หน่วยที่ 6.1 สัญญาให้

สญั ญาให้โดยเสนห่ า เอกเทศสัญญา 1

ลกั ษณะของสญั ญาใหโ้ ดยเสน่หา เปน็ สัญญา (นติ ิ ไมม่ คี า่ ตอบแทน กรรมสองฝา่ ย)

เปน็ สญั ญา เป็นนติ ิกรรมสองฝา่ ยเกิดจาก ตอ้ งประกอบดว้ ยองค์ประกอบ การเสนอของผูใ้ หแ้ ละการสนอง ของสัญญาทุกอย่างครบถว้ น ของผ้รู บั ทีต่ อ้ งตรงกนั ไมใ่ ชเ่ กดิ (คสู่ ัญญา วัตถปุ ระสงค์ แบบ แตเ่ จตนาของผใู้ หแ้ ตฝ่ า่ ยเดียว เจตนา)

คสู่ ญั ญาในสญั ญาให้โดยเสน่หา มีคสู่ ญั ญา 2 ฝา่ ย คอื ฝ่ายทเี่ ปน็ ผูใ้ ห้ และ ฝา่ ยท่เี ปน็ ผู้รบั „ ผู้ใหจ้ ะต้องเปน็ เจา้ ของทรพั ย์สิน เพราะ การให้เปน็ การโอน ทรพั ย์สินของผ้ใู ห้แกผ่ ้รู บั „ ผ้ใู ห้ต้องมีความสามารถในการใชส้ ทิ ธิตามกฎหมาย „ ผู้รบั การใหจ้ ะเป็นใครกไ็ ดแ้ ม้เป็นคนไรค้ วามสามารถหรือคน วกิ ลจรติ เวน้ แตเ่ ป็นการให้ทม่ี ภี าระตดิ พนั จะตอ้ งอยภู่ ายใต้การดแู ล ของผู้มีหน้าท่ีดแู ลตามกฎหมาย

วตั ถุประสงค์ วัตถปุ ระสงค์ของสัญญาให้ „ การท่ีฝา่ ยหนึ่งโอนทรพั ยส์ ินใหอ้ ีกฝา่ ยหน่ึงโดยฝา่ ยหลังไม่มหี น้าท่ตี ้องให้อะไรตอบแทน „ หากมีส่ิงท่ตี อ้ งตอบแทนกันไม่ใชส่ ัญญาให้โดยเสน่หา

เจตนา คาํ เสนอและคาํ สนองตอ้ งเกดิ จากคาํ เสนอ เกดิ จากกระบวนการในการก่อเจตนาที่ ของผใู้ ห้และการสนองของผ้รู บั สมบูรณ์ คือ มกี ารคดิ ตัดสินใจ และ มี การแสดงเจตนาไปตามทีไ่ ดต้ ดั สนิ ใจเอาไว้

แบบ การส่งมอบทรพั ยส์ ินทใี่ ห้ตามมาตรา 523 การทําเป็นหนงั สือและจดทะเบยี นตอ่ พนกั งานเจา้ หนา้ ท่ตี ามมาตรา 525 การสง่ มอบตราสานและการบอกกลา่ วแก่ลกู หนแี้ ห่งตราสารตามมาตรา 524 การปลดหน้ีหรอื การชาํ ระหนี้แทนผูร้ ับตามมาตรา 522

การส่งมอบทรัพย์สินท่ีให้ตามมาตรา 523 การใหย้ อ่ มสมบูรณเ์ ม่อื ส่งมอบทรัพยส์ ินท่ีให้ „ การสง่ มอบเป็นไปตามหลักท่วั ไป คือ มกี ารโอนการครอบครองเพ่ือให้ผรู้ บั มอี ํานาจจดั การทรพั ยส์ นิ ได้ „ การสง่ มอบนี้ไม่ไดเ้ ป็นการปฏบิ ัติการชาํ ระหน้ีของผู้ใหแ้ ตเ่ ปน็ ส่งิ ที่กาํ หนด ทง้ั การโอนกรรมสิทธ์ิ และการโอนการครอบครอง อันเป็นการยนื ยัน เจตนาอสิ ระของผใู้ หท้ รพั ย์สนิ น้ัน „ หากผใู้ หม้ ิได้สง่ มอบทรัพย์สินทใี่ หแ้ กผ่ ้รู บั ในทันที สญั ญาให้ไมส่ มบูรณโ์ ดย ตกเปน็ โมฆะ

การทาํ เปน็ หนงั สอื และจดทะเบียนต่อพนักงาน เจ้าหนา้ ทต่ี ามมาตรา 525 ทรพั ย์สินประเภททีก่ าร เมื่อทาํ เป็นหนงั สอื และจด ซื้อขายกันน้ันตอ้ งทําเป็น ทะเบียนเรยี บรอ้ ยถือวา่ หนงั สือและจดทะเบียนต่อ สญั ญาใหม้ ผี ลสมบูรณ์ พนักงานเจ้าหน้าท่ี ได้แก่ โดยไมต่ ้องมกี ารสง่ มอบ ทรัพย์สนิ ตามมาตรา อสังหารมิ ทรัพย์และ สังหาริมทรัพย์ชนิดพิเศษ 523 ตามมาตรา 456 วรรค 1

การสง่ มอบตามสารและการบอกกล่าวลกู หน้ีแห่งตรา สารตามมาตรา 524 เปน็ กรณกี ารให้สทิ ธิ และ เป็นสิทธทิ มี่ ีหนังสอื ตราสารเป็นสําคญั เช่น หนังสอื สําคญั ซึ่งเป็นเอกสารแสดงสทิ ธติ า่ ง ๆ เชน่ โฉนดท่ดี ิน ต๋ัวเงนิ การใหส้ ิทธิในท่นี ยี้ ่อมหมายถึง “การโอนสทิ ธิเรยี กรอ้ ง”

การปลดหนห้ี รอื ชาํ ระหนี้แทนผรู้ บั ตามมาตรา 522 การให้นนั้ จะทําด้วยปลดหนแี้ ก่ผรู้ บั หรือ ดว้ ยชําระหน้ีซงึ่ ผู้รบั คา้ งชาํ ระอยู่ก็ได้ เปน็ การให้ทผี่ ู้ให้ไม่ได้ส่งมอบทรพั ยส์ นิ ทีใ่ หแ้ ก่ผู้รับโดยตรงแต่ เปน็ การ “ยกหน้ี” ให้ วธิ ีการปลดหนเี้ ปน็ ไปตามมาตรา 340 การทผ่ี ้ใู ห้ไมไ่ ดส้ ่งมอบทรพั ย์สนิ ทใี่ ห้แกผ่ ู้รบั โดยตรง แตเ่ ปน็ การสง่ มอบแกเ่ จ้าหน้ขี องผูร้ ับ (ชาํ ระหน้แี ทนผู้รบั )

การไมม่ ีคา่ ตอบแทนของสญั ญาให้โดยเสน่หา หมายความวา่ ผรู้ บั ไม่ต้องให้ อะไรในทางทรัพยส์ ินเป็นการ ตอบแทนผู้ให้ หากมกี ารตกลงให้ค่าตอบแทน ก็ไมใ่ ชส่ ญั ญาใหโ้ ดยเสน่หาแต่ กลายเปน็ สัญญาตา่ งตอบแทน

กระบวนการเกดิ สญั ญาใหโ้ ดยเสน่หา การทําคําเสนอสนองตอ้ งตรงกัน คาํ มั่นวา่ จะให้ หรือ สัญญาว่าจะให้ „ มาตรา 526 ถา้ การใหท้ รัพย์สินหรือให้คาํ มน่ั ว่าจะให้ทรพั ย์สินนนั้ ได้ ทําเป็นหนังสอื และจดทะเบียนตอ่ พนักงานเจ้าหน้าท่ีแลว้ และ ผูใ้ ห้ไมส่ ง่ มอบทรพั ย์สินใหแ้ กผ่ รู้ ับไซร้ ท่านวา่ ผู้รับชอบท่ีจะเรยี กให้ส่งมอบ ทรพั ย์สินหรอื ราคาแทนทรัพย์สินน้ันได้ แตไ่ ม่อบทีจ่ ะเรียกคา่ สินไหม ทดแทนอยา่ งหนึ่งอยา่ งใดด้วยอกี ได้

คาํ มัน่ ว่าจะให้ โดยหลักคาํ ม่นั จะผกู พนั ผู้ใหค้ าํ มนั่ จะเปลี่ยนใจไมใ่ ห้ ขดั ต่อมาตรา 521 ? เพราะ เฉพาะผ้ใู หค้ าํ มน่ั ในภายหลงั ไมไ่ ด้ กรใหต้ อ้ งเกิดจากเจตนาหรือ ความปรารถนาทีแ่ ท้จริงหรือ ความเสน่หาของผูใ้ ห้

สัญญาวา่ จะให้ สญั ญาวา่ „ เปน็ สญั ญาเบอื้ งต้นวา่ ต่อไปจะไปทาํ สญั ญาเสรจ็ เด็ดขาดกัน จะ ... ภายหลงั สัญญาว่า „ สญั ญาซึ่งผกู พนั ไว้ชน้ั หน่งึ กอ่ นวา่ จะมาทําสัญญาให้เสรจ็ เดด็ จะให้ ขาดกันอีกฉบบั หนงึ่ ในอนาคต และ สญั ญานก้ี ่อใหเ้ กิดหนี้ กระทําการคอื การทีค่ ูส่ ญั ญาต้องมาทําสญั ญาใหโ้ ดยเสนห่ า „ ขัดกบั มาตรา 521 ความหมายของสญั ญาให้ ?

วัตถขุ องสัญญาใหโ้ ดยเสนห่ า มาตรา 521 กาํ หนดวา่ วตั ถุของสัญญา ให้โดยเสนห่ าคือทรัพย์สนิ อสงั หาริมทรพั ย์ สงั หาริมทรพั ย์ สังหารมิ ทรพั ย์ สิทธิ ธรรมดา ชนิดพเิ ศษ

วธิ กี ารให้โดยเสนห่ า การใหโ้ ดยตรง การให้โดยอ้อม „ การใหโ้ ดยเสน่หาท่ีตก „ กรณีที่ผู้ให้มิได้แสดง อยภู่ ายใต้บงั คับของ เจตนาอย่างชัดแจ้ง บทบญั ญตั กิ ฎหมาย ปราศจากขอ้ สงสัยวา่ ลกั ษณะนี้ ประสงคจ์ ะใหโ้ ดยไม่ หวังอะไรตอบแทน

ผลของสญั ญาให้โดยเสนห่ า ผลในการโอน ถอนคนื การให้ ผู้ให้ไม่ต้องรบั ผดิ ทรพั ยส์ นิ ไม่ได้ ในความชาํ รุด บกพรอ่ งและการ รอนสิทธิทเี่ กิด จากทรัพย์สิน

การโอนทรัพย์สนิ ทรพั ยส์ ินที่ให้ยอ่ มตกเป็นของผรู้ ับเม่ือ กรรมสิทธโ์ิ อนเมอ่ื มกี ารทาํ สัญญาและ การส่งมอบทรัพยส์ นิ ต้องสมบูรณ์ „ มกี ารทาํ สญั ญาให้โดยเสนห่ าเรยี บรอ้ ยแล้ว หรอื „ มกี ารทําเป็นหนงั สือและจดทะเบียนต่อ พนักงานเจา้ หน้าทีแ่ ลว้ กรณีที่ทรัพย์สนิ ตอ้ งมกี ารจดทะเบียน ไมจ่ าํ เปน็ ต้องสง่ มอบกรรมสิทธิโ์ อน ไปด้วยการจดทะเบยี นแลว้

ไมส่ ามารถถอนคืนการให้ ผใู้ ห้ยกทรัพย์สนิ ให้แก่ผ้รู บั ดว้ ยความอยากหรอื ความประสงคส์ ่วนตัว ผรู้ ับมอี าํ นาจจดั การทรัพยส์ นิ ทุกอยา่ ง ผู้ใหเ้ ม่อื ให้ไปแล้วจึงไม่สามารถเปล่ียนใจเรยี กทรัพย์สนิ คนื ได้ แต่ หากมีการประพฤตติ นฝา่ ฝนื วัฒนธรรมอนั ดีงามตอ่ ผู้ให้แลว้ ผู้ให้สามารถถอนคนื การ ให้ได้

กรณีไม่ต้องรับผดิ ในความชาํ รดุ บกพรอ่ งหรอื ในการ รอนสทิ ธใิ ด ๆ ที่เกิดกับทรัพย์สนิ ที่ให้ ผรู้ บั ทรัพย์ไม่ต้องให้อะไรตอบแทนผู้ให้ ผ้ใู ห้จงึ ไม่ควรต้อง รับผดิ ในความชาํ รดุ บกพรอ่ งหรอื ในการรอนสิทธทิ ่เี กดิ ข้นึ

การถอนคนื การใหโ้ ดยเสน่หา การถอนคนื การให้โดย การถอนคืนการใหเ้ พราะ เสนห่ าเพราะเหตุเนรคณุ ผู้รบั ไม่ชาํ ระคา่ ภาระติด พนั ตามมาตรา 528 „ ตอ้ งเขา้ มาตรา 521 คอื เป็น การให้โดยเสน่หาเสยี ก่อน „ เหตุของการถอนคืนการให้ เป็นไปตามมาตรา 531

เหตเุ นรคณุ ผูร้ ับไดป้ ระทษุ ร้ายตอ่ ผู้ให้ ผรู้ บั ทําให้ผใู้ หเ้ สียช่อื เสยี ง ผ้รู บั ได้บอกปัดไม่ยอมให้ เปน็ ความผิดอาญาอยา่ ง หรือหมิ่นประมาทผ้ใู ห้ ส่ิงของจําเป็นเลยี้ งชวี ติ แก่ ร้ายแรงตามป.อาญา หรอื อยา่ งร้ายแรง หรอื ผูใ้ ห้ในเวลาท่ผี ใู้ ห้ยากไร้ และผูร้ บั ยงั สามารถจะให้ได้

ผู้ทาํ หน้าที่ถอนคนื การให้ ตวั ผูใ้ ห้เอง ทายาทของผ้ใู หก้ รณีผใู้ ห้ถึงแก่ความตายแล้ว „ ผรู้ บั การให้ได้ฆา่ ผู้ตายโดยเจตนาและไมช่ อบดว้ ย กฎหมาย „ ผู้รับการใหก้ ดี กันผูใ้ ห้ไว้มิให้ถอนคืนการใหใ้ น ระหวา่ งทีผ่ ู้ใหม้ ีชวี ิตอยู่ „ ผู้ให้ฟ้องคดไี วแ้ ลว้ จงึ ตาย

ข้อยกเวน้ ทก่ี ฎหมายไมอ่ นญุ าตใหถ้ อนคนื การให้ เม่ือลว่ งกําหนดเวลา 6 เดอื น เมอ่ื ลว่ งเวลา 10 ปีนับเวลาท่ี นับแต่เหตุเชน่ น้ันไดท้ ราบถงึ ผรู้ ับประพฤตเิ นรคุณ บคุ คลผ้ชู อบทีจ่ ะเรยี กถอนคนื การใหน้ น้ั ได้ เมื่อผรู้ ับประพฤติเนรคุณตาม เมอื่ โดยสภาพของการใหห้ รื มาตรา 531 แต่ผูใ้ หน้ ัน้ ยอม เหตุผลพเิ ศษในการให้โดย อภยั เสน่หา

ข้อยกเวน้ การถอนคนื การใหท้ ีม่ คี ่าภาระติดพนั การใหท้ ี่มีค่าภาระติดพัน หมายถงึ การให้ทมี่ คี ่าภาระติด พนั มากับตวั ทรพั ยท์ ีใ่ ห้ (ผรู้ บั ยอมใหท้ รัพยท์ ต่ี นรบั มามีภาระ ตดิ พนั ด้วย) กฎหมายกาํ หนดว่าการให้ทม่ี ีคา่ ภาระตดิ พนั ผใู้ หต้ ้องรับผดิ ในความชํารดุ บกพรอ่ งหรือการรอนสทิ ธิเพียงเทา่ ทไ่ี ม่เกนิ ค่า ภาระติดพนั ดว้ ย

การใชส้ ทิ ธิถอนคนื การให้ และ ผลของการถอนคืนการให้ การใช้สิทธิถอนคนื การให้ การ ผลของการถอนคืนการให้ ให้ กระทําด้วยวิธกี ารของการแสดง สง่ คนื ทรพั ยส์ นิ ในโดยใช้ เจตนาตอ่ คู่สัญญาอกี ฝ่ายหน่ึง บทบัญญตั เิ กี่ยวเนอ่ื งดว้ ยเร่ือง ลาภมิควรได้