จะม็อก พืชสีเขียว

2

ช่อื เรือ่ ง จะมอ็ ก ว้าว! พืชสีเขยี ว ผู้เขียน ณฐั ยาภรณ์ โชตกิ ารณ์, ภัทรสุดา รตั นจัง สำนักพมิ พK์ IDS ฉลาด ในเครอื บริษัทอมรนิ ทร์พรนิ้ ตง้ิ แอนด์พับลชิ ช่งิ จำกดั (มหาชน) ๓๗๘ ถนนชัยพฤกษ์ (บรมราชชนน)ี เขตตล่ิงชัน กรงุ เทพฯ ๑๐๑๗๐ โทรศพั ท ์ ๐-๒๔๒๒-๙๙๙๙ ต่อ ๔๙๖๔, ๔๙๖๙ โทรสาร ๐-๒๔๓๔-๓๕๕๕, ๐-๒๔๓๔-๓๗๗๗, ๐-๒๔๓๕-๕๑๑๑ E-mail: [email protected] สงวนลิขสิทธ์ิหนังสอื เล่มนี้ตามพระราชบญั ญตั ิ พ.ศ. ๒๕๓๗ ห้ามคดั ลอกเน้ือหา ภาพประกอบ รวมทัง้ ดดั แปลงเป็นแถบบนั ทกึ เสยี ง ตลบั วีดทิ ัศน ์ หรือเผยแพรด่ ว้ ยรปู แบบและวิธีการอ่ืนใดก่อนได้รับอนุญาต สอ่ื ดจิ ติ อลนีใ้ ห้บริการดาวนโ์ หลดสำหรับผูร้ ับบรกิ ารตามเงือ่ นไขทกี่ ำหนดเทา่ นัน้ การทำซำ้ ดัดแปลง เผยแพร่ ไมว่ า่ วิธีใดๆ นอกเหนือจากเงือ่ นไขท่กี ำหนด ถอื เป็นความผดิ อาญา ตาม พรบ. ลิขสิทธิ ์ และ พรบ. วา่ ด้วยการกระทำความผดิ เกี่ยวกับคอมพวิ เตอร์ เลขมาตรฐานสากลประจำหนงั สอื อเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ 978-974-289-591-4 เจา้ ของ ผพู้ ิมพ์ผโู้ ฆษณา บรษิ ทั อมรนิ ทร์พรนิ้ ต้งิ แอนด์พับลชิ ชิ่ง จำกดั (มหาชน) กรรมการผูจ้ ดั การใหญ ่ ระรนิ อุทกะพนั ธุ์ ปัญจร่งุ โรจน์ บรรณาธิการอำนวยการ อษุ ณีย์ วริ ตั กพันธ์ บรรณาธิการ อาทิตย ์ ธรรมชาติ ซบั เอดเิ ตอร์ มนทิรา วงศ์ชะอมุ่ ศิลปกรรมผ้อู อกแบบปก เอกศักด์ิ ดำรงค์สกลุ

วา้ ว! พืชสีเขียว จะม็อก ว้าว! พืชสีเขียว เป็นหน่งึ ในการ์ตูนเสริมความรู้ ชุดวิทยาศาสตร์รอบร้กู ับจะม็อก มจี ดุ ประสงคเ์ พ่ือเสริมทักษะวิทยาศาสตร์นอกห้องเรียน มอบความรู้ควบคู่ไปกับความสนุกสนาน เน้ือหาว่าด้วยเรื่องพืชสีเขียวและส่วนประกอบของพืช นำเสนอในรูปแบบการ์ตูน 6 ช่อง พร้อม แบบฝกึ หดั ทา้ ยเล่ม เหมาะสำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาตอนต้น

จะมอ็ ก ผมชื่อจะม็อก เดินทางมาไกลแสนไกล จากดาวจะ-ตา-ม่อน ปิดเทอมน้ี ผมไดร้ บั การบา้ นจากคุณครใู หเ้ ดินทาง มายงั โลกมนุษยแ์ ละท่องระบบสรุ ยิ ะ เพ่อื ศึกษาเร่อื งราวต่างๆ แลว้ ทำรายงาน ส่งตอนเปิดเทอม เป็นกำลังใจให้ผม ด้วยนะครบั กล้วยไข่ ดร.แหลม เพ่ือนชาวโลก ศาสตราจารย์ผ้รู อบรู้ คอยไขปริศนาขอ้ ข้องใจใหแ้ ก่ ของจะม็อก จะม็อกและเด็ก ๆ สารบญั หนา้ ทำไมใบไม้สว่ นใหญ่มสี ีเขยี ว 3 พืชสงั เคราะห์ด้วยแสงได้อย่างไร 4 พชื สามารถชว่ ยลดภาวะโลกรอ้ นได้จริงเหรอ 5 มีพืชทกี่ ินแมลงเป็นอาหารดว้ ยเหรอ 6 ทำไมดอกทานตะวนั หนั หน้าเข้าหาดวงอาทติ ย์ 7 ต้นตะบองเพชรมีใบด้วยเหรอ 8 รากอากาศคืออะไร 9 รไู้ หมวา่ มพี ืชบางชนิดท่ีอาศัยตน้ ไม้อน่ื ในการดำรงชีวิต 10 เหด็ เปน็ พืชหรอื ไม่ 11 พืชบางชนดิ มีลำตน้ อย่ใู ต้ดนิ จรงิ เหรอ 12 ใบของพืชบางชนิดขยายพนั ธไ์ุ ดจ้ รงิ เหรอ 13 พืชมเี พศดว้ ยเหรอ 14 พืชใต้น้ำดำรงชวี ิตอย่างไร 15 ดอกของพชื มีหนา้ ทีอ่ ะไร 16 วงปขี องพืชคอื อะไร 17 พชื เปน็ ยาได้ดว้ ยเหรอ 18 รายงานเรอ่ื งพืชสีเขยี ว 19 การเจรญิ เตบิ โตของพชื 20 ส่วนประกอบของพชื 21 แบบฝึกหดั 22 2

ทำไมใบไมส้ ่วนใหญม่ สี เี ขยี ว หนูกำลัง เหยียบลงุ อยนู่ ะ โอ๊ย แต๊ดแต๋ ทำไม ลุงนะ่ แก่แล้ว คณุ ลงุ ถงึ ไมม่ สี เี ขยี ว ต้องผลดั ใบให้เดก็ ๆ เหมือนใบอื่นล่ะครบั ไดง้ อกงามบ้าง ใบไม้สเี ขยี วกค็ อื เดก็ ๆเหล่านนั้ ไง โอโ้ ฮ ใชแ่ ลว้ มหศั จรรยจ์ ัง ใบไมแ้ บบเรากม็ ีชีวิต เพราะงนั้ จะมอ็ กต้อง บอกเพ่ือนๆใหช้ ่วยกนั ดูแลตน้ ไมด้ ว้ ยนะ รอบรู้ ต้นไม้ต้องใช้พลังงานในการดำรงชีวิตเหมือนคนเรา น่ีแหละครับน้อง ๆ และส่ิงท่ีต้นไม้ใช้สร้างพลังงาน กับ ดร.แหลม ก็คือ สารสีเขียวท่ีอยู่ในใบไม้ที่ช่ือว่าคลอโรฟิลล์ น่ันเอง เจ้าคลอโรฟิลล์น่ีแหละที่ทำให้เราเห็นใบไม้ เป็นสีเขียว มันทำหน้าที่สังเคราะห์ด้วยแสงเพื่อสร้าง อาหารมาหลอ่ เลย้ี งลำตน้ พชื ยงั เปน็ สง่ิ มชี วี ติ ชนดิ เดยี ว ในโลกท่ีสร้างอาหารเองไดด้ ้วยนะครบั 3

พชื สังเคราะห์ด้วยแสงได้อย่างไร แสงแดด มอบ ความอบอนุ่ ใหเ้ รา นำ้ มอบ ความชมุ่ ชื้น ให้เรา และก๊าซ ทัง้ หมดนี้ คารบ์ อนไดออกไซด์ ทำใหเ้ ราเหลา่ ใบไม้ สามารถ สังเคราะห์ด้วยแสงได้ รอบรู้ กระบวนการสังเคราะห์ด้วยแสงเร่ิมต้นจากสารท่ี ชื่อว่าคลอโรฟิลล์ในใบของพืชดูดรับเอาแสงจาก กับ ดร.แหลม ดวงอาทิตย์ น้ำ และก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ ท่ีมี อยู่ในอากาศ ผ่านกระบวนการสังเคราะห์จนได้ สารอาหารประเภทแป้ง (น้ำตาล) ไอน้ำ และ ก๊าซออกซิเจน จนกลายเป็นอาหารของพืชในท่ีสุด ครบั 4

พชื สามารถช่วยลดภาวะโลกรอ้ นได้จรงิ เหรอ เม่ือกอ่ นโลกของเรามตี ้นไมม้ ากมาย แต่ตอนนี้เตม็ ไปดว้ ยตึกและมลภาวะ ตน้ ไมส้ วยๆกห็ ายไป โลกก็เลยร้อนข้ึน มกี ารตดั ไมท้ ำลายปา่ มากขน้ึ พลัก่ ๆ ส่ิงทจ่ี ะมอ็ ก ก็คอื ชว่ ยกัน และกล้วยไขท่ ำได้ ปลูกตน้ ไมท้ ดแทน ให้โลกเรา กลบั มามตี น้ ไม้ มากมายเหมอื นเดมิ รอบรู้ พืชช่วยดูดซับก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ก่อนที่จะ ลอยขึ้นไปสะสมในชั้นบรรยากาศ ซ่ึงจะก่อให้เกิด กบั ดร.แหลม ความร้อนสะสมอันเป็นสาเหตุหน่ึงท่ีทำให้โลก ร้อน พืชยังใช้คาร์บอนไดออกไซด์ในกระบวนการ สั ง เ ค ร า ะ ห์ ด้ ว ย แ ส ง แ ล ะ ป ล่ อ ย ก๊ า ซ อ อ ก ซิ เ จ น ตลอดจนไอน้ำออกมา ส่งผลให้ชั้นบรรยากาศของ โลกชุ่มช้ืนขึ้น ดังน้ันเพ่ือโลกของเรา น้อง ๆ ต้อง ช่วยกันปลูกต้นไม้เยอะ ๆ ด้วยนะครับ 5

มพี ืชท่ีกินแมลงเป็นอาหารดว้ ยเหรอ แมลงตัวหนง่ึ เห็นพืชรูปรา่ งประหลาด นา่ สนใจ หวี่ ๆ ฟับ จงึ บนิ เขา้ ไปหาพชื ตน้ น้นั แล้วกถ็ กู กิน ฟวิ้ จะมอ็ ก ว้าว!! เป็นผู้เหน็ เหตกุ ารณ์ พืช กนิ แมลง! รอบรู้ พืชกินแมลงเป็นพืชท่ีมีลักษณะพิเศษ ถิ่นกำเนิด ของพืชประเภทน้ีโดยมากเป็นพื้นท่ีแห้งแล้ง ดิน ขาดแร่ธาตุและสารอาหาร มันจึงจำเป็นต้องปรับตัว กับ ดร.แหลม เพ่ือความอยู่รอด พืชกินแมลงบางชนิดเปล่ียนใบ ให้กลายเป็นกับดัก ใช้สำหรับล่อแมลงต่าง ๆ เข้ามา ติดกับเพื่อเป็นอาหาร แทนการดูดซับแร่ธาตุและ สารอาหารต่าง ๆ จากดิน พืชกินแมลงท่ีพบมากใน ประเทศไทยคือ ต้นหม้อข้าวหม้อแกงลิงน่นั เองครับ 6

ทำไมดอกทานตะวันหนั หน้าเขา้ หาดวงอาทติ ย์ ดอกทานตะวันมกั จะหนั หน้า จะมอ็ ก เขา้ หาดวงอาทติ ย์เสมอ แปลงรา่ งเปน็ ดวงอาทิตย์ ดวง อาทติ ย์ จา๋ ...ตัวอะไรนะ่ ขวับ นิง่ หนั หน้าเขา้ หาดวงอาทิตย์ เหมอื นเดิม ดกี ว่า มดี วงอาทิตย์ วา่ เรจอะมะ็อก วา้ ก-ก ที่ไหนอ้วน แวก้ -ก แล้วก็มีสีเขยี ว ตบุ ตับ กนั มั่ง ติงตอ๊ ง รอบรู้ ดอกทานตะวนั จะหนั สว่ นหนา้ ของดอกไปตามตำแหนง่ ของดวงอาทติ ยต์ ลอดทง้ั วนั เลยครบั นนั่ เปน็ เพราะวา่ กบั ดร.แหลม ส่วนหน้าของดอกทานตะวันนั้นคือส่วนท่ีเป็นเมล็ด การหันส่วนหน้าเข้าหาดวงอาทิตย์จึงเป็นการลด ความช้ืนเพื่อไม่ให้เมล็ดติดเช้ือราน่ันเอง ถ้าน้อง ๆ ไปเทย่ี วทงุ่ ทานตะวนั จะเหน็ วา่ ดอกทานตะวนั ทกุ ดอก หันหน้าไปทางเดียวกันอย่างพร้อมเพรียงในตำแหน่ง ทด่ี วงอาทิตย์ขึ้นอยู่บนท้องฟ้าอย่างแน่นอนครับผม 7

ต้นตะบองเพชรมใี บดว้ ยเหรอ นนั่ มนั ต้นอะไรน่ะ จขับอหจนะม่อ็อยก ฉกึ !@#$ หนามตำ %^&* เจ็บง่ะ รอบรู้ ใบของตน้ ตะบองเพชรกค็ อื หนามแหลมๆทอี่ ยรู่ อบๆ ลำต้นนั่นเองครับ เดิมทีต้นตะบองเพชรมีถ่ินกำเนิด กับ ดร.แหลม ในบริเวณท่ีมีสภาพแห้งแล้ง จึงจำเป็นต้องปรับตัว เพอ่ื ความอยรู่ อดโดยการเปลยี่ นใบใหก้ ลายเปน็ หนาม เพอ่ื ลดอตั ราการคายนำ้ นอกจากนน้ั หนามแหลมของ ตะบองเพชรยังเป็นเกราะป้องกันไม่ให้สัตว์อื่นมา กัดกินเพื่อดูดน้ำจากลำต้นได้อีกด้วยนะครับ 8

รากอากาศคอื อะไร ลองดงึ ดูดีกวา่ อะไรน่ะ ดงึ ๆๆๆ ป๊าบ-บ-บ!! อยา่ มาดงึ รากอากาศ ของฉนั นะ รากอากาศ ??? รอบรู้ มีพืชบางชนิดที่รากไม่ได้หย่ังลึกลงไปในดิน เช่น รากของกล้วยไม้ พวกเราเรียกรากท่ีไม่อยู่ในดินว่า กับ ดร.แหลม รากอากาศ รากชนิดนี้จะดูดเอาก๊าซออกซิเจน และความชื้นที่อยู่ในอากาศเข้ามา เพื่อสร้างอาหาร ช่วยในการเจริญเติบโต แต่ยังมีรากอากาศสีเขียว ของต้นไทร ซ่ึงนอกจากจะทำหน้าท่ีในการดูดซับ ออกซิเจนและความช้ืนในอากาศแล้ว ยังสามารถ สังเคราะห์ด้วยแสงได้อีกด้วยครับ 9

รไู้ หมว่ามพี ชื บางชนดิ ทอ่ี าศยั ต้นไม้อื่นในการดำรงชวี ติ จะม็อก ดสู ิ เตา่ ทองๆ เตา่ คุณเตา่ ทอง ทอง ๆ เพยี บเลย ขอจะม็อก นน่ั ดูมงั่ อะไรน่ะ พืชชนิดหนึง่ ทำไมมพี ชื อนื่ มาเกาะ อยบู่ นตน้ ไมล้ ่ะ รอบรู้ พืชโดยท่ัวไปสามารถสร้างอาหารเองได้ แต่ก็มีพืช บางชนิดที่ไม่สามารถทำเช่นนั้นได้ครับ พวกมันจึง กับ ดร.แหลม จำเป็นต้องปรับตัวเพ่ือความอยู่รอด โดยใช้วิธี แทงรากแทรกเขา้ ไปในทอ่ ลำเลยี งนำ้ และอาหารบรเิ วณ ลำต้นของพืชชนิดอื่นท่ีเกาะอยู่ เพ่อื ดูดน้ำ แร่ธาตุ และสารอาหารท่ผี ่านกระบวนการสังเคราะห์ด้วยแสง เสร็จแล้วมาหล่อเล้ยี งลำต้นของมันเอง ยกตัวอย่าง เชน่ ตน้ กาฝาก เปน็ ตน้ 10

เห็ดเป็นพืชหรือไม่ ส่งิ ! นี!้ คอื ! คุณน้อง เหด็ ! เห็ด จะมอ็ ก ถอื เปน็ พชื กอ็ ยากรู้ ม้ยั นะ จรงิ ๆแลว้ เหด็ เปน็ เชอ้ื ราชนดิ หนง่ึ ไมใ่ ชพ่ ชื แตอ่ ยา่ งใด พวกมันไม่มีสารสีเขียวท่ีเรียกว่าคลอโรฟิลล์เหมือน รอบรู้ พืช จึงไม่สามารถสร้างอาหารเองได้ เห็ดใช้วิธี ดูดซึมอาหารและแร่ธาตุจากดินหรือแหล่งอาหารใน กบั ดร.แหลม บริเวณท่ีเห็ดชนิดนั้นเจริญเติบโตอยู่ อีกทั้งเห็ดยัง ไม่มีระบบประสาทหรืออวัยวะท่ีทำให้เคลื่อนที่ได้ เหมอื นสตั ว์ เราจึงไม่นับว่าเห็ดเป็นสัตว์ครับน้อง ๆ 11

พชื บางชนดิ มลี ำตน้ อยใู่ ต้ดินจรงิ เหรอ จะม็อก สมบัติ ไปขุดหาสมบัติ กนั เถอะ ขุด ได้อะไร หาสมบตั ิๆ ตดิ ขน้ึ มาดว้ ย มนั ทำไมมัน น่นี า อยู่ใตด้ นิ ล่ะ รอบรู้ พชื สว่ นใหญม่ ลี ำตน้ อยบู่ นดนิ ทำหนา้ ทชี่ กู งิ่ กา้ น ใบ ดอก ผล ให้ได้รับแสงอาทิตย์เพ่ือสร้างและลำเลียง กับ ดร.แหลม แร่ธาตุตลอดจนอาหารไปเลี้ยงส่วนต่าง ๆ ของลำต้น แตก่ ม็ พี ชื บางชนดิ ทล่ี ำตน้ อยใู่ ตด้ นิ ครบั พชื จำพวกนี้ มีลักษณะอวบอ้วน รับประทานได้ ลำต้นทำหน้าท่ี พิเศษในการสะสมอาหาร ยกตัวอย่างเช่น ขิง ข่า ขม้ิน หวั หอม มันฝรัง่ และเผือก เปน็ ต้น 12

ใบของพชื บางชนดิ ใชข้ ยายพนั ธไ์ุ ด้จรงิ เหรอ อุ๊ย ใบอะไรอะ สวยจัง ใบควำ่ ตายหงายเปน็ รู้แลว้ ละว่าใบไม้ ใบไม้ จะมอ็ กหมายถึง มันคือใบไม้ ของตน้ อะไรตา่ งหาก อุย๊ อ๋อ อ๊าก! มเี ส้นอะไร ขนหน้าแข้ง จะกวน รอบใบเลย ของมันน่ะ ไปถงึ หนาย! รอบรู้ มีพืชหลายชนิดท่ีใช้ใบในการขยายพันธ์ุ ยกตัวอย่าง เช่น คว่ำตายหงายเป็น กุหลาบหิน เศรษฐีพันล้าน กับ ดร.แหลม เป็นต้น ใบของพืชประเภทน้ีจะมตี ้นอ่อนงอกออกมา ทใ่ี บ เมอ่ื ตน้ ออ่ นหรอื ใบรว่ งลงสพู่ นื้ ดนิ ตน้ ออ่ นของ พืชชนิดน้ันก็จะงอกและเจริญเติบโตเป็นต้นใหม่ เราเรียกการขยายพันธ์ุลักษณะน้ีว่า การขยายพันธุ์ แบบไมอ่ าศยั เพศ 13

พืชมีเพศด้วยเหรอ จะมอ็ กรู้ม้ัย วา้ ว! จริงอะ พชื กม็ เี พศนะ แล้วแบ่งยังไง งง........... ว่าต้นไหนเพศผู้ ตน้ ไหนเพศเมีย คณุ ตน้ ไม้ผหู้ ญิง เฮ้อ... คุณตน้ ไม้ผ้ชู าย ... รอบรู้ เพศของพชื อยทู่ เี่ กสรครบั พชื ทข่ี ยายพนั ธแุ์ บบอาศยั เพศนั้นจะมีเกสรตัวผู้และเกสรตัวเมียอยู่บนดอก กับ ดร.แหลม บางชนดิ อาจอยใู่ นดอกเดยี วกนั เลย ในขณะทบ่ี างชนดิ ก็แยกกันอยู่คนละดอกครับ ในการขยายพันธ์ุแบบ อาศัยเพศน้ัน เกสรตัวผู้และเกสรตัวเมียต้องมีการ ปฏิสนธิกันเสียก่อน จึงจะสามารถขยายพันธ์ุได้ครับ 14

พืชใต้นำ้ ดำรงชีวิตอยา่ งไร จะมอ็ กรูม้ ยั้ ตะขาบ เจ้าน่ีคืออะไร ไม่ใช่ จะม็อกไม่รหู้ รอก นค่ี ือสาหรา่ ย กลว้ ยไขเ่ ฉลยเถอะ เป็นพืชชนิดหน่งึ ท่สี ามารถดำรงชีวติ อย่ใู ต้นำ้ ได้ยงั ไงล่ะ เอ นายคงไมไ่ ดค้ ดิ อยู่ใตน้ ้ำได้ อะไรประหลาด ๆ อกี นะ รอบรู้ พืชใต้น้ำเป็นพืชที่ส่วนประกอบทุกอย่างของมันอยู่ ใต้น้ำทั้งหมดครับ พืชใต้น้ำมีลักษณะพิเศษสำคัญ กบั ดร.แหลม ที่ทำให้มันสามารถดำรงชีวิตอยู่ใต้น้ำได้คือ บริเวณ ลำต้นและใบมีช่องว่างกระจายอยู่โดยรอบไว้สำหรับ สะสมก๊าซ และช่วยให้ลอยตัวอยู่ในน้ำได้ ส่วนใบ มักจะกรอบและบาง ไม่มีปากใบ สามารถสร้าง อาหารเองได้ครบั 15

ดอกของพชื มหี น้าทอี่ ะไร ว้าว น่นั ก็สวย ว้าว สวยจงั อยุ๊ น่ีก็สวย ทเ่ี ห็นสวยๆน่ี เราเรยี กวา่ ดอกไม้ สีสันสดใส นี่นาย ล่อแมลงให้มาผสมเกสร ชว่ ยในการขยายพันธ์ุ ไม่ได้สนใจ ฟังเลยใช่ม้ยั ! ให้พืชยังไงล่ะ ดอกเป็นส่วนประกอบของพืชที่ทำหน้าท่ีสืบพันธ์ุใน การขยายพันธุ์แบบอาศัยเพศครับ ประกอบด้วย รอบรู้ ส่วนสำคัญ 4 ส่วน ได้แก่ กลีบเลี้ยง กลีบดอก เกสรเพศผู้ และเกสรเพศเมีย โดยทั่วไปดอกจะมี กับ ดร.แหลม สสี นั สวยงามไวส้ ำหรบั ลอ่ แมลงเพอ่ื ใหเ้ ขา้ มาชว่ ยในการ ผสมพันธ์ุ ดอกบางชนิดอาจมีลักษณะเบาฟูเพ่ือ อาศยั แรงลมในการกระจายเกสรและเมลด็ ในขณะท่ี บางชนิดอาจมีกลิ่นหอมเพื่อล่อแมลงแทน 16

วงปขี องพชื คืออะไร อยุ๊ ! อะไรเหรอ จะมอ็ ก อ๋อ นายกำลังคดิ ก็แคต่ อไม้ อะไรประหลาด ๆ ลายที่เห็นน่ัน เขาเรียกวงปี อกี แลว้ ตกใจอะไรไม่เข้าเรอ่ื ง ใช่มัย้ เลยจะมอ็ กเน่ยี คุณตอไมท้ อ้ งลาย จะม็อกจะทายาให้ อ้าว! จะไปไหนล่ะน่ัน รอบรู้ วงปีคือ เส้นรอบวงในลำต้นที่บ่งบอกถึงการเจริญ เติบโตของต้นไม้ เราสามารถรู้อายุของต้นไม้ได้จาก กับ ดร.แหลม การนับเส้นวงปี โดยดูจากหน้าตัดของเน้ือไม้ หรือ เจาะเนื้อไม้ออกมาดูครับ นอกจากวงปีจะเป็นตัว บง่ บอกถงึ อายขุ องตน้ ไมแ้ ลว้ วงปยี งั สามารถบง่ บอก ได้ถึงสภาพอากาศและความสมบูรณ์ของธรรมชาติ รอบๆ บรเิ วณตน้ ไมต้ ้นนน้ั ได้อีกด้วยครับ 17

พืชเปน็ ยาไดด้ ้วยเหรอ เฮฮา เฮฮา ตบุ จะม็อก ฮอื อยา่ เพง่ิ เปน็ อะไรมัย้ ฮือ ขยับนะ เจอแลว้ ขอบคุณนะ กลว้ ยไข่ พืชหลายชนิดมีสรรพคุณในการนำมาทำเป็นยารักษา โรคได้ครับ น้อง ๆ อาจเคยได้ยินคำว่าพืชสมุนไพร รอบรู้ มาบ้าง พืชสมุนไพรคือ พืชที่เรานำส่วนประกอบ ต่าง ๆ ของมัน ไม่ว่าจะเป็นดอก ใบ ราก ลำต้น กบั ดร.แหลม ฯลฯ มาผลิตเป็นยารักษาโรค นอกจากน้ียังมีพืช อกี หลายชนดิ ทส่ี ามารถบรรเทาความเจบ็ ปวด ตลอด จนอาการต่าง ๆ ที่เกิดกับเราได้โดยที่ไม่ต้องผ่าน กรรมวิธีใดๆเลย เช่น ว่านหางจระเข้ เป็นต้น 18

19

ใบแท้ ใบเลย้ี ง เมล็ด รากแก้ว ลำตน้ การ เจรญิ เติบโต ของพชื 20

ดอก ผล ใบ ลำตน้ ราก สว่ นประกอบ ของพืช 21

แบบฝึกหัด น้องๆช่วยจะม็อกเตมิ คำตอบทถี่ ูกต้อง ลงในชอ่ งวา่ งหน่อยนะครบั ดอก ราก แป้ง ลำตน้ กาฝาก คาร์บอกน๊าไดซออกไซด์ หหมมอ้ ้อแขกา้ งวลงิ ราก คลอโรฟิลล์ ทานตะวัน อากาศ ............. 1. สารสเี ขียวในใบของพชื คือสารชนดิ ใด ............. 2. พชื ชนิดใดกินแมลง ............. 3. สว่ นประกอบใดของพืชท่ีมีสีสนั สวยงามชว่ ยลอ่ แมลงมาผสมพนั ธ์ุ ............. 4. ก๊าซท่ีพชื ใชใ้ นกระบวนการสังเคราะหด์ ว้ ยแสงคืออะไร ............. 5. รากทีไ่ ม่อยใู่ นดินเรยี กวา่ อะไร ............. 6. พชื ชนิดใดอาศัยพืชชนิดอน่ื เป็นแหลง่ อาหาร ............. 7. ส่วนประกอบใดของพชื ทีท่ ำหน้าท่ีลำเลียงน้ำและสารอาหาร ............. 8. พืชชนิดใดมักหันหนา้ ดอกเขา้ หาดวงอาทิตย์ ............. 9. สารอาหารประเภทใดทีพ่ ืชได้มาจากกระบวนการสงั เคราะห์ด้วยแสง ............. 10. สว่ นแรกท่งี อกออกมาจากเมลด็ คืออะไร เฉลย 1. คลอโร ิฟลล์ 2. ห ้มอ ้ขาวห ้มอแกง ิลง 3. ดอก 4. ก๊าซคา ์รบอนไดออกไซด์ 5. รากอากาศ 6. กาฝาก 7. ลำต้น 8. ทานตะวัน 9. แ ้ปง 10. ราก 22

น้องๆชว่ ยจะม็อก เขียนเคร่ืองหมาย หน้าขอ้ ทถ่ี ูก และเคร่ืองหมาย X หนา้ ข้อทีผ่ ดิ ใหห้ นอ่ ยนะ ............ 1. ลำตน้ ของหัวหอมอยใู่ นดนิ ............ 2. เกสรของพืชมที ้งั เกสรเพศผแู้ ละเกสรเพศเมยี ............ 3. ตน้ ตะบองเพชรเปลี่ยนใบเป็นหนามเพอ่ื ลดอัตราการคายน้ำ ............ 4. ใบของพืชบางชนดิ ใช้ขยายพนั ธไุ์ ด้ ............ 5. เห็ดเป็นพชื ชนดิ หน่งึ 23 เฉลย 1. X 2. 3. 4. 5. X

ประวตั ิผ้เู ขียนและผวู้ าดภาพประกอบ ณัฐยาภรณ์ โชติการณ์ (อ)ุ๊ เด็กชนบทผู้ชอบอยู่กับทุ่งนา ป่าเขา แม่น้ำ และธรรมชาติ มีความใฝ่ฝันอันสูงสุดของชีวิตคือ อยากเปน็ ครู จงึ เดนิ ตามความฝนั ของตวั เองอยา่ งตงั้ อกตงั้ ใจดว้ ยการเรยี นคณะวทิ ยาศาสตร์ สาขา วทิ ยาศาสตรท์ ว่ั ไป มหาวทิ ยาลยั ราชภฏั เลย แลว้ ความฝนั กก็ ลายเปน็ จรงิ ปจั จบุ นั เปน็ ครสู อนเดก็ ๆ ใหร้ จู้ กั ธรรมชาตแิ ละสงิ่ แวดลอ้ มอยา่ งมคี วามสขุ ทโ่ี รงเรยี นชมุ ชนนำ้ ออ้ ม อำเภอกระนวน จงั หวดั ขอนแกน่ ภทั รสดุ า รตั นจงั (กิฟ๊ ) ก๊ิฟจงั หรอื GJ giftjung เดก็ เมอื งกรุงตวั เลก็ ๆ ผมู้ ีความเชือ่ วา่ ความฝนั = งานอดเิ รก ถา้ จะทำตามความฝนั กต็ อ้ งทำดว้ ยความสนกุ ไมจ่ ำเปน็ ตอ้ งเรยี นในสายวชิ าทต่ี รงกบั ความฝนั ของเรา เพราะความฝนั สามารถทำไดแ้ มไ้ มม่ วี ฒุ กิ ารศกึ ษา ขอเพยี งมใี จและความมงุ่ มน่ั แมป้ จั จบุ นั กฟิ๊ จงั ทำงานเปน็ วศิ วกร แตก่ ย็ งั สามารถทำความฝนั ตา่ ง ๆใหเ้ ปน็ จรงิ ได้ ทงั้ รอ้ งเพลง เปน็ พธิ กี ร และวาดรปู แนน่ อนวา่ เป็นงานอดิเรกค่ะ! :-)

ชอ่ื เรอื่ ง จะมอ็ ก อาหาร 5 หมู่ ไมร่ ู้ไม่ได้ ผู้เขยี น ณัฐยาภรณ์ โชติการณ์, ภทั รสดุ า รัตนจงั สำนกั พิมพK์ IDS ฉลาด ในเครือบรษิ ทั อมรนิ ทรพ์ รน้ิ ตงิ้ แอนด์พบั ลิชชิ่ง จำกัด (มหาชน) ๓๗๘ ถนนชยั พฤกษ์ (บรมราชชนนี) เขตตล่งิ ชนั กรงุ เทพฯ ๑๐๑๗๐ โทรศพั ท ์ ๐-๒๔๒๒-๙๙๙๙ ตอ่ ๔๙๖๔, ๔๙๖๙ โทรสาร ๐-๒๔๓๔-๓๕๕๕, ๐-๒๔๓๔-๓๗๗๗, ๐-๒๔๓๕-๕๑๑๑ E-mail: [email protected] สงวนลขิ สิทธหิ์ นงั สือเลม่ น้ตี ามพระราชบญั ญตั ิ พ.ศ. ๒๕๓๗ หา้ มคัดลอกเนื้อหา ภาพประกอบ รวมทัง้ ดดั แปลงเป็นแถบบันทึกเสยี ง ตลับวดี ทิ ศั น ์ หรอื เผยแพร่ดว้ ยรปู แบบและวิธกี ารอน่ื ใดก่อนได้รับอนญุ าต ส่ือดิจติ อลนใ้ี หบ้ ริการดาวน์โหลดสำหรับผรู้ ับบริการตามเงอ่ื นไขท่กี ำหนดเทา่ น้นั การทำซำ้ ดัดแปลง เผยแพร่ ไมว่ ่าวธิ ีใดๆ นอกเหนอื จากเงอ่ื นไขท่ีกำหนด ถือเป็นความผดิ อาญา ตาม พรบ. ลขิ สทิ ธิ์ และ พรบ. วา่ ดว้ ยการกระทำความผดิ เก่ียวกับคอมพิวเตอร์ เลขมาตรฐานสากลประจำหนังสอื อิเล็กทรอนกิ ส์ 978-974-289-594-5 เจา้ ของ ผพู้ มิ พ์ผโู้ ฆษณา บริษัทอมรินทร์พร้ินต้ิงแอนดพ์ ับลิชชงิ่ จำกัด (มหาชน) กรรมการผ้จู ดั การใหญ ่ ระรนิ อทุ กะพันธ์ุ ปญั จรงุ่ โรจน์ บรรณาธกิ ารอำนวยการ อษุ ณยี ์ วิรัตกพันธ์ บรรณาธิการ อาทิตย์ ธรรมชาติ ซับเอดิเตอร์ มนทิรา วงศ์ชะอุ่ม ศลิ ปกรรมผอู้ อกแบบปก เอกศกั ดิ ์ ดำรงคส์ กลุ