Intangible Assets

สนิ ทรัพย์ไม่มตี ัวตน คารวศรี ลามะยศ

1 บทที่ 9 สินทรัพย์ไม่มีตวั ตน (Intangible Assets)สาระการเรียนรู้ 1. ความหมายของสินทรพั ย์ไมม่ ตี ัวตน 2. ประเภทของสินทรัพยไ์ มม่ ตี ัวตน 3. การรบั รู้และการวดั มลู คา่ ของสินทรัพย์ไมม่ ตี วั ตน 4. การตดั จาหนา่ ยสินทรัพย์ไมม่ ีตวั ตน 5. การแสดงรายการและการเปิดเผยข้อมลู ในงบการเงินสาระสาคัญ 1. สินทรพั ย์ไมม่ ตี วั ตนหมายถึง สินทรพั ย์ท่ไี มเ่ป็นตวั เงินท่ีสามารถระบุได้และไมม่ ลี ักษณะทางกายภาพ ตอ้ งอยใู่ นความควบคมุ ของกจิ การ และตอ้ งกอ่ ใหเ้ กดิ ประโยชน์เชิงเศรษฐกิจในอนาคตแกก่ จิ การ และแยกเป็นเอกเทศ สามารถแยกหรือแบง่ จากกจิ การ และสามารถ ขายโอน ให้สิทธิ ให้เช ่าหรือแลกเปล่ียนไดอ้ ยา่ งเอกเทศ หรือโดยรวมกบั สัญญา โดยไมค่ านึงวา่ กจิ การต้ังใจจะแยกเป็ นเอกเทศหรือไม ่ 2. กิจการรับรู้รายการและวดั มูลค่าสิ นทรัพ ย์ไมม่ ีตวั ตน เ พ่ือแสดง ฐาน ะ การเ งิ นและผลการดาเนินงานของกิจการได้ถูกตอ้ ง และกิจการจะต้องวดั มูลคา่ เร่ิมแรกด้วยราคาทุนเมอ่ื ถึง วนั ส้ิ นง วดบัญชี ต้อง วดั มูลค่าของสิ นทรัพ ย์ไมม่ ตี ัวตนให ม ่ เพื่อแสดง ฐานะการเงิ นและผลการดาเนินงานใหต้ รงกบั ความเป็นจริง

2จุดประสงค์การเรยี นรู้ 1. อธิบายความหมายของสินทรพั ยไ์ มม่ ีตวั ตนได้ 2. บอกประเภทของสินทรัพยไ์ มม่ ีตวั ตนได้ 3. คานวณและบนั ทกึ บญั ชีเกยี่ วกบั สินทรัพย์ไมม่ ตี วั ตนได้ 4. แสดงรายการและการเปิดเผยขอ้ มลู สินทรัพย์ไมม่ ีตวั ตนในงบแสดงฐานะการเงินได้ 5. มที กั ษะในการบนั ทกึ รายการสินทรัพย์ไมม่ ตี ัวตนตามหลกั การบญั ชีทรี่ ับรองทว่ั ไป 6. นาความรูเ้ กย่ี วกบั สินทรัพย์ไมม่ ตี วั ตนไปประยุกต์ใชใ้ นการปฏิบตั ิงานทางบญั ชีได้สมรรถนะ 1. แสดงความรูเ้ กย่ี วกบั ความหมายของสินทรพั ย์ไมม่ ตี วั ตน 2. แสดงความรูเ้ กยี่ วกบั ประเภทของสินทรัพยไ์ มม่ ตี ัวตน 3. คานวณและบนั ทกึ บญั ชีเกยี่ วกบั สินทรัพยไ์ มม่ ตี ัวตน 4. ปฏบิ ตั ิงานที่ไดร้ ับมอบหมายดว้ ยความละเอียด รอบคอบ สะอาด เรียบรอ้ ย ซือ่ สตั ย์ ขยนัอดทน

3 การประกอบธุรกิจจนเป็ นปึ กแผน่ มคี วามมน่ั คงเป็ นที่เชื่อถือของบุคคลทั่วไป มชี ่ือ ยี่ห้อหรือเรียกอีกอยา่ งวา่ เครื่องหมายการคา้ ของตนเองจนเป็ นที่รู้จักกนั ดีในวงการค้าหรือในตลาดธุรกิจสินคา้ น้นั กจิ การสามารถอาศัยเคร่ืองหมายการคา้ เป็ นเคร่ืองมอื ในการหาประโยชน์ให้แกก่ ิจการได้ดีกวา่ ธุ รกิจอื่น เ คร่ื อง ห ม ายการค้าน้ี ไมม่ ีลัก ษณะ ทาง กาย ภ าพ แต่สามา รถระ บุไ ด้เราจงึ จดั ให้ ความเช่อื ถอื หรือสิทธ์ิอ่ืนใด เป็นสินทรพั ย์ไมม่ ตี วั ตนของกจิ การ ความหมายของสินทรพั ย์ไม่มตี ัวตน สินทรัพย์ไมม่ ตี วั ตน (Intangible Assets) ตามมาตรฐานการบัญชี ฉบบั ท่ี 38 (ปรับปรุง 2557)เร่ื อง สิน ทรัพ ย์ไมม่ ีตวั ตน ได้ใ ห้ความห มายไว้วา่ สิ นทรัพย์ไมม่ ีตัวตนห มายถึงสิ น ทรัพ ย์ทไ่ี มเ่ป็นตวั เงินทีส่ ามารถระบไุ ดแ้ ละไมม่ ลี ักษณะทางกายภาพ ตอ้ งอยูใ่ นความควบคมุ ของกจิ การและตอ้ งกอ่ ให้เกิดประโยชน์เชิงเศรษฐกิจในอนาคตแกก่ ิจการ จากคานิยามดังกลา่ ว สิ นทรัพย์ไมม่ ตี วั ตนจะตอ้ งมลี กั ษณะ 3 ประการ ดงั น้ี 1. สามารถระบุได้และแยกเป็นเอกเทศได้ สามารถแยกหรือแบง่ จากกจิ การ แ ละสามารถขายโอน ให้สิทธิ ให้เชา่ หรือแลกเปลยี่ นไดอ้ ยา่ งเอกเทศ หรือโดยรวมกบั สัญญา โดยไมค่ านึงวา่ กิจการต้งั ใ จจะแยกเป็ นเ อกเทศหรื อไม ่ หรื อ ได้มาจากการทาสัญญาห รือสิ ทธิ ทางกฎห มายอื่น ๆโดยไมค่ านึงถึงวา่ สิทธ์ิเหลา่ น้ัน จะสามารถโอนหรือสามารถแบง่ แยกจากกิจการ หรือจากสิทธิและความผูกพนั อนื่ ๆ 2. ตอ้ งอยใู่ นความควบคมุ ของกจิ การหากกจิ การมีอานาจท่ีจะได้รับประโยชน์เชิงเศรษฐกิจในอนาคตทีเ่ กดิ จากสินทรพั ย์น้ัน และสามารถจากดั ไมใ่ ห้ผู้อ่ืนเข้าถึงประโยชน์ดงั กลา่ วตามปกติซ่งึ มกั เกดิ จากสิทธิตามกฎหมายที่มีผลบงั คบั ใช้ 3. ตอ้ งกอ่ ให้เกิดประโยชน์เชิงเศรษฐกจิ ใ นอนาคตแกก่ ิจการท่ีจะได้รับจากสินทรัพ ย์ไมม่ ีตวั ตน อาจรวมถึงรายไดจ้ ากการขายผลิตภัณฑ์ห รือการใ ห้บริ การ ต้นทุน ที่ประหยัดได้หรือประโยชน์อ่นื ที่เกิดจากการใช้สินทรัพย์ไมม่ ีตัวตนน้ันโดยกจิ การ เชน่ สินทรัพย์ทางปัญญาทีน่ ามาใชก้ บั กระบวนการผลติ อาจชว่ ยลดตน้ ทนุ การผลติ ในอนาคตแทนที่จะทาให้รายไดใ้ นอนาคตเพมิ่ ข้ึน

4 ประเภทของสินทรัพย์ไม่มตี วั ตน สินทรพั ยไ์ มม่ ตี วั ตน มหี ลายชนิดการจัดประเภทของสินทรัพย์ไมม่ ตี วั ตนอาจแบง่ ประเภทไดเ้ ป็น 2 ประเภท ดงั น้ี 1. สินทรัพ ย์ไมม่ ีตัวตนที่อายุการให้ประโยชน์ทราบได้แน่นอน สินทรัพย์ประเภทน้ีตอ้ งปันสว่ นจานวนที่คิดคา่ ตดั จาหน่ายอยา่ งมีระบบตลอดอายุการให้ประโยชน์ของสินทรัพ ย์ไมม่ ีตัวตน กจิ การตอ้ ง เร่ิมตัดจาหน่ายเ มอ่ื สิ นทรัพ ย์น้ัน พร้อมท่ีจะให้ประ โยช น์ได้ กลา่ วคือเมอื่ สินทรัพยอ์ ยูใ่ นสถานท่แี ละสภาพที่สามารถใช้งานได้ตามความประสงค์ของผูบ้ ริหาร กจิ การตอ้ งหยดุ การตดั จาหน่ายสินทรัพย์ไมม่ ีตัวตน ณ วนั ใดวนั หน่ึงที่เกดิ ข้ึนกอ่ นระหวา่ งวนั ท่ีกิจการจดั ประเภทสินทรัพยด์ งั กลา่ วเป็นสินทรัพย์ทถ่ี ือไวเ้พ่ือขาย ไดแ้ ก ่สิทธิบตั ร ลขิ สิทธ์ิ ฯลฯ 2. สินทรัพ ย์ไมม่ ีตัวตนที่อายุการให้ประโยชน์ไมท่ ราบแน่นอน สินทรัพย์ประเภทน้ีมาตรฐานการบัญชี ฉบับท่ี 38 (ปรับปรุง 2557) เรื่อง สินทรัพย์ไมม่ ตี วั ตน ไดก้ าหนดให้กิจการตอ้ งทดสอบการดอ้ ยคา่ โดยการเปรียบเทียบมลู คา่ ทคี่ าดวา่จะไดร้ ับคนื กบั มลู คา่ ตามบญั ชขี องสินทรพั ยน์ ้ันเป็ น รายปี และ เ ม่ือมขี ้อบ่งช้ีวา่ สิ น ทรัพ ย์ไมม่ ีตัวตน น้ัน อาจดอ้ ยคา่ สิน ทรัพย์ไมม่ ตี ัวตนซ่ึงให้ประโยช น์แกก่ จิ การโดยมีอายุไมท่ ราบแน่นอนได้แก ่ คา่ ความนิยม เครื่องหมายการค้าชอ่ื หรือยห่ี อ้ สินคา้ สัมปทานที่ไมม่ ีกาหนดตัวอย่างสินทรัพย์ไม่มีตวั ตนทม่ี ีอายกุ ารให้ประโยชน์ทราบได้แน่นอน สิทธิบัต ร ( Patent) เ ป็ น สิ น ทรัพ ย์ไมม่ ีตัวตนท่ีเ กี่ยวข้อง กบั เ ทคโน โลยี ห มายถึงสิทธิตามกฎหมายทรี่ ฐั มอบใหแ้ กบ่ ุคคลที่ประดิษฐ์คดิ คน้ ส่ิงใหม ่หรือ ออกแบบข้ึนมา โดยบุคคลน้ันไดร้ บั ประโยชน์จากการผลิตและ จาหนา่ ยจา่ ยโอนได้แตเ่ พียงผู้เดียวภายในระยะเวลาท่ีกาหนดและ เมื่อระ ยะเ วลาการใ ห้สิทธิ ส้ิน สุ ดลง การประ ดิษฐ์ ห รือ การออกแบบตามสิ ทธิ บัตรจะตกเป็นสารธารณสมบตั ิทป่ี ระชาชนทวั่ ไปสามารถนาไปใชป้ ระโยชน์ได้ สิทธิบตั รมี 2 ประเภท คอื 1. สิทธิบตั รการประดษิ ฐ์ ทีไ่ ดจ้ ากการประดิษฐ์คิดคน้ ส่ิงใหม ่ หรือการประดิษฐ์ท่ีมขี ้ันตอนการประดษิ ฐ์ท่สี ูงข้ึน หรือเป็ นการประดิษฐ์ท่ีสามารถประยุกต์ใช้ในทางอุตสาหกรรม สิทธิบตั รการประดิษฐ์ทีม่ ขี ้นั ตอนการประดษิ ฐ์ที่สูงข้ึน มอี ายุ 20 ปี นับแตว่ นั ออกสิทธิบัตร สว่ นการประดิษฐ์คดิ คน้ ส่ิงใหม ่และการประดษิ ฐ์ทีส่ ามารถประยกุ ต์ใชใ้ นทางอตุ สาหกรรม ไมส่ ามารถขอรับสิทธิบัตรได้แตจ่ ะขอรบั ในรูปของอนุสิทธิบัตรแทน โดยอนุสิทธิบัตรจะมีอายุเพียง 6 ปี นับต้ังแตว่ นั ท่ีออกสิทธิบตั รน้นั

5 2. สิทธิบตั รการออกแบบผลิตภณั ฑ์ เป็ นสิทธิบตั รของการออกแบบผลิตภัณฑ์ใหมเ่ พื่ออุตสาหกรรมรวมท้งั หัตถกรรม โดยแบบผลิตภณั ฑ์หมายถึงรูปรา่ งของผลิตภณั ฑ์หรือองค์ประกอบของลวดลายหรือสีของผลิตภัณฑ์อันมีลักษณะพิเศษ เชน่ รูปแบบของนาฬิกา ปากกา เป็ นตน้สิทธิบตั รการออกแบบผลิตภณั ฑ์มอี ายุ 10 ปี นับต้งั แตว่ นั ออกสิทธิบตั ร ลิข สิทธ์ิ ( Copyrights) เป็ นสิ น ทรัพ ย์ไมม่ ีตัวตนท่ีเ กยี่ วข้องกบั งานศิลปะ ห มายถึงสิทธิตามกฎหมายที่รัฐมอบให้แกบ่ ุคคลในการสร้างสรรค์วรรณกรรม หรือศิลปกรรม นาฏกรรมดนตรีกรรม โสตทศั นวสั ดุ ภาพยนตร์ งานแพร่ภาพแพร่เสียง เชน่ บทประพันธ์ การเตน้ การราการทาทา่ ทเ่ี ป็นเอกลกั ษณ์ หรือการแสดงที่ประกอบข้ึนเป็ นเรื่องราว งานจิตรกรรม การภาพพิมพ์งานสถาปั ตยกรรม งานภาพ ถา่ ย งานเกี่ยวกบั เพลงที่แตง่ ข้ึนเพ่ือบรรเลง หรือขบั ร้อง เป็ นต้นสิทธิของเจา้ ของลิขสิทธ์ิยอ่ มมสี ิทธิแตเ่พยี งผูเ้ ดียวในการทาซ้าหรือดดั แปลง เผยแพร่ตอ่ สาธารณชนให้เชา่ ตน้ ฉบบั หรือสาเนางานโปรแกรมคอมพิวเตอร์ โสตทศั วสั ดุ ภาพยนตร์ และสื่อบันทึกเสียงใหป้ ระโยชน์อนั เกดิ จากลิขสิทธ์ิแกผ่ อู้ ่นื อนุญาตใหผ้ อู้ น่ื ใชส้ ิทธิโดยจะกาหนดเงื่อนไขอยา่ งใดหรือไม ่กไ็ ดแ้ ตเ่ง่ือนไขดงั กลา่ วจะกาหนดในลกั ษณะทเี่ ป็นการจากดั การแขง่ ขนั โดยไมเ่ป็นธรรมไมไ่ ด้ อายุแหง่ ความคมุ้ ครองสิทธ์ิตามพระราชบญั ญตั ิลิขสิทธ์ิมอี ายุ แห่งความคมุ้ ครองตลอดอายุของผสู้ ร้างสรรค์ และตอ่ อายุไดอ้ ีก 50 ปี นับแตผ่ ูส้ ร้างสรรค์ถึงแกก่ รรม และในกรณีท่ีผู้สร้า งสรรค์เป็นนิตบิ ุคคล ให้ลขิ สิทธ์ิน้นั มอี ายุ 50 ปี นับแตผ่ สู้ รา้ งสรรค์ไดส้ ร้างสรรค์ข้ึน แตถ่ ้ามีการโฆษณางานสรา้ งสรรคน์ ้นั ในระหวา่ งเวลาดงั กลา่ ว ให้ลขิ สิทธ์ิมอี ายุ 50 ปี นบั แตไ่ ดม้ กี ารโฆษณาเป็นคร้ังแรก สาหรับลิขสิทธ์ิ ที่เป็ นงานศิลปะประยุกต์ ให้มอี ายุ 25 ปี นับแตไ่ ดส้ ร้างสรรค์งานข้ึนมาแตถ่ ้ามีการโฆษณางาน สร้าง สรรค์น้ัน ใน ระ ห วา่ งเ วลาดัง กลา่ ว ใ ห้ลิขสิ ทธ์ิ มีอายุ 25 ปีนบั แตไ่ ดม้ กี ารโฆษณาเป็นคร้ังแรก การให้สิทธทิ างการค้า (Franchise) เป็ นสินทรัพย์ไมม่ ตี ัวตนท่ีเกี่ยวขอ้ งกบั สัญญาหมายถึงการให้สิทธิใช้ช่ือ หรือตราสินคา้ หรือเ คร่ืองหมายการค้าในการประกอบกจิ การเฉพาะอยา่ งและตอ้ งมกี ารจา่ ยเงินเป็นคา่ ตอบแทน ซ่ึงผู้อนุญาตให้ใชส้ ิทธิมกั จะเป็ นเจา้ ของสินค้าหรือบริการทไ่ี ดส้ ร้างชื่อเสียงจนเป็ นท่ีรู้จักแพร่หลายเจา้ ของสิทธิมกั กาหนดการผลิต หรือการประกอบการทีเ่ ป็นมาตรฐาน สินคา้ และการให้บริการ รวมถึงวตั ถดุ ิบและการจัดตกแตง่ ร้าน ขนาดพ้ืนท่ี ทาเลท่ีต้ังจะตอ้ งเป็นไปตามรูปแบบท่ีผูอ้ นุญาตกาหนด เชน่ แมคโดนัลต์ สตา ร์บคั ชายสี่หมเ่ี ก๊ยี ว เป็ นตน้อายุของการให้สิทธิทางการคา้ จะมอี ายุ ตามขอ้ กาหนดในสัญญาท่ีไดต้ กลงกนั ไว้ สัมปทาน (License or Permits) เป็ นสินทรัพย์ไมม่ ีตวั ตนท่ีเกีย่ วข้องกบั สัญญา หมายถึงการที่รฐั ให้สิทธิพิเศษแกก่ จิ การในการใชท้ รัพย์สินสาธารณะโดยกจิ การตอ้ งจา่ ยคา่ สัมปทานบัตรแกร่ ฐั ตามที่รฐั กาหนด อาจเป็นสมั ปทานเกย่ี วกบั การจดั หาทรัพยากรธรรมชาติท่ีเป็ นทรัพย์สินของรัฐเชน่ สัมปทานป่าไม้สัมปทานเหมอื งแร่ ฯลฯ หรือสมั ปทานเก่ยี วกบั การดาเนินกจิ การสาธารณูปโภค

6เชน่ สัมปทานการเดนิ รถประจาทาง สัมปทานบริการเรือขา้ มแมน่ ้ าเป็ นต้น อายุของสัมปทานจะมอี ายุตามขอ้ กาหนดในสญั ญาท่ีไดต้ กลงกนั ไว้ สิทธกิ ารเช่า (Leaseholds Right) เป็ นสินทรัพย์ไมม่ ีตวั ตนท่ีเก่ยี วข้องกบั สัญญา หมายถึงสิทธิท่ีไดร้ บั เหนืออสังหาริมทรัพย์ที่เชา่ จากเจา้ ของสินทรัพย์โดยตรงตามระยะเวลาที่กาหนดไว้ในสญั ญาตัวอย่างสินทรัพย์ไม่มีตวั ตนทมี่ อี ายกุ ารให้ประโยชน์ไม่ทราบแน่นอน ค่าคว ามนิย ม ( Goodwill) เป็ น สิน ทรัพ ย์ไมม่ ีตวั ตน เกิดจากปัจจัยท่ีมีคา่ ที่จะ ทาใ ห้ความสามารถในการทากาไรสูงข้ึน ซ่งึ จะนาไปสูก่ ารเพม่ิ ข้นึ ในมลู คา่ ของกจิ การนอกเหนือจากมลู คา่ของสิ นทรัพ ย์ คา่ ความความนิ ยม ห มายถึง คา่ ความสามารถของ ธุรกิจใน การดาเนิ นง านจนมผี ลกาไรสูงกวา่ อตั ราผลตอบแทนตามปกติของธุรกิจอ่ืนในอุตสาหกรรมเดียวกนั ทาให้ธุรกจิมชี ื่อเสียงเป็นท่ีเช่ือถือ คา่ ความนิยมแตกตา่ งจากสินทรัพย์ไมม่ ีตวั ตนอ่ืน กลา่ วคือกจิ การไมส่ ามารถขายหรือเปลย่ี นมอื หรือโอนใหก้ นั ไดถ้ า้ ไมม่ กี ารขายธุรกจิ ให้ท้งั หมด ดงั น้ัน คา่ ความนิยมสามารถบนั ทึกบญั ชีเป็นสินทรพั ย์ไดต้ อ่ เมอื่ มกี ารซ้ือกจิ การ การรวมหรือโอนกิจการ เชน่ การเปล่ียนแปลงผูเ้ ป็นหุน้ สว่ นในหา้ งหุ้นสว่ นจากดั การซ้ือกจิ การทง้ั หมดหรือบางสว่ น การเข้ารว่ มกิจการกบั กิจการอื่น เป็นตน้ เคร่ืองหมายการค้าหรือช่ือทางการค้า เป็ นสินทรัพย์ไมม่ ตี วั ตนท่ีเก่ียวข้องกบั การตลาดหมายถึง เ ครื่ องห มาย ช่ือ ห รื อสัญลักษณ์ของ สิ นค้า เ ชน่ เ ครื่ อง ห มายการค้าเบียร์ สิ ง ห์อายขุ องเคร่ืองหมายการค้ามีกาหนดเวลา 10 ปี และเมือ่ ครบกาหนดแล้วสามารถขอตอ่ อายุได้อีกคราวละ 10 ปี เนื่องจากเคร่ืองหมายการค้าสมารถตอ่ อายุได้ แตม่ คี วามไมแ่ น่นอนในความนิยมของลกู คา้ จงึ จดั เป็นสินทรพั ย์ไมม่ ตี ัวตนท่ีมอี ายุการใหป้ ระโยชน์ไมท่ ราบแนน่ อน รายจ่ายการวิจัยและพัฒนา (Research and Development Cost) หมายถึง รายจา่ ยท่ีจา่ ยไปเพือ่ คิดคน้ หาผลติ ภณั ฑ์และบริการใหม ๆ่ เพื่อสนองความพึงพอใจของผูใ้ ชห้ รือผู้รับบริการ ไดแ้ ก ่การลงทนุ ดา้ นการวจิ ยั การทดลองปฏบิ ตั ิ การทดลองตลาด และการพัฒนาเพื่อไปสูก่ ระบวนการผลิตเพ่อื ขายตอ่ ไป เป็นตน้ รายจ่ายในการจดั ต้งั บริษทั (Organization Cost) หมายถึงรายจา่ ยตา่ ง ๆ ท่ีเกิดข้ึนระหวา่ งท่ดี าเนินการจดั ตง้ั บริษทั ประกอบดว้ ยคา่ ธรรมเนียมในการรา่ งหนังสือบริคณห์ สนธิ คา่ ธรรมเนียมในการจดทะเบียน คา่ พิมพใ์ บหุ้น เป็นตน้

7 รายจ่ายรอการตัดบัญชี (Deferred Charges)หมายถึงคา่ ใชจ้ า่ ยลว่ งหน้าระยะยาวซ่ึงให้ผลประโยชน์แกก่ จิ การในอนาคต เป็นระยะเวลานานกวา่ 1 งวดบญั ชี เชน่ คา่ เชา่ จา่ ยลว่ งหน้าระยะยาว คา่ ใช้จา่ ยในการออกพนั ธบตั รหรือหุน้ กู้ เป็นตน้กิจกรรมตรวจสอบความเข้าใจ 1. สินทรัพยไ์ มม่ ตี วั ตนหมายถึงอะไร 2. สินทรพั ยไ์ มม่ ตี วั ตนแบง่ เป็นกป่ี ระเภท อะไรบา้ ง การรบั ร้แู ละการวดั มลู ค่าของสินทรัพย์ไม่มีตวั ตน กิจการรับรู้ร ายการและ วัดมูลค่าสิ น ทรั พ ย์ไมม่ ีตัวตน เ พื่อแสดง ฐ าน ะ การเ งิ นและผลการดาเนิ นงาน ของกิจการได้ถูกต้อง มาตรฐาน การบัญชี ฉบับที่ 38 ( ปรับปรุง 2557)เร่ือง สินทรพั ย์ไมม่ ตี วั ตน กาหนดให้กจิ การจะรับรู้รายการสินทรัพย์ไมม่ ตี วั ตนได้ก็ตอ่ เมอ่ื เขา้ เกณฑ์ทุกขอ้ ตอ่ ไปน้ี 1. มีความเป็ น ไปได้คอ่ นข้างแน่ท่ีกิจการจะ ไดร้ ับประโยชน์เ ชิงเศรษฐกิจในอนาคตที่จะเกดิ จากสินทรัพยน์ ้นั 2. ราคาทนุ ของสินทรพั ย์สามารถวดั คา่ ไดอ้ ยา่ งนา่ เช่ือถอื กจิ การต้องประเมนิ ความน่าจะเป็ นที่กิจการจะไดร้ ับประโยชน์เชิงเศรษฐกจิ ในอนาคตจากสิ น ทรัพ ย์ไมม่ ีตัวตน โดยใ ช้ข้อมูลสม มติที่สมเ ห ตุสมผลและ มีห ลักฐาน สนับสนุ นแสดง ใ ห้เ ห็น ถึง ประ มาณการท่ีดีที่สุ ดของ ฝ่ ายบริ ห ารตอ่ สภ าวะ ทาง เ ศรษฐกิจท่ีเ กิดข้ึนตลอดชว่ งอายกุ ารใหป้ ระโยชน์ของสินทรพั ย์ การวดั มูลค่าของ สิ นทรัพย์ไมม่ ีตัวตน กิจการจะต้อง วดั มูลคา่ เริ่ มแรกด้วยราคาทุนในการกาหนดมลู คา่ ของสินทรพั ย์ไมม่ ตี วั ตนแบง่ ไดเ้ ป็น 5 กรณี ดงั น้ี 1. สินทรัพยไ์ มม่ ตี วั ตนท่ีได้มาแบบแยกตา่ งหาก 2. สินทรพั ย์ไมม่ ตี วั ตนท่ีไดม้ าจากการรวมธุรกจิ 3. สินทรัพย์ไมม่ ตี วั ตนท่ีไดม้ าจากการอุดหนุนของรัฐบาล 4. สินทรพั ยไ์ มม่ ตี วั ตนที่ไดม้ าจากการแลกเปลย่ี น 5. สินทรพั ยไ์ มม่ ตี วั ตนท่ีเกดิ ข้ึนภายในกจิ การ

8 สินทรพั ย์ไม่มตี วั ตนท่ีได้มาแบบแยกต่างหาก ราคาทุนของสินทรัพย์ไมม่ ตี ัวตนที่ไดม้ าแบบแยกไวต้ า่ งหาก ประกอบดว้ ย 1. ราคาซ้ือรวมภาษีนาเข้าและ ภาษีซ้ือท่ีเรี ยกคืนไมไ่ ด้ หักด้วยสว่ น ลดการค้าตา่ ง ๆและจานวนทีไ่ ดร้ บั คืนจากผู้ขาย 2. ตน้ ทนุ ทางตรงอืน่ ๆ ทเี่ กยี่ วกบั การจดั เตรียมสินทรัพย์เพื่อให้พร้อมที่จะใชป้ ระโยชน์ได้ตามความประสงค์ ประกอบดว้ ย ตน้ ทุนผลประโยชน์ของพนักงานที่เกิดข้ึนโดยตรงจากการทาให้สินทรพั ยอ์ ยใู่ นสภาพพรอ้ มใชง้ าน คา่ ธรรมเนียมทางวชิ าชพี ทเ่ี กดิ ข้ึนโดยตรงจากการทาให้สินทรัพย์อยใู่ นสภาพพรอ้ มใชง้ าน และตน้ ทุนการทดสอบสภาพพรอ้ มใชง้ าน สินทรัพยไ์ มม่ ตี วั ตนท่ไี ดม้ าแบบแยกตา่ งหาก ไดแ้ ก ่สิทธิบตั ร ลิขสิทธ์ิ เครื่องหมายการคา้สัมปทาน ราคาทุนของสินทรพั ยไ์ มม่ ตี วั ตนเหลา่ น้ี ถา้ ไดม้ าจากการซ้ือ ราคาทุนคือจานวนเงินท่ีตกลงซอ้ื ขาย รวมท้งั คา่ ใชจ้ า่ ยในการทาสญั ญา และคา่ ใชจ้ า่ ยอ่ืน ๆ ทเ่ี กยี่ วขอ้ ง หากได้มาจากการจดทะเบียนราคาทุน คือ ค่าจดทะเ บียน และ คา่ ธรรมเนี ยมตา่ ง ๆ เช น่ สิ ทธิ บัตรและ ลิขสิทธ์ิที่ซ้ือสิทธิจา ก บุ คค ล อื่ น ห รื อ กิจ ก า รท า ก าร ท ด ลอ ง ค้น ค ว้า แล ะ ป ระ ดิ ษ ฐ์ ส่ิ ง ใ ห ม ่ข้ึ น ได้แ ล้วไปขอจดทะเบียน ราคาทุนของสิทธิบัตร ไดแ้ ก ่ คา่ ใชจ้ า่ ยในการคน้ ควา้ ทดลอง คา่ ทนายความคา่ จดทะเบยี น และคา่ ตอ่ สูค้ ดเี พอื่ ป้องกนั สิทธิบัตร หรือถ้าเป็ นสัมปทาน ราคาทุนของสัมปทานกค็ อื คา่ ใชจ้ า่ ยในการขอสมั ปทาน เป็นตน้ สิน ทรัพย์ ไม่ มีตัว ต นที่ได้มาจากการรว มธุรกิจ ราคาทุนของสิ น ทรัพ ย์ไมม่ ีตัวตนที่ไดม้ าจากการรวมธุรกิจ คือ มูลคา่ ยุติธรรม ณ วนั ท่ีซ้ือ ผูซ้ ้ือสามารถรับรู้สินทรัพย์ไมม่ ีตัวตนของผูข้ ายแยกต่างหากจากคา่ ความนิยม ณ วนั ซื้อ หากสามารถวดั มูลคา่ ยุติธรรมของสินทรัพ ย์ไดอ้ ยา่ งนา่ เชื่อถอื โดยไมต่ อ้ งคานึงวา่ ผู้ขายไดร้ ับรู้สินทรัพย์ไมม่ ตี ัวตนน้ันกอ่ นท่ีจะมีการรวมธุรกจิหรือไม ่โดยทว่ั ไปราคาตลาดทีก่ าหนดในตลาดซื้อขายคลอ่ ง คือ ราคาเสนอซ้ือปัจจุบนั ซ่ึงเป็ นราคาท่ใี ชป้ ระมาณมลู คา่ ยตุ ธิ รรมของสินทรัพย์ได้อยา่ งนา่ เชื่อถือมากที่สุด หากไมม่ ีตลาดซื้อขายคลอ่ งสาหรับสิ นทรัพ ย์ไมม่ ีตัวตน มูลคา่ ยุติธรรมของ สิน ทรัพ ย์ คือ จาน วน เงิ น ท่ีกิจการต้องจา่ ยเพื่อสินทรัพยน์ ้นั ณ วนั ท่ซี ือ้ โดยที่ท้งั สองฝ่ายมีความรอบรู้และเต็มใจในการแลกเปล่ียน โดยอาศยัขอ้ มลู ทด่ี ีที่สุดท่ีมอี ยูใ่ นขณะน้ัน และกจิ การอาจใชร้ าคาของรายการที่คล้ายคลึงกนั ลา่ สุดเป็ นฐานในการประมาณมลู คา่ ยตุ ธิ รรม1 สินทรัพย์ไม่มตี วั ตนทไี่ ด้มาจากการอุดหนุนของรัฐบาล ในบางกรณี กิจการอาจไดส้ ินทรัพย์ไมม่ ีตัวตนมาจากการอุดหนุนรัฐบาลโดยกิจการไมต่ อ้ ง จา่ ยส่ิง ตอบแทนใด ๆ หรือที่เ รียกกวา่จา่ ยแตใ่ นนาม ในกรณีน้ีอาจเกดิ ข้ึนเมอื่ รัฐบาลโอน หรือปันส่วนสินทรัพย์ไมม่ ีตวั ตนให้กบั กิจการ 1 ธารินี พงศ์สุพฒั น.์ (2555). การบญั ชีข้นั กลาง 1. หน้า 96.

9เชน่ สิทธิสาหรับเคร่ืองบินลงจอด สิทธิในการดาเนินการสถานีวิทยุหรือโทรทศั น์ ใบอนุญาตหรือโควตานาเขา้ หรือสิทธ์ิที่ใชท้ รัพยากรที่มขี อ้ จากดั อ่ืน ตามข้อกาหนดในมาตรฐานการบญั ชีฉบบั ที่ 20 (ปรับปรุง 2557) เรื่อง การบญั ชีสาหรับเงินอุดหนุนจากรัฐบาลและการเปิ ดเผยข้อมูลเกย่ี วกบั การชว่ ยเหลือจากรฐั บาล กจิ การอาจเลือกที่จะรับรู้ท้งั สินทรัพย์ไมม่ ตี ัวตนและเงินอุดหนุนเมอื่ เริ่มแรกดว้ ยมลู คา่ ยตุ ิธรรม หากกจิ การเลือกที่จะไมร่ ับรู้สินทรัพย์เมอ่ื เริ่มแรกด้วยมลู คา่ ยุติธรรมกจิ การตอ้ งรับรูส้ ินทรพั ย์ดว้ ยอานาจซอื้ เดิม สินทรัพย์ไม่มีตวั ตนทไี่ ด้มาจากการแลกเปลี่ยน กจิ การอาจไดร้ บั รายการสินทรัพย์ไมม่ ีตัวตนจากการแลกเปล่ยี นกบั สินทรัพย์ทีไ่ มเ่ป็นตวั เงินรายการอ่ืน หรือแลกเปล่ียนกบั ท้งั รายการสินทรัพย์ที่เ ป็ น ตัวเ งิ น และ ไ มเ่ ป็ น ตัว เ งิ น กิจก ารต้อง วัดมูลค่าข อง สิ น ทรัพ ย์ไมม่ ีตัว ตน ที่ได้รั บจากการแลกเปลี่ยนดงั กลา่ วดว้ ยมลู คา่ ยุตธิ รรม ยกเวน้ กรณใี ดกรณหี น่ึงดงั ตอ่ ไปน้ี 1. รายการแลกเปลย่ี นขาดเนื้อหาเชงิ พาณิชย์ 2. มลู คา่ ยตุ ิธรรมท้งั ของสินทรัพย์ที่ได้มาและสินทรัพย์ที่นาไปแลกไมส่ ามารถวดั มลู คา่ไดอ้ ยา่ งนา่ เช่อื ถือ หากสินทรัพย์ที่ไดม้ าไมไ่ ดว้ ดั มลู คา่ โดยใช้มลู คา่ ยุติธรรม กิจการต้องวดั มูลคา่ สินทรัพย์น้ันโดยใชม้ ลู คา่ ตามบญั ชีของสินทรพั ย์ท่นี าไปแลกเปล่ียน สินทรัพย์ไม่มตี วั ตนทเ่ี กิดขนึ้ ภายในกิจการ ราคาทนุ ของสินทรัพย์ไมม่ ตี วั ตนท่ีเกิดข้ึนภายในกจิ การ คือ ผลรวมของรายจา่ ยที่เกดิ ข้ึนนับต้ัง แตว่ นั ท่ีมีการรับรู้รายการสินทรัพย์ไมม่ ีตัวตนประกอบดว้ ย รายจา่ ยทีเ่ กย่ี วขอ้ งโดยตรงทกุ รายการท่จี าเป็นในการสร้าง ผลิต และจดั เตรียมสินทรัพย์เพื่อให้สามารถนามาใชป้ ระ โยชน์ตามประ สง ค์ของผู้บริห าร ไดแ้ ก ่ ต้นทุน สาหรับวตั ถุดิบและคา่ บริการที่ใชใ้ นการกอ่ ให้เกดิ สินทรัพย์ไมม่ ตี วั ตน ตน้ ทุนผลประโยชน์ของพนักงาน ท่ีเก่ยี วขอ้ งโดยตรงกบั การกอ่ ให้เกดิ สินทรัพยไ์ มม่ ตี วั ตน คา่ ธรรมเนียมในการจดทะเบียนเพื่อให้ได้มาซ่ึงสิทธ์ิตามกฎหมาย และ คา่ ตดั จาหน่ายของสิทธิบตั รและใบอนุญาตท่ีกอ่ ให้เกดิ สินทรัพย์ไมม่ ีตัวตนนอกจากน้ี มาตรฐานการบญั ชี ฉบับท่ี 19 (ปรับปรุง 2557) เรื่องตน้ ทุนการกยู้ ืม ไดใ้ ห้ขอ้ กาหนดที่สามารถ นาดอกเ บ้ียมารวมเป็ นส่วน หน่ึ ง ของราคาทุนของ สิน ทรัพ ย์ไมม่ ีตัวตน ที่เ กิดข้ึนภายในกจิ การ ในการประเมนิ วา่ สินทรัพย์ไมม่ ีตวั ตนท่ีเกิดข้ึนภายในกจิ การเข้าเกณฑ์การรับรู้รายการหรือไมก่ จิ การตอ้ งแยกขน้ั ตอนการกอ่ ให้เกดิ สินทรพั ย์ ดงั ตอ่ ไปน้ี 1. ข้นั ตอนการวจิ ยั กจิ การต้องไมร่ ับรู้รายจา่ ยที่เกดิ จากการวิจัย เป็ นสินทรัพย์ไมม่ ตี ัวตนแตต่ ้องรับรู้เป็ นคา่ ใช้จา่ ยเมอ่ื เกิดรายจา่ ยข้ึน กิจกรรมการวจิ ยั ได้แก ่กิจกรรมที่มุง่ เน้นให้ได้มาซ่งึ ความรู้ใหม ่การคน้ หา การประเมนิ ผล และการคดั เลือกข้นั สุดทา้ ย เพ่ือนาผลการวจิ ยั หรือความรู้อื่นมาประยกุ ตใ์ นทางปฏบิ ตั ิ การคน้ หาทางเลอื กสาหรับวตั ถุดิบ ช้ินส่วน ผลิตภณั ฑ์ ข้นั ตอน ระบบ

10หรือบริการ และการคิด การออกแบบ การประเมนิ ผล และการคัดเลือกข้ันสุดท้ายของทางเลือกที่เป็นไปไดส้ าหรบั นวตั กรรมหรือสิ่งท่ีดขี ้ึนกวา่ เดิม ไมว่ า่ สิ่งน้ันจะเป็ นวตั ถุดิบ ช้ินส่วน ผลิตภณั ฑ์ข้นั ตอน ระบบ หรือบริการ กจิ การทง้ั หลายที่กลา่ วมากิจการไมส่ ามารถรับรู้เป็ นสินทรัพย์ไมม่ ตี วั ตนได้ ให้ตดั รายจา่ ยดงั กลา่ วเป็นคา่ ใชจ้ า่ ยในทนั ที 2. ข้นั ตอนการพฒั นา กจิ การจะรับรู้รายจา่ ยที่เกิดจากการพฒั นาเป็ นสินทรัพย์ไมม่ ีตวั ตนไดก้ ็ตอ่ เ ม่ือมีความเป็ น ไปไดท้ าง เทคนิคท่ีกิจการจะ ทาสิ นทรัพย์ไมม่ ีตัวตน ให้เ สร็ จสมบูรณ์เพอ่ื นาไปใชป้ ระโยชน์หรือขายได้และกจิ การตอ้ งมคี วามต้ังใจและมีความสามารถที่จะนาสินทรัพย์ไมม่ ตี วั ตนน้ันมาใชป้ ระโยชน์หรือขาย ตวั อยา่ งท่ีแสดงให้เห็นวา่ กจิ การมที รัพยากรพร้อมเพียงพอท่ีจะทาให้สินทรัพย์ไมม่ ีตวั ตนเสร็จสมบูรณ์ หรือทาให้กิจการสามารถใช้หรื อไดร้ ับประโยชน์จากสิน ทรัพย์ ไมม่ ีตวั ตน ได้แก ่แผนงานธุ รกิจท่ีแสดงถึง ทรัพยากรดา้ น เทคนิค ดา้ นการเงิ นและดา้ นอนื่ ทีจ่ าเป็นและกจิ การมคี วามสามารถที่จะจดั หาทรัพยากรดงั กลา่ วไดอ้ ยา่ งแนน่ อน ตามปกติระบบต้นทุน ของ กิจการจะ สามารถวดั ราคาทุนของ สิน ทรัพย์ไมม่ ตี ัวตนที่เกดิ ข้ึนภายในได้อยา่ งน่าเชื่อถือ เ ชน่ เงินเดือนหรือรายจา่ ยอื่นท่ีเกิดข้ึนเพ่ือปกป้องลิขสิทธ์ิหรือใบอนุญาต หรือรายจา่ ยท่เี กดิ ข้นึ เพอื่ พฒั นาโปรแกรมคอมพวิ เตอร์ กจิ กรรมในข้นั ตอนการพฒั นา ได้แก ่การออกแบบ การกอ่ สร้าง การทดสอบแบบจาลองในระหวา่ งข้นั ตอนกอ่ นการผลิตหรือข้นั ตอนกอ่ นการใช้ ราคาทุนของสินทรพั ย์ไมม่ ตี ัวตนทีเ่ กดิ ข้ึนจากการพฒั นา ไดแ้ ก2่ 1. รายจา่ ยสาหรบั วตั ถดุ ิบและคา่ บริการท่ใี ชใ้ นการกอ่ ใหเ้ กดิ สินทรัพย์ไมม่ ตี ัวตน 2. เงินเดือน คา่ จ้างและต้นทุนในการจ้างบุคลากรท่ีเกยี่ วข้องโดยตรงกบั การกอ่ ให้เกิดสินทรพั ยไ์ มม่ ตี วั ตน 3. รายจา่ ยทเ่ี กย่ี วขอ้ งโดยตรงกบั การกอ่ สินทรัพย์ เชน่ คา่ ธรรมเนียมในการลงทะเบียนเพ่อื ใหไ้ ดส้ ิทธิตามกฎหมาย และคา่ ตดั จาหน่ายของสิทธิบตั รและใบอนุญาตท่ีใช้ในการกอ่ ให้เกดิสินทรัพย์ไมม่ ตี วั ตน 4. คา่ ใชจ้ า่ ยในการผลติ หรือคา่ ใชจ้ า่ ยทัว่ ไปท่ีจาเป็ นในการกอ่ ให้เกิดสินทรัพย์ไมม่ ตี วั ตนและที่สามารถปั นส่วน ตามเ กณฑ์ท่ีสมเ หตุสมผลและ สม่าเ สมอให้กบั สิน ทรัพ ย์ไมม่ ีตวั ตนเชน่ การปันสว่ นคา่ เส่ือมราคาของอาคารและอุปกรณ์ คา่ เบ้ยี ประกนั คา่ เชา่ ในการคานวณราคาทุนของสินทรพั ยไ์ มม่ ีตัวตนท่ีเกดิ ข้ึนภายใน กจิ การต้องไมร่ วมรายการตอ่ ไปน้ีเป็นสว่ นหน่ึงของราคาทุน 2 ธารินี พงศส์ ุพฒั น.์ (2555). การบัญชีช้นั กลาง 1. หน้า 9-18

11 1. รายจา่ ยในการขาย การบริหารและคา่ ใชจ้ า่ ยทวั่ ไป เวน้ แตร่ ายจา่ ยดังกลา่ วเกีย่ วขอ้ งโดยตรงกบั การจดั เตรียมสินทรัพยเ์ พอ่ื การใช้ 2. ขาดทุนจากการดาเนินงานเร่ิมแรก กอ่ นท่จี ะนาสินทรพั ยน์ ้นั ไปใชง้ านตามทว่ี างแผนไว้ 3. รายจา่ ยในการอบรมพนักงานเพ่ือให้สามารถนาสินทรัพยไ์ มม่ ีตวั ตนน้ันมาใช้งาน รายจา่ ยดงั กลา่ วใหถ้ ือเป็นคา่ ใชจ้ า่ ยในงวดท่เี กดิ รายการเหลา่ น้ีข้นึกจิ กรรมตรวจสอบความเข้าใจ กจิ กรรมตอ่ ไปน้ีเป็นรายจา่ ยของโครงการทก่ี อ่ ให้เกดิ สินทรัพย์ไมม่ ีตวั ตนในข้ันตอนการวจิ ยัหรือข้นั ตอนการพฒั นา และจะรบั รูเ้ ป็นคา่ ใชจ้ า่ ย หรือสินทรพั ยไ์ มม่ ตี วั ตน 1. กจิ กรรมซ่งึ มงุ่ ที่จะใหไ้ ดม้ าซ่งึ ความรูใ้ หม ่ 2. การคน้ หา การประเมนิ ผล และการคดั เลอื กขน้ั สุดทา้ ย เพือ่ นาผลการวจิ ัยหรือความรู้อื่นมาประยุกต์หรือปฏิบตั ิ 3. การคน้ หาทางเลอื กสาหรบั วตั ถุดิบ ช้นิ สว่ น ผลติ ภณั ฑ์ ข้นั ตอน ระบบ หรือบริการ 4. การคิด การออกแบบ การประเมนิ ผล และการคัดเลือกข้นั สุดทา้ ยของทางเลือก ท่ีเป็ นไปไดส้ าหรบั นวตั กรรมหรือส่ิงทีด่ ีข้ึนกวา่ เดิม 5. แผนงานธุรกจิ ท่ีแสดงถงึ ทรัพยากรด้านเทคนิค ด้านการเงิน และดา้ นอ่ืน ท่ีจาเป็ นและกจิ การมคี วามสามารถท่ีจะจดั หาทรัพยากรดงั กลา่ วไดอ้ ยา่ งแนน่ อน 6. เงินเดือน คา่ จ้างและตน้ ทุนในการจ้างบุคลากรท่ีเกี่ยวขอ้ งโดยตรงกบั การกอ่ ให้เกิดสินทรพั ย์ไมม่ ตี วั ตน 7. คา่ ธรรมเนียมในการลงทะเบียนเพื่อให้ไดส้ ิทธิตามกฎหมาย และคา่ ตัดจาหนา่ ยของสิทธิบตั รและใบอนุญาตที่ใชใ้ นการกอ่ ให้เกดิ สินทรัพย์ไมม่ ตี วั ตนโปรแกรมคอมพิวเตอร์และต้นทนุ เวบ็ ไซต์ การพัฒนาโปรแกรมคอมพิวเตอร์ และเ ว็บไซต์ของ ธุรกิจในปั จจุบนั เป็ น ที่นิยมอยา่ งแพรห่ ลายโดยธุรกจิ อาจพฒั นาโปรแกรมและเวบ็ ไซตข์ ้ึนใช้เองหรือซื้อจากแหลง่ ท่ีมผี ู้พัฒนาไวแ้ ล้วในการการพัฒนาโปรแกรมคอมพิวเตอร์และเว็บไซต์ข้ึนเพื่อใช้งานเองหรือเพื่อการค้า ตน้ ทุนในการพฒั นาโปรแกรมคอมพิวเตอร์และเวบ็ ไซต์น้นั ควรถอื เป็นรายจา่ ยวจิ ยั หรือรายจา่ ยพฒั นาหรือไม ่และควรตดั เป็นคา่ ใชจ้ า่ ยทนั ทเี มอื่ เกดิ รายการหรือควรรบั รูร้ ายการทีเ่ กดิ ข้นึ อยา่ งไร ดงั น้ี โปรแกรมคอมพวิ เตอร์ (Computer Program) หมายถงึ กลุม่ ชดุ คาสง่ั ท่ใี ชอ้ ธิบายชิ้นงาน หรือกลมุ่ งานที่จะประมวลผลโดยคอมพิวเตอร์ โปรแกรมคอมพิวเตอร์อาจหมายถึง ซอฟต์แวร์แอปพลเิ คชนั โปรแกรมคอมพิวเตอร์ แบง่ ออกเป็น 2 ประเภท ไดแ้ ก ่

12 1. โปรแกรมระบบปฏิบัติการหรือโอเอส 2. โปรแกรมประยุกต์ โปรแกรมระบบปฏบิ ตั ิการ(OperatingSystem) หรือเรียกส้นั ๆวา่ OSเป็นโปรแกรมควบคมุ การทางานของคอมพวิ เตอร์ ทาหน้าที่คอยดูแลระบบ รวมท้งั ติดตอ่ กบั ฮาร์ดแวร์สว่ นตา่ ง ๆ ของคอมพิวเตอร์เชน่ ควบคุมการทาง านของคีย์บอร์ด จอภาพ ระบบอา่ นและ บนั ทึกขอ้ มูล การแสดงผลข้อมูลการตดิ ตอ่ กบั ผใู้ ชโ้ ดยทาหน้าทเี่ ป็นส่ือกลางระหวา่ งผู้ใช้กบั เครื่องคอมพิวเตอร์ให้สามารถสื่อสารกนั ได้ ควบคุมและจดั แบง่ ทรัพยากรให้กบั โปรแกรมตา่ ง ๆ ได้แก ่ดอส (DOS : Disk OperatingSystem) โปรแกรม UNIX โปรแกรม Windows เป็นตน้ โปรแกรมประยกุ ต์ เป็นโปรแกรมที่พฒั นาข้ึนมาสาหรับงานเฉพาะดา้ น มกี ารทางานท่ีตา่ งกนัตามความตอ้ งการของผใู้ ช้โดยผู้ใช้สามารถปรับโปรแกรมให้เหมาะสมกบั การใชง้ านของกจิ การเชน่ โปรแกรมควบคุมสินคา้ คงเหลือ โปรแกรมเงินเดอื นและคา่ แรงงาน เป็นตน้ การรับรูร้ ายการโปรแกรมคอมพิวเตอร์ มดี งั น้ี 1. โปรแกรมคอมพิวเตอร์ที่ซื้อมา หากเป็ นโปรแกรมระบบซ่ึงกิจการได้รับมาพร้อมกบัเคร่ืองคอมพวิ เตอร์ ถือเป็นสว่ นหน่ึงของเครื่องคอมพิวเตอร์ให้บนั ทึกเป็ นสินทรัพย์ประเภท ที่ดินอาคารและอุปกรณ์ แตถ่ า้ หากเป็นโปรแกรมประยกุ ต์ซ่ึงกิจการซ้ือมาเพ่ือใช้งานเฉพาะเร่ือง ให้รับรู้เป็นสินทรัพย์ไมม่ ตี วั ตน หากซ้อื มาเพือ่ ขายให้รับรูเ้ ป็นสินคา้ คงเหลอื 2. โปรแกรมคอมพวิ เตอร์ที่พฒั นาข้นึ ใชง้ านเอง รายจา่ ยท่ีเกดิ ข้ึนจากการพัฒนาโปรแกรมไมจ่ ดั เป็นสินทรพั ย์ไมม่ ีตวั ตน ใหต้ ดั เป็นคา่ ใชจ้ า่ ยประจางวดทง้ั จานวน 3. โปรแกรมคอมพิวเตอร์ที่พัฒนาข้ึนเพ่ือการค้า คา่ ใชจ้ า่ ยที่เกิดข้ึนในชว่ งของการวจิ ยัใหต้ ดั เป็นคา่ ใช้จา่ ยประจางวด ในชว่ งที่ศึกษาความเป็ นไปได้ทางเทคโนโลยี ได้มีการวางแผนออกแบบรายละเอยี ดของโปรแกรมสาเร็จเรียบร้อย และไดม้ กี ารทดสอบโปรแกรมจนสามารถใชง้ านได้ตน้ ทุนทเี่ กดิ ข้ึน ใหถ้ อื เป็นสินทรพั ยไ์ มม่ ตี วั ตน ต้นทนุ เวบ็ ไซต์ กจิ การท่ีดาเนินการสร้างและจดั ทาเว็บไซต์ของตนเองเพ่ือใชภ้ ายนอกและ ภายในกิจการ เว็บไซต์ที่สร้างข้ึน สาห รับใชภ้ ายน อกกิจการเ ป็ นการสร้างข้ึน มาโดยมีวตั ถปุ ระสงค์เพ่ือสง่ เสริมการขายและโฆษณาสินค้าและบริการ ส่วนเว็บไซต์ท่ีสร้างข้ึนสาหรับใช้ภายในกจิ การมวี ตั ถุประสงคเ์ พ่อื ใชใ้ นการเกบ็ ข้อมลู ตา่ ง ๆ ของกจิ การ การรับรู้ตน้ ทุนเวบ็ ไซต์ มดี งั น้ี 1. ขน้ั ตอนการวางแผน ให้รบั รู้รายการเป็นคา่ ใชจ้ า่ ยประจางวด 2. ขน้ั ตอนการพฒั นาโปรแกรมและโครงสร้างพื้นฐาน หากรายจา่ ยท่ีเกดิ ข้ึนสามารถระบุได้วา่ เกยี่ วขอ้ งโดยตรงและจาเป็นในการสร้าง ผลิต หรือเตรียมความพร้อมเวบ็ ไซต์ รายจา่ ยท่ีเกิดข้ึนใหร้ วมเป็นตน้ ทุนของเวบ็ ไซต์และรับรู้เป็ นสินทรัพย์ไมม่ ตี วั ตน อยา่ งไรก็ตาม กิจการตอ้ งไมร่ ับรู้

13รายจา่ ยเกยี่ วกบั รายการสินทรัพย์ไมม่ ตี ัวตนท่ีไดร้ ับรู้เมอื่ เร่ิมแรกเป็ นคา่ ใช้จา่ ยแลว้ เป็ นส่วนหน่ึงของราคาทนุ ของสินทรัพยไ์ มม่ ตี วั ตนในภายหลัง เชน่ ตน้ ทุนของลิขสิทธ์ิที่ได้ตดั จาหนา่ ยหมดแล้วและเน้ือหาไดแ้ สดงบนเวบ็ ไซตใ์ นเวลาตอ่ มา เป็นตน้ 3. ขน้ั ตอนการพฒั นาเน้ือหา การพฒั นาโปรแกรมและโครงสรา้ งพ้ืนฐานในสว่ นของเน้ือหารบั รู้เป็นสินทรัพย์ไมม่ ตี วั ตนได้เวน้ แตร่ ายจา่ ยที่เป็นสว่ นของการโฆษณาหรือส่งเสริมการขายสินคา้และบริการของกจิ การเอง กจิ การตอ้ งรับรู้เป็นคา่ ใชจ้ า่ ย 4. ข้ันตอนการดาเ นินการ เมอ่ื กิจการพัฒน าเว็บไซต์เสร็จสมบูรณ์ รายจ่ายท่ีเ กิดข้ึนในขน้ั ตอนการดาเนินงานใหร้ ับรู้เป็นคา่ ใชจ้ า่ ย เวน้ แตร่ ายจา่ ยน้ันเข้าเงื่อนไขการรับรู้รายการตามทก่ี าหนดไวใ้ นมาตรฐานการบญั ชี ฉบบั ท่ี 38 (ปรบั ปรุง 2557) เรื่อง สินทรัพย์ไมม่ ตี วั ตน กจิ การตอ้ งวดั มลู คา่ ของเวบ็ ไซต์และรับรู้รายการเป็ นสินทรัพย์ไมม่ ีตัวตนภายหลงั การรับรู้รายการ การประมาณอายกุ ารให้ประโยชน์ท่ีดีท่ีสุดของเว็บไซต์ต้องเป็ นระยะเวลาที่ส้ัน เน่ืองจากความไมแ่ นน่ อนสูงในดา้ นการเปลยี่ นแปลงเทคโนโลยีสารสนเทศ3กิจกรรมตรวจสอบความเข้าใจ 1. แนวทางการวดั มลู คา่ สินทรพั ยไ์ มม่ ตี ัวตนท่ีได้มาแยกตา่ งหากทาอยา่ งไร 2. สินทรพั ยไ์ มม่ ตี วั ตนประเภทไหนท่ีไมต่ อ้ งตดั จาหนา่ ย 3. คา่ ความนิยมมอี ายุการให้ประโยชน์กปี่ ี 4. กจิ การจะเลกิ ใชแ้ ละจาหนา่ ยสินทรพั ยไ์ มม่ ตี วั ตนเมอ่ื ใดการบันทกึ บญั ชีเมอื่ มกี ารรบั ร้แู ละวัดมลู ค่าสินทรัพย์ไมม่ ตี ัวตนการบนั ทกึ บัญชีสินทรัพย์ไมม่ ีตวั ตน ณ วนั ที่ไดม้ ากิจการจะบนั ทึกสินทรัพย์ในราคาทุนโดยเดบติ สินทรพั ยไ์ มม่ ตี วั ตน และเครดติ เงินสดหรือเงินฝากธนาคาร ดงั น้ี สมดุ รายวนั ทว่ั ไป หนา้ 1วนั เดอื น ปี รายการ เลขที่ เดบิต เครดติ บญั ชี สินทรพั ยไ์ มม่ ตี วั ตน(ระบชุ ื่อ) xxxx - เงินสดหรือเงินฝากธนาคาร xxxx - บนั ทึกการซื้อสินทรพั ยไ์ มม่ ตี วั ตน3 สุชาดา สถาวรวงศ์. (2556). การบญั ชีขั้นกลาง 1 และระบบสารสนเทศทางการบญั ช.ี หนา้ 7-39.

14 ตัวอย่างท่ี 9.1 วนั ท่ี 1 มีนาคม 25x2 บริษัท ศูนย์หนังสือไทย จากดั ซื้อลิขสิทธ์ิงานเขียนหนังสือเรียน จากผปู้ ระพนั ธ์รายหน่ึงในราคา 50,000 บาท โดยจา่ ยเป็นเช็ค การบนั ทึกบญั ชี ดงั น้ี สมดุ รายวนั ทว่ั ไป หน้า 1วนั เดือน ปี รายการ เลขท่ี เดบิต เครดติ บญั ชี25x2 50,000 -มนี าคม 1 ลขิ สิทธ์ิ เงินฝากธนาคาร 50,000 - บนั ทึกการซ้ือสินทรัพยไ์ มม่ ตี ัวตน กรณีสิน ทรัพย์ไมม่ ีตัวตน ท่ีได้มา จากการแลกเ ปลี่ยน กบั สิ นทรัพ ย์ที่ไมเ่ ป็ น ตวั เ งิ นการบันทึกบัญชี ณ วนั ท่ีได้มา กิจการจะบัน ทึกสิน ทรัพย์โดยใ ช้มลู คา่ ยุติธรรมของสิน ทรัพ ย์ที่ได้รับ ในกรณีที่ไมท่ ราบมลู คา่ ยุติธรรมของ สินทรัพย์ แตท่ ราบมลู คา่ ยุติธรรมของสินทรัพ ย์ท่ีน าไปแลกมีห ลักฐานน่าเ ช่ือถือกวา่ ให้บนั ทึกสิน ทรัพย์ไมม่ ตี ัวตนน้ันด้วยมูลคา่ ยุติธรรมของสินทรัพย์ท่นี าไปชาระ ตัวอย่างท่ี 9.2 วนั ที่ 1 มนี าคม 25x2 บริษทั เมอื งไทย จากดั ได้รับสิทธิทางการคา้ ในการผลิตสินคา้ เป็ นเวลา 5 ปี โดยบริษทั ไดโ้ อนเครื่องจักรราคาทุน 500,000 บาท ให้เป็ นการแลกเปล่ียนกบั สิทธิทางการคา้ ปัจจุบนั มลู คา่ ตามบญั ชีของเคร่ืองจกั ร 400,000 บาท มลู คา่ ยุติธรรมของเครื่องจกั รเทา่ กบั 350,000 บาท การบนั ทกึ บญั ชดี งั น้ี สมดุ รายวนั ทวั่ ไป หนา้ 1วนั เดอื น ปี รายการ เลขที่ เดบิต เครดติ บญั ชี25x2มนี าคม 1 สิทธิทางการคา้ 350,000 - คา่ เส่ือมราคาสะสม-เครื่องจกั ร 100,000 - ขาดทนุ จากการแลกเปล่ียนสินทรัพย์ 50,000 - เคร่ืองจกั ร 500,000 - บนั ทกึ การไดร้ ับสิทธิทางการคา้

15 กรณีคา่ ความนิ ยมท่ีเ กิดข้ึนภ ายใ นกิจการ กิจการไมส่ ามารถที่จะ กาหน ดหรื อรับรู้คา่ ความนิยมเป็นสินทรพั ย์ได้นอกเสียจากจะเกดิ การซ้ือขายกจิ การระหวา่ งกนั จึงจะสามารถรับรู้คา่ ความนิยมเป็นสินทรัพย์ไมม่ ีตวั ตนได้ ในการซ้ือขายกจิ การน้ัน ทง้ั ผซู้ ้อื และผูข้ ายตอ้ งนาวธิ ีการตา่ ง ๆ มาใช้ในการประมาณมลู คา่ของคา่ ความนิยมท่เี กดิ ข้ึน คา่ ความนิยมที่จะบนั ทกึ บญั ชนี ้นั ข้นึ อยูก่ บั 1. ราคาท่ตี กลงซอ้ื ขายกนั 2. มลู คา่ ยตุ ธิ รรมของสินทรัพย์ทีร่ ะบุไดส้ ุทธิของกจิ การ ตัวอย่างท่ี 9.3 บริษัทนางฟ้า จากดั ตกลงซื้อกจิ การของบริษัทไลลา จากดั โดยจา่ ยซื้อ เป็ นเงิน5,000,000 บาท ณ วนั ทีซ่ อื้ ราคาตามบญั ชีของสินทรพั ยส์ ุทธิในบริษัทไลลา จากดั มจี านวน 4,500,000บาท ในขณะท่ีมูลคา่ ยุติธรรมของสินทรัพย์สุทธิของบริษทั ไลลา จากดั เทา่ กบั 4,800,000 บาทการบนั ทกึ รบั รูค้ า่ ความนิยมท่ีเกดิ ข้นึ จากการซื้อบริษทั ไลลา จากดั เป็นดงั น้ี ราคาซอื้ ขาย 5,000,000 บาท มลู คา่ ยตุ ิธรรมของสินทรพั ย์สุทธิ 4,800,000 บาท คา่ ความนิยม 200,000 บาท การบนั ทกึ บญั ชเี กย่ี วกบั การซ้ือกจิ การดงั น้ี สมดุ รายวนั ทวั่ ไป หน้า 1 เครดติวนั เดือน ปี รายการ เลขท่ี เดบิต บญั ชี 5,000,000 - 4,800,000 -วนั ที่ซือ้ สนิ ทรพั ย์สทุ ธิของบริษทั ไลลา จากดั 200,000 - คา่ ความนิยม เงินฝากธนาคาร บัน ทึ กก าร ซื้อกิจก าร บริ ษัทไ ลล า จากดั และบนั ทกึ คา่ ความนิยม คา่ ความนิ ยมจะ ต้อง ถูกตรวจสอบการด้อยคา่ ทุกปี เนื่ องจากเป็ นสิน ทรัพย์ไมม่ ีตัวตนท่ไี มส่ ามารถกาหนดคา่ อยา่ งเป็นเอกเทศได้การวดั มลู ค่าสินทรัพย์ไมม่ ตี ัวตนภายหลังการรบั ร้รู ายการ เมอื่ กจิ การรับรูร้ ายการสินทรพั ย์ไมม่ ีตัวตน ณ วนั ที่ได้มาเร่ิมแรกกจิ การจะบันทึกสินทรัพย์ใน ราคาทุน เม่ือถึง วันสิ้ น งวดบญั ชี กิจการจะ ต้อง วดั มูลค่าของ สิน ทรัพ ย์ไมม่ ีตวั ตนใ ห ม ่เพ่ือแสดงฐานะการเงินและผลการดาเนินงานใหต้ รงกบั ความเป็ นจริง มาตรฐานการบัญชี ฉบบั ท่ี 38

16(ปรบั ปรุง 2557) เร่ือง สินทรัพยไ์ มม่ ตี วั ตน ไดก้ าหนดแนวทางการตีราคาสินทรัพย์ใหมม่ ีตวั ตนใหม ่ไว้2 แนวทาง คือ 1. การใชว้ ธิ ีราคาทุน 2. การใชว้ ธิ ีการตีราคาใหม ่ การใช้วิธีราค าทุน ห ลงั จากที่กิจการรับรู้เป็ นสิ นทรัพ ย์ไมม่ ีตวั ตน เมื่อเ ริ่มแรกแล้วราคาตามบญั ชขี องสินทรัพย์ไมม่ ตี วั ตน ให้แสดงด้วยราทุนเดิมหักด้วยคา่ ตดั จาหนา่ ยสะสมและผลขาดทนุ จากการดอ้ ยคา่ สะสม การใช้วธิ กี ารตรี าคาใหม่ กจิ การตอ้ งปฏิบตั ิตามแนวทางของมาตรฐานการบญั ชี ฉบับที่ 38(ปรบั ปรุง 2557) เร่ือง สินทรัพย์ไมม่ ตี วั ตน ดงั น้ี 1. สินทรพั ย์ไมม่ ตี วั ตนทกุ รายการที่จดั อยใู่ นประเภทเดียวกนั ซ่งึ มลี กั ษณะและประโยชน์การใช้งานคลา้ ยคลึงกนั เชน่ กจิ การเกยี่ วกบั การบันเทิงมลี ิขสิทธ์ิเพลงและลิขสิทธ์ิงานเขียน ก็ตอ้ งใชว้ ธิ ี การตรี าคาใหมท่ ุกรายการพรอ้ มกนั 2. กจิ การต้องกาหนดมูลคา่ ยุติธรรมของสินทรัพย์ไมม่ ตี ัวตนโดยอ้างอิงกบั ราคาท่ีได้จากตลาดซือ้ ขายคลอ่ ง 3. การตรี าคาใหมต่ อ้ งปฏิบตั ิอยา่ งสมา่ เสมอเพ่ือให้การแสดงมูลคา่ ตามบญั ชีของสินทรัพย์ณ วนั สิ้นรอบระยะเวลารายงานไมแ่ ตกตา่ งอยา่ งมสี าระสาคญั จากมูลคา่ ยุติธรรมของสินทรัพยน์ ้นั 4. มลู คา่ ที่เพิ่มข้ึนจากการตรี าคาใหม ก่ จิ การต้องรับรู้ในงบกาไรขาดทุนเบ็ดเสร็จ และรับรู้จานวนสะสมไปยังส่วนข อง เจ้าของ ใน บัญชี “ส่วนเ กนิ ทุน จากการตีราคาสิน ทรัพย์ให ม”่ในงบแสดงฐานะการเงิน แตถ่ า้ สินทรพั ยน์ ้นั เคยมกี ารตรี าคาลดลงและกจิ การไดร้ ับรู้จานวนท่ีลดลงเป็นคา่ ใชจ้ า่ ยในงวดกอ่ นแลว้ สว่ นทเี่ พิม่ จากการตีราคาใหมต่ อ้ งรับรู้กาไรหรือขาดทุนไมเ่ กินจานวนทีล่ ดลงของสินทรพั ยร์ ายการเดียวกนั ซ่งึ ได้รับรูใ้ นกาไรหรือขาดทนุ แลว้ ในงวดกอ่ น 5. มลู คา่ ท่ีลดลงจากการตีราคาใหม ก่ จิ การตอ้ งรับรู้ในกาไรหรือขาดทุนทันที แตถ่ ้าสินทรัพย์น้นั เคยตีราคาเพมิ่ ข้นึ กจิ การตอ้ งรบั รู้สว่ นที่ลดลงจากการตีราคาใหมใ่ นขาดทุนเบ็ดเสร็จอื่นในจานวนทไ่ี มเ่กนิ ยอดคงเหลอื ดา้ นเครดิตทมี่ อี ยใู่ นบญั ชี “สว่ นเกนิ ทุนจากการตีราคาสินทรัพย์” ของสินทรัพย์รายการเดียวกนั ซ่งึ จะมผี ลทาให้จานวนท่ีสะสมไวใ้ นส่วนของเจ้าของ ภายใตบ้ ญั ชี “ส่วนเกนิ ทุนจากการตีราคาสินทรพั ย์” ลดลงตามไปดว้ ย วธิ ีการตีราคาใหม ่มาตรฐานการบญั ชี ฉบบั ที่ 38 (ปรับปรุง 2557) เรื่อง สินทรัพย์ไมม่ ตี วั ตนไมอ่ นุญาตใหก้ จิ การ 1. นาสินทรพั ยไ์ มม่ ตี วั ตนที่ไมเ่คยรับรูเ้ ป็นสินทรพั ย์มาตีราคาใหม ่ 2. รบั รูส้ ินทรพั ยไ์ มม่ ตี วั ตนเมอ่ื เร่ิมแรกด้วยจานวนที่ไมใ่ ชร่ าคาทนุ

17การตัดจาหน่ายสิ นทรัพย์ไม่มีตัวตนการตัดจาหน่ายสินทรพั ย์ไมม่ ตี ัวตนการตดั จาหนา่ ยสินทรพั ย์ไมม่ ีตวั ตน (Intangible Amortization) กิจการต้องปันสว่ นราคาทุนไปเ ป็ น คา่ ใช้จา่ ย ทุกวนั ส้ิน งวดบัญชี ตามระยะ เวลาท่ีกจิ การไดร้ ับประโยช น์ การปัน ส่วนหรือการตดั จาหน่ายสิ นท รัพ ย์ไมม่ ีตัวตนไมค่ วรตดั ท้ัง จานวน ใน ปี ท่ีซื้อห รือได้สินทรัพ ย์มาและตอ้ งตดั จาหนา่ ยดว้ ยวธิ ีการทีส่ ะทอ้ นถงึ รูปแบบท่ีกจิ การคาดวา่ จะไดใ้ ช้ประโยชน์เชิงเศรษฐกิจในอนาคต หากไมส่ ามารถกาหนดรูปแบบไดอ้ ยา่ งนา่ เชือ่ ถือกจิ การตอ้ งใชว้ ธิ ี เส้นตรง และให้เปิ ดเผยในหมายเหตปุ ระกอบงบการเงินดว้ ยการตดั จาหนา่ ยสินทรพั ยไ์ มม่ ตี วั ตนท่ีอายุการใหป้ ระโยชน์ทราบไดแ้ นน่ อน จะตอ้ งคานึงถึงการประ มาณการอายุการใ ห้ประ โยช น์ ของ สิ น ทรัพ ย์กาห น ดจากระ ยะ เ วลาห รื อจาน วน ผลผลิ ตหรือหนว่ ยวดั อืน่ ๆ ทค่ี ลา้ ยคลงึ กนั และในการตดั จาหนา่ ยสินทรัพย์ไมม่ ตี วั ตน ตอ้ งถือวา่ไมม่ มี ลู คา่ คงเหลอืการตดั จาหนา่ ยสินทรพั ยไ์ มม่ ตี วั ตนทอ่ี ายกุ ารใหป้ ระโยชน์ไมท่ ราบไดแ้ นน่ อน กจิ การไมต่ อ้ งตดั จาหนา่ ย แตต่ อ้ งทดสอบการดอ้ ยคา่ ของสินทรัพย์ไมม่ ตี วั ตนโดยเปรียบเทียบกบั มลู คา่ ที่คาดวา่จะไดร้ บั คืนกบั มลู คา่ ตามบญั ชขี องสินทรพั ย์น้ันโดยพจิ ารณาเป็ นรายปี และเมอ่ื มีขอ้ บง่ ช้ีวา่ สินทรัพย์ไมม่ ตี วั ตนน้ันอาจดอ้ ยคา่ สินทรัพยท์ ีม่ กี ารดอ้ ยคา่ ควรแสดงรายการขาดทุนจากการดอ้ ยคา่ เป็ นรายการแยกตา่ งหากจากงบกาไรขาดทุนเบ็ดเสร็จกจิ การตอ้ งรับรูค้ า่ ตดั จานา่ ยสินทรัพย์ไมม่ ตี วั ตนเป็นคา่ ใชจ้ า่ ยดาเนินงานในกา รคานวณกาไรหรือขาดทุน โดยเดบติ คา่ ตดั จาหนา่ ยสินทรัพยไ์ มม่ ตี วั ตน และเครดิต คา่ ตัดจาหนา่ ยสะสมสินทรัพย์ไมม่ ตี วั ตน การเครดิต คา่ ตดั จาหนา่ ยสะสมสินทรพั ยไ์ มม่ ตี วั ตน จะทาให้กิจการทราบถึงราคาทุ นเดิมที่ไดบ้ นั ทึกไว้ รวมท้งั จานวนทไ่ี ดต้ ดั จาหนา่ ยไปแลว้ ดงั น้ี สมดุ รายวนั ทวั่ ไป หน้า 1วนั เดอื น ปี รายการ เลขท่ี เดบิต เครดติ บญั ชี คา่ ตดั จาหนา่ ย-สินทรพั ย์ไมม่ ตี ัวตน xxxx - ค่าตดั จาหน่ายสะสม-สนิ ทรัพยไ์ ม่มีตวั ตน xxxx - บนั ทึกการตัดจาห นา่ ยสิน ทรัพ ย์ ไมม่ ตี วั ตน

18 ตวั อย่างท่ี 9.4 วนั ท่ี 1 เมษายน 25x2 บริษทั นครชัย จากดั ได้รับสัมปทานในการเดินรถโดยสารประจาทางเป็ นเวลา 10 ปี จานวนเงินจา่ ยคร้ังเดียว 5,000,000 บาท การบนั ทึกการไดร้ ับสมั ปทาน และการตดั จาหนา่ ยเมอ่ื สิ้นงวดบญั ชี ดงั น้ี สมดุ รายวนั ทว่ั ไป หน้า 1วนั เดอื น ปี รายการ เลขท่ี เดบิต เครดิต บญั ชี25x2เมษายน 1 สมั ปทาน 5,000,000 - เงินสด 5,000,000 - บนั ทกึ การซื้อสัมปทานเดนิ รถ การคานวณการตดั จาหนา่ ยสัมปทานเป็นคา่ ใชจ้ า่ ยในวนั สิ้นงวดบัญชี ดงั น้ี คา่ ตดั จานา่ ยสัมปทานปีละ = 5,000,000 = 1,000,000 บาท คา่ ตดั จานา่ ยสัมปทานปี 25x2 = 750,000 บาท 5 1,000,000 × 9 = 12 สมดุ รายวนั ทว่ั ไป หนา้ 1วนั เดือน ปี รายการ เลขที่ เดบิต เครดิต บญั ชี25x2 31 คา่ ตดั จาหนา่ ย-สัมปทาน 750,000 -ธนั วาคม คา่ ตดั จาหนา่ ยสะสม-สมั ปทาน 750,000 - บนั ทกึ การตดั จาหนา่ ยสัมปทาน เดินรถโดยสารประจาทางการเลกิ ใช้และจาหน่ายสินทรัพย์ไมม่ ตี วั ตน กจิ การตอ้ งตดั บญั ชสี ินทรพั ยไ์ มม่ ตี วั ตนออกจากบญั ชี เมอ่ื กจิ การคาดวา่ จะไมไ่ ดร้ ับประโยชน์เชิงเศรษฐกจิ ในอนาคตจากการนาสินทรพั ย์น้ันมาใชป้ ระโยชน์หรือจาหน่าย หรือ กจิ การจาหน่ายสินทรพั ยไ์ มม่ ตี วั ตน โดยมแี นวทาง ดงั น้ี

19 1. กิจการตอ้ ง รับรู้ผลตา่ งระห วา่ ง จานวนเงิน สุทธิ ที่ได้รับจากการจาหน่ายสิน ทรัพ ย์ไมม่ ีตัวตน กับมูลค่าตามบัญชี ของ สิ น ทรัพ ย์ไมม่ ีตัวตน น้ัน เ ป็ น ผลกา ไรห รื อผลขาดทุ นในง บกาไรขาดทุนเ บ็ดเ สร็ จเ มอื่ ตดั รายการสิน ทรัพย์ไมม่ ีตวั ตน ออกจากบัญชี โดยผลกาไรจากการจาหนา่ ยสินทรพั ย์ไมม่ ีตัวตนต้องไมจ่ ดั ประเภทเป็นรายได้ 2. กจิ การตอ้ งไมห่ ยุดการตัดจาหน่ายสิน ทรัพย์ไมม่ ีตัวตน ท่ีมีอายุการให้ประ โยช น์ทราบไดแ้ นน่ อน ถึง แมว้ า่ สิ น ทรัพ ย์ไมม่ ีตัวตนน้ัน ไมไ่ ด้ใ ชอ้ ีกตอ่ ไป เวน้ แต่กรณีท่ีกิจการไดต้ ดั จาหนา่ ยสินทรพั ยด์ งั กลา่ วเตม็ จานวนแล้วหรือไดจ้ ัดประเภทสินทรัพย์ดังกลา่ วเป็ นสินทรัพย์ท่ีถือไวเ้พอื่ ขาย ตามมาตรฐานการรายงานทางการเงิน ฉบับท่ี 5 (ปรับปรุง 2557) เรื่อง สินทรัพย์ไมห่ มนุ เวยี นทถ่ี ือไวเ้พ่อื ขายและการดาเนินงานทีย่ กเลิก 3. เมอ่ื กจิ การไดเ้ ปล่ียนการจดั ประเภทสินทรัพยไ์ มม่ ีตวั ตนไปเป็ นสินทรัพย์ท่ีถือไวเ้ พ่ือขายกจิ การจะตอ้ งหยุดการจาหน่ายสินทรัพย์ไมม่ ตี ัวตนทนั ที ตามมาตรฐานก ารรายงานทางการเงินฉบบั ท่ี 5 (ปรบั ปรุง 2557) เร่ือง สินทรัพย์ไมห่ มนุ เวยี นที่ถือไวเ้ พ่ือขายและการดาเนินงานท่ียกเลิกที่กาหนดไว ้ 4. กจิ การตอ้ งทบทวนระยะเวลาและวิธีการตัดจาหน่ายสินทรัพย์ไมม่ ีตวั ตนที่อายุการให้ประโยชน์ทราบไดแ้ นน่ อนทุกงวดบัญชีเป็ นอยา่ งน้อย หากอายุการให้ประโยชน์เปล่ียนแปลงไปกจิ การตอ้ งเปลี่ยนแปลงระยะเวลาการตดั จาหนา่ ย และหากรูปแบบการให้ประโยชน์เปลี่ยนแปลงไปกจิ การตอ้ งเปลี่ยนแปลงวธิ ีตดั จาหนา่ ยดว้ ย สาหรับสินทรัพย์ไมม่ ีตัวตนท่ีอายุการให้ประโยชน์ไม ่ทราบไดแ้ นน่ อน จะตอ้ งมกี ารประเมนิ สถานการณ์เพื่อทบทวนอายุการให้ประโยชน์ทุกงวดบัญชีเชน่ เดียวกนั 5. สินทรัพย์ไมม่ ีตวั ตนที่เ ลิกใ ช้และถือไวร้ อจาหน่าย ต้องแสดง ด้วยมูลคา่ ตามบัญชีณ วนั ท่ีกจิ การเลิกใช้สินทรัพย์น้ัน และกจิ การต้องทดสอบการดอ้ ยคา่ ของสินทรัพย์ไมม่ ตี ัวตนทุกวนั สิ้นงวดบญั ชี และรบั รูร้ ายการขาดทนุ จากการด้อยคา่ ทีเ่ กิดข้ึน การแสดงรายการและเปิ ดเผยข้อมลู ในงบการเงิน สินทรัพย์ไมม่ ตี ัวตน จะ แสดงรายการใน งบแสดง ฐา นะการเงิน ดว้ ยมลู คา่ ตามบัญชีของสินทรัพย์หักดว้ ยคา่ ตัดจาหน่ายสะสมหรือแสดงดว้ ยมูลคา่ ยุติธรรมแลว้ แตก่ รณี ภายใตห้ ัวข้อสินทรพั ย์ไมม่ ตี วั ตน หรือแสดงภายใตห้ วั ขอ้ สินทรัพย์อื่น และแสดงรายละเอียดวิธีการตดั จาหนา่ ยไวใ้ นหมายเหตุประกอบงบการเงิน

20 ตัวอย่างที่ 9.5 วนั ท่ี 1เมษายน 25x2บริษทั นครชยั จากดั ได้รับสัมปทานในการเดินรถโดยสารประจาทางเป็ นเวลา 10 ปี จานวนเงินจา่ ยคร้ังเดียว 5,000,000 บาท ตดั จาหนา่ ยปี ละ 500,000 บาทและมผี ลขาดทุนจากการด้อยคา่ สะสม 40,000 บาท การแสดงรายการสัมปทานในงบแสดงฐานะการเงิ นณ วนั ที่ 31 ธนั วาคม 25x2 ดงั น้ีแสดงสินทรัพย์ไม่มีตวั ตนเป็นรายการต่อจากทดี่ นิ อาคารและอปุ กรณ์ บริษทั นครชยั จากดั หนว่ ย : บาท งบแสดงฐานะการเงิน (บางสว่ น) ณ วนั ท่ี 31 ธันวาคม 25x2 สินทรัพย์สินทรพั ย์ไม่หมุนเวยี น 5,000,000.......................... สินทรัพย์ไม่มตี ัวตน สมั ปทาน (หมายเหตุ 6)หกั คา่ ตดั จาหนา่ ยสะสม 500,000 540,000 4,460,000 ผลขาดทนุ จากการดอ้ ยคา่ สะสม 40,000หมายเหตปุ ระกอบงบการเงิน............................................................................................6. สัมปทานตดั จาหนา่ ยภายในระยะเวลา 10 ปี ดว้ ยวธิ ีเส้นตรง และทดสอบการดอ้ ยคา่ ทุกส้ินปีแสดงสินทรัพย์ไม่มตี ัวตนภายใต้หัวข้อสินทรพั ย์อื่น บริษทั นครชยั จากดั งบแสดงฐานะการเงิน (บางสว่ น) ณ วนั ท่ี 31 ธันวาคม 25x2 หนว่ ย : บาท สินทรพั ย์สินทรัพย์ไม่หมุนเวียน..........................

21 สินทรพั ย์อื่น 500,000 5,000,000 (ปรับตาแหนง่ ให้ สมั ปทาน (หมายเหตุ 6) 40,000 540,000 4,460,000ตวั เลขตรงกบั 540,000) หกั คา่ ตดั จาหนา่ ยสะสม ผลขาดทนุ จากการดอ้ ยคา่ สะสมหมายเหตปุ ระกอบงบการเงิน............................................................................................6. สัมปทานตดั จาหนา่ ยภายในระยะเวลา 10 ปี ดว้ ยวธิ ีเส้นตรง และทดสอบการดอ้ ยคา่ ทุกสิ้นปี การเปิ ดเผยข้อมูลสินทรัพย์ไมม่ ีตวั ตน มาตรฐาน การบญั ชี ฉบับท่ี 38 (ปรับปรุง 2557)เรื่อง สินทรพั ยไ์ มม่ ตี วั ตน กาหนดใหก้ จิ การตอ้ งเปิดเผยขอ้ มูลของสินทรัพย์ไมม่ ีตัวตนแตล่ ะประเภทในงบการเงิ นทุกข้อ โดยแบง่ แยกระ หวา่ ง สินทรัพ ย์ไมม่ ีตวั ตนที่เกิดข้ึนภายใ นกบั สิ นทรัพ ย์ประเภทอ่ืน ดงั น้ี 1. อายุการให้ประโยชน์ของสินทรัพย์ไมม่ ตี วั ตนที่ทราบได้แนน่ อนหรือไมท่ ราบแน่นอนหากเป็นสินทรพั ยไ์ มม่ ตี วั ตนที่อายกุ ารใหป้ ระโยชน์ทราบไดแ้ นน่ อน ใหเ้ ปิดเผยอายุการให้ประโยชน์หรืออตั ราการตดั จาหนา่ ย 2. วธิ ีการตดั จาหนา่ ยสาหรับสินทรพั ยไ์ มม่ ีตวั ตนท่ีอายุการให้ประโยชน์ทราบไดแ้ นน่ อน 3. มลู คา่ ตามบญั ชีกอ่ นหักคา่ ตดั จาหนา่ ยสะสม และคา่ ตัดจาหนา่ ยสะสม (รวมท้ังผลขาดทุนจากการดอ้ ยคา่ ของสินทรัพย)์ ณ วนั ตน้ งวดและวนั ส้ินงวด 4. รายละเอยี ดเกย่ี วกบั การดอ้ ยคา่ ของสินทรัพย์ไมม่ ตี วั ตน เชน่ ผลขาดทุนจากการด้อยคา่ที่รับรู้หรือกลบั รายการ ซ่งึ ไดร้ บั รู้ในงบกาไรขาดทุนเบ็ดเสร็จ เป็นตน้ 5. การเปล่ยี นแปลงประมาณการทีม่ ผี ลกระทบอยา่ งมสี าระสาคญั เชน่ วิธีการตัดจาหน่ายระยะเวลาการตดั จาหนา่ ย มลู คา่ คงเหลอื เป็นตน้ 6. รายละเอียดการกระทบยอดระหวา่ งมูลคา่ ตามบัญชี ณ วนั ต้นงวดกบั มลู คา่ ตามบญั ชีณ วนั สิ้นงวด 7. กจิ การตอ้ งเปิดเผยขอ้ มลู เกยี่ วกบั สินทรัพย์ไมม่ ตี วั ตนที่ดอ้ ยคา่ 8. มลู คา่ ตามบัญชีของ สินทรัพย์ไมม่ ีตวั ตนที่อายุการใ ห้ประโยช น์ไมท่ ราบแน่นอนพร้อมท้งั เหตผุ ลสนับสนุนการประเมนิ อายุการใหป้ ระโยชน์ไมท่ ราบแนน่ อน 9. คาอธิ บายเ กี่ยวกบั มูลค่าตามบัญชี แล ะ ระ ยะ เ วลาการตัดจาห น่ายท่ีเ ห ลืออ ยู่สาหรบั สินทรพั ย์ไมม่ ีตวั ตนแตล่ ะรายการท่ีมสี าระสาคญั ตอ่ งบการเงินของกจิ การ

22 10. สิน ทรัพ ย์ไมม่ ีตัวตน ที่ไดม้ าจากการอุดหนุ นของรัฐบาลและรับรู้สิ นทรัพย์น้ันเมอื่ เร่ิมแรกดว้ ยมลู คา่ ยุตธิ รรม มลู คา่ ตามบญั ชี วธิ ีการวดั มลู คา่ ภายหลงั การรบั รู้ 11. มูลคา่ ตามบญั ชีของสินทรัพย์ไมม่ ีตวั ตนที่มขี อ้ จากัดในการใช้ และมูลคา่ ตามบัญชีของสินทรัพย์ไมม่ ตี วั ตนท่ีนาไปวางเป็นหลกั ประกนั หน้ีสินไว้ 12. จานวนเงินที่กจิ การผูกมดั ตามสญั ญาวา่ จะซ้ือสินทรัพยไ์ มม่ ีตวั ตน 13. หากกจิ การตีราคาสินทรพั ย์ไมม่ ตี วั ตนใหม ใ่ หเ้ ปิดเผยรายละเอียดเก่ยี วกบั วนั ที่ตีราคาใหม ่มลู คา่ ตามบญั ชีของสินทรพั ยไ์ มม่ ีตวั ตนท่ีตีราคาใหม ่มลู คา่ ตามบญั ชีท่ีควรเป็ นหากใชว้ ธิ ีราคาทุนการเปล่ยี นแปลงของบญั ชีสว่ นเกนิ ทุนจากการตรี าคาสินทรพั ย์ไมม่ ตี วั ตนในระหวา่ งงวดและขอ้ จากดัในการนาสว่ นเกนิ ทนุ ดงั กลา่ วไปแบง่ ใหแ้ กเ่จา้ ของ รวมทง้ั วธิ ีการและข้อสมมติในการประมาณมูลคา่ยุติธรรมของสินทรัพย์ไมม่ ตี วั ตน 14. กิจการต้องเ ปิ ดเ ผยจาน วน รวมของรายจ่ายเก่ียวกับการวิจยั และ พฒั น าซ่ึงรับรู้เป็นคา่ ใชจ้ า่ ยในระหวา่ งงวด 15. การเปิ ดเผยขอ้ มูลอ่ืน ได้แก ่คาอธิบายเกยี่ วกบั สินทรัพย์ไมม่ ตี วั ตนที่ได้ตดั จาหน่ายหมดแล้วแตก่ ิจการยงั ใ ช้ประโยชน์ อยู่ และ คาอธิบายโดยสังเขปเก่ียวกบั สินทรัพย์ไมม่ ตี ัวตนที่มนี ัยสาคญั ภายใตก้ ารควบคุมของกจิ การ แตไ่ มไ่ ดร้ ับรู้เป็ นสินทรัพย์เนื่องจากสินทรัพย์ดงั กลา่ วไมเ่ขา้ เกณฑก์ ารรบั รูร้ ายการ สรุป สินทรัพย์ไมม่ ีตัวตนเป็ นสินทรัพย์ท่ีไมเ่ ป็ นตวั เงิน ท่ีสามารถระบุไดแ้ ละ ไมม่ ีลักษณะทางกายภาพ ตอ้ งอยใู่ นความควบคมุ ของกจิ การ และตอ้ งกอ่ ใหเ้ กดิ ประโยชน์เชิงเศรษฐกิจในอนาคตแกก่ จิ การ และจะ ต้อง วดั มูลคา่ เ ริ่มแรกด้วยราคาทุน เ ม่ือถึงวนั สิ้นง วดบญั ชี จะตอ้ งวดั มูลคา่ของสินทรพั ย์ไมม่ ตี วั ตนใหม ่เพื่อแสดงฐานะการเงินและผลการดาเนินงานให้ตรงกบั ความเป็ นจริงกจิ การต้องปั นส่วน ราคาทุนไปเป็ นค่าใ ช้จา่ ย ทุกวนั ส้ิ นง วดบัญชี ตามระยะเ วลาท่ีกิจการไดร้ บั ประโยชน์ การปันสว่ นหรือการตดั จาหนา่ ยสินทรัพย์ไมม่ ตี วั ตนไมค่ วรตดั ท้ังจานวนในปี ที่ซ้ือห รื อไ ด้สิ น ทรั พ ย์ม า แล ะ ต้อ ง ตัด จา ห น่า ยด้ว ยวิธี ก า รท่ี ส ะ ท้อน ถึ ง รู ป แบ บที่ กิจก า รคาดวา่ จะไดใ้ ชป้ ระโยชน์เชิงเศรษฐกจิ ในอนาคต หากไมส่ ามารถกาหนดรูปแบบไดอ้ ยา่ งน่าเชื่อถือกจิ การตอ้ งใชว้ ธิ ีเส้นตรง และใหเ้ ปิดเผยในหมายเหตปุ ระกอบงบการเงินดว้ ย

23 ศัพท์บญั ชีCopyrights = ลิขสิทธ์ิDeferred Charges = รายจา่ ยรอการตดั บญั ชีFranchise = การใหส้ ิทธิทางการคา้Goodwill = คา่ ความนิยมIntangible Assets = สินทรัพย์ไมม่ ตี วั ตนIntangible Amortization = การตดั จาหนา่ ยสินทรัพยไ์ มม่ ตี วั ตนLicense or Permits = สัมปทานLeaseholds Right = สิทธิการเชา่Organization Cost = รายจา่ ยในการจดั ต้งั บริษทัPatent = สิทธิบตั รResearch and Development Cost = รายจา่ ยการวจิ ยั และพฒั นา

24 แบบฝึ กหัด9-1 จากรายการขา้ งลา่ งน้ีให้จาแนกวา่ รายการใดเป็นสินทรพั ยไ์ มม่ ตี วั ตน สาหรับรายการที่ไมม่ ีตวั ตนให้ระบุดว้ ยวา่ ตอ้ งนาไปแสดงในสว่ นใดของงบการเงินเงินสด คา่ ความนิยม รายชอ่ื ลกู คา้ลิขสิทธ์ิดนตรี สัมปทานเคเบ้ลิ ทีวี สิทธิการสร้างหุน่ ยนต์รายจา่ ยการวจิ ยั และพฒั นา คา่ ใชจ้ า่ ยรอตดั บญั ชี คา่ ใชจ้ า่ ยในการจดั ตง้ั บริษทัเครื่องหมายการคา้ ตวั๋ เงินรบั ลูกหน้ีการออกแบบโปรแกรม สินคา้ คงเหลอื คา่ ใชจ้ า่ ยในการพฒั นาเวบ็ ไซต์9-2 บริษทั สหโชค จากดั ซื้อสิทธิมาจากบริษทั สหชยั จากดั เป็ นเงิน 800,000 บาท เม่ือวนั ที่ 1มกราคม 25x2 บริษทั สหโชค ประมาณอายุการใชง้ านของสิทธิบัตรเทา่ กบั 10 ปี สิทธิบตั รมีราคาตามบญั ชี ณ วนั ท่ซี ้ือ 800,000 บาท วนั ที่ 31 ธันวาคม 25x3 บริษทั สหโชค พิจารณาอายุการใช้งานของสิทธิบตั รกาหนดให้อายุการใช้งานของสิทธิบัตรคงเหลือ 5 ปี เน่ืองจากมีผูแ้ ขง่ ขนั นาอุปกรณ์การผลิตทป่ี ระหยดั ตน้ ทนุ ไดม้ ากกวา่ เข้ามาใชใ้ นอตุ สาหกรรม ให้ทา บนั ทึกรายการเกยี่ วกบั การซ้ือสิทธิบตั รรวมถึงการตัดจาหนา่ ยสิทธิบตั รในปี 25x2และ 25x39-3 ณ วนั ท่ี 1 มกราคม 25x2 บริษัทนาโชค จากดั ซื้อสิทธิทางการคา้ จากชายสี่หม่ีเก๊ียวในราคา200,000 บาท อายุการให้ประโยชน์ 5 ปี ณ วนั ท่ี 31 ธนั วาคม 25x3 มลู คา่ ยุติธรรมของสิทธิทางการคา้เทา่ กบั 250,000 บาท อายุการใหป้ ระโยชน์ไมเ่ปลยี่ นแปลง ตอ่ มาวนั ท่ี 1 มกราคม 25x4 บริษทั นาโชคขายสิทธิการคา้ ในราคา 270,000 บาทให้ทา บนั ทกึ รายการเกยี่ วกบั สิทธิทางการคา้ ตามเหตุการณ์ทเี่ กิดข้นึ9-4 สานกั พิมพ์วชิ าการ ไดล้ ขิ สิทธ์ิในการจดั พมิ พ์จาหนา่ ยหนงั สือเรียนของสานักงาน คณะกรรมการการศกึ ษาขน้ั พื้นฐาน กระทรวงศกึ ษาธิการโดยตอ้ งจา่ ยคา่ ลิขสิทธ์ิ 500,000 บาท สัญญา 5 ปี เริ่มต้ังแต่วนั ท่ี 1 มกราคม 25x2ให้ทา บนั ทกึ รายการซ้อื ลขิ สิทธ์ิและการตดั จาหนา่ ยลิขสิทธ์ิ

259-5 ขอ้ มลู เกยี่ วกบั สินทรัพย์ไมม่ ตี ัวตนของบริษัทสิทธิเดช จากดั เป็นดงั น้ีสินทรพั ย์ วนั ท่ซี อื้ ราคาซือ้ ระยะเวลาท่ีไดร้ ับประโยชน์สิทธิบตั ร 1 เมษายน 25x2 500,000 5 ปีลิขสิทธ์ิ 1 มถิ นุ ายน 25x4 350,000 10 ปี ให้ทา 1. บนั ทึกรายการซ้ือสินทรพั ย์ไมม่ ีตวั ตนและการตดั จาหนา่ ยสินทรัพยไ์ มม่ ีตวั ตน 2. แสดงรายการสินทรพั ย์ไมม่ ีตัวตนในงบแสดงฐานะการเงิน ณ วนั ท่ี 31 ธนั วาคม25x49-6 บริษัทเ จา้ พระยา จากดั นาหุ้นสามัญราคาตามมลู คา่ หุ้ นละ 100 บาท จาน วน 10,000 หุ้นไปแลกสิทธิในการไดร้ ับสัมปทานการโดยสารเรือเพ่ือรับผูโ้ ดยสารขา้ มฟากแมน่ ้ าเ จา้ พระยาในวนั ท่ี 1 มกราคม 25x2 ในวนั ทแี่ ลกสิทธิสัมปทานน้นั สิทธิสัมปทานมอี ายุเหลือ 5 ปี มลู คา่ ยุติธรรมของหุ้นสามญั ในขณะน้ัน หุน้ ละ 110 บาทให้ทา บนั ทกึ รายการแลกสิทธิสัมปทานและการตดั จาหนา่ ยสิทธิสัมปทาน9-7 บริษทั อตุ สาหกรรม จากดั ไดจ้ ดทะเบยี นสิทธิบตั รในการประดิษฐ์ช้ินสว่ นสาคัญของโทรทศั น์เมอ่ื วนั ท่ี 1 มกราคม 25x2 ซ่งึ คาดวา่ สิทธิบตั รน้ีจะมอี ายุการให้ประโยชน์ 15 ปี ราคาทุนของสิทธิบัตร360,000 บาท ตอ่ มาวนั ท่ี 1 มกราคม 25x5 ไดข้ ายสิทธิบตั รไปในราคา 300,000 บาทให้ทา บนั ทกึ รายการเกยี่ วกบั สิทธิบตั รต้งั แตว่ นั ที่ไดส้ ิทธิบัตร จนถึงวนั ทีข่ ายสิทธิบตั ร9-8 ในปี 25x2 บริษทั ดษุ ฎี จากดั คิดค้นผลิตภัณฑ์ใหมไ่ ด้ โดยคาดวา่ จะผลิตออกขายได้ในปี 25x3รายจา่ ยท่เี กยี่ วขอ้ งกบั การพฒั นาผิตภณั ฑ์ มดี งั น้ีเงินเดอื นกรรมการและผจู้ ดั การ 600,000 บาทคา่ วจิ ยั และพฒั นาของแผนก 200,000 บาทคา่ จา้ งทาวจิ ยั 330,000 บาทคา่ วตั ถดุ บิ และวสั ดุส้ินเปลือง 100,000 บาทคา่ จดทะเบยี นสิทธิบตั ร 60,000 บาทให้ทา บนั ทกึ รายการขา้ งตน้ ในสมดุ รายวนั ทวั่ ไป

26 ใบงานท่ี 1ช่ืองาน สินทรพั ยไ์ มม่ ตี วั ตนวัตถปุ ระสงค์ข้นั ตอนการปฏบิ ตั ิ 1. เพ่อื ฝึกทกั ษะกระบวนการคดิ อยา่ งมรี ะบบ 2. เพอ่ื ฝึกความสามคั คี มวี นิ ัย กลา้ แสดงออกการประเมนิ ผล 1. แบง่ กลมุ่ โดยกาหนดสมาชิกกลุม่ ละไมเ่กนิ 5 คน และไมน่ ้อยกวา่ 3 คน 2. รว่ มกนั อภิปรายถงึ โปรแกรมคอมพิวเตอร์และตน้ ทนุ เวบ็ ไซต์วา่ รายจา่ ย ชนิดใดจดั เป็นตน้ ทนุ ของสินทรัพยไ์ มม่ ตี ัวตน และชนิดใดท่ีตอ้ งตดั เป็น คา่ ใชจ้ า่ ยในงวดน้นั 3. ใชเ้ วลาอภิปราย 10 นาที และนาเสนอกลมุ่ ละ 3 นาที 1. สงั เกตจากการรว่ มกนั แสดงความคิดเห็น 2. การนาเสนองาน แบบทดสอบเพือ่ ประเมินผลหลังการเรียนรู้คาส่ัง ใหท้ าเครื่องหมายกากบาท  ทบั ตวั อกั ษรหน้าขอ้ ความทีถ่ ูกต้อง1. ขอ้ ใดเป็นความหมายของสินทรพั ย์ไมม่ ตี ัวตน ก. สินทรพั ยท์ ่เี ป็นตวั เงินที่สามารถระบุไดแ้ ละไมม่ ลี ักษณะทางกายภาพ ตอ้ งอยูใ่ นความ ควบคมุ ของกจิ การ และตอ้ งกอ่ ให้เกดิ ประโยชน์เชงิ เศรษฐกจิ ในอนาคตแกก่ จิ การ ข. สินทรพั ยท์ ไี่ มเ่ป็นตวั เงินที่สามารถระบุไดแ้ ละไมม่ ลี กั ษณะทางกายภาพ ตอ้ งอยใู่ นความ ควบคมุ ของกจิ การ และตอ้ งกอ่ ใหเ้ กดิ ประโยชน์เชงิ เศรษฐกจิ ในอนาคตแกก่ จิ การ ค. สินทรัพย์ที่เป็นตวั เงินที่สามารถระบไุ ด้ ไมม่ รี ูปธรรม กจิ การไดร้ บั ประโยชน์เชิงเศรษฐกจิ ในอนาคต ง. สินทรพั ยท์ ไ่ี มเ่ป็นตวั เงิน สามารถระบไุ ด้ มรี ูปธรรม กจิ การไดร้ บั ประโยชน์เชิงเศรษฐกจิ ในอนาคตจนถงึ ปัจจุบนั2. ขอ้ ใดเป็นลกั ษณะสาคญั ของสินทรัพย์ไมม่ ตี วั ตน ก. สามารถระบไุ ด้ และแยกเป็นเอกเทศได้ อยใู่ นความควบคมุ ของกจิ การ ข. เป็นตวั เงิน อยใู่ นการควบคมุ ของกจิ การ ให้ประโยชน์ในอนาคต

27 ค. ระบุไดแ้ ละแยกเป็นเอกเทศได้ อยใู่ นการควบคมุ ของกจิ การ ให้ประโยชน์ในอนาคต ง. เป็นตวั เงิน ไมเ่ป็นรูปธรรม อยภู่ ายใตก้ ารควบคมุ ของกจิ การ3. ขอ้ ใดไมใ่ ชส่ ินทรพั ยไ์ มม่ ตี วั ตน ก. โปรแกรมคอมพิวเตอร์ ข. ผลติ ภณั ฑ์ ค. สูตรอาหาร ง. ชอ่ื ส่ิงพมิ พ์4. ขอ้ ใดเป็นสินทรพั ยไ์ มม่ ตี วั ตนที่ไมท่ ราบอายุการใหป้ ระโยชน์แนน่ อน ก. สิทธิการเชา่ ข. สมั ปทาน ค. ลิขสิทธ์ิ ง. คา่ ความนิยม5. ถา้ กจิ การลงทนุ โดยซอื้ ตราสินคา้ สตาร์บคั ถอื เป็นสินทรพั ยไ์ มม่ ตี วั ตนตามขอ้ ใด ก. สิทธิบตั ร ข. เครื่องหมายการคา้ ค. การใหส้ ิทธิทางการคา้ ง. ลขิ สิทธ์ิ6. ขอ้ ใดเป็นสินทรพั ย์ไมม่ ตี ัวตนท่อี ายกุ ารให้ประโยชน์ทราบไดแ้ นน่ อน ก. สมั ปทาน ข. คา่ ความนิยม ค. เคร่ืองหมายการคา้ ง. ชือ่ ทางการคา้7. ขอ้ ใดเป็นราคาทนุ ของสินทรัพย์ไมม่ ตี วั ตนท่ีได้มาจากการรวมธุรกจิ ก. จานวนเงินที่ตกลงซื้อขาย ข. คา่ จดทะเบยี น และคา่ ธรรมเนียมตา่ ง ๆ ค. มลู คา่ ยุติธรรม ณ วนั ท่ีขาย ง. มลู คา่ ยตุ ธิ รรม ณ วนั ที่ซ้ือ8. รายการในขอ้ ใดทกี่ จิ การไมร่ ับรู้เป็นสินทรพั ยไ์ มม่ ีตวั ตนทเ่ี กิดข้นึ ภายในกิจการ ก. ข้นั ตอนการวจิ ยั ข. ข้นั ตอนการพฒั นา ค. การทดสอบแบบจาลอง

28ง. การออกแบบผลิตภณั ฑ์9. รายการในขอ้ ใดท่กี จิ การตอ้ งรับรูร้ ายการเป็นตน้ ทุนเวบ็ ไซต์ก. ข้นั ตอนการพฒั นาโปรแกรมและโครงสร้างพื้นฐานข. ขน้ั ตอนการวางแผนค. ขน้ั ตอนการดาเนินการง. การโฆษณาหรือสง่ เสริมการขายสินคา้10. ลิขสิทธ์ิมอี ายุการคุ้มครองแหง่ สิทธ์ิกป่ี ีก. 25 ปีนับจากวนั ไดร้ ับสิทธิข. ตลอดอายขุ องผสู้ รา้ งสรรค์ และตอ่ อายุไดอ้ ีก 50 ปีค. ไมเ่กนิ 40 ปี นบั จากวนั ที่ไดส้ ิทธิง. 20 ปี นบั แตว่ นั ออกสิทธิ11. วนั ท่ี 1 มนี าคม 25x2 บริษทั ไทย จากดั ไดร้ บั สิทธิทางการค้าในการผลิตสินค้าเป็ นเวลา 5 ปี โดยบริษทั ไดโ้ อนเคร่ืองจกั รราคาทุน 600,000 บาท ให้เป็ นการแลกเปล่ียนกบั สิทธิทางการคา้ ปัจจุบนัมลู คา่ ตามบญั ชขี องเคร่ืองจกั ร 500,000 บาท มูลคา่ ยุติธรรมของเคร่ืองจกั รเทา่ กบั 450,000 บาท การบนั ทกึ บญั ชขี อ้ ใดถูกตอ้ งก. เดบิต สิทธิทางการคา้ 450,000คา่ เสื่อมราคาสะสม-เคร่ืองจกั ร 100,000ขาดทุนจากการแลกเปลยี่ นสินทรัพย์ 50,000เครดติ เครื่องจกั ร 600,000ข. เดบิต เคร่ืองจกั ร 600,000เครดิต สิทธิทางการคา้ 500,000 กาไรจากการแลกเปล่ยี นสินทรัพย์ 100,000ค. เดบิต สิทธิทางการคา้ 500,000เครดติ เคร่ืองจกั ร 450,000 กาไรจากการแลกเปล่ยี นสินทรัพย์ 50,000ง. เดบิต เครื่องจกั ร 450,000คา่ เส่ือมราคาสะสมเคร่ืองจกั ร 50,000เครดิต สิทธิทางการคา้ 500,00012. ขอ้ ใดกลา่ วถูกตอ้ งก. การตดั จาหนา่ ยสินทรพั ย์ไมม่ ตี ัวตนที่อายุการให้ประโยชน์ทราบไดแ้ นน่ อนไมต่ ้อง

29 คานึงถึงการประมาณการอายุการให้ประโยชน์ของสินทรัพย์ ข. สินทรัพยไ์ มม่ ตี วั ตนท่ีอายกุ ารให้ประโยชน์ไมท่ ราบไดแ้ นน่ อน กจิ การไมต่ อ้ งตดั จาหนา่ ย แตต่ อ้ งทดสอบการดอ้ ยคา่ ของสินทรพั ยไ์ มม่ ตี วั ตน ค. กจิ การตอ้ งรับรูค้ า่ ตดั จานา่ ยสินทรัพย์ไมม่ ตี วั ตนเป็นสว่ นเกนิ ทนุ ในการคานวณกาไรหรือ ขาดทุน ง. การปันสว่ นหรือการตดั จาหนา่ ยสินทรพั ย์ไมม่ ตี วั ตนควรตดั ทง้ั จานวนในปีทซ่ี ้ือหรือได้ สินทรพั ย์มา13. สินทรัพยไ์ มม่ ตี วั ตนทเี่ ลิกใชแ้ ละถอื ไวร้ อจาหนา่ ย ตอ้ งแสดงดว้ ยมลู คา่ ใด ก. มลู คา่ ยุตธิ รรม ณ วนั ทก่ี จิ การเลิกใชส้ ินทรัพย์น้นั ข. มลู คา่ ยตุ ิธรรม ณ วนั ท่กี จิ การไดส้ ินทรพั ย์น้ันมา ค. มลู คา่ ตามบญั ชี ณ วนั ทก่ี จิ การเลิกใชส้ ินทรพั ย์น้ัน ง. มลู คา่ ตามบญั ชี ณ วนั ทีก่ จิ การไดส้ ินทรัพย์น้ันมา14. สินทรพั ยไ์ มม่ ตี วั ตน จะแสดงรายการในงบแสดงฐานะการเงินดว้ ยมลู คา่ ใด ก. มลู คา่ ยุติธรรมของสินทรพั ย์หกั ด้วยสว่ นเกนิ ทุน ข. มลู คา่ ตามบญั ชีของสินทรพั ยห์ กั ดว้ ยขาดทนุ จากการแลกเปลี่ยน ค. มลู คา่ ยุติธรรมของสินทรพั ย์หกั ด้วยขาดทุนจากการแลกเปล่ียน ง. มลู คา่ ตามบญั ชีของสินทรพั ยห์ ักดว้ ยคา่ ตดั จาหนา่ ยสะสม15. กจิ การตอ้ งเปิดเผยขอ้ มลู ของสินทรพั ย์ไมม่ ตี ัวตนแตล่ ะประเภทในงบการเงินอยา่ งไร ก. รายละเอียดเกย่ี วกบั การดอ้ ยคา่ ของสินทรัพย์ไมม่ ตี วั ตน ข. การเปลย่ี นแปลงประมาณการท่ีมผี ลกระทบอยา่ งมสี าระสาคญั ค. วธิ ีการตดั จาหนา่ ยสาหรับสินทรัพย์ไมม่ ตี ัวตนทอี่ ายุการใหป้ ระโยชน์ทราบไดแ้ นน่ อน ง. ถูกทกุ ขอ้