิ จติ เซน็ เตอร์ ชน้ั 17 B สขุ มุ วทิ ซอย 2 เขตคลองเตย กรงุ เทพฯ 10110 โทร. 0-2656-9111 โทรสาร 0-2656-9119 AJF http://www.ingfundsthai.com บริษัทหลักทรัพย์จัดการกองทุน กรุงไทย จำกัด 11 อาคารควิ เฮา้ สส์ าทร ชน้ั 10 ถนนสาทรใต้ แขวงทงุ่ มหาเมฆ เขตสาทร กรงุ เทพฯ 10120 โทร. 0-2679-2030 โทรสาร 0-2679-1820-21 http://www.ktam.co.th บริษัทหลักทรัพย์จัดการกองทุน อยุธยาเจเอฟ จำกัด 898 อาคารเพลนิ จติ ทาวเวอร์ ชน้ั 8 เอ ถนนเพลนิ จติ แขวงลมุ พนิ ี เขตปทมุ วนั กรงุ เทพฯ 10330 โทร.0-2263-0200 โทรสาร 0-2263-0198-9 http://www.ajffunds.com มถิ นุ ายน 2545 96 กา้ วแรกสกู่ ารลงทนุ ในตลาดหลกั ทรพั ย์

หมวดคำศัพท์ ท่เี กี่ยวกบั การลงทุนใน ธุรกิจหลักทรัพย์ ตลาดหลกั ทรพั ยแ์ หง่ ประเทศไทย 97

กระดานตา่ งประเทศ (Foreign Board) เปน็ กระดานซอ้ื ขายหลกั ทรพั ยท์ ใ่ี ชร้ องรบั การซอ้ื ขายของผลู้ งทนุ ชาวตา่ งประเทศ หลักทรัพย์ที่นำมาขายผ่านกระดานต่างประเทศต้องเป็นหลักทรัพย์ที่มีชื่อชาว ต่างประเทศเป็นเจ้าของ กระดานหลกั (Main Board) เปน็ กระดานซอ้ื ขายสำหรบั การซอ้ื ขายหลกั ทรพั ยท์ ม่ี ปี รมิ าณตามหนว่ ยซอ้ื ขาย (Board Lot) หรอื มากกวา่ ในปรมิ าณทเ่ี ปน็ ทวคี ณู ของ 1 Board Lot เชน่ 2, 3, 4, … Board Lots เปน็ ตน้ กองทนุ ตราสารทนุ (Equity Fund) คอื กองทนุ รวมทจ่ี ดั ตง้ั ขน้ึ โดยมนี โยบายนำเงนิ ไปลงทนุ ในตราสารทนุ (Equity) ของบรษิ ทั ตา่ ง ๆ เงนิ ปนั ผลจากกองทนุ ประเภทนจ้ี ะไมแ่ นน่ อน แตจ่ ะมอี ตั รา สงู กวา่ อตั ราเงนิ ปนั ผลจากกองทนุ ตราสารหน้ี กองทนุ ตราสารหน้ี (Fixed-Income Fund) คอื กองทนุ รวมทม่ี นี โยบายลงทนุ เฉพาะในตราสารหน้ี เชน่ หนุ้ กปู้ ระเภทตา่ ง ๆ ใบสำคญั แสดงสทิ ธใิ นการซอ้ื หนุ้ กู้ พนั ธบตั รรฐั บาล เงนิ ฝากธนาคารพาณชิ ย์ ตว๋ั สญั ญาใชเ้ งนิ ฯลฯ ซง่ึ จะมรี ายไดจ้ ากดอกเบย้ี เปน็ หลกั ผลู้ งทนุ ทถ่ี อื หนว่ ย ลงทนุ ของกองทนุ รวมประเภทนจ้ี ะไดผ้ ลตอบแทนไมส่ งู มาก เมอ่ื เทยี บกบั กองทนุ รวมทม่ี งุ่ ลงทนุ ในตราสารทนุ (Equity Fund) แตจ่ ะไดร้ บั ผลตอบแทน ทแ่ี น่นอนกว่า กองทนุ ปดิ (Closed-Ended Fund) คอื กองทนุ รวมประเภททก่ี ำหนดขนาดกองทนุ ไวแ้ นน่ อนตง้ั แตเ่ รม่ิ จดั ตง้ั กองทนุ เมอ่ื กองทนุ รวมนข้ี ายหนว่ ยลงทนุ หมดแลว้ จะไมม่ กี ารออกหนว่ ยลงทนุ ใหมม่ า ขายอกี และผถู้ อื หนว่ ยลงทนุ ไมส่ ามารถนำหนว่ ยลงทนุ ทถ่ี อื อยไู่ ปขายคนื แก่ กองทนุ ไดจ้ นกวา่ จะหมดอายกุ องทนุ อยา่ งไรกต็ าม กองทนุ รวมประเภทนจ้ี ะนำ หน่วยลงทุนเขา้ จดทะเบียนกบั ตลาดหลกั ทรัพย์เพื่อใหห้ นว่ ยลงทนุ มสี ภาพคลอ่ ง สามารถซอ้ื ขายเปลย่ี นมอื ได้ กองทนุ เปดิ (Open-Ended Fund) เปน็ กองทนุ รวมประเภทไมจ่ ำกดั ขนาดกองทนุ ซง่ึ สามารถออกหนว่ ยลงทนุ ใหม่ ขายไดต้ ลอดเวลาทม่ี ผี ตู้ อ้ งการซอ้ื และจะรบั ซอ้ื คนื หนว่ ยลงทนุ จากผถู้ อื ท่ี ตอ้ งการขายคนื ดว้ ย โดยราคาขายและรบั ซอ้ื คนื หนว่ ยลงทนุ จะใชม้ ลู คา่ ทรพั ยส์ นิ 98 กา้ วแรกสกู่ ารลงทนุ ในตลาดหลกั ทรพั ย์

สทุ ธติ อ่ หนว่ ยลงทนุ เปน็ เกณฑใ์ นการกำหนด กองทนุ รวมประเภทนจ้ี ะไมน่ ำ หนว่ ยลงทนุ เขา้ จดทะเบยี นเพอ่ื ซอ้ื ขายในตลาดหลกั ทรพั ย์ เพราะผลู้ งทนุ สามารถ ซอ้ื หรอื ขายหนว่ ยลงทนุ ดงั กลา่ วกบั กองทนุ รวมนน้ั ไดอ้ ยแู่ ลว้ กองทนุ รวม (Mutual Fund) เปน็ โครงการลงทนุ ทจ่ี ดั ตง้ั ขน้ึ และบรหิ ารโดยบรษิ ทั จดั การลงทนุ ในการจดั ตง้ั กองทนุ รวมแตล่ ะกอง บรษิ ทั จดั การลงทนุ จะออกหนว่ ยลงทนุ (Unit Trusts) เสนอขายแกผ่ ลู้ งทนุ ทว่ั ไป เพอ่ื ระดมเงนิ ไปลงทนุ ในตราสารการเงนิ ประเภท ตา่ ง ๆ ตามนโยบายการลงทนุ ทร่ี ะบไุ วใ้ นการขออนญุ าตจดั ตง้ั กองทนุ รวม การขายชอรต์ (Short Selling) คือการขายหุ้นโดยที่ผู้ขายได้ยืมหุ้นนั้นมาจากบริษัทหลักทรัพย์หรือจากสถาบัน ทใ่ี หบ้ รกิ ารยมื หนุ้ ผขู้ ายชอรต์ จะตอ้ งวางเงนิ ประกนั (Margin) ไวก้ บั บรษิ ทั ผใู้ ห้ ยมื หนุ้ ในจำนวนไมต่ ำ่ กวา่ อตั ราทต่ี ลาดหลกั ทรพั ยก์ ำหนด และเงนิ จากการขาย หุ้นจะต้องเก็บไว้ที่บริษัทนายหน้าเพื่อเป็นหลักประกันด้วย จนกว่าผู้ขายชอร์ต จะสง่ คนื หนุ้ จำนวนทย่ี มื ไปครบทง้ั หมด โดยระหวา่ งทย่ี งั ไมส่ ง่ คนื หนุ้ ผขู้ าย ชอรต์ จะตอ้ งมอบสทิ ธปิ ระโยชนใ์ ด ๆ ทอ่ี าจเกดิ ขน้ึ เชน่ การจา่ ยเงนิ ปนั ผล หรอื การใหส้ ทิ ธจิ องซอ้ื หนุ้ เพม่ิ ทนุ ใหก้ บั บรษิ ทั นายหนา้ ของตน เพอ่ื สง่ มอบตอ่ ใหแ้ กเ่ จา้ ของหนุ้ ทใ่ี หย้ มื อกี ทอดหนง่ึ การชำระค่าซื้อขายแบบยอดสุทธิ (Net Settlement) เป็นการชำระราคาหลักทรัพย์ในลักษณะที่บริษัทหลักทรัพย์นำค่าซื้อและค่าขาย หลักทรัพย์ตัวเดียวกันในวันเดียวกันของผู้ลงทุนรายเดียวกันมาหักกลบลบกัน เพอ่ื หายอดสทุ ธิ และเมอ่ื ถงึ วนั ทำการท่ี T+3 ซง่ึ เปน็ วนั ชำระราคาหลกั ทรพั ย์ ผลู้ งทนุ กเ็ พยี งแตช่ ำระเงนิ สว่ นตา่ งทม่ี ลู คา่ ซอ้ื มากกวา่ มลู คา่ ขายเทา่ นน้ั การชำระ คา่ ซอ้ื ประเภทนจ้ี ะชว่ ยใหผ้ ลู้ งทนุ ไมต่ อ้ งชำระเงนิ เตม็ จำนวนยอดทซ่ี อ้ื ทกุ ครง้ั ทำใหผ้ ลู้ งทนุ มสี ภาพคลอ่ งมากขน้ึ การชำระราคาและสง่ มอบหลักทรพั ย์ (Clearing and Settlement) เปน็ กระบวนการทบ่ี รษิ ทั สมาชกิ ผู้ซื้อชำระราคาหลกั ทรพั ยแ์ ละรบั มอบหลกั ทรพั ย์ ทซ่ี อ้ื จากบรษิ ทั ศนู ยร์ บั ฝากหลกั ทรพั ย์ (ประเทศไทย) จำกดั และบรษิ ทั สมาชกิ ผู้ขายส่งมอบหลักทรัพย์และรับชำระเงินค่าขายหลักทรัพย์จากบริษัท ศูนย์ รบั ฝากหลกั ทรพั ย์ (ประเทศไทย) จำกดั ซง่ึ ตอ้ งกระทำในวนั ทำการท่ี T+3 ภายหลงั วนั ตกลงซอ้ื ขายหลกั ทรพั ย์ การชำระราคาและสง่ มอบหลกั ทรพั ย์ ดงั กลา่ วกระทำกนั โดยใชย้ อดสทุ ธซิ อ้ื และยอดสทุ ธขิ ายของแตล่ ะบรษิ ทั สมาชกิ ตลาดหลกั ทรพั ยแ์ หง่ ประเทศไทย 99

การซอ้ื ขายรายใหญ่ (Big Lot) เปน็ การซือ้ ขายหลักทรัพย์ใดหลกั ทรัพยห์ นง่ึ (อาจเปน็ ห้นุ หรือตราสารหนกี้ ็ได)้ จำนวนเดยี วโดยไมแ่ บง่ ยอ่ ย และมปี รมิ าณหรอื มลู คา่ การซอ้ื ขายเทา่ กบั หรอื สงู กวา่ ปรมิ าณหรอื มลู คา่ ทต่ี ลาดหลกั ทรพั ยก์ ำหนด ปจั จบุ นั ตลาดหลกั ทรพั ย์ กำหนดวา่ การซอ้ื ขายคราวละตง้ั แต่ 1 ลา้ นหนุ้ หรอื มลู คา่ 3 ลา้ นขน้ึ ไป ถอื เปน็ การซอ้ื ขายรายใหญ่ ซง่ึ ตลาดหลกั ทรพั ยจ์ ดั กระดานซอ้ื ขายรายใหญ่ (Big-Lot Board) ไว้ รองรบั การซอ้ื ขายลกั ษณะนโ้ี ดยเฉพาะ การซ้ือขายหลกั ทรัพย์โดยใช้ข้อมลู ภายใน (Insider Trading) คอื การทบ่ี คุ คลทท่ี ราบขอ้ มลู ภายในของบรษิ ทั ทย่ี งั ไมไ่ ดม้ กี ารเผยแพรส่ สู่ าธารณชน และใชข้ อ้ มลู นน้ั เพอ่ื ประโยชนใ์ นการซอ้ื ขายหลกั ทรพั ย์ ซง่ึ ตามพระราชบญั ญตั ิ หลกั ทรพั ยแ์ ละตลาดหลกั ทรพั ย์ พ.ศ. 2535 ไดม้ ขี อ้ กำหนดหา้ มมใิ หบ้ คุ คล ภายในใชข้ อ้ มลู ภายในเพอ่ื ประโยชนใ์ นการซอ้ื ขายหลกั ทรพั ยแ์ ละกำหนดโทษไวด้ ว้ ย การไดม้ าซง่ึ สนิ ทรพั ย์ (Acquisition of Asset) คอื การเขา้ ซอ้ื หรอื รบั โอนหรอื แลกเปลย่ี น เพอ่ื ใหไ้ ดม้ าซง่ึ สนิ ทรพั ยข์ องบรษิ ทั อน่ื เชน่ การซอ้ื หนุ้ ทนุ การแลกหนุ้ กนั การซอ้ื ทด่ี นิ การซอ้ื สทิ ธกิ ารเชา่ อาคาร การซอ้ื สทิ ธกิ ารใชท้ ด่ี นิ หรอื อาคาร เปน็ ตน้ ทง้ั นต้ี ลาดหลกั ทรพั ยม์ ขี อ้ กำหนดให้ บรษิ ทั จดทะเบยี นตอ้ งเปดิ เผยขอ้ มลู ตามนยั สำคญั แหง่ การไดม้ าซง่ึ สนิ ทรพั ยข์ อง บริษัทอื่น การตรวจสอบวเิ คราะหส์ ถานะ (Due Diligence) คอื การตรวจสอบและประเมนิ ทรพั ยส์ นิ ตลอดจนหนส้ี นิ ของบรษิ ทั วา่ มมี ลู คา่ ถกู ตอ้ ง ครบถว้ นตามบญั ชแี ละมอี ยจู่ รงิ การทำกำไรจากผลต่างของราคาในสองตลาด (Arbitrage) คอื การซอ้ื สนิ คา้ ในตลาดทร่ี าคาถกู และขณะเดยี วกนั กส็ ง่ั ขายสนิ คา้ นน้ั (หรอื สนิ คา้ ประเภทเดยี วกนั น้นั ) ในจำนวนเดยี วกนั ในอกี ตลาดทร่ี าคาสงู กวา่ เพอ่ื รบั ผลกำไรจากสว่ นตา่ งของราคาในสองตลาด การทำ Arbitrage นจ้ี ะทำไดเ้ ฉพาะ กบั สนิ คา้ ทม่ี กี ารซอ้ื ขายมากกวา่ หนง่ึ ตลาด เชน่ ซอ้ื ขายในตลาดปกตทิ ส่ี ง่ มอบ ทนั ที ซอ้ื ขายในตลาดลว่ งหนา้ และซอ้ื ขายในตลาด Options เปน็ ตน้ สนิ คา้ ประเภทน้ี ไดแ้ ก่ เงนิ ตราตา่ งประเทศ หนุ้ ดชั นรี าคาหนุ้ พนั ธบตั รรฐั บาล อตั ราดอกเบย้ี และสินค้าทางด้านการเกษตรเปน็ ต้น 100 กา้ วแรกสกู่ ารลงทนุ ในตลาดหลกั ทรพั ย์

การทำคำเสนอซื้อหุ้นต่อผู้ถือหุ้นทั่วไป (Tender Offer) เปน็ การแจง้ แกผ่ ถู้ อื หนุ้ ทกุ รายของบรษิ ทั ใดบรษิ ทั หนง่ึ ถงึ ความตอ้ งการจะซอ้ื หนุ้ บรษิ ทั ดงั กลา่ วจากผถู้ อื หนุ้ โดยระบจุ ำนวนหนุ้ ราคา และกำหนดเวลาท่ี ตอ้ งการรบั ซอ้ื ไว้ โดยทว่ั ไปการทำ Tender Offer น้ี มกั จะเกดิ ขน้ึ โดยทผ่ี ทู้ ำ คำเสนอซอ้ื มวี ตั ถปุ ระสงคจ์ ะเขา้ ไปบรหิ ารบรษิ ทั ดงั กลา่ ว การปน่ั หนุ้ (Manipulation) คอื การซอ้ื ขายหลกั ทรพั ยใ์ ด ๆ โดยบคุ คลหรอื กลมุ่ บคุ คลเพอ่ื สรา้ งสภาพการ ซ้อื ขายใหผ้ ดิ ไปจากภาวะทีเ่ ป็นจรงิ โดยเจตนาใหผ้ ้อู ืน่ ซ้อื หรือขายหลกั ทรพั ย์ ดว้ ยความเขา้ ใจผดิ การกระทำดงั กลา่ วน้ี ถอื เปน็ ความผดิ ตามพระราชบญั ญตั ิ หลกั ทรพั ยแ์ ละตลาดหลกั ทรพั ย์ พ.ศ. 2535 ซง่ึ มบี ทกำหนดโทษไวด้ ว้ ย การวเิ คราะหป์ จั จยั พน้ื ฐาน (Fundamental Analysis) คอื การประเมนิ มลู คา่ ของหลกั ทรพั ยใ์ นปจั จบุ นั โดยพจิ ารณาถงึ ผลตอบแทน ทค่ี าดว่าจะได้รบั และราคาหลักทรพั ยท์ ่คี าดว่าจะขายไดใ้ นอนาคต โดยผลู้ งทุน จะซื้อหลักทรัพย์นั้นหากพบว่าราคาตลาดของหลักทรัพย์ดังกล่าวต่ำกว่ามูลค่า ตามพน้ื ฐานทค่ี ำนวณได้ และจะขายหลกั ทรพั ยน์ น้ั หากพบวา่ ราคาตลาดของ หลกั ทรพั ยด์ งั กลา่ วสงู กวา่ มลู คา่ ตามพน้ื ฐาน ในการวเิ คราะหผ์ ลู้ งทนุ จะตอ้ งศกึ ษา ภาวะเศรษฐกจิ ภาวะการเมอื ง ภาวะอตุ สาหกรรมทเ่ี กย่ี วขอ้ ง และผลการดำเนนิ งาน รวมทง้ั ฐานะทางการเงนิ ของบรษิ ทั ผอู้ อกหนุ้ การเสนอขายหลักทรัพย์แก่ประชาชน (Public Offering) คือการที่บริษัทนำหลักทรัพย์ของตนออกเสนอขายแก่ประชาชนทั่วไป โดยมี จดุ ประสงคเ์ พอ่ื ระดมเงนิ ทนุ ไปขยายกจิ การและเพอ่ื กระจายการถอื ครองหลกั ทรพั ย์ ใหป้ ระชาชนทว่ั ไป ซง่ึ จะตอ้ งกระทำผา่ นบรษิ ทั หลกั ทรพั ยท์ ร่ี บั เปน็ ผจู้ ดั จำหนา่ ย หลกั ทรพั ย์ (Underwriters) และไดร้ บั ความเหน็ ชอบจากสำนกั งานคณะกรรมการ ก.ล.ต. และตอ้ งจดั ทำหนงั สอื ชช้ี วนตามหลกั เกณฑท์ ก่ี ำหนดไว้ กำไรตอ่ หนุ้ (Earnings Per Share/ EPS) คอื สว่ นของกำไรสทุ ธทิ แ่ี บง่ เฉลย่ี แกห่ นุ้ สามญั แตล่ ะหนุ้ กำไรสว่ นทนุ (Capital Gain) คือผลกำไรที่เกิดขึ้นจากการขายหุ้นออกไปในราคาที่สูงกว่าราคาที่ซื้อมา กำไร ส่วนทุนที่ผู้ลงทุนบุคคลธรรมดาได้รับจากการซื้อขายหุ้นในตลาดหลักทรัพย์ ไมต่ อ้ งเสยี ภาษเี งนิ ได้ ตลาดหลกั ทรพั ยแ์ หง่ ประเทศไทย 101

ข้อตกลงการจดทะเบียนหลักทรัพย์ (Listing Agreement) คอื ขอ้ ตกลงระหวา่ งบรษิ ทั จดทะเบยี นกบั ตลาดหลกั ทรพั ยใ์ นการนำหลกั ทรพั ยเ์ ขา้ จดทะเบียนเพื่อให้มีการซื้อขายในตลาดหลักทรัพย์ เครอ่ื งหมายแสดงการไมไ่ ดร้ บั สทิ ธติ า่ งๆ (XA, XD, XI, XM XR, XW, XS) เปน็ เครื่องหมายทต่ี ลาดหลกั ทรพั ยแ์ สดงไว้บนหลกั ทรพั ยเ์ ปน็ ระยะเวลาลว่ งหน้า 3 วนั ทำการกอ่ นวนั ปดิ สมดุ ทะเบยี นพกั การโอนหลกั ทรพั ยน์ น้ั เพอ่ื แสดงให้ ผลู้ งทนุ ทราบวา่ ในวนั นน้ั ผซู้ อ้ื หลกั ทรพั ยน์ จ้ี ะไมไ่ ดร้ บั สทิ ธปิ ระโยชนต์ ามประเภท ที่ระบุจากการปิดสมุดทะเบียนพักการโอนหุ้นที่กำลังจะเกิดขึ้น โดยรายละเอยี ดของเครอ่ื งหมายแตล่ ะตวั มดี งั น้ี - XA (Excluding All) ผซู้ อ้ื หุน้ ไมไ่ ด้สทิ ธิทกุ ประเภททีบ่ ริษทั ประกาศใหใ้ นคราวนน้ั - XD (Excluding Dividend) ผซู้ อ้ื หนุ้ ไมไ่ ดส้ ทิ ธริ บั เงนิ ปนั ผลทป่ี ระกาศจา่ ยในงวดนน้ั - XI (Excluding Interest) ผซู้ อ้ื หนุ้ ไมไ่ ดส้ ทิ ธริ บั ดอกเบย้ี ทป่ี ระกาศจา่ ยในงวดนน้ั - XM (Excluding Meeting) ผซู้ อ้ื ไมม่ สี ทิ ธเิ ขา้ รว่ มประชมุ ผถู้ อื หนุ้ - XR (Excluding Right) ผซู้ อ้ื หนุ้ ไมไ่ ดส้ ทิ ธจิ องซอ้ื หนุ้ ออกใหม่ - XW (Excluding Warrant) ผซู้ อ้ื หนุ้ ไมไ่ ดส้ ทิ ธริ บั ใบสำคญั แสดงสทิ ธใิ นการจองซอ้ื หลกั ทรพั ย์ - XS (Excluding Short Term Warrant) ผซู้ อ้ื หนุ้ ไมไ่ ดส้ ทิ ธริ บั ใบสำคญั แสดงสทิ ธริ ะยะสน้ั ในการจองซอ้ื หลกั ทรพั ย์ เครอ่ื งหมายเอช (H) ยอ่ มาจาก Halt Trade เปน็ เครอ่ื งหมายแสดงใหผ้ ลู้ งทนุ ทราบวา่ หลกั ทรพั ยด์ งั กลา่ วอยรู่ ะหวา่ งหา้ มซอ้ื ขาย สำหรบั ชว่ งเวลาซอ้ื ขายรอบนน้ั โดยมสี าเหตมุ าจาก 1. มขี อ้ มลู ขา่ วสารทอ่ี าจกระทบตอ่ สทิ ธปิ ระโยชนข์ องผถู้ อื หลกั ทรพั ย์ หรอื ตอ่ การตดั สนิ ใจลงทนุ หรอื ตอ่ การเปลย่ี นแปลงราคาหลกั ทรพั ย์ ซง่ึ ตลาด หลกั ทรพั ยย์ งั ไมไ่ ดร้ บั รายงานจากบรษิ ทั และอยรู่ ะหวา่ งสอบถามขอ้ เทจ็ จรงิ 2. ภาวะการซอ้ื ขายหลกั ทรพั ยข์ องบรษิ ทั ใดบรษิ ทั หนง่ึ นา่ สงสยั วา่ จะมผี ลู้ งทนุ บางกลมุ่ ทราบขอ้ มลู หรอื ขา่ วสารทส่ี ำคญั และอยใู่ นระหวา่ งสอบถาม ขอ้ เทจ็ จรงิ 102 กา้ วแรกสกู่ ารลงทนุ ในตลาดหลกั ทรพั ย์

3. บรษิ ทั ขอใหต้ ลาดหลกั ทรพั ยข์ น้ึ เครอ่ื งหมาย H เนอ่ื งจากบรษิ ทั อยรู่ ะหวา่ ง รอการเปิดเผยข้อมูลหรือข่าวสารที่สำคัญ 4. มเี หตทุ อ่ี าจสง่ ผลกระทบอยา่ งรา้ ยแรงตอ่ การซอ้ื ขายหลกั ทรพั ยน์ น้ั เครอ่ื งหมายเอน็ พี (NP) ยอ่ มาจาก Notice Pending เปน็ เครอ่ื งหมายทต่ี ดิ ไวบ้ นหลกั ทรพั ยเ์ พอ่ื แสดงใหผ้ ลู้ งทนุ ทราบวา่ ณ เวลาขณะ นั้น ตลาดหลักทรพั ย์กำลังรอคำชีแ้ จงหรอื รายงานขอ้ มลู เพ่มิ เติมจากบริษทั ผอู้ อก หลักทรพั ยด์ ังกลา่ ว หรือกำลังรอการเปดิ เผยงบการเงินหรือรายงานอน่ื ใดท่ี บริษัทผู้ออกหลักทรัพย์จะต้องรายงานตามเวลาที่ตลาดหลักทรัพย์กำหนด เครอ่ื งหมายเอน็ อาร์ (NR) ยอ่ มาจาก Notice Received ตลาดหลกั ทรพั ยจ์ ะตดิ NR ไวบ้ นหลกั ทรพั ยท์ เ่ี พง่ิ ถกู ถอนเครอ่ื งหมาย NP เพอ่ื แจง้ ใหผ้ ลู้ งทนุ ทราบวา่ ตลาดหลกั ทรพั ยไ์ ดร้ บั แจง้ ขอ้ มลู ขา่ วสารหรอื รายงาน คำชแ้ี จงจากบรษิ ทั ผอู้ อกหลกั ทรพั ยด์ งั กลา่ วอยา่ งพอเพยี ง และไดท้ ำการเผยแพร่ ใหส้ าธารณชนทราบโดยทว่ั กนั แลว้ เครอ่ื งหมายเอสพี (SP) ยอ่ มาจาก Suspension เปน็ เครอ่ื งหมายทแ่ี สดงใหท้ ราบวา่ หลกั ทรพั ยด์ งั กลา่ วอยรู่ ะหวา่ งหา้ มซอ้ื ขาย เปน็ การชว่ั คราวเกนิ กวา่ หนง่ึ รอบการซอ้ื ขาย โดยมสี าเหตจุ าก 1. กรณเี ชน่ เดยี วกบั ขอ้ 1-3 ของการขน้ึ เครอ่ื งหมาย H และบรษิ ทั ยงั ไมส่ ามารถ ชี้แจงหรือเปิดเผยข้อมูลได้ทันที 2. บริษัทฝ่าฝืนหรือละเลยไม่ปฏิบัติตามข้อบังคับของตลาดหลักทรัพย์ 3. บรษิ ทั ไมน่ ำสง่ งบการเงนิ ใหต้ ลาดหลกั ทรพั ยภ์ ายใน 5 วนั ทำการ 4. บรษิ ทั นำสง่ งบการเงนิ ลา่ ชา้ ตดิ ตอ่ กนั 3 ครง้ั 5. หลกั ทรพั ยอ์ ยรู่ ะหวา่ งพจิ ารณาเพกิ ถอนหรอื อยรู่ ะหวา่ งปรบั ปรงุ สถานภาพ เพื่อให้พ้นข่ายการถูกเพิกถอน 6. หลกั ทรพั ยจ์ ะครบกำหนดเวลาในการไถถ่ อน หรอื การแปลงสภาพ หรอื การ ใชส้ ทิ ธิ หรอื ขายคนื 7. มเี หตกุ ารณท์ อ่ี าจสง่ ผลกระทบรา้ ยแรงตอ่ การซอ้ื ขายหลกั ทรพั ย์ ชว่ งจำกดั การเปลย่ี นแปลงราคาหนุ้ ประจำวนั (Daily Price Limit) เป็นช่วงการเปลี่ยนแปลงราคาหุ้นที่ตลาดหลักทรัพย์อนุญาตให้เกิดขึ้นได้ใน แตล่ ะวนั ทำการ ชว่ งจำกดั ดงั กลา่ วนจ้ี ะทำใหม้ ี Ceiling Price และ Floor Price ในแตล่ ะวนั ทำการ ตลาดหลกั ทรพั ยแ์ หง่ ประเทศไทย 103

ชว่ งเวลาหา้ มขายหนุ้ (Silent Period) คอื ชว่ งระยะเวลาทีต่ ลาดหลกั ทรพั ยก์ ำหนดหา้ มผบู้ รหิ าร ผู้ถอื หุ้นรายใหญ่ ผู้เกี่ยวข้องกับผู้บริหาร และ/หรือผู้เกี่ยวข้องกับผู้ถือหุ้นรายใหญ่ของบริษัท จดทะเบยี นใหม่ ในการนำหนุ้ บรษิ ทั ดงั กลา่ วทต่ี นถอื ครองอยอู่ อกขาย โดยทว่ั ไป ชว่ งเวลาหา้ มขายหนุ้ จะประมาณ 6 เดอื น นบั แตว่ นั แรกทใ่ี หม้ กี ารซอ้ื ขายในตลาด หลกั ทรพั ย์ แตใ่ นบางกรณี อาจจะกำหนดใหน้ านกวา่ 6 เดอื นกไ็ ด้ แตไ่ มเ่ กนิ 3 ปี เซอรข์ ติ เบรกเกอร์ (Circuit Breaker) เป็นมาตรการทต่ี ลาดหลกั ทรัพย์นำมาใช้หยุดการซอื้ ขายหลกั ทรัพยช์ วั่ คราว ใน ยามที่การซื้อขายโดยรวมในตลาดหลักทรัพย์เกิดตกต่ำลงอย่างมากมายผิดปกติ ทง้ั น้ี เพอ่ื ใหผ้ ลู้ งทนุ โดยทว่ั ไปไดม้ เี วลาตรวจสอบขอ้ มลู ขา่ วสารตา่ ง ๆ ระยะหนง่ึ ก่อนที่จะเปิดให้ทำการซื้อขายหลักทรัพย์ได้ต่อไป ดชั นเี ซท 50 (SET50 Index) เปน็ ดชั นรี าคาหนุ้ ทแ่ี สดงระดบั และความเคลอ่ื นไหวของราคาหนุ้ สามญั 50 ตวั ทม่ี มี ลู คา่ ตลาดสงู และการซอ้ื ขายมสี ภาพคลอ่ งสงู อยา่ งสมำ่ เสมอ ดชั นรี าคาหนุ้ กลมุ่ อตุ สาหกรรม (Sectoral Indices) คอื ดชั นรี าคาหนุ้ ของแตล่ ะกลมุ่ อตุ สาหกรรม โดยทว่ั ไปจะใชร้ าคาหนุ้ สามญั ทกุ ตวั ทจ่ี ดั อยใู่ นกลมุ่ อตุ สาหกรรมนน้ั ในการคำนวณ ปจั จบุ นั ตลาดหลกั ทรพั ยจ์ ดั หนุ้ สามญั จดทะเบยี นทง้ั หมดกระจายอยใู่ น 31 กลมุ่ อตุ สาหกรรม ดัชนีราคาหุ้นตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย (SET Index) เปน็ ดชั นรี าคาหนุ้ ประเภททค่ี ำนวณถวั เฉลย่ี ราคาหนุ้ สามญั แบบถว่ งนำ้ หนกั ดว้ ย จำนวนหนุ้ จดทะเบยี น โดยจะแสดงมลู คา่ เฉลย่ี ของหนุ้ สามญั ทง้ั หมดในตลาด หลกั ทรพั ย์ ณ วนั ปจั จบุ นั เทยี บกบั มลู คา่ เฉลย่ี ของหนุ้ ดงั กลา่ ว ณ วนั ฐาน คา่ เปลย่ี นแปลงของดชั นนี จ้ี งึ บอกใหท้ ราบถงึ ระดบั การเปลย่ี นแปลงของมลู คา่ หนุ้ สามญั ทง้ั หมดในตลาดหลกั ทรพั ยด์ ว้ ย ตราสารสิทธิที่จะซื้อหรือขายทรัพย์สิน (Options) อาจหมายถงึ ตราสารทก่ี ำหนดใหส้ ทิ ธแิ กผ่ ถู้ อื ทจ่ี ะซอ้ื ทรพั ยส์ นิ จากผอู้ อกตราสาร ซง่ึ เรยี กวา่ “ตราสารสทิ ธเิ รยี กซอ้ื ทรพั ยส์ นิ ” (Call Options) หรอื ตราสารทก่ี ำหนด ใหส้ ทิ ธแิ กผ่ ถู้ อื ทจ่ี ะขายทรพั ยส์ นิ ใหผ้ อู้ อกตราสารนน้ั ซง่ึ เรยี กวา่ “ตราสารสทิ ธิ ใหข้ ายทรพั ยส์ นิ ” (Put Options) กไ็ ด้ 104 กา้ วแรกสกู่ ารลงทนุ ในตลาดหลกั ทรพั ย์

ตราสารหน้ี (Bond) เปน็ หลกั ทรพั ยท์ ร่ี ฐั บาล องคก์ รของรฐั รฐั วสิ าหกจิ หรอื บรษิ ทั นำออกจำหนา่ ย เพอ่ื กเู้ งนิ จากผลู้ งทนุ โดยตรง ผถู้ อื ตราสารหนม้ี ฐี านะเปน็ เจา้ หนอ้ี งคก์ รผอู้ อก ตราสารนน้ั และจะไดร้ บั ดอกเบย้ี ตอบแทนเปน็ งวด ๆ ตามทก่ี ำหนดตลอดอายุ ของตราสาร และไดร้ บั เงนิ ตน้ คนื เมอ่ื ครบกำหนดไถถ่ อน ตราสารหนม้ี ี 2 ประเภท คอื ตราสารหนท้ี ม่ี ี หลกั ประกนั (Secured Bond) และตราสารหนท้ี ่ี ไมม่ หี ลกั ประกนั (Unsecured Bond) หรอื ทเ่ี รยี กวา่ หนุ้ กู้ (Debenture) ซง่ึ นยิ มออกโดยบรษิ ทั ทม่ี ฐี านะมน่ั คง ตลาดกระทงิ (Bull Market) ภาวะตลาดหนุ้ ทร่ี าคาหนุ้ โดยทว่ั ไปมรี ะดบั สงู ขน้ึ อยา่ งตอ่ เนอ่ื งเปน็ ระยะเวลายาว นานไมน่ อ้ ยกวา่ 2 – 3 เดอื น และมปี รมิ าณการซอ้ื ขายทม่ี าก สภาพตลาดดงั กลา่ ว มคี วามคกึ คกั เสมอื นอาการเคลอ่ื นไหวของววั กระทงิ ตลาดทนุ (Capital Market) เปน็ แหลง่ ระดมเงนิ ออมระยะยาว (เกนิ 1 ป)ี เพอ่ื จดั สรรใหก้ บั ผทู้ ต่ี อ้ งการเงนิ ทนุ ระยะยาว ไดน้ ำไปใชใ้ นวตั ถปุ ระสงคต์ า่ ง ๆ ตลาดรองหรอื ตลาดซอ้ื ขายหลกั ทรพั ย์ (Secondary or Trading Market) เป็นแหลง่ กลางสำหรับการซ้ือขายเปล่ียนมือความเป็นเจ้าของหลกั ทรพั ยท์ ี่ไดผ้ ่าน การจองซอ้ื ในตลาดแรกมาแลว้ ตลาดแรก (Primary Market) เปน็ แหลง่ กลางทผ่ี ตู้ อ้ งการระดมเงนิ ทนุ ระยะยาวจะนำตราสารทางการเงนิ หรอื หลกั ทรพั ยอ์ อกใหม่ (New Issues) ประเภทตา่ ง ๆ เสนอขายใหก้ บั บคุ คล ภายนอกหรือประชาชนโดยทั่วไป ตลาดหมี (Bear Market) ภาวะตลาดหุ้นที่ราคาหุ้นโดยทั่วไปมีระดับลดต่ำลงต่อเนื่องเป็นเวลายาวนาน ปริมาณการซื้อขายก็มีน้อยเปรียบเสมือนการเคลื่อนไหวของหมีที่อืดอาดเชื่องช้า ตลาดหลักทรัพย์ (Securities Market) เปน็ สถาบนั หนง่ึ ในตลาดรอง ทถ่ี กู จดั ตง้ั ขน้ึ มาเพอ่ื ใหก้ ารสง่ เสรมิ การระดม เงนิ ออม และจดั สรรเงนิ ทนุ ในตลาดทนุ อนั จะเปน็ ประโยชนต์ อ่ การเสรมิ สรา้ ง การพฒั นาระบบเศรษฐกจิ ของประเทศในระยะยาว สำหรบั ในประเทศไทย ตลาดหลักทรัพย์จะทำหน้าที่เป็นศูนย์กลางการซื้อขายหลักทรัพย์ รวมทั้งกำหนด ตลาดหลกั ทรพั ยแ์ หง่ ประเทศไทย 105

ระเบยี บกฎเกณฑ์ เพอ่ื ใหก้ ารซอ้ื ขายหลกั ทรพั ยเ์ ปน็ ไปดว้ ยความมรี ะเบยี บ คลอ่ งตวั และยตุ ธิ รรม อนั จะเปน็ การสรา้ งความมน่ั ใจใหแ้ กผ่ ลู้ งทนุ ทป่ี รกึ ษาทางการเงนิ (Financial Advisor) เปน็ สถาบนั การเงนิ ทไ่ี ดร้ บั ใบอนญุ าตจาก ก.ล.ต. ในการใหบ้ รกิ ารแกบ่ รษิ ทั มหาชนจำกดั เกย่ี วกบั คำปรกึ ษา ความเหน็ และการจดั เตรยี มเอกสารขอ้ มลู ตา่ ง ๆ เพอ่ื นำเสนอตอ่ สำนกั งานคณะกรรมการ ก.ล.ต. ตลาดหลกั ทรพั ยแ์ หง่ ประเทศ ไทย ผถู้ อื หนุ้ และประชาชนโดยทว่ั ไป นายหน้าผู้ค้าหลักทรัพย์ (Broker-Dealer) บรษิ ทั หลกั ทรพั ยท์ ไ่ี ดร้ บั ใบอนญุ าตทำธรุ กรรมหลกั ทรพั ย์ ทง้ั ในฐานะ Broker และในฐานะ Dealer บรษิ ทั จดทะเบยี น (Listed Company) คือบริษัทมหาชนจำกัดที่จดทะเบียนหลักทรัพย์ของบริษัทเพื่อให้มีการซื้อขาย ในตลาดหลกั ทรพั ย์ บรษิ ทั ดงั กลา่ วตอ้ งมคี ณุ สมบตั ติ ามเกณฑท์ ต่ี ลาดหลกั ทรพั ย์ กำหนดและตอ้ งปฏบิ ตั ติ าม Listing Agreement บรษิ ทั นายหนา้ (Brokerage Firm) บริษัทหลักทรัพย์ที่เป็นสมาชิกตลาดหลักทรัพย์ ทำหน้าที่เป็นตัวแทนซื้อหรือ ขายหนุ้ ในตลาดหลกั ทรพั ยใ์ หแ้ กผ่ ลู้ งทนุ โดยไดร้ บั คา่ ธรรมเนยี มหรอื คา่ นายหน้าจากผู้ลงทุนเป็นผลตอบแทน บรษิ ทั นายหนา้ ชว่ ง (Sub-Brokerage Firm/ Sub-Broker) เปน็ บรษิ ทั หลกั ทรพั ยท์ ไ่ี มไ่ ดเ้ ปน็ สมาชกิ ตลาดหลกั ทรพั ย์ ซง่ึ ใหบ้ รกิ ารรบั คำสง่ั ซอ้ื หรอื ขายหนุ้ จากผลู้ งทนุ แลว้ สง่ คำสง่ั ดงั กลา่ วตอ่ ไปยงั บรษิ ทั นายหนา้ (Broker) เพื่อทำการซื้อหรือขายหุ้นให้ในตลาดหลักทรัพย์ บัญชีซื้อขายหุ้นโดยวางหลักประกัน (Margin Account) เป็นบัญชีซื้อขายหุ้นที่ลูกค้าขอเปิดไว้กับบริษัทหลักทรัพย์เพื่อการซื้อหุ้น โดยใชส้ นิ เชอ่ื จากบรษิ ทั นน้ั และ/หรอื เพอ่ื การ Short Sell ในการเปดิ Margin Account ลกู คา้ จะตอ้ งนำเงนิ หรอื หลกั ทรพั ยจ์ ำนวนหนง่ึ มาวางไวก้ บั บรษิ ทั นายหนา้ เพอ่ื เปน็ หลกั ประกนั ทง้ั น้ี มลู คา่ ของหลกั ประกนั ทน่ี ำมาวางเมอ่ื เทยี บ กบั วงเงนิ ทจ่ี ะซอ้ื หนุ้ หรอื ทจ่ี ะขายชอรต์ จะตอ้ งไมต่ ำ่ กวา่ Initial Margin Rate ท่ี ตลาดหลักทรัพย์กำหนด 106 กา้ วแรกสกู่ ารลงทนุ ในตลาดหลกั ทรพั ย์

ใบสำคัญแสดงสิทธิในการจองซื้อหลักทรัพย์ระยะสั้น (Short-Term Warrant) เปน็ Warrant ประเภททม่ี อี ายสุ น้ั โดยทว่ั ไปมกั มอี ายไุ มเ่ กนิ 2 เดอื น ซง่ึ บรษิ ทั จดทะเบียนที่ต้องการเพิ่มทุนอาจเลือกที่จะออกตราสารนี้ให้แก่ผู้ถือหุ้นเดิม แทนการใหส้ ทิ ธจิ องซอ้ื หนุ้ ออกใหม่ ใบสำคัญแสดงสิทธิในการซื้อหลักทรัพย์ (Warrant) เปน็ หลกั ทรพั ยท์ บ่ี รษิ ทั กำหนดใหส้ ทิ ธแิ กผ่ ถู้ อื ทจ่ี ะจองซอ้ื หนุ้ สามญั จากบรษิ ทั ไดใ้ นจำนวน ราคา และตามระยะเวลาที่ระบไุ ว้ ใบสำคัญแสดงสิทธิอนุพันธ์ (Derivative Warrant) มลี กั ษณะคลา้ ยคลงึ กบั ใบสำคญั แสดงสทิ ธทิ ว่ั ไป (Warrant) โดยเปน็ ตราสาร ทใ่ี หส้ ทิ ธแิ กผ่ ถู้ อื DW ในการซอ้ื หรอื ขายหลกั ทรพั ยร์ องรบั สทิ ธิ (Underlying Securities) ซง่ึ อาจเปน็ หลกั ทรพั ย์ (Stock) หรอื ดชั นหี ลกั ทรพั ย์ (Index) ใน ราคาใชส้ ทิ ธิ อตั ราการใชส้ ทิ ธิ และระยะเวลาใชส้ ทิ ธทิ ก่ี ำหนดไว้ โดยบรษิ ทั ผอู้ อก DW (Issuer) จะเปน็ ผกู้ ำหนดวา่ จะเลอื กทำการสง่ มอบใหแ้ กผ่ ถู้ อื DW เปน็ หลกั ทรพั ยห์ รอื เงนิ สดกไ็ ด้ แตก่ ารออก DW เปน็ การใหส้ ทิ ธโิ ดยมี หลกั ทรพั ยท์ จ่ี ะสามารถสง่ มอบอยแู่ ลว้ จงึ ไมต่ อ้ งมกี ารออกหลกั ทรพั ยม์ าใหม่ ดงั นน้ั จงึ ไมส่ ง่ ผลกระทบตอ่ ปรมิ าณหนุ้ สามญั ของบรษิ ทั จงึ ไมเ่ กดิ Dilution Effect เหมอื นอยา่ งการออก Warrant ทว่ั ไป ปนั ผล (Dividend) คอื สว่ นของกำไรทบ่ี รษิ ทั หรอื กองทนุ รวม แบง่ จา่ ยใหแ้ กผ่ ถู้ อื หนุ้ สามญั และ หนุ้ บรุ มิ สทิ ธิ หรอื ผถู้ อื หนว่ ยลงทนุ ซง่ึ อาจจะจา่ ยเปน็ เงนิ ปนั ผล (cash dividend) หรอื หนุ้ ปนั ผล (stock dividend) กไ็ ด้ ผู้ค้าหลักทรัพย์ (Dealer) คอื บรษิ ทั หลกั ทรพั ยท์ ไ่ี ดร้ บั ใบอนญุ าตทำธรุ กรรมในฐานะผคู้ า้ หลกั ทรพั ย์ ซง่ึ จะ ซอ้ื และขายหลกั ทรพั ยเ์ พอ่ื บญั ชลี งทนุ ของบรษิ ทั เอง และรบั ความเสย่ี งจากการ ซอ้ื ขายนน้ั ในกรณที ล่ี กู คา้ ซอ้ื หนุ้ จาก Dealer ลกู คา้ กจ็ ะไดร้ บั หนุ้ ทโ่ี อนมาจาก Portfolio ของ Dealer นน้ั ผู้จัดจำหน่ายหลักทรัพย์ (Underwriter) คือบริษัทหลักทรัพย์ที่รับทำหน้าที่จัดจำหน่ายหลักทรัพย์ให้บริษัทที่ต้องการ กระจายหนุ้ ใหแ้ ก่บคุ คลท่วั ไป ตลาดหลกั ทรพั ยแ์ หง่ ประเทศไทย 107

มลู คา่ หนุ้ ตามบญั ชี (Book Value) เปน็ มลู คา่ ของหนุ้ สามญั 1 หนุ้ ทไ่ี ดจ้ ากการประเมนิ คา่ สนิ ทรพั ยส์ ทุ ธิ (Net Asset Value) ตอ่ หนุ้ ตามงบดลุ ลา่ สดุ ของบรษิ ทั ผอู้ อกหนุ้ ซง่ึ หมายความวา่ หากบรษิ ทั นเ้ี ลกิ กจิ การและสามารถนำสนิ ทรพั ย์ รวมถงึ หนส้ี นิ ตา่ ง ๆ ไปแปรเปน็ เงนิ สดได้ ตามมลู คา่ ทร่ี ะบใุ นงบดลุ นน้ั แลว้ ผถู้ อื หนุ้ จะไดร้ บั เงนิ คนื ในจำนวนเทา่ กบั มลู คา่ ตามบญั ชตี อ่ การถอื หนุ้ 1 หนุ้ มลู คา่ ตามบญั ชี = (สนิ ทรพั ยร์ วม – หนส้ี นิ รวม) จำนวนหุ้นสามัญทั้งหมดที่บริษัทออกเรียกชำระเงินค่าหุ้นแล้ว มลู คา่ ตามราคาตลาด (Market Capitalization) คอื มลู คา่ โดยรวมของหนุ้ สามญั ของบรษิ ทั ใดๆ ทค่ี ำนวณขน้ึ โดยใชร้ าคาตลาด ของหนุ้ นน้ั คณู กบั จำนวนหนุ้ สามญั จดทะเบยี นทง้ั หมดของบรษิ ทั ดงั กลา่ ว มลู คา่ ทต่ี ราไว้ (Par Value/ Face Value/ Nominal Value) เป็นมูลค่าของหลักทรัพย์ที่ถูกระบุไว้บนใบตราสารซึ่งเป็นไปตามข้อกำหนดใน หนงั สอื บรคิ ณหส์ นธขิ องแต่ละบรษิ ทั มลู คา่ ทต่ี ราไวน้ จ้ี ะเปน็ ขอ้ มลู ทแ่ี สดงให้ ทราบถงึ มลู คา่ เงนิ ลงทนุ เรม่ิ แรกสำหรบั หนุ้ แตล่ ะหนว่ ย ซง่ึ จะเปน็ ประโยชนใ์ น การวเิ คราะหท์ างบญั ชี และแสดงใหท้ ราบถงึ ทนุ จดทะเบยี นตามกฎหมาย เชน่ ทนุ จดทะเบยี น 100 ลา้ นบาท แบง่ เปน็ 10 ลา้ นหนุ้ มลู คา่ ตราไวห้ นุ้ ละ 10 บาท เป็นต้น มลู คา่ สนิ ทรพั ยส์ ทุ ธิ (Net Asset Value/ NAV) คอื ทรพั ยส์ นิ ของกองทนุ รวมตามราคาตลาดในขณะใดขณะหนง่ึ หกั ดว้ ยหนส้ี นิ ของกองทนุ รวมนน้ั รอบการซอ้ื ขาย (Trading Session) เปน็ ชว่ งเวลานบั ตง้ั แตต่ ลาดหลกั ทรพั ยเ์ ปดิ ใหม้ กี ารซอ้ื ขายจนกระทง่ั หยดุ การ ซอ้ื ขาย 1 รอบ ในปจั จบุ นั ตลาดหลกั ทรพั ยเ์ ปดิ ใหม้ กี ารซอ้ื ขาย 2 รอบ ใน 1 วนั คอื ในชว่ งเชา้ จะเรม่ิ กนั ตง้ั แตเ่ วลาเปดิ ทไ่ี ดจ้ ากการสมุ่ เลอื กระหวา่ งเวลา 9.55-10.00 น. โดยใหซ้ อ้ื ขายจนถงึ เวลา 12.30 น. จากนน้ั จะเปดิ ใหม้ กี ารซอ้ื ขาย กนั อกี ครง้ั ในภาคบา่ ย ตง้ั แตเ่ วลาเปดิ ทไ่ี ดจ้ ากการสมุ่ เลอื กระหวา่ งเวลา 14.25-14.30 น. โดยใหซ้ อ้ื ขายจนถงึ เวลาปดิ ทไ่ี ดจ้ ากการสมุ่ เลอื กระหวา่ ง 16.35-16.40 น. 108 กา้ วแรกสกู่ ารลงทนุ ในตลาดหลกั ทรพั ย์

ระบบคอมพวิ เตอรส์ ำหรบั ตรวจสอบการซอ้ื ขาย (Automated Tools for Market Surveillance: ATOMS) เปน็ ระบบคอมพวิ เตอรข์ องตลาดหลกั ทรพั ยแ์ หง่ ประเทศไทย สำหรบั อำนวย ความสะดวกในงานตรวจสอบภาวะตลาด ระบบเครดติ บาลานซ์ (Credit Balance) เปน็ ระบบบญั ชลี กู คา้ เงนิ กเู้ พอ่ื ซอ้ื หลกั ทรพั ย์ (Margin Account) โดยผลู้ งทนุ ท่ี ตอ้ งการกเู้ งนิ เพอ่ื ซอ้ื หลกั ทรพั ย์ จะตอ้ งนำเงนิ สดจำนวนหนง่ึ มาวางไวก้ บั บรษิ ทั นายหนา้ ของตน เชน่ 1,000,000 บาท จากนน้ั บรษิ ทั นายหนา้ กจ็ ะกำหนดวงเงนิ ใหซ้ อ้ื หลกั ทรพั ย์ ซง่ึ จะขน้ึ อยกู่ บั ระดบั Initial Margin Rate ทก่ี ำหนดไว้ หาก Initial Margin เทา่ กบั 50% วงเงนิ ใหซ้ อ้ื หลกั ทรพั ยจ์ ะเทา่ กบั 1,000,000/50% = 2,000,000 บาท ซง่ึ หมายความวา่ 1,000,000 บาทแรก ซอ้ื ดว้ ยเงนิ สดของผลู้ งทนุ ส่วนที่เกินจากนั้นอีก 1,000,000 บาทเป็นเงินที่บริษัทสมาชิกให้กู้ ระบบสารสนเทศตลาดหลักทรัพย์ (SET Information Management System : SIMS) เปน็ ระบบจดั การฐานขอ้ มลู ของตลาดหลกั ทรพั ย์ ซง่ึ เปน็ การรวบรวมขอ้ มลู เกย่ี วกบั บรษิ ทั จดทะเบยี น หลกั ทรพั ยจ์ ดทะเบยี น งบการเงนิ ขา่ วสารสำคญั ทไ่ี ดร้ บั การเปดิ เผยจากบรษิ ทั จดทะเบยี น มาแยกแยะและจดั เกบ็ อยา่ งเปน็ ระบบ เพอ่ื เปน็ ฐานขอ้ มลู สำหรบั เผยแพรท่ ว่ั ไป โดยจะมกี ารปรบั ขอ้ มลู ใหมใ่ หท้ นั เหตกุ ารณใ์ นฐานขอ้ มลู ทกุ สน้ิ วนั โดยแบง่ เปน็ ระบบ I-SIMS และระบบ R-SIMS ซง่ึ ผสู้ นใจสามารถเรยี กดขู อ้ มลู ทง้ั สองระบบไดท้ ห่ี อ้ งสมดุ ตลาดหลกั ทรพั ย์ แห่งประเทศไทย หรือดูได้จากห้องค้าโบรกเกอร์หรือซับโบรกเกอร์ ราคาตลาด (Market Price) คอื ราคาหนุ้ ใด ๆ ในตลาดหลกั ทรพั ย์ ทเ่ี กดิ จากการซอ้ื ขายครง้ั หลงั สดุ เปน็ ราคา ทส่ี ะทอ้ นถงึ ความตอ้ งการซอ้ื และความตอ้ งการขายจากผลู้ งทนุ โดยรวมในขณะนน้ั ราคาปดิ (Closing Price) คอื ราคาของหลกั ทรพั ยใ์ ด ๆ ทเ่ี กดิ จากการซอ้ื ขายรายการสดุ ทา้ ยในแตล่ ะวนั อยา่ งไรกต็ าม ปจั จบุ นั ระบบการซอ้ื ขายหลกั ทรพั ยข์ องตลาดหลกั ทรพั ยจ์ ะหยดุ จบั คคู่ ำสง่ั ซอ้ื ขายดว้ ยวธิ ี Automated Order Matching (AOM) ณ เวลา 16.30 น. แตจ่ ะยงั คงรบั คำสง่ั ซอ้ื ขายจาก สมาชกิ เรยี งลำดบั ไวร้ ะหวา่ ง 16.30 - 16.35 น. จากนน้ั ระบบคอมพวิ เตอรจ์ ะเลอื กสมุ่ เวลาปดิ ในชว่ ง 16.35 - 16.40 น. และจะ ตลาดหลกั ทรพั ยแ์ หง่ ประเทศไทย 109

คำนวณหาราคาปดิ ดว้ ยวธิ ี Call Market โดยจะนำคำสง่ั ซอ้ื ขายทง้ั หมดทค่ี า้ งใน ระบบจนถงึ เวลาปดิ มาคำนวณหาราคาปดิ ดงั น้ี 1. ใชร้ าคาทท่ี ำใหเ้ กดิ การซอ้ื ขายไดป้ รมิ าณมากทส่ี ดุ 2. ถา้ มรี าคาตามขอ้ 1 มากกวา่ 1 ราคา ใหใ้ ชร้ าคาใกลเ้ คยี งกบั ราคาซอ้ื ขายใน ลำดบั กอ่ นหนา้ ทเ่ี รม่ิ ใชว้ ธิ ี Call Market 3. ถา้ มรี าคาตามขอ้ 2 มากกวา่ 1 ราคา ใหใ้ ชร้ าคาทส่ี งู กวา่ ราคาดงั กลา่ ว 4. ถา้ ชว่ งทใ่ี ชว้ ธิ ี Call Market ไมส่ ามารถหาราคาปดิ ได้ (เนอ่ื งจากการซอ้ื ขายขาด สภาพคลอ่ ง) ใหใ้ ชร้ าคาซอ้ื ขายทเ่ี กดิ จากระบบ AOM ในลำดบั กอ่ นหนา้ เปน็ ราคาปิด ราคาเปดิ (Opening Price) เปน็ ราคาหลกั ทรพั ยท์ เ่ี กดิ จากการซอ้ื ขายรายการแรกของแตล่ ะวนั ราคาเปดิ จะ เกดิ จากระบบ ASSET ซง่ึ รวมคำสง่ั ซอ้ื และคำสง่ั ขายหลกั ทรพั ยท์ ง้ั หมดทส่ี ง่ เขา้ มา ในระบบซอ้ื ขายบนกระดานหลักชว่ งเปดิ ตลาด โดยตลาดหลักทรพั ยไ์ ด้เปิดให้ ผสู้ ง่ั ซอ้ื สง่ั ขายหนุ้ สง่ คำสง่ั เขา้ มา ไดต้ ง้ั แตเ่ วลา 9.30 น. และจะใชห้ ลกั การเลอื ก สมุ่ หาราคาเปดิ ในชว่ ง 5 นาทสี ดุ ทา้ ยของชว่ ง Pre-open ชว่ งเชา้ (9.55-10.00 น.) ซง่ึ มหี ลกั การคำนวณหาราคาเปดิ ดงั น้ี 1. ใชร้ าคาทท่ี ำใหเ้ กดิ การซอ้ื ขายไดป้ รมิ าณมากทส่ี ดุ 2. ถา้ มรี าคาตามขอ้ 1 มากกวา่ 1 ราคา ใหใ้ ชร้ าคาใกลเ้ คยี งกบั ราคาซอ้ื ขายใน วันทำการก่อนหน้า 3. ถา้ มรี าคาตามขอ้ 2 มากกวา่ 1 ราคา ใหใ้ ชร้ าคาทส่ี งู กวา่ ราคาดงั กลา่ ว ซื้อขายหลักทรัพย์นอกเวลาทำการ (Off-hour Trading) ตลาดหลกั ทรพั ยเ์ ปดิ โอกาสใหผ้ ลู้ งทนุ มเี วลาซอ้ื ขายเพม่ิ ขน้ึ อกี 20-25 นาที นบั ตง้ั แตเ่ วลาปดิ ทำการซอ้ื ขายประจำวนั ทไ่ี ดจ้ ากการสมุ่ เลอื ก จนถงึ เวลา 17.00 น. ดว้ ยการใชว้ ธิ ี Put-through ซง่ึ ผซู้ อ้ื และผขู้ ายเจรจาตกลงซอ้ื ขายกนั กอ่ นใหบ้ รษิ ทั สมาชกิ สง่ คำสง่ั เขา้ มาในระบบซอ้ื ขายของตลาดหลกั ทรพั ย์ ราคาพน้ื (Floor Price) เป็นระดับราคาต่ำสุดของแต่ละหลักทรัพย์ที่จะซื้อขายในตลาดหลักทรัพย์ได้ สำหรบั วนั ทำการหนง่ึ ๆ ซง่ึ คำนวณขน้ึ จาก Daily Price Limit ของตลาด หลกั ทรพั ย์ ปจั จบุ นั ระดบั ทเ่ี ปน็ Floor Price คอื ระดบั ราคาทต่ี ำ่ ลง 30% จาก ราคาปดิ ของวนั กอ่ น อยา่ งไรกต็ าม ขอ้ กำหนดเรอ่ื งราคาพน้ื จะไมบ่ งั คบั ใชก้ บั การซอ้ื ขายบน Foreign Board และบน Big-Lot Board 110 กา้ วแรกสกู่ ารลงทนุ ในตลาดหลกั ทรพั ย์

ราคาเพดาน (Ceiling Price) เปน็ ระดบั สงู สดุ ทร่ี าคาหนุ้ จะขน้ึ ไปไดใ้ นแตล่ ะวนั ทำการ ปจั จบุ นั น้ี ตลาด หลกั ทรพั ยก์ ำหนดวา่ การสงู ขน้ึ ของราคาหนุ้ ในแตล่ ะวนั จะเกนิ กวา่ รอ้ ยละ 30 ของราคาปดิ วนั กอ่ นไมไ่ ด้ เชน่ ถา้ หนุ้ A มรี าคาปดิ วนั กอ่ นท่ี 100 บาท ราคา เพดานในวนั นจ้ี ะเทา่ กบั 130 บาท ซง่ึ หมายถงึ วา่ วนั นก้ี ารซอ้ื ขายหนุ้ A จะกระทำ ทร่ี าคาสงู กวา่ 130 บาท (ราคาเพดาน) ไมไ่ ด้ อยา่ งไรกต็ าม ขอ้ กำหนดเรอ่ื งราคา เพดานจะไมบ่ งั คบั ใชก้ บั การซอ้ื ขายบน Foreign Board และบน Big-Lot Board ราคาเสนอขาย (Offer) คือราคาขายต่ำที่สุดของแต่ละหลักทรัพย์ที่มีการเสนอขายเข้ามาในระบบซื้อขาย ซง่ึ ณ ขณะใดขณะหนง่ึ อาจจะมรี าคาเสนอขายเขา้ มาหลายราคา แตร่ ะบบซอ้ื ขาย ทต่ี ลาดหลกั ทรพั ยจ์ ะแสดงราคาเสนอขายตำ่ ทส่ี ดุ ไว้ ซง่ึ เปน็ ไปตามหลกั เกณฑว์ า่ ผู้เสนอขายที่ราคาต่ำกว่าควรได้สิทธิขายก่อน ราคาเสนอซอ้ื และเสนอขาย (Quotation) : คอื ราคาเสนอซอ้ื ทส่ี งู ทส่ี ดุ และราคา เสนอขายทต่ี ำ่ ทส่ี ดุ ในขณะนน้ั ราคาเสนอซื้อสูงสุด (BID) เปน็ ราคาเสนอซอ้ื สงู สดุ ของหลกั ทรพั ยห์ นง่ึ ณ ขณะใดขณะหนง่ึ ซง่ึ เวลานน้ั อาจมรี าคาเสนอซอ้ื เขา้ มาหลายราคา แตร่ ะบบซอ้ื ขายทต่ี ลาดหลกั ทรพั ยจ์ ะแสดง ราคาเสนอซอ้ื ทส่ี งู สดุ ไว้ ซง่ึ เปน็ ไปตามหลกั เกณฑว์ า่ ผเู้ สนอซอ้ื ทใ่ี หร้ าคาสงู กวา่ ควรไดส้ ทิ ธซิ อ้ื กอ่ นรายอน่ื ๆ วนั จองซอ้ื หนุ้ (Subscription Date) คอื วนั ทบ่ี รษิ ทั ผอู้ อกหลกั ทรพั ยก์ ำหนดใหผ้ ลู้ งทนุ ทต่ี อ้ งการซอ้ื หลกั ทรพั ยด์ งั กลา่ ว ยน่ื ใบจองซอ้ื และชำระเงนิ คา่ จองซอ้ื วนั ปดิ สมดุ ทะเบยี นพกั การโอนหนุ้ (Book-Closing Date) วันที่บริษัทสั่งให้นายทะเบียนหลักทรัพย์ปิดรับการโอนหุ้นของบริษัท ทั้งนี้เพื่อ ที่นายทะเบียนหลักทรัพย์จะได้ตรวจเช็คและรวบรวมรายชื่อผู้ถือหุ้นที่ปรากฎอยู่ ในทะเบยี นหลกั ทรพั ย์ ณ วนั ดงั กลา่ ว เปน็ ผไู้ ดร้ บั สทิ ธติ า่ ง ๆ ทบ่ี รษิ ทั ประกาศ มอบใหค้ รง้ั ลา่ สดุ นน้ั เชน่ สทิ ธริ บั เงนิ ปนั ผล สทิ ธจิ องซอ้ื หนุ้ เพม่ิ ทนุ หรอื สทิ ธิ เขา้ ประชมุ ผถู้ อื หนุ้ เปน็ ตน้ เมอ่ื เปดิ รบั การโอนหนุ้ อกี ครง้ั หนง่ึ หลงั จากการปดิ พกั การโอนหนุ้ ครง้ั น้ี ผทู้ ม่ี ชี อ่ื เปน็ ผถู้ อื หนุ้ จากการโอนจะไมไ่ ดร้ บั สทิ ธติ า่ ง ๆ ดงั กลา่ ว ตลาดหลกั ทรพั ยแ์ หง่ ประเทศไทย 111

วธิ ซี อ้ื ขายแบบจบั คอู่ ตั โนมตั ิ (Automatching หรอื Automatic Order-Matching) เปน็ วธิ ซี อ้ื ขายหลกั ทรพั ยท์ ใ่ี หเ้ ครอ่ื งคอมพวิ เตอรท์ ำหนา้ ทน่ี ำคำสง่ั ซอ้ื และคำสง่ั ขายทต่ี รงกนั มาจบั คกู่ นั ใหเ้ กดิ การซอ้ื ขาย กระบวนการนจ้ี ะไมม่ กี ารแทรกแซง จากบคุ คลผใู้ ด จงึ ทำใหผ้ ซู้ อ้ื และผขู้ ายทกุ คนมน่ั ใจไดว้ า่ จะไดร้ บั การปฏบิ ตั อิ ยา่ ง เทา่ เทยี มกนั และอยา่ งมปี ระสทิ ธภิ าพ สทิ ธจิ องซอ้ื หนุ้ ออกใหม่ (Right/ Subscription Right) เปน็ สิทธิทีบ่ ริษัทจดทะเบยี นมอบให้แก่ผ้ถู อื หนุ้ ของบริษทั ในการท่ีจะจองซื้อหุ้น สามญั จากการเพม่ิ ทนุ ของบรษิ ทั ผถู้ อื หนุ้ จะไดส้ ทิ ธติ ามสดั สว่ นของจำนวนหนุ้ ท่ี ถอื ครองอยู่ และราคาจองซอ้ื หนุ้ ใหมต่ ามสทิ ธจิ ะตำ่ กวา่ ราคาตลาดหรอื ตำ่ กวา่ ราคา ทเ่ี สนอขายแกบ่ คุ คลทว่ั ไป ซง่ึ โดยปกตจิ ะมกี ำหนดเวลาใหใ้ ชส้ ทิ ธไิ มเ่ กนิ 2 เดอื น หนว่ ยซอ้ื ขาย (Board Lot) หนว่ ยทใ่ี ชใ้ นการซอ้ื ขายหลกั ทรพั ยบ์ นกระดานหลกั (Main Board) ปจั จบุ นั ตลาดหลกั ทรพั ยก์ ำหนดให้ 1 หนว่ ยซอ้ื ขาย = 100 หนุ้ ในกรณที ห่ี ลกั ทรพั ยใ์ ด มรี าคาซอ้ื ขายตง้ั แต่ 500 บาทขน้ึ ไปเปน็ ระยะเวลาตดิ ตอ่ กนั นานถงึ 6 เดอื น จะ กำหนดใหม้ หี นว่ ยการซอ้ื ขายเทา่ กบั 50 หนุ้ หนว่ ยลงทนุ (Unit Trust) คือหลักทรัพย์ที่ออกขายโดยบริษัทจัดการลงทุนเพื่อระดมเงินเข้ากองทุนรวมที่ จดั ตง้ั ขน้ึ แลว้ จดั สรรเงนิ ในกองทนุ นน้ั ลงทนุ ในตลาดการเงนิ ตามเกณฑท์ ก่ี ำหนด ไวใ้ นหนงั สอื ชช้ี วน หนงั สอื ชช้ี วน (Prospectus) เป็นเอกสารที่บริษัทผู้เสนอขายหลักทรัพย์ต่อประชาชนทั่วไปต้องจัดทำขึ้นเพื่อ เปดิ เผยขอ้ มลู แสดงรายละเอยี ดเกย่ี วกบั บรษิ ทั และรายละเอยี ดของการเสนอขาย หลักทรัพย์ครั้งนั้น หลกั ทรพั ยจ์ ดทะเบยี น (Listed Security) คอื หลกั ทรพั ยท์ ไ่ี ดร้ บั การจดทะเบยี นใหเ้ ปน็ สนิ คา้ เพอ่ื การซอ้ื ขายในตลาดหลกั ทรพั ย์ หลักทรัพย์ในครอบครอง (Portfolio) คอื หลกั ทรพั ยท์ ง้ั หมดในความครอบครองของผลู้ งทนุ รายใดรายหนง่ึ ทง้ั นจ้ี ะตอ้ ง ประกอบดว้ ยหลกั ทรพั ยจ์ ำนวนตง้ั แต่ 2 ชนดิ หรอื 2 บรษิ ทั ขน้ึ ไป จดุ ประสงค์ ของการสรา้ ง Portfolio กเ็ พอ่ื ลดความเสย่ี งในการลงทนุ ดว้ ยการกระจายลงทนุ ในหลักทรัพย์หลายบริษัทหรือหลายประเภท 112 กา้ วแรกสกู่ ารลงทนุ ในตลาดหลกั ทรพั ย์

หลักประกันของลูกค้า (Margin) คือจำนวนเงินหรือทรัพย์สินที่ลูกค้าวางไว้กับบริษัทหลักทรัพย์เพื่อการซื้อหุ้น โดยใช้สินเชื่อหรือเพื่อการขายชอร์ตกับบริษัทหลักทรัพย์นั้น ตลาดหลักทรัพย์ จะกำหนดอตั ราขน้ั ตำ่ ทล่ี กู คา้ ตอ้ งวางหลกั ประกนั ไว้ เรยี กวา่ Initial Margin Rate เชน่ รอ้ ยละ 50 ของมลู คา่ หนุ้ ทซ่ี อ้ื หรอื ขายชอรต์ เปน็ ตน้ หนุ้ กู้ (Debenture) คอื หลกั ทรพั ยท์ บ่ี รษิ ทั นำออกจำหนา่ ยเพอ่ื กเู้ งนิ จากผลู้ งทนุ โดยหนุ้ กู้ จะมกี ำหนดเวลาไถถ่ อนคนื ทแ่ี นน่ อน และผถู้ อื หนุ้ กจู้ ะไดร้ บั ดอกเบย้ี ตอบแทนเปน็ งวด ๆ ตามอตั ราทก่ี ำหนดตลอดอายขุ องหนุ้ กู้ หนุ้ กดู้ อ้ ยสทิ ธิ (Subordinated Debenture) คอื หนุ้ กปู้ ระเภททผ่ี ถู้ อื มสี ทิ ธไิ ดช้ ำระคนื เงนิ คา่ หนุ้ ภายหลงั หนุ้ กชู้ นดิ อน่ื ในกรณี ที่บริษัทผู้ออกหุ้นกู้นั้นล้มละลาย หนุ้ กแู้ ปลงสภาพ (Convertible Debenture) เปน็ หนุ้ กปู้ ระเภททม่ี รี ะบใุ หส้ ทิ ธแิ กผ่ ถู้ อื ทจ่ี ะแปลงสภาพหนุ้ กนู้ น้ั ไปเปน็ หนุ้ สามัญของบริษัทผู้ออกหุ้นกู้นั้นได้ หนุ้ ชน้ั ดี (Blue Chip) คือหุ้นสามัญของบริษัทที่เป็นที่รู้จักกว้างขวาง เป็นบริษัทที่สามารถทำผลกำไร ใหเ้ ตบิ โตและจา่ ยปนั ผลไดต้ อ่ เนอ่ื งมายาวนาน อกี ทง้ั มชี อ่ื เสยี งในดา้ นคณุ ภาพ ของผบู้ รหิ าร ของสนิ คา้ และของการใหบ้ รกิ าร หนุ้ บรุ มิ สทิ ธิ (Preferred Stock) คือหลักทรัพย์ประเภทที่ผู้ถือมีส่วนร่วมเป็นเจ้าของบริษัทเช่นเดียวกับหุ้นสามัญ แตจ่ ะมสี ทิ ธพิ เิ ศษอน่ื เชน่ ไดร้ บั เงนิ ปนั ผลในอตั ราทก่ี ำหนดไวแ้ นน่ อนและกอ่ น ผถู้ อื หนุ้ สามญั อยา่ งไรกต็ าม โดยทว่ั ไปผถู้ อื หนุ้ บรุ มิ สทิ ธจิ ะไมไ่ ดร้ บั สทิ ธลิ ง คะแนนเสยี งในทป่ี ระชมุ ผถู้ อื หนุ้ หนุ้ สามญั (Common Stock/ Ordinary Share) คือหลักทรัพย์ที่บริษัทออกจำหน่ายเพื่อระดมเงินทุนมาดำเนินกิจการ ผู้ถือหุ้น สามญั จะมสี ทิ ธริ ว่ มเปน็ เจา้ ของบรษิ ทั มสี ทิ ธอิ อกเสยี งลงมตใิ นทป่ี ระชมุ ผถู้ อื หนุ้ ตลอดจนมสี ว่ นรว่ มตดั สนิ ใจในนโยบายการดำเนนิ งานและปญั หาสำคญั ของ บรษิ ทั โดยผถู้ อื หนุ้ สามญั จะไดร้ บั ผลตอบแทนในรปู ของเงนิ ปนั ผล, กำไร สว่ นทนุ , และสทิ ธจิ องซอ้ื หนุ้ ออกใหม่ เมอ่ื บรษิ ทั เพม่ิ ทนุ ขยายกจิ การ ตลาดหลกั ทรพั ยแ์ หง่ ประเทศไทย 113

อตั รามารจ์ นิ ทต่ี อ้ งดำรงไว้ (Maintenance Margin Rate) เป็นอัตราที่ตลาดหลักทรัพย์กำหนดไว้เป็นเกณฑ์บังคับว่า มูลค่าหลักประกัน ของลกู คา้ (Margin) ท่วี างไวก้ ับบรษิ ัทหลักทรัพยเ์ มือ่ เทยี บกบั มูลค่าหลักทรพั ย์ ทซ่ี อ้ื ดว้ ยเงนิ กู้ (หรอื ทข่ี ายชอรต์ ) ไวจ้ ะตอ้ งเปน็ อตั ราทส่ี งู กวา่ อตั รา Maintenance Margin Rate ทเ่ี ปน็ เกณฑบ์ งั คบั น้ี อตั รามารจ์ นิ เรม่ิ แรก (Initial Margin Rate) เป็นอัตราการวางเงินหลักประกันก่อนที่ลูกค้าจะซื้อหลักทรัพย์ด้วยเงินกู้หรือ ขายชอรต์ ในการวางเงนิ ประกนั เรม่ิ แรกน้ี มลู คา่ ทล่ี กู คา้ นำมาวางเมอ่ื เทยี บกบั ยอดหลกั ทรพั ยท์ ซ่ี อ้ื หรอื ทข่ี ายชอรต์ แลว้ จะตอ้ งไมต่ ำ่ กวา่ เกณฑ์ Initial Margin Rate ทต่ี ลาดหลกั ทรพั ยก์ ำหนด เชน่ Initial Margin Rate เทา่ กบั 40% หากลกู คา้ จะซอ้ื หนุ้ มลู คา่ 1,000,000 บาท จะตอ้ งวางเงนิ มารจ์ นิ 400,000 บาทเปน็ หลักประกัน อตั ราสว่ นการจา่ ยปนั ผล (Dividend Pay-Out Ratio) คือสว่ นกำไรสทุ ธิของบรษิ ทั ทีไ่ ดน้ ำมาจา่ ยเป็นปันผลแกผ่ ้ถู อื ห้นุ โดย คิดเป็น อตั รารอ้ ยละ มสี ตู รในการคำนวณดงั น้ี อัตราส่วนการจ่ายปันผล = มูลค่าปันผลต่อหุ้น X 100 กำไรสทุ ธติ อ่ หนุ้ 114 กา้ วแรกสกู่ ารลงทนุ ในตลาดหลกั ทรพั ย์