หลักธรรมศาสนาต่างๆ

หลกั ธรรมทางศาสนา ความหมายของศาสนา ศาสนา หมายถงึ หลกั คาํ สอนอนั เปนทยี่ ึดเหน่ยี วทางใจ เพ่ือเปน แนวทางในการปฏบิ ตั ิ เพ่อื ใหรอดพน จากความทุกข ประสบแตความสขุ องคประกอบของศาสนา 1. ศาสดา 2. หลักธรรมคาํ สอน 3. สาวกหรอื ผูสบื ทอด 4. มีศาสนสถาน 5. มพี ิธีกรรม สาเหตุของการเกิดศาสนา ƒ ความไมร ู ƒ ความกลวั ƒ ความตอ งการท่ีพ่งึ ทางใจ ƒ ความรูแจงเหน็ จริง ƒ ความตองการศนู ยรวมทางจิตใจ ƒ ความตอ งการความสงบสุขและมีชวี ติ ทีร่ าบร่ืน ประเภทของศาสนา 1. จดั ตามแหลง นับถือ ƒ ศาสนาระดบั ทองถ่ิน เชน พราหมณ – ฮินดู ชนิ โต ขงจ้ือ ƒ ศาสนาระดับสากล หรอื ระดบั โลก ไดแ ก ครสิ ต อิสลาม พทุ ธ 2. จัดตามความเช่ือ ƒ เทวนยิ ม – นับถอื พระเจา เชน ศาสนาคริสต อสิ ลาม พราหมณ–ฮนิ ดู ƒ อเทวนิยม – ไมนบั ถือพระเจา เชน ศาสนาพทุ ธ ศาสนาเชน ประโยชนของศาสนา 1. สอนใหเ ปน คนดี รบั ผิดชอบตอตนเอง 2. ปลกู ฝง คุณธรรม ใหแกผ ูนับถือ เปนเคร่ืองยึดเหนี่ยวจติ ใจของมนุษย 3. ชว ยใหสังคมมคี วามสงบสุข 4. ชว ยใหม นุษยห ลดุ พนจากความทุกขสังคมศกึ ษา อ.สทุ ัศน ภมู ริ ตั นจรินทร 22

ศาสนาพราหมณ – ฮินดู ความเปน มา เกดิ ในอินเดีย กอ นพระพุทธศาสนาประมาณ 1000 ป เปน ศาสนาดั้งเดิมของชนเผา อารยนั และผสมผสานกับการบูชาธรรมชาตขิ องพวกทราวกิ ผสมผสานเปนวัฒนธรรมของตนขน้ึมาใหม ววิ ฒั นาการของศาสนาพราหมณ – ฮนิ ดู หมายถงึ การเปลย่ี นแปลงเกยี่ วกบั ความเชอื่ ทางศาสนามวี วิ ฒั นาการดังนี้ ก. สมยั พระเวท 800 – 300 ปกอ นพุทธศกั ราชนบั ถือเทพเจา 3 กลุม คอื เทพเจา บนพนื้ โลก เทพเจา บนอากาศ และเทพเจาบนสวรรค ข. สมยั พราหมณ 300 – 100 ปกอ นพทุ ธศกั ราช เกดิ เทพองคใ หม คอื พระพรหม โดยเปน ผสู รา งทกุ ส่ิงทุกอยา ง ตอ มาเกิดความเชือ่ เรื่องตรีมูรติ คอื แบงเทพออก เปน 3 องค คือ พระพรหม พระวษิ ณุ และพระศวิ ะ ค. สมัยฮนิ ดู พ.ศ.743 เขาสูย ุคใหม เรียกวา ยคุ ระบบทรรศนะทั้ง 6 ความเชือ่ ในสมัยน้ี เชอ่ื ในทฤษฎสี ังสารวัฏ ตอ งการจะหลดุ พนเพอ่ื เขา สปู ฐมวิญญาณ ระบบ ทรรศนะทง้ั 6 ไดแก - ลทั ธสิ างขยะ - ลทั ธโิ ยคะ - ลทั ธินยายะ - ลัทธิไวเศษกิ ะ - ลัทธิมีมางสา - ลัทธเิ วทานตะ คมั ภีรของศาสนาพราหมณ–ฮนิ ดู แบง เปน 2 ประเภท 1. คัมภรี ศ รุติ – คมั ภีรท ี่เกดิ จากการรบั ฟง มาจากโอษฐของพระเจา เชน คัมภีรพ ระเวท 2. คัมภีรสมฤติ – คมั ภีรท่มี นษุ ยสรางข้นึ และจดจําถา ยทอดสบื ตอมา เชน คมั ภรี ธ รรมศาสตร คัมภรี พระเวท ไดแก 1. ฤคเวท – ออ นวอนสรรเสรญิ เทพเจาตางๆ 2. ยชุเวท – คือพราหมณในการทาํ พธิ ี 3. สามเวท – บทรอ ยกรองใชใ นพธิ ยี ณั กรรม หรอื ถวายน้ําโสมแกพระอินทร 4. อถรรพเวท – คมั ภรี ท เ่ี กดิ หลังสุดในสมยั พราหมณ เปน เร่อื งเกีย่ วกบั มนตคาถา ทาํ พิธแี ก เสนยี ดจัญไร เพือ่ เปนสริ ิมงคลแกตนเอง และนาํ ผลรายไปสผู ูอนื่สังคมศึกษา อ.สุทัศน ภูมิรัตนจรินทร 23

นกิ ายสาํ คญั ในศาสนาฮนิ ดู แบง ออกเปน 4 นกิ ายใหญๆ คอื 1. นกิ ายพรหม 2. นกิ ายไวษณพ 3. นกิ ายไศวะ 4. นกิ ายศักติ หลกั ธรรมของศาสนาพราหมณ – ฮินดู - หลักอาศรม 4 หมายถงึ ขั้นตอนชวี ติ หรือทางปฏิบตั เิ พอื่ ยกระดบั ใหส ูงขึ้นมี 4 ประการ คือ 1. พรหมจารี วยั แหงการศกึ ษาเลา เรยี น 2. คฤหัสถ วยั แหง การครองเรือน 3. วนปรัสถ วยั แหงการปฏิบตั ศิ ีลในปา 4. สนั ยาสี วยั แหง การหลุดพน - หลกั ปุรษุ ารถะ ในการดาํ เนนิ ชวี ติ ทดี่ นี น้ั ศาสนาพราหมณ – ฮนิ ดู สอนใหย ดึ หลกั ปุรษุ ารถะซง่ึ เปน หลักในการดําเนินชีวติ ควรมงุ ประโยชนต ามลาํ ดบั คอื 1. ธรรมะ 2. กาม 3. อรรถ 4. โมกขษะ - หลักปรามาตมนั และโมกษะ คอื หลักแหง การหลุดพน พธิ ีกรรมของศาสนาพราหมณ – ฮนิ ดู 1. ระบบวรรณะ 2. พธิ สี งั สการ 3. พธิ ีศราทธ์ิศาสนาพุทธ ศาสนาพุทธ กาํ เนิดประเทศอนิ เดยี เมื่อ 2500 ปเศษมาแลว ศาสดาคือ พระพุทธเจา พระชนม-มายุ 29 พรรษา ไดเสด็จออกบรรพชา พระองคทรงบาํ เพ็ญทกุ ขกริยาอยูน าน 6 ป แตไ มสําเร็จ จงึ ทรงเลิก แลว แสวงหาสจั ธรรม จนสามารถตรัสรอู นตุ รสมั มาสมั โพธิญาณ เปนพระสมั มาสัมพุทธเจา เมอ่ืพระชนมายไุ ด 35 พรรษา โดยพระองคตรัสรตู ามลําดบั คอื ปฐมยาม – บุพเพนวิ าสานสุ ติญาณสังคมศกึ ษา อ.สุทัศน ภมู ิรตั นจรนิ ทร 24

มชั ฌมิ ยาม – จุตปู ปาตญาณ ปจ ฉมิ ยาม – อาสวักขญาณ พระสมั มาสมั พทุ ธเจา ทรงเผยหลกั ธรรมจนพระชนมายุ 80 พรรษาก็ดับขนั ธป รนิ พิ พาน เม่อืพระชนมายไุ ด 80 พรรษา ท่เี มอื งกสุ ินารา นกิ ายสาํ คัญ แบง แยกออกเปน 2 นิกาย คอื 1. นกิ ายเถรวาท – ปฏบิ ตั ิตามคาํ สงั่ สอนของพระพทุ ธเจา เดิม 2. นกิ ายอาจาริยวาท – ดัดแปลงพระธรรมวินัยตามสภาพแวดลอม คมั ภรี ของศาสนาพุทธ เรยี กวา พระไตรปฎ ก มีทง้ั หมด 84,000 พระธรรมขนั ธ แบงเปน 1. พระวินัยปฎก – คัมภรี วา ดว ย วินัย หรือศลี 2. พระสุตตนั ตปฎ ก – คมั ภรี วา ดวย พระธรรมเทศนาของพระพุทธเจา 3. พระอภธิ รรมปฎก – พระธรรมคําส่ังสอนลวนๆ ไมเกีย่ วกบั บคุ คลและสถานที่ หลกั คาํ สอนของศาสนาพุทธทีส่ ําคญั ไดแก - ขนั ธ 5 คอื องคประกอบของชวี ิตมนษุ ย ไดแ ก รูป ขันธ และนามขนั ธ ก. รปู คอื รางกาย ข. วญิ ญาณ คอื การรับรูผานประสาทสมั ผสั คือ ตา หู จมูก ล้ิน กาย ใจ ค. เวทนา คือ ความรสู ึกท่ีเกิดจากสิง่ ท่ีรับรู ง. สัญญา คือ การกําหนดหมายรูสงิ่ ใดสิ่งหนงึ่ จ. สงั ขาร คอื สงิ่ ปรงุ แตงหรือแรงจงู ใจที่ใหมนุษยกระทําอยา งใดซ่ึงเปน ขน้ั ตอนที่ กอ ใหเกิดพฤตกิ รรม - อริยสจั 4 แปลวา ความจรงิ อนั ประเสริฐ 4 ประการไดแก 1. ทุกข คือ ความไมสบายกาย – ใจ 2. สมุทัย คอื เหตุทาํ ใหเ กดิ ทกุ ข - กามตัณหา - ภวตณั หา - วภิ วตณั หา 3. นิโรธ คอื การดบั ทุกข (นิพพาน) 4. มรรค หมายถึง ขอปฏิบัติใหถ ึงทางดับทกุ ข หรอื มรรค 8 ไดแก – สัมมาทฏิ ฐิ (เหน็ ชอบ) – สัมมาสังกัปปะ (คดิ ชอบ) – สมั มาวายามะ (เพยี รชอบ)สังคมศึกษา อ.สทุ ศั น ภมู ิรตั นจรินทร 25

– สมั มากัมมันตะ (การกระทาํ ชอบ) – สมั มาวาจา (เจรจาชอบ) – สมั มาอาชีวะ (เลี้ยงชพี ชอบ) – สมั มาสติ (ระลกึ ชอบ) – สัมมาสมาธิ (ตัง้ ใจชอบ) มรรค 8 น้ีรวมเรียกวา ไตรสิกขา ไดแก – ศลี ไดแ ก เจรจาชอบ การงานชอบ เล้ียงชีพชอบ – สมาธิ ไดแก พยายามชอบ สติชอบ ตง้ั ใจชอบ – ปญ ญา ไดแก เห็นชอบ และดาํ รชิ อบ - ไตรลักษณ (สามญั ลักษณะ) หมายถงึ ลักษณะทั่วไปในสงิ่ ท้ังปวงมี 3 ประการ คือ 1. อนจิ จัง – ความไมเทีย่ ง 2. ทุกขตา – สภาวะที่ทนไมได 3. อนัตตา – ความไมใชต วั ตนศาสนาคริสต ศาสนาคริสต มกี าํ เนิดในดนิ แดนปาเลสไตน เมอื่ ประมาณ ค.ศ. 30 (พ.ศ. 573) ปจจุบันเปนศาสนาหนง่ึ ของโลก มีผูนับถือมากที่สดุ ศาสดาของศาสนาคริสตค ือ พระเยซู ซง่ึ ชาวครสิ ตสว นใหญเชื่อวา พระองคค ือ มาซีอา (Mashiah) ทพี่ ระเจาประทานมาเพ่ือไถบ าปใหกบั มนุษย อัครสาวก คือนักบญุ ปเ ตอร และนกั บุญปอล เผยแพรศาสนา และในปลายครสิ ศตวรรษท่ี 4 ไดป ระกาศใหศ าสนาครสิ ตเปนศาสนาประจาํ ชาติของโรมนั ประมาณครสิ ศตวรรษท่ี 4 และคริสศตวรรษที่ 5 ศาสนาคริสตไดแ ยกออกเปน 2 นกิ าย คือนกิ ายโรมนั คาทอลิก และนกิ ายกรีกออรธ อดอกซ และในคริสศตวรรษที่ 16ไดม ีนิกายโปรเตสแตนท อีกนกิ ายหน่งึ คมั ภรี ข องศาสนาครสิ ต เรียกวา คมั ภีรไบเบลิ แบงเปน 2 ภาค 1. พนั ธสัญญาเดมิ (Old Testament) เรม่ิ ตง้ั แตพระเจา สรา งโลก กําเนดิ ชนชาติยวิ จนถงึ การเสดจ็ มาของพระเยซูคริสต 2. พนั ธสญั ญาใหม (New Testament) เปน หนงั สือท่ีเกี่ยวกับชวี ติ คําสอนของพระเยซู ไปจนถึงวาระสดุ ทา ยของโลก นกิ ายสําคัญของศาสนาคริสต 1. โรมนั คาทอลกิ – ศนู ยก ลางอยทู ก่ี รงุ โรม มสี นั ตะปาปาเปน ประมขุ ของศาสนจกั รอยทู ี่นครวาตกิ ันสังคมศกึ ษา อ.สุทศั น ภมู ิรตั นจรินทร 26

2. นกิ ายออรธ อดอกซ – แพรห ลายในหมยู โุ รปตะวนั ออก เลอื กประมขุ สงู สดุ สาํ หรบั อาณาจกั รในประเทศของตน 3. นกิ ายโปรเตสแตนท – เปน นกิ ายแยกมาจากนกิ ายคาธอลกิ เนอ่ื งจากไมเ หน็ ดว ยกบั หลกั ธรรมคําสอน และการปฏบิ ัตขิ องศาสนจกั รนกิ ายนย้ี งั แตกยอ ย เชน นิกายลเู ธอรร นั นิกายแองกลกิ ัน เปน ตน หลักธรรมคําสอน - หลักธรรมเรอ่ื งความรกั คําสอนท่ีสาํ คญั ทสี่ ุด หมายถึง จติ ใจทมี่ คี วามเมตตา เสียสละและรจู ักใหอ ภัย โดยพระเยซูคริสตทรงสอนใหร กั มนษุ ยเหมอื นรกั ตัวเอง ใหร กั เพอ่ื นมนุษยทกุ คน แมวา บุคคลนนั้ เปนคนช่วั เปน ศัตรูกต็ าม - อาณาจกั รพระเจา เปน อาณาจักรแหง จติ ใจ เปน จดุ มุงหมายสูงสุดของศาสนาคริสต - เร่ืองตรีเอกานภุ าพ หรอื ตรีเอกภาพ ซง่ึ ถอื วา พระบิดา พระบุตร พระจิต คือพระเจาองคเดยี วกนั นัน่ เอง พธิ ีกรรมทางศาสนา พธิ กี รรมในศาสนาคริสต เรยี กวา ศลี ศกั ดิ์สิทธ์ิมี 7 ขอ คือ ก. ศีลลา งบาป – เปนพิธีกรรมแรกท่ผี ูท่ีจะเปนศาสนกิ ชนตองรบั ข. ศลี กาํ ลงั – เปน พธิ ีท่สี งั ฆราช เจมิ นํา้ มนั หนาผากเดก็ พอที่จะรบั ผิดชอบ ค. ศลี แกบาป – การสารภาพบาปเปนสว นหนึง่ ของศลี แกบ าป ง. ศลี มหาสนิท – ชาวคริสตไปโบสถว นั อาทิตยก นิ ขนมปง กับเหลาองุน จ. ศีลเจิมคนไข – สรา งกาํ ลังใจใหกับผเู จบ็ ไข หรือลดโทษบาป ฉ. ศีลสมรส – เครอ่ื งหมาย พระเจา กระชบั ความสัมพนั ธระหวางชายหญงิ ช. ศลี อนุกรม หรือศีลบวชศาสนาอสิ ลาม คาํ วา อสิ ลาม แปลวา สนั ติ ยนิ ยอม นอบนอม จงึ หมายถงึ การนอบนอ มตอ พระเจา (พระอลั ลอฮ) ซง่ึ เปนพระเจาองคเ ดยี วของศาสนาน้ี เกดิ ทป่ี ระเทศเมกกะ ประเทศซาอดุ อิ าระเบีย ศาสดา คอืพระมฮู าํ หมดั การเรม่ิ ศกั ราชของศาสนาอสิ ลามเรม่ิ เมอ่ื ปทพี่ ระมฮู าํ หมดั หนไี ปจากเมกกะ ไปเมอื งมาตนิ า(ค.ศ.622) เปนการเร่มิ ตน เรียกวา “ฮิจเราะหศ กั ราช” ศาสนาอิสลามแตกแยกเปนนกิ ายตา งๆ ภายหลงัพระศาสดาถงึ แกกรรม มีสาเหตมุ าจากความแตกแยกแนวความคดิ เหน็ ทางการเมอื งเปนสําคัญ โดยเฉพาะตาํ แหนงผนู ําที่เรียกวา “กาหลบิ ” ซึ่งมีฐานะเปนทัง้ ประมุขศาสนาและการปกครอง นิกายสาํ คญั ไดแ ก ก. ซุนนี ยดึ ถอื คําสอนแบบแผนและโอวาทของศาสดาอยางเครง ครดั ข. นกิ ายชอี ะห เหน็ วา ผูนาํ สุทธจิ ะตอ งเปนทายาทโดยสืบเชอ้ื สายของพระศาสดายึดถอื อาลีสังคมศึกษา อ.สุทศั น ภมู ิรัตนจรินทร 27

ค. นกิ ายวาฮานี ยึดถอื ความศักดส์ิ ทิ ธิ์ของคัมภีรอ ลั กรอุ า น และวจนะของศาสดาเปนสงิ่ สาํ คญั ทีส่ ดุ คมั ภรี ของศาสนาอิสลาม คัมภีรอลั กรุ ะอา น เขียนเปนภาษาอาหรับ ชาวมุสลิมถือวา เปน คมั ภีรทส่ี มบรู ณท ่สี ดุ เพราะมีทั้งหลกั คาํ สอนและปฏบิ ตั ิอยางครบถว น ซึ่งเปน หลักธรรมที่สําคญั ทสี่ ุดท่ชี าวมสุ ลมิ ตอ งยดึ ม่ันเองและปฏิบัติ เพราะมาจากพระโอษฐของพระผเู ปน เจา หลักธรรมคําสอน ทีส่ าํ คัญมี 2 ประการคอื 1. หลกั ศรทั ธา 6 – ศรทั ธาในพระเจา องคเดยี ว – ศรัทธาในมลาอกี ะห คือ บรเิ วณของพระผูเปนเจา – ศรทั ธาในคัมภีรท ้ังหมดทีพ่ ระเจาประทานลงมา – ศรทั ธาในบรรดาศาสนทูต (รซสู ) ของอลั เลาะห – ศรทั ธาในวนั พิพากษา ซง่ึ เปน วันทีม่ นุษยท กุ คนท้งั ทอี่ ยูและตายไปแลว ไดรบั การ ตัดสิน – ศรทั ธาตอ วนั สนิ้ โลก 2. หลกั ปฏิบัติ ไดแก – การปฏิญาณตน – การถอื ศลี อด – การประกอบพิธีอจั ญ – การละหมาด – การบรจิ าคซะกาด แบบทดสอบจงเลอื กขอท่ีถูกตอ งทีส่ ดุ เพียงขอเดยี ว1. องคประกอบของศาสนาทส่ี ําคญั ทีส่ ุด คือขอ ใด1. ศาสดา 2. คําสอน3. ศาสนสถาน 4. พธิ ีกรรม2. ขอใดคือแกน แทข องศาสนา1. การใหค าํ สอนท่เี ปนแนวทางในการดําเนนิ ชวี ติ2. การใหคําอธบิ ายความเปนจริงสงู สุดของชีวิตและโลก3. การใหค ําสอนและคาํ อธบิ ายถึงความดี - ความชวั่4. การใหค าํ สอนเพอ่ื เปน ทพ่ี งึ่ ทางใจใหร ะลึกถงึ พระเจา สังคมศกึ ษา อ.สุทัศน ภมู ิรัตนจรนิ ทร 28

3. ในศาสนาพราหมณ - ฮินดู ถอื วามนษุ ยแตกตา งกันเพราะเหตใุ ด1. มแี หลง กําเนิดตา งกนั 2. ทําหนาทต่ี างกัน3. มีบรรพบุรษุ ตา งกนั 4. ทํากรรมมาตางกนั4. หลกั อาศรมสขี่ องศาสนาพราหมณ - ฮนิ ดู มไี วเ พอื่ อะไร1. เปนแนวทางการครองเรอื นใหส งบสุข2. เปน สถานทีใ่ หค นฮินดูไดม าศึกษาศาสนา3. เปน การบาํ เพ็ญเพยี รใหบรรลุเปาหมายของชวี ิต4. เปนการปฏบิ ัติตามพธิ กี รรมทางศาสนาอยา งเครง ครดั5. คาํ วา \"กาม\" ในปุรษุ รถะ มีความหมายอยา งไร1. ความใครในกามารมณซ่ึงควรละใหไ ด2. ความรักซึ่งเปนสายสมั พันธของมนุษยในสงั คม3. กเิ ลสทั้งหลายของมวลมนุษย4. การหาความสุขในชีวติ ครอบครัวตามแนวทางศาสนา6. ขอ ใดกลาวถึงศาสนาฮินดแู ละพระพทุ ธศาสนาไมถ กู ตอง1. ทงั้ สองศาสนาสอนวา ชีวติ หลังความตายมไี ดห ลายชาติ2. ทงั้ สองศาสนาเช่อื วา มีอาํ นาจสูงสุดท่ีไมใ ชพระเจา3. ทง้ั สองศาสนาเชื่อวา คนเราควรทาํ ตนใหบริสทุ ธิ์ท้งั กายและใจ4. ทง้ั สองศาสนาสอนวา การหลุดพน จากทุกขค ือเปา หมายของชวี ติ7. หลกั คาํ สอนสงู สดุ ที่ปรากฏเฉพาะในพระพทุ ธศาสนาเทา น้ันคอื ขอใด1. อนัตตา 2. เมตตา3. อัตตา 4. สมานัตตตา8. การท่ีจะบรรลุนิพพานได จะตอ งปฏบิ ตั ติ นตามขอ ใด1. อริยสจั สี่ อทิ ธิบาทสี่ สังคหวตั ถุสี่ 2. สติ สมั ปชัญญะ สมาธิ3. ศลี สมาธิ ปญญา 4. ทาน ศลี ภาวนา9. ขอ ความใดครอบคลมุ หลกั มรรคมีองค 8 มากทส่ี ดุ1. แนวปฏบิ ตั สิ ายกลาง ไมต งึ เกินไป ไมหยอ นเกินไป2. วธิ อี บรมจิตเพอ่ื บรรลคุ วามรแู จง ตามหลักพทุ ธศาสนา3. ขอ ปฏิบตั ิสําหรับฝกอบรมกาย วาจา ฝกอบรมจติ ใจกเิ ลสสมาธิและฝกอบรมปญ ญา4. หลกั ดาํ เนนิ ชวี ติ ทยี่ ดื หยุน ไดใชก บั ทุกคนและทกุ สถานการณ เพื่อความสําเรจ็ และความสุขในชวี ติ สังคมศึกษา อ.สุทศั น ภูมิรตั นจรินทร 29

10. การสอนเรอื่ งทุกขในศาสนาพทุ ธ มีจุดมงุ หมายสาํ คัญอยางไร1. ใหรวู าชวี ิตคอื ความทุกข2. ใหต ระหนกั วาเราเอาชนะความทกุ ขไ ด3. ใหเ ขา ใจวา ทกุ ขม าจากกิเลสในใจเรา4. ใหร ูวาความทุกขเ ปนกรรม11. ปจ ฉมิ โอวาทของพระเจาทว่ี า \"…..ทานทั้งหลายจงยังกจิ ของตนและผอู ่ืนใหถึงพรอมดว ยความไมประมาทเถดิ \" สอดคลองกับมรรค 8 ในขอ ใด1. สมั มาทิฏฐิ 2. สัมมาสังกปั ปะ3. สมั มาวายามะ 4. สมั มาสติ12. คาํ สอนเรือ่ งขันธ 5 ในพระพทุ ธศาสนามงุ แสดงใหเ หน็ ลักษณะอะไรของชวี ิต1. ชวี ติ ยอมผันแปรไปตามกรรม2. ชวี ติ เกดิ จากองคป ระกอบ 5 ประการ ซ่งึ เปนองคป ระกอบทผ่ี นั แปรได3. ชวี ติ ประกอบดวยตัวตนทถ่ี าวร4. ชวี ติ ประกอบดว ยตวั ตนท่ถี าวรบางสว น ผันแปรบางสว น13. ไตรลกั ษณในศาสนาพุทธ หมายถงึ ขอ ใด1. ลกั ษณะทั่วไป 3 ประการของชีวิต2. ลกั ษณะทว่ั ไป 3 ประการของส่ิงทง้ั ปวง3. ลกั ษณะทว่ั ไป 3 ประการของพระอรหนั ต4. ลกั ษณะทีส่ าํ คัญ 3 ประการของพระพทุ ธเจา14. หลกั คาํ สอนท่ีสาํ คัญของศาสนาคริสต ไดแกข อ ใด1. อาณาจักรพระเจา พระเยซู การไถบ าป2. พระบดิ า พระบุตร พระจติ3. จงนบั ถอื บิดามารดา อยาฆา คน อยา ผิดประเวณี4. จงรกั พระเจา รกั มนุษยชาติ เสยี สละ ใหอภยั15. การสน้ิ พระชนมของพระเยซโู ดยถูกตรงึ ไมก างเขนแสดงถงึ อะไร1. การสละชวี ติ เพ่ือไถบ าปใหมนษุ ย2. การประหารชวี ิตแบบโบราณของพวกยิว3. การเปนพระบตุ รและพระองคย อ มไมต ายจริง4. การสละชวี ิตของพระเมสสิอาหเ พ่อื ถวายพระเจา16. พระเยซตู ามความเขาใจของศาสนาอสิ ลามคอื ใคร1. บุตรพระเจา 2. นะบที านหนงึ่3. ผูไ ถบ าปมนษุ ย 4. ทูตสวรรคองคห นึ่งสังคมศึกษา อ.สุทัศน ภมู ริ ัตนจรินทร 30

17. คาํ สอนในคมั ภีรอลั กุรอานของศาสนาอิสลามไดมาจากทใี่ ด1. โองการท่ีพระผูเปนเจาประทานแกม นุษยชาติ โดยผานทา นนบีมะหะหมัด2. คาํ สอนของศาสดามะหะหมดั ที่สาวกรวบรวมขึ้น3. คมั ภรี ท ่ีศาสดามะหะหมดั เขยี นข้ึนเพอ่ื สอนมนุษยชาติ4. คาํ สอนทม่ี ลาอีกะห (เทวฑตู ) เขียนขึน้ แลวมอบใหน บมี ะหะหมดั18. หลกั ศรัทธาตอ พระเจา ของอิสลามมคี วามหมายอยา งไร1. พระอัลลอฮ เปนพระเจาผูสรางและผลู ิขิต2. เอกภาพของมุสลิมขึน้ อยูกับการนับถอื3. พระอลั ลอฮ ทรงเปน พระเจา เพียงพระองคเ ดียว4. พระเจา บญั ชาใหศ รทั ธาในพระมฮู มั มดั เพยี งองคเ ดยี ว19. การถือศีลอดในศาสนาอสิ ลามมีจดุ ประสงคห ลักคือขอใด1. เพอื่ ฝก ฝนการประหยดั และออม 2. เพอ่ื การบชู าพระเจา3. เพอื่ รูจักเหน็ ใจชวยเหลอื ผูอนื่ 4. เพอื่ ความเขม แขง็ ทงั้ รายกายและจิตใจ20. ขอ ใดเปน หลักการรว มกนั ทส่ี าํ คญั ท่ีสุดของทกุ ศาสนา1. การเวน ชวั่ ทําดี2. การละกเิ ลสตัณหาเพือ่ ความหลุดพน3. การเวยี นวายตายเกดิ4. การยดึ ถอื คัมภรี ของศาสนาเปน สิ่งศักดส์ิ ิทธ์ิ21. ขอ ใดไมถ ูกตอ งเกยี่ วกบั หลกั สําคญั ของแตล ะศาสนา1. พราหมณ- ฮนิ ดู : พหุเทวนยิ ม - ปรมาตมัน - ไวษณพ - ไศละ2. พุทธ : ธรรมชาตนิ ิยม - นพิ พาน - อริยสจั ส่ี - เถรวาท3. คริสต :เอกเทวนยิ ม - อาณาจักรพระเจา - ความรกั - โรมันคาทอลกิ4. อิสลาม :เอกเทวนยิ ม - พระอลั เลาะห - หลักศรทั ธา - ปฏิบตั ิ - ซนุ นีสังคมศกึ ษา อ.สทุ ศั น ภูมิรตั นจรนิ ทร 31