หน่วยที่ 12

หนว่ ยที่ 12 วงจรอเิ ลก็ ทรอนกิ ส์เบือ้ งตน้ 12.1 อิเลก็ ทรอนกิ สแ์ ละวงจร อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ เป็ นอุปกรณ์ทีผลิตขึนมาจากสารกึงตวั นําแต่ละชนิดมาประกอบร่วมกัน มี คุณสมบตั ิในการทาํ งานเฉพาะตวั แตกต่างกัน การทาํ งานจาํ เป็นตอ้ งนาํ อปุ กรณ์เหล่านีมาประกอบร่วมกนั อยู่ใน รูปวงจรไฟฟ้า (Electric Circuit) หรือวงจรอิเล็กทรอนิกส์ (Electronic Circuit) โดยใช้คุณสมบตั ิเฉพาะตวั ของ อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ทีเกียวขอ้ งมาใชท้ าํ งานร่วมกนั ในแบบประสานสัมพนั ธ์กนั ทาํ ให้เครืองมือ เครืองใช้ และอปุ กรณ์ทีผลิตขนึ มาใชง้ านมโี ครงสร้าง วงจร และการทาํ งานแตกต่างกนั ไป อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์แต่ละตวั ในวงจร จะมีการทาํ งานตามคุณสมบตั ิของตวั เอง เมือจดั วงจรและ ระบบการทาํ งานทีเหมาะสมวงจรก็สามารถทาํ งานได้ อุปกรณ์ทุกตวั ทีประกอบร่วมในวงจรมีความสําคัญเท่า เทียมกนั หากเกิดการทาํ งานผิดปกติของอปุ กรณ์เพียงตวั เดียวในวงจร จะมีผลต่อการทาํ งานผิดปกติของวงจรทงั ระบบ วงจรอิเล็กทรอนิกส์ทีสร้างขึนมาใชง้ านมีมากมายแตกต่างกนั ทงั วงจรและการทาํ งาน การศึกษาการทาํ งาน ของวงจรแต่ละชนิด จาํ เป็นตอ้ งมีความรู้ความเขา้ ใจพืนฐานการทาํ งานของอปุ กรณ์อิเล็กทรอนิกส์แต่ละตวั ทีใช้ งาน วา่ มีความสมั พนั ธ์กบั การทาํ งานของระบบในวงจรอยา่ งไร การออกแบบวงจรอิเล็กทรอนิกส์มีความยุง่ ยากซับซอ้ น ผูอ้ อกแบบจะตอ้ งมีความรู้ความเขา้ ใจทงั ตวั อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ และระบบการทาํ งานของวงจรทีตอ้ งสร้าง วงจรทีถูกออกแบบมาใช้งานได้ผ่านการ ทดลองและทดสอบการทาํ งานมาแลว้ จนมนั ใจวา่ สามารถทาํ งานไดอ้ ย่างสมบูรณ์ถูกตอ้ ง ดงั นนั ผใู้ ชง้ านวงจร เหล่านีก็จาํ เป็นตอ้ งศึกษาทาํ ความเขา้ ใจก่อนการใชง้ านดว้ ย เพือให้มีการใชง้ านทีถกู ตอ้ งปลอดภยั เมือเกิดปัญหา กับอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์เหล่านี ผูใ้ ช้งานจะได้นาํ ความรู้ทีมีอยู่มาช่วยวิเคราะห์ถึงปัญหา และนําไปสู่การ แกป้ ัญหาได้ วงจรอิเล็กทรอนิกส์นิยมสร้างลงบนแผ่นวงจรพิมพ์ (Printed Circuit Board ; PCB) เพือให้วงจรมี ขนาดเล็กกะทัดรัด ง่ายต่อการนําไปใช้งาน การบํารุงรักษา และการตรวจซ่อมแก้ไข การวางอุปกรณ์ อิเลก็ ทรอนิกส์บนแผ่นวงจรพมิ พ์ แสดงดงั รูปที . รูปท่ี 12.1 การวางอปุ กรณ์อเิ ลก็ ทรอนิกส์บนแผน่ วงจรพมิ พ์

12.2 แผ่นวงจรพมิ พ์และการสรา้ งแบบลายวงจร แผน่ วงจรพมิ พ์ เป็นแผน่ ฉนวนทีสร้างขึนมาจากวสั ดุหลายประเภท เช่น อีพอกซี เรซิน (Epoxy Resin) หรือ อีพอกซีไฟเบอร์กลาส (Epoxy Fiberglass) เป็ นตน้ ผิวดา้ นนอกดา้ นเดียวหรือทงั สองดา้ น ถูกเคลือบดว้ ย แผ่นทองแดงบาง (Thin Copper Foil) เพือใช้สร้างลายวงจรพิมพ์ (Printed Circuit) ตามวงจรอิเล็กทรอนิกส์ที นาํ มาออกแบบ ลายวงจรพิมพท์ ีสร้างขึนมาใชใ้ นการต่อเชือมขาอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์เขา้ ด้วยกันตามวงจร อิเลก็ ทรอนิกส์ การสร้างแบบลายวงจรพิมพถ์ ือเป็ นสิงสําคัญต่อการทาํ งานของมวงจรอิเล็กทรอนิกส์ ซึงส่งผลต่อ ประสิทธิภาพของวงจร ทาํ ใหว้ งจรสามารถทาํ งานไดถ้ ูกตอ้ งสมบรู ณ์มากนอ้ ยเพยี งใด การเขียนลายวงจรจะตอ้ ง คาํ นึงถึงขนาดของลายวงจร ให้เหมาะสมกบั ขนาดของกระแสทีไหลผา่ น ลกั ษณะการเชือมตอ่ ตอ้ งสมบรู ณ์ถูกตอ้ ง เหมาะสม สวยงาม ระยะห่างของจุดต่ออุปกรณ์บนลายวงจรตอ้ งมีขนาดทีพอเหมาะ รูจุดต่ออุปกรณ์ควรอยู่ กึงกลางจุดต่อ และส่วนโคง้ งอของลายวงจรควรมนโคง้ ใหเ้ หมาะสมกบั ตาํ แหน่งอปุ กรณ์ การสร้างแบบลายวงจรพมิ พล์ งบนแผน่ วงจรพิมพ์ ควรปฏิบตั ิดงั นี . กาํ หนดวงจรทีตอ้ งการสร้างแบบลายวงจรพิมพ์ พร้อมทงั เตรียมอุปกรณ์ตา่ งๆ แตล่ ะตวั ทีตอ้ งการใช้ งานในวงจรมาใหพ้ ร้อม . วดั ขนาดของอปุ กรณท์ ีตอ้ งการใชง้ านจริงทุกตวั ทงั ดา้ นกวา้ ง ดา้ นยาว ขนาดความโตของขาอุปกรณ์ ระยะห่างของขา และขนาดพืนทีของอุปกรณ์ทีตอ้ งใช้ . กาํ หนดตาํ แหน่งอุปกรณ์ทุกตวั ทีใช้งานลงบนแผ่นวงจรพิมพ์ ในตาํ แหน่งทีเหมาะสม ถูกตอ้ ง และ สะดวกตอ่ การเชือมตอ่ ลายวงจรเขา้ ดว้ ยกนั . กําหนดขนาดความกว้าง ความยาวของแผ่นวงจรพิมพ์ทีใช้ ให้เหมาะสมกับพืนทีทีจะนํา แผน่ วงจรพิมพไ์ ปตดิ ตงั ใชง้ าน . สร้างลายวงจรพิมพค์ ร่าวๆ เพือเชือมต่อขาของอปุ กรณ์ทงั หมดให้ถูกตอ้ ง ครบถว้ น และปรับแตง่ ให้ เหมาะสมอีกครัง ลายวงจรพมิ พท์ ีเชือมต่อขาอุปกรณ์ตอ้ งสัน ไมส่ บั สน . กาํ หนดขนาดรูลายวงจรพิมพท์ ีใชว้ างอปุ กรณ์ใหเ้ หมาะสมกบั ขาอุปกรณแ์ ตล่ ะตวั . ตรวจสอบตกแต่งจุดต่อลายวงจรพิมพ์แต่ละเส้น ให้มีระยะห่างจากเส้นลายวงจรพิมพข์ า้ งเคียงที เหมาะสม สวยงาม และไมเ่ กิดการแตะสมั ผสั กนั ของลายวงจรพมิ พแ์ ตล่ ะเสน้

8. บอกรายละเอียดทีสําคญั ไว้ เช่น ชนิดของอุปกรณ์พร้อมค่าหรือหมายเลขทีใช้ในวงจร ตาํ แหน่งขา อปุ กรณ์ ขวั บวกลบ และขวั ต่อเชือมตา่ งๆ เป็นตน้ บอกไวท้ างดา้ นวางอปุ กรณ์ของแผน่ วงจรพิมพ์ เพือใหง้ า่ ยใน การประกอบวงจร ชุดอปุ กรณ์อิเลก็ ทรอนิกส์และลายวงจรพิมพท์ ีสร้างไวเ้ รียบร้อย แสดงดงั รูปที . (ก) วงจรสัญลกั ษณ์ (ข) ชุดวงจรอเิ ลก็ ทรอนิกส์ (ค) แผน่ วงจรพมิ พด์ า้ นวางอปุ กรณ์ (ง) แผน่ วงจรพมิ พด์ า้ นลายวงจรพิมพ์ รปู ที่ 12.2 ชุดอปุ กรณ์อเิ ลก็ ทรอนิกส์และลายวงจรพิมพท์ ีสร้างไวเ้ รียบร้อย 12.3 การสร้างลายวงจรพิมพ์แบบงา่ ย วงจรอิเล็กทรอนิกส์ทีสร้างขึนมาในลกั ษณะชุดประกอบ (Kit) ใชฝ้ ึ กทดลอง ทีเผยแพร่ในหนงั สือชุด ทดลองอิเล็กทรอนิกส์ต่างๆ มกั จะมีลายวงจรพิมพ์ให้มาด้วยเสมอ เพือให้ผูส้ นใจสามารถทดลองสร้าง แผ่นวงจรพิมพข์ ึนใชเ้ องได้ ดว้ ยการนาํ ลายวงจรพิมพท์ ีมีมาให้ไปใช้สร้างลายวงจรพิมพ์ลงบนแผ่นวงจรพิมพ์ ดว้ ยตวั เองได้ วธิ ีสร้างทาํ ไดห้ ลายวธิ ี เช่น พมิ พล์ ายดว้ ยวธิ ีซิลคส์ กรีน (Silk Screen) ใชฟ้ ิ ลม์ ไวแสงหรือไดร์ฟิลม์ (Dry Film) ใชว้ ธิ ีเขียนลายดว้ ยสีนาํ มนั หรือปากกาเคมีกนั นาํ หรือใชก้ ระดาษถา่ ยเอกสารลอกลาย เป็นตน้ ในหัวขอ้ นีจะกล่าวถึงวธิ ีสร้างลายวงจรพิมพแ์ บบง่ายดว้ ยตวั เอง สามารถสร้างใชง้ านไดด้ ว้ ยตวั เอง โดย ใชว้ ิธีการลอกลายวงจรพิมพจ์ ากกระดาษถ่ายเอกสารทีถ่ายลายวงจรไว้ หรืออาจใชก้ ระดาษทีพมิ พล์ ายวงจรด้วย

เครืองพมิ พเ์ ลเซอร์ก็ได้ ซึงเป็นวธิ ีทีงา่ ย สะดวก ลงทุนนอ้ ย และไดล้ ายวงจรพมิ พเ์ หมือนตน้ ฉบบั ทกุ ประการ ลาํ ดบั ขนั ตอนการปฏิบตั ิเป็นดงั นี พร้อมทงั แสดงรูปลาํ ดบั ขนั ตอนตามรูปที . . เตรียมอุปกรณ์ทีตอ้ งการใชง้ านให้พร้อม ประกอบดว้ ย แผ่นวงจรพิมพ์ กระดาษชนิดถ่ายเอกสารได้ ปากกาเคมีกนั นาํ (ปากกาเขียนแผ่นใสกนั นาํ ) เตารีด แผ่นใยขดั สงั เคราะห์ (แผน่ สก็อตไบรต)์ ผงซักฟอก กรดกดั ทองแดง หรือกรดเฟอริก คลอไรด์ (Ferric Chloride Acid) นาํ มนั ทินเนอร์ และภาชนะพลาสติก เป็นตน้ . เตรียมแผ่นวงจรพิมพ์ให้พร้อมใชง้ าน โดยตดั แผน่ วงจรพิมพใ์ ห้ไดข้ นาดตามตอ้ งการ ลบคม ตกแต่งขอบ ให้เรียบร้อย ลา้ งทาํ ความสะอาดดา้ นทองแดง โดยใชใ้ ยขดั (ก) สังเคราะห์และผงซกั ฟอก ลา้ งสิงสกปรกและคราบสนิมให้ หมด เช็ดและปล่อยไวจ้ นแห้งสนิท หลงั จากนีไม่ควรสัมผสั โดนผวิ ทองแดงนนั อีก . นาํ ลายวงจรพิมพท์ ีตอ้ งการใช้ ไปถ่ายเอกสารลง บนกระดาษ หรือแผ่นใสชนิดถ่ายเอกสารได้ และหรือใช้ พิมพล์ ายวงจรพิมพ์ด้วยเครืองพิมพเ์ ลเซอร์ก็ได้ โดยใช้ลาย (ข) วงจรพิมพด์ ้านใช้จริงมากลับดา้ น (เหมือนลายวงจรพิมพ์ ดา้ นวางอปุ กรณ์) . นาํ กระดาษถ่ายเอกสารดา้ นลายวงจรพิมพ์ วางลง บนแผ่นวงจรพิมพด์ ้านทองแดง ใช้เทปใสยดึ ขอบกระดาษให้ แน่นไม่ให้เคลือนที ใช้เตารีดปรับความร้อนสูงสุด รีดบน (ค) กระดาษให้ทวั ประมาณ วินาที เพือให้ลายวงจรพิมพ์ที ถ่ายเอกสารไวท้ งั หมด มาเกาะติดทีผิวทองแดง ปล่อยทิงไว้ ใหแ้ ผน่ วงจรพมิ พเ์ ยน็ ตวั ลง

. นาํ แผ่นวงจรพิมพ์ทีรีดดว้ ยเตารีดเรียบร้อยแลว้ พร้อมทงั กระดาษทีติดอยู่ไปแช่นาํ เปล่า ให้กระดาษอ่อนตวั (ง) ลง ค่อยๆ ลา้ งถูเบาๆ ให้กระดาษหลุดออกจนหมด เหลือ เพียงลายวงจรพิมพ์เกาะติดบนแผ่นวงจรพิมพ์ นาํ แผ่นวงจร พิมพม์ าทาํ ใหแ้ ห้ง . ตรวจสอบความสมบูรณ์ของลายวงจรพิมพท์ ีได้ ออกมา มีส่วนใดของลายวงจรพิมพเ์ กิดความบกพร่อง ขาด (จ) หลุดหายไปหรือไม่ ถา้ มใี ห้ใชป้ ากกาเคมกี นั นาํ เขยี นตกแตง่ ให้ ลายวงจรพมิ พส์ มบูรณ์ทงั หมด . นําแผ่นวงจรพิมพ์ทีตกแต่งเรียบร้อยไปแช่ลงใน กรดกดั ทองแดง เขยา่ ถาดเบาๆ พร้อมทังสังเกตทองแดง (ฉ) ส่วนทีไม่ตอ้ งการหลุดออกหมดหรือยงั ทาํ เช่นนีจนทองแดง ส่วนทีไม่ตอ้ งการหลุดออกหมด นาํ แผ่นวงจรพิมพไ์ ปลา้ ง กรดกดั ทองแดงออกใหห้ มด ดว้ ยนาํ และผงซกั ฟอก . ลา้ งหมึกพิมพพ์ ลาสติกสีดาํ เป็นลายวงจรพิมพท์ ี เกาะติดบนแผ่นวงจรพิมพ์ออกให้หมดด้วยทินเนอร์ หรือ นํายาล้างยาทาเล็บ (Acetone) ทําความสะอาดแผ่นวงจร (ช) พิมพ์อีกครัง ปล่อยให้แห้ง และทาเคลือบด้วยนาํ ยางสน บางๆ ปล่อยทิงให้แห้งสนิท ยางสนช่วยป้องกันการเกิด สนิมของลายทองแดงบนแผน่ วงจรพิมพ์ . นาํ แผ่นวงจรพิมพ์ทีผ่านขนั ตอนต่างๆ มา และ เคลือบด้วยนํายางสนเรียบร้อยไปเจาะรูตามจุดต่างๆ ให้ (ซ) ครบทุกจุด ก็จะไดล้ ายวงจรพิมพบ์ นแผน่ วงจรพิมพ์ พร้อมที จะนาํ ไปประกอบอปุ กรณต์ ามตอ้ งการ รูปท่ี 12.3 ขนั ตอนการสร้างลายวงจรพมิ พ์

12.4 หัวแร้งบดั กรี หัวแร้งบัดกรี (Soldering Iron) เป็ นเครื องมือใช้ทําหน้าทีเชือมต่ออุปกรณ์ไฟฟ้า และอุปกรณ์ อิเล็กทรอนิกส์ต่างๆ รวมถึงสายไฟฟ้าเขา้ ดว้ ยกนั ถือเป็ นอุปกรณ์ทีสําคญั ต่อการใชง้ านสําหรับช่างไฟฟ้าและ อิเลก็ ทรอนิกส์ หวั แร้งทีนิยมใชง้ านเป็ นหัวแร้งทีทาํ งานดว้ ยไฟฟ้า โดยเมือจ่ายไฟให้หัวแรง้ จะเกิดความร้อนขึน ในขดลวดความร้อน ส่งผา่ นความร้อนไปยงั ปลายหัวแร้ง ทีส่วนหวั บดั กรีเป็ นตวั รับความร้อนส่งผา่ นความร้อน ไปยงั จุดบดั กรี หลกั การบดั กรีจะตอ้ งทาํ ให้จุดบดั กรีเกิดความร้อนเพียงพอ ใชห้ ลอมละลายตะกวั บดั กรีเชือมต่อ อุปกรณ์ให้ประสานกันแน่น ไม่หลุดออกจากกันได้โดยง่าย ขนาดกาํ ลงั ไฟฟ้าของหัวแร้งบดั กรีตอ้ งใช้ให้ สมั พนั ธก์ บั ขนาดของจุดบดั กรี เพือทาํ ใหก้ ารบดั กรีถูกตอ้ งสมบูรณ์ หัวแร้งบดั กรีทีผลิตมาใชง้ านมีขนาดการจ่ายความร้อนออกมา หรือมีค่ากาํ ลงั ไฟฟ้าของหัวแร้งบดั กรี หลายขนาด ต้องเลือกใช้ให้เหมาะสมกบั ขนาดจุดบัดกรี ถ้าเป็ นจุดบดั กรีขนาดเล็ก เช่น การบดั กรีงานบน แผน่ วงจรพมิ พ์ ควรใชห้ วั แร้งบดั กรีประมาณ – วตั ต์ จุดบดั กรีขนาดมาตรฐานทีใชก้ บั งานทวั ไป ควรใชห้ ัว แร้งบดั กรีประมาณ – วตั ต์ และจุดบดั กรีขนาดใหญ่ ควรใชห้ ัวแร้งบดั กรีประมาณ – วตั ต์ หัวแร้ง บดั กรีทีผลิตออกมาใชง้ านทางดา้ นงานไฟฟ้าและอิเลก็ ทรอนิกส์มีลกั ษณะการทาํ งาน แบบ คือ หัวแร้งแช่ และ หวั แร้งปื น แสดงดงั รูปที .4 (ก) หวั แรง้ แชช่ นิดอณุ หภูมิคงที (ข) หวั แรง้ แช่ชนิดปรบั อณุ หภูมิได้ (ค) หวั แรง้ แช่ชนิดใชแ้ ก๊ส (ง) หวั แร้งปื น รปู ที่ 12.4 ชนิดหัวแร้งบดั กรี

12.5 ตะกั่วบดั กรี ตะกัวบดั กรี (Solder) เป็ นวสั ดุทีทาํ หน้าทีช่วยเชือมประสานรอยต่อสายไฟ ขาอุปกรณ์ไฟฟ้าและ อิเล็กทรอนิกส์ในการต่อวงจร หรือเชือมต่อขาอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์เขา้ กบั ลายวงจรพิมพ์ ส่วนประกอบของ ตะกัวบดั กรี ประกอบด้วยดีบุก (Tin) และตะกัว (Lead) โดยส่วนผสมของวสั ดุทงั สองถูกกาํ หนดไวเ้ ป็ นค่า เปอร์เซ็นต์ มีสัดส่วนของการใช้วสั ดุทงั สองแตกต่างกนั ไปตามความเหมาะสมกบั การใช้งาน เช่น / หมายถึง เป็นตะกวั บดั กรีทีมีส่วนผสมของดีบุก % และตะกวั % เป็นตน้ ส่วนผสมของตะกวั บดั กรีทีผลิตมา ใชง้ านมีความแตกตา่ งกนั จะมีผลต่อจุดหลอมละลายของตะกวั บดั กรีแตกตา่ งกนั ไป ดงั นี  ส่วนผสมที / มีจุดหลอมละลายโดยประมาณ o C ถือเป็นส่วนผสมทีดีทีสุด  ส่วนผสมที / มีจุดหลอมละลายโดยประมาณ o C เป็นส่วนผสมทีดี  ส่วนผสมที 50/5 มีจุดหลอมละลายโดยประมาณ 214o C การเลือกใชต้ ะกัวบดั กรีทีดี ควรเป็ นชนิดทีมีจุดหลอมละลายตาํ สุด เพราะจะช่วยให้การบดั กรีทาํ ได้ รวดเร็ว และความร้อนไม่ส่งผลให้อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ชํารุดเสียหาย ส่วนผสมของตะกัวบดั กรีทีนิยมใช้ สําหรับการบดั กรีอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ควรใชค้ ่าที / หรือค่าที / ถือเป็ นตะกวั บดั กรีชนิดคุณภาพดี ลกั ษณะตะกวั บดั กรีทีนิยมใชใ้ นการบดั กรีอปุ กรณ์ไฟฟ้าและอิเลก็ ทรอนิกส์ แสดงดงั รูปที . (ก) ตะกวั บดั กรี (ข) โครงสร้างภายในตะกวั บดั กรี รปู ที่ 12.5 ตะกวั บดั กรีและโครงสร้างภายใน จากรูปที 12. แสดงตะกวั บดั กรีและโครงสร้างภายใน รูปที 12. (ก) เป็นลกั ษณะตะกวั บดั กรีทีผลิตมาใช้ งานดา้ นไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์มีลกั ษณะเป็ นเส้นลวดกลมยาว ขดไวเ้ ป็นมว้ นมีหลายขนาด ทงั ขนาดของเส้น ตะกัวและขนาดของความยาว ส่วนรูปที 12. (ข) เป็ นโครงสร้างภายในตะกัวบัดกรีใช้งานด้านไฟฟ้าและ อิเลก็ ทรอนิกส์ ตอนกลางของเสน้ ตะกวั จะมีนาํ ยาประสาน หรือฟลกั ซ์ (Flux) บรรจอุ ยดู่ ว้ ย เป็นส่วนช่วยในการทาํ ความสะอาดผิวหนา้ ของจุดบดั กรี ดว้ ยการทาํ ให้สิงสกปรกต่างๆ บนผิวโลหะจุดบดั กรีหมดไป ช่วยให้ตะกวั

บดั กรีเกาะติดชินงานไดด้ ีขึน และช่วยเคลือบผิวตะกวั บดั กรีรวมทงั ชินงานไม่ให้เกิดสนิม และทาํ ให้ผิวตะกวั เป็นมนั วาว 12.6 เครอื่ งดดู ตะกัว่ บดั กรี เครืองดูดตะกวั บดั กรี (Solder Sucker) เป็นอุปกรณท์ ีผลิตขึนมาช่วยอาํ นวยความสะดวก ในการดูดตะกวั ที บดั กรีขาอุปกรณ์ไวอ้ อกจากรอยบดั กรี เพอื การแกไ้ ขเปลียนแปลงอุปกรณ์ในวงจรไฟฟ้าและอิเลก็ ทรอนิกส์ เช่น เปลียนแปลงอุปกรณ์ตวั ใหม่ หรือปรับปรุงแกไ้ ขอปุ กรณ์เดิมให้เป็นอปุ กรณ์ใหม่ เป็ นตน้ เครืองดูดตะกวั บดั กรีมี หลายรูปแบบ หลายลกั ษณะ ทงั รูปร่าง ขนาด และโครงสร้าง หลกั การทาํ งานของเครืองดูดตะกวั บดั กรี อาศยั แรง ดูดอากาศของกระบอกลูกสูบในเครืองดูดตะกวั วิธีดูดตะกวั บดั กรีออก โดยทาํ ให้ตะกวั บดั กรีทีตอ้ งการดูดออก หลอมละลายก่อน แลว้ จึงนาํ เครืองดูดตะกวั บดั กรีเขา้ ไปดูดโดยรวดเร็ว เครืองดูดตะกวั บดั กรี และการดูดตะกัว บดั กรี แสดงดงั รูปที . (ก) เครืองดูดตะกวั บดั กรี (ข) การดูดตะกวั บดั กรี รปู ท่ี 12.6 เครืองดูดตะกวั บดั กรี และการดูดตะกวั บดั กรี นอกจากเครืองดูดตะกัวบัดกรีแลว้ ยงั ได้ผลิตตวั ซับตะกัวบัดกรี (Solder Wick) ทาํ หน้าทีดูดซับตะกัว บดั กรีออกจากจุดบดั กรี ตวั ซบั ตะกวั บดั กรีทาํ มาจากลวดทองแดงขนาดเล็กถกั ไปมาคลา้ ยสายชิลด์ วิธีดูดตะกวั บดั กรีออก โดยนาํ ตวั ซบั ตะกวั บดั กรีมาวางในตาํ แหน่งทีตอ้ งการ นาํ หวั แร้งบดั กรีทีร้อนมาสัมผสั เพือซบั ตะกวั ใหไ้ ปติดทีตวั ซบั ตะกวั แทน ตวั ซบั ตะกวั บดั กรี และการซบั ตะกวั บดั กรี แสดงดงั รูปที .

(ก) ตวั ซบั ตะกวั บดั กรี (ข) การซบั ตะกวั บดั กรี รปู ที่ 12.7 ตวั ซบั ตะกวั บดั กรี และการซบั ตะกวั บดั กรี 12.7 เทคนิคการบดั กรอี ปุ กรณ์ การบดั กรีเป็นสิงสําคญั ของการปฏิบตั ิงานทางดา้ นช่างไฟฟ้าและอิเลก็ ทรอนิกส์ หรือช่างทีเกียวขอ้ งกบั การเชือมต่อวงจรทางไฟฟ้าเขา้ ดว้ ยกนั การต่ออุปกรณ์เขา้ วงจรจะส่งผลต่อการทาํ งานของวงจรเหล่านันว่าดี หรือไม่ ส่วนประกอบทีสาํ คญั ส่วนหนึงคอื เทคนิคการบดั กรี ถา้ การบดั กรีไม่ถูกตอ้ ง รอยบดั กรีไม่สมบูรณ์ ส่งผล เสียต่อการทาํ งานของวงจร จนถึงวงจรไมส่ ามารถทาํ งานได้ ดงั นันขนั ตอนการบดั กรีเป็นสิงจาํ เป็น และตอ้ งฝึ ก ปฏิบตั ิใหเ้ กิดความชาํ นาญ เทคนิคการบดั กรีทาํ ไดด้ งั นี พรอ้ มทงั แสดงรูปลาํ ดบั ขนั ตอนตามรูปที . . เตรียมอุปกรณ์ทีตอ้ งการใชง้ านให้พร้อม เช่น คมี จบั คีมตัด หัวแร้งบัดกรีพร้อมทีรองหัวแร้งและฟองนําทาํ ความ (ก) สะอาดหัวแร้งบดั กรี ตะกวั บดั กรี เครืองดูดตะกวั บดั กรี แผ่น วงจรพิมพ์ และอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ (หรือชินงานทีตอ้ งการ บดั กรี) เป็นตน้ . นาํ แผ่นวงจรพิมพแ์ ละอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ หรือ ชินงานทีต้องการบดั กรี ประกอบเข้าดว้ ยกัน ตามลาํ ดับความ (ข) สาํ คญั ก่อนหลงั กรณีเป็ นอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ เมือเสียบลงในรู แผ่นวงจรพิมพ์ ให้งอขาออกเล็กนอ้ ย เพือป้องกันการหลุดออก จากรูของตวั อุปกรณ์ . จ่ายไฟฟ้าใหห้ วั แร้งบดั กรี ทิงไวจ้ นร้อนจดั นาํ ปลายหวั แร้งบดั กรีไปทาํ ความสะอาด โดยนาํ ไปเช็ดกบั ฟองนาํ ทีเปี ยกนํา (ค) พอหมาดๆ จากนนั นาํ ตะกวั บดั กรีไปสัมผสั ปลายหัวแร้งบดั กรีให้

ทัว ก่อนบัดกรีสังเกตขาอุปกรณ์ตัวใดสกปรกควรทาํ ความ สะอาดเสียก่อน . นาํ หัวแร้งบดั กรีทีพร้อมใชง้ านไปสัมผสั ทีจุดบดั กรี เช่น ทีขาอุปกรณ์และลายวงจรพิมพ์ ทิงระยะเวลาประมาณ – (ง) วนิ าที จึงนาํ ตะกวั บดั กรีไปสมั ผสั ทีจุดบดั กรี ตรงปลายหวั แร้ง บดั กรี ใหม้ ตี ะกวั บดั กรีหลอมละลายลอ้ มรอบจุดบดั กรีในขนาด ทีพอเหมาะ . เมือตะกัวบดั กรีหลอมละลายมีขนาดพอเหมาะ นํา ตะกวั บดั กรีออกจากจุดบดั กรี รอจนตะกวั บดั กรีหลอมละลาย ทงั หมด จึงดึงหัวแร้งบดั กรีออกจากจุดบดั กรีโดยรวดเร็ว ปล่อย (จ) ให้ตะกวั บดั กรีเยน็ ตวั ลง สังเกตความสมบูรณ์ของจุดบดั กรี ทาํ เช่นนีจนครบทุกจุด . ใช้คีมตดั ตดั ขาอุปกรณ์ส่วนเกินทีเหลือออกให้หมด โดยตดั ให้ชิดตะกวั บดั กรี ไม่ควรให้เหลือยาวมากเกินไป เพราะ (ฉ) ขาส่วนทีเหลือมีโอกาสลม้ ไปสมั ผสั กบั จุดต่ออืนๆ อาจทาํ ให้เกิด การลดั วงจร ส่งผลตอ่ การชาํ รุดเสียหายของอปุ กรณ์และวงจรได้ เมือนาํ ชินงานไปใชง้ าน . ตรวจสอบจุดบดั กรีทุกจุด จุดบดั กรีทีดีตะกวั บดั กรี จะตอ้ งเป็ นป่ ุมกลมนูนสวยงาม ผิวเรียบมนั วาว ตะกวั บดั กรี (ช) เกาะติดลายวงจรและขาอุปกรณ์โดยรอบ ตะกัวบดั กรีมีขนาด พอเหมาะไม่นอ้ ยหรือมากเกินไป จุดบดั กรีทีไม่ดีมีหลายลกั ษณะ เช่น มีตะกวั บดั กรีมากเกินไป บดั กรีไม่เกาะติดขาอุปกรณ์หรือ ลายวงจรพมิ พ์ เป็นตะป่ มุ ตะปํ า และผิวดา้ นไมม่ นั วาว เป็นตน้ . พบจุดบดั กรีทีบกพร่องไม่สมบูรณ์ ให้ใชเ้ ครืองดูด (ซ) ตะกวั บดั กรี หรือตวั ซับตะกวั บดั กรี ดูดจุดบดั กรีทีไม่สมบูรณ์    ออกใหห้ มด และทาํ การบดั กรีใหมอ่ ีกครัง ใหไ้ ดจ้ ุดบดั กรีทีดี รูปที่ 12.8 เทคนิคการบดั กรี

12.8 วงจรอเิ ลก็ ทรอนิกสเ์ บอ้ื งตน้ วงจรอิเลก็ ทรอนิกสท์ ีผลิตออกมาใชง้ าน มีมากมายหลายชนิด หลายประเภท และมีวงจรทีหลากหลาย ถูก นาํ ไปใช้ประโยชน์ในงานดา้ นต่างๆ ปัจจุบนั มีผูผ้ ลิตวงจรอิเล็กทรอนิกส์ออกมาใช้งานในรูปของชุดประกอบ อิเลก็ ทรอนิกส์ (Electronic Kit) ออกจาํ หน่ายมากมาย เหมาะสําหรับผสู้ นใจทางดา้ นอิเลก็ ทรอนิกส์ เพือศึกษาทาํ ความเขา้ ใจ และทาํ ให้เกิดความรู้ ความเพลิดเพลิน และความสนุกสนาน การสร้างชุดประกอบอิเล็กทรอนิกส์ ดว้ ยตวั เองทาํ ไดไ้ ม่ยาก โดยนาํ วงจรอิเล็กทรอนิกส์ และลายวงจรพิมพท์ ีมีผูอ้ อกแบบไว้ ไดเ้ ผยแพร่ใหน้ าํ ไปใช้ งานไดใ้ นวารสารต่างๆ นาํ มาสร้างลายวงจรพิมพด์ ว้ ยตวั เองตามวิธีในหวั ขอ้ ที . ใชว้ ิธีกระดาษถ่ายเอกสาร ลอกลาย นาํ ไปใช้ประกอบวงจร พร้อมทงั ทดลองการทาํ งานของวงจร การนาํ ไปสร้างดว้ ยตวั เองจะทาํ ให้เกิด ความรู้ความเขา้ ใจมากขึน วงจรอิเลก็ ทรอนิกส์เบืองตน้ ทีน่าสนใจมีหลายวงจรดงั นี 12.8.1 แหลง่ จ่ายแรงดันไฟตรงคงท่ี แหล่งจ่ายแรงดันไฟตรงคงที คือแหล่งจ่ายกาํ ลงั (Power Supply) ทาํ หน้าทีจ่ายแรงดนั ไฟตรง คงทีออกมา นําไปใช้จ่ายแรงดันไฟตรงให้วงจรไฟฟ้าและวงจรอิเล็กทรอนิกส์ต่างๆ วงจรแบบเบืองต้น ประกอบด้วยหมอ้ แปลงกาํ ลงั ชนิดลดแรงดัน ไดโอด ตวั เก็บประจุ ฟิ วส์ และเตา้ เสียบพร้อมสายไฟ สามารถ ประกอบเป็ นวงจรจ่ายแรงดนั ไฟตรงได้ แบบ คือ วงจรจ่ายแรงดนั ไฟตรงแบบครึงคลืน วงจรจ่ายแรงดนั ไฟตรง แบบเตม็ คลืน และวงจรจ่ายแรงดนั ไฟตรงแบบบริดจ์ ทงั แบบมีหนา้ ทีการทาํ งานเหมือนกนั คือแปลงแรงดนั ไฟ สลบั เป็นแรงดนั ไฟตรง แตกตา่ งเฉพาะในส่วนของการจดั วงจรแปลงแรงดนั ใชข้ วั หมอ้ แปลงกาํ ลงั และใชจ้ าํ นวน ไดโอดไม่เทา่ กนั รวมถึงการจดั รูปแบบวงจรแตกตา่ งกนั ในหวั ขอ้ นีจะกล่าวเฉพาะวงจรแหล่งจา่ ยแรงดนั ไฟตรง คงทีแบบบริดจ์ ลกั ษณะวงจรและลายวงจรพมิ พ์ แสดงดงั รูปที . (ก) วงจร

(ข) ลายวงจรพิมพด์ า้ นวางอปุ กรณ์ (ค) ลายวงจรพิมพด์ า้ นลายทองแดง รูปท่ี 12.9 วงจรจ่ายแรงดนั ไฟตรงคงทีแบบบริดจ์ จากรูปที 12. แสดงวงจรจ่ายแรงดนั ไฟตรงคงทีแบบบริดจ์ การทาํ งานของวงจรอธิบายไดด้ งั นี แรงดนั ไฟสลบั VAC จ่ายผา่ นหมอ้ แปลงกาํ ลงั เพือลดแรงดนั ลงให้เหลือ V จ่ายออกขดลวดทางขดทุติยภูมิ ที V และ V ส่งออกไปให้ไดโอด ตวั D1, D2, D และ D ไดโอดทงั สีทาํ หน้าทีกาํ จดั แรงดนั ไฟสลบั ซีก ลบทิงไป ยอมให้เฉพาะแรงดนั ไฟสลบั ซีกบวกผ่านไปให้ตวั เก็บประจุ C ทาํ การประจุแรงดนั ซีกบวกเก็บไว้ และคายประจุแรงดันซีกบวกออกมาควบคุมให้ได้แรงดันไฟตรงคงทีจ่ายออกเอาต์พุตบนบวกล่างลบมี ค่าประมาณ . V การนาํ ลายวงจรพิมพใ์ นรูปที . (ค) ไปสร้างแผ่นวงจรพิมพด์ ว้ ยวิธีถ่ายเอกสารลอกลาย ตอ้ ง กลบั ดา้ นลายวงจรพิมพใ์ หเ้ ป็นตรงขา้ ม คือตอ้ งมีลายวงจรพิมพเ์ ช่นเดียวกบั รูปที . (ข) ถึงจะสามารถใชง้ าน ได้ แตถ่ า้ ใชว้ ธิ ีซิลคส์ กรีน ใชว้ ธิ ีฟิ ลม์ ไวแสง หรือใชป้ ากกากนั นาํ เขยี นลายวงจร สามารถใชง้ านไดท้ นั ที 12.8.2 เครื่องหรไี่ ฟฟ้า เครืองหรีไฟฟ้า (Dimmer) เป็นวงจรอิเล็กทรอนิกส์ทีใช้ควบคุมการจ่ายกาํ ลงั ไฟฟ้าไปใหภ้ าระใน ปริมาณมากหรือน้อย สามารถนาํ เครืองหรีไฟฟ้าไปใช้งานแตกต่างกนั หลายหน้าที เช่น หรีแสงสว่างหลอดไฟ (Light Dimmer) ปรับความเร็วมอเตอร์ (Motor Speed Control) และปรับความร้อนเครืองทาํ ความร้อน (Heater Dimmer) เป็ นตน้ วงจรแบบเบืองตน้ ประกอบดว้ ย ไตรแอก ไดแอก ตวั เก็บประจุ และตวั ตา้ นทาน ลกั ษณะวงจร และลายวงจรพิมพ์ แสดงดงั รูปที . 0 ฟวส 1A100VkR1 หลอดไฟ 10Rk1 60W 220VAC 22C0n1 F ไดแอก A2 ไตรแอก 250V G A1 4A 600V HT32 (ก) วงจร

(ข) ลายวงจรพมิ พด์ า้ นวางอุปกรณ์ (ค) ลายวงจรพิมพด์ า้ นลายทองแดง รปู ท่ี 12.10 เครืองหรีแสงสวา่ งหลอดไฟ จากรูปที 12.10 แสดงวงจรเครืองหรีแสงสว่างหลอดไฟ ตวั ไตรแอกทาํ หน้าทีเป็ นสวิตช์ชนิด ควบคุมไดท้ ีขาเกต (G) ควบคมุ ใหห้ ลอดไฟติดสวา่ ง การทาํ งานของวงจรอธิบายไดด้ งั นี เมือจ่ายแรงดนั ไฟสลบั V เขา้ วงจร ในครังแรกไตรแอกยงั ไม่ทาํ งาน ตวั เก็บประจุ C1 จะประจุแรงดันไวจ้ นถึงค่าแรงดันเบรกโอเวอร์ (Breakover Voltage) ของตวั ไดแอก ไดแอกยอมให้แรงดนั จาก C1 จ่ายไปกระตุน้ ขา G ของไตรแอก ตวั ไตรแอก เป็นสวติ ชต์ อ่ วงจร มีแรงดนั ไฟสลบั V จ่ายไปใหห้ ลอดไฟ หลอดไฟติดสวา่ งตลอดเวลา การปรับความสวา่ งของหลอดไฟ ขึนอยกู่ บั การปรับเปลียนค่าความตา้ นทาน VR1 ถา้ ปรับค่าความ ตา้ นทาน VR1 มีค่ามาก ทาํ ให้ C1 ประจุแรงดนั ช้าถึงค่าแรงดนั เบรกโอเวอร์ของตวั ไดแอกช้า ช่วงเวลาในการ ทาํ งานของไตรแอกตอ่ แรงดนั ไฟสลบั นอ้ ย หลอดไฟสวา่ งนอ้ ย ถา้ ปรับค่าความตา้ นทาน VR1 มีคา่ นอ้ ย ทาํ ให้ C1 ประจุแรงดันได้เร็วขึนถึงค่าแรงดนั เบรกโอเวอร์ของตัวไดแอกเร็ว ช่วงเวลาในการทาํ งานของไตรแอกต่อ แรงดนั ไฟสลบั มากขึน หลอดไฟสว่างมากขึน การนาํ ลายวงจรพมิ พใ์ นรูปที . (ค) ไปสร้างแผน่ วงจรพิมพด์ ว้ ยวิธีการถ่ายเอกสารลอกลาย ตอ้ งกลบั ดา้ นลายวงจรพิมพใ์ ห้เป็ นตรงขา้ มก่อนใชง้ าน (ลายวงจรพมิ พจ์ ะเหมือน กบั ลายวงจรในรูปที . ข) 12.8.3 สวิตชท์ ำงานดว้ ยแสง สวติ ช์ทาํ งานดว้ ยแสง (Light Switch) เป็นสวิตชอ์ ิเลก็ ทรอนิกส์ทีใชแ้ สงสวา่ งเป็นตวั ช่วยควบคุม การปิ ดเปิ ดหนา้ สัมผสั สวิตช์ให้วงจรทาํ งานหรือหยุดทาํ งาน การทาํ งานของวงจรเป็ นไปอย่างอตั โนมตั ิ วงจร แบบเบืองตน้ ประกอบดว้ ย ทรานซิสเตอร์ ตวั ตา้ นทานเปลียนค่าตามแสง (LDR) รีเลย์ ไดโอด ไดโอดเปล่งแสง ตวั เกบ็ ประจุ และตวั ตา้ นทาน ลกั ษณะวงจรและลายวงจรพิมพ์ แสดงดงั รูปที .

(ก) วงจร LDR รเี ลย C NO NC 1.8k (ข) ลายวงจรพมิ พด์ า้ นวางอปุ กรณ์ (ค) ลายวงจรพมิ พด์ า้ นลายทองแดง รปู ท่ี 12.11 วงจรสวติ ชท์ าํ งานดว้ ยแสง จากรูปที 12.1 แสดงวงจรสวิตช์ทาํ งานดว้ ยแสง เป็ นชนิดในขณะไม่มีแสงสวา่ งวงจรทาํ งาน และในขณะมีแสงสว่างวงจรไม่ทาํ งาน การทาํ งานของวงจรอธิบายไดด้ งั นี แรงดนั ไฟตรง V จ่ายใหว้ งจร วงจรจะทาํ งานหรือไม่ทาํ งานขึนอยู่กบั ตวั LDR ไดร้ ับแสงหรือไม่ ถา้ ขณะมีแสงมาตกกระทบตวั LDR ค่าความ ตา้ นทานในตวั LDR ตาํ มีแรงดนั ไฟตรงบวกตกคร่อมตวั LDR นอ้ ย จ่ายเป็ นไบแอสตรงให้ทรานซิสเตอร์ Q1 นอ้ ย ยงั ไม่ถึงจุดทาํ งาน ทรานซิสเตอร์ Q1 ไม่ทาํ งาน ตวั LED ดบั รีเลยไ์ ม่ทาํ งาน ไม่มีแรงดนั ไฟสลบั V จ่ายให้ หลอดไฟ หลอดไฟดบั เมือไมม่ ีแสงมาตกกระทบตวั LDR ค่าความตา้ นทานในตวั LDR สูงมาก มีแรงดนั ไฟตรงบวกตก คร่อมตวั LDR มาก จ่ายเป็นไบแอสตรงไปใหท้ รานซิสเตอร์ Q1 มากถึงจุดทาํ งาน ทาํ ใหท้ รานซิสเตอร์ Q1 ทาํ งาน มีกระแสไหลผ่าน LED และรีเลย์ ทาํ ให้ตวั LED ติดสว่าง และรีเลยท์ าํ งาน ต่อหน้าสัมผสั C และ NO เขา้ ดว้ ยกนั มีแรงดนั ไฟสลบั V จ่ายใหห้ ลอดไฟ ทาํ ใหห้ ลอดไฟติดสวา่ ง ตวั ตา้ นทานปรับเปลียนค่าได้ VR1 เป็ นตวั ปรับเปลียนความไวในการทาํ งานของวงจร สามารถ ปรับเพิมหรือลดความเขม้ ของแสงทีส่องมาตกกระทบตวั LDR ส่งไปควบคุมใหว้ งจรเริมการทาํ งาน คือทาํ ให้

วงจรทาํ งานทีแสงมืดมากหรือมืดนอ้ ยได้ ปรับให้เหมาะสมกบั การใชง้ านได้ การนาํ ลายวงจรพมิ พใ์ นรูปที . (ค) ไปสร้างแผ่นวงจรพิมพด์ ว้ ยวิธีการถ่ายเอกสารลอกลาย ตอ้ งกลบั ดา้ นลายวงจรพิมพใ์ ห้เป็นตรงขา้ มก่อนใช้ งาน (ลายวงจรพมิ พจ์ ะเหมือนกบั รูปที . ข) 12.8.4 วงจรไฟกะพริบ วงจรไฟกะพริบ หรือวงจรอะสเตเบิลมลั ติไวเบรเตอร์ (Astable Multivibrator) เป็ นวงจรที สามารถควบคมุ ให้หลอดไฟติดและดบั ไดด้ ว้ ยตวั เอง นาํ ไปใชเ้ ป็นวงจรไฟกะพริบแบบต่างๆ วงจรแบบเบืองต้น ประกอบดว้ ย ทรานซิสเตอร์ ไดโอดเปล่งแสง ตวั เก็บประจุ และตวั ตา้ นทาน ลกั ษณะวงจรและลายวงจรพิมพ์ แสดง ดงั รูปที . (ก) วงจร (ข) ลายวงจรพิมพด์ า้ นวางอปุ กรณ์ (ค) ลายวงจรพิมพด์ า้ นลายทองแดง รูปที่ 12.12 วงจรไฟกะพริบ จากรูปที 12.1 แสดงวงจรไฟกะพริบ การทาํ งานของวงจรอธิบายไดด้ งั นี แรงดนั ไฟตรง V จ่ายเขา้ วงจร ส่งผลให้ LED1 และ LED ทาํ งานเปล่งแสงติดดบั สลบั ไปสลบั มา ตามสภาวะการทาํ งานของตวั ทรานซิสเตอร์ นันคือ เมือ Q1 ทาํ งาน LED ติดสว่าง LED ดบั และเมือ Q ทาํ งาน LED ติดสว่าง LED ดับ

สลบั ไปสลบั มาตลอดเวลา ความเร็วในการกะพริบติดและดบั ขึนอยกู่ บั คา่ ความจุของตวั เก็บประจุ C และค่าความ ตา้ นทานของตวั ตา้ นทาน R สามารถคาํ นวณเวลาในการกะพริบไดด้ ว้ ยสูตรคาํ นวณโดยประมาณดงั นี T = 0.56 R2 C จากคา่ ทีใชง้ านจะได้ T = 0.56  200  103   10  10-6 F = . วนิ าที เมือตอ้ งการเปลียนค่าความเร็วในการกะพริบ ให้เปลียนค่า C และ R หากใชค้ ่าทงั สองมากขนึ เวลาในการกะพริบจะชา้ ลง และใชค้ ่าทงั สองน้อยลง เวลาในการกะพริบจะเร็วขึน ถา้ ใชค้ า่ C และ R ทงั สองดา้ น ไม่เท่ากนั การกระพริบของ LED1 และ LED จะมีความเร็วไมเ่ ท่ากนั การนาํ ลายวงจรพิมพใ์ นรูปที . (ค) ไป สร้างแผน่ วงจรพมิ พด์ ว้ ยวธิ ีการถ่ายเอกสารลอกลาย ตอ้ งกลบั ดา้ นลายวงจรพมิ พใ์ ห้เป็นตรงขา้ มก่อนใชง้ าน (ลาย วงจรพิมพจ์ ะเหมือนกบั รูปที . ข) 12.9 บทสรปุ การออกแบบวงจรอิเล็กทรอนิกส์มีความยุ่งยากซับซอ้ น ผูอ้ อกแบบจะตอ้ งมีความรู้ความเขา้ ใจทงั ตวั อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ และระบบการทาํ งานของวงจรทีสร้าง ผใู้ ช้งานจะไดน้ าํ ความรู้ทีมีอยู่มาช่วยวิเคราะห์ถึง ปัญหา และนาํ ไปสู่การแกป้ ัญหาได้ วงจรอิเล็กทรอนิกส์นิยมสร้างลงบนแผ่นวงจรพิมพ์ (PCB) เพือให้วงจรมี ขนาดเล็กกะทดั รัด ง่ายต่อการนาํ ไปใช้งาน การบาํ รุงรักษา และการตรวจซ่อมแกไ้ ข แผ่นวงจรพมิ พ์ สร้างขึนมา จากวสั ดุหลายประเภท เช่น อีพอกซี เรซิน หรือ อีพอกซีไฟเบอร์กลาส ผวิ ดา้ นนอกดา้ นเดียวหรือทงั สองดา้ น ถกู เคลือบดว้ ยแผน่ ทองแดงบาง ใชส้ ร้างลายวงจรพมิ พ์ หัวแร้งบดั กรี เป็ นเครืองมือทาํ หนา้ ทีเชือมตอ่ อปุ กรณ์ไฟฟ้า และอปุ กรณ์อิเลก็ ทรอนิกส์ รวมถึง สายไฟฟ้าเขา้ ดว้ ยกนั หวั แร้งบดั กรีมีหลายขนาด ตอ้ งเลือกใชใ้ ห้เหมาะสมกบั ขนาดจุดบดั กรี โดยทาํ งานร่วมกบั ตะกวั บดั กรีเพือช่วยเชือมประสานรอยต่อสายไฟ ขาอุปกรณ์ และลายวงจรพมิ พเ์ ขา้ ดว้ ยกนั ส่วนประกอบของ ตะกวั บดั กรีประกอบดว้ ยดีบุกและตะกวั ผสมกนั ตะกวั บดั กรีทีดีเป็นชนิด / เครืองดูดตะกวั บดั กรี เป็นอปุ กรณ์ ทีผลิตขึนมาช่วยอาํ นวยความสะดวก ในการดูดตะกวั ทีบดั กรีขาอปุ กรณไ์ วอ้ อกจากรอยบดั กรี การบดั กรีเป็นสิง สาํ คญั ตอ้ งฝึกปฏิบตั ิใหเ้ กิดความชาํ นาญ เพือใชป้ ระกอบวงจรอิเลก็ ทรอนิกส์ ในรูปของชุดประกอบ อิเลก็ ทรอนิกส์ ซึงเหมาะสาํ หรับผสู้ นใจทางดา้ นอิเลก็ ทรอนิกส์ เพือศึกษาทาํ ความเขา้ ใจ