บทที่ 4 การฟังและการดูสื่ออิเล็กทรอนิกส์

การฟัง หมายถึง กระบวนการรบั สารหรือข้อมลู ต่างๆ ๕๕ จากเสียง ซ่ึงเสียงนัน้ อาจจะเป็นเสียงพดู หรือไม่ใช่เสียงพดู กไ็ ด้ ผรู้ บั สารต้องแปลเสียงท่ีได้ยิน โดยใช้กระบวนการ เรียบเรียง ตีความหมาย คาดเดาประโยคโดยใช้ความร้เู ดิม ผนวกกบั ความร้ใู หม่เพ่ือทาความเข้าใจ การดู หมายถึง การรบั สารด้วยตาทาให้เหน็ ภาพ และ รบั ร้เู หตกุ ารณ์หรือเรอื่ งราวต่างๆ จากสื่อส่ิงพิมพ์ สื่ออิเลก็ ทรอนิกส์ ดสู ่ิงต่างๆ จากการศึกษานอกสถานท่ี หรอื ละครเพ่ือหาความรู้ หรอื ความบนั เทิง

การฟังและการดมู ีบทบาทสาคญั ในชีวิตประจาวนั เนื่องจากทกั ษะ การฟังและการดูเป็ นทกั ษะพื้นฐานในการสื่อสาร รวมทงั้ ในแต่ละวนั จะใช้ การฟังและการดเู พื่อตอบสนองวตั ถปุ ระสงค์ต่างๆ ผ่านช่องทางการสื่อสาร หลายประเภท ดงั นัน้ การฟังและการดจู ึงมีความสาคญั ดงั นี้ ๕๖

๕๗

๕๘

๕๙

การวิเคราะห์ คือ เมื่อฟังและดูเร่ืองราวต่าง ๆ แล้วแยกแยะเรื่องราว นัน้ ได้ เช่น บอกได้ว่าข้อความใดเป็ นข้อเทจ็ จริง ข้อความใดเป็ นข้อคิดเหน็ ข้อความใดแสดงความร้สู ึก ข้อความใดเป็ นเหตุ ข้อความใด เป็ นผลจากเหตุนัน้ เป็นต้น การฟังและการดอู ย่างวิเคราะหน์ ัน้ จะต้องมีพืน้ ฐานของเรอ่ื งราวต่าง ๆ ได้แก่ ขนั้ เข้าใจเรอ่ื ง ขนั้ จบั ประเดน็ ได้ เป็นอย่างดีมาก่อน การประเมินค่า คือ เมื่อฟังและดเู รื่องราวต่าง ๆ แล้ว จะบอกคณุ ภาพของ เร่ืองได้ว่ามีคณุ ค่า หรือไม่ อย่างไร เพราะเหตุใด เรื่องราวนัน้ ดีหรือไม่ อย่างไร เพราะเหตุใด ทงั้ นี้ให้พิจารณาไตร่ตรอง ตามความคิด เหตุผล และประสบการณ์ ซ่ึงแต่ละคนอาจจะมีความคิด เหตผุ ล และประสบการณ์แตกต่างกนั ไปกไ็ ด้ ๖๐

สื่อประเภทสารคดี แนวทาง สื่อประเภทข่าวสาร สื่อประเภทละคร วิเคราะห์ ส่ือประเภทการโฆษณา ประเมินค่า ๖๑

๑ ควรสารวมกิริยามารยาท ๒ ควรตงั้ สมาธิในการฟังและการดู ๓ ควรมีใจเป็นกลางและเปิ ดกว้าง ๔ ควรคานึงถึงคนอ่ืน ๆ ๕ หากมีข้อสงสยั เกบ็ ไวถ้ ามเม่ือมีโอกาส ๖๒

๖ ไม่แสดงความคิดเหน็ และการวิจารณ์ขณะที่ดหู รือฟัง ๗ มีปฏิกิริยาตอบสนองอย่างเหมาะสม ๘ ควรมีความตงั้ ใจและความพรอ้ ม ๙ ไม่ควรนาส่ิงของไปวางเพื่อจองท่ีนัง่ ในกรณีที่ยืนดคู วรจะต้อง คานึงถึงผดู้ คู นอ่ืน ๆ ท่ีอย่ดู ้านหลงั ๑๐ การแสดงความชื่นชมและการแสดงความเหน็ ด้วยขณะที่ฟัง หรือดู ควรแสดงออกโดยปรบมอื ในจงั หวะท่ีเหมาะสม ๖๓