Ultraviolet

Ultraviolet จั ด ทำ โ ด ย น ำ ง ส ำ ว มณี ว ร ร ณ สิ ง ห์ คำ ม. 6 / 1 เล ข ท่ี 2 5 เสนอ อำ จำ ร ย์ ไพ โร จ น์ ขุ มขำ

คำนำ สมุดเล่มเล็กเล่มนี้ จดั ทำขึน้ เพื่อเป็ นส่วนหน่ึงของ รำยวิชำ ฟิ สิกส ์ ในหัวขอ้ เรอื่ ง รงั สีอัลตรำไวโอเลต ( Ultraviolet ) เพื่อใหผ้ ูท้ ี่สนใจคน้ ควำ้ หำควำมรูไ้ ดศ้ ึกษำ ต่อและสำมำรถนำไปต่อยอดใชป้ ระโยชน์ไดใ้ น อนำคต ผูจ้ ัดทำสมุดเล่มเล็กเล่มนี้คำดหวงั เป็ นอย่ำงยิ่งว่ำ เนื้อหำและแบบทดสอบที่จดั ทำขึน้ จะสำมำรถ ช่วยเหลือผูท้ ี่สนใจไดเ้ ป็ นอย่ำงดี ขอบพระคุณค่ะ ผูจ้ ดั ทำ นางสาวมณีวรรณ สิงห์คา

สารบั หน้า ญ 1 เร่อื ง 2 3 รังสีอัลตราไวโอเลต 4 การผลิตรังสีอัลตราไวโอเลต 5 ประเภทของรงั สีอัลตราไวโอเลต 6 ประโยชน์จากรงั สีอัลตราไวโอเลต 7-8 โทษจากรังสีอัลตราไวโอเลต 9 พฤติกรรมเส่ียงและการป้องกันรังสี แบบทดสอบ เฉลยแบบทดสอบ

1 รังสี อัล ตร าไวโอเล ต ร ัง สีอัล ต ร ำ ไ วโ อ เ ล ต ( ULTRAVIOLET ) ห รือ ( UV ) ใน ท า ง ภ าษา ไทย อ าจ ใช้ คา ว่ า “ รัง สี เห นื อ ม่ ว ง ” เ ป็ น ค ล่ืน แ ม่ เห ล็ กไ ฟฟ้ ำ ซึ่งมีค วำม ถ่ีอ ยู่ ในช่วง 10^15 - 10^18 Hz ( ห ม ำ ย ถึง 10 ย ก กำ ลัง 15 ถึง 10 ย ก กำ ลัง 18 เ ฮิร ต ซ ์ ) อ ยู่ ใ น ร ะ ดับ น ำ โ น เ มต ร ถึง ไ มโ คร เ มต ร ร งั สีอัล ต ร ำ ไวโอ เ ลตมัก จะถูก แผ่ ม ำพ ร อ้ มกับ ก ำร แ ผ่ ร งั สีข องด วง อำทิต ย ์ แ ล ะ มีพ ลังง ำน สูงม ำก ก ว่ำ พ ลัง ง ำ น แสงข อ ง ดว งอำ ทิตย ์ แ ต่เ มื่อ ผ่ ำ น ชนั้ บ ร ร ย ำ ก ำ ศข อ งโลก ร ัง สีอัล ต ร ำ ไวโอ เ ลต จะถูก ดูด ก ลืนไ ป บำ งส่ว น ก่อน ที่จะ ก ร ะทบ กับพื้น ผิวโล ก

2 การผลิตรังสีอัลตราไวโอเลต ก ำ ร ผ ลิต ร งั สีอัล ต รำ ไวโอเ ลต ทำ ไ ด โ้ ด ย ก ำร ผ่ ำน ก ร ะ แ สไฟ ฟ้ ำไป ใน ห ลอด ที่บร ร จุก๊ำซ อ ำ ทิเ ช่น ไ อ ป ร อท โ ด ย อ ะ ต อ ม ป ร อทใ นไ อปร อท จะร บั พลังงำน จำ ก อิเ ล็ ก ต ร อนใ น ก ร ะ แสไฟ ฟ้ ำที่ผ่ ำน ห ลอด แ ล ้ว ป ล่ อย ออ ก ม ำ พ ร อ้ ม กับแส งสีม่ ว งเล็ ก น้อย สำ ห ร บั ห ล อ ด ร งั สีอัล ตรำ ไวโอเ ลต ส่ ว น ม ำ ก มัก นำ ม ำ ใ ช ใ้ น ก ำ ร ฆ่ ำ เชือ้ โ รค อย่ ำ ง เ ช่น ห ล อ ด แ บ ล็ ค ไลท์

3 ประเภทของรังสีอัลตราไวโอเลต ป ร ะ เ ภ ท ข อ ง ร ังสีอัล ตร ำ ไวโอเ ลต ถูก จัดแ บ่ ง ตำ ม ค ว ำ ม ย ำ ว ค ล่ื น ไ ด ้ 3 ช นิ ด โ ด ย อ ง ค ก์ ำ ร อ น ำ มัยโ ล ก ( World Health Organization ห รือ WHO ) เ ป็ น ผู ้จัด แ บ่ ง ซึ่ง ส ำ ม ำ ร ถ จำ แ น กไ ด ด้ ัง นี้ • Ultraviolet A มี ค ว ำ ม ย ำ ว ค ล่ืน อ ยู่ ใ น ช่ว ง 315 - 400 น ำ โ น เ ม ต ร มีพ ลัง ง ำน น้อ ย ที่สุ ด เ มื่อก ร ะ ท บ ผิว ห นั ง อ ำ จ ก่อใ หเ้ กิดโ รค ผิวห นั งใน ร ะ ยะ ยำ ว แ ต่ ไ ม่ ส ำ ม ำร ถ ทำอัน ต ร ำย ต่อ ดีเ อ็ น เ อ ข อ งเ ซ ลล ไ์ ด ้ โดยตรง • Ultraviolet B มี ค ว ำ ม ย ำ ว ค ลื่น อ ยู่ ใ น ช่ว ง 280 - 315 น ำ โ น เ ม ต ร ส่ ว นใ ห ญ่ ถูก ดูด ก ลืน ก่อ น ถึง ผิวโล ก แ ล ะ ร ัง สีนี้เ ป็ น ส ำ เห ตุสำ คัญท่ีทำ ให ้ผิวไห ม้แดด แ ล ะ เ ส่ียงต่อ ม ะเ ร็งผิว หนั ง • Ultraviolet C มี ค ว ำ ม ย ำ ว ค ลื่น อ ยู่ ใ น ช่ว ง 100 - 280 น ำ โ น เ ม ต ร มีพ ลัง ง ำน สูง ที่สุด แล ะไม่ ส ำม ำรถ ผ่ ำ น ม ำ ยัง พืน้ ผิวโลกไ ด ้ มัก นำ ไ ป ป ร ะ ยุก ต ใ์ ชฆ้ ่ ำ เ ชือ้ ใ น อ ำ ห ำ ร

4 ปร ะ โ ยชน์ จากรังสีอัล ตร าไวโ อเล ต ป ร ะ โ ย ช น์จ ำ ก ร ังสีอัลตร ำ ไวโอเ ลต มีดัง นี้ • ทำ ใ ห ร้ ่ำ ง ก ำร ส ำมำ ร ถส ร ำ้ งวิต ำ มิน ดีได ้ ซ่ึง จำ เ ป็ น ต่อคว ำ ม แ ข็ งแร งข อ ง ก ร ะดูก และ ฟั น • ส ำ ม ำ ร ถ นำ ไ ปฆ่ ำเ ชือ้ แบ ค ทีเ รียใ น อ ำห ำร • ส ำ ม ำ ร ถ นำ ไ ปฆ่ ำเ ชือ้ ใ น เค รื่อ ง มือ ท่ีใช ใ้ น ง ำน ต่ำ ง ๆ เ ช่น ดำ้ น ก ำ ร แ พ ท ย ์ ดำ้ นก ำ ร เ ก ษ ตร • ส ำ ม ำ ร ถ นำ ม ำใ ชใ้ น ก ำร ร ัก ษำ โร ค ผิว หนั งและ โร ค ก ร ะ ดูก บ ำ ง ชนิ ด เ ช่น โ ร คด่ำ ง ข ำ ว โ ร คส ะ เ ก็ ดเ งิน • นำ ม ำ ใ ช ใ้ น ก ำ ร ต ร วจสอบ เ อก สำ รห ลัก ฐ ำน

55 โท ษ จา กรังสีอัล ตร า ไว โ อ เลต โ ท ษ จำ ก ร งั สีอัล ตร ำ ไวโอเ ลต มีดัง นี้ • ห ำ กไ ดร้ ับ ร งั สีอัลต ร ำ ไวโอเ ลตใน ป ริม ำณม ำก เ กินไ ป จะ ทำ ใ ห ผ้ ิว ห นั งร ะคำย เ คือง อำ จนำ ไ ป สู่ ก ำ ร เ กิด ม ะ เ ร็ง ผิว หนั ง • ก ำ ร เ ชื่อ มโ ลห ะไ ฟฟ้ ำ ทำ ใ ห ไ้ ด ร้ ับ ร ังสี อัล ต ร ำ ไ วโอ เ ลตใน ป ริม ำณท่ีอัน ต ร ำย ต่อ นั ย น์ต ำ แ ล ะ ผิว หนั ง • อ ำ จ ทำ ใ ห ้ผิวไห ม้แด ด เ กิด ริว้ ร อ ย แ ล ะ ผิวห นั ง เ หี่ย ว ย่ น ก่อน วัย อัน ค ว รได ้

65 พฤติก ร ร ม เ สี่ยงและก า ร ป้องกัน รั ง สี พ ฤ ติก ร ร ม เ ส่ีย งต่อ ร ัง สีอัลต ร ำไวโ อ เล ต มีดัง นี้ • ทำ กิจก ร ร ม ก ล ำ งแจง้ เป็ น ระ ย ะเ วลำ น ำน • ไ ป ยัง ส ถ ำน ที่ ห รือ อ ำ ศัยใ น พื้น ที่ร อ้ น จัด • ไ ม่ มีก ำ ร บำ รุง รกั ษ ำผิว • ไ ม่ มีก ำ ร ส วมใ ส่อุป ก รณ์ป้ อ งกัน ร งั สี อัล ตร ำ ไ วโอ เ ลต ก ำ ร ป้ อ ง กัน ร ัง สีอัล ตรำ ไวโอเ ลต มีดัง นี้ • ท ำ ค รีม กัน แ ด ด อ ย่ ำงส ม่ำเ สมอ • บำ รุง ร ัก ษ ำ ผิวใ หแ้ ข็ งแร ง • ส ว มใ ส่ แว่น กัน แด ด เ สื้อ ค ลุ ม กัน แ ด ด ห รือ ห ม ว ก ก ัน แ ด ด

65 แบ บ ท ด ส อ บ 1.ร งั สีอัล ต ร ำ ไวโอ เ ล ต ปร ะเ ภ ทใ ดที่อัน ต ร ำย ต่อ ม นุ ษ ย ม์ ำ ก ที่สุ ด ก.UVA ข.UV10 ข.UVF ง.UVC 2.ข อ้ ใ ด ไ ม่ใช่ ป ระโยชน์ ของรังสี อัลตรา ไว โอเ ลต ก . ช่ ว ย ฆ่ า เชื้ อใน อ า หา ร ข . สา ม า ร ถ รัก ษ า โร ค ผิ วห นั งบ าง ชนิ ด ได้ ค . นา ม า ต ร ว จ เอ กส า ร หลั ก ฐา น ได้ ง . ทา ให้ สูง ข้ึ น 3.วิธีก ำ รใ ด ช่วย ปก ป้ อ ง ร่ำงก ำย จ ำ ก รงั สี อัล ตร ำ ไ วโอ เ ลตได ้ ก . สว ม ใ ส่ แว่ น กัน แ ด ด ข . บา รุ ง ผิ ว อยู่ เ สม อ ค . ห ลี ก เ ล่ี ย งอ า ก าศ ท่ีร้อ น จั ด ง . ถู ก ทุ ก ข้ อ 4.ร ัง สีอัล ต ร ำไวโอ เ ล ต ป ร ะเ ภทใ ด ที่ไม่ ส ำ มำ รถ ผ่ ำน ช ัน้ บ ร ร ย ำ ก ำ ศได ้ ก.UVA ข.UVG ข.UVC ง.UVB

75 แบ บ ท ด ส อ บ 5.ข อ้ ใ ด ไ ม่ถูกต้อง ก . รัง สี อัลต ร าไว โ อเ ลตไม่ สา มา ร ถ นา ม าใช้ ป ร ะโย ชน์ ได้ ข . อ ง ค์ ก า ร ที่ จัด แบ่ง ปร ะ เ ภทรัง สี ยูวี คื อ W H O ค . ก า ร ไ ม่ ท าค รีม กั น แด ด มี ผล ต่ อ ผิ วห นั ง ง . ค ว า ม ย า วค ลื่ น ข อง รังสี ยู วีตั้ง แต่ 1 0 0 - 3 1 5 น า โน เ ม ต ร 6.ข อ้ ใ ด ช่ว ยใ ห ้เร ำ สำม ำร ถ ปลอ ด ภัย จ ำก ร งั สียู วีได ้ ก . มี แฟ น สว ย ข . ห ลี ก เ ล่ี ย งบ ริเวณ ท่ีมี แ สง ม าก ค . กิ น ชา บู เป็น ป ร ะจา เพื่อ ให้ร่า งก า ยคุ้ น ชิ น กับ ควา ม ร้อน ง . ไ ม่ ทา อ ะ ไร เ ลย เพ ร า ะ ใบ หน้ าเร า แข็ งแร ง ท น ท า น 7.ใ ค ร ส ำ ม ำ ร ถ นำ ค วำม รูเ้ รื่อ งร งั สีอัล ต ร ำไวโอ เ ลต ไ ป ใ ช ใ้ ห เ้ กิด ป ร ะโย ชน์ท่ีสุด ก . น้ิ ง ห น่ อ ง ทา ค รีมกั น แ ด ดวั น ล ะ ห้า ครั้ง เพ ร า ะ ก ลั ว ผิว ไหม้ ข . ซู ซี่ ไ ม่ ออ ก จา ก บ้า น เล ย เพร า ะ ก ลั วแ ด ด ค . ไข่ นุ้ย ท า ค รีม กัน แด ด และ บา รุง ผิว เป็ นป ร ะจา ง . ด๊ อ ก แด๊ ก ส ว ด มน ต์ทุ กวั น เพ ร าะ คิ ด ว่า ธร ร ม ะ ย่ อม ชน ะ รังสี อันต ราย

85 เฉ ล ย แบ บ ท ด ส อ บ • (ง) UVC • (ง) ทำใ ห ส้ ูง ขึน้ • (ง) ถู ก ทุ ก ขอ้ • (ข) UVC • (ก) รังสีอัลต ร ำไ วโ อ เ ลตไ ม่ ส ำ ม ำร ถ นำ ม ำ ใช ้ ป ร ะ โ ย ช น ์ไ ด ้ • (ข) หลีกเลี่ยงบริเวณที่มีแสงมำก • (ค) ไข่นุ ้ยทำครีมกันแ ดดแ ล ะ บำ รุ งผิว เป็ น ปร ะ จำ