ก้าวข้ามความจำเจ

พ ร ะ ไ พ ศ า ล วิ ส า โ ล เด๋ียวนี้กจิ วตั รประจำ� วนั ของเรา ไมว่ า่ ผใู้ หญห่ รือเด็ก  5 บางทกี ร็ วมทง้ั พระและแมช่ ดี ว้ ย นอกจากลา้ งหนา้  ถฟู นั   อาบนำ�้  กนิ ข้าว ลา้ งจานแล้ว ส่ิงหนง่ึ ท่ขี าดไมไ่ ดก้ ค็ ือ ชาร์จโทรศัพท์ เดี๋ยวนก้ี ารชารจ์ โทรศัพท์รวมทัง้ แทบ็ เล็ต

กลายเป็นกิจวัตรประจำ� วันของผคู้ น ไปแล้ว ทีจ่ รงิ  ไม่ใช่มีแค่น้นั   ยังมีการชาร์จอย่างอ่นื ดว้ ย เช่น  หูฟงั ทีเ่ ปน็ บลูทธู  แบตเตอรพ่ี กพา  นาฬิกาวดั สุขภาพ อุปกรณพ์ วกนีเ้ รา 6 ชารจ์ ไฟกนั ทกุ วนั  วนั ละสองสามครงั้   จนกลายเปน็ เรื่องสำ� คญั ไปแล้ว ไปไหนก็ตอ้ งถามวา่ ทชี่ ารจ์ ไฟอยู่ไหน บางคนจะมาวดั  นอกจากถามวา่ มีสัญญาณโทรศพั ท์ไหม ก็ยังถามวา่ ชารจ์ ไฟสะดวกไหม  มันกลายเปน็ กิจวตั รประจ�ำวนั ท่ีขาดไมไ่ ดข้ องคนสมัยนี้  ไปแลว้  บางทเี ราให้ความสำ� คญั ยิง่ กว่าการเติมอาหาร  ใสท่ ้องเสยี อีก 

พ ร ะ ไ พ ศ า ล วิ ส า โ ล อยา่ งไรกต็ าม  7 มีส่งิ หนง่ึ ท่เี รา มกั จะมองข้าม  ทั้งๆ ทอ่ี ยู่ใกลต้ ัวเรามาก  คือใจเรา  เราไมค่ อ่ ยนกึ ถงึ การเติมสิง่ ดีๆ  ใหก้ ับใจเราบ้าง 

ในขณะทเ่ี ราคดิ แต่จะเติมไฟฟ้าใหโ้ ทรศัพท์ เตมิ นำ�้ มัน  ใหร้ ถ เวลาเราเติมพลงั งานให้อุปกรณข์ องใช้ต่างๆ  เราเคยถามตัวเองไหมวา่   เราเตมิ อะไรใหใ้ จบ้างหรือยัง  8

พ ร ะ ไ พ ศ า ล วิ ส า โ ล บางคนโทรศัพท์มีไฟฟา้ อัดแน่นเตม็ เป่ยี ม รถกม็ นี ำ้� มนั   เตม็ ถงั  แต่วา่ ใจกลับหอ่ เหย่ี ว ไมม่ ีเรี่ยวไมม่ ีแรง  สาเหตทุ ี่ใจไม่มีเร่ยี วไม่มแี รง  บอ่ ยครัง้ กเ็ พราะหมดพลงั งานไป กบั โทรศัพทห์ รอื อปุ กรณเ์ หลา่ นนี้ ัน่ เอง  9 เชน่  ใช้เวลาในการดูข้อความทางโทรศัพทว์ นั หน่งึ   ก็หลายช่ัวโมง โดยเฉพาะโซเชียลมีเดยี ไลน์เอย เฟซบคุ๊ เอย  อนิ สตาแกรมเอย มนั ดูดเวลาและพลังงานของเราไปไม่นอ้ ย  คนไทยทกุ วันนี ้ ท่มุ เทใหก้ ับส่งิ เหล่าน้ีมากทีเดยี ว  เขามีการวจิ ยั พบวา่ คนทั้งโลกโดยเฉล่ยี หยบิ โทรศัพทม์ า  ดขู อ้ ความ หรือดูคลปิ  ประมาณวันละ ๑๕๐ ครง้ั   

หากนับเวลาทเี่ ราตนื่ นอนประมาณ ๑๖-๑๗ ชัว่ โมง  ก็แสดงว่า หยบิ โทรศัพทม์ าดเู กอื บ ๑๐ คร้ังต่อช่วั โมง  นบั ว่าไม่นอ้ ยเลย คือทุก ๖ นาที  แตค่ นไทยเปิดโทรศัพทม์ าดูมากเปน็ สองเท่า  ของตัวเลขที่ว่า คอื ดทู งั้ หมด ๓๐๐ ครั้งต่อวัน   10 ก็แปลว่าดโู ทรศัพท์หรอื ดูขอ้ ความทุกสามนาทเี ลย  เม่อื เปน็ อย่างน้ี โทรศัพทจ์ ะไมห่ มดไฟไปอย่างรวดเร็ว ไดอ้ ย่างไร และไม่ใชแ่ ค่โทรศพั ท์ท่ีหมดไฟอย่างรวดเรว็   ใจเรากห็ มดพลังไปอยา่ งรวดเร็วดว้ ยเช่นกัน 

พ ร ะ ไ พ ศ า ล วิ ส า โ ล เพราะขอ้ ความเหล่านี ้ พอดูไปก็เกิดอารมณ์  ไม่ใช่แคพ่ อใจหรือยินดี บ่อยคร้ังก็ไม่พอใจหรือยนิ รา้ ย  เกิดความเครียด ความโมโห อกี ทง้ั มกี ารใช้ความคิด ไปกับเร่ืองตา่ งๆ สัพเพเหระ จนไม่มีสมาธิกบั การงาน  ทำ� ใหจ้ ิตใจเหนือ่ ยล้าไดง้ า่ ย บางทกี ถ็ งึ กับไม่ไดห้ ลบั ไม่ได้นอน หรือถงึ จะนอนก็นอนไมห่ ลบั 11

เดีย๋ วนเี้ ราไม่ไดใ้ ชโ้ ทรศัพท์ดูขอ้ ความอยา่ งเดียว   เราดูละคร ดูหนัง ดฟู ุตบอล ก็ทางโทรศัพท์และแทบ็ เล็ต   ดหู นงั เดี๋ยวนี้ เรากไ็ ม่ใช่แคด่ ชู วั่ โมงเดียวนะ แตด่ ตู ดิ ต่อกนั   ทีละหลายชั่วโมง บางคนดูทั้งวนั เลย เด๋ยี วนม้ี บี รกิ าร  จดั หาหนงั ให้ชมออนไลน์ ตลอดทง้ั วนั  ๒๔ ชั่วโมง   ยิ่งสมยั นมี้ ีหนงั ซีรียม์ ากมาย นา่ ตดิ ตามทง้ั นั้น   หนงั ธรรมดา ดูสองชว่ั โมงจบ แตห่ นงั ซรี ีย์มีหลายตอน   12 ยาวหลายชั่วโมง ๑๐ ชวั่ โมง ๑๕ ช่ัวโมง   หรือ ๓๐ ช่วั โมง หลายคนดูรวดเดียวจบก็มนี ะ   แลว้ รา่ งกายและจิตใจจะไมย่ ำ่� แยไ่ ดอ้ ย่างไร  อนั ทีจ่ รงิ  นอกจากการเตมิ พลงั ให้กบั จติ ใจ  ของเราแลว้  อย่างหน่ึงทจ่ี ิตใจของเราต้องการ  คอื เตมิ ความสงบ  

พ ร ะ ไ พ ศ า ล วิ ส า โ ล การเติมพลงั ใหแ้ ก่จิตใจ ท�ำให้จิตใจมชี ีวติ ชีวา  13 มเี รี่ยวมีแรง มีความกระตือรือร้น  อนั นี้ก็ส�ำคญั นะ  แตว่ า่ จติ ใจเรากต็ อ้ งการความสงบด้วย  มันเป็นสองอยา่ งทขี่ าดไม่ได้  กำ� ลังวงั ชาหรอื ความกระตอื รือร้นก็ตอ้ งมี  แตค่ วามสงบ จิตใจเราก็ต้องการ 

แต่เดยี๋ วนี้ความสงบในจติ ใจนบั วันจะหาไดย้ ากขึ้นเรื่อยๆ  เพราะชวี ติ ของคนสมยั ใหมเ่ ปน็ ชีวติ ที่เร่งรบี  และถูกรมุ เร้า ดว้ ยภารกจิ การงาน รวมทงั้ ปัญหาตา่ งๆ มากมาย   แมเ้ รามีความสะดวกสบายมากขึ้น  ชีวิตมีความสนกุ สนาน สามารถจะเสพรบั 14 ความเอรด็ อร่อย ความตื่นเตน้ ต่างๆ มากมาย  โดยเฉพาะทางโซเชียลมีเดีย  แต่ว่าความสงบ กลบั กลายเป็นส่ิงทหี่ าได้ยาก  แมก้ ระทงั่ เวลาหลบั เรากไ็ มไ่ ดห้ ลบั จรงิ  รา่ งกายอาจจะหลบั   แตว่ า่ ใจไม่ไดห้ ลับไปด้วย ฝนั ฟ้งุ สารพัด จติ ใจไมค่ อ่ ย สงบเลย ซ่งึ ในท่ีสุดก็ท�ำให้จติ ใจออ่ นล้า สง่ ผลให้รา่ งกาย

พ ร ะ ไ พ ศ า ล วิ ส า โ ล อ่อนลา้ ไปดว้ ย เราควรคดิ ถงึ การเติมความสงบให้ กบั ใจเราบ้าง อยา่ คิดแตเ่ พยี งการแสวงหาเงนิ ทอง  แสวงหาทรพั ยส์ มบตั  ิ หรือแสวงหางานการ   เพ่ือใหเ้ รามเี งนิ  มีรถ มบี า้ น มีอะไรตอ่ อะไรสารพัด  ท่จี ริงทุกวนั น้ี เรามีสิง่ ตา่ งๆ มากมาย มตี ้งั แตเ่ ดก็    เด็กสมยั นี้มีอะไรต่ออะไรมากมาย ผดิ กับเดก็ สมัยก่อน   เด็กสมยั กอ่ น ของเลน่ ไมม่ อี ะไรมาก ถา้ จะเลน่  ก็ต้องเลน่   15 กบั คนดว้ ยกนั  เชน่  เลน่ ลกู หนิ  เล่นไลจ่ บั  แต่เดย๋ี วน้ี 

ของเล่นมเี ยอะ จึงไมจ่ �ำเปน็ ตอ้ งเล่นกบั คนอืน่  ของเล่น  ไมไ่ ดม้ แี ค่เคร่ืองกีฬา เดย๋ี วน้ียงั มเี ครื่องดนตร ี รวมทั้งเคร่อื ง ไฟฟ้า เชน่  โทรศพั ท์ แทบ็ เล็ต สนุกกจ็ ริง แต่กเ็ บอ่ื ง่าย  และหาความสงบในจิตใจไดย้ าก ผู้ใหญ่กย็ ง่ิ แลว้ ใหญ ่ เรามีสง่ิ ต่างๆ มากมายรอบตวั และเต็มบ้าน แตว่ า่ ข้างในใจ 16 เรากลวง ไมม่ ีความสงบ  ดังน้ันเราจงึ ควรเตมิ ความสงบให้กับจิตใจบา้ ง  โดยการรจู้ กั หยดุ รจู้ ักวางบ้าง  ไม่ใช่แค่วางงานการในบางเวลาเท่านน้ั   อันนั้นยังไมเ่ ทา่ ไหร่ 

พ ร ะ ไ พ ศ า ล วิ ส า โ ล ทสี่ �ำคญั ไม่นอ้ ยกค็ ือ  17 รู้จกั วางโทรศพั ท์บ้าง 

เดยี๋ วน้คี วามสามารถอย่างหนึ่ง ทค่ี นเราควรจะมคี ือ  การรูจ้ กั วางโทรศัพท์ 18 มชี ายผู้หนึ่งไปหาหลวงพอ่  เขามคี วามทกุ ข์ความเครยี ดมาก  อยากใหห้ ลวงพอ่ แนะนำ� หนทางคลายทุกขค์ ลายเครียด  หลวงพ่อแนะนำ� เขาว่า “ใหร้ จู้ กั วางบ้าง”  เขาจงึ ถามวา่  “หมายถึงวางตัวตนใช่ไหมครับ”  หลวงพ่อบอกว่า “เปลา่  ใหว้ างโทรศพั ท์ซะ”  

พ ร ะ ไ พ ศ า ล วิ ส า โ ล เดย๋ี วนมี้ ีหลายคนรู้ว่าถ้าจะหมดทกุ ข์ ต้องรู้จักปลอ่ ยวาง  เขารธู้ รรมะมากมาย แต่กลบั วางโทรศพั ทไ์ ม่ได ้   ทจี่ รงิ แมแ้ ตว่ างไว้ขา้ งตวั กย็ งั ไม่พอนะ  19 เคยมีการวิจัยศกึ ษาเปรยี บเทียบคนสองกลมุ่   เขาให้ทัง้ สองกลุ่มแกโ้ จทยง์ า่ ยๆ ทางคอมพวิ เตอร์  โจทย์คล้ายกนั ทั้งสองกลมุ่   แต่กลุ่มแรกใหเ้ อาโทรศัพทม์ อื ถอื ของตัวควำ่� ลงแล้วปิดเสยี ง  อีกกลุ่มหน่งึ ใหเ้ อาโทรศัพทไ์ ปไวอ้ ีกหอ้ งหนงึ่ เลย  

เมอื่ ท�ำโจทย์เสรจ็  เขาพบว่ากลมุ่ แรกท�ำคะแนนได้น้อย  กว่ากลมุ่ ที่สอง คือทำ� ผดิ หรอื ท�ำไมไ่ ด้หลายขอ้    20 ท�ำไมกลุม่ แรกทำ� คะแนนไมค่ ่อยดี คำ� ตอบคือเป็นเพราะ  เขาไมม่ ีสมาธ ิ ใจวอกแวกเพราะนึกถึงโทรศพั ทท์ ่ีวางไว้  อยบู่ นโต๊ะ หลายคนอยากพลกิ โทรศพั ท์มาดวู ่ามขี ้อความ  เข้ามาหรือเปล่า หรอื อยากดวู ่ามขี ้อความอะไรเข้ามาบ้าง  จึงเกดิ อาการพะวงขึ้นมา เขาพบวา่ แคว่ างโทรศพั ทไ์ ว้  ข้างตวั  ทั้งๆ ทค่ี ว�่ำลง กท็ �ำใหใ้ จไมม่ สี มาธิได ้   เด๋ียวน้ีเปน็ อย่างน้ีกันมากขนึ้ เรอื่ ยๆ 

พ ร ะ ไ พ ศ า ล วิ ส า โ ล เพราะฉะน้ัน เพยี งแคว่ างโทรศัพท์อยา่ งเดียวไม่พอ ตอ้ ง ปดิ เลยนะ บางทปี ดิ อยา่ งเดียวยงั ไม่พอ เพราะพอเหน็ โทรศพั ทก์ ็เกดิ พะวง อยากเปิด เพอ่ื ดูว่ามใี ครสง่ ขอ้ ความ มาไหม ถ้าจะให้มสี มาธ ิ กต็ อ้ งเอาโทรศพั ทไ์ ปวางให้พน้ หูพน้ ตาเลยทีเดียว 21

การวางโทรศพั ทห์ รอื การปิดโทรศัพท ์   เด๋ียวนเ้ี ป็นทกั ษะชวี ติ อย่างหนึ่งท่คี นเราตอ้ งมี  ตอ้ งสอนกนั ต้งั แตเ่ ล็กเลยวา่ เม่อื ไหรค่ วรเปดิ    เม่อื ไหรค่ วรปิด เมอื่ ไหร่ควรใช้ เมื่อไหร่ควรหยดุ   และไมใ่ ชว่ างบนโตะ๊ เทา่ น้ัน แต่ควรรู้จกั วางลง  จากใจดว้ ยซำ้�  หากวางไวบ้ นโต๊ะ แต่วา่ ใจไมไ่ ดว้ าง  22 ดว้ ย กเ็ กิดอาการพะวง จิตใจไม่สงบ 

พ ร ะ ไ พ ศ า ล วิ ส า โ ล เด๋ียวนเ้ี ขาพบวา่ เมอ่ื ตน่ื ขนึ้ มา สิ่งหน่ึงทค่ี นรอ้ ยละ ๘๐  23 ท�ำภายใน ๑๕ นาทกี ็คือเปิดโทรศัพท์ เพอื่ ดวู ่ามใี คร  ส่งขอ้ ความมาไหม มขี า่ วสารอะไรหรอื เปล่า แสดงวา่   การเปิดโทรศัพทห์ รอื เชค็ ขอ้ ความ กลายเปน็ สิง่ ส�ำคัญ  อย่างหนงึ่ ในชวี ิตของคนสมัยนีไ้ ปแลว้  มันกลายเปน็ ส่ิงท ่ี คนส่วนใหญ่หา้ มใจไมอ่ ยู่ไปแลว้  แตห่ ากฝึกไวจ้ ะดีมาก  คือ ฝกึ ไม่เปิดโทรศพั ทห์ รอื ดูข้อความใน ๑๕ นาทแี รก เมอื่ ต่นื ขึ้นมา

การรจู้ ักปิดโทรศพั ท์ วางโทรศพั ท์ หรอื การหยุดเสพ  หยดุ รับข้อมูลข่าวสารบา้ ง เป็นการฝึกจิตอย่างหนึ่ง  24 ท่มี อี านสิ งส์มาก  อกี ทง้ั ยังเปน็ การบ�ำรุงจิตใจด้วย ทำ� ใหใ้ จเราไดพ้ ักบา้ ง  เปน็ การเตมิ ความว่างให้กับใจ ช่วยใหใ้ จเรามที ง้ั พลัง และความสงบ ซงึ่ ไม่เพยี งทำ� ให้มีสมาธกิ ับงาน  หากยังท�ำใหใ้ จเรามคี วามสุขได้งา่ ย   นเี้ ป็นศิลปะอย่างหนง่ึ ทีส่ ำ� คญั มากสำ� หรับคนในยคุ น้ี