1001615_example

หนงั สือเรยี น รายวิชาพนื้ ฐาน ภาษาไทย ชุด ภาษาเพอื่ ชวี ติ วรรณคดลี �ำนำ� ช้นั ประถมศกึ ษาปที ่ี ๕ กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ตามหลักสตู รแกนกลางการศึกษาขน้ั พ้ืนฐาน พทุ ธศักราช ๒๕๕๑ สำ� นกั งานคณะกรรมการการศึกษาขัน้ พนื้ ฐาน กระทรวงศกึ ษาธกิ าร

หนงั สอื เรียน รายวิชาพ้ืนฐาน ภาษาไทย ค�ำน�ำ ชุด ภาษาเพอ่ื ชีวติ หนังสือเรียน รายวิชาพ้ืนฐาน ภาษาไทย ชุด ภาษาเพื่อชีวิต วรรณคดีล�ำน�ำ วรรณคดีลำ� นำ� ชนั้ ประถมศกึ ษาปที ่ี ๕ เปน็ หนงั สอื ทส่ี ำ� นกั งานคณะกรรมการการศกึ ษาขน้ั พนื้ ฐานจดั ทำ� ขนึ้ ช้นั ประถมศึกษาปที ี่ ๕ ส�ำหรับนักเรียนใช้ในการเรียนรู้และครูใช้ในการจัดการเรียนการสอนรายวิชาพื้นฐาน กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช กลมุ่ สาระการเรยี นรูภ้ าษาไทย ๒๕๕๑ โดยแตง่ ตงั้ คณะกรรมการจดั ทำ� หนงั สอื เรยี นภาษาไทย กลมุ่ วรรณคดแี ละวรรณกรรม ตามหลกั สตู รแกนกลางการศกึ ษาขน้ั พ้นื ฐาน พทุ ธศักราช ๒๕๕๑ ชั้นประถมศึกษาปีท่ี ๑-๖ ซ่ึงมีผู้ช่วยศาสตราจารย์ธัญญา สังขพันธานนท์ เป็นประธาน กรรมการ และจดั ประชุมรับฟงั ความคดิ เหน็ ของศึกษานเิ ทศก์และครภู าษาไทยจากเขตพื้นท่ี ลิขสิทธ์ิของสำ� นกั งานคณะกรรมการการศกึ ษาขนั้ พน้ื ฐาน การศึกษาประถมศกึ ษาทงั้ ๔ ภูมภิ าค ในดา้ นการน�ำไปใช้ ดังรายนามทา้ ยหนังสอื น้ี กระทรวงศึกษาธิการ ถนนราชด�ำเนนิ นอก เขตดุสิต กรงุ เทพมหานคร ๑๐๓๐๐ หนังสือเรียน รายวิชาพ้ืนฐาน ภาษาไทย ชุด ภาษาเพื่อชีวิต วรรณคดีล�ำน�ำ โทรศพั ท์และโทรสาร ๐ ๒๖๒๘ ๕๓๔๓ ชนั้ ประถมศกึ ษาปที ี่ ๕ มเี นอ้ื หามงุ่ สง่ เสรมิ ใหน้ กั เรยี นไดศ้ กึ ษาวรรณคดที ก่ี ำ� หนดไวใ้ นประกาศ กระทรวงศกึ ษาธกิ ารเรอื่ งวรรณคดสี ำ� หรบั จดั การเรยี นการสอนภาษาไทย ตามหลกั สตู รแกนกลาง สำ� นักวิชาการและมาตรฐานการศกึ ษาดำ� เนินการจัดพิมพ์ การศกึ ษาขนั้ พนื้ ฐาน พทุ ธศกั ราช ๒๕๕๑ ประกาศ ณ วนั ท่ี ๘ ธนั วาคม ๒๕๕๑ และทอ่ งจำ� บท ISBN 978-974-01-9758-4 ประพนั ธท์ ไ่ี พเราะอยา่ งเหน็ คณุ คา่ รจู้ กั ใชก้ ระบวนการคดิ นำ� ไปสคู่ วามเขา้ ใจในการอา่ นและเกดิ พิมพค์ รัง้ ทส่ี อง ความซาบซงึ้ ในวรรณคดแี ละวรรณกรรม วฒั นธรรมทางภาษา ความเปน็ ไทย ความเป็นคนดี พ.ศ. ๒๕๕๔ ของสังคมไทยและสังคมโลก รวมท้ังรู้จักน�ำความรู้ ความคิด ความซาบซ้ึงจากการศึกษา จ�ำนวน ๕๓๐,๐๐๐ เลม่ วรรณคดีไปช่วยกล่อมเกลาพัฒนาอารมณ์และจิตใจของนักเรียนในการด�ำเนินชีวิตต่อไป การน�ำเสนอเนื้อหาได้เรียบเรียงเนื้อหาข้ึนใหม่ให้น่าสนใจ โดยเชื่อมโยงกับวรรณคดีและ พมิ พ์ท่ีโรงพมิ พ์ สกสค. ลาดพร้าว วรรณกรรมท่ใี หเ้ รียน เพือ่ ให้นกั เรยี นอา่ นอย่างมคี วามสขุ และเพลดิ เพลิน ๒๒๔๙ ถนนลาดพร้าว แขวงสะพานสอง เขตวงั ทองหลาง กรุงเทพมหานคร ๑๐๓๑๐ สำ� นกั งานคณะกรรมการการศกึ ษาขน้ั พื้นฐานหวังว่า หนังสือเลม่ น้ีจะเป็นประโยชน์ โทรศพั ท์ ๐ ๒๕๓๘ ๓๐๓๓, ๐ ๒๕๑๔ ๔๐๓๓ โทรสาร ๐ ๒๕๓๙ ๙๙๕๖ ต่อการจัดการเรียนรู้ภาษาไทยได้อย่างมีประสิทธิภาพ เป็นไปตามหลักการและบรรลุ www.suksapan.or.th จุดมุ่งหมายของหลักสูตร หากมีข้อเสนอแนะใดๆ กรุณาแจ้งส�ำนักงานคณะกรรมการ การศึกษาข้ันพ้ืนฐาน เพื่อการปรับปรุงแก้ไขให้สมบูรณ์ยิ่งข้ึน ขอขอบคุณคณะกรรมการฯ และผมู้ สี ว่ นเก่ียวข้องในการจดั ทำ� หนงั สอื เรียนน้ใี ห้ส�ำเรจ็ ลุลว่ งด้วยดีไว้ ณ โอกาสน้ี (นายชนิ ภัทร ภูมริ ตั น) เลขาธกิ ารคณะกรรมการการศกึ ษาขัน้ พ้นื ฐาน ๒๐ ธันวาคม ๒๕๕๓

ค�ำแนะนำ� สำ� หรับครภู าษาไทย ๒. ค�ำนึงถงึ และส่งเสรมิ ความสามารถในการอ่านของนกั เรยี น เชน่ ให้นักเรยี นอา่ น ด้วยลีลาเป็นธรรมชาตนิ ่าสนใจ อ่านเปน็ กลมุ่ ใหญแ่ ละอา่ นเปน็ กลมุ่ เล็ก อา่ นเปน็ การวางแผนจดั การเรียนรูภ้ าษาไทย ครจู �ำเป็นต้อง รายบคุ คลทงั้ อา่ นในใจ อา่ นออกเสยี งแบบตบี ท อา่ นทำ� นองเสนาะ หรอื ทำ� นองอนื่ ๆ ๑. ศกึ ษาหลกั สตู รและเอกสารทเ่ี กยี่ วขอ้ งกบั หลกั สตู รฉบบั ปจั จบุ นั เพอื่ เขา้ ใจสาระและ ท่นี ่าสนใจ ครชู วนนักเรียนสนทนาเกี่ยวกับเร่อื งทเ่ี รยี น ให้นักเรยี นทำ� กิจกรรม มาตรฐานการเรยี นรู้ ตวั ชว้ี ดั สาระการเรยี นรแู้ กนกลาง และสงิ่ อนั พงึ ประสงคใ์ ห้ ทา้ ยบทเรยี น ฯลฯ เหล่านจ้ี ะชว่ ยให้นกั เรยี นอ่านและเข้าใจบทเรยี นไดโ้ ดยไมย่ าก เกดิ แกน่ กั เรยี น ๓. เขา้ ใจจดุ ม่งุ หมายของกิจกรรมแต่ละบทของหนงั สือเรยี น ซึ่งมงุ่ ขยายความรู้และ ๒. ศึกษาหนังสือเรียน ภาษาพาที หนังสอื เรยี น วรรณคดีลำ� นำ� และแบบฝึกหดั ประสบการณเ์ พ่มิ เติมจากที่ไดศ้ ึกษาวรรณคดี โดยให้นกั เรยี นมโี อกาสทำ� กจิ กรรม ทกั ษะภาษา ช้นั ประถมศึกษาปที ่ี ๕ ทุกเลม่ ทกุ บทอยา่ งละเอียด ซ่ึงใชเ้ ป็นสื่อหลกั ทกุ หัวข้อด้วยความสนกุ และน่าสนใจ ไดแ้ ก่ หวั ข้อ อธบิ ายเพ่ิม เตมิ ความรู้ ในการจัดการเรียนการสอนภาษาไทย แลว้ จัดหน่วยการเรียนรู้และแผนการจัดการ ชวนคดิ ชวนคยุ ชวนอา่ น ชวนคดิ และกจิ กรรมที่ควรทำ� นักเรยี นจะไดฝ้ ึกทักษะ เรียนรู้ตามความเหมาะสม ท้ังน้ีได้จัดท�ำคู่มือเป็นแนวทางไวใ้ หแ้ ล้ว ทางภาษาเฉพาะทาง คอื ฟงั ดู พดู อา่ น เขยี น ควบคไู่ ปกบั การคดิ และบรู ณาการ ๓. ศกึ ษาพนื้ ฐานความรคู้ วามสามารถดา้ นภาษาไทยและดา้ นอนื่ ๆ ทเ่ี กยี่ วขอ้ งของนกั เรยี น ทกั ษะ รวมท้ังสาระการเรยี นอืน่ ๆ ในเรอ่ื งราวทีใ่ กลต้ วั และเกี่ยวขอ้ งอยา่ งเหมาะสม ซงึ่ อาจใชว้ ธิ ที ดสอบ สมั ภาษณ์ ฯลฯ และกอ่ นเรม่ิ บทเรยี นควรเตรยี มความพรอ้ ม เนน้ ใหร้ จู้ กั คำ� ในภาษาไทย คำ� คลอ้ งจอง คำ� ทปี่ ระณตี สละสลวย คำ� ทใ่ี หค้ วามรสู้ กึ อยา่ งนอ้ ย ๑-๒ สปั ดาห์ นกึ คดิ ตา่ งๆ มากขนึ้ การจัดกิจกรรมการเรียนรภู้ าษาไทย โดยใชห้ นงั สือเรียน วรรณคดีล�ำน�ำ ครจู ำ� เป็นตอ้ ง ครูควรค�ำนึงในการจัดกิจกรรมดงั น้ี ๑. เข้าใจแนวการน�ำเสนอเน้อื หาแต่ละบทของหนงั สือเรยี น วรรณคดีล�ำน�ำ ซ่ึง ประกอบด้วย • ควรใหน้ กั เรยี นฝึกท�ำกจิ กรรมทุกข้อ อ่านหรอื ร้องบทเรียนบางตอนเปน็ ท�ำนอง เนอ้ื หาส่วนน�ำวรรณคดี : นำ� เสนอในลักษณะสร้างเรื่องขนึ้ ใหม่ เพอื่ เป็นเคร่อื งมือ เพ่ือความสนุกและรื่นรมย์ใจในการเรียนวรรณคดีและวรรณกรรมไทย หรือสื่อในการน�ำเสนอวรรณคดี น้อมน�ำให้นักเรียนสนุกท่ีจะอ่าน พร้อมๆกับ อยา่ งไรกต็ าม อาจสรา้ งสรรคก์ ิจกรรมเพิ่มเติมใหห้ ลากหลายย่งิ ขน้ึ ตลอดจน ชนื่ ชมและรนื่ รมยก์ บั วรรณคดโี ดยไมร่ ตู้ วั สรา้ งความรสู้ กึ วา่ วรรณคดมี ใิ ชง่ านเขยี น ปรบั เปล่ยี นได้ตามความเหมาะสม ทอ่ี ่านยากหรือพ้นสมยั นักเรยี นสามารถเขา้ ถึงความคิดของผู้แต่งและน�ำมาใชใ้ ห้ เป็นประโยชน์ในการด�ำเนนิ ชวี ิตในปจั จุบันได้ • ควรสง่ เสรมิ ใหน้ กั เรยี นอา่ นหนงั สอื ที่เหมาะสมอย่างหลากหลาย โดยเฉพาะ เนือ้ หาวรรณคดี : ไดค้ ัดเลอื กวรรณคดแี ละวรรณกรรมทม่ี ีคณุ ค่า ซ่งึ กำ� หนดให้ อย่างย่ิงหนังสือที่กระทรวงศึกษาธิการหรือส�ำนักงานคณะกรรมการการศึกษา เรยี นและเสนอใหเ้ ลอื กเรยี น รวมทัง้ บทอาขยาน ตามประกาศของกระทรวง ขัน้ พนื้ ฐานจดั ทำ� หรือพิจารณาคัดเลอื กวา่ เปน็ หนงั สืออา่ นเพิ่มเตมิ หนงั สอื ศึกษาธกิ าร ครูควรให้ความสำ� คัญเปน็ พิเศษกบั เนือ้ หาส่วนนี้ ให้นักเรยี นอา่ น ส่งเสรมิ การอา่ น หรือหนงั สือดีเดน่ ของคณะกรรมการพฒั นาหนังสือแห่งชาติ และคดิ อย่างสนกุ สนทนาร่วมกนั ท�ำกจิ กรรมทน่ี ่าสนใจ และพจิ ารณานำ� ไป ระดับชน้ั นนั้ ๆ ควรใหน้ ักเรยี นได้มีโอกาสอ่านอย่างทว่ั ถงึ ทุกเล่ม เพ่อื พัฒนา ประยุกตใ์ ชใ้ ห้เป็นประโยชนต์ ามควรแกว่ ัย รวมทง้ั ขยายความสนใจในการอ่าน ความสามารถการอา่ นและปลูกฝงั นสิ ยั รักการอ่านดว้ ย วรรณคดีและวรรณกรรมเรื่องอ่ืนๆ ต่อไปดว้ ย • ควรจดั ทำ� หรอื จดั หาหนงั สอื สง่ เสรมิ การอา่ น และหนงั สอื อา่ นเพม่ิ เตมิ ทนี่ า่ สนใจ เพื่อชว่ ยเสรมิ และบรู ณาการการเรยี นรขู้ องนกั เรยี นอย่างเหมาะสม โดยเฉพาะ เรอ่ื งราวเก่ยี วกับท้องถ่ิน และเรื่องอื่นๆ • ควรสง่ เสรมิ นกั เรยี นใหส้ ามารถเขยี นขอ้ ความ เรยี งความ บนั ทกึ เรอื่ งสนั้ ๆ บทรอ้ ยกรองงา่ ยๆ ดว้ ยตนเองได้ หากนกั เรยี นเขยี นไดต้ ามวตั ถปุ ระสงค์ และ เพม่ิ พนู ความสามารถมากขึน้ จะท�ำให้รักการเรียนภาษาไทยอย่างยง่ั ยืน

๔. เข้าใจความพร้อมและพฒั นาการเรยี นรขู้ องนกั เรยี นแต่ละคน เชน่ สารบัญ หน้า • จดั กิจกรรมบางกิจกรรมในชน้ั เรยี นแตกตา่ งกนั ตามความสามารถ • ศกึ ษาสาเหตขุ องปญั หาทน่ี กั เรยี นบางคนยงั ไมพ่ รอ้ มทจี่ ะเรยี นรู้ หรอื เรยี นไดช้ า้ ๑ • ใหค้ วามรัก ความเมตตา เสยี สละเวลาแนะนำ� ซ่อมเสรมิ นกั เรียนทเี่ รยี นชา้ บทที่ ๑ กำ� เนิดผดิ พ้นคนท้ังหลาย ๒๐ ให้พฒั นาอย่างเต็มความสามารถ • ไม่ควรให้เด็กที่มีปญั หาเรียนช้าและปัญหาอื่นๆ เกิดความรู้สกึ วา่ ตนมีปมด้อย วรรณคดี เรือ่ ง สังขท์ อง ตอน กำ� เนิดพระสงั ข์ ๓๘ บทอาขยานบทหลกั สงั ข์ทอง ตอน ก�ำเนดิ พระสงั ข์ ๔๘ ดว้ ยวาจาและการกระท�ำ ไมว่ ่าจะโดยต้ังใจหรือไม่ตั้งใจ ๖๖ • ส่งเสริมเด็กท่ีมีความสามารถพิเศษให้มีความรู้ความสามารถทางภาษาสูงขึ้น บทที่ ๒ กระเชา้ ของนางสดี า ๗๖ เต็มตามศกั ยภาพ นทิ านไทย กระเชา้ สดี า ๘๘ • จดั ชั้นเรยี นให้เหมาะสมเอื้อต่อการพฒั นาการเรียนรู้ เช่น ที่น่งั เรียน สื่อใน ๙๘ นิทานทอ้ งถิ่น เกาะหนู เกาะแมว ๑๑๑ ห้องเรยี น ตอ้ งเปลย่ี นแปลงอยเู่ สมอใหส้ อดคล้องกบั การเรียนในช่วงเวลานัน้ ๕. ศึกษาหาความรู้ความเข้าใจเพิ่มเติมเก่ียวกับวรรณคดีเร่ืองที่สอน และเร่ืองอื่นๆ บทที่ ๓ วชิ าเหมือนสนิ คา้ ท่ีเก่ียวข้องเพ่ือน�ำเรื่องราวหรือสิ่งที่น่าสนใจมาสนทนาเพ่ิมพูนความรู้แก่นักเรียน เชน่ หนงั สอื อเุ ทศภาษาไทย ชดุ แนวการอา่ นวรรณคดแี ละวรรณกรรม ชดุ บรรทดั ฐาน บทอาขยานบทหลกั วิชาเหมอื นสนิ ค้า ภาษาไทย ของ กระทรวงศกึ ษาธกิ าร บทที่ ๔ พ่อค้าจากเมาะตะมะ คำ� แนะน�ำสำ� หรบั ผปู้ กครอง วรรณคดี เรื่อง ราชาธิราช ตอน กำ� เนดิ มะกะโท ผ้ปู กครองมีความสำ� คัญอยา่ งย่งิ ต่อการเรยี นรู้ของบุตรหลาน ซึ่งอยู่ในวัยเรียน มผี ลการศกึ ษาช้ชี ดั ว่านักเรยี นสามารถเรียนรู้ได้ดีย่ิงข้ึน ถ้าผูป้ กครองร่วมดูแลเอาใจใสด่ ว้ ย บทที่ ๕ ตนเปน็ ทีพ่ ง่ึ แห่งตน ความรักและความเข้าใจ เชน่ ชกั ชวนให้ฝึกอา่ นเขียนเพม่ิ เติมทบ่ี า้ นอยา่ งเตม็ ใจมิได้บงั คับ อ่านหนังสือร่วมกับบตุ รหลานของตนอย่เู สมอ ทำ� ความเขา้ ใจค�ำแนะนำ� ส�ำหรับครใู นการใช้ บทอาขยานบทเลอื ก ตนเป็นท่พี ึ่งแห่งตน หนงั สือเรียนเล่มนี้ และเพ่มิ เตมิ ความสามารถแก่นกั เรยี นในการเข้าใจวรรณคดีวรรณกรรม และการใช้ภาษาไทย รวมท้งั การคิดวเิ คราะห์ให้นำ� ไปใช้ในชวี ิตได้ตามควรแก่กรณี บทท่ี ๖ คบพาล พาลพาไปหาผดิ ผู้ปกครองควรสังเกตความสามารถของนักเรียน ให้ขอ้ มลู ประสานสัมพันธ์กับครู ผูส้ อน เพอื่ รว่ มกันส่งเสรมิ พัฒนาการเรียนร้ภู าษาไทยของนกั เรียนให้ดยี ิง่ ขน้ึ โคลงโลกนติ ิ ๑๒ บท บทอาขยานบทหลัก โคลงโลกนติ ิ บทท่ี ๗ เหตุการณ์ในบา้ นสวน บทอาขยานบทเลือก ผู้ร้ดู เี ปน็ ผ้เู จรญิ บทท่ี ๘ ด้วยไทยลว้ นหมายรกั สามัคคี เพลง ชาติไทย ศัพทแ์ ละข้อความ

๑บทที่ ก�ำเนิดผดิ พน้ คนท้งั หลาย บา่ ยวนั หนง่ึ ขณะที่ชาลกี ำ� ลังเลน่ เกมคอมพวิ เตอรท์ างอนิ เทอรเ์ น็ต อยา่ งสนกุ สนาน เขาตอ้ งสะดุง้ ตกใจ เมือ่ อย่ๆู กม็ เี ดก็ ชายลกึ ลับคนหนง่ึ ปรากฏในจอคอมพวิ เตอรข์ องเขา เดก็ ชายคนนั้นผวิ คลำ�้ ดวงตากลมโตเป็นประกายสดใส ไวผ้ มแกละ สองขา้ ง นุ่งผ้าหยกั ร้ัง ไมส่ วมเสอ้ื หน้าตาเหมือนเด็กโบราณที่เคยเห็น ในรูปภาพ เด็กชายลึกลับขี่มา้ ก้านกลว้ ยซึ่งเป็นของเลน่ เหมือนท่ีพ่อเคย ทำ� ใหช้ าลเี ลน่ เม่อื ตอนเด็กๆ “สวสั ดจี ะ้ ชาลี เรามาเปน็ เพอ่ื นกนั ดไี หม” เดก็ ชายในจอคอมพวิ เตอร์ กล่าวทักทาย ชาลีสะดงุ้ อีกคร้งั จอ้ งมองเดก็ ชายในจอ ตาไมก่ ะพรบิ “เธอเปน็ ใคร มาจากไหน ทำ� ไมถงึ รู้จกั ช่ือฉนั ” เดก็ ชายเอย่ ถามอย่างแปลกใจ “เรยี กฉนั ว่า ผมแกละ ก็ได้ ฉันเปน็ ใครไมส่ �ำคญั หรอก ฉันมาจาก โลกในวรรณคดี ตอนน้ีเธอก�ำลงั อยู่ในเวบ็ ไซตข์ องฉัน ช่อื โลกวรรณคดี ดอตคอม (http://www.lokwannakadi.com) อยา่ งไรละ่ ” เดก็ ชายลึกลบั พดู ฉะฉาน และยมิ้ ใหอ้ ยา่ งเปน็ กันเอง “แมบ่ อกวา่ อย่าคยุ กับคนแปลกหนา้ ” ชาลียังไมไ่ ว้ใจ “เราไม่รูจ้ กั กันมากอ่ น ฉันจะเชื่อใจเธอได้อยา่ งไร” เดก็ ชายผมแกละหวั เราะ “เธอชา่ งฉลาดหลกั แหลม ชา่ งเจรจาและ ทันคน ถึงจะเปน็ คนแปลกหน้า แตเ่ ราก็เปน็ เพอ่ื นกนั ได้ไม่ใชห่ รือ” “เธอตอ้ งการอะไร” ชาลยี งั ระแวง “ฉนั ไมว่ า่ งหรอก กำ� ลงั จะเลน่ เกม” ก�ำเนดิ ผดิ พ้นคนทั้งหลาย 1

“ในโลกน้ียังมีอะไรอีกหลายอย่างท่ีน่าสนใจไม่น้อยกว่าเกมคอม- ครงั้ หนง่ึ นานมาแลว้ มพี ระราชาพระองคห์ นง่ึ นามวา่ ทา้ วยศวมิ ล พวิ เตอร”์ เดก็ ชายผมแกละพดู เหมอื นผใู้ หญพ่ ดู กบั เดก็ “เธอนา่ จะเสยี เวลา ครองเมืองยศวิมล มีมเหสีชื่อนางจันท์เทวี มีพระสนมชื่อนางจันทา นาง สกั เลก็ นอ้ ยเพอ่ื เรยี นรเู้ รอื่ งอนื่ ๆ บา้ ง” จนั ทาอิจฉานางจันท์เทวที ี่เปน็ มเหสจี ึงหาทางกลน่ั แกลง้ เมอ่ื นางจันท์เทวี “ฉนั กเ็ รยี นอะไรมากมายอยแู่ ลว้ จากคอมพวิ เตอร์ เธอยงั พดู เลยวา่ ฉนั ทรงครรภ์และประสูติพระโอรสออกมาเป็นหอยสังข์ นางจันทาจงึ ยใุ หโ้ หร ฉลาดหลกั แหลม” ชาลแี ยง้ ทำ� นายวา่ พระโอรสในหอยสงั ขจ์ ะทำ� ใหบ้ า้ นเมอื งวบิ ตั ลิ ม่ จม ทา้ วยศวมิ ลจงึ “ใช่ เธอช่างฉลาดจรงิ ๆ” เดก็ ชายลึกลบั พดู “ฉนั ชอบคนฉลาดและ จ�ำใจขับนางจันท์เทวีพร้อมลูกน้อยหอยสังข์ ออกจากเมืองตามค�ำเพ็ดทูล กล้าหาญ เหมือนเดก็ คนหน่งึ ทฉี่ ันเคยรู้จัก” ของโหรและค�ำยุยงของนางจันทา ท้ังที่ยังรักและอาลัยนาง เหตุการณ์นี้ “ใครละ่ เธอรจู้ กั ใคร” ชาลวี างมอื จากแปน้ พมิ พช์ วั่ ขณะ แลว้ ถาม สรา้ งความสะเทอื นใจใหน้ างจนั ทเ์ ทวเี ปน็ อยา่ งยงิ่ ดงั เนอ้ื ความตอนหนงึ่ วา่ อยา่ งสนใจ เดก็ ชายผมแกละเอยี งคอเลก็ น้อย แล้วพูดว่า “เธออยากรไู้ ปทำ� ไม กเ็ ธอไมม่ เี วลานน่ี า วา่ แตเ่ ดก็ คนนนั้ กไ็ มเ่ หมอื น สงั ข์ทอง ตอน ก�ำเนดิ พระสังข์ เด็กชายคนอนื่ ใดในโลกน”้ี “ท�ำไมไม่เหมือน” เดก็ ชายนกั เลน่ เกมเริม่ อยากรู้ ว่าพลางยกเอาลกู นอ้ ย น้�ำเนตรหยดยอ้ ยดงั ฝอยฝน “ก็เพราะเขาเกดิ มาเป็นหอยสังขน์ ่ะสิ” ร้องทลู พระองคท์ รงสกล นอ้ งคนมีกรรมจะขอลา “อะไรกนั เด็กเกิดเปน็ หอยสงั ข์ เธอพูดเลน่ ใช่ไหม นายผมแกละ” ดูรปู จ�ำรา่ งเสียยังแล้ว พระแก้วจะไมไ่ ดเ้ ห็นหน้า “เปล่า ฉันพูดจรงิ ” เด็กชายในจอคอมพิวเตอรพ์ ดู เคร่งขรึม “เมือ่ จะไมค่ นื คงอยา่ สงกา มไิ ดร้ องฝ่าพระบาทไป ตอนเกิดมาใหม่ๆ เขาอยู่ในหอยสงั ข์ ตอ่ มาเขาออกจากหอยสงั ข”์ ส่ิงใดเมียได้พลาดพล้ัง แต่หลงั ให้ขดั อชั ฌาสัย ชาลีเบิกตาโต จ้องมองเด็กชายในจอภาพอย่างสงสัย เด็กโบราณ เมียขอสมาอาภยั อย่าได้เปน็ เวราเลย ผมแกละหน้าทะเล้นคนน้ีต้องการอะไรกันแน่ เขาปรากฏตัวข้ึนมาอย่าง ใหพ้ ่ออยยู่ นื ได้หมื่นป ี โรคาอยา่ มีพอ่ คุณเอ๋ย ลึกลับ และพูดเร่ืองแปลกประหลาดให้ฟัง ท�ำให้เขาอยากรู้เรื่องของเด็ก ไม่เย่ียมม่านทองดูนอ้ งเลย ทำ� เฉยเสยี ได้ไม่นำ� พา คนนนั้ เสยี แลว้ น่งิ ไดใ้ หเ้ ขามาสั่งเสีย ตัดเมยี เสียไดไ้ ม่ดูหน้า “ฉนั จะเลา่ ใหฟ้ งั กไ็ ด้ ถา้ เธอพอมเี วลาสกั เลก็ นอ้ ย” วา่ แล้วนางแกว้ บงั คมลา สาวใชซ้ า้ ยขวากต็ ามไป เด็กชายผมแกละพดู เหมอื นรใู้ จ เมอ่ื เหน็ ชาลีขยบั และ คอยอยู่เถดิ เจา้ นางสาวศร ี บญุ นอ้ ยแลว้ มิอย่ดู ว้ ยได้ เอามอื เท้าคางอยา่ งลืมตวั ข้าได้เรียกขานวานใช ้ อภยั อยา่ ได้เป็นกรรมกัน ขณะทช่ี าลกี ำ� ลงั รอฟงั นนั้ ใบหนา้ ของเดก็ ชายผมแกละ ว่าพลางนางอุ้มลกู ยา จนั ทาพยกั หนา้ นางสาวสรรค์ กห็ ายไปจากจอคอมพวิ เตอร์ชั่วขณะ แลว้ ก็มีเสยี งเล่า เดนิ ทรงโศกามาพลนั กำ� นลั จนั ทากพ็ าไป เนิบชา้ น่าฟังดงั ขนึ้ แทนที่ 2 กำ� เนดิ ผดิ พน้ คนทัง้ หลาย 3

บัดนน้ั เสนีท่ีร่วมอชั ฌาสัย เปน็ คนหรือจะไดม้ าเป็นเพือ่ น มเี หมือนไม่มโี อรสา รบั เอาโฉมงามทรามวัย สาวใชข้ ึน้ ไปยงั ในวัง ทัง้ น้เี พราะอีจนั ทา กับอา้ ยโหรามนั รกู้ ัน กินเหลา้ เมาโปง้ โฉงเฉง ไม่เกรงไม่ขวยด้วยโอหัง ทั้งอีสาวศรีมนั รว่ มใจ มนั เร่งรัดให้แม่ผายผัน เชิญแม่มาไปใหพ้ ้นวัง รบั ส่ังจะช้าอยู่ว่าไร ท้งั อ้ายเสนาจะฆา่ ฟัน อศั จรรย์ใจแม่น้ีแนแ่ ลว้ ท�ำให้คนยากล�ำบากดว้ ย คราวรวยหาทกั รู้จกั ไม่ พระร่วมห้องของนอ้ งยังอาลัย เหตไุ รไมเ่ กรงทลู กระหมอ่ มแกว้ ทีม่ ีปัญญาก็วา่ ไป นพ่ี ดู อะไรไม่ตอ้ งการ พอ่ หลงกลมนตร์มนั แน่แลว้ เดนิ พลางนางแก้วก็โศกี ว่าพลางเชิญนางลงนาวา มิช้าบ่ายบากจากสถาน เสียงเสือแรดชา้ งกวางทราย ใจหายอกสั่นขวัญหนี ทางสิบหา้ วันกนั ดาร พ้นบา้ นไกลทไี่ มม่ ีคน เลด็ ลอดกอดลูกเขา้ โศกี เทวอี ุม้ สังขด์ �ำเนนิ ไป ครัน้ ถงึ จงึ ส่งนางเทวี ดนู า่ ปรานรี ะเหระหน เสนีท่ไี ด้กินสินบน ขัดสนด้วยคนเขามากมาย จะฆ่าเทวีกม็ ไิ ด ้ มารยาวา่ ไปดงั ใจหมาย ไหนไหนไม่พน้ เปน็ คนตาย จะลองดาบกรายเล่มนี้ดู เพอ่ื นกนั ช่วยฉดุ ยุดไว ้ ผดิ ไปไมไ่ ด้อยา่ จู่ลู่ ตามกรรมตามเวรนางโฉมตร ู จ่ลู จู่ ะพากันวุน่ วาย ไม่คิดถึงตัวกลัวกรรม เวรามาท�ำเองงา่ ยง่าย ถงึ ชวั่ ดเี ล่าเจา้ เปน็ นาย จะท�ำผดิ คดิ รา้ ยก็ไม่ดี กลบั ไปบา้ นเราจะดีกวา่ วา่ พลางทางลานางโฉมศรี ที่ใจเมตตาปรานี บ้างขา้ วของมีก็ใหท้ าน แล้วออกนาวาคลาไคล ดูไปใจหายน่าสงสาร เดินมา สุรยิ าร้อนแรงแสงใส ฝา่ ยวา่ เสนที เี่ ปน็ พาล งุ่นง่านไมไ่ หว้ไมล่ าใคร แลเหน็ บา้ นปา่ พนาลยั โฉมยงดใี จเข้าไปพลัน เมอ่ื น้นั มเหสีโศกาอยูป่ ่าใหญ่ พบสองเฒ่าปลูกถั่วงา นางน่งั วันทาขมีขมัน ขน้ึ มาจากท่าชลาลัย ไมร่ ทู้ ี่จะไปแหง่ ใดเลย ฝา่ ยว่าสองราดหู น้ากนั ยายถามตาน้นั ทันใด เดินพลางทางอุ้มลกู พลาง เห็นทกุ ขแ์ ม่บ้างพอ่ สงั ข์เอ๋ย ตานี่ดรี ้ายจะไม่ตรง มน่ั คงกคู ดิ หาผดิ ไม่ บุกป่าฝ่าไพรแมไ่ ม่เคย เพราะกรรมทรามเชยเจ้าเกิดมา นดั แนะกันมาหรอื วา่ ไร ตาเอาใจออกนอกกัน 4 ก�ำเนดิ ผดิ พน้ คนทง้ั หลาย 5

นอ้ ยหรือนั่นรปู ร่างอยา่ งกินนร ยายค้อนตาผวั จนตวั สัน่ เมือ่ นน้ั โฉมจันท์กัลยามารศรี ฝ่ายตาโกรธยายเอาไมร้ นั มงึ เหน็ สำ� คญั ด้วยอนั ใด อย่ดู ว้ ยยายตาได้หา้ ป ี ยากแคน้ แสนทวีทกุ เวลา คราวลกู คราวหลานกไ็ ม่ว่า มนั บ้าอยา่ ถือแม่ขา้ ไหว้ ครั้นคำ่� ตกั น้ำ� ตำ� ข้าว ครน้ั รงุ่ เชา้ เจา้ เขา้ ป่า มาแตต่ �ำบลหนใด บอกใหแ้ จ้งใจยายตา เก็บผักเทย่ี วหักฟนื มา กัลยาคา้ ขายได้เล้ียงตัว นางเล่าแต่ต้นจนปลาย ตายายพาไปยงั เคหา อมุ้ เอาลูกนอ้ ยหอยสงั ข์ สุดกำ� ลงั แมแ่ ล้วพ่อทนู หัว จดั เหย้าเรือนให้มิได้ช้า ด้วยความเมตตาปรานี เลี้ยงไว้วา่ จะไดเ้ ป็นเพอ่ื นตัว ทนู หัวไม่ชว่ ยแม่ดว้ ยเลย เนื้อเยน็ เป็นคนนะลกู แกว้ ห้าหกขวบแลว้ นะลกู เอย๋ ชาลนี งั่ จอ้ งจอคอมพวิ เตอร์ ภาพของเดก็ ชายโบราณยงั ไมป่ รากฏ แต่ ก�ำดัดจะภิรมยช์ มเชย ลกู เอ๋ยจะเบาทเุ ลาแรง ชาลรี สู้ กึ ราวกบั วา่ ในจอคอมพวิ เตอรข์ องเขา มภี าพของหญงิ สาวผหู้ นง่ึ หอบ นางมไิ ดเ้ อนองค์ลงนิทรา สุริยาร่งุ รางสวา่ งแสง ลกู นอ้ ยในผา้ ออ้ ม เดนิ ทางกระเซอะกระเซงิ ไปในปา่ ลกึ รอ้ งไห้ ครำ�่ ครวญ วางลกู ลงไวไ้ ปจดั แจง ลากแผงออกวางทีก่ ลางดิน อย่างโศกเศรา้ นางไมร่ ้วู า่ จะบ่ายหนา้ ไปทางไหน ในปา่ มีสัตวห์ ลายชนดิ เอาขา้ วออกตากแลว้ ฝากยาย จบั หาบผันผายเขา้ ไพรสิณฑ์ ทงั้ เสอื แรด ชา้ ง กวาง เนอ้ื ทราย นางหวาดกลวั มาก แตย่ งั โชคดที ไี่ ปพบ เทย่ี วเกบ็ ผกั หญ้าเป็นอาจิณ โฉมฉนิ ซอนซนด้นมา กระท่อมของยายกับตาชาวบา้ นป่า ทง้ั คมู่ เี มตตาจงึ ใหน้ างกบั ลกู นอ้ ย มาจะกล่าวบทไป เทพไทสงิ สอู่ ยพู่ ฤกษา หอยสังข์ ไดพ้ ักอยู่ในกระทอ่ มดว้ ย สงสารนางจันท์กลั ยา เจ้ามาเหนือ่ ยยากล�ำบากกาย ชาลนี งั่ มองภาพเหมือนโดนสะกด เขาไดย้ ินเสยี งเล่าดังขน้ึ อกี เป็น เทพบตุ รจตุ มิ าบงั เกิด กำ� เนดิ ผิดพน้ คนทั้งหลาย ทำ� นองเสนาะอนั ไพเราะจบั ใจ บญุ ญาธิการนน้ั มากมาย จะลำ�้ เลศิ เพรศิ พรายเมอื่ ปลายมอื ถงึ จะตกน�้ำกไ็ ม่ไหล ตกในกองกณู ฑ์ไมส่ ญู ชือ่ 6 จะได้ผ่านบา้ นเมอื งเลอ่ื งลือ องึ อือ้ ดินฟ้าบาดาล คสู่ รา้ งกับนางรจนา มารดาจะสุขเกษมศานต์ น่ิงไว้จะยากลำ� บากนาน กุมารซอ่ นตนจะดลใจ จงึ บันดาลให้เป็นไก่ปา่ กินขา้ วมารดาหาชา้ ไม่ ขนั ก้องรอ้ งตีกันมีไ่ ป คุย้ เขี่ยขา้ วให้กระจายดิน ก�ำเนิดผดิ พ้นคนทั้งหลาย 7

เม่ือนัน้ พระสงั ขซ์ ่อนอยู่ก็รู้สิ้น เมื่อน้นั พระมารดานึกในพระทัยอยู่ พระแม่ไปป่าเปน็ อาจณิ ในจิตคดิ ถวลิ ทุกเวลา คิดถงึ ลูกนอ้ ยหอยปู เดนิ ไปสักครู่แล้วจู่มา จะใครอ่ อกชว่ ยพระแม่เจ้า สงสารผา่ นเกล้าเป็นหนกั หนา เก็บได้ฟนื ผกั เผือกมัน สารพนั กินไดท้ ี่ในป่า เหน่อื ยยากล�ำบากกายา กลับมาจนค�ำ่ แล้วร�่ำไร ใสห่ าบหาบเดินดำ� เนินมา ไม่ช้าครู่หน่ึงกถ็ ึงเรือน ไมว่ ่าลกู น้อยเปน็ หอยปู อมุ้ ชูชมชิดพิสมัย จึงเห็นลกู แก้วแววไว ลูกใครคนน้ีไมม่ ีเหมือน พระคณุ ล้�ำลบภพไตร จะออกให้เหน็ ตวั ก็กลัวการ มานง่ั เล่นอย่ปู ระตูเรอื น พกั ตรด์ งั ดวงเดือนเล่อื นลอย ไกป่ ่าพาฝูงมากินข้าว ของพระแม่เจ้าอยูฉ่ าวฉาน พระสังข์แลเห็นชนนี แลน่ หนตี กใจเข้าในหอย คยุ้ เขย่ี เรยี่ รายทง้ั ดนิ ดาน พระมารดามาเหน็ จะร�่ำไร ประหวัน่ พรั่นใจมิใช่น้อย เศรา้ สรอ้ ยคอยฟงั พระมารดา เยี่ยมลอดสอดดทู งั้ ซ้ายขวา จะเห็นใครไปมาก็หาไม่ มารดรวางหาบตามติด เหน็ ผดิ เปิดห้องมองหา ออกจากสงั ข์พลันทันใด ฉวยจบั ไม้ไดไ้ ล่ตี รบี ร้นค้นดกู ุมารา กัลยาไมเ่ หน็ ประหลาดใจ กอบเก็บข้าวหกที่ตกดนิ ผนั ผินลอบลับขยบั หนี หรือว่าผีเรอื นเปน็ เพ่ือนร้อน แกลง้ หลอกหลอนเล่นเป็นไฉน เหลยี วดูผู้คนชนน ี จะหนเี ข้าสงั ขก์ ำ� บงั ตน จงึ สาบสูญกายหายไป คดิ วนเวยี นในพระทยั นาง หงุ ข้าวหาปลาไวท้ า่ แม่ ดูแลจดั แจงทกุ แหง่ หน ข้าวปลาสกุ สรรพเก็บปิด เหน็ ผดิ เร่งคดิ อางขนาง ช่วยขบั ไกป่ ่าประสาจน สาละวนเล่นพลางไม่ห่างด*ู โฉมตรมู าดขู ้าวพลาง แล้วนางมาถามตายาย ไมก่ ินขา้ วปลาอาหาร เยาวมาลย์ร�ำพึงคะนึงหมาย * บทอาขยานบทหลกั คอยดใู ห้รแู้ ยบคาย อุ้มเอาลูกชายไมส่ งกา พินจิ พิศดแู ล้วทูนเกศ น�ำ้ เนตรหลงั่ ไหลทัง้ ซา้ ยขวา จวนร่งุ พุ่งแสงพระสุริยา ท�ำเปน็ ไปหาสาแหรกคาน ลงจากกระท่อมแลว้ ดอ้ มมอง ค่อยย่องแอบไม้ไม่ไกลบ้าน แอบชอ่ งมองดอู ยู่ชา้ นาน นงคราญกลนั้ ไว้ไม่พูดจา ชาลีนั่งฟังอย่างเคลิบเคล้มิ รสู้ กึ ต่นื เต้นและสงสารนางจันท์เทวเี ปน็ ที่สดุ แลว้ อยู่ๆ เสียงอา่ นท�ำนองเสนาะก็หยุดลง ฉับพลนั ภาพของเดก็ ชาย ผมแกละกโ็ ผลข่ น้ึ ในจออีกครง้ั เขายม้ิ ใหช้ าลแี ล้วถามวา่ 8 ก�ำเนิดผดิ พ้นคนทง้ั หลาย 9

“เป็นอยา่ งไรบา้ งละ่ ชาลี เธอชอบเร่อื งเล่าของฉนั บา้ งไหม” ฟังเอยฟงั ลูกว่า พระมารดาเสียวใจไหวหวน่ั “ฉนั รสู้ กึ เศร้าใจ” ชาลีตอบไมต่ รงค�ำถาม กอดจูบลบู เนตรเกศกรรณ ร่วมวนั ขวญั ตาพ่อว่าไย “ทำ� ไมเธอถงึ เศร้าใจ” สิ้นเคราะห์สิ้นกรรมทำ� มา ลูกยาอยา่ วา่ แม่เสียวไส้ “ฉนั สงสารลกู น้อยหอยสงั ข์กับแม่ของเขา” ตกทุกข์ได้ยากล�ำบากใจ เพราะอา้ ยหอยสังข์มันจังฑาล “ชวี ิตกเ็ ป็นแบบน้ี มที ้งั เรอื่ งสขุ และเรื่องเศรา้ ปะปนกนั ” เด็กชาย มนั มาหุ้มห่อเอาพอ่ ไว ้ ทำ� ใหโ้ หรามนั ว่าขาน ในจอคอมพิวเตอรเ์ อ่ยขึน้ ค�ำพูดของเขา ฟงั เหมอื นคำ� พดู ทีช่ าลเี คยได้ยิน บติ รุ งค์หลงกลอีคนพาล ไม่ชา้ ไม่นานจะคืนวงั จากผใู้ หญ่บางคน ยากเยน็ เหน็ หนา้ กนั แมล่ กู อย่าพันผูกโศกสรอ้ ยถึงหอยสังข์ “แล้วเมือ่ ไร พวกเขาจะมคี วามสขุ กันบา้ ง” รกั ใครม่ นั ไยไมจ่ ีรงั หอยสังขเ์ ช่นนี้มถี มไป “เธอลองฟังเรอื่ งตอ่ ไปอกี ก็แลว้ กนั ” ว่าพลางนางเรียกยายตา เล่ากิจจาแจง้ แถลงไข พดู จบ เด็กชายผมแกละก็หายตัวไปอกี พร้อมๆ กับเสยี งอา่ นท�ำนอง ตง้ั แตเ่ บื้องตน้ จนปลายไป ท้ังสองสงสยั ไม่เช่อื นาง เสนาะกังวานขน้ึ เสียงนน้ั ท�ำใหช้ าลนี กึ เห็นภาพตามไปดว้ ย เมื่อน้ัน พระกมุ ารเย่ียมหอยแลหา ไมแ่ จ้งวา่ องคพ์ ระมารดา แฝงฝาคอยอยไู่ มร่ ูก้ าย สงัดเงยี บผูค้ นไมพ่ ูดจา เล็ดลอดออกมาแล้วผันผาย นั่งทีน่ อกชานสำ� ราญกาย เกบ็ กรวดทรายเล่นไม่รตู้ ัว มารดาซ่อนเรน้ เห็นพรอ้ มมูล อแุ ม่เอ๋ยพอ่ คณุ ทนู หวั ซอ่ นอยูใ่ นสังขก์ ำ� บงั ตัว พอ่ ทนู หวั ของแมป่ ระหลาดคน ยา่ งเขา้ ในหอ้ งทับจบั ไดไ้ ม ้ กต็ ่อยสังขใ์ หแ้ หลกแตกปน่ พระสังขต์ กใจดงั ไฟลน จะหนีเขา้ หอยตนกจ็ นใจ สวมสอดกอดบาทพระมารดา ซบเกศาพลางทางรอ้ งไห้ แม่ต่อยสังขแ์ ตกแหลกไป รำ�่ ไรเสียดายไม่วายคิด เหมือนแม่ฆ่าลูกใหม้ ว้ ยมรณ ์ มารดรไมร่ กั แต่สักนิด พระแม่ตอ่ ยสงั ขด์ ่งั ชวี ิต จะชมชดิ ลูกนี้สกั กว่ี ัน 10 ก�ำเนิดผิดพน้ คนทง้ั หลาย 11

บัดน้ัน ตายายใหค้ ิดอางขนาง “ทำ� ไมตอ้ งใหเ้ ดก็ คนนั้นเกดิ มาเป็นหอยสงั ข์ดว้ ย ท�ำไมตอ้ งให้ พากนั เข้าไปในทับนาง แลเหน็ รปู รา่ งกุมารา เกิดมาต่างจากคนท่ัวไป” ชาลสี งสยั ตะลึงขึงแขง็ ไปทง้ั ตวั ทูนหวั นา่ รักเปน็ หนักหนา “คนเราเลอื กเกดิ ไม่ไดห้ รอก” เด็กชายผมแกละพดู “แตเ่ ราเลอื กท่ี พ่อคณุ เป็นบญุ ของยายตา เกิดมายงั ไมไ่ ดย้ ินเลย จะเปน็ คนดีได”้ พึ่งพบพ่งึ เหน็ เป็นเทย่ี งแท ้ ลูกของเจ้าแน่หรือแมเ่ อย๋ ชาลเี งยี บไปครู่หน่งึ เขายังไมเ่ ขา้ ใจมากนัก เดก็ ชายผมแกละคนน้ี บญุ หนักศกั ด์ิใหญ่กระไรเลย พ่อเอ๋ยรปู รา่ งชา่ งสร้างมา ชอบพดู จาเหมือนผูใ้ หญ่ และดจู ะมีความรูไ้ ปทกุ เรือ่ ง กระนนั้ เขากร็ ้สู กึ วา่ ชั่วปชู่ ัว่ ยา่ ตายาย ลม้ ตายไมเ่ หน็ เป็นหนกั หนา เป็นวาจาทน่ี ่าฟงั กอดจบู ลบู ไลท้ ง้ั ยายตา สองราเกษมเปรมปรดี ิ์ “คอยดูนะ พอโตข้ึน ฉันจะเขียนเกมคอมพิวเตอร์เรื่อง ลกู น้อยหอย สังข”์ ชาลบี อก เม่ือได้ฟังถึงตอนน้ี ชาลเี ผลอยมิ้ ออกมาอยา่ งโลง่ อก เขาดใี จท่ี ผมแกละปรบมอื เสยี งดงั “ดีมากจ้ะ ชาลี ถ้าอยา่ งนัน้ เธอคงตอ้ งไป ลูกชายกับแม่ได้อยู่ด้วยกนั อย่างคนปกตเิ สียที ยายกับตาผใู้ จดกี พ็ ลอยมี หอ้ งสมดุ เพอ่ื อา่ นวรรณคดีเรื่อง สงั ข์ทอง ใหม้ ากกว่านี้ เพราะยังมเี ร่ือง ความสุขไปดว้ ย สนกุ อกี หลายตอน” ชาลีหลบั ตาลงช้าๆ เห็นภาพลูกน้อยหอยสังข์อยู่ในความคิดคำ� นงึ “ไมร่ สู้ ิ” ชาลีพูด “ฉันไม่ค่อยมีเวลานกั หรอก” เขาเหน็ เดก็ ชายตวั เล็กๆ ไว้ผมจุก ทา่ ทางฉลาดและกลา้ หาญ กำ� ลังหุงข้าว “ถา้ เล่นเกมคอมพวิ เตอร์นอ้ ยลง เธอกจ็ ะมีเวลามากขน้ึ ” เดก็ ชาย ปิง้ ปลา ไวร้ อแมก่ ลับมาจากป่า ผมแกละวา่ กอ่ นจะควา้ มา้ กา้ นกลว้ ยขนึ้ มาข่ี ควบทะยานจนผมแกละสองขา้ ง ทนั ใดน้นั เสียงจากจอภาพกด็ ังขึ้นอีก “ถึงตอนนีเ้ ธอคงหายเศรา้ สะบดั ไปมา แลว้ ใช่ไหม” ชาลสี ะดุ้งลมื ตาขึ้นก็เห็นเด็กชายผมแกละก�ำลงั ยม้ิ แฉ่ง “รอกอ่ น ผมแกละ!” ชาลตี ะโกนอยา่ งลมื ตวั แต่ก็ช้าไปเสยี แลว้ ... ชาลพี ยกั หนา้ แล้วเอย่ ถามเด็กผมแกละวา่ ไปอา่ นเรอ่ื ง ลกู นอ้ ย หอยสงั ข์ มาจากไหน ท�ำไมเขาไมเ่ คยได้ยินมาก่อน เปดิ ดใู นคอมพวิ เตอร์ ก็ไม่เคยเจอเร่อื งนี้ “เป็นเรื่องอยใู่ นหนังสอื วรรณคด”ี ผมแกละช้ีแจง “วรรณคดีเปน็ หนังสอื ทเ่ี ขายกย่องกันว่าแตง่ ดี มคี วามไพเราะ และมีเรอ่ื งราวตา่ งๆ มากมาย เรือ่ งที่ฉนั เล่าใหเ้ ธอฟังนำ� มาจากวรรณคดเี รอ่ื ง สังขท์ อง ตอน ก�ำเนิดพระสังข์ พระราชนพิ นธใ์ นพระบาทสมเดจ็ พระพทุ ธเลศิ หลา้ นภาลยั รัชกาลท่ี ๒” 12 ก�ำเนดิ ผดิ พ้นคนทัง้ หลาย 13

อธบิ ายเพมิ่ เติมความรู้ ๑) การใชค้ ำ� ทำ� ใหเ้ หน็ ภาพ และความเคลอื่ นไหวอยา่ งชดั เจน เชน่ ๑. วรรณคดี คอื หนงั สอื ท่ไี ดร้ ับการยกย่องว่าแต่งดี มีคณุ คา่ ทาง ดา้ นศิลปะการแต่ง มคี วามงามด้านภาษา ทั้งเสยี งเสนาะ จังหวะลีลา ไก่ป่าพาฝูงมากนิ ข้าว ของพระแมเ่ จ้าอยู่ฉาวฉาน และความหมาย เรอื่ งราวในวรรณคดเี ปน็ เรอ่ื งราวเกย่ี วกบั ชีวติ มนษุ ย์ ที่ คุย้ เข่ยี เรย่ี รายทงั้ ดนิ ดาน พระมารดามาเหน็ จะร่�ำไร ช่วยให้ผอู้ ่านเขา้ ใจตัวเองและบุคคลอื่นมากขน้ึ หรอื ๒. วรรณคดเี ปน็ หนังสอื ท่แี ต่งขนึ้ ในอดีต แตง่ เป็นรอ้ ยแกว้ หรอื หุงข้าวหาปลาไวท้ ่าแม่ ดแู ลจดั แจงทุกแหง่ หน ร้อยกรองก็ได้ นิยมเขยี นเป็นร้อยกรอง เร่อื งทน่ี ำ� มาเล่ามักเป็นเรอื่ งราว ชว่ ยขบั ไก่ป่าประสาจน สาละวนเลน่ พลางไม่หา่ งดู ของคนในอดีต ใช้ภาษาต่างกบั ภาษาปัจจุบนั ถา้ ตอ้ งการอ่านวรรณคดีให้ เข้าใจและซาบซง้ึ ควรสนใจคน้ ควา้ เรียนร้คู �ำศัพท์ดว้ ย ๒) การใช้คำ� ก่อให้เกิดความรสู้ ึกสะเทอื นใจ เชน่ เหตกุ ารณ์ ๓. บทเรยี นเรอ่ื งกำ� เนดิ ผดิ พน้ คนทง้ั หลาย ตอนพระมารดาทบุ หอยสังข์จนแตก พระสังข์เสียใจ ตัดพอ้ อยา่ งนา่ สงสาร ตอนที่เป็นบทร้อยกรองมาจากวรรณคดีกลอน ความว่า บทละคร เรอ่ื ง สงั ขท์ อง ตอน กำ� เนดิ พระสงั ข์ วรรณคดเี รื่องน้ี เป็นพระราชนิพนธใ์ นพระบาท สวมสอดกอดบาทพระมารดา ซบเกศาพลางทางร้องไห้ สมเดจ็ พระพทุ ธเลศิ หล้านภาลยั รัชกาลท่ี ๒ แมต่ ่อยสังข์แตกแหลกไป รำ่� ไรเสยี ดายไม่วายคิด เปน็ เร่ืองราวการผจญภยั ของ “พระสงั ข์” หรือ เหมอื นแม่ฆ่าลกู ให้ม้วยมรณ์ มารดรไมร่ ักแต่สกั นดิ “สงั ข์ทอง” ตัวละครเอกทีก่ �ำเนดิ แตกต่างจาก พระแมต่ อ่ ยสงั ขด์ ่งั ชวี ติ จะชมชิดลกู น้ีสักกี่วนั คนทว่ั ไป ตอ้ งซอ่ นตวั อยใู่ นหอยสงั ข์ และตอนโต ตอ้ งซอ่ นตวั อยใู่ นรปู เงาะ ในวยั เดก็ ตอ้ งพลดั พรากจากพระบดิ า พระมารดา การแสดงความรกั ของแมท่ ี่มตี ่อลกู ไมว่ า่ ลูกจะเป็นอย่างไร แมก่ ็รกั และบา้ นเกดิ เมอื งนอนไปในทตี่ า่ งๆ แตเ่ พราะเปน็ คนดี มคี วามกตญั ญแู ละ ลูกเสมอ เชน่ กลา้ หาญ ในท่สี ดุ ก็ได้กลับมาพบกบั พระบิดา พระมารดา และมีความสุข ในทีส่ ดุ ไม่ว่าลูกน้อยเป็นหอยปู อมุ้ ชูชมชดิ พิสมยั ๔. วรรณคดี เรอ่ื ง สงั ขท์ อง ทค่ี ดั มาใหอ้ า่ นนี้ มคี วามดเี ดน่ นา่ สนใจ พระคุณลำ้� ลบภพไตร จะออกไปใหเ้ หน็ ตวั กก็ ลวั การ หลายประการ นักเรยี นควรสงั เกต ดังน้ี ก�ำเนิดผดิ พ้นคนท้ังหลาย 15 14

ชวนคดิ ชวนคุย ตกใจ ตะลึง ตระหนก ไหวหวนั่ รอ้ นฤทยั หมน่ หมอง โศกา โศกศัลย์ โหยไห้ แค้นเคือง ๑. หากนกั เรยี นเปน็ ลกู นอ้ ยหอยสงั ข์ นกั เรยี นจะออกจากหอยสงั ข์ หรอื ไม่ เพราะเหตใุ ด ๒. อา่ นเพ่ือรับรส ๒. นางจนั ทเ์ ทวีทุบหอยสงั ข์จนแตก นางท�ำเหมาะสมหรอื ไม่ การอา่ นเพอื่ รบั รสถอ้ ยคำ� และรสความในเนอ้ื เรอื่ ง นกั เรยี นสามารถ เพราะเหตุใด อา่ นได้ ๒ แบบ คอื อา่ นออกเสยี งแบบทำ� นองเสนาะ และอา่ นแบบตบี ท ๓. เม่ือนักเรยี นอา่ นเรอ่ื ง ก�ำเนดิ ผิดพน้ คนทัง้ หลาย แลว้ ลอง โดยทำ� เสยี งใหเ้ หมาะกบั เนอื้ หาและอารมณข์ องตวั ละคร พิจารณาว่า ได้ขอ้ คิดอะไรทเ่ี ป็นประโยชนแ์ กต่ นเองบา้ ง นกั เรยี นลองอา่ นบทเรยี นเรอื่ ง สงั ขท์ อง ทค่ี ดั มานี้ ทงั้ อา่ นทำ� นองเสนาะ ๔. นกั เรยี นประทบั ใจตวั ละครใดในวรรณคดีเร่อื ง สังข์ทอง ตอน และอ่านแบบตีบท จะพบว่า ให้รสและอารมณแ์ ตกตา่ งกัน ในการอา่ น ที่น�ำมาใหเ้ รยี นมากทีส่ ุด เพราะเหตใุ ด อาจอา่ นสลบั กนั โตต้ อบแบบตวั ละครสนทนา ๕. นกั เรยี นประทับใจการใชค้ �ำในวรรณคดี เรื่อง สังขท์ อง ตอน ก�ำเนิดพระสงั ข์ ตอนใดมากท่สี ดุ เพราะเหตุใด เมื่อน้นั โฉมจนั ทก์ ลั ยามารศรี อยดู่ ้วยยายตาไดห้ า้ ป ี ยากแคน้ แสนทวีทกุ เวลา ชวนอ่าน ชวนคิด ครนั้ ค�ำ่ ตักนำ�้ ต�ำข้าว ครั้นรุง่ เช้าเจา้ เขา้ ป่า เกบ็ ผักเทีย่ วหักฟืนมา กลั ยาค้าขายไดเ้ ลย้ี งตวั ๑. อา่ นค�ำในวรรณคดี อมุ้ เอาลกู น้อยหอยสงั ข ์ สดุ กำ� ลังแม่แลว้ พอ่ ทูนหวั คำ� ในวรรณคดเี รอ่ื ง สงั ขท์ อง ตอนทน่ี ำ� มาใหเ้ รยี น กวสี รรคำ� มาใช้ เลยี้ งไวว้ ่าจะได้เปน็ เพื่อนตวั ทูนหวั ไม่ช่วยแม่ดว้ ยเลย อยา่ งหลากหลาย เชน่ คำ� ทใ่ี ชเ้ รยี กตวั ละคร คำ� ทแ่ี สดงกรยิ าอาการ อารมณ์ เนอ้ื เย็นเปน็ คนนะลูกแก้ว ห้าหกขวบแล้วนะลกู เอ๋ย ความรสู้ กึ ตา่ งๆ มอี ารมณโ์ กรธ ทกุ ข์ เศรา้ เปน็ ตน้ ลว้ นชว่ ยใหน้ กึ เหน็ ภาพ ก�ำดดั จะภิรมย์ชมเชย ลูกเอ๋ยจะเบาทุเลาแรง และเกดิ อารมณค์ วามรสู้ กึ คลอ้ ยตามไปดว้ ย ดงั ตวั อยา่ ง นางมิไดเ้ อนองคล์ งนิทรา สรุ ิยารุ่งรางสวา่ งแสง วางลูกลงไวไ้ ปจัดแจง ลากแผงออกวางที่กลางดิน นางแกว้ มารศรี นางเทวี โฉมตร ู กัลยา ลูกนอ้ ย พอ่ ทูนหวั เนื้อเย็น ลูกแก้ว กมุ าร ก�ำเนดิ ผดิ พ้นคนท้ังหลาย 17 คลาไคล จรล ี ดำ� เนิน ยาตรา ยรุ ยาตร 16

๓. อ่านสารคดีและตำ� นานประกอบสารคดี กิจกรรมท่ีควรทำ� สังข์หรือหอยสังข์เป็นชื่อหอยทะเลกาบเดี่ยว มีถ่ินก�ำเนิดแถบมหาสมุทรอินเดีย ๑. อ่านในใจและสรปุ ความจากเรอ่ื งท่อี า่ นแต่ละตอน แล้วเขยี น หอยสงั ขม์ หี ลายชนิด อาทิ สังข์แตร เป็นร้อยแก้ว เปลอื กมีลายและสีสวยงาม ชาวเกาะ ๒. ฝกึ อา่ นท�ำนองเสนาะและอ่านตบี ทเปน็ กลุ่มและรายบุคคล แถบมหาสมุทรแปซิฟิกตอนใต้ใช้เป่าในงาน ๓. รวบรวมศพั ทใ์ หมแ่ ละราชาศัพท์ท่ีปรากฏในเร่อื ง แล้วจดั ให้ พิธี สังขร์ ดน�้ำ มีเปลอื กสีขาว รูปทรงงดงาม นยิ มใชห้ ลง่ั นำ้� ในพิธีมงคล เป็นหมวดหมู่ เชน่ ใช้หลั่งน�ำ้ สงั ข์ ซงึ่ เป็นน�้ำพระพทุ ธมนตใ์ นพิธีมงคลสมรสหรอื งาน ๔. เขยี นแสดงความคดิ เห็นของนักเรียนเกี่ยวกบั ตวั ละครในเร่อื ง แตง่ งาน ในปัจจุบนั หอยสงั ขม์ ีจำ� นวนลดนอ้ ยลงและหาไดย้ าก ๕. รวบรวมเพลงและบทร้อยกรองที่มีเน้ือหากล่าวถึงความรัก การนำ� สงั ขม์ าใชใ้ นงานพธิ กี รรม มคี วามสมั พนั ธก์ บั ตำ� นานความเชอ่ื ระหว่างแม่กับลกู น�ำมาจัดป้ายนิเทศในห้องเรียนหรอื จัดนทิ รรศการใน ทางศาสนาพทุ ธและฮินดู ซ่ึงถอื วา่ สังขค์ ือของสูงและเป็นสง่ิ มงคล เชน่ โรงเรยี น ๖. ส�ำรวจความคิดเห็นของคนทีเ่ คยอา่ นเร่ือง สงั ข์ทอง ว่ารู้สึก ตำ� นานหนงึ่ เลา่ วา่ ยกั ษต์ นหนง่ึ ชอื่ สงั ขอ์ สรู ไดข้ โมยพระเวท อยา่ งไรกับเรื่องท่ีอา่ น ทไี่ หลจากโอษฐข์ องพระพรหมขณะบรรทมหลบั เมอื่ พระนารายณ์ ตดิ ตามไปทนั สงั ขอ์ สรู กไ็ ดก้ ลนื พระเวทลงไปในทอ้ งแลว้ กระโดด กำ� เนดิ ผดิ พ้นคนทัง้ หลาย 19 หนีลงไปในมหาสมุทร พระนารายณ์ทรงแปลงเปน็ ปลาใหญ่ ลงไปคน้ หาจนพบ แตส่ ังข์อสูรก็ไมย่ อมคนื พระเวทให้ พระองค์ จึงทรงบีบปากอสูรร้ายและทรงใช้พระหัตถ์ล้วงเข้าไปในท้อง ของอสูร นำ� พระเวททง้ั หมดออกมาได้ ดังน้นั สังข์จงึ มรี ่องรอย น้ิวพระหัตถ์ของพระนารายณ์ปรากฏอยู่ที่บริเวณปากของ หอยสังข์ แล้วทรงสาปสังขอ์ สรู ใหร้ ่างกายมีสภาพตามท่ีถกู บีบ และอาศัยอยู่ในน�ำ้ เมื่อใดทม่ี นษุ ยจ์ ะประกอบการมงคล จึงจับ สงั ขไ์ ปรว่ มพิธี เมอื่ ทรงสาปแล้วก็ทรงทงิ้ รา่ งของสังข์อสรู ลงสู่ ท้องมหาสมทุ ร นับแตน่ ้ันสงั ข์จงึ กลายเป็นสง่ิ มงคลท่ีมหาเทพ ประทานไว้ ทง้ั ยังเชอ่ื กันว่า สงั ขม์ คี วามเป็นมงคลสงู สุด เพราะ เคยเป็นที่เกบ็ พระเวท 18