ความรู้เกี่ยวกับเทคโนโลยีดิจิทัล

ความรู้เกยี่ วกบั เทคโนโลยดี จิ ทิ ลั การนาเครอ่ื งมือ อปุ กรณ์ และเทคโนโลยดี ิจิทลั ท่ีมีอยใู่ นปัจจบุ นั เชน่ คอมพิวเตอร์ โทรศพั ท์ แทปเลต โปรแกรมคอมพิวเตอร์ และส่อื ออนไลน์ มาใชใ้ หเ้ กิดประโยชน์ สงู สดุ ในการส่อื สาร การปฏิบตั งิ าน และการทางานรว่ มกนั หรอื ใชเ้ พ่ือพฒั นา กระบวนการทางาน หรอื ระบบงานในองคก์ รใหม้ ีความทนั สมยั และมีประสทิ ธิภาพ จาเป็นตอ้ งมีความรูเ้ บือ้ งตน้ เก่ียวกบั การใชอ้ ปุ กรณน์ นั้ ๆ ซง่ึ จะสง่ ผลใหก้ ารใชง้ านเกิด ประสทิ ธิภาพสงู สดู

• เทคโนโลยดี จิ ทิ ลั (Digital literacy) คืออะไร • ทกั ษะความเขา้ ใจและใชเ้ ทคโนโลยดี ิจิทลั หรือ Digital literacy หมายถึง ทกั ษะในการนาเคร่ืองมือ อปุ กรณ์ และเทคโนโลยดี ิจิทลั ท่ีมีอยใู่ นปัจจุบนั เช่น คอมพิวเตอร์ โทรศพั ท์ แทปเลต โปรแกรมคอมพิวเตอร์ และส่ือออนไลน์ มาใชใ้ หเ้ กิด ประโยชน์สูงสุด ในการสื่อสาร การปฏิบตั ิงาน และการทางานร่วมกนั หรือใชเ้ พ่อื พฒั นากระบวนการทางาน หรือระบบงานในองคก์ รใหม้ ีความทนั สมยั และมี ประสิทธิภาพ

• ทกั ษะดงั กล่าวครอบคลมุ ความสามารถ ๔ มติ ิ 1. การใช้ (Use) 2. เขา้ ใจ (Understand) 3.การสร้าง (create) 4.เขา้ ถึง (Access) เทคโนโลยดี ิจิทลั ไดอ้ ยา่ งมีประสิทธิภาพ

BIG DATA • ทาไมต้อง Big Data? • ปัจจุบนั เราทุกคนใชง้ านโซเชียลมีเดีย เช่น You tube, Facebook, Twitter, Google, Netflix, Walmart, Starbucks ส่ิงหน่ึงท่ีทาให้ โซเชียลมีเดียเหล่าน้ีประสบความสาเร็จ คือ Big Data เป็นการนาขอ้ มูลจานวน มหาศาลท่ีไดจ้ ากการใหบ้ ริการมาใชว้ เิ คราะห์ เพื่อหาโอกาสทางธุรกิจ ใชป้ ระกอบการ ตดั สินใจในเรื่องสาคญั ๆ ท้งั การพฒั นาดา้ นการขายและการตลาด การปรับปรุงสินคา้ บริการใหต้ อบโจทยค์ วามตอ้ งการของผบู้ ริโภคยคุ ใหม่ท่ีเปล่ียนแปลงอยา่ งรวดเร็ว รวมถึงภาคการผลิตที่นาขอ้ มูล Big Data ไปใชใ้ นการวเิ คราะห์เพ่อื เพิ่ม Productivity ในกระบวนการผลิตและการดาเนินงาน

Big Data คือ ขอ้ มูลขนาดใหญ่/ปริมาณมาก หรือ ขอ้ มูลจานวนมากมหาศาล ทุกเรื่อง ทุกแง่มุม ทุกรูปแบบ ซ่ึงอาจเป็นขอ้ มูลที่มีโครงสร้างชดั เจน (Structured Data) เช่น ขอ้ มูลท่ีเกบ็ อยใู่ นตารางขอ้ มูลต่างๆ หรืออาจเป็นขอ้ มูลก่ึงมีโครงสร้าง (Semi- Structured Data) เช่น ลอ็ กไฟล์ (Log files) หรือแมก้ ระทงั่ ขอ้ มูลที่ไม่มีโครงสร้าง (Unstructured Data) เช่น ขอ้ มูลการโตต้ อบปฏิสมั พนั ธ์ผา่ นสงั คมเครือขา่ ย (Social Network) เช่น Facebook, twitter หรือ ไฟลจ์ าพวกมีเดีย เป็นตน้ ซ่ึงอาจจะเป็น ขอ้ มูลภายในองคก์ รและภายนอกท่ีมาจากการติดต่อระหวา่ งองคก์ ร หรือจากทุกช่องทางการ ติดต่อกบั ลูกคา้ แต่ท้งั หมดน้ีกย็ งั คงเป็นเพียงขอ้ มูลดิบท่ีรอการนามาประมวลและวเิ คราะห์เพอ่ื นาผลท่ีไดม้ าสร้างมูลคา่ ทางธุรกิจ ขอ้ มูลเหล่าน้ีอาจจะไม่ไดอ้ ยใู่ นรูปแบบท่ีองคก์ รสามารถ นาไปใชไ้ ดท้ นั ที แต่อาจมีขอ้ มูลท่ีเป็นประโยชนต์ ่อองคก์ รบางอยา่ งแฝงอยู่

Big Data มีคุณลกั ษณะสาคญั อยู่ 4 อย่าง คือ • ปริมาตร (Volume) หมายถึง ขอ้ มูลน้นั มนั ตอ้ งมีขนาดใหญ่มาก ซ่ึงไมส่ ามารถประมวลผลปริมาณ ของขอ้ มูลดว้ ยระบบฐานขอ้ มูลได้ จาเป็นตอ้ งใชค้ ลงั ขอ้ มูล (Data Warehouse) และ ซอฟตแ์ วร์ฮาดูป (Hadoop) ทางานประสานกนั ในการบริหารจดั การขอ้ มูล • ความเร็ว (Velocity) หมายถึง ขอ้ มูลดงั กล่าวตอ้ งมีอตั ราการเพิ่มข้ึนอยา่ งรวดเร็ว เช่น ขอ้ มูลจาก ภาพถ่ายโทรศพั ทท์ ี่ถูกอบั โหลดข้ึน ขอ้ มูลการพิมพส์ นทนา ขอ้ มูลวดิ ีโอ รวมไปถึงขอ้ มูลการสงั่ ซ้ือสิ้น คา้ พูดง่าย ๆ คือ ขอ้ มูลท่ีมีการเพ่ิมข้ึนตลอดเวลาแบบไมม่ ีหยดุ ย้งั นน่ั แหละ • ความหลากหลาย (Variety) หมายถึง รูปแบบขอ้ มูลตอ้ งมีความหลากหลาย อาจจะเป็นขอ้ มูลที่มี โครงสร้าง ไม่มีโครงสร้าง และก่ึงมีโครงสร้าง ซ่ึงผมไม่ขอลงลึกนะเพราะมนั ซบั ซอ้ นมาก แต่เอาเป็น วา่ รูปแบบขอ้ มูลของ Big Data มนั มีทุกอยา่ ง ไม่ไดจ้ ากดั แค่พวกขอ้ ความ อีเมล์ รูปภาพ ฯลฯ เท่าน้นั • Veracity ไมส่ ามารถนามาใชเ้ ป็นขอ้ มูลที่สมบูรณ์ เพื่อการประกอบการพิจารณาได้

• การใช้ประโยชน์จาก Big Data • ในปัจจุบนั น้ี การนา Big Data มาใชใ้ นภาครัฐ เพ่อื แกป้ ัญหาความเดือดร้อนและลดความ เหล่ือมล้า โดยนาขอ้ มูลในระบบราชการจากหลายหน่วยงาน เช่น ขอ้ มูลสาธารณสุข ทะเบียน ราษฎ์ ที่ต้งั ของธุรกิจ โรงพยาบาล สถานบาบดั สถานการณ์จา้ งงานฯ มาวเิ คราะห์และการ เชื่อมโยงกนั เกิดเป็นขอ้ มูลขนาดใหญ่ Big Data ของภาครัฐ ผา่ นกระบวนการวเิ คราะห์ เชื่อมโยงเพื่อตอบการใหบ้ ริการของภาครัฐ ตวั อยา่ งเช่น รัฐบาลตอ้ งการช่วยเหลือผมู้ ีรายได้ นอ้ ย แต่แทนท่ีจะช่วยเหลือโดยใหเ้ งินอุดหนุนท่ีเท่าๆ กนั แบบปูพรมท้งั ประเทศ กน็ า Big Data ซ่ึงเป็นขอ้ มูลจากแหล่งต่างๆมาใชช้ ้ีจาเพาะวา่ บุคคลใดท่ีถือวา่ มีรายไดน้ อ้ ย พร้อมท้งั กาหนดระดบั และลกั ษณะความช่วยเหลือที่แตกต่างกนั เช่น ผมู้ ีรายไดน้ อ้ ยท่ีสูงอายุ เป็นผู้ พกิ าร อยกู่ บั บา้ น ใหล้ ูกหลานดูแล รัฐอาจช่วยโดยสนบั สนุนขาเทียม ใหค้ ูปองเขา้ รับการทา กายภาพบาบดั พร้อมท้งั เลือกอาชีพที่เหมาะสมกบั กายภาพของผสู้ ูงอายุ

• การฝึ กอาชีพเพื่อเพ่ิมรายได้ ใหก้ บั ผมู้ ีรายไดน้ อ้ ย พร้อมท้งั จบั คูก่ บั แหล่งงานท่ีอยใู่ กลเ้ คียงกบั ที่พกั อาศยั อีกท้งั ยงั ติดตามและเสนอโอกาสฝึ กอาชีพใหม่ๆ เพ่ิมเติม เพ่ือใหม้ ีรายไดท้ ่ีสูงข้ึนและพฒั นา คุณภาพชีวติ ใหด้ ีข้ึน ซ่ึงถา้ วเิ คราะห์ดูจะเห็นวา่ ขอ้ มูลจานวนมากเกิดการบูรณาการและวิเคราะห์ เพือ่ ใชส้ าหรับการตดั สินใจในการใหบ้ ริการของภาครัฐไดต้ รงกลุ่มเป้าหมาย โดยในปัจจุบนั น้ี จะเห็นได้ จากการใชบ้ ตั รประชาชนเพียงบตั รเดียวกส็ ามารถเขา้ ถึงบริการภาครัฐไดม้ ากข้ึน • Big Data สาหรับภาคเอกชนท่ีนามาใชป้ ระโยชน์ เช่น เวบ็ ไซตอ์ ี-คอมเมิร์ช ที่จดั เกบ็ ขอ้ มูลพฤติกรรมการซ้ือสินคา้ ของลูกคา้ อยา่ งต่อเนื่อง และมีระบบท่ีทาหนา้ ท่ีคดั เลือกสินคา้ อ่ืนๆ ท่ีคาดวา่ ลูกคา้ จะตอ้ งการเพม่ิ เติม แลว้ นาเสนอข้ึนมาใหโ้ ดยอตั โนมตั ิบนหนา้ เวบ็ ไซตอ์ ี- คอมเมิร์ชของลูกคา้ รายน้นั ๆ ท้งั น้ี ลูกคา้ แต่ละคน ไม่จาเป็นตอ้ งนาเสนอสินคา้ เดียวกนั จาก การสงั เกตพฤติกรรมการซ้ือสินคา้ พบวา่ ภาคเอกชนจะมีการเกบ็ ขอ้ มูล ช่ือ ที่อยู่ เพศ เช้ือชาติ อายุ ประวตั ิการซ้ือสินคา้ ชนิดสินคา้ เวลาที่ซ้ือ มูลคา่ สินคา้ นามาวเิ คราะห์จบั คูก่ บั สินคา้ อื่น ท่ีมีศกั ยภาพ ท้งั น้ี เง่ือนไขหรือสูตรการจบั คูอ่ าจแตกต่างกนั ไป ตามกลุ่มลกู คา้ หรือประชากร ในแต่ละประเทศ หรือตามกลุ่มสงั คมหรือวฒั นธรรม

• นอกจากน้นั ภาคเอกชนไดน้ าขอ้ มูล Big Data มาใชป้ ระโยชน์ เพ่อื ยกระดบั ธุรกิจ ดว้ ย การพฒั นาเทคโนโลยแี ชทบอท Chatbot ท่ีสามารถรับมือกบั ความตอ้ งการขอ้ มูลของ ลูกคา้ ที่ติดต่อเขา้ มาจานวนมหาศาลผา่ น Messaging Application ไดอ้ ยา่ งมี ประสิทธิภาพ รวดเร็ว ฉบั ไว พร้อมใหบ้ ริการตลอด 24 ชวั่ โมง และน่ีคือจุดเปล่ียนสาคญั ของ การใหบ้ ริการท่ีจะเขา้ มาใชง้ านแทนคน (Agent) • แมว้ า่ เร่ืองราวของ Big Data ฟังดูแลว้ ยงุ่ ยาก ไม่วา่ จะเป็นอปุ สรรคในระหวา่ งการนาไป ประยกุ ตใ์ ชง้ าน ไปจนถึงการปรับกระบวนการทางานใหม่ เพื่อใหเ้ อ้ือต่อการจดั เกบ็ ขอ้ มูล อีกท้งั ความจาเป็นท่ีจะตอ้ งปรับนโยบายรัฐหรือเอกชนใหส้ อดคลอ้ งกบั การทา Big Data ดว้ ยหรือไม่? จะทาไดส้ าเร็จหรือไม?่ สารพดั เร่ืองที่จะเกิดข้ึน • Big Data ไม่ใช่เร่ืองยากอย่างทห่ี ลายคนกลวั หรือไม่เข้าใจ อาจเพราะมันใหญ่และมี รายละเอยี ดเยอะมาก จงึ ทาให้การใช้งาน Big Data ค่อนข้างมีอุปสรรค แต่แท้จริงแล้ว อุปสรรคต่าง ๆ นีล้ ้วนเป็ นสิ่งทท่ี ุกองค์กรต้องเผชิญหน้า เพ่ือพฒั นาและก้าวกระโดดต่อไป

IOT • IoT หรือ Internet of Things (อนิ เทอร์เน็ตของสรรพสิ่ง) หมายถึง วตั ถุ อุปกรณ์ พาหนะ สิ่งของเครื่องใช้ และส่ิงอานวยความสะดวกในชีวติ อื่น ๆ ท่ีมนุษยส์ ร้างข้ึน โดยมีการฝังตวั ของวงจรอิเลก็ ทรอนิกส์ ซอฟตแ์ วร์ เซ็นเซอร์ และการเชื่อมต่อกบั เครือข่าย ซ่ึงวตั ถุส่ิงของเหล่าน้ี สามารถเกบ็ บนั ทึกและแลกเปลี่ยนขอ้ มูลกนั ได้ อีกท้งั สามารถรับรู้ สภาพแวดลอ้ มและถูกควบคุมไดจ้ ากระยะไกล ผา่ นโครงสร้างพ้นื ฐานการเชื่อมต่อเขา้ กบั สมาร์ทโฟนเท่าน้นั แต่ IoT สามารถประยกุ ตใ์ ชก้ บั อุปกรณ์ทุกอยา่ งท่ีถูกออกแบบมาให้ เช่ือมโยงกนั ไดบ้ นเครือขา่ ยอินเทอร์เน็ตเพอื่ ที่จะสามารถส่ือสารกนั ได้

• สรรพส่ิง (Things) • ในความหมายของ IoT \"สรรพสิ่ง\" หมายถึง อุปกรณ์ สิ่งของเคร่ืองใชท้ ี่แตกต่าง หลากหลาย เช่น เครื่องจกั รต่าง ๆ ในโรงงาน รถยนต์ สก๊ตู เตอร์ จกั รยานท่ีมเี ซ็นเซอร์ ในตวั เครื่องใชภ้ ายในบา้ น กลอ้ งอจั ฉริยะ นาฬิกาเดก็ อปุ กรณ์วดั อตั ราการเตน้ ของ หวั ใจ แทก็ ไบโอชิปท่ีติดกบั ปศุสตั ว์ อุปกรณ์วเิ คราะห์ดีเอน็ เอในส่ิงแวดลอ้ มหรือ อาหาร หรืออปุ กรณ์ภาคสนามของนกั ผจญเพลิงในภารกิจคน้ หาและช่วยเหลือ หนุ่ ยนต์ ดูแลผปู้ ่ วยและผสู้ ูงอายุ และอ่ืน ๆ ซ่ึงไม่เวน้ แม้ เสียงพดู สงั่ งานของมนุษย์

• การประยกุ ต์ใช้งาน IoT (Internet of Things) ในปัจจุบัน • ภาครัฐบาล ภาคเอกชน ภาคอตุ สาหกรรมการผลิต ตลอดจนประชาชนทวั่ ไป ไดน้ า IoT ไปประยกุ ตใ์ ชใ้ นการทางานและชีวิตประจาวนั เพอื่ สร้างรายได้ โอกาส และ ความสะดวกสบายยง่ิ ข้ึนในอตุ สาหกรรมและโครงการต่าง ๆ เช่น • Smart Industry เพ่อื เตรียมความพร้อมก่อนเขา้ สู่ยคุ ของการปฏิวตั ิอุตสาหกรรม Industry 4.0 • Smart City เพ่ือนามาปรับใชร้ ่วมกบั โครงสร้างพ้ืนฐาน และระบบต่าง ๆ ของ เมืองใน 4 ดา้ น คือ ดา้ นการท่องเที่ยว ดา้ นความปลอดภยั ดา้ นส่ิงแวดลอ้ ม และดา้ น เศรษฐกิจ โดยพฒั นา IoT เพื่อตอบสนอง และอานวยความสะดวกในแต่ละดา้ นของ เมือง

• จะเห็นไดว้ า่ Internet of Things (IoT) เร่ิมเขา้ มาเป็นส่วนหน่ึงในชีวติ ของ คนเรามากข้ึน ไม่วา่ จะเป็นการดาเนินชีวติ ภายในบา้ น หรือท่ีทางาน หรือระหวา่ งการ เดินทาง IoT จะเขา้ มาช่วยอานวยความสะดวก ลดข้นั ตอนการทางาน และทาใหก้ ารใช้ ชีวติ ง่ายข้ึน • แต่อยา่ งไรกต็ าม เทคโนโลยี IoT ที่เชื่อมโยงอุปกรณ์ต่าง ๆ เข้าด้วยกัน กอ็ าจมผี ล ก่อให้เกิดความเส่ียงต่อภยั คกุ คามต้งั แต่ระดบั บคุ คลไปจนถึงองค์กรมากขึน้ ดังน้ัน การ เตรียมความพร้อมรับมือภยั คุกคามที่มาพร้อมกับเทคโนโลยเี ป็นประเดน็ ท่ีทุกคนให้ ความสาคัญ เพ่ือขบั เคลื่อนนวตั กรรมให้เกิดประสิทธิภาพสูงสุดในยคุ ดิจิทัล