ความรู้เบื้องต้นอัคคีภัย

ความรู้เรื่องอคั คภี ยั Fire Prevention And Control



เป็ นพลงั งานชนิดหนึ่ง ซ่ึงให้ความร้อน เป็ นต้นกาเนิดของพลงั งาน และ ไฟอาจก่อให้เกดิ ภัยอย่าง มหันต์ได้ หากขาดความรู้หรือขาดความระมดั ระวงั ใน การใช้และการควบคุม ดูแลแหล่งกาเนิดไฟ

อุปกรณ์หรือเคร่ืองกาเนิดความร้อนชารุด สูบบุหร่ีหรือจุดไม้ขดี ไฟทงิ้ ท้งั ๆทย่ี งั ไม่ดบั ทาการตดั /เช่ือมโลหะด้วยก๊าซหรือไฟฟ้า การแตกร่ัวของท่อนา้ มันไฮโดรลคิ ใช้สารไวไฟใกล้กบั แหล่งกาเนิดความร้อน การทบั ถมกนั ของเศษวสั ดุ

อปุ กรณ์ไฟฟ้าชารุดหรือใช้เกนิ กาลงั คราบเขม่าสะสมในปล่องระบายควนั จานวนมาก การสันดาปเองของสารบางชนดิ ใช้เชื้อเพลงิ เหลวในทางทผ่ี ดิ การแตกร่ัวของท่อก๊าซ การเสียดสีกนั ระหว่างชิ้นส่วนของเคร่ืองจกั ร การตดิ ต่อลุกลามจากอคั คภี ยั ฟ้าผ่า

ภยั อนั ตรายจากไฟไหม้ มคี วามมืดปกคลุม มแี ก๊สพษิ และควนั ไฟ มคี วามร้อนสูงมาก

ระยะการเกดิ ไฟไหม้ • ไฟไหม้ข้ันต้น ต้งั แต่เห็นเปลวไฟ จนถึง 4 นาที สามารถดบั ได้ โดยใช้เครื่องดบั เพลงิ เบื้องต้น • ไฟไหม้ข้ันปานกลาง คือ ระยะเวลาไฟไหม้ไปแล้ว 4 นาที ถึง 8 นาที อณุ หภูมจิ ะสูงมากเกนิ กว่า 400 C • ไฟไหม้ข้นั รุนแรง คือ ระยะเวลาไฟไหม้ต่อเนื่องไปแล้ว เกนิ 8 นาที และยงั มเี ชื้อเพลงิ อกี มากมาย อุณหภูมจิ ะสูงมากกว่า 600 C ไฟจะลกุ ลามขยายตวั ไปทุกทศิ ทางอย่างรุนแรงและ รวดเร็ว

องค์ประกอบของไฟ Component of Fire

ประเภทของไฟ

ไฟประเภท A ได้แก่ไฟท่ลี ุกไหม้วัตถุเชือ้ เพลิง ธรรมดา เชื้อเพลงิ ส่วนมากอยู่ใน สถานะของของแข็ง เช่น ไม้ กระดาษ เสื้อผ้า พลาสติก ฝ้าย หญ้า ฯลฯ วธิ ีดบั ไฟประเภท A ท่ีดีท่ีสดุ คือ การลด ความร้อน (Cooling) โดยใช้นา้

ไฟประเภท B ได้แก่ไฟทล่ี ุกไหม้ วตั ถุเชื้อเพลงิ เหลว และก๊าซ เช่น น้ามันเชื้อเพลิง ชนิดต่างๆ ทินเนอร์ แอลกอฮอล์ สารตวั ทาละลาย เช่น ก๊าซหุงต้ม,โปรเพน,บวิ เทน ไฮโดรเจน, อะซิทีลนี วธิ ีดบั ไฟประเภท B ทดี่ ที ส่ี ุด คือ กาจัดออกซิเจน ทา ให้อบั อากาศ โดยคลุมดบั ใช้ผงเคมแี ห้ง ใช้ฟองโฟมค ลุม

ไฟประเภท C ได้แก่ไฟทล่ี กุ ไหม้อปุ กรณ์ทมี่ กี ระแสไฟฟ้า วธิ ีดับไฟประเภท C ทดี่ ที สี่ ุด คือ ตัด กระแสไฟฟ้า แล้วจงึ ใช้ก๊าซ คาร์บอนไดออกไซด์ หรือ นา้ ยาเหลว ระเหยท่ไี ม่มี CFC ไล่ออกซิเจนออกไป

ไฟประเภท D ได้แก่ไฟทล่ี ุกไหม้โลหะตดิ ไฟ สารเคมีติดไฟ ได้แก่ ผงแมกนีเซียม เซอร์โครเมียม ไททาเนียม ผงอลูมิเนียม วธิ ีดบั ไฟประเภท D ทด่ี ที สี่ ุด คือ การทาให้อบั อากาศ หรือใช้สารเคมี เฉพาะ (ห้ามใช้นา้ เป็ นอนั ขาด) ซึ่งต้องศึกษาหาข้อมูลแต่ละชนิดของ สารเคมีหรือโลหะน้ันๆ

การป้องกนั และระงบั อคั คภี ยั

1). กาจัดสาเหตุ สาเหตุแห่งอคั คีภยั 1.1 ประมาท ในการใชเ้ ช้ือเพลิง การใชค้ วามร้อน การใชไ้ ฟฟ้า 1.2 อบุ ตั ิเหตุ ท้งั โดยธรรมชาติ และเกิดจากมนุษย์ 1.3 ติดตอ่ ลุกลาม การนาความร้อน การพาความร้อน การแผร่ ังสีความร้อน 1.4 ลุกไหมข้ ้ึนเอง การทาปฏิกิริยาทางเคมี การหมกั หมม อินทรียส์ ารวางเพลิง ท้งั ทางตรง และ ทางออ้ ม

2). คุมเขตลกุ ลาม • คุมเขตลุกลาม รีบระงบั ยบั ย้งั ไฟ ดว้ ยการทาความเขา้ ใจในหลกั วธิ ีการดบั ไฟ จึงมี อยา่ งนอ้ ย 3 วิธี คือ 1. ทาใหอ้ บั อากาศ ขาดออกซิเจน 2. ตดั เช้ือเพลิง กาจดั เช้ือเพลิงใหห้ มดไป 3. ลดความร้อน ทาใหเ้ ยน็ ตวั ลง * และการตดั ปฏิกิริยาลูกโซ่ *

3). ลดความสูญเสีย ดว้ ยการ 1.สารวจตรวจตรา เช่น ตรวจสอบระบบไฟฟ้าสม่าเสมอ 2.จดั หาเคร่ืองมือ เช่น ถงั ดบั เพลิง 3.ฝึกปรือผใู้ ช้ เช่น มีการฝึกอบรม การซอ้ มอคั คีภยั

วธิ ีการดบั ไฟ จึงมีอยา่ งนอ้ ย 3 วธิ ี คือ 1. ทาใหอ้ บั อากาศ ขาดออกซิเจน 2. ตดั เช้ือเพลิง กาจดั เช้ือเพลิงใหห้ มดไป 3. ลดความร้อน ทาใหเ้ ยน็ ตวั ลง

เคร่ืองดบั เพลงิ แบบมือ Portable Fire Extinguishers

Download from www.J

Download from www.Jorpor.com









การตรวจสอบแรงดันในถงั ดบั เพลงิ “เขม็ ต้งั ยงั ใช้ได้ เขม็ เอยี งซ้ายไม่ได้การ”

การตดิ ต้งั เคร่ืองดบั เพลงิ

การติดต้งั เคร่ืองดบั เพลงิ ให้ตดิ ต้งั สูงจากพืน้ โดยวดั ถึงส่วนทสี่ ูงทส่ี ุดของเคร่ืองดบั เพลงิ ต้องไม่เกนิ 140 ซม. เพื่อให้ทุกคนสามารถหยบิ ใช้ได้สะดวก

ทาตวั อย่างไรเม่ือเกดิ เหตุเพลงิ ไหม้ 1. อย่าตกใจ ให้ต้งั สติ และคดิ 2. แจ้งเพ่ือน หรือหัวหน้าเพ่ือกดสัญญาณแจ้งเหตุเพลงิ ไหม้ และช่วยกนั ดบั ไฟ 3. ใช้ถงั ดบั เพลงิ ดบั ไฟทันที 4. อพยพออกจากพืน้ ท่ี (เกดิ เพลงิ ไหม้รุนแรง) 5. อยู่ในทปี่ ลอดภยั ทจ่ี ดั เตรียมไว้

วธิ ีใช้เคร่ืองดบั เพลงิ แบบมือถือ • การหิว้ ถงั • มองหาเป้าหมาย • การเข้าดับ

วธิ ีการดบั เพลงิ - เข้าทางด้านเหนือลม - ให้เข้าทางด้านของถัง ด้านเหนือลม - ฉีดสารเคมไี ปทฐี่ านของไฟ - ฉีดนา้ หล่อเยน็ เลยี้ งส่วนบนของถังให้เยน็ - ฉีดนา้ เลยี้ งไปทฐ่ี านของถังให้เยน็

ข้อห้าม - ห้ามดบั ไฟทลี่ นิ้ นิรภยั - ห้ามเดนิ ทบั ไปบนรอยท่ีไฟดับแล้ว - ห้ามหันหลงั ให้ไฟ - หยุดการรั่วไหลของแก๊สทุกคร้ังทดี่ บั ไฟ

ข้อสรุปการป้องกนั และระงบั อคั คภี ยั ◆ ควรมีเครื่องดบั เพลิงที่สามารถดบั เพลิงที่เกิดจากก๊าซได้ และติดต้งั ใน ที่สามารถหยบิ ใชง้ ่าย ◆ หมนั่ ตรวจสอบเครื่องดบั เพลิงอยา่ งสม่าเสมอ ◆ กรณีเกิดเพลิงไหมใ้ หใ้ ชเ้ คร่ืองดบั เพลิงดงั กล่าวดบั เพลิงทนั ที

3 ป. “ ปลอดภยั ไว้ก่อน ” ใช้ปัญญาอนั ชาญฉลาด 1. ปอ ปลุกจติ สานึกอนั ตราย 2. ปอ ประเมนิ ความเสี่ยง 3. ปอ ปรับปรุงให้ปลอดภยั อุบัตเิ หตุป้องกนั ได้



เชอ้ื เพลงิ ทส่ี นับสนุนขอ้ มลู ในครัง้ น้ี