ออกแบบชีวิต

อ อ ก แ บ บ ชี ว ิ ต 50 บางคนอาจจะไม่ได้เสียใจเพราะท�ำร้ายใคร  แต่  เปน็ เพราะไมไ่ ดท้ ำ� ความดกี บั คนรกั มากเพยี งพอ เชน่ ตงั้ ใจ  จะไปเย่ียมพ่อแม่  ตั้งใจจะดูแลท่านในยามแก่ชรา  แต ่ จนแลว้ จนรอดกไ็ มไ่ ดท้ �ำ เพราะเอาแตผ่ ดั ผอ่ นเนอื่ งจาก  งานรัดตัว  แม้กระทั่งท่านป่วยก็ยังไม่มีเวลาไปเย่ียม  เอาแต่ผัดผ่อนว่าเด๋ียวก่อนๆ  จนท่านเสียชีวิต  แล้วมา  น่ังเสียใจว่าเราไม่น่าท�ำอย่างน้ันเลย  น่ีเป็นเพราะว่า  มัวแต่หมกมุ่นกับการงาน  หรือไม่ก็เพลินอยู่กับความ  สนุกสนาน  รู้ท้ังรู้ว่าควรจะให้เวลาแก่ท่าน  เพราะท่าน  แกช่ ราแลว้  เวลาของทา่ นลดนอ้ ยถอยลงไปเรอื่ ยๆ แต ่ เป็นเพราะไม่รู้จักจัดสรรเวลาอย่างจริงจัง  รวมทั้งมี  ความประมาทด้วย  ในท่ีสุดโอกาสทองจึงหลุดลอยไป  ไม่สามารถเรียกคืนมาได้

พ ร ะ ไ พ ศ า ล  วิ ส า โ ล 51 มชี ายคนหนงึ่ สนทิ สนมกบั พอ่ มาก ตง้ั แตเ่ ลก็ จนโต  กนิ ขา้ วดว้ ยกนั เชา้ -เยน็  พอเรยี นจบ กท็ �ำงาน ไดง้ านด ี แมอ้ ยบู่ า้ นเดยี วกนั  แตแ่ ทบจะไมม่ เี วลากนิ ขา้ วดว้ ยกนั   กบั พอ่ เลย เพราะตวั เองงานเยอะ ตอ้ งกนิ ขา้ วนอกบา้ น  พอกินเสร็จก็ประชุมต่อ  พ่อก็รอลูกว่าเมื่อไหร่จะกลับ  มากินข้าวเย็นกับพ่อ  โทรศัพท์ไปถามลูกเป็นประจ�ำ  ระยะหลังพอลูกเองเห็นเบอร์โทรศัพท์พ่อก็อารมณ์เสีย  จนบางทีก็ข้ึนเสียงกับพ่อว่า  “ผมยังไม่ว่าง  พ่อกิน ข้าวเย็นไปก่อน”  มีวันหนึ่งพ่อถามลูกว่า  “เม่ือไรจะพา พ่อไปเท่ียว”  เพราะลูกเคยรับปากว่าเรียนจบแล้วจะ  พาพ่อไปเท่ียว  แต่ไม่เห็นพาไปเสียที  ผัดผ่อนอยู่เร่ือย  จนผ่านมาหลายปี  แล้ววันหนึ่งพ่อก็ป่วยหนัก  สุดท้าย  กต็ ายจากไป

อ อ ก แ บ บ ชี วิ ต 52 ลูกเสียใจมากที่ไม่ได้พาพ่อไปเท่ียวตามสัญญา  ตอนหลังเวลาจะไปเที่ยวที่ไหน  ก็จะเอารองเท้าคู่โปรด  ของพ่อข้ึนรถไปด้วย  วางบนเบาะ  แล้วบอกว่า  “พ่อ  เราไปเทย่ี วดว้ ยกนั นะ” นเี่ ปน็ วธิ คี ลายปม บรรเทาความ  รสู้ กึ ผดิ ของเขา อาตมาหวงั วา่ จะชว่ ยคลคี่ ลายความรสู้ กึ   ผิดได้  แต่ท�ำอย่างน้ันก็ไม่ดีเท่ากับการพาท่านไปเที่ยว  ตอนทที่ ่านยงั มชี ีวิตอยู่

พ ร ะ ไ พ ศ า ล  วิ ส า โ ล 53 อย่าคิดแตเ่ พียงอยูด่ ีมีสขุ ต้องคดิ ถึงเรอ่ื งการตายดดี ว้ ย ควรถามตัวเองเมอื่ ถึงเวลาที่เราตอ้ งตาย เราพรอ้ มจะตายดไี หม  เราแนใ่ จหรอื ไม่วา่ จะตายสงบ อย่าคิดถงึ แต่จดุ หมายของชวี ิตอยา่ งเดียว ใหน้ กึ ถึงปลายทางชีวติ ด้วย

อ อ ก แ บ บ ชี ว ิ ต 54 จัดเวลาให้เป็น มีหลายส่ิงหลายอย่างท่ีเรารู้ว่าส�ำคัญ  แต่ก็ไม่ได้  ท�ำ  เพราะอะไร ?  เพราะงานด่วนเอาเวลาไปใช่ไหม ?  ทจ่ี รงิ มนั ไมไ่ ดเ้ อาเวลาไป แตเ่ ปน็ เพราะเราจดั เวลาไมเ่ ปน็   ฉะน้ัน  ถ้าเราตระหนักว่าสาเหตุที่แท้อยู่ท่ีเราจัดเวลา  ไมเ่ ปน็  กค็ วรมาแกท้ ตี่ รงน ้ี คอื จดั เวลาใหก้ บั สง่ิ ทสี่ �ำคญั   แม้ไม่ด่วน  ไม่ใช่ปล่อยเวลาให้หมดไปกับสิ่งที่ด่วน  ท้ัง  สำ� คญั และไมส่ ำ� คญั  จนไมเ่ หลอื สำ� หรบั อยา่ งอนื่  แตจ่ ะ  จดั เวลาใหก้ บั สงิ่ เหลา่ นไี้ ดถ้ กู ตอ้ งเหมาะสมและครบถว้ น  กต็ อ้ งรจู้ กั จดั ลำ� ดบั ความสำ� คญั ใหด้  ี เชน่  อะไรทส่ี ำ� คญั   มาก ควรมากอ่ น และใหเ้ วลามากๆ สว่ นอะไรทส่ี ำ� คญั   นอ้ ย หรอื ไมส่ ำ� คญั  ควรมาทหี ลงั  หรอื ใหเ้ วลานอ้ ยกวา่

พ ร ะ ไ พ ศ า ล  ว ิ ส า โ ล 55 สิ่งท่ีไม่ด่วนแต่ส�ำคัญ  ได้แก่  จิตภาวนา  ปัญญา  ภาวนา หรอื ศลี ภาวนา รวมไปถงึ กายภาวนา เชน่  การ  ออกก�ำลังกาย  มันไม่ใช่งานเร่งด่วน  ผัดผ่อนได้ก็จริง  แต่เราก็อย่าเอาแต่ผัดผ่อน  ควรหาโอกาสท�ำทุกวัน  หรือทุกอาทิตย์  แม้นิดหน่อยก็ยังดี  เช่น  ก�ำหนดว่า  เราจะเจริญสติ  ท�ำสมาธิ  ทุกวัน  เม่ือต่ืนเช้าหรือก่อน  นอน  วันละ  ๑๐  นาทีหรือครึ่งชั่วโมง  ขณะเดียวกัน  ก็จะให้เวลากับการออกก�ำลังกาย  เช่น  วิ่ง  หรือ  โยคะ  ทุกวันๆ  ละครึ่งช่ัวโมง  เช้าหรือเย็น  ก็แล้วแต่  รวมท้ัง  จัดเวลาไว้ส�ำหรับคนในครอบครัวทุกวันหรือทุกเสาร์-  อาทิตย์  เช่น  กินอาหารด้วยกัน  หรือไปเยี่ยมเยียนพ่อ  แม่  นอกจากนั้นควรจัดเวลาให้กับการศึกษาหาความรู ้ เพิ่มเติม  รวมท้ังการท�ำงานเพ่ือส่วนรวม  ช่วยเหลือ  ผอู้ นื่  หรอื การทำ� บญุ ดว้ ย ทงั้ หมดนเี้ รยี กรวมๆ วา่  สง่ิ ท ่ี ไมด่ ว่ นแต่สำ� คญั

อ อ ก แ บ บ ช ี ว ิ ต 56 พูดง่ายๆ  คือ  ท�ำตารางประจ�ำวันและประจ�ำ  อาทิตย์ว่า  จะท�ำอะไร  ช่วงไหน  นานเท่าใด  โดยให ้ ครอบคลมุ ทงั้  สงิ่ ทด่ี ว่ นและสำ� คญั  สง่ิ ทดี่ ว่ นแตไ่ มส่ ำ� คญั   รวมทั้งส่ิงที่ไม่ด่วนแต่ส�ำคัญ  ดังท่ีกล่าวมา  และมีเวลา  เหลือไว้ส�ำหรับสิ่งท่ีไม่ด่วนและไม่ส�ำคัญบ้าง  ซึ่งเป็น  สง่ิ ชูรส หรอื สงิ่ ที่เป็นสีสันของชวี ิต  ถา้ เราสามารถใหเ้ วลาสำ� หรบั ภาวนา ๔ ได ้ โดย  แทรกไวใ้ นแตล่ ะวนั  แตล่ ะอาทติ ย ์ และทกุ เดอื น จะท�ำ  ใหเ้ รามโี อกาสพฒั นาชวี ติ ของเรา ทง้ั ในแงก่ าย จติ  และ  ความสมั พนั ธ ์ อนั จะน�ำเราไปสชู่ วี ติ ทส่ี งบเยน็  และเปน็   ประโยชน์  ไม่ใช่ว่ามีความส�ำเร็จด้านอาชีพการงาน  มี  ตำ� แหนง่ ใหญโ่ ต มเี งนิ ทองมากมาย แตป่ ว่ ยดว้ ยโรครา้ ย  รกั ษาไมห่ าย เพราะละเลยสขุ ภาพมานาน หรอื ครอบครวั  

พ ร ะ ไ พ ศ า ล  ว ิ ส า โ ล 57 แตกแยก  ลูกไปอยู่กับเมีย  ร้าวฉานกับพ่อแม่  หรือว่า  ไมม่ คี วามใสใ่ จ เออ้ื อาทรตอ่ สว่ นรวม ตอ่ สงั คม อยา่ งน้ ี ชวี ิตทสี่ งบเยน็ เปน็ ประโยชน์ กเ็ กดิ ขน้ึ ได้ยาก ในแต่ละวัน  แต่ละอาทิตย์  และแต่ละเดือน  จะม ี กจิ กรรมอย ู่ ๔ ประเภท ทอ่ี าตมาพดู ถงึ  คอื  ๑. ดว่ น  และส�ำคัญ  ๒.  ด่วนแต่ไม่ส�ำคัญ  ๓.ไม่ด่วนแต่ส�ำคัญ  กบั  ๔. ไมด่ ว่ นและไมส่ ำ� คญั  การดลู ะคร ทวี  ี ฟงั เพลง  จดั เปน็ สง่ิ ทไ่ี มด่ ว่ นและไมส่ �ำคญั  ยงิ่ สมยั นสี้ ามารถดทู วี  ี ยอ้ นหลงั ได ้ คอื ไมต่ อ้ งรบี ดกู ไ็ ด ้ ทกุ วนั นน้ี อกจากการงาน  ซง่ึ เปน็ สงิ่ ทดี่ ว่ นและสำ� คญั แลว้  ยงั มหี ลายสง่ิ หลายอยา่ ง  ทไ่ี มด่ ว่ นและไมส่ ำ� คญั  แตก่ ด็ งึ เวลาเราไปไมน่ อ้ ย เพราะ  มันสนุก  มันตื่นตาต่ืนใจ  อย่างการช็อปปิ้ง  มันไม่ด่วน  และไมส่ ำ� คญั เทา่ ไร แตผ่ คู้ นกห็ มดเวลาไปกบั เรอ่ื งนเ้ี ยอะ  เพราะมันมีรสชาติ

อ อ ก แ บ บ ชี ว ิ ต 58 การเล่นเฟสบุ๊ค  เล่นไลน์  หรืออินสตาแกรม  ก็  เชน่ กนั  มนั ดว่ นไหม ? มนั สำ� คญั ไหม ? สว่ นใหญไ่ มใ่ ช ่ เรื่องด่วน  และไม่ส�ำคัญด้วย  แค่เป็นส่ิงที่ชวนให้เพลิด  เพลิน  แต่ทุกวันน้ีผู้คนจ�ำนวนมากหมดเวลาไปกับสิ่งนี้  วนั ละหลายชว่ั โมง ปากกบ็ อกวา่ ไมม่ เี วลาออกกำ� ลงั กาย  ไม่มีเวลาน่ังสมาธิ  ไม่มีเวลาไปเย่ียมพ่อแม่  แต่มีเวลา  เลน่ ไลน์ เลน่ เฟสบคุ๊ วนั ละ ๕ - ๖ ชว่ั โมงหรอื มากกวา่ นนั้   อันน้เี ปน็ เพราะว่าขาดสติ จติ ใจไม่เข้มแข็ง ขาดวนิ ัย มคี ำ� พดู หนงึ่ อาตมาชอบมาก “ดชี วั่ รหู้ มด แตอ่ ดใจ  ไม่ได้”  หลายคนรู้ท้ังรู้ว่าเฟสบุ๊คไม่ใช่สิ่งส�ำคัญ  แต่ก ็ หมดเวลาไปกบั มนั  ไมไ่ ดห้ มดเวลาไปกบั การเสพ หรอื   การอ่านเท่านั้น  แต่เสียเวลาไม่ใช่น้อยไปกับการเขียน  คอมเมนต ์ ตอ่ วา่ ดา่ ทอเรอ่ื งการเมอื ง หรอื เรอ่ื งนน้ั เรอ่ื งน้ี 

พ ร ะ ไ พ ศ า ล  วิ ส า โ ล 59 ท้ังๆ  ที่ไม่ใช่เร่ืองส�ำคัญเลย  แต่เราก็เสียเวลาและเสีย  อารมณ์ไปกับมันวันละหลายชั่วโมง  ไม่ใช่แค่เสียเวลา  และเสียอารมณ์ตอนที่มันอยู่ข้างหน้าเราเท่าน้ัน  แม ้ เวลาจะนอนกย็ งั หงดุ หงดิ  เครยี ด เพราะคดิ ถงึ ขอ้ ความ  ทไ่ี ด้อ่านเม่อื เชา้ ท่ีเป็นเช่นน้ีก็เพราะขาดจิตภาวนา  ขาดปัญญา  ภาวนา เปน็ เพราะวางแผนชวี ติ ไมเ่ ปน็  จดั เวลาและลำ� ดบั   ความส�ำคัญไม่ถูก  ดังนั้น  เมื่อเห็นความส�ำคัญก็ต้อง  วางแผน กำ� หนดเวลาให้แนช่ ดั วา่  จะให้เวลากับเรือ่ งนี ้ เท่าไร  จะออกก�ำลังกายเช้ากี่โมง  น่ังสมาธิกี่โมง  ต้อง  ทำ� ขนาดน ี้ ไมเ่ ชน่ นน้ั เวลาจะหมดไปกบั สงิ่ ทดี่ ว่ น ทงั้ ท่ี  สำ� คญั และไมส่ �ำคญั  รวมทงั้ เรอ่ื งทไ่ี มด่ ว่ นและไมส่ �ำคญั   แต่มีเสน่ห์ มรี สชาติ เป็นสีสันของชวี ิต



พ ร ะ ไ พ ศ า ล  ว ิ ส า โ ล 61 อยู่ดไี มพ่ อ ควรตายดีดว้ ย ทั้งหมดนี้  ไม่ได้หมายถึงส่ิงท่ีช่วยให้  “อยู่ดี”  เทา่ นนั้  แตค่ วรเผอ่ื เวลาไวส้ �ำหรบั สง่ิ ทช่ี ว่ ยให ้ “ตายด”ี   ดว้ ย คนเราจะคดิ ถงึ แตก่ ารอยดู่ อี ยา่ งเดยี ว ยอ่ มไมพ่ อ  การวางแผน  เพ่ือกายภาวนา  จิตภาวนา  ศีลภาวนา  และปัญญาภาวนา  ไม่ใช่เพ่ือให้มีชีวิตที่สงบเย็นและ  เป็นประโยชน์เท่านั้น  ในเม่ือคนเราสุดท้ายก็ต้องตาย  ทุกคน  จึงอย่าคิดแต่เพียงอยู่ดีมีสุข  ต้องคิดถึงเร่ือง  การตายดดี ว้ ย ควรถามตวั เอง เมอ่ื ถงึ เวลาทเ่ี ราตอ้ งตาย  เราพร้อมจะตายดีไหม  เราแน่ใจหรือไม่ว่าจะตายสงบ  อย่าคิดถึงแต่จุดหมายของชีวิตอย่างเดียว  ให้นึกถึง ปลายทางชีวิตด้วย

อ อ ก แ บ บ ช ี วิ ต 62 มีคนเปรียบไว้ว่า  ชีวิตเหมือนการเดินทางตรงที่  ตอ้ งมเี ปา้ หมาย แตช่ วี ติ ตา่ งกบั การเดนิ ทางอยา่ งหนง่ึ คอื   การเดินทางน้ันจุดหมายกับปลายทางเป็นอันเดียวกัน  แตช่ วี ติ นนั้  จดุ หมายกบั ปลายทางเปน็ คนละอนั  จดุ หมาย  ชวี ติ  คนเรามกั ตงั้ ไวส้ งู  สวยหร ู งดงาม อยากไปใหถ้ งึ   แตป่ ลายทางชวี ิตนน้ั  คนสว่ นใหญ่ไม่อยากนกึ ถึง หรอื   ลืมไปเลย  คนเราอยากไปให้ถึงจุดหมายของชีวิต  แต ่ ไมอ่ ยากใหป้ ลายทางชวี ติ มาถงึ  เพราะปลายทางของชวี ติ   คอื ความตาย หลายคนอาจไปไมถ่ งึ จดุ หมายของชวี ติ  แตป่ ลาย  ทางชีวิตคือสิ่งท่ีทุกคนไปถึงแน่  แม้เราไม่อยากนึกถึง  ปลายทางชวี ติ  แตใ่ นทส่ี ดุ  มนั กต็ อ้ งเกดิ ขนึ้ กบั เราทกุ คน  ไมช่ า้ กเ็ รว็  เพราะฉะนนั้  อยา่ ทมุ่ เทเวลาและพลงั งานไป 

พ ร ะ ไ พ ศ า ล  ว ิ ส า โ ล 63 กับการบรรลุถึงจุดหมายชีวิตเพียงอย่างเดียว  ให้เผ่ือ  เวลาและพลงั งานสำ� หรบั การรบั มอื กบั ปลายทางของชวี ติ   ด้วย  คือพร้อมตายได้ทุกเวลา  และท�ำให้ม่ันใจมากข้ึน  เรื่อยๆ  ว่า  เมื่อถึงเวลาจะตาย  ก็จะเต็มใจตาย  หรือ  สามารถตายสงบได้ จติ ภาวนา ปญั ญาภาวนา ศลี ภาวนา ชว่ ยใหเ้ รา  ตายด ี ตายสงบได ้ ถา้ เราทำ� ไดด้  ี เมอ่ื ถงึ เวลาตายกไ็ มม่ ี  เร่ืองค้างคาใจ  หรือไม่เสียใจว่าไม่ได้ให้เวลากับพ่อแม ่ ไมไ่ ดด้ แู ลทา่ นหรอื ตอบแทนทา่ น จะไมม่ คี วามรสู้ กึ แบบน ี้ เพราะเราท�ำดีท่ีสุดแล้ว  กับทุกคนที่มีความส�ำคัญกับ  ชีวิตของเรา  รวมทั้งทุกคนท่ีเราเก่ียวข้อง  อีกท้ังยังได้  ท�ำความดีเพื่อส่วนรวม  เม่ือเราท�ำหน้าท่ีต่อผู้อ่ืนได ้ ครบถ้วนสมบูรณ์  เรียกว่า  ศีลภาวนาของเราถึงพร้อม 

อ อ ก แ บ บ ช ี ว ิ ต 64 ท�ำเต็มที่แล้ว  ส่วนจิตภาวนาเราก็ฝึกมาอย่างดี  พร้อม  จะปล่อยวาง  ไม่ยึดติดถือม่ันกับสิ่งใด  และมีสติ  มี  สมาธิ  ช่วยรักษาใจในยามที่เกิดทุกขเวทนา  ยิ่งได้ท�ำ  ปัญญาภาวนาด้วยแล้ว  จนมีความเข้าใจในชีวิตอย่าง  แจ่มแจ้ง  เห็นว่าความตายเป็นเรื่องธรรมดา  ไม่ใช่สิ่ง  นา่ กลวั  กท็ ำ� ให้พร้อมรบั ความตายทุกเมอ่ื คนเราควรเตือนใจตนเองจนตระหนักชัดใน  ความจรงิ ของชวี ติ วา่  “เรามคี วามแกเ่ ปน็ ธรรมดา จะลว่ ง พน้ ความแกไ่ ปไมไ่ ด ้ เรามคี วามเจบ็ ไขเ้ ปน็ ธรรมดา จะ ลว่ งพน้ ความเจบ็ ไขไ้ ปไมไ่ ด ้ เรามคี วามตายเปน็ ธรรมดา จะล่วงพ้นความตายไปไม่ได้”  อันน้ีเป็นตอนหน่ึงในบท  พจิ ารณาทีเ่ รยี กว่า “อภณิ หปัจจเวกขณ์”

พ ร ะ ไ พ ศ า ล  ว ิ ส า โ ล 65 การพิจารณาอย่างสม่�ำเสมอเช่นน้ี  เป็นปัญญา  ภาวนาอยา่ งหนง่ึ  ชว่ ยใหเ้ หน็ และเขา้ ใจสจั ธรรมความจรงิ   ของชวี ติ  ทำ� ใหเ้ ราไมป่ ระมาท ทำ� ใหเ้ ราเรง่ ทำ� ความเพยี ร  ไม่ปล่อยปละละเลยโอกาสที่มีอยู่  ไม่ว่าเพื่อชีวิตท่ียังมี  ลมหายใจ หรอื เพอื่ คนรกั  เพอื่ พอ่ แมท่ ยี่ งั อยกู่ บั เรา เรา  กจ็ ะไมป่ ลอ่ ยใหโ้ อกาสทองนน้ั หลดุ มอื ไป เมอื่ ถงึ เวลาที ่ เราจะตาย  เราจะไม่มีอะไรคาใจ  หรือรู้สึกผิดติดค้างใจ  พร้อมจะปล่อยวางทุกอย่าง  ความส�ำเร็จในชีวิตที่เรา  สร้างมา  ทุกอย่างท่ีเราหามา  เราพร้อมปล่อย  ไม่ห่วง  ไมอ่ าลยั  เพราะตระหนกั ไดว้ า่ เปน็ ของชว่ั คราว ไมเ่ ปน็   สาระสำ� คัญตอ่ ชวี ติ  เมื่อถึงตอนน้ันก็จะตายไดส้ งบ การออกแบบชีวิต  ไม่ได้มีจุดหมายเพ่ือให้อยู่ดี  มีสุขเท่าน้ัน  แต่ยังเป็นไปเพ่ือให้ตายดีด้วย  เป็นการ 

อ อ ก แ บ บ ช ี วิ ต 66 ออกแบบจนถึงวาระสุดท้ายของชีวิต  ท่ีจริงเราควรลง  รายละเอยี ดถงึ ขนั้ วา่  เมอื่ ปว่ ยหนกั อยใู่ นระยะทา้ ย หาก  พดู ไมไ่ ด ้ ไมส่ ามารถสอื่ สารกบั ใครได ้ อะไรทเี่ ราอยากให ้ ทำ� กบั เรา หรอื อะไรทไี่ มอ่ ยากใหท้ ำ� กบั เรา เชน่ เจาะคอ  ใสท่ อ่  ปม๊ั หวั ใจ ใชย้ ากระตนุ้ ความดนั  ลา้ งไต ทงั้ ๆ ที่  วายเต็มทีแล้ว  เรื่องแบบน้ีต้องมีการวางแผนล่วงหน้า  รวมท้ังระบุเป็นลายลักษณ์อักษรไว้ด้วย  เพราะมันจะ  ไมใ่ ชป่ ญั หาของเราคนเดยี ว แตจ่ ะเปน็ ปญั หาหรอื สรา้ ง  ภาระใหก้ บั ครอบครวั  เชน่  ลกู ๆ อาจตอ้ งทะเลาะกนั วา่   จะยอื้ ชวี ติ พอ่ แมด่  ี หรอื จะใหท้ า่ นไปอยา่ งสงบด ี สว่ นใหญ่  ฝา่ ยทย่ี อ้ื มกั จะชนะ ทงั้ ๆ ทมี่ แี คเ่ สยี งเดยี ว พวกทไี่ มอ่ ยาก  ใหย้ อื้  แมเ้ ปน็ เสยี งสว่ นใหญก่ ม็ กั ตอ้ งยอม แตค่ นทถี่ กู ยอ้ื   จะทรมานมาก  ไม่ได้ทรมานเพราะโรคเท่าน้ัน  แต่ยัง  ทรมานเพราะการยอ้ื ดว้ ย

พ ร ะ ไ พ ศ า ล  วิ ส า โ ล 67 ทกุ ขเวทนาเพราะโรคนน้ั กอ็ นั หนง่ึ  แตท่ ใี่ หญม่ าก  รุนแรงมาก  ซ่ึงเกิดข้ึนกับคนมากมาย  คือทุกขเวทนา  ทเี่ กดิ จากการยอื้ นนั่ เอง อนั นเ้ี ปน็ ปญั หาทเ่ี กดิ กบั คนปว่ ย  จ�ำนวนมากมาย  เพราะว่าการย้ือชีวิตผู้ป่วยนั้นมัก  จะท�ำให้เกิดความเจ็บปวดแก่ผู้ป่วยโดยไม่จ�ำเป็น  ยังไม่ต้องพูดถึงการส้ินเปลืองเงินทองมากมาย  ท�ำให้  ผู้ป่วยตายสงบได้ยาก  เร่ืองเช่นนี้ถ้าไม่อยากให้เกิดขึ้น  กับเรา ก็ต้องมีการวางแผนลว่ งหนา้ เช่นกนั เท่าที่พูดมาทั้งหมดคิดว่า  พอจะให้ภาพคร่าวๆ  หรือหลักคิดบางประการที่มีประโยชน์ส�ำหรับพวกเรา  ในการออกแบบชีวติ  จึงขอยุติเพียงเท่าน้ี



พระพุทธเจา้ ทรงตรสั ไวว้ ่า  “สขุ อนื่ ยิ่งกว่าความสงบไมม่ ี”  และความสงบสูงสุดก็คอื นิพพาน  แต่หากยงั ไปไม่ถงึ ขันน้ัน   อย่างน้อยก็ดูแลรกั ษาใจ  ไมใ่ หก้ เิ ลสมารบกวน ไม่ปล่อยให้ความโลภมารังควานจติ ใจ

อ อ ก แ บ บ ชี ว ิ ต Pdf file Book พระไพศาล  วิสาโล www.visalo.org Phra Paisal Visalo วดั ป่าสุคะโต ธรรมชาติ ที่พักใจ ชมรมกัลยาณธรรม หนังสือดลี ำ� ดบั ท ี่ ๔๐๗ พิมพ์คร้ังท่ี ๑ : กรกฎาคม ๒๕๖๓  จ�ำนวนพมิ พ ์ ๓,๐๐๐ เลม่ จดั พมิ พ์โดย  ชมรมกลั ยาณธรรม ๑๐๐ ถ.ประโคนชยั  ต.ปากนำ้�  อ.เมือง จ.สมทุ รปราการ ๑๐๒๗๐  โทรศัพท์ ๐-๒๗๐๒-๗๓๕๓ และ ๐-๒๗๐๒-๙๖๒๔ โทรสาร ๐-๒๗๐๒-๗๓๕๓ ออกแบบปก/รปู เลม่  คนข้างหลัง พิสจู นอ์ กั ษร ทมี งานกัลยาณธรรม พิมพ์ที ่ บริษทั แคนนา กราฟฟกิ  จ�ำกดั  โทร. ๐๘-๖๓๑๔-๓๖๕๑ สัพพทานัง ธัมมทานงั  ชินาติ  การให้ธรรมะเป็นทาน ยอ่ มชนะการให้ทั้งปวง www.kanlayanatam.com kLainnela yoaffnicaitaalm :2 kanlayanatam

เน้อื หาในหนังสอื เลม่ นี้พดู ถึง การออกแบบชีวติ ในมมุ มองของพุทธศาสนา โดยเชอ่ื มโยงกับชีวิตสมยั ใหม ่ แม้กระน้ันกเ็ ปน็ เพียงมมุ มองอย่างกว้างๆ ซง่ึ แตล่ ะคนจำ� เป็นตอ้ งน�ำไปประยุกต์ใชก้ ับตนเอง หากเห็นวา่ เปน็ แนวคดิ ท่ดี ี ทงั้ นี้ต้องไม่ลมื วา่ แบบทอ่ี อกมาน้ัน  จะเหมาะกบั ชวี ติ ของเรา กต็ อ่ เมอ่ื เรารจู้ กั ตวั เองอยา่ งแทจ้ รงิ   www.kanlayanatam.com Facebook : kanlayanatam