Home Explore Sư 6 CÁNH DIỀU

Sư 6 CÁNH DIỀU

Published by Tâm Nguyên, 2021-07-05 11:21:19

Description: Sư 6 CÁNH DIỀU

Read the Text Version

Pages:

GIÁO ÁN LỊCH SỬ 6. – NĂM HỌC 2021-2022 a. Điền từ/ cụm từ vào chỗ trống (..) hoàn thành sơ đồ tư duy về vị trí địa lý của Ai Cập và Lưỡng Hà a. So sánh những điểm giống và khác nhau về điều kiện tự nhiên của Ai Cập và Lưỡng Hà b. Hiện nay Lưỡng Hà cổ đại thuộc quốc gia nào ? - Hãy giới thiệu về một thành tựu văn hóa của cư dân Ai Cập hoặc cư dân Lưỡng Hà mà em ấn tượng nhất - Chuẩn bị bài ẤN ĐỘ CỔ ĐẠI SOẠN THEO BỘ SÁCH CÁNH DIỀU - 0919574295 51

GIÁO ÁN LỊCH SỬ 6. – NĂM HỌC 2021-2022 Ngày soạn: Ngày dạy: BÀI 8. ẤN ĐỘ CỔ ĐẠI (3 tiết) I. MỤC TIÊU 1. Về kiến thức - Điều kiện tự nhiên và tác động của nó đến sự hình thành nền văn minh Ấn Độ. - Xã hội Ấn Độ thời cổ đại. - Thành tựu văn hóa Ấn Độ thời cổ đại. 2. Về năng lực 2.1. Năng lực lịch sử - Tìm hiểu lịch sử + Trình bày được điều kiện tự nhiên của Ấn Độ. + Nêu các giai cấp cơ bản trong xã hội Ấn Độ thời cổ đại. + Nhận biết thành tựu văn hóa tiêu biểu của Ấn Độ cổ đại. - Nhận thức và tư duy lịch sử + Quan sát, khai thác hình ảnh, lược đồ lịch sử để đánh giá tác động của điều kiện tự nhiên đến sự hình thành nền văn minh Ấn Độ. + Lý giải vì sao người Arian thiết lập chế độ đẳng cấp ở Ấn Độ. - Vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học + Nêu ảnh hưởng của văn hóa Ấn Độ đến các nước trong khu vực. 2.2. Năng lực chung - Năng lực tự chủ và tự học: tự tìm hiểu tư liệu lịch sử trong SGK, khai thác hình ảnh lịch sử... - Năng lực giao tiếp và hợp tác: thông qua hoạt động nhóm - Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo: vận dụng kiến thức vào thực tế 3. Về phẩm chất - Trung thực: thực hiện báo cáo hoạt động nhóm, nhận xét hoạt động nhóm trung thực - Chăm chỉ: tìm hiểu tư liệu lịch sử để hoàn thành nhiệm vụ học tập - Trách nhiệm + HS biết trân trọng và có ý thức gìn giữ những tinh hoa văn hóa của nhân loại. + Ý thức bảo tồn, phát huy giá trị các di sản văn hóa của dân tộc. II. CHUẨN BỊ THIẾT BỊ VÀ HỌC LIỆU 1. Giáo viên - Lược đồ Ấn Độ cổ đại và bản đồ Châu Á ngày nay; phiếu học tập. - Các hình ảnh, video có liên quan đến Ấn Độ thời cổ đại. SOẠN THEO BỘ SÁCH CÁNH DIỀU - 0919574295 52

GIÁO ÁN LỊCH SỬ 6. – NĂM HỌC 2021-2022 - Tranh ảnh về thành tựu văn hóa Ấn Độ: đền tháp Hinđu, chữ viết, tượng Phật,... - Tài liệu tham khảo: Lịch sử thế giới cổ trung đại (NXB Đại học Sư phạm, 2006);… - Máy tính, máy chiếu. 2. Học sinh - Tìm hiểu vị trí, điều kiện tự nhiên, các thông tin về các thành tựu chủ yếu ở Ấn Độ cổ đại. 3. Dự kiến tiết dạy: Tiết 1: Hoạt động khởi động; Hoạt động hình thành kiến thức: Mục 1 Tiết 2: Hoạt động hình thành kiến thức: Mục 2; Hoạt động luyện tập câu 1,2,3 Tiết 3 Hoạt động hình thành kiến thức: Mục 3; Hoạt động luyện tập còn lại và vận dụng III. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC DẠY HỌC HOẠT ĐỘNG 1 KHỞI ĐỘNG a) Mục tiêu: Tạo tâm thế để học sinh xác định được mục tiêu và nội dung về kiến thức, kĩ năng trong bài học Ấn Độ cổ đại b) Nội dung: GV tổ chức cho HS xem video để nêu vấn đề cho HS tìm hiểu trong tiết học c) Sản phẩm: Hs lắng nghe và suy nghĩ d) Cách thức thực hiện: Bước 1: GV giao nhiệm vụ và cho học sinh xem video https://youtu.be/JbHjQZFPO6Y Sông Hằng- Ấn độ VTV1 Bước 2 Đặt vấn đề: - Vì sao ở Ấn Độ, một trong những đất nước phát triển ngành công nghệ thông tin nhất thế giới vẫn còn duy trì những phong tục cổ xưa như thế? - Vậy các con sông đã tác động như thế nào đến sự hình thành văn minh Ấn Độ? - Cư dân Ấn Độ cổ đại đã đạt được những thành tựu văn hoá nào? Hôm nay cô trò cùng tìm hiểu HOẠT ĐỘNG 2: KHÁM PHÁ KIẾN THỨC I. ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN Ở LƯU VỰC SÔNG ẤN SÔNG HẰNG a) Mục tiêu:- Quan sát, khai thác và sử dụng được thông tin của một số tư liệu để nêu được những tác động của điều kiện tự nhiên với sự hình thành Ấn Độ cổ đại b) Nội dung: GV tổ chức cho HS quan sát lược đồ tranh ảnh để trả lời các câu c) Sản phẩm: + Ấn Độ nằm ở khu vực Nam Á, ba mặt giáp biển. + Nền văn minh Ấn Độ hình thành trên lưu vực sông Ấn và sông Hằng. + Kinh tế: trồng trọt và chăn nuôi. d. Tổ chức hoạt động Hoạt động thầy - trò Sản phẩm/Yêu cầu cần đạt SOẠN THEO BỘ SÁCH CÁNH DIỀU - 0919574295 53

GIÁO ÁN LỊCH SỬ 6. – NĂM HỌC 2021-2022 Bước 1. GV chuyển giao nhiệm vụ - Vị trí địa lý: Là bán đảo ở Nam Á, có 3 mặt giáp biển, GV hướng dẫn HS quan sát lược đồ H7. 2 và kết hợp đọc nằm trên trục đường biển từ thông tin trong SGK thảo luận cặp đôi: Tây sang Đông. Phía Bắc – Mô tả vị trí địa lí, điều kiện tự nhiên của Ấn Độ cổ đại? được bao bọc bởi dãy Hi- - Điều kiện tự nhiên đó có ảnh hưởng như thế nào đến sự ma-lay-a- một vòng cung hình thành nền văn minh Ấn Độ? khổng lồ - Quan sát lược đồ Ân Độ ngày nay cho biết lãnh thổ Ấn - Địa hình: Độ cổ đại bao gồm những quốc gia nào hiện nay? +Phía Bắc là những dãy núi Bước 2. HS Nhận nhiệm vụ và triển khai hoạt động cao như bức tường thành GV quan sát và hỗ trợ các nhóm nếu cần bằng các định + Phía Tây và Đông có đồng hướng gợi mở: bằng sông Ấn, sông Hằng - Xác định vị trí; + Địa hình + Khí hậu lớn vào loại bậc nhất thế - Điều kiện tự nhiên của Ấn độ cổ đại có gì giống và khác giới, được phù sa màu mỡ so với Ai cập và Lưỡng Hà (Giống: đều có những dòng của hai con sông lớn sông lớn; Khác:Ấn Độ lớn, địa hình khí hậu khác nhau mỗi + Miền Trung và miền Nam miền, 3 mặt giáp biển) là cao nguyên Đê -can với núi đá vôi hiểm trở đất khô cằn +Vùng cực Nam và dọc ven biển là những đồng bằng hẹp - Khí hậu: Lưu vực sông Ấn có khí hậu khô nóng ít mưa. Ở lưu vực sông Hằng có gió mùa nên lượng mưa nhiều => Hai con sông mang đến nguồn nước, phù sa tạo thành những vùng đồng bằng màu mỡ để cư dân sản xuất nông nghiệp và chăn nuôi. Từ đó, nền văn minh được hình thành sớm ở bắc Ấn Độ. SOẠN THEO BỘ SÁCH CÁNH DIỀU - 0919574295 54

GIÁO ÁN LỊCH SỬ 6. – NĂM HỌC 2021-2022 - Xác định trên lược đồ Ấn Độ cổ đại bao gồm những quốc gia nào ngày nay? (Ân Độ, Băng-la-đét, Nê-pan, Bu-tan, Pa-ki-xtan, Áp-ga-ni-xtan.) Bước 3. HS báo cáo GV điều khiển Các nhóm cử đại diện trình bày, nhận xét Bước 4: GV Nhận xét, trình bày và chốt ý (kết luận) II. CHẾ ĐỘ XÃ HỘI Ở ẤN ĐỘ CỔ ĐẠI a) Mục tiêu:- Hiểu được về sự phân chia xã hội theo đẳng cấp dựa trên sự khác biệt về tộc người và màu da và đánh giá được đó là chế độ bất bình đẳng b) Nội dung: GV tổ chức cho HS quan sát sơ đồ và đọc thông tin sgk để trả lời các câu hỏi c) Sản phẩm: xác định được cơ sở phân chia đảng cấp và vị trí các đẳng cấp trong xã hội Ấn Độ cổ đại d. Tổ chức hoạt động Hoạt động thầy - trò Sản phẩm/Yêu cầu cần đạt Bước 1. GV chuyển giao nhiệm vụ - Chế độ đẳng cấp trong XH cổ đại Ấn Độ được phân chia dựa trên sự phân biệt chủng tộc giữa Arya ( da trắng) và Dravida.(da màu) - Vị thế cao nhất: Brahman – Tăng lữ/ Vị thế thấp nhất: Sudra – những người thấp kém trong xã hội. - Xã hội thành các đẳng cấp trong đó người Dravida ở những đẳng cấp thấp và phải phục tùng người Arya ở GV yêu cầu HS đọc kênh chữ, quan sát sơ đồ các đẳng cấp những đẳng cấp cao hơn. trong xã hội Ấn Độ cổ đại, thảo luận các câu hỏi:  Câu 1: Tại sao người Arya lại thiết lập chế độ đẳng cấp? Người Arya thiết lập chế độ  Câu 2: Qua sơ đồ hình 7.3, em hãy cho biết đẳng cấp đẳng cấp vì: nào có vị thế cao nhất và đẳng cấp nào có vị thế thấp nhất? Tại sao có sự khác nhau đó? Buộc những người Dravida phải phục tùng hoàn toàn sự cai trị của người Arya. Đây SOẠN THEO BỘ SÁCH CÁNH DIỀU - 0919574295 55

GIÁO ÁN LỊCH SỬ 6. – NĂM HỌC 2021-2022 Bước 2. HS Nhận nhiệm vụ và triển khai hoạt động. GV là hai chủng tộc khác nhau. quan sát và hỗ trợ các nhóm nếu cần bằng các định hướng Người Dravida là những gợi mở: người bản địa. Người Arya - Ở Ấn Độ cổ đại có những tộc người nào sinh sống? di cư từ châu Âu đến và cai Họ có nguồn gốc từ đâu? (Người Dravida là những trị Ấn Độ. Họ đã phân chia người Ấn Độ bản địa. Người Arya di cư từ châu Âu xã hội thành các đẳng cấp đến và cai trị Ấn Độ) trong đó người Dravida ở - Nhìn vào sơ đồ Ấn Độ cổ đại được chia làm mấy những đẳng cấp thấp và phải tầng lớp? tầng lớp nào có vị thế cao? Vì sao? (Gợi ý phục tùng người Arya ở trả lời: trong xã hội cổ đại, con người rất sợ các thần những đẳng cấp cao hơn. linh vì họ cho rằng thần linh quyết định hết các hiện tượng xã hội như mưa lớn, lũ lụt, hạn hán, thiên tai..., Brahman được xem là là những người đại diện cho thần linh, truyền lời của thần linh đến với loài người, nên được tôn trọng và có quyền lực). Bước 3. HS báo cáo. GV điều khiển các nhóm cử đại diện trình bày, Các nhóm còn lại nhận xét (3-2-1) Bước 4: GV GV tổ chức HS khắc phục những tồn tại trong câu trả lời của nhóm trình bàyvà chốt ý (kết luận) Sự phân chia xã hội theo đẳng cấp dựa trên sự khác biệt về tộc người và màu da; đây là chế độ xã hội bất bình đẳng, thể hiện phân biệt áp bức của người da trắng với người da màu rất khắc nghiệt; cần lên án…. III. NHỮNG THÀNH TỰU VĂN HOÁ TIÊU BIỂU CỦA ẤN ĐỘ a) Mục tiêu:- HS nêu được những thành tựu chủ yếu về văn hoá ở Ấn Độ và trân trọng những cống hiến mang tính tiên phong của nhân loại và bảo vệ những giá trị văn hoá của nhân loại. b) Nội dung: GV tổ chức cho HS quan sát lược đồ tranh ảnh để trả lời các câu c) Sản phẩm: vẽ được sơ đồ tư duy thể hiện những thành tựu và lý giải được thành tựu ấn tượng nhất d. Tổ chức hoạt động Hoạt động thầy - trò Sản phẩm/Yêu cầu cần đạt Bước 1. GV chuyển giao nhiệm vụ - Những thành tựu về văn hoá GV tổ chức cho HS thảo luận nhóm thực hiện 2 nhiệm vụ SOẠN THEO BỘ SÁCH CÁNH DIỀU - 0919574295 56

GIÁO ÁN LỊCH SỬ 6. – NĂM HỌC 2021-2022 Nhiệm vụ 1:Yêu cầu HS vẽ sơ đồ tư duy về những thành tựu văn hoá của Ấn Độ Nhiệm vụ 2:. Những thành tựu văn hóa tiêu biểu của Ấn - Theo em, tôn giáo nào ở Ấn Độ quan niệm Độ cổ đại là: mọi người đều bình đẳng? - Ấn Độ là nơi khởi phát của tôn giáo, – Em hãy cho một ví dụ về một phép toán trong đó hai tôn giáo chính là Hin-đu và Phật giáo. có sử dụng thành tựu số 0 của Ấn Độ cổ đại. - Người Ấn Độ sáng tạo ra chữ viết từ Bước 3. HS báo cáo. GV điều khiển các rất sớm, phổ biến nhất là chữ Phạn. nhóm cử đại diện trình bày, Các nhóm còn - Văn học Ấn Độ phong phú và nhiều lại nhận xét (3-2-1) Bước 4: GV GV tổ chức HS khắc phục thể loại, tiêu biểu nhất là sử thi. những tồn tại trong câu trả lời của nhóm - Công trình kiến trúc Hinđu giáo và trình bàyvà chốt ý (kết luận) Phật giáo đồ sộ, được xây dựng nhiều GV có thể góp phần hình thành năng lực nơi - Người Ấn Độ biết làm ra lịch, tạo ra các chữ số mà ngày nay vẫn còn đang chung Tự chủ và tự học cùng Giải quyết sử dụng. vấn đề và sáng tạo qua việc mời nhiều HS lên bảng viết phép toán (đảm bảo đủ cộng, - Phật giáo, chủ trương bình đẳng, ai cũng trừ, nhân, chia) có sử dụng số 0 để thấy có thể theo Phật giáo không phân biệt giai được sự đa dạng và tầm quan trọng của số tầng. Với chủ trương bình đẳng, về sau, Phật giáo 0. không còn được phát triển ở Ấn do hệ thống đẳng cấp của Hindu giáo đã thâm nhập sâu vào xã hội Ấn Độ. HOẠT ĐỘNG 3. LUYỆN TẬP a) Mục tiêu: Nhằm củng cố, hệ thống hóa, hoàn thiện kiến thức mới mà HS đã được lĩnh hội ở hoạt động hình thành kiến thức về Ấn Độ cổ đại b) Nội dung: GV hướng dẫn cho HS hoạt động cá nhân hoàn thành bài tập sgk c) Sản phẩm: trả lời câu hỏi thể hiện đầy đủ nội dung bài học; d) Tổ chức thực hiện: SOẠN THEO BỘ SÁCH CÁNH DIỀU - 0919574295 57

GIÁO ÁN LỊCH SỬ 6. – NĂM HỌC 2021-2022 Gv hướng dẫn HS hoàn thành bài tập 1,2 1. Tại sao cư dân Ấn Độ cổ đại sinh sống nhiều ở vùng Bắc Ấn? 2. Điều kiện tự nhiên của Ấn Độ cổ đại có điểm gì giống và khác so với Ai câp, Lưỡng hà Cổ đại 3. Sự phân hoá trong xã hội Ấn Độ cổ đại biểu hiện như thế nào? Gợi ý trả lời: Câu 1: Miền Bắc Ấn, nơi có hai con sông lớn – sông Ấn và sông Hằng thuận tiện cho cư dân sản xuất nông nghiệp. Đặc biệt sông Hằng có đất đai màu mỡ, mưa nhiều và không có sa mạc. Câu 2. Điều kiện tự nhiên của Ấn Độ cổ đại có điểm gì giống và khác so với Ai Cập và Lưỡng Hà? * Giống nhau: Ấn Độ, Ai Cập và Lưỡng Hà cả 3 đều nằm ở lưu vực các con sông lớn, nhiều phù sa, khí hậu thuận lợi cho phát triển nông nghiệp * Khác nhau: ở vị trí địa lí: Lưỡng Hà:  Nằm trên lưu vực hai con sông Ơ-phơ-rat (Euphrates) và Ti-go-rơ.  Là vùng bình nguyên Ai Cập:  Nằm ở phía đông bắc châu Phi, dọc hai bên bờ sông Nin  Phía bắc vùng hạ Ai Cập, nơi sông Nin đổ ra Địa Trung hải  Phía nam là vùng Thượng Ai Cập với nhiều núi, đồi cát  Phía tây và đông giáp sa mạc Ấn Độ:  Ba mặt giáp biển, nằm trên trục đường biển từ tây sang đông  Phía bắc được bao bọc bởi dãy núi Hi-ma-lay-a  Dãy Vin-di-a vùng Trung Ấn chia đia hình Ấn Độ thành hai khu vực: Bắc Ấn và Nam Ấn Câu 3 Trước hết, GV nên giải thích cho HS khái niệm: phân hoá trong xã hội là gì? Từ đó các em có thể trả lời như sau: Sự phân hoá trong xã hội Ấn Độ cổ đại thể hiện rõ nhất là việc phân chia xã hội thành các đẳng cấp khác nhau theo thứ tự từ cao nhất đến thấp nhất. Chế độ đó được bảo vệ bởi tôn giáo và những những điều luật khắt khe. + Người khác đẳng cấp không được kết hôn với nhau + Những người thuộc đẳng cấp dưới phải phục tùng người thuộc đẳng cấp trên. HOẠT ĐỘNG 4 VẬN DỤNG SOẠN THEO BỘ SÁCH CÁNH DIỀU - 0919574295 58

GIÁO ÁN LỊCH SỬ 6. – NĂM HỌC 2021-2022 a) Mục tiêu: HS phát triển năng lực vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học qua việc hoàn thành hoạt động 3 trang 45 về việc liên hệ kiến thức đã học vào thực tế b) Nội dung: GV hướng dẫn cho HS tìm kiếm thông tin trên internet c) Sản phẩm: bài viết về một chủ đề liên quan đến thành tựu văn hoá Ấn Độ; d) Tổ chức thực hiện: Viết đoạn văn ngắn mô tả một thành tựu văn hoá của Ấn Độ cổ đại có ảnh hưởng đến văn hoá Việt Nam. Gợi ý trả lời: Từ những hiểu biết về những thành tựu văn hoá Ấn Độ, HS viết một đoạn văn ngắn mô tả một thành tựu ảnh hưởng đến Việt Nam. Các em có thể chọn lĩnh vực tín ngưỡng (Đạo Phật), kiến trúc (các đền tháp Chăm ở miền Trung Việt Nam) Một trong những thành tựu văn hóa của Ấn Độ ảnh hưởng đến văn hóa Việt Nam chính là Phật giáo. Phật giáo răn dạy chúng ta về luật nhân quả, về cách sống sao tốt, khuyên răn con người ta không làm việc xấu và chủ chương tất cả mọi người sống đều bình đẳng. Chính vì những nét đẹp trong văn hóa Phật giáo Ấn Độ mà Phật giáo được lưu hành rộng rãi trải qua hàng ngàn năm ở nước ta. Hiện nay có những di tích cho thấy rõ ràng nhất về sự tồn tại của Ấn Độ giáo là thánh địa Mỹ Sơn của quốc gia Champa cổ, một công trình kiến trúc vĩ đại còn tồn tại đến ngày nay ÔN TẬP HỌC KỲ -KIỂM TRA CUỐI KỲ I SOẠN THEO BỘ SÁCH CÁNH DIỀU - 0919574295 59

GIÁO ÁN LỊCH SỬ 6. – NĂM HỌC 2021-2022 Ngày soạn: Ngày dạy: Bài 8. TRUNG QUỐC TỪ THỜI CỔ ĐẠI ĐẾN THẾ KỈ VII I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức - Điều kiện tự nhiên của Trung Quốc cổ đại. - Sơ lược tiến trình lịch sử Trung Quốc từ thời cổ đại đến thế kỉ VII. - Những thành tựu văn hoá tiêu biểu của Trung Quốc thời kì này. 2. Kỉ năng - Phát triển năng lực tìm hiểu lịch sử :Khai thác và sử dụng được các sơ đồ, lược đồ, nguồn tư liệu hình ảnh và chữ viết trong bài học dưới sự hướng dẫn của giáo viên - Phát triển năng lực nhận thức và tư duy lịch sử + Trình bày được những đặc điểm về điều kiện tự nhiên của Trung Quốc cổ đại + Mô tả được sơ lược quá trình thống nhất và sự xác lập chế độ phong kiến dưới thời Tần Thuỷ Hoàng + Xây dựng được đường thời gian từ đế chế Hán, Nam – Bắc triều đến nhà Tuỳ + Nêu được những thành tựu chủ yếu của văn minh Trung Quốc trước thế kỉ VII -. Phát triển năng lực vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học +Kĩ năng trình bày và giải thích chủ kiến về vai trò của nhà Tần; về tư tưởng “Tiên học lễ, hậu học văn”. +Vận dụng hiểu biết để làm rõ vai trò của phát minh kĩ thuật làm giấy đối với xã hội hiện đại. 3. Phẩm chất - Có thái độ khách quan trong nhìn nhận các nhân vật và sự kiện lịch sử - Có ý thức tôn trọng và học hỏi cái hay, cái đẹp trong văn hoá của các dân tộc khác II. CHUẨN BỊ THIẾT BỊ VÀ HỌC LIỆU 1. Giáo viên - Giáo án, phiếu học tập. - Lược đồ Trung Quốc thời nhà Tần, Lược đồ Trung Quốc hiện nay - Máy tính, máy chiếu. 2. Học sinh - Tìm hiểu vị trí, điều kiện tự nhiên, các thông tin về các thành tựu chủ yếu ở Trung Quốc cổ đại. 3. Dự kiến tiết dạy Tiết 1: Hoạt động khởi động ; Hoạt động hình thành kiến thức: Mục 1,2 Tiết 2: Hoạt động hình thành kiến thức mục 3,4 và hoạt động luyện tâp, vận dụng SOẠN THEO BỘ SÁCH CÁNH DIỀU - 0919574295 60

GIÁO ÁN LỊCH SỬ 6. – NĂM HỌC 2021-2022 III. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC DẠY HỌC HOẠT ĐỘNG 1: KHỞI ĐỘNG a) Mục tiêu: Tạo tâm thế để học sinh xác định được mục tiêu và nội dung về kiến thức, kỹ năng trong bài học mới. b) Nội dung: GV sử dụng kỉ thuật dạy học KWL hướng dẫn HS hoàn thành bảng cột K và W vào bảng KWL: (cột L sẽ thực hiện sau khi hoàn thành chủ đề). K(điều em đã biết) W (điều em cần biết) L (điều em học được) Em hãy viết 3 điều mà Hãy viết 2 điều muốn Những gì các em biết được sau khi em đã biết về Trung biết thêm khi học bài học xong bài này Quốc cổ đại này …….. …………. ………………. c) Sản phẩm: Bảng KWL của HS. d) Cách thức thực hiện: Bước 1: GV giao nhiệm vụ và cho học sinh xem video. https://youtu.be/QMzLRn8Ow6c Vạn lý trường thành và tổ chức cho HS hoàn thành bảng cột K và W vào bảng KWL. Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: HS hoạt động cá nhân hoàn thành bảng cột K và W trong bảng KWL. GV chú ý theo dõi, quan sát. Bước 3: Bảng KWL hoàn thiện mục K và W. GV gọi 3 HS phát biểu. Bước 4: GV đánh giá, nhận xét sản phẩm của HS và lựa chọn một sản phẩm nào đó của một học sinh để làm tình huống kết nối vào bài mới. CÁCH 2 - GV có thể cho HS quan sát hình 1 (tr.39) để trả lời câu hỏi: Em có biết người Trung Quốc tạo ra vật này để làm gì không? Về sau, nó được kế thừa và ứng dụng trong lĩnh vực nào? Sau khi HS trả lời (có thể đúng, có thể sai), trên cơ sở đó, GV dẫn dắt vào bài mới như trong SGK. HOAT ĐỘNG 2: KHẮM PHÁ KIẾN THỨC I. ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN CỦA TRUNG QUỐC CỔ ĐẠI a) Mục tiêu:- Quan sát, khai thác và sử dụng được thông tin của một số tư liệu để nêu được những tác động của điều kiện tự nhiên với sự hình thành Trung Quốc cổ đại. b) Nội dung: GV tổ chức cho HS quan sát lược đồ tranh ảnh để trả lời các câu c) Sản phẩm:Nêu được vị trí địa lý, điều kiện tự nhiển đã hình thành nền văn minh Trung Quốc d. Tổ chức hoạt động Hoạt động thầy - trò Sản phẩm cần đạt SOẠN THEO BỘ SÁCH CÁNH DIỀU - 0919574295 61

GIÁO ÁN LỊCH SỬ 6. – NĂM HỌC 2021-2022 Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ -Lãnh thổ trung Quốc GV hướng dẫn cho HS quan sát tranh một khúc sông của Hoàng thời cổ đại được hình Hà và lược đồ H2 thảo luận nhóm: thành trên lưu vực – Xác định vùng cư trú chủ yếu của cư dân Trung Quốc thời cổ hai con sông lớn đại trên lược đồ ? Hoàng Hà và Trường – Cho biết sông Hoàng Hà và sông Trường Giang đã tác động như thế nào đến cuộc sống của cư dân Trung Quốc thời cổ đại? Giang Bước 2. HS Nhận nhiệm vụ và triển khai hoạt động quan sát và - Hoàng hà, Trường hỗ trợ các nhóm nếu cần bằng các định hướng gợi mở: Giang bồi tụ nên - Quan sát tranh em có nhận xét về hình dáng (quanh co), màu đồng bằng Hoa Bắc, nước (đỏ, đục) . Em có suy nghĩ gì về màu nước→ GV Dẫn giải kết luận tên sông: Hoàng Hà có nghĩa là sông Vàng, ám chỉ lượng Hoa Trung, Hoa phù sa khổng lồ, đứng đầu thế giới về sự màu mỡ, nhấn mạnh Nam rộng lớn, phì những giá trị to lớn của nó để lí giải vì sao nó trở thành nơi khởi nhiêu, thuận lợi cho nguồn của văn minh Trung Hoa. phát triển nông - Sống ở các lưu vực con sông lớncó thuận lợi và khó khăn gì nghiệp nhưng cũng gây nhiều thiên tai không? - Thượng nguồn là Bước 3. HS báo cáo. GV điều khiển các nhóm cử đại diện trình vùng đất cao,có bày, Các nhóm còn lại nhận xét (3-2-1) nhiều đồng cỏ thích Bước 4: GV GV tổ chức HS khắc phục những tồn tại trong câu hợp cho việc chăn trả lời của nhóm trình bày và chốt ý (kết luận) Hoàng Hà và Trường Giang là hai con sông lớn, phù so của nó đã nuôi bồi tụ nên các đồng bằng rộng lớn, phi nhiêu, thuận lợi cho phát triển nông nghiệp> Người Trung Hoa đã xây dựng nền văn minh đầu tiên ở đây. Tuy nhiên lũ lụt của hai con sông này cũng gây rất nhiều khó khăn cho cuộc sống. SOẠN THEO BỘ SÁCH CÁNH DIỀU - 0919574295 62

GIÁO ÁN LỊCH SỬ 6. – NĂM HỌC 2021-2022 “Hoàng Hà vừa là niềm kiêu hãnh vừa là nỗi buồn của nhân dân Trung Quốc”. II. QUÁ TRÌNH THỐNG NHẤT VÀ SỰ XÁC LẬP CHẾ ĐỘ PHONG KIẾN DƯỚI THỜI TẦN THUỶ HOÀNG a) Mục tiêu:- Quan sát, khai thác và sử dụng được thông tin của một số tư liệu để mô tả được sơ lược quá trình thống nhất và sự xác lập chế độ phong kiến dưới thời Tần Thuỷ Hoàng b) Nội dung: GV tổ chức cho HS quan sát lược đồ tranh ảnh, đọc thông tin sgk để trả lời các câu hỏi và hoàn thành các phiếu học tập c) Sản phẩm: hoàn thành phiéu học tập, kể tên 2 giai cấp cơ bản của phong kiến Trung Quốc d. Tổ chức hoạt động Hoạt động thầy - trò Sản phẩm cần đạt Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ - Năm 221TCN Tần Thuỷ Hoàng GV tổ chức hoạt động nhóm, chia lớp thành 6 đã dùng chiến thuật “bẻ đũa từng nhóm: chiếc”thống nhất về mặt lãnh thổ Lược đồ quá trình thống nhất Trung Quốc của Tần - Thống nhất toàn diện: + quân sự Thuỷ Hoàng (chấm dứt chiến tranh liên miên, thống nhất lãnh thổ và mở rộng lãnh Nhóm 1,2,3. Quan sát lược đồ về quá trình thống thổ); nhất đất nước của Tần Thuỷ Hoàng: + chính trị (chế độ phong kiến được xác lập) - Hãy Vẽ sơ đồ các mốc thời gian chủ yếu +kinh tế (thống nhất tiền tệ tạo điều trong tiến trình Tần Thủy Hoàng thống nhất kiện lưu thông hàng hoá); Trung Quốc? + văn hoá (thống nhất chữ viết tạo thuận lợi cho giao lưu tiếp xúc giữa SOẠN THEO BỘ SÁCH CÁNH DIỀU - 0919574295 các vùng miền). -> chính sách cai trị của ông bao gồm tích cực (đã thực hiện nhiều 63

GIÁO ÁN LỊCH SỬ 6. – NĂM HỌC 2021-2022 - Em có nhận xét gì về qúa trình thống nhất đất biện pháp đề thiết lập bộ máy nhà nước của Tần thuỷ Hoàng? nước, củng cố đất nước như thống nhất chế độ đo lường, tiền tệ, chữ viết, pháp luật,...) và hạn chế (thích dùng hình phạt hà khắc để cai trị nhân dân). - Hai giai cấp mới trong xã hội phong kiến là địa chủ, nông dân lĩnh canh và quan hệ bóc lột bằng địa tô giữa địa chủ với nông dân đóng vai Nhóm 4,5,6 – Quan sát sơ đồ H8.5, em hãy kể tên trò chủ đạo. các giai cấp mới xuất hiện ở Trung Quốc và mối Xã hội phong kiến được hình thành với hai giai cấp cơ bản: địa chủ và quan hệ giữa các giai cấp đó. Bước 2. HS Nhận nhiệm vụ và triển khai hoạt động nông dân lĩnh canh. Quan hệ bóc lột quan sát và hỗ trợ các nhóm nếu cần bằng các tô thuế giữa địa chủ và nông dân lĩnh canh cũng được xác lập. định hướng gợi mở: * Sơ đồ hình 4 : - Xã hội cổ đại gồm những giai cấp nào? - Xã hội phong kiến gồm những giai cấp nào? - Các giai cấp đó hình thành từ những giai cấp nào trong xã hội cổ đại? - Quan hệ giữa hai giai cấp cơ bản của xã hội phong kiến dựa trên cơ sở nào Bước 3. HS báo cáo. GV điều khiển các nhóm cử đại diện trình bày, Các nhóm còn lại nhận xét (3-2- 1) Bước 4: GV GV tổ chức HS khắc phục những tồn tại trong câu trả lời của nhóm trình bày và chốt ý (kết luận) III. TRUNG QUỐC TỪ THỜI HÁN ĐẾN THỜI TUỲ (206 TCN - thế kỉ VII) a) Mục tiêu:- HS xây dựng được đường thời gian từ đế chế Hán, Nam – Bắc triều đến nhà Tuỳ, nhận biết được thòi gian tồn tại và chính sách mở rộng lãnh thổ của từng triều đại b) Nội dung: GV tổ chức cho HS đọc thông tin sgk hoàn thành phiếu học tập c) Sản phẩm:hoàn thành phiếu thời gian tồn tại của các triều đại của trung Quốc SOẠN THEO BỘ SÁCH CÁNH DIỀU - 0919574295 64

GIÁO ÁN LỊCH SỬ 6. – NĂM HỌC 2021-2022 d. Tổ chức hoạt động Hoạt động thầy - trò Sản phẩm cần đạt Bước 1. Chuyển giao nhiệm vụ Tên các thời kì và các triều đại phong kiến Trung Quốc từ nhà Hán đến nhà Tùy: Các thời kì: Thời tam quốc (Ngụy - Thục - Ngô) (220 - 280) Thời Nam - Bắc triều (420 - 518) Các triều đại: - Hoạt động cá nhân: Quan sát vào sơ đồ Hình 8.6 Nhà Hán (206 TCN - 220) hãy kể tên các thời kỳ và các triều đại phong kiến Nhà Tấn (280 - 420) trung quốc từ thời Hán đến nhà Tuỳ Nhà Tùy (518 - 618) - Triều đại nào kéo dài nhất, triều đại nào ngắn nhất? - Đây là thời kì có nhiều triều Đặc điểm nổi bật của thời kỳ này là gì? đại kế tiếp nhau và là thời kì - Hoạt động nhóm:Em có nhận xét gì về sự tồn tại và thống nhất xen kẽ chia rẽ. lãnh phát triển của các triều đại phong kiến Trung thổ Trung Quốc tiếp tục được Quốc? Bước 2. HS Nhận nhiệm vụ và triển khai hoạt động. GV mở rộng nhờ các cuộc chiến quan sát và hỗ trợ các em nếu cần bằng các tranh định hướng gợi mở: - Các triều đại Trung Quốc đã thực hiện chính sách gì để mở rộng lãnh thổ? (Liên tiếp mở những cuộc chiến tranh xâm lược các nước láng giềng). Em có thể kể một số triều đại Trung Quốc xâm lược nước ta không? Nhà Hán có sự kiện gì liên quan đến lịch sử Việt Nam? (Nhà Hán đô hộ nước ta, Hai Bà Trưng phất cờ khởi nghĩa). Bước 3. HS báo cáo -GV chiếu bản đúng lên đề HS tự đánh giá - GV điều khiển các nhóm cử đại diện trình bày, nhận xét Bước 4: GV Nhận xét, trình bày và chốt ý (kết luận) IV. MỘT SỐ THÀNH TỰU CỦA VĂN MINH TRUNG QUỐC CỔ ĐẠI a) Mục tiêu:- Quan sát, khai thác. và sử dụng được thông tin để kể được một số thành tựu văn minh tiêu biểu của người Trung Quốc, đồng thời hiểu được giá trị của những thành tựu đó đối với ngày nay. SOẠN THEO BỘ SÁCH CÁNH DIỀU - 0919574295 65

GIÁO ÁN LỊCH SỬ 6. – NĂM HỌC 2021-2022 b) Nội dung: GV hướng dẫn học sinh lập bảng thống kê c) Sản phẩm: Hoàn thành bẩng thống kê d. Tổ chức hoạt động Hoạt động thầy - trò Sản phẩm cần đạt Bước 1. Chuyển giao nhiệm vụ - GV tổ chức cho HS hoàn thành phiếu bài tập Lĩnh vực Thành tựu Chữ viết Chữ tượng hình, viết trên mai Phiếu học tâp rùa, thẻ tre…. Lĩnh vực Thành tựu Chữ viết Văn học Kinh thi Văn học Sử học Bộ sử ký của Tư Mã Thiên Sử học Y học Chữa bệnh bằng thảo dược, Y học bấm huyệt Thiên văn học Thiên văn Thiết bị đo động đất Khoa học kỉ thuật học Kiến trúc Khoa học làm giấy,la bàn, in, thuốc kỹ thuật súng ? Trong các thành tự đó em ấn tượng nhất với Kiến trúc Vạn lý trường thành thành tựu nào của người Trung Quốc cổ đại? Tại sao? GV mở rộng - Em có đồng ý với quan điểm: “Tiên học lễ, - Bốn phát minh kĩ thuật của người Trung hậu học văn” không? Lí giải sự lựa chọn của Quốc cổ đại: em La bàn xuất hiện từ thời Chiến Quốc, Bước 2. HS Nhận nhiệm vụ và triển khai hoạt gồm một nam châm thiên nhiên được mài động.GV quan sát và hỗ trợ các em nếu cần giũa, đặt trên một địa bàn hình vuông. bằng các định hướng gợi mở Lúc cân bằng, mũi kim sẽ chỉ vê' phương - GV giải thích được ý nghĩa của câu “Tiên nam. La bàn bắt đấu truyền bá ra nước học lễ, hậu học văn: tiên (trước), hậu (sau), lễ ngoài từ thời Tống, qua Ả Rập rồi tới (lễ nghi, quy tắc, đạo đức, cách ứng xử), văn châu Âu (kiến thức, tri thức, sự hiểu biết); cả câu Người phát minh ra nghề làm giấy là nghĩa là Học đạo đức, đối nhân xử thế trước, hoạn quan Thái Luân. Ông dùng vỏ cây, học kiến thức sau. sợi gai, vải rách,... để chế tạo ra giấy. – Hiện nay, “lễ” nên được hiểu khái quát Kĩ thuật in bắt nguồn từ thói quen ki tên hơn: Học làm người trước, học kiến thức sau; bằng triện của người Trung Quốc cổ đại. nếu không dù có tài giỏi đến mấy, không giúp Người ta đã khắc những con chữ lên tấm gỗ giống như khắc những con dấu rói phủ SOẠN THEO BỘ SÁCH CÁNH DIỀU - 0919574295 66

GIÁO ÁN LỊCH SỬ 6. – NĂM HỌC 2021-2022 ích được cho xã hội, thậm chí gây nguy hiểm một lớp mực mỏng lên bề mặt tấm gỗ, đặt cho xã hội. tờ giấy lên, dùng gạt để gạt nhẹ lên tờ Bước 3. HS báo cáo giấy. GV quay số ngẫu nhiên gọi học sinh lên bảng Thuốc súng được phát minh ở Trung trình bày nội dung trong phiếu học tập. Quốc từ cách đây hơn 1 000 năm, bắt đầu Bước 4: GV Nhận xét, trình bày và chốt ý từ thuật luyện đan. Thuốc súng lần đầu (kết luận) được dùng trong quân sự dưới thời Tống. Còn thời gian cho HS xem video Về sau, phát minh này được truyền qua https://youtu.be/Ithm-y83J5c Khám phá Vạn Ân Độ, rồi sang Ả Rập, qua Tây Ban Lý trường thành Nha, đến nhiều nước ở châu Âu Theo em, các triều đại Trung Quốc xây dựng Vạn Lý Trường Thành để làm gì? HOẠT ĐỘNG 3: LUYỆN TẬP a) Mục tiêu: Nhằm củng cố, hệ thống hóa, hoàn thiện kiến thức mới mà HS đã được lĩnh hội ở hoạt động hình thành kiến thức về Trung Quốc cổ đại b) Nội dung: GV hướng dẫn cho HS hoạt động cá nhân hoàn thành bài tập sgk c) Sản phẩm: trả lời câu hỏi thể hiện đầy đủ nội dung bài học; d) Tổ chức thực hiện: -Giao nhiệm vụ hoàn thành 2 bài tập Câu 1. Điều kiện tự nhiên của Trung Quốc cổ đại có những đặc điểm gì nổi bật? Những đặc điểm đó đã tác động như thế nào đến sự hình thành nền văn minh quốc gia này? Câu 2. Em hãy nêu vai trò của nhà Tần đối với lịch sử Trung Quốc. Giáo viên thực hiện các câu hỏi gợi ý Câu 1: “GV có thể hướng dân HS trả lời theo gợi ý sau: - Trung Quốc có hai con sông lớn, hình thành nên những đồng bằng rộng lớn, thuận lợi cho nông nghiệp phát triển. Do đó, nền văn minh cũng sớm hình thành. - Nhiều đổng cỏ rộng lớn là điều kiện để chăn nuôi phát triển. - Mực nước của các con sông lớn lên xuống thất thường nên nhu cầu phải liên kết nhau lại để trị thuỷ do đó sớm hình thành nhà nước. Câu 2: Vai trò của nhà Tần đối với lịch sử Trung Quốc. – Làm rõ vai trò gắn với bối cảnh Trung Quốc cuối thời Xuân Thu – Chiến Quốc (chiến tranh liên miên, sự ra đời của công cụ bằng sắt, sự phát triển của sản xuất,... đặt ra yêu cầu cần phải thống nhất). – Vai trò nhà Tần (thực chất là vai trò của Tần Thuỷ Hoàng) trên hai phương diện: + Về chính trị: chấm dứt chiến tranh, thống nhất lãnh thổ và mở rộng lãnh thổ; xác lập chế độ phong kiến. SOẠN THEO BỘ SÁCH CÁNH DIỀU - 0919574295 67

GIÁO ÁN LỊCH SỬ 6. – NĂM HỌC 2021-2022 + Về kinh tế – văn hoá: thống nhất tiền tệ, cân đong, đo lường; thống nhất chữ viết. Đặt cơ sở cho sự phát triển lâu dài của Trung Quốc về sau HOẠT ĐỘNG 4 VẬN DỤNG a) Mục tiêu: Vận dụng hiểu biết để làm rõ vai trò của phát minh kĩ thuật làm giấy đối với xã hội hiện đại. b) Nội dung: GV hướng dẫn cho HS hoạt động cá nhân hoàn thành bài tập sgk c) Sản phẩm: trả lời câu hỏi thể hiện đầy đủ nội dung bài học; d) Tổ chức thực hiện: -Giao nhiệm vụ hoàn thành 2 bài tập 1. Những thành tựu nào của văn minh Trung Quốc thời cổ đại có ảnh hưởng tới văn hoá của người Việt trong quá khứ và hiện tại? 2.Việc phát minh ra kĩ thuật làm giấy có vai trò gì đối với sự phát triển của xã hội hiện nay? Hướng dẫn HS tranh luận trên cơ sở các gợi ý sau đây: 1. Những thành tựu của văn minh Trung Quốc thời cổ đại có ảnh hưởng tới văn hoá của người Việt trong quá khứ và hiện tại? GV Hướng dẫn bằng các câu hỏi gợi mở:Những ảnh hưởng về tư tưởng tôn giáo;Hội họa - Kiến trúc - Điêu khắc: HS có thể lựa chọn để giới thiệu 2. Phát minh ra kỉ thuật làm giấy? GV Hướng dẫn bằng các câu hỏi gợi mở - Trước khi giấy ra đời các quốc gia đã viết trên những chất liệu nào? - Những bất tiện khi lưu giữ tài liệu được viết trên các chất liệu đó? - Giấy ra đời có ý nghĩa như thế nào? (Gợi ý:đánh dấu cuộc cách mạng trên lĩnh vực truyền bá văn hoá). Ngày nay,dù bước sang thời đại 4.0 với mạng Internet toàn cầu, với lưu giữ thông tin và trao đổi thông tin qua thư điện tử, thì giấy vẫn không mất đi vai trò của nó. Thậm chí giấy không chỉ dùng để lưu giữ thông tin, mà còn nhiều công dụng khác. (như giấy dán tường, giấy trang trí nhà cửa; giấy làm bao bì, làm hộp; giấy làm quạt, làm dù che, làm giấy vệ sinh,...). DẶN DÒ - Hoàn thành bảng KWL ở mục L - Chuẩn bị bài HY LẠP CỔ ĐẠI Ngày soạn Bài 9. HY LẠP VÀ LA MÃ CỔ ĐẠI SOẠN THEO BỘ SÁCH CÁNH DIỀU - 0919574295 68

GIÁO ÁN LỊCH SỬ 6. – NĂM HỌC 2021-2022 (3 tiết) I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức: – Điều kiện tự nhiên của Hy Lạp, La mã cổ đại. – Nhà nước Hy Lạp, La Mã cổ đại. – Những thành tựu văn hoá tiêu biểu của Hy Lạp, La Mã thời kì này. 2. Năng lực - Phát triển năng lực tìm hiểu lịch sử :Kĩ năng đọc hiểu và phân tích thông tin năng lực phân tích tư liệu - Phát triển năng lực nhận thức và tư duy lịch sử + Giới thiệu và phân tích được những tác động của điều kiện tự nhiên (hải cảng, biển đảo) đối với sự hình thành, phát triển của nền văn minh Hy Lạp, La Mã. +Trình bày được tổ chức nhà nước thành bang, nhà nước đế chế ở Hy Lạp và La Mã. + Nêu được một số thành tựu văn hoá tiêu biểu của Hy Lạp và La Mã. - Phát triển năng lực vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học + Sử dụng kiến thức toán học để giải quyết câu hỏi trong bài + Biết cách sử dụng các kiến thức đã học trong bài để giải quyết câu hỏi phần vận dụng 3. Hình thành những phẩm chất Có thái độ trân trọng và đánh giá đúng đắn những cống hiến mang tính tiên phong của người Hy Lạp, La Mã đối với thế giới. II. CHUẨN BỊ THIẾT BỊ VÀ HỌC LIỆU 1. Giáo viên - Giáo án, phiếu học tập. - Lược đồ Hy Lạp, La Mã - Máy tính, máy chiếu. 2. Học sinh - Tìm hiểu vị trí, điều kiện tự nhiên, các thông tin về các thành tựu chủ yếu ở Hy lạp cổ đại. 3. Dự kiến thiết daỵ Tiết 1 Hoạt động khởi động ; Hoạt động hình thành kiến thức mục I Tiết 2: Mục II,III Tiết 3 Mục IV và hoạt động luyện tập, vận dụng III. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC DẠY HỌC HOẠT ĐỘNG 1:KHỞI ĐỘNG a) Mục tiêu: Tạo tâm thế để học sinh xác định được mục tiêu và nội dung về kiến thức, kĩ năng trong bài học Hy Lạp cổ đại b) Nội dung: GV tổ chức cho HS xem video để nêu vấn đề cho HS tìm hiểu trong tiết học SOẠN THEO BỘ SÁCH CÁNH DIỀU - 0919574295 69

GIÁO ÁN LỊCH SỬ 6. – NĂM HỌC 2021-2022 c) Sản phẩm: Hs lắng nghe và suy nghĩ d) Cách thức thực hiện: Bước 1: GV giao nhiệm vụ và cho học sinh xem video https://youtu.be/EpGLwJmRpjE đền Pác-tê-nông ở Hy Lap Bước 2 Đặt vấn đề: Em đã từng nhìn thấy công trình này chưa? Theo em, công trình kiến trúc này nằm ồ quốc gia nào? GV có thể dẫn dắt HS: Ngôi đền đứng sừng sững trên thành cổ Ác-rô-pô-lit ở A-ten (Hy Lạp) được coi là tiêu biểu. Công trình này cũng được đánh giá là một trong những toà nhà tốt nhất mọi thời đại, do nhà điêu khắc nổi tiếng nhất thời cổ đại - Phi-đi-at thiết kế và nhiều kiến trúc sư giỏi khác trực tiếp giám sát quá trình thi công. Vì sao ngôi đền này được coi là biểu tượng của nền dân chủ A-ten và của văn minh phương Tây cổ đại? Theo em, điều gì khiến cho nền văn minh cổ đại này được đánh giá cao như vậy? Văn minh Hy Lạp, La Mã thời cổ đại có điểm gì nổi bật và đã góp vào văn minh nhân loại những thành tựu gì? Đó là những nội dung trong bài học Hôm nay cô trò cùng tìm hiểu HOẠT ĐỘNG 2: KHẮM PHÁ KIẾN THỨC I. ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN 1.Hy lạp cổ đại a) Mục tiêu: Quan sát, khai thác và sử dụng được thông tin của một số tư liệu để nêu được những tác động của điều kiện tự nhiên với sự hình thành Hy Lạp cổ đại b) Nội dung: GV tổ chức cho HS quan sát lược thông tin sgk hoạt động cá nhân để trả lời các câu c) Sản phẩm:Nêu được vị trí địa lý, điều kiện tự nhiên đã hình thành nền văn minh Hy Lạp d. Tổ chức hoạt động Hoạt động thầy - trò Sản phẩm cần đạt Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ - Phạm vi lãnh thổ Hy Lạp cổ đại rộng lớn hơn ngày nay. Gồm: + Nằm ở phía Đông Nam của châu Âu, giáo Địa Trung Haỉ + Phần lớn lãnh thổ nằm trên một bán đảo (Bán đảo là vùng đất có 3 mặt được bao bọc bởi nước) + Phần còn lại là các đảo và meps rìa xuân Quanh địa Trung Hải SOẠN THEO BỘ SÁCH CÁNH DIỀU - 0919574295 70

GIÁO ÁN LỊCH SỬ 6. – NĂM HỌC 2021-2022 - Điều kiện tự nhiên nổi bật của Hy Lạp: + Địa hình bị chia cắt thành vùng đống bằng nhỏ hẹp bởi các dãy núi thấp chạy dài ra biển, đất đai canh tác ít, không màu mỡ nên không thuận lợi cho nông nghiệp trồng lương thực. + Đường bờ biển gồ ghề, có nhiều vũng, vịnh thích hợp cho việc lập những hải cảng buôn bán (xuất nhập khẩu hàng hoá và nô lệ). GV tổ chức hoạt động cá nhân quan sát sơ đồ Hình + Nhiều khoáng sản nên thủ công 9,1 và đọc các thông tin sgk trả lời các câu hỏi sau: nghiệp, luyện kim rất phát triển. - Chỉ vị trí Hy Lạp trên lược đồ? + Khí hậu: Địa trung Hải mùa Đông - Điều kiện tự nhiên tác động thế nào đến sự ôn hoà và ẩm ướt, mùa hè nóng và phát triển của Hy Lạp cổ đại? khô - Vai trò của cảng biển Pi-rê (Piraeus) đối với ⇨ Khó khăn trong phát triển nông sự phát triển của kinh tế Hy Lạp cổ đại. nghiệp Bước 2. HS nhận nhiệm vụ và triển khai hoạt ⇨ Thuận lợi trong việc phát triển động. GV quan sát và hỗ trợ các em nếu cần bằng các ngành kinh tế hướng biển các định hướng gợi mở: (thương mại, đánh bắt cá và - Hy lạp có vị trí địa lý, khí hậu, khoáng sản như nôi trông hải sản) thế nào? - Theo em, với điều kiện tự nhiên như vậy, cư dân Hy Lạp cổ đại có ưu thế phát triển các ngành kinh tế nào? - Xác định vị trí cảng Pi-rê trên lược đồ, Vị trí cảng gần những thành bang nào? Bước 3. HS báo cáo GV quay số ngẫu nhiên gọi học sinh lên bảng trình bày lần lượt các nội dung các bạn khác nhận xét, bổ sung Bước 4: GVđánh giá và chốt ý (kết luận) GV có thể mở rộng kiến thức về giá trị kinh tế và văn hoá của cây ôliu: Đây là cây trông phổ biến.Dầu ô liu để chế biến thức ăn, làm đẹp. Cành lá ô liu tượng trưng cho vinh quang, chiến thắng và hoà bình. Các cây ô liu cổ thụ mọc hoang được coi là linh thiêng và luật ở Athens cổ đại quy định: kẻ nào dám đốn một cây ô liu mọc hoang sẽ bị xử tội SOẠN THEO BỘ SÁCH CÁNH DIỀU - 0919574295 71

GIÁO ÁN LỊCH SỬ 6. – NĂM HỌC 2021-2022 chết (đến thế kỉ IV TCN giảm nhẹ thành lưu đày hoặc nộp phạt). Những vòng lá ô liu trao cho người chiến thắng trong các kì thi Olympia bắt buộc phải lấy từ các cây cổ thụ mọc hoang. Ngày nay, số lượng cây ô liu ở Hy Lạp rất lớn, bình quân 7 cây ô liu/một người dân. Hy Lạp là một trong các quốc gia xuất khẩu dầu ô liu hàng đầu thế giới 2. La Mã cổ đại a) Mục tiêu: Quan sát, khai thác và sử dụng được thông tin của một số tư liệu để nêu và nhận xét được ảnh hưởng của điều kiện tự nhiên tới sự phát triển của La Mã b) Nội dung: GV tổ chức cho HS quan sát lược đồ tranh ảnh để trả lời các câu c) Sản phẩm:Nêu được vị trí địa lý, điều kiện tự nhiên đã hình thành nền văn minh La Mã d. Tổ chức hoạt động Hoạt động thầy – trò Sản phẩm cần đạt + Vị trí: Nhà nước La Mã cổ Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ đại được hình thành trên bán đảo I-ta-li-a (ở Nam Âu) sau được mở rộng ra trên phần lãnh thổ của cả ba châu lục Âu, Á, Phi. + Đường bờ biển phía nam có nhiều vịnh, hải cảng. + Ở thời kì đế quốc, đất đai được mở rộng, có nhiều đồng bằng và đống cỏ rộng lớn nên trồng trọt và chăn nuôi có điều kiện phát triển. + Có nhiều khoáng sản nên GV tổ chức hoạt động nhóm quan sát sơ đồ Hình 9.2 nghề luyện kim phát triển. đọc thông tin sgk và trả lời các câu hỏi sau: Hy lap La mã - Em hãy cho biết vị trí địa lí và điểu kiện tự nhiên nổi bật của La Mã cổ đại. xung quanh đểu được - Điều kiện tự nhiên đã ảnh hưởng như thế nào đến sự hình thành và phát triển của nền văn minh La Mã? Giống biển bao bọc; bờ biển có Bước 2. HS nhận nhiệm vụ và triển khai hoạt động. GV quan sát và hỗ trợ các em nếu cần bằng các định hướng nhiều vịnh, cảng nên gợi mở: thuận lợi để phát triển - Quan sát trên lược đồ tìm giới hạn của La Mã - Đất đai, khí hậu, bờ biển như thế nào? thương mại đường biển; lòng đất có nhiều khoáng sản nên thuận lợi phát triển luyện kim SOẠN THEO BỘ SÁCH CÁNH DIỀU - 0919574295 72

GIÁO ÁN LỊCH SỬ 6. – NĂM HỌC 2021-2022 - Điều kiện tự nhiên của La Mã cổ đại có điểm gì bị chia cắt có nhiều giống và khác so với Hy Lạp cổ đại? thành nhiều đồng Bước 3. Các nhóm báo cáo. GV điều khiển HS trình đổng bằng bằng bày, nhận xét, đánh giá và tổng hợp lại Khác nhỏ hẹp, rộng lớn Bước 4: GV Nhận xét, trình bày và chốt ý (kết luận) không thuận nên trổng - So với Hy Lạp, La Mã thuận lợi hơn để phát triển toàn lợi cho phát trọt và diện kinh tế bao gồm nông nghiệp (trồng trọt và chăn triển nông chăn nuôi nuôi), thủ công nghiệp (luyện kim, chế tác đá, bê tông), nghiệp trổng có điếu ngoại thương (buôn bán với các quốc gia trong khu cây lương kiện phát vực). thực). triển – Với vị trí ở trung tâm Địa Trung Hải, La Mã không chỉ có thuận lợi trong tiến hành buôn bán với các vùng xung quanh Địa Trung Hải mà còn dễ dàng chinh phục những vùng lãnh thổ mới và quản lí hiệu quả cả đế chế rộng lớn. III. TỔ CHỨC NHÀ NƯỚC THÀNH BANG a) Mục tiêu: Trình bày được những đặc trưng nổi bật của tổ chức nhà nước thành bang ở Hy Lạp cổ đại (tiêu biểu là nhà nước Athens) b) Nội dung: GV tổ chức cho HS quan sát lược đồ tranh ảnh để trả lời các câu c) Sản phẩm: vẽ được sơ đồ tổ chức nhà nước Aten và nêu những biểu hiện của nền dân chủ d. Tổ chức hoạt động GIÁO VIÊN CUNG CẤP THÔNG TIN CHO HS: GV giơi thiệu: Khái niệm “nhà nước thành bang”: là những nhà nước nhỏ, có một thành thị là trung tâm, xung quanh là vùng đất trổng trọt. Trong mỗi thành bang có phố xá, lâu đài, đến thờ, sân vận động, nhà hát, bến cảng. Mỗi thành bang có bộ máy quyến lực riêng, luật pháp riêng và tài chính riêng. + Do địa hình bị chia cắt thành nhiều vùng nhỏ, lãnh thổ không lớn nên các nhà nước Hy Lạp được tổ chức theo kiểu nhà nước thành bang. Giữa các nhà nước thành bang không có xu hướng thống nhất thành một nhà nước rộng lớn như kiểu Ấn Độ hay Trung Quốc. Sở dĩ như vậy là do điều kiện tự nhiên và nền tảng kinh tế công thương nghiệp chi phối. SOẠN THEO BỘ SÁCH CÁNH DIỀU - 0919574295 73

GIÁO ÁN LỊCH SỬ 6. – NĂM HỌC 2021-2022 Cuộc họp diễn ra trên quảng trường tại Acropolis, Pericles là người lãnh đạo cao nhất của Athens đứng ở giữa, đang chỉ tay lên trung tâm của Athens – đồi Acropolis – trong đó đền Parthenon cao nhất, nổi bật giữa những công trình kiến trúc. Pericles đang đứng trên bục diễn thuyết của cuộc họp Đại hội công dân. Nhiều công dân tham dự, có người đang nằm, đang ngồi, đang làm việc riêng (nói chuyện, uống rượu, nấu ăn,...). Nhiều người chăm chú nghe bài diễn thuyết của nhưng có những người phản đối (giơ tay đòi đuổi ông xuống), vị trí ông đứng trên quảng trường cũng không phải ở vị trí cao nhất Hoạt động thầy - trò Sản phẩm/Yêu cầu cần đạt Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ Các thành bang ở Hy Lạp ra đời từ thế kỉ VIII - GV tổ chức HS thảo luận nhóm (4 đến hết thế kỉ VI TCN nhóm) + Do địa hình bị chia cắt thành nhiều vùng nhỏ, lãnh thổ không lớn nên các nhà nước Hy Lạp + Tại sao ở Hy Lạp cổ đại lại hình được tổ chức theo kiểu nhà nước thành bang thành tổ chức nhà nước thành bang? + Nhà nước chiếm hữu nô lệ. Đứng đầu là Đại hội đồng nhân dân bầu và cử ra các cơ quan nhà + Trình bày cơ cấu tổ chức của nước quyết định mọi việc nhà nước thành bang A-ten Những biểu hiện của nền dân chủ cổ đại ỏ’ Hy + Chỉ ra những yếu tố dân chủ trong tổ chức nhà nước thành bang A- ten Bước 2. HS nhận nhiệm vụ và triển khai Lạp: hoạt động. GV quan sát và hỗ trợ các em + Cơ quan quyền lực tối cao: Đại hội nhân dân nếu cần bằng các định hướng gợi mở: (gồm toàn bộ công dân nam từ 18 tuổi trở lên; SOẠN THEO BỘ SÁCH CÁNH DIỀU - 0919574295 74

GIÁO ÁN LỊCH SỬ 6. – NĂM HỌC 2021-2022 - Em thấy trong bức tranh có có quyển thảo luận và biểu quyết tất cả những những nhân vật nào? vấn đề hệ trọng của đất nước). - Theo em, người đứng giữa bức + Chế độ bỏ phiếu bằng vỏ sò. tranh là ai? Ông ta đang làm gì?  Những biểu hiện của nến dân chủ cho Những người khác gồm những thấy đây là bước tiến lớn so với chế độ ai? Họ đang làm gì? Xa xa sau chuyên chế ở các nước phương Đông, đám đông là cái gì? chính quyển ở A-ten thuộc vê' các công - Em có nhận xét gì về nền dân chủ dân A-ten, họ có quyến thảo luận và biểu A-ten quyết tất cả những vấn để hệ trọng của Bước 3. HS báo cáo. GV điều khiển các đất nước, bầu ra những viên chức của bộ nhóm lần lượt trình bày, nhóm khác máy nhà nước nhận xét bổ sung theo kỷ thuật 3-2-1  Tuy nhiên nền dân chủ này chỉ dành cho Bước 4: Gvtoor chức cho HS giải đáp một bộ phận dân cư và dựa trên cơ sở là các thắc mắc, mong muốn của HS và sự bóc lột nô lệ - lực lượng đông đảo chốt ý (kết luận) trong xã hội. Rút ra ưu và tồn của nhà nước A-ten III. TỔ CHỨC NHÀ NƯỚC ĐẾ CHẾ a) Mục tiêu: Trình bày được cơ cấu tổ chức nhà nước đế chế ở La Mã cổ đại b) Nội dung: GV tổ chức cho HS quan sát lược đồ tranh ảnh và đọc thông tin để trả lời các câu hỏi c) Sản phẩm: Xác định được sụ lớn mạnh của La Mã, sự phát triển của cơ cấu tổ chức nhà nước từ công hòa sang đế chế d. Tổ chức hoạt động GV cung cấp cho HS 2 kênh thông tin SOẠN THEO BỘ SÁCH CÁNH DIỀU - 0919574295 75

GIÁO ÁN LỊCH SỬ 6. – NĂM HỌC 2021-2022 Hoạt động thầy – trò Sản phẩm cần đạt Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ Thế kỉ III TCN, thành thị - GV phát phiếu học tập cho học sinh và yêu cầu học sinh La Mã lớn đã xâm chiếm các thành thị trên bán đảo I- quan sát lược đồ La Mã cổ đại và đọc thông tin sgk để hoàn ta-li-a và trở thành một đế thành phiếu học tập. chế. Hình thức cá nhân. Thời gian 3 phút Địa bàn ban đầu của La Mã cổ đại - Khi mới thiết lập là nhà ……………………………………… nước cộng hoà không có ………………………………………… Lãnh thổ La Mã cổ vua. Quyền lực nằm trong đại tay Viện Nguyên lão, (300 Phạm vi mở rộng của La Mã cổ đại: thành viên) thuộc các gia ……………………………… đình giàu có nhất của giới ……………………………… + Quan sát vào sơ đồ hình GV, trình bày cơ cấu tổ chức và hoạt chủ nô La Mã - Từ năm 27 TCN chuyển động của nhà nước đế chế ở La Mã cổ đại. +Tại sao Nhà nước La Mã lại phát triển thành một Nhà nước đế sang hình thức nhà nước đế chế, trong khi các nhà nước thành bang ở Hy Lạp lại không có chế, quyền lực nằm trong tay hoàng đế xu hướng như vậy? Bước 2. HS nhận nhiệm vụ và triển khai hoạt động. GV quan sát và hỗ trợ các em nếu cần bằng các định hướng gợi mở: - Xác định vị trí thành phố cổ Roma trên bản đồ - Xác định ranh giới lãnh thổ đế chế La Mã thời cực thịnh ở các phía đông, tây, nam, bắc - Quan sát lược đồ, em hãy thử giải thích: Vì sao nói: “Vào đầu Công nguyên, La Mã đã biến Địa Trung Hải thành ao nhà của nó”? - Quyền lực thời cộng hoà như thế nào? Thời đế chế thay đổi như thế nào? Bước 3. Các nhóm báo cáo. GV điều khiển HS trình bày, nhận xét, đánh giá và tổng hợp lại Bước 4: GV Nhận xét, trình bày và chốt ý (kết luận) + Cộng hoà: nước không có vua hay hoàng đế; người đứng đầu do công dân bầu chọn. + Đế chế: một nước trong đó vua hay hoàng đế xâm lược và chiếm lãnh thổ các nước khác, tạo ra một lãnh thổ rộng lớn hơn SOẠN THEO BỘ SÁCH CÁNH DIỀU - 0919574295 76

GIÁO ÁN LỊCH SỬ 6. – NĂM HỌC 2021-2022 + Để cai quản được lãnh thổ rộng lớn bao trùm nhiều phần của cả ba châu lục (Âu, Á, Phi) vào thời kì đế quốc La Mã thì cần một bộ máy nhà nước trong đó quyến lực tập trung vào trong tay một người, đó là hoàng đế. Trong khi đó, các thành bang ở Hy Lạp lại chủ yếu phát triển kinh tế công thương nghiệp, buôn bán bằng đường biển ở các hải cảng sầm uất, nên không có xu hướng mở rộng lãnh thổ và hình thành nhà nước đế chê' như ở La Mã III. MỘT SỐ THÀNH TỰU VĂN HOÁ TIÊU BIỂU CỦA HY LẠP VÀ LA MÃ CỔ ĐẠI a) Mục tiêu:- Quan sát, khai thác. và sử dụng được thông tin để kể được một số thành tựu văn minh tiêu biểu của người Hy lap, đồng thời hiểu được giá trị của những thành tựu đó đối với ngày nay. b) Nội dung: GV tổ chức cho HS tìm hiểu về những thành tựu tiêu biểu của Hy Lạp, La Mãvà xác định được những thành tựu vẫn đang có giá trị đến ngày nay c) Sản phẩm: Lập được bảng thành tựu văn hoá tiêu biểu của Hy Lạp d. Tổ chức hoạt động PHIẾU HỌC TẬP Lĩnh vực Thành tựu Lịch Chữ viêt Các ngành khoa học Kiến trúc Hoạt động thầy - trò Sản phẩm/Yêu cầu cần đạt Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ Nhiều thành tựu vẫn đang có giá trị to lớn đến ngày GV tổ chức HS thảo luận nhóm (4 nay nhóm) hoàn thành phiếu học tập Chữ viết của người La Mã, đây là một trong những Sau khi học sinh hoàn thành GV đóng góp vĩ đại của cư dân La Mã cho loài người. cho - - - HS thảo luận những Nhiều chữ ngày nay vẫn được sử dụng như A, B, L, thành tựu nào còn được bảo tồn O, Q, X, Y, Z,... Nhiều danh từ chung được dùng phổ đến nay Em ấn tượng với thành biến hiện nay như senat (thượng viện), politic (chính tựu nào nhất? Vì sao? trị), republic (cộng hoà),... đều xuất phát từ La Mã. Bước 2. HS nhận nhiệm vụ và - Các công trình kiến trúc và kiểu kiến trúc Hy Lạp, triển khai hoạt động. GV quan sát La mã vẫn được bảo tồn và phổ biến trên khắp thế giới (như Nhà hát lớn Thành phố Hồ Chí Minh, Cổng SOẠN THEO BỘ SÁCH CÁNH DIỀU - 0919574295 77

GIÁO ÁN LỊCH SỬ 6. – NĂM HỌC 2021-2022 và hỗ trợ các em nếu cần bằng các thành Brandenburg (Berlin, Đức), sân vận động cấu định hướng gợi mở: trúc theo kiểu nhà hát ngoài trời của Hy Lạp,...). - Lịch chúng ta đang sử - Văn học và kịch Hy Lạp vẫn là đề tài yêu thích của dụng hiện nay ntn? sân khấu kịch và điện ảnh hiện đại (Hai bộ sử thi và - Trong lĩnh vực toán học các vở kịch vẫn được trình diễn hoặc dựng thành chúng ta có còn sử dụng phim, ví dụ phim Thành Troy lấy ý tưởng từ từ sử thi những định lý nào của các của Home) nhà bác học thời kỳ này - Các thành tựu về toán học, vật lí, triết học, y học,... - Có công trình kiến trúc nào vẫn được dạy trong các nhà trường hiện nay (định lí xây dựng kiểu dáng Hy tam giác đồng dạng của Thales; định lí tam giác vuông lạp, La Mã ngày xưa không của Pythagore; đòn bẩy, định lí về sức đẩy của nước,... Bước 3. Các nhóm báo cáo. GV của Archimedes,...). cho các nhóm trưng bày cả lớp + Thế vận hội Olympia vẫn được tổ chức 4 năm một nhận xét từng nhóm lần như người Hy Lạp từng tổ chức, mặc dù những Bước 4: GV Nhận xét, trình bày môn thi đấu phong phú hơn. Ở Việt Nam, gần đây các và chốt ý (kết luận) và phân tích cuộc thi chạy Marathon đã trở nên phổ biến thêm một số thành tựu có ý - Nhờ phát minh ra loại bê tông trình độ kĩ thuật của nghĩa đối với nhân loại người La Mã trong xây dựng đền đài, cầu cống, đường sá mà nhiều đoạn đường ngày nay vẫn được sử dụng. Lĩnh vực Thành tựu Lịch Dương lịch- một năm có 365 ngày 6h chia thành 12 tháng Chữ viêt Các sáng tạo ra chữ cái La-tinh, trở thành chữ viết của nhiều quốc gia trên thế ngành giới hiện nay. khoa học ● Toán học: ịnh lí tam giác đồng dạng của Thales; định lí tam giác vuông Kiến trúc của Pythagore; ● Vật lý định lí về sức đẩy của nước,... của Archimedes, - Sử học: Hê-rô-đôt - Văn học: Một số tác giả tiêu biểu là Hô-me với tác phẩm Hi-át và Ô-đi- xê (Hy Lạp), nhà soạn kịch Xô-phốc với vở ơ-địp làm vua (Hy Lạp),.. - Triết học - Thiên văn học - Đền Parthenon, đền Dớt ở Ơlempi - tượng thần Vệ nữ SOẠN THEO BỘ SÁCH CÁNH DIỀU - 0919574295 78

GIÁO ÁN LỊCH SỬ 6. – NĂM HỌC 2021-2022 - Tượng lực sĩ ném đĩa HOẠT ĐỘNG 3: LUYỆN TẬP a) Mục tiêu: Nhằm củng cố, hệ thống hóa, hoàn thiện kiến thức mới mà HS đã được lĩnh hội ở hoạt động hình thành kiến thức về Hy lạp, La Mã cổ đại Sử dụng kiến thức toán học để giải quyết câu hỏi trong bài b) Nội dung: GV hướng dẫn cho HS hoạt động cá nhân hoàn thành bài tập sgk c) Sản phẩm: nêu và giải thích được các ngành kinh tế phát triển của Hy Lạp, tính được tỉ lệ % từ đó rút ra kết luận : chế độ dân chủ ở Athens chỉ dành cho những công dân tự do d) Tổ chức thực hiện: -Giao nhiệm vụ hoàn thành 3 bài tập Câu 1. Điều kiện tự nhiên tác động như thế nào đến sự hình thành và phát triển của văn minh Hy Lạp, La Mã? Câu 2. Quan sát sơ đồ tổ chức đế quốc nhà nước La Mã và sơ đồ nhà nước Hy Lạp, hãy cho biết những điểm khác nhau tổ chức nhà nước Bằng kiến thức lịch sử đã học, em hãy cho biết vai trò của Viện Nguyên lão trong thời kì đế chế khác với thời kỳ cộng hoà như thế nào ? Câu 3. Theo ước tính, vào thế kỉ V TCN, ở thành bang A-ten có khoảng 400 000 dân, trong đó đàn ông tự do có quyền công dân chỉ khoảng 30 000 người. Em hãy tính xem có bao nhiêu % dân số có quyền công dân trong nhà nước dân chủ A-ten? Điều đó khác gì với cư dân có quyền công dân ở Việt Nam hiện nay - Gợi ý của GV: SOẠN THEO BỘ SÁCH CÁNH DIỀU - 0919574295 79

GIÁO ÁN LỊCH SỬ 6. – NĂM HỌC 2021-2022 Câu 1: HS nêu được những đặc điểm đặc biệt về điếu kiện tự nhiên của Hy Lạp, La Mã: - Điều kiện đất đai không thuận lợi cho việc trồng các loại cây lương thực. Phần lớn là loại đất cứng, khô, do vậy chỉ đến khi đồ sắt xuất hiện thì khối cư dân ở đây mới có điều kiện phát triển, nhà nước mới xuất hiện. (xuất hiện nhà nước muộn) - Có đường biên giới biển dài, khúc khuỷu, hình răng cưa, biển Địa Trung Hải thì hiền hòa, thuận lợi cho việc đi lại, trú ngụ của tàu thuyền và hình thành các hải cảng tự nhiên, đặc biệt là các hoạt động đánh bắt hải sản và mậu dịch hàng hải. - Có một diện tích đảo khá lớn nằm rải rác trên Địa Trung Hải, đặc biệt là Hy Lạp, nơi ra đời và tồn tại nhiều thành thị và trung tâm thuơng mại từ rất sớm. - Nguồn tài nguyên khoáng sản khá phong phú: tài nguyên rừng đa dạng cùng nhiều khoáng sản quý như đồng, chì, sắt, vàng, đá quý, đất sét (Hy Lạp)… Câu 2 Ý 1 Có thể tổ chức HS theo nhóm, dựa vào những kiến thức đã học để tranh luận, có thể đưa ra ý kiến, khác nhau hoặc cùng ý kiến, nhưng quan trọng là có lí lẽ đúng để bảo vệ cho ý kiến của mình. Ý 2. Thời cộng hoà, Viện Nguyên lão có quyền tối thượng (nêu các ý trong hình 11.3). Sang thời đế chế, sự khác biệt lớn nhất là Viện Nguyên lão chỉ có danh nghĩa, không có quyền hành thực tế, hoàng đế thâu tóm mọi quyền lực. Câu 3. GV hướng dẫn HS sử dụng tư liệu và vận dụng phép tính đơn giản của toán học để tiến hành tính toán: 400000 -> 100% 30000 -> X X =30.000 x 100 : 400000 = 7,5 % Đáp án: khoảng 7,5 % dân số Athens cổ đại có quyền công dân. Từ đó, GV cho HS rút ra kết luận: chế độ dân chủ ở Athens chỉ dành cho những công dân tự do, đa số dân Athens là nô lệ và không có quyền công dân. Ở Việt Nam công dân 18 tuổi trở lên có quyền bầu của và ứng cử HOẠT ĐỘNG 4: VẬN DỤNG a) Mục tiêu: Luyện tập kĩ năng vận dụng kiến thức lịch sử đã học vào cuộc sống hiện nay SOẠN THEO BỘ SÁCH CÁNH DIỀU - 0919574295 80

GIÁO ÁN LỊCH SỬ 6. – NĂM HỌC 2021-2022 b) Nội dung: GV hướng dẫn cho HS biết cách sử dụng các kiến thức đã học trong bài để giải quyết câu hỏi c) Sản phẩm: trả lời câu hỏi thể hiện đầy đủ nội dung bài học; d) Tổ chức thực hiện: Câu hỏi1. Quan sát logo của Tổ chức Văn hoá, Khoa học và Giáo dục của Liên hợp quốc (UNESCO), em hãy cho biết: Logo đó lấy ý tưởng từ công trình kiến trúc nổi tiếng nào của Hy Lạp cổ đại - GV giới thiệu cho HS biết về tổ chức uy tín nhất trên thế giới về văn hoá, khoa học và giáo dục thuộc Liên hợp quốc (UNESCO: United Nations Educational Scientific and Cultural Organization). - GV hướng dẫn HS quan sát lại nguồn tư liệu (ví dụ 10.6 trang 56 hay hình đền Parthenon ở tư liệu 10.3) để rút ra kết luận. Câu hỏi 2 Em hãy kể tên một số thành tựu văn hoá của La Mã cổ đại vẫn được ứng dụng trong thời kì hiện đại. - Gợi ý sản phẩm Lĩnh vực Thành tựu Vận dụng ngày nay Luật học và – Luật 12 bảng, Các nước Âu – Mĩ hiện này đều xây dựng luật dựa lịch sau này hoàn trên nền tảng Luật 12 bảng. chỉnh thành Luật – Lịch Caesar sử dụng phổ biến đến tận thế kỉ XVI; Chữ viết và La Mã. là cơ sở để Giáo hoàng Gregory XII cải tiến và hoàn chữ số – Lịch Caesar. thiện Công lịch được dùng đến hiện nay. – Chữ La tinh. Cơ sở của 200 ngôn ngữ và chữ viết trên thế giới. – Chữ số La Mã. – Chữ La tinh ngày nay vẫn là ngôn ngữ quốc tế; vẫn dùng phổ biến trong y dược học. – Chữ số ngày nay vẫn dùng đánh số các đề mục lớn; đánh số trên đồng hồ, những trang nằm trước SOẠN THEO BỘ SÁCH CÁNH DIỀU - 0919574295 81

GIÁO ÁN LỊCH SỬ 6. – NĂM HỌC 2021-2022 phần chính của một quyển sách, đánh số cho một số hoạt động nào đó (ví dụ đại hội Đảng,...). Kiến trúc – Mái vòm. – Xây dựng các nhà thờ, công trình công cộng. Kĩ thuật – Xi măng, bê Xây dựng nhà cửa, công trình công cộng, đường sá, tông, xây dựng cầu cống, quy hoạch đô thị. đường sá, cầu cống DẶN DÒ Về nhà. Hoàn thành BÀI TẬP CUỐI CHƯƠNG Em hãy lập bảng so sánh phương Đông, phương Tây theo các nội dung: Nội dung so sánh Phương Đông cổ đại Phương Đông cổ đại Thời điểm xuất hiện Nhà nước Khu vực xuất hiện Nhà nước Đặc điểm tổ chức Nhà nước Ngành kinh tế chủ đạo Chuẩn bị bài 12 : Các vương quốc Đông Nam Á thế kỉ X CHƯƠNG IV. ĐÔNG NAM Á TỪ NHỮNG THẾ KỈ TIẾP GIÁP CÔNG NGUYÊN ĐẾN THẾ KỈ X SOẠN THEO BỘ SÁCH CÁNH DIỀU - 0919574295 82

GIÁO ÁN LỊCH SỬ 6. – NĂM HỌC 2021-2022 BÀI 10. SỰ RA ĐỜI VÀ PHÁT TRIỂN CỦA CÁC VƯƠNG QUỐC Ở ĐÔNG NAM Á (TỪ NHỮNG THẾ KỶ TIẾP GIÁP CÔNG NGUYÊN ĐẾN THẾ KỈ X) (2tiết) I.MỤC TIÊU 1. Kiến thức: - Vị trí địa lí của khu vực Đông Nam Á. - Quá trình xuất hiện và sự giao lưu thương mại của các quốc gia sơ kì ở Đông Nam Á từ đầu Công nguyên đến thế kỉ VII. - Sự hình thành và phát triển ban đầu của các vương q uôca phong kiến từ thế kỉ VII đến thế kỉ X ở ĐNA 2. Năng lực: - Phát triển năng lực tìm hiểu lịch sử :Khai thác và sử dụng được thông tin có trong tư liệu, hình thành kĩ năng đọc bản đồ, lược đồ để xác định mối liên giữa các quốc gia cổ với các vương quốc phong kiến và quốc gia Đông Nam Á hiện tại. - Phát triển năng lực nhận thức và tư duy lịch sử + Trình bày được vị trí địa lý của khu vực + Miêu tả được sự xuất hiện của các vương quốc cổ trước thế kỉ VII +Trình bày được quá trình hình thành và phát triển của các vương quốc phong kiến ở Đông Nam Á (từ thế kỉ VII đến thế kỉ X). + Phân tích được tác động chính của quá trình giao lưu thương mại ở các vương quốc phong kiến Đông Nam Á đến thế 1II-X - Phát triển năng lực vận dụng + Vận dụng kiến thức để liên hệ với hiện tại (mối liên hệ giữa các vương quốc cổ, vương quốc phong kiến và các quốc gia Đông Nam Á hiện tại). - Năng lực tự học, giao tiếp, hợp tác 3. Hình thành những phẩm chất - Chăm chỉ: Sưu tầm tư liệu phục vụ học tập - Yêu đất nước, tự hào về khu vực Đông Nam Á; có ý thức xây dựng Cộng đồng Đông Nam Á đoàn kết và cùng phát triển. II. CHUẨN BỊ THIẾT BỊ VÀ TÀI LIỆU DẠY HỌC 1. Chuẩn bị của GV - Lược đồ các quốc gia Đông Nam Á. - Tranh ảnh về thành tựu văn hoá Đông Nam Á công trình kiến trúc, tượng Phật… 2. Chuẩn bị của HS - Sưu tầm tranh ảnh về thành tựu văn hoá Đông Nam Á các lĩnh vực kiến trúc, điêu khắc, lễ hội… SOẠN THEO BỘ SÁCH CÁNH DIỀU - 0919574295 83

GIÁO ÁN LỊCH SỬ 6. – NĂM HỌC 2021-2022 3. Dự kiến tiết học Tiết 1: Khởi động và mục I Tiết 2: Mục II và luyện tập vận dụng III. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC DẠY VÀ HỌC HOẠT ĐỘNG 1: KHỞI ĐỘNG a) Mục tiêu: Tạo tâm thế để học sinh xác định được mục tiêu và nội dung về kiến thức, kĩ năng trong bài học b. Nội dung: GV cho HS quan sát cờ và trả lời tên quốc gia, xác định các quốc gia nằm ở khu vực nào. c. Sản phẩm: HS biết được quốc kì của các quốc gia thuộc khu vực Đông Nam Á và xác định được vị trí của Đông Nam Á trên bản đồ thế giới. d. Tổ chức thực hiện Hoạt động của GV và HS Dự kiến sản phẩm Bước 1: Giao nhiệm vụ GV chia lớp thành 4 nhóm GV cho HS chơi trò chơi “Bạn đến từ quốc gia nào?”- “ Where are you from?”. HS sẽ được quan sát những lá quốc kì sau đó trả lời tên các quốc gia. Luật chơi: lần lượt từng nhóm xung phong trả lời tên quốc gia theo thứ tự, nhóm nào không trả lời được sẽ bị mất lượt, nhóm nào trả lời được đúng nhiều tên quốc gia nhất sẽ thắng. - Câu hỏi quà tặng cho niềm tự hào dân tộc: ? Quốc kì Việt Nam có ý nghĩa như thế nảo? - Tìm thông điệp về nội dung bài học: ? Các quốc gia này thuộc khu vực nào ở Châu Á? Quốc kì Quốc gia Quốc kì Quốc gia In-đô-nê-xi- a SOẠN THEO BỘ SÁCH CÁNH DIỀU - 0919574295 Bru-nây Phi-lip-pin 84

GIÁO ÁN LỊCH SỬ 6. – NĂM HỌC 2021-2022 Bước 2:Thực hiện nhiệm vụ Xin-ga-po HS quan sát quốc kì và thực hiện yêu cầu. Việt Nam Bước 3: Báo cáo nhiệm vụ: Thái Lan Hs trả lời tên của các quốc gia tương ứng với quốc Mi-an-ma Lào kì. Cam-pu- Bước 4: Đánh giá kết quả học tập chia - GV ghi nhận câu trả lời của HS; Đánh giá kết Ma-lai-xi-a quả (sản phẩm) thực hiện nhiệm vụ của HS, sau Đông- ti- mo đó GV dẫn dắt vào bài. Các quốc gia được nhắc đến đều nằm trong khu vực Đông Nam Á. Hiện 85 nay là một khu vực rất phát triển với sự tồn tại của một tổ chức khu vực rộng lớn và có uy tín trên thế giới đó là Cộng đồng các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN). Vị trí địa lí của khu vực Đông Nam Á có gì đặc biệt? ngay từ đầu công nguyên đến thế kỉ VII, ở đây đã xuất hiện các vương quốc SOẠN THEO BỘ SÁCH CÁNH DIỀU - 0919574295

GIÁO ÁN LỊCH SỬ 6. – NĂM HỌC 2021-2022 cổ nào? Từ thế kỉ VII đến thế kỉ X ở đây đã xuất hiện những quốc gia phong kiến nào? kinh tế chính ban đầu ở đây là gì? HOẠT ĐỘNG 2: KHẮM PHÁ KIẾN THỨC I. VỊ TRÍ ĐẠI LÝ CỦA ĐÔNG NAM Á a) Mục tiêu: Rèn luyện kĩ năng đọc bản đồ và sử dụng được thông tin của một số tư liệu để xác định được vị trí, địa hình, khí hậu của khu vực Đông Nam Á b) Nội dung: GV tổ chức cho HS quan sát lược đồ để xác định vị trí khu vực và hoàn thành phiếu học tập c) Sản phẩm:hoàn thành phiếu học tập d. Tổ chức hoạt động Hoạt động thầy - trò Sản phẩm/Yêu cầu cần đạt PHIẾU HỌC TẬP 1 Quan sát lược đồ vị trí các quốc gia Đông Nam Á và đọc thông tin sách giáo khoa em hãy hoàn thành phiếu học tập sau: Đông Nam Á là một khu vực khá rộng nằm ở phía …………. châu Á, bao gồm hai khu vực riêng biệt …………………….. và ………………………………….. Nằm giữa hai đại dương lớn đó là: …………………………. và …………………………………… là cầu nối giữa hai quốc gia ………………… và ………………….., giữa lục địa ………………….với châu Đại Dương. Nằm trong vùng khí hậu………………, là quê hương của cây ………… và các loại gia vị, hương liệu quý hiếm. Bước 1: Giao nhiệm vụ - Đông Nam Á nằm ở phía Đông GV yêu cầu HS quan sát bản đồ các nước Đông Nam châu Á, bao gồm hai khu vực Nam Á ngày nay và hoàn thành phiếu học tập 1 theo riêng biệt đó là Đông Nam Á lục địa cặp và Đông Nam Á hải đảo. - Nằm giữa hai đại dương lớn đó là: Ấn Độ Dương và Thái Bình Dương là cầu nối giữa 2 quốc gia Ấn Độ và Trung Quốc, giữa lục địa Á –Âu với châu Đại Dương.+ Nằm trong vùng khí hậu nhiệt đới gió mùa, nóng ẩm, mưa nhiều: là quê hương của cây lúa nước và các loại gia vị, hương liệu Lược đồ ĐNA ngày nay quý hiếm. SOẠN THEO BỘ SÁCH CÁNH DIỀU - 0919574295 86

GIÁO ÁN LỊCH SỬ 6. – NĂM HỌC 2021-2022 ? Em hãy xác định vị trí của khu vực Đông Nam Á trên bản đồ. Bước 2. HS nhận nhiệm vụ và triển khai hoạt động. GV quan sát và hỗ trợ các em nếu cần bằng các định hướng gợi mở: - ĐNA nằm ở đâu? Bao gồm những khu vực nào? - Có địa hình và khí hậu như thế nào? Theo em, với kiểu khí hậu đó đã tạo điều kiện cho Đông Nam Á phát triển nền kinh tế gì? - Việt nam nằm ở khu vực nào trong ĐNA Bước 3. Báo cáo kết quả + Gọi 1 cặp bất kỳ báo cáo phiếu học tập các cặp khác bổ sung góp ý. GV điều khiển HS trình bày, nhận xét, đánh giá + Gọi 2 cặp lên chỉ vị trí , giới hạn các nước trên lược đồ Bước 4: GV Nhận xét, trình bày và chốt ý (kết luận) II. QUÁ TRÌNH XUẤT HIỆN CÁC VƯƠNG QUỐC CỔ Ở ĐÔNG NAM Á TỪ THẾ KỈ VIITCN ĐẾN THẾ KỶ VII a) Mục tiêu: - Rèn luyện kỉ năng đọc bản đồ và sử dụng được thông tin của một số tư liệu để miêu tả được sự xuất hiện của các vương quốc cổ trước thế kỉ VII b) Nội dung: GV tổ chức cho HS quan sát lược đồ H10.2 và đọc thông tin thảo luận nhóm đọc tên các vương quốc cổ ở ĐNA, đồng thời nhận xét sự hình thành của các quốc gia đó c) Sản phẩm: đọc đúng tên 10 quốc gia trên bản đồ và nhận xét được khu vực ĐNA lục địa hình thành nhiều quốc gia d. Tổ chức hoạt động Hoạt động thầy - trò Sản phẩm/Yêu cầu cần đạt Bước 1: Giao nhiệm vụ - GV chia lớp thành 4 nhóm, thảo luận 3 phút. Khu Tên quốc gia cổ Tên quốc gia hiện Quan sát trên lược đồ hình 1 lược đồ vị trí các vực nay vương quốc cổ Đông Nam Á từ đầu Công Âu lạc Việt Nam nguyên đến thế kỉ VII: Lâm ấp - Hoàn thành phiếu học theo mẫu: Phù Nam Mi an ma - Em có nhận xét gì về phạm vi hình thành của Sri kse tra các quốc gia sơ kĩ ở Đông Nam Á. SOẠN THEO BỘ SÁCH CÁNH DIỀU - 0919574295 87

GIÁO ÁN LỊCH SỬ 6. – NĂM HỌC 2021-2022 Khu vực lục địa Khu Tên quốc gia cổ Tên quốc gia Chân lạp Cam pu chia vực hiện nay Ha-ri-pun giay- Thái lan Khu vực lục địa a Đva-ra-va-ti Tam-bra lin ga Lang ka su ka Ma lai xi a Ma lay Hải đảo Tu-ma-sic Ka-lin-ga Bu-tu-an =>Các quốc gia sơ kì được hình thành ởHải đảo cả Đông Nam Á lục địa và Đông Nam Á hải đảo nhưng tập trung chủ yếu ở Đông Nam Á lục địa (do điều kiện tự nhiên thuận lợi hơn, nhiều con sông lớn Bước 2. HS nhận nhiệm vụ và triển khai hoạt thuận lợi cho dân cư quần tụ, sinh sống). động. HS quan sát lược đồ, rút ra đặc điểm chung của những vị trí xuất hiện các vương quốc cổ: nơi có những dòng sông lớn đổ ra biển, thuận lợi cho phát triển nông nghiệp và giao lưu với thế giới bên ngoài). GV quan sát và hỗ trợ các em nếu cần bằng các định hướng gợi mở: Nhóm 1,2 - Điều kiện hình thành các vương quốc cổ ở Đông Nam Á có gì giống với sự hình thành các quốc gia cổ đại đầu tiên ở phương Đông? - Kể tên các con sông lớn ở Đông Nam Á lục địa? Sông Mê Kông chảy qua những quốc gia nào? - Vương quốc nào phát triển mạnh nhất SOẠN THEO BỘ SÁCH CÁNH DIỀU - 0919574295 88

GIÁO ÁN LỊCH SỬ 6. – NĂM HỌC 2021-2022 Bước 3. Gọi một nhóm báo cáo, các nhóm khác bổ sung góp ý. GV điều khiển HS trình bày, nhận xét, đánh giá Bước 4: GV Nhận xét, trình bày và chốt ý (kết luận) III. SỰ HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN BAN ĐẦU CỦA CÁC VƯƠNG QUỐC PHONG KIẾN (thế kỉVII-X) a) Mục tiêu: HS xác định được những vương quốc xuất hiện trong giai đoạn từ thế kỉ VII đến thế kỉ X trên bản đồ, qua đó rèn luyện năng lực sử dụng bản đồ khai thác kiến thức b) Nội dung: GV tổ chức cho HS nghiên cứu tư liệu, tích hợp kiến thức địa lí, tự giải quyết vấn đề: xác định trên bản đồ vị trí những vương quốc xuất hiện trong giai đoạn từ thế kỉ VII đến thế kỉ X. c) Sản phẩm: Đông Nam Á lục địa Đông Nam Á hảo đảo. Tên quốc gia Tên quốc gia ngày Tên quốc gia phong Tên quốc gia ngày phong kiến nay kiến nay Đại Cồ Việt Việt Nam Sri-vi-giay a In dô nê xia Cham Pa Cam Pu Chia Ma ta ram Ằng Co Ka-lin-ga Pa gan Mi An Ma Sri Kse-tra d. Tổ chức hoạt động Hoạt động thầy - trò Sản phẩm/Yêu cầu cần đạt Phiếu học tập Đông Nam Á lục địa Đông Nam Á hảo đảo. Tên quốc gia Tên quốc gia ngày Tên quốc gia phong Tên quốc gia ngày phong kiến nay kiến nay Bước 1: Giao nhiệm vụ 89 - GV chia lớp thành 4 nhóm, thảo luận 3 phút. + Quan sát lược đồ đồ. Hình 10.lược đồ các vương quốc phong kiến Đông Nam Á từ thế kỉ VII đến thế kỉ X. SOẠN THEO BỘ SÁCH CÁNH DIỀU - 0919574295

GIÁO ÁN LỊCH SỬ 6. – NĂM HỌC 2021-2022 + Hoàn thành bảng thống kê và nhận xét về phạm vi hình thành các vương quốc phong kiến ở Đông Nam Á Bước 2. HS nhận nhiệm vụ và triển khai hoạt động GV quan sát và hướng dẫn HS Bước 3. Các nhóm dán sản phẩm lên bảng, cả lớp quan sát nhận xét góp ý và đánh giá từng nhóm Bước 4. GV đánh giá cho điểm và chốt HOẠT ĐỘNG 3: LUYỆN TẬP a) Mục tiêu: GV kết hợp kiểm tra kiến thức với luyện tập năng lực mô tả và tái hiện để tìm. Đặc điểm nổi bật nét tương đồng về vị trí địa lý của các vương quốc cổ ĐNA, tác động của giao lưu thươg mại đã kích thích sự phát triển về kinh tế và ảnh hưởng về văn hoá b) Nội dung: GV hướng dẫn HS hoàn thành bài tập sgk c) Sản phẩm: Hoàn thành bài tập theo đúng gợi ý d) Tổ chức thực hiện: - Giao nhiệm vụ hoàn thành 3 GV hướng dẫn cách khai thác tư liệu bài tập 1. Em hãy trình bày đặc điểm nổi bật về vị trí địa lí , điều kiện tự nhiên của khu vực Đông Nam Á. 2. Em hãy nêu những điểm tương đồng về vị trí địa lí của các vương quốc cổ ở ĐNA SOẠN THEO BỘ SÁCH CÁNH DIỀU - 0919574295 90

GIÁO ÁN LỊCH SỬ 6. – NĂM HỌC 2021-2022 3.Ghép các vương quốc cổ ở Đông Nam Á với tên địa danh ra đời ở cột tương ứng trong bảng dưới đây: - Gợi ý sản phẩm Câu 1. - Vị trí địa lí thuận lợi: nằm án ngữ trên con đường hàng hải nối giữa Ấn Độ Dương và Thái Bình Dương, nối các quốc gia phương Đông với Địa Trung Hải. - Điểu kiện tự nhiên thuận lợi: Mạng lưới sông ngòi dày đặc, đất đai tương đối màu mỡ, khí hậu gió mùa, nhiều sản vật phong phú. Câu 2. Đặc điểm chung của những vị trí xuất hiện các vương quốc cổ: nơi có những dòng sông lớn đổ ra biển, thuận lợi cho phát triển nông nghiệp và giao lưu với thế giới bên ngoài. Câu 3: Ghép tên vương quốc: Phù Nam - Hạ lưu sông Mê Công Chăm Pa - Miền trung Việt Nam Đva-ra-va-ti - Mê Nam Tha-tơn - Lưu vực sông I-ra-oa-đi Kê-đa - Bán đảo Mã Lai Ma-lay-u - In-đô-nê-xi-a HOẠT ĐỘNG 4: VẬN DỤNG a) Mục tiêu: Rèn luyện kĩ năng sưu tầm thông tin intenet để viết một bài giới thiệu chia sẻ với bạn bè b) Nội dung: GV hướng dẫn HS hoàn thành bài tập sgk c) Sản phẩm: Hoàn thành bài tập theo đúng gợi ý d) Tổ chức thực hiện: Bài tập 1: Về nhà sưu tầm thông tin trên intenet, sách báo để giới thiệu về quá trình hình thành một số quốc gia sơ kỳ ở ĐNA SOẠN THEO BỘ SÁCH CÁNH DIỀU - 0919574295 91

GIÁO ÁN LỊCH SỬ 6. – NĂM HỌC 2021-2022 (Tổ 1; Giới thiệu về Cham Pa, tổ 2 giới thiệu về Âu Lạc. tổ 3 Phù Nam) -Giáo viên hướng dẫn cách khai thác tư liệu https://vi.wikipedia.org/wiki/Ch%C4%83m_Pa https://vi.wikipedia.org/wiki/Ph%C3%B9_Nam https://vi.wikipedia.org/wiki/%C3%82u_L%E1%BA%A1c - Gợi ý sản phẩm Quá trình hình thành của quốc gia Chăm-pa: Vương Quốc Champa là một Quốc gia độc lập, tồn tại từ khoảng thế kỷ thứ 7 đến năm 1832 (thế kỷ thứ 18) trên phần đất nay thuộc miền Trung Việt Nam. Cương vực của Chăm Pa lúc mở rộng nhất trải dài từ Quảng Bình, dãy núi Hoành Sơn ở phía Bắc cho đến Bình Thuận ở phía Nam và từ biển Đông cho đến tận miền núi phía Tây của nước Lào ngày nay. Văn hóa Chăm Pa chịu ảnh hưởng của văn hóa Trung Quốc, Campuchia và Ấn Độ đã từng phát triển rực rỡ với những đỉnh cao là phong cách Đông Dương và phong cách Mỹ Sơn mà nhiều di tích đền tháp và các công trình điêu khắc đá, đặc biệt là các hiện vật có hình lin-ga vẫn còn tồn tại cho đến ngày nay cho thấy ảnh hưởng của Ấn giáo và Phật giáo là hai tôn giáo chính của chủ nhân vương quốc Chăm Pa xưa. Chăm Pa hưng thịnh nhất vào thế kỷ thứ 9 và 10 và sau đó dần dần suy yếu dưới sức ép Nam tiến của Đại Việt từ phía Bắc và các cuộc chiến tranh với Đế quốc Khmer. Năm 1471, Chăm Pa chịu thất bại nặng nề trước Đại Việt và nước Chăm Pa thống nhất chấm dứt tồn tại. Phần lãnh thổ còn lại của Chăm Pa tiếp tục bị các chúa Nguyễn thôn tính lần hồi và đến năm 1832 toàn bộ vương quốc chính thức bị sáp nhập vào Việt Nam. DĂN DÒ CHUẨN BỊ BÀI MỚI NHÓM 1,2 SOẠN THEO BỘ SÁCH CÁNH DIỀU - 0919574295 92

GIÁO ÁN LỊCH SỬ 6. – NĂM HỌC 2021-2022 Tìm hiểu về Chùa Suê-đa-gon Tìm hiểu các thông tin sau: 1. Địa điểm (thành phố/ tỉnh/ bang/ quốc gia): 2. Thời gian xây dựng: 3 Mục đích xây dựng: 3. Câu chuyện lịch sử : Gợi ý địa chỉ tìm hiểu: https://vi.wikipedia.org/wiki/Ch%C3%B9a_Shwedagon NHÓM 3,4 Tim những hình ảnh đặc trưng về các công trình kiến trúc điêu khắc ở ĐNA thời cổ đại: - Công trình đó xây dựng ở đâu? Khi nào? Mục đích xây dựng? Gợi ý địa chỉ tìm hiểu https://vungoidanang.wordpress.com/2014/12/03/nghe-thuat-va-kien-truc-dong-nam-a/ SOẠN THEO BỘ SÁCH CÁNH DIỀU - 0919574295 93

GIÁO ÁN LỊCH SỬ 6. – NĂM HỌC 2021-2022 Ngày soạn. Ngày dạy BÀI 11 GIAO LƯU THƯƠNG MẠI VÀ VĂN HOÁ Ở ĐÔNG NAM Á (TỪ ĐẦU CÔNG NGUYÊN ĐẾN THẾ KỈ X) (2 tiêt) I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức Những tác động chính của quá trình giao lưu văn hoá ở Đông Nam Á từ đầu Công nguyên đến thế kỉ X. 2. Năng lực - Phát triển năng lực tìm hiểu lịch sử + Kĩ năng đọc bản đồ (chỉ ra con đường quốc tế trên vùng biển Đông Nam Á trước thế kỉ X). - Phát triển năng lực nhận thức và tư duy lịch sử + Hiểu được ảnh hưởng của văn hoá Ấn Độ đối với sự phát triển của lịch sử khu vực trong mười thế kỉ đầu Công nguyên + Phân tích được những tác động của quá trình giao lưu thương mại và văn hoá đối với khu vực trong mười thế kỉ đầu Công nguyên - Phát triển năng lực vận dụng Xác định được chủ quyền Biển Đông thuộc về vương quốc nào ngày xưa và quốc gia nào ngày nay. Tập trung vào hoạt động phần I, trang 71 và đặc biệt trong câu hỏi vận dụng 3, trang 72 - Năng lực chung: Tự chủ, tự học, giao tiếp và hợp tác 3. Hình thành những phẩm chất – Trách nhiệm: từ sự thật lịch sử về con đường giao lưu văn hoá ở Đông Nam Á, giáo dục chủ quyển biển đảo cho HS. – Nhân ái: giáo dục tinh thần chia sẻ giữa các nền văn hoá (học hỏi, hoà nhập, không thôn tính, không xâm lược). II. CHUẨN BỊ THIẾT BỊ VÀ TÀI LIỆU DẠY HỌC 1. Chuẩn bị của GV - Giáo án soạn theo định hướng phát triển năng lực, phiếu học tập dành cho HS. - Các kênh hình (phóng to). - Những tư liệu bổ sung về các thành tựu văn hoá chủ yếu của Đông Nam Á. - Máy tính, tivi 2. Chuẩn bị của HS - Sưu tầm tranh ảnh về thành tựu văn hoá Đông Nam Á các lĩnh vực kiến trúc, điêu khắc, lễ hội… SOẠN THEO BỘ SÁCH CÁNH DIỀU - 0919574295 94

GIÁO ÁN LỊCH SỬ 6. – NĂM HỌC 2021-2022 3. Dự kiến tiết dạy Tiết 1 giao lứu thương mại Tiết 2 giao lưu văn hoá III. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC DẠY VÀ HỌC HOẠT ĐỘNG 1: KHỞI ĐỘNG a) Mục tiêu: Tạo tâm thế để học sinh xác định được mục tiêu và nội dung về kiến thức, kĩ năng trong bài học b) Nội dung: GV tổ chức cho HS quan sát lược đồ và trả lời câu hỏi c) Sản phẩm: chỉ đúng các con đường thương mại giữa ĐNA với các nước trên thế giới d) Cách thức thực hiện: GV yêu cầu HS lên bảng chỉ các con đường thương mại giữa ĐNA và các nước Do vị trí địa lí nằm án ngữ trên con đường hàng hải nối giữa Ấn Độ Dương và Thái Bình Dương, nằm trong vùng nhiệt đới khí hậu gió mùa, tạo điều kiện phát triển nền nông nghiệp lúa nước và có nhiều hương liệu quý. Từ đầu công nguyên, khu vực Đông Nam Á đã giao lưu thương mại với các nước trong khu vực, đồng thời có sự giao lưu văn hoá với các nền văn minh lớn như Trung Quốc, Ấn Độ. Quá trình này diễn ra như thế nào? Tác động gì đến sự ra đời nền văn minh Đông Nam Á? Chúng ta…. HOẠT ĐỘNG 2: KHẮM PHÁ KIẾN THỨC TÁC ĐỘNG CỦA QUÁ TRÌNH GIAO LƯU THƯƠNG MẠI SOẠN THEO BỘ SÁCH CÁNH DIỀU - 0919574295 95

GIÁO ÁN LỊCH SỬ 6. – NĂM HỌC 2021-2022 a) Mục tiêu: trình bày được những tác động chính của giao lưu thương mại đối với khu vực mười thế kỉ đầu Công nguyên b) Nội dung: GV hướng dẫn học sinh đọc thông tin, quan sát kênh hình thảo luận nhóm hoàn thành phiếu học tập c) Sản phẩm: hoàn thành phiếu học tập d) Cách thức thực hiện: Hoạt động thầy - trò Sản phẩm/Yêu cầu cần đạt Phiếu học tập Quá trình giao lưu thương mại ở Đông Nam Á - Con đường giao lưu thương mại: ………………………………………………… - Quốc gia giao lưu thương mại với khu vục Đông Nam Á: …………………… - Trung tâm buôn bán:……………………………………………………………. - Sản phẩm trao đổi:…………………………………………………………….. - Tác động Bước 1. Chuyển giao nhiệm vụ + Do nhu cầu trao đổi hàng hoá GV chia lớp thành 4 nhóm, đọc sách mục, quan sát các các nước TQ, Ấn Độ, và các nước kênh hình để hoàn thành phiếu học tập khu vực Địa Trung Hải mở tuyến Bước 2 HS thực hiện nhiệm vụ đường thương mại trên biển ở Giáo viên hỗ trợ: Đông Nam Á. - Quan sát vào lược đồ 13.4, các em hãy mô tả con + Sản phẩm trao đổi: lương thực, đường mà thương nhân nước ngoài đi qua vùng biển Gia vị, hương liệu (hạt tiêu, hoa Đông Nam Á mười thế kỉ đầu Công nguyên.? hổi, nhục đậu khấu, quế, gừng) - Tại sao người ta cần đi qua vùng biển Đông Nam Á? + Thương cảng nổi tiếng: Óc Eo - Thương nhân những vùng nào trên thế giới có mặt ở (Phù Nam), Pa-lem-bang (Sri Vi- Đông Nam Á? giay-a), Trà Kiệu (Chăm-pa),... - Quan sát các tư liệu 11.1, 11.2 và 11.3 cho biết * Tác động những hiện vật trong các tư liệu đó kể lại chuyện gì đã Giao lưu thương mại đã thúc đẩy xảy ra trong lịch sử khu vực những thế kỉ đầu Công sự ra đời của những trung tâm nguyên? (Một số nơi Đông Nam Á đã có hoạt động thương mại tại khu vực Đông buôn bán, có sự hiện diện đồng tiền và của thương Nam Á, dẫn đến sự phát triển nhân nước ngoài) nhanh của lịch sử khu vực, tác Bước 3. Các nhóm dán sp lên bảng. Gọi 1 đại diện 1 động trực tiếp đến sự ra đời của nhóm lên trình bày, cả lớp quan sát nhận xét góp ý và những vương quốc cổ nằm trên đánh giá từng nhóm con đường giao lưu đó. SOẠN THEO BỘ SÁCH CÁNH DIỀU - 0919574295 96

GIÁO ÁN LỊCH SỬ 6. – NĂM HỌC 2021-2022 Bước 4. GV đánh giá cho điểm và chốt và chuyển ý: heo chân những con thuyền buôn bán đến từ nước ngoài, văn hoá bên ngoài cũng có mặt ở khu vực Đông Nam Á. Chúng ta tiếp tục tìm hiểu ở hoạt động tiếp theo của bài: giao lưu văn hoá tác động đến khu vực Đông Nam Á như thế nào trong buổi bình minh của lịch sử các vương quốc cổ nơi đây? II. TÁC ĐỘNG CỦA QUÁ TRÌNH GIAO LƯU VĂN HOÁ 1. Tôn giáo a) Mục tiêu: Nêu được một số tín ngưỡng tôn giáo ở Đông Nam á b) Nội dung: GV hướng dẫn học sinh đọc thông tin, quan sát kênh hình thực hiên trả lời các câu hỏi c) Sản phẩm: kể đúng tên các tín ngưỡng, tôn giáo ở khu vực ĐNA d) Cách thức thực hiện: Hoạt động thầy - trò Sản phẩm/Yêu cầu cần đạt Bước 1. Chuyển giao nhiệm vụ - Đông Nam Á có nhiều tín Hoạt động cá nhân: ngưỡng dân gian, hầu hết có liên - Kể tên một số tín ngưỡng dân gian ở Việt Nam quan đến hoạt động sản xuất nông mà em biết. nghiệp: - Dựa vào nội dung trong SGK, kết hợp quan sát + tín ngưỡng phồn thực, hình ảnh 14.1 Em cho biết hình ảnh này mang + tín ngưỡng thờ Thần - Vua dáng dấp cảu nền tôn giáo nào? + tục cầu mưa Bước 2 HS thực hiện nhiệm vụ - Tôn giáo Giáo viên hỗ trợ: + Phật giáo và Hin-đu giáo của Bước 3. GV gọi bất kỳ 1 HS trả lời, các bạn khác lắng Ấn độ giáo theo chân nhà buôn nghe, nhận xét và bổ sung và nhà truyền giáo vào ĐNA Bước 4. GV đánh giá cho điểm và chốt và chuyển ý: - Các tín ngưỡng bản địa ở Đông Theo chân những con thuyền buôn bán đến từ nước Nam Á đã kết hợp, dung hoà với ngoài, văn hoá bên ngoài cũng có mặt ở khu vực những tôn giáo bên ngoài như Ấn Đông Nam Á. Các nước ĐNA Ngoài những tín Độ giáo, Phật giáo, tạo nên đời ngưỡng bản địa họ còn biết tiếp thu chọn lọc một số sổng tín ngưỡng đa dạng, phong thành tựu văn hoá của Trung Quốc và Ấn Độ phú. trên con đường giao lưu đó. 2, Chưqx viết và văn học SOẠN THEO BỘ SÁCH CÁNH DIỀU - 0919574295 97

GIÁO ÁN LỊCH SỬ 6. – NĂM HỌC 2021-2022 a) Mục tiêu: Nêu quá trình giao lưu văn hoá giữa các nước Đông Nam Á với các quốc gia trong khu vực (Trung Quốc, Ấn Độ)… Tác động của quá trình giao lưu văn hoá đến sự hình thành nền văn minh khu vực Đông Nam Á trong mười thế kỷ đầu công nguyên. b) Nội dung: GV hướng dẫn học sinh đọc thông tin, quan sát kênh hình trả lời câu hỏi c) Sản phẩm: hoàn thành phiếu hoạc tập và HS kề được tên những chữ viết cổ của cư dân Đông Nam Á và tên một số tác phẩm văn học tiêu biểu của các nước Đông Nam Á có chịu ảnh hưởng của văn học Ấn Độ trong thời gian này. d) Cách thức thực hiện: Hoạt động thầy - trò Sản phẩm/Yêu cầu cần đạt Bước 1 chuyển giao nhiệm vụ Hoạt động cá nhân: - Đọc thông tin và quan sát kênh hình sgk em hãy cho biết chữ viết của cư dân ĐNA có nguồn gốc từ đâu? - Các cư dân Đông Nam Á tạo ra - Hãy cho biết những bằng chứng nào chứng nhiều loại chữ viết trên cơ sở tiếp tỏ chữ viết, văn học Đông Nam Á chịu ảnh thu chữ Phạn của người Ấn Độ. hưởng của văn hoá Ấn Độ, Trung Quốc. Riêng người Việt thì tiếp thu chữ Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ giáo viên gợi ý Hán của người Trung Quốc. bằng các câu hỏi gợi mở: - Văn học các quốc gia Đông Nam + Quan sát hình 11.5 em nhận thấy điều gì? Á cũng tiếp thu văn học Ấn Độ, đặc Bước 3. GV gọi bất kỳ 1 HS trả lời, các bạn khác biệt là việc phóng tác các bộ sử thi lắng nghe, nhận xét và bổ sung từ sử thi Ra-ma-y-a-na của Ấn Độ. Bước 4. GV đánh giá cho điểm và chốt 1. Đông Nam Á nằm giữa: Ấn Độ và Trung Quốc. 2. - Quốc gia có những ảnh hưởng sâu đậm đến khu vực là Ấn Độ. 3. - Cư dân Đông Nam Á tiếp thu văn hoá Ấn Độ một cách hoà bình, trên cơ sở chủ động lựa chọn những yếu tố phù hợp trong quá trình lập quốc và phát triển, chủ yếu trong các lĩnh vực tôn giáo, chữ viết, văn học, nghệ thuật 3. Kiến trúc điêu khắc a) Mục tiêu: Nêu tên các công trình kiến trúc, điêu khắc nổi tiếng ở khu vực ĐNA và nhận xét được lĩnh vực này chụi ảnh hưởng đậm nét cảu văn hoá Ấn Độ SOẠN THEO BỘ SÁCH CÁNH DIỀU - 0919574295 98

GIÁO ÁN LỊCH SỬ 6. – NĂM HỌC 2021-2022 b) Nội dung: GV hướng dẫn học sinh trình bày sản phẩm chuẩn bị ở nhà về các công trình kiến trúc c) Sản phẩm: d) Cách thức thực hiện: Hoạt động thầy - trò Sản phẩm/Yêu cầu cần đạt Bước 1 chuyển giao nhiệm vụ Kiến trúc và điêu khắc Đông Nam - Kiểm tra sản phẩm chuẩn bị của học sinh (sản Á từ đầu Công nguyên đến thế kỉ phẩm giao về nhà tiết trước) X có đặc điểm: - Chọn sản phẩm của nhóm có chất lượng lên - Nghệ thuật kiến trúc và điêu trình bày khắc Đông Nam Á đều chịu ảnh Bước 2: đại diện nhóm trình bày hưởng đậm nét của các tôn giáo Giáo viên gọi nhóm 1 trình bày sản phẩm của nhóm như Ấn Độ giáo, Phật giáo, - Cho đại diện từng nhóm lên trình bày trước lớp. Các - Kiểu kiến trúc An Độ giáo tiêu bạn trong nhóm có thể bổ sung để đầy đủ và hay hơn. biểu ở Đông Nam Á là kiến trúc Yêu cẩu cần đạt: HS thấy được ảnh hưởng của Ân Độ đền - núi, như đền Bô-rô-bu-đua, giáo đến các công trình kiến trúc, điêu khắc của các Laro Glong-grang (In-đô-nê-x-a), nước Đông Nam Á. khu di tích Mỹ Sơn (Việt Nam),... - GV hỏi HS: Kiến trúc và điêu khắc Đông Nam Á từ - Nghệ thuật điều khắc Đông đầu Công nguyên đến thê' kỉ X có điểm gì nổi bật? Nam Á cũng chịu ảnh hưởng rõ Yêu cẩu cần đạt: HS trả lời được nghệ thuật kiến trúc rệt của An Độ với các loại hình và điêu khắc Đông Nam Á đều chịu ảnh hưởng đậm chủ yếu là phủ điều, các bức nét của các tôn giáo như Ấn Độ giáo, Phật giáo. chạm nỗi, tượng thần, Phật,.. Bước 3 GV nhân xét chốt HOẠT ĐỘNG 3: LUYỆN TẬP a) Mục tiêu: GV kết hợp kiểm tra kiến thức với luyện tập năng lực mô tả và tái hiện mối liên hệ giữa khu vực Đông Nam Á với thế giới bên ngoài từ đầu Công nguyên đến thế kỉ X b) Nội dung: GV hướng dẫn HS hoàn thành bài tập sgk c) Sản phẩm: Hoàn thành bài tập theo đúng gợi ý d) Tổ chức thực hiện: - Giao nhiệm vụ hoàn thành bài tập. sgk GV hướng dẫn cách khai thác tư liệu bài tập Ghi vắn tắt nội dung theo hướng dẫn trong bảng dưới đây thể hiện sự tác động của quá trình giao lưu thương mại và văn hóa ở Đông Nam Á từ đầu Công Nguyên đến thế kỉ X: Tác động của quá trình giao lưu thương mại Tác động của quá trình giao lưu văn hóa Thương nhân Ấn Độ hoạt động mạnh mẽ ở Phật giáo và Hin-đu giáo du nhập vào Đông Nam Á Đông Nam Á SOẠN THEO BỘ SÁCH CÁNH DIỀU - 0919574295 99

GIÁO ÁN LỊCH SỬ 6. – NĂM HỌC 2021-2022 ?? ? ? Tác động của quá trình giao lưu văn hóa - Gợi ý trả lời Câu 1: Hoàn thành bảng: Tác động của quá trình giao lưu thương mại Thương nhân Ấn Độ hoạt động mạnh mẽ Phật giáo và Hin-đu giáo du nhập vào Đông Nam ở Đông Nam Á Á Thương nhân Trung Quốc mở rộng quan Tiếp thu chữ cổ Ấn Độ, sáng tạo ra chữ viết riêng hệ buôn bán của người Mã Lai, Chăm, Khơ-me... Đông Nam Á cung cấp sản vật tự nhiên Kiến trúc mang đậm dấu ấn kiến trúc Ấn Độ, và thị trường tiêu thụ sản phẩm thủ công điêu khắc chủ yếu tượng thần, tượng phật, phù điêu. HOẠT ĐỘNG 4: VẬN DỤNG a) Mục tiêu: Rèn luyện kĩ năng đọc bản đồ, phân tích và tổng hợp thông tin từ đó nắm rõ chủ quyền trên biển của các cộng đồng cư dân Đông Nam Á. b) Nội dung: GV hướng dẫn HS hoàn thành bài tập sgk c) Sản phẩm: Hoàn thành bài tập theo đúng gợi ý d) Tổ chức thực hiện: - Giao nhiệm vụ hoàn thành bài tập Dựa vào lược đồ 13.4, đối chiếu với bản đồ 12.1, em hãy cho biết con đường thương mại ở Đông Nam Á đi qua những vùng biển, đại dương nào ngày nay? GV cho HS xem lại lược đồ 13.4, chiếu bản đồ Đông Nam Á (bản đồ 12.1 của bài 12) cho HS quan sát. SOẠN THEO BỘ SÁCH CÁNH DIỀU - 0919574295 100

Pages:

Tâm Nguyên

Sư 6 CÁNH DIỀU

Like this book? You can publish your book online for free in a few minutes!

Create your own flipbook

TOP SEARCH

business design fashion music health life sports home marketing children

Sư 6 CÁNH DIỀU

Description: Sư 6 CÁNH DIỀU

Read the Text Version

Tâm Nguyên

TOP SEARCH

RELATED PUBLICATIONS