การบัญชีสำหรับกิจการซื้อขายสินค้า -vat ไม่มีส่งคืนรับคืน

การบัญชีสาหรับกจิ การซือ้ ขายสินค้า ปฏิบัติงานด้านบญั ชี เกย่ี วกบั การซื้อขายสินค้า เพญ็ การุณย์ คงศิริวัฒนา แผนกวชิ าบญั ชี วทิ ยาลยั เทคนิคลาพนู สานกั งานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา

•ความหมายของสินค้า สินค้า (Merchandise or Goods) หมายถึงสินทรัพย์หรือ สิ่งของทกี่ จิ การมไี ว้เพอื่ ขายหรือหากาไร ในทางบัญชีเรียกว่า“สินค้าคงเหลอื ” เป็ นสินทรัพย์ประเภทหมุนเวยี นของกจิ การ ตามมาตรฐานการบญั ชี ฉบบั ที่ 2 (ปรับปรุง 2559)เร่ือง “สินค้าคงเหลอื ” ให้ความหมายไว้ดงั นี้

•ความหมายของสินค้าสินค้าคงเหลอื หมายถึงสินทรัพย์ซ่ึง 1. มไี ว้เพอ่ื ขายตามลกั ษณะการประกอบธุรกจิ โดยปกติ 2. อยู่ระหว่างกระบวนการผลติ เพอ่ื ให้เป็ นสินค้า สาเร็จรูปเพอื่ ขาย หรือ 3. มไี ว้เพอื่ ใช้ในการผลติ สินค้าหรือให้บริการ ในท่ีนีจ้ ะกล่าวเฉพาะสินค้าคงเหลอื ทมี่ ไี ว้เพอื่ ขายตามลกั ษณะการประกอบธุรกจิ โดยปกติ (สาหรับธุรกจิ ซื้อมาขายไป)

•การบญั ชีสาหรับกจิ การจาหน่ายสินค้า- การดาเนินธุรกจิ แบ่งตามประเภทธุรกจิ ได้ 3 ประเภท 1. ธุรกจิ บริการ (Service Business) 2. ธุรกจิ เกย่ี วกบั การจาหน่ายสินค้า แบ่งเป็ น 2 ประเภท 2.1 ธุรกจิ ซื้อมาขายไป (Merchandising Business) 2.2. ธุรกจิ อตุ สาหกรรม(Manufacturing Business)

•การบญั ชีสาหรับกจิ การจาหน่ายสินค้ารูปแบบของธุรกจิ แบ่งเป็ น 3 ประเภท 1. เจ้าของคนเดยี ว (Proprietorship) 2. ห้างหุ้นส่วน (Partnership) 2.1 ห้างหุ้นส่วนสามญั 2.2 ห้างหุ้นส่วนจากดั 3. บริษทั จากดั 3.1 บริษัทเอกชนจากดั (Private Company Limited) 3.2 บริษทั มหาชนจากดั (Public Company Limited)

•ความรู้ทว่ั ไปเกย่ี วกบั ระบบการซื้อขายสินค้า- วงจรการดาเนินงานซื้อขายสินค้า (The operating cycle of merchandise) ประกอบด้วย 1. การซื้อสินค้า 2. การขายสินค้า 3. การเรียกเกบ็ เงนิ จากลูกหนี้ 4. การจ่ายชาระหนีใ้ ห้เจ้าหนี้

ข้นั ตอนการซื้อสินค้าสั่งซื้อสินค้า รับสินค้าและตรวจนับ นาสินค้าเข้าคลงั

ข้นั ตอนการขายสินค้า เบกิ สินค้ารับใบสั่งซื้อสินค้า ตรวจสอบความถูกต้อง ใบส่งของ/ใบกากบั ภาษีใบเสร็จรับเงนิ /ใบกากบั ภาษี

•วงจรการดาเนินงานซื้อขายสินค้า4. จ่ายชาระเงิน เจ้าหนี้ 1.ซื้อสินค้าเป็ น ให้เจ้าหนี้ (Accounts เงินเชื่อ payable) สินค้าเงินสด (Goods)(Cash)3. เรียกเกบ็ เงนิ ลกู หนี้ 2.ขายสินค้าเป็ น จากลกู หนี้ (Accounts เงินเชื่อ receivable)

•วงจรแสดงลาดบั ข้นั ตอนการซื้อขายสินค้า 4.ส่งใบแจ้งหักหนี(้ Credit memo) 2.ส่งใบกากบั สินค้า (Invoice) +สินค้า ผู้ซื้อ 5. ใบเสร็จรับเงิน ผู้ขาย(Buyer) (Receipt) (Supplier) 1.ส่งใบส่ังซื้อ (Purchase order) 3. ส่งใบขอลดหนี้ (Debit memo)

•การบญั ชีสาหรับกจิ การซื้อขายสินค้า- วธิ ีการบันทกึ บัญชีสาหรับสินค้าคงเหลอื แบ่งเป็ น 2 วธิ ี 1. วธิ ีบนั ทึกสินค้าคงเหลอื เมอ่ื สิ้นงวด (Periodic Inventory System) 2. วธิ ีบันทึกสินค้าคงเหลอื แบบต่อเน่ือง (Perpetual Inventory System )

•วธิ ีบนั ทกึ บัญชีสินค้าคงเหลอื เมอื่ สิ้นงวด(Periodic Inventory Method) วธิ ีนีเ้ มอ่ื กจิ การซื้อสินค้าจะบันทึกไว้ในบญั ชีค่าใช้จ่ายคอื บัญชีซื้อสินค้า ส่วนค่าใช้จ่ายทเี่ กดิ จากการซื้อสินค้าจะบันทึกไว้ในบญั ชีค่าใช้จ่ายแต่ละประเภท

•วธิ ีบันทึกบัญชีสินค้าคงเหลอื เมอ่ื สิ้นงวด (Periodic Inventory Method ) บัญชีทใี่ ช้ในการบันทกึ สินค้าคงเหลอื ตามวธิ ีนีม้ ี 5 บญั ชี 1. บญั ชีสินค้าคงเหลอื ใช้บนั ทึกสินค้าคงเหลอื ยกมาตอนต้นงวดบญั ชี ในขณะเดยี วกนั กใ็ ช้บนั ทกึ สินค้าคงเหลอืในวนั สิ้นงวด 2. บัญชีซื้อสินค้า ใช้บันทกึ ต้นทุนสินค้าทซี่ ื้อมาในระหว่างงวด 3. บญั ชีส่วนลดรับ ใช้บันทึกส่วนลดเงนิ สดทกี่ จิ การได้รับเมอ่ื ชาระเงนิ ภายในเวลาทกี่ าหนด

•วธิ ีบันทกึ บัญชีสินค้าคงเหลอื เมอื่ วนั สิ้นงวด (Periodic Inventory Method ) บญั ชีทใี่ ช้ในการบนั ทกึ สินค้าคงเหลอื ตามวธิ ีนีม้ ี 5 บัญชี 4. บญั ชีส่งคนื สินค้าและจานวนท่ีได้ลด ใช้บันทึกสินค้าคงเหลอื ทก่ี จิ การส่งคนื ผู้ขาย หรือส่วนลดทผ่ี ู้ขายลดให้เนื่องจากสินค้าทส่ี ่งมาชารุดเสียหายเลก็ น้อย และกจิ การยอมรับสินค้าไว้ 5. บญั ชีค่าขนส่งเข้า ใช้บนั ทึกค่าขนส่งสินค้าทก่ี จิ การเป็ นผู้รับผดิ ชอบ

•การบันทกึ บญั ชีตามระบบบญั ชีสินค้าคงเหลอื เมอ่ื วนั สิ้นงวด เมื่อซื้อสินค้ารายการ บันทกึ บญั ชี1. ซื้อสินค้าเป็ นเงินสด เดบิต ซื้อสินค้า (ราคาสินค้าทซี่ ื้อ)xx เครดติ เงนิ สด xx2. ซื้อสินค้าเป็ นเงนิ เช่ือ เดบติ ซื้อสินค้า (ราคาสินค้าทซ่ี ื้อ)xx เครดติ เจ้าหนี้ xx

•การบนั ทกึ บัญชีตามระบบบัญชีสินค้าคงเหลอื เมอื่ วนั สิ้นงวด(กรณเี ข้าสู่ระบบภาษมี ูลค่าเพมิ่ ) เม่อื ซื้อสินค้ารายการ บนั ทกึ บัญชี3. ซื้อสินค้าเป็ นเงนิ สด เดบิต ซื้อสินค้า (ราคาสินค้าทซ่ี ื้อ) xx(ภาษมี ูลค่าเพม่ิ 7%) ภาษซี ื้อ (7%ของราคาทซี่ ื้อ) xx เครดติ เงนิ สด xx4. ซื้อสินค้าเป็ นเงินเช่ือ เดบิต ซื้อสินค้า (ราคาสินค้าท่ซี ื้อ) xx(ภาษมี ูลค่าเพม่ิ 7%) ภาษซี ื้อ (7%ของราคาทซ่ี ื้อ) xx เครดติ เจ้าหนี้ xx

•การบนั ทกึ บัญชีตามระบบบัญชีสินค้าคงเหลอื เมอ่ื วนั สิ้นงวด เมอ่ื ขายสินค้า เมอ่ื กจิ การขายสินค้า จะบันทึกไว้ในบญั ชี ”ขายสินค้า” ทางด้านเครดติ ซึ่งเป็ นบญั ชีประเภทรายได้

•การบนั ทกึ บญั ชีตามระบบบัญชีสินค้าคงเหลอื เมอื่ วนั สิ้นงวดเมื่อขายสินค้ารายการ บันทกึ บัญชี5. ขายสินค้าเป็ นเงนิ สด เดบติ เงนิ สด xx เครดติ ขายสินค้า(ราคาสินค้าทข่ี าย)xx6. ขายสินค้าเป็ นเงนิ เช่ือ เดบิต ลูกหนี้ (1) xx เครดติ ขายสินค้า(ราคาสินค้าทขี่ าย)xx

•การบันทกึ บัญชีตามระบบบัญชีสินค้าคงเหลอื เมอ่ื วนั สิ้นงวด(กรณเี ข้าสู่ระบบภาษมี ูลค่าเพมิ่ )เม่อื ขายสินค้ารายการ บนั ทกึ บัญชี7. ขายสินค้าเป็ นเงนิ สด เดบิต เงนิ สด xx(ภาษมี ูลค่าเพมิ่ 7%) เครดติ ขายสินค้า(ราคาสินค้าทข่ี าย)xx ภาษขี าย (7%ราคาทข่ี าย) xx8. ขายสินค้าเป็ นเงนิ เช่ือ เดบติ ลูกหนี้ (1) xx(ภาษมี ูลค่าเพมิ่ 7%) เครดติ ขายสินค้า(ราคาสินค้าทข่ี าย)xx ภาษขี าย (7%ราคาทขี่ าย) xx

•วธิ ีบันทกึ บญั ชีสินค้าคงเหลอื บนั ทกึ แบบต่อเนื่อง (Perpetual Inventory System)-เป็ นวธิ ีการทางบัญชี ทจ่ี ะบันทกึ บญั ชี “สินค้า” ทุกคร้ังทม่ี ีการซื้อ หรือขายสินค้า • เมอื่ ขายสินค้าทุกคร้ังจะบนั ทกึ ต้นทุนขาย พร้อมลดยอด บัญชีสินค้า ในราคาทุน •เมอื่ มรี ายการทเ่ี กย่ี วกบั การซื้อ เช่นซื้อ ,จ่ายค่าขนส่งเข้า ส่งคนื สินค้า, ส่วนลดรับ จะบนั ทกึ ไว้ในบัญชี “ สินค้า ”

•วธิ ีบนั ทกึ บัญชีสินค้าคงเหลอื บันทึกแบบต่อเนื่อง (Perpetual Inventory Method) ตามวธิ ีนีก้ จิ การสามารถทราบจานวนสินค้า ราคาของสินค้าคงเหลอื และต้นทุนขายของสินค้าได้ตลอดเวลาจากบัญชีทบี่ ันทกึ ไว้แม้ว่ายงั ไม่ได้มกี ารตรวจนับสินค้ากต็ าม- วธิ ีการหาสินค้าคงเหลอื ปลายงวด (1) ดูได้จากยอดคงเหลอื ใน บัญชีแยกประเภท “สินค้า”- วธิ ีการหาต้นทุนขาย (5) ดูได้จากยอดคงเหลอื ในบญั ชีแยก ประเภท “ต้นทุนขาย”

•การบนั ทกึ บญั ชีตามระบบบญั ชีสินค้าคงเหลอื แบบต่อเน่ือง เมื่อซื้อสินค้ารายการ บันทกึ บญั ชี1. ซื้อสินค้าเป็ นเงินสด เดบติ สินค้า (ราคาสินค้าทซี่ ื้อ) xx เครดติ เงนิ สด xx2. ซื้อสินค้าเป็ นเงินเช่ือ เดบติ สินค้า (ราคาสินค้าทซี่ ื้อ) xx เครดติ เจ้าหนี้ xx

•การบันทกึ บัญชีตามระบบบัญชีสินค้าคงเหลอื แบบต่อเน่ือง(กรณเี ข้าสู่ระบบภาษมี ูลค่าเพม่ิ ) เมอ่ื ซื้อสินค้ารายการ บันทกึ บญั ชี3. ซื้อสินค้าเป็ นเงินสด เดบติ สินค้า (ราคาสินค้าทซี่ ื้อ) xx(ภาษมี ูลค่าเพมิ่ 7%) ภาษีซื้อ(7%ราคาทซี่ ื้อ) xx เครดติ เงนิ สด xx4. ซื้อสินค้าเป็ นเงนิ เช่ือ เดบติ สินค้า (ราคาสินค้าทซี่ ื้อ) xx(ภาษมี ูลค่าเพม่ิ 7%) ภาษซี ื้อ(7%ราคาทซ่ี ื้อ) xx เครดติ เจ้าหนี้ xx

•การบันทกึ บัญชีตามระบบบัญชีสินค้าคงเหลอื แบบต่อเน่ืองเมอื่ ขายสินค้า เมอ่ื กจิ การขายสินค้า จะบันทึกไว้ในบัญชี ”ขายสินค้า”ทางด้านเครดติ ซ่ึงเป็ นบัญชีประเภทรายได้ ด้วยราคาขาย และบันทกึ ต้นทุนสินค้าขาย เป็ นค่าใช้จ่ายด้วยราคาทุน

•การบนั ทกึ บัญชีตามระบบบัญชีสินค้าคงเหลอื แบบต่อเน่ืองเมื่อขายสินค้า รายการ บันทกึ บญั ชี5.1 ขายสินค้าเป็ น เดบติ เงนิ สด xx เงนิ สด เครดติ ขายสินค้า(ราคาขาย) xx5.2 บนั ทกึ ต้นทุนสินค้า เดบิต ต้นทุนสินค้าขาย xx ทขี่ าย เครดติ สินค้า(ราคาทุน) xx

•การบันทกึ บัญชีตามระบบบญั ชีสินค้าคงเหลอื แบบต่อเน่ืองเมื่อขายสินค้า รายการ บันทกึ บัญชี6.1 ขายสินค้าเป็ น เดบติ ลูกหนี้ xx เงนิ เช่ือ เครดติ ขายสินค้า(ราคาขาย) xx6.2 บันทกึ ต้นทุนสินค้า เดบติ ต้นทุนสินค้าขาย xx ทขี่ าย เครดติ สินค้า(ราคาทุน) xx

•การบันทกึ บญั ชีตามระบบบัญชีสินค้าคงเหลอื แบบต่อเนื่อง(กรณเี ข้าสู่ระบบภาษมี ูลค่าเพมิ่ )เมื่อขายสินค้ารายการ บนั ทึกบญั ชี7.1 ขายสินค้าเป็ น เดบติ เงนิ สด xxเงนิ สด เครดติ ขายสินค้า(ราคาขาย) xx(ภาษมี ูลค่าเพมิ่ 7%) ภาษขี าย (7%ราคาขาย) xx7.2 บันทกึ ต้นทุนสินค้า เดบิต ต้นทุนสินค้าขาย xxทข่ี าย เครดติ สินค้า(ราคาทุน) xx

•การบนั ทกึ บญั ชีตามระบบบัญชีสินค้าคงเหลอื แบบต่อเนื่อง(กรณเี ข้าสู่ระบบภาษมี ูลค่าเพมิ่ )เมอ่ื ขายสินค้ารายการ บันทกึ บญั ชี8.1 ขายสินค้าเป็ น เดบิต ลูกหนี้ xxเงนิ เชื่อ เครดติ ขายสินค้า(ราคาขาย) xx(ภาษมี ูลค่าเพม่ิ 7%) ภาษขี าย (7%ราคาขาย) xx8.2 บนั ทกึ ต้นทุนสินค้า เดบิต ต้นทุนสินค้าขาย xxทขี่ าย เครดติ สินค้า(ราคาทุน) xx