16นางในวรรณคดี

15 นางในวรรณคดีไทย

บทนำ� ตัวละครในวรรณคดี ถอื เปน็ ตัวละครทสี ำ�คัญและประกอบ กบั บทบาทท่ีถูกสรา้ งขึ้นให้เนอ้ื เรื่องนา่ ติดตามและเปน็ ในตวั ละครของวรรณคดีในเร่ืองต่างๆ จะมนี างเอก นางรอง พระเอก พระรอง นางร้าย ตวั ร้าย เป็นต้น พร้อมทั้งเอกลกั ษณป์ ระจำ�ตัว เรื่องราวชวี ิต ใหด้ นู ่าสนใจ นางในวรรณคดี ถอื เปน็ ตัวละครสำ�คญั ทที �ำ ใหผ้ ู้อ่าน สนใจและชืน่ ชอบ ซ่ึงนางในวรรณคดนี นั้ ถอื เป็นส่วนหน่งึ ท่ี จำ�เปน็ ทสี่ ดุ ของวรรณคดีในหลายๆ เรอ่ื ง นางวรรณคดนี ้ัน จะมบี ทบาทเรอื่ งราว เอกลกั ษณท์ ่ีโดด เด่นประจำ�ตัวของตวั ละคร

สารบญั เรอ่ื ง หนา้ นางในวรรณคดี ทัง้ 15 1 - 16

นางตะเภาทอง จากเร่อื ง ไกรทอง นางตะเภาทอง ผู้เปน็ พ่ี เปน็ บุตรเศรษฐี วนั หน่ึงทั้ง 2ลง ไปเล่นนำ�้ ในคลองกบั นอ้ งสาว ตะเภาแก้วทท่ี า่ น�ำ้ หนา้ บา้ น และบา่ วไพรด่ ว้ ยความสนุกสนานอกี หลายคน ในเวลานน้ั เจ้าชาละวัน ซง่ึ กลายร่างเปน็ จระเขย้ กั ษน์ ิสัยอนั ธพาล ได้ ออกจากถำ้�อาละวาดลา่ หามนุษย์เปน็ เหยอ่ื สรา้ งความ ว่นุ วายไปท่วั เมอื ง และไดว้ ่ายน้ำ�ผา่ นมาเห็นตะเภาทองที่ แม่นำ้�หนา้ ท่านเศรษฐี กเ็ กดิ ความลุ่มหลงทันทีจึงคาบนาง แล้วด�ำ ดง่ิ ไปยังถ้ำ�ทองด้วยความเหมิ ลำ�พอง

นางบุษบา จากเรอื่ ง อิเหนา นางบุษบา เป็นธดิ าของทา้ วดาหาและประไหมสหุ รีดา หราวาตี แหง่ กรุงดาหา เม่อื ตอนประสตู ิมเี หตอุ ัศจรรยค์ อื มกี ลน่ิ หอมตลบอบอวลไปทั่วทั้งวงั ดนตรี แตรสงั ขก์ ็ดงั ขึ้น เองโดยไมม่ ผี ้บู รรเลง และเม่อื ประสูตไิ ด้ไมน่ าน ท้าวกุเรปนั กข็ อตุนาหงนั ใหก้ ับอเิ หนา ทั้งนี้ นางบษุ บาเป็นหญิงทีง่ าม ล�ำ้ เลศิ กวา่ นางใดในแผ่นดนิ ชวา กิริยามารยาทเรียบร้อย คารมคมคาย เฉลียวฉลาดทันคน ใจกวา้ งและมีเหตุผล จึง ทำ�ใหอ้ เิ หนารกั ใครห่ ลงใหลนางย่ิงกวา่ หญิงใด

นางมทั นะพาธา จากเร่อื ง ตำ�นานรกั ดอกกหุ ลาบ มทั นะพาธา เปน็ เรอ่ื งราวของเทพธดิ ามัทนา นางฟา้ ผู้ ทมี่ รี ูปโฉมงดงามมาก จนความงามน้นั ส่งผลรา้ ยแกต่ นเอง ต้องถกู สาปให้จตุ ิลงมาเกิดเป็นตน้ กุหลาบต้นแรกบนโลก มนุษย์ เทพธดิ า มัทนาเป็นตัวละครเอกของเรอ่ื งทมี่ คี วาม สำ�คัญในการดำ�เนนิ เรือ่ ง โดยสามารถแยกเป็นประเด็น ต่างๆใหเ้ ห็นไดเ้ ด่นชัด

นางศรมี าลา จากเรอื่ ง ขนุ ช้าง - ขนุ แผน นางศรีมาลา เป็นลูกของพระพิจติ รกับนางบุษบา นาง เปน็ หญิงท่งี ดงามทัง้ รปู ร่างหนา้ ตา กิรยิ ามารยาท และ งามน�ำ้ ใจ นางไดพ้ บและรักกบั พลายงาม ลูกของขุนแผน กับนางวันทอง ตอนทีพ่ ลายงามกบั ขุนแผนยกทพั ไปท�ำ สงครามกบั เชียงใหมแ่ ล้วได้แวะเยย่ี มพอ่ แม่ของนาง

นางมโนราห์ จากเร่ือง พระสุธน - มโนราห์ นางมโนราห์ เป็นธิดาองค์เล็กของทา้ งทุมราชผเู้ ป็น พระยากนิ นร นางมพี ระพนี่ างอีกหกองคล์ ว้ นมีหนา้ ตา เหมอื น กนั และงดงามยิง่ กว่านางมนษุ ย์ โดยทุกองค์มี ปีกและหางทีถ่ อดออกได้ เมอื่ ใส่ปกี ใสห่ างแลว้ กินนรก็ สามารถบนิ ไปยงั ทตี่ ่าง ๆ ได้ นางมโนราหแ์ ละพี่นอ้ งท้งั หก ไดไ้ ปเลน่ นำ�้ ท่สี ระน�้ำ อโนดาต เจอพรานบุญทตี่ ้องการจบั ตวั นางกินรีเพราะเห็นว่านางงดงามคูค่ วรแก่พระสธุ น โอรส แห่งเมืองปญั จาลนคร พรานบุญจึงไปยมื บ่วงนาคบาศจาก ทา้ วชมพจู ติ พญานาคราช

นางวันทอง จากเร่ือง ขุนช้าง - ขุนแผน นางวันทอง เปน็ ธดิ าคนเดียวของพนั ศรโยธาและนาง ศรปี ระจัน ครอบครวั ของนางวนั ทองเปน็ ตระกลู พอ่ คา้ ทีม่ ี ฐานะดีพอสมควร นางจึงได้รบั การเลีย้ งดูเปน็ อย่างดี ความ สวยของนางวนั ทองปรากฏใหเ้ หน็ ชัดต้ังแต่ยงั เปน็ เดก็ เม่ือ นางเตบิ โตขึ้นกย็ ่ิงมคี วามงามมากขน้ึ เปน็ ชนวนเหตุให้ ขุนแผนและขุนชา้ งมจี ิตใจผกู พนั รักใคร่ ส่งผลให้เกิดเรือ่ ง ราววนุ่ วายตามมา

นางสพุ รรณมจั ฉา จากเรอื่ ง รามเกียรติ์ นางสพุ รรณมจั ฉา เป็นธิดาของทศกณั ฐก์ บั นางปลา เป็นพี่น้องรว่ มบิดากบั นางสดี า ถงึ แมน้ างจะเป็นถงึ ธิดาของ เจ้าผคู้ รองกรงุ ลงกา แต่เจา้ หญงิ องค์นี้ กไ็ มม่ โี อกาสจะอยู่ ในเวยี งวังดงั ผู้อ่นื เพราะนางอยูไ่ ดเ้ ฉพาะแตใ่ นนำ�้ ดงั นั้นที่ อยูข่ องนางจึงอยู่กลางทะเลใหญ่ ครั้งเมอ่ื พระรามจะยกทพั ขา้ มมหาสมุทรมาตีเมอื ง ลงกา และได้ให้หนมุ านกับนิลพทั พาพลวานรเอาหนิ มาก องทำ�ถนนขา้ มมหาสมทุ ร ฝ่ายทศกณั ฐร์ ขู้ ่าวจึงขอให้ นางสพุ รรณมจั ฉาพาบรวิ ารปลาไปคาบก้อนหนิ ของฝา่ ย

นางสุวรรณมาลี จากเรอ่ื ง พระอภยั มณี นางสวุ รรณมาลี ชายาของพระอภัยมณี แต่กย็ ังตอ้ ง เจอเหตกุ ารณ์วุน่ วายท่ีตามมาจากบรรดาผู้หญิงของพระ อภัยมณี ซง่ึ งานนี้บอกได้เลยว่านอกจากนางสวุ รรณ มาลีจะมคี วามสวยงามเปน็ อาวุธสะกดพระอภัยต้งั แต่แรก เห็น นางยงั เต็มไปดว้ ยความเกง่ ในการรบด้วยแต่ในท่สี ุด หนุมานกลับเกดิ ความรักตอ่ นางและได้นางสุพรรณมจั ฉา เป็นภรรยาท�ำ ให้สามารถจบั นางมโนราหไ์ ปถวายแค่พระ สุธนได้ พระสธุ นเม่อื เหน็ นางเข้ากเ็ กดิ หลงรักและพานาง กลบั เมอื งจนไดอ้ ภเิ ษกกนั

นางมณสี าคร จากเร่ือง โคบตุ ร นางมณีสาคร เจ้าหญิงแห่งเมอื งกาหลง ผมู้ ีชะตากรรม นา่ สงสาร ถกู กักตวั อยูแ่ ต่ในวังริมผาสูง เพราะเป็นผ้มู ีฌาน วเิ ศษมองเห็นทุกสง่ิ ในสามภพได้ ทำ�ใหโ้ คบุตรต้องตา มหาตวั เพ่อื ถามเรอื่ งราวของนางอปั สรแม่ของตน

นางจนิ ตะหราวาตรี จากเร่อื ง อเิ หนา นางจนิ ตะหรา เป็นพระธดิ าท้าวหมนั หยากบั นางจินดา ส่าหรปี ระไหมสหุ รี เกดิ ในปีเดียวกับอเิ หนาแตอ่ อ่ นเดือน กว่า จึงมีฐานะเป็นนอ้ ง แต่ความงามของนางเปน็ ทเ่ี ล่ืองลือ และท�ำ ให้อิเหนาหลงใหลจนไมอ่ ยากกลบั บ้าน

นางทมยันตี จากเรือ่ ง พระนลค�ำ หลวง นางทมยันตี เปน็ ธดิ าของพระเจ้าภมี ราชแห่งเมืองคันธ ปรุ ะ เมอื่ โตเปน็ สาวกม็ พี ระสิรโิ ฉมงดงามและเป็นกลุ สตรที ่ีดี ต่างกร็ ำ่�ลือกันไปไกลจนถงึ สวรรค์ สว่ นพระนลเปน็ เจา้ ชาย เมืองนษี ระ เปน็ คนเกง่ ฉลาด และรูปลกั ษณ์งดงามมาก ตา่ งกย็ กยอ่ งและร�่ำ ลอื กนั ไปไกล เมือ่ ทัง้ คู่เติบโตอยใู่ นวยั หนุ่มสาวตา่ งกใ็ ฝ่ฝันและถวิลหาซ่งึ กนั และกัน

นางเมรี จากเรอ่ื ง นางสบิ สอง นางเมรี เปน็ ธิดาของ นางยักษ์สนธมาร เมอ่ื นางยักษ์ สนธมารได้ออกอบุ ายให้พระรถเสน ซ่ึงเปน็ ลกู ของนาง สบิ สอง กบั พระรถสทิ ธร์ าช ผ้คู รองเมอื งกตุ ารนคร ไป ตามหา มะม่วงหาว มะนาวโห่ มอี ยู่ท่ีเมอื งคชปรุ นคร เพ่ือ รกั ษาอาการป่วยของนาง โดยนางสนธมารไดเ้ ขียนสาร ใหพ้ ระรถเสนน�ำ ไปยน่ื ทีเ่ มืองคชปุรนครด้วย จากนัน้ เมือ่ พระรถเสนได้ขีม่ ้าไปจนถงึ อาศรมพระฤาษี ดว้ ยความ เหนด็ เหน่อื ยจงึ หลบั ลงทีน่ น่ั เมอื่ พระฤาษีได้ทราบถงึ อุบาย ของนางยกั ษ์สนธมารที่เขียนสารใหน้ างเมรกี ินพระรถเสนี่

นางรจนา จากเรอ่ื ง สังขท์ อง พระธดิ าองค์สดุ ทอ้ งทช่ี ื่อ รจนา มสี ิริโฉมเลิศล�ำ้ กวา่ ธดิ าทกุ องค์ จนวนั หน่ึงทา้ วสามลไดจ้ ัดใหม้ พี ิธีเส่ียงมาลัย เลือกคู่ นางรจนาที่เหน็ รปู ทองก็ไดเ้ ลอื กเจ้าเงาะเป็นสวามี ดา้ นทา้ วสามลท่ีโกรธจัด เนือ่ งจากนางรจนาเลอื กเจา้ เงาะ ท่ีมรี ปู ร่างหนา้ ตาอปั ลักษณ์ ดังนัน้ จงึ ส่ังเนรเทศนางไปอยทู่ ่ี กระท่อมปลายนากับเจา้ เงาะ

นางจนั ทส์ ุดา จากเรอื่ ง นางผมหอม นางจันทส์ ุดา เป็นราชธดิ าท้าวพรหมจักรแหง่ จันทร นคร นอกจากรปู งามแลว้ ยังผมหอมอกี ดว้ ย นางมชี ีวิตอยู่ เป็นสุขจนกระท่งั วันหนง่ึ บา้ นเมอื งก็เกดิ อาเพศ มนี กอนิ ทรี ยกั ษบ์ นิ มาโฉบเอาผู้คนไปกนิ จนเกือบหมดเมือง ดา้ นทา้ ว พรหมจกั รทีท่ รงอบั จนหนทาง ดว้ ยความเปน็ หว่ งธดิ า จงึ สงั่ ให้สร้างกลองใหญ่ข้ึนใบหนึง่ แลว้ ซ่อนนางจนั ทส์ ุดาไวใ้ น นั้น

นางมณโฑ จากเรอ่ื ง รามเกยี รติ์ นางมณโฑเทวีเป็นมเหสีเอก ของท้าวทศกณั ฐ์ มบี ตุ ร ๓ คือ อนิ ทรชติ ยพุ ราชกรงุ ลงกา นางสดี า มเหสขี อง พระราม และทศพนิ (ไพนาสรุ ยิ วงศ์) กษตั ริย์กรงุ ลงกาองค์ ที่ ๕ นอกจากนี้จากการที่นางมณโฑเคยถกู พาลีชงิ ไป จากทศกัณฐ์กอ่ นทีจ่ ะได้เป็นมเหสีของทศกัณฐ์ ทำ�ใหน้ าง มโี อรสกับพาลอี กี หนึง่ คือ องคต และนางเคยถูกหนุมาน เกยี้ วพาเพ่อื ทำ�ลายพิธีปรงุ น้�ำ ทิพยใ์ ห้ทศกัณฐ์ อีกท้ัง เมอื่ สิ้นทศกณั ฐแ์ ล้ว นางถกู ยกให้เปน็ เมียของพิเภก

นางละเวงวณั ฬา จากเร่อื ง พระอภัยมณี นางมณโฑเทวีเปน็ มเหสีเอก ของท้าวทศกณั ฐ์ มีบตุ ร ๓ คือ อนิ ทรชิต ยุพราชกรงุ ลงกา นางสีดา มเหสีของ พระราม และทศพนิ (ไพนาสรุ ิยวงศ)์ กษัตริยก์ รงุ ลงกาองค์ ท่ี ๕ นอกจากนจ้ี ากการทน่ี างมณโฑเคยถูกพาลชี ิงไป จากทศกัณฐก์ อ่ นท่จี ะได้เป็นมเหสขี องทศกณั ฐ์ ทำ�ให้นาง มีโอรสกบั พาลอี ีกหนง่ึ คือ องคต และนางเคยถกู หนมุ าน เกยี้ วพาเพ่ือท�ำ ลายพิธีปรุงนำ�้ ทพิ ยใ์ ห้ทศกณั ฐ์ อกี ทง้ั เมอ่ื สิน้ ทศกัณฐ์แลว้ นางถูกยกใหเ้ ปน็ เมยี ของพิเภก