คู่มืออบรมการจัดการขยะ

จดั ทำโดย นำยระพพี ัฒน์ พรรณอำไพ และคณะ

ลักการ 5R เปน็ หลกั การทีเ่ ราสามารถนามาใชไ้ ด้ โดยตรงในวิถีชวี ิตของเรา นี่ถอื เป็นกระบวนการ ท่ีดีและยัง่ ยนื ต่อการดแู ลรักษาสงิ่ แวดล้อมของโลกใน ปัจจบุ ัน หรอื ในอนาคตอันอีกยาวนาน

ทำควำมรู้จักกบั หลักกำร 5R หลักกำรลดปรมิ ำณขยะ ทม่ี ีประสทิ ธภิ ำพมำกทส่ี ดุ ในโลก Reduce : คือ การลดการใช้ ลดการบริโภคทรพั ยากรท่ไี ม่ จาเปน็ ลง เช่น ปดิ ไฟทกุ ครง้ั เมอ่ื ไมใ่ ช้ ถอดปลกั๊ เคร่อื งใช้ไฟฟา้ ทกุ ครง้ั ที่ไมใ่ ชง้ าน หรือถา้ ไปไหนไม่ไกล จะเดินไปเองก็ได้ เปน็ ตน้ Refuse : คอื การปฏิเสธ หรอื ไมใ่ ชข้ องทคี่ ดิ วา่ เป็นการทาลาย ทรพั ยากร และสรา้ งมลพษิ ใหเ้ กิดขึน้ แก่สง่ิ แวดลอ้ ม Reuse : คือ การใชท้ รัพยากรใหค้ ุ้มคา่ มากท่ีสดุ โดยการนา สิง่ ของเคร่ืองใช้มาใช้ซา้ เชน่ การใส่ชดุ เดิมๆ ทย่ี งั มคี ณุ ภาพดี อยู่ การนาของไปบริจาคแทนทีจ่ ะนาไปทง้ิ หลกั การนี้จะช่วยลด คา่ ใชจ้ ่าย ลดการใชพ้ ลังงาน Recycle : คือ การนาทรัพยากรที่ใชแ้ ลว้ กลบั มาใชใ้ หม่ ดว้ ยกระบวนการรไี ซเคิล เชน่ นาเอาเศษกระดาษ กลบั มาทา เปน็ กลอ่ งกระดาษ เอาฝากระปอ๋ งน้าอดั ลมมาทาเปน็ ขาเทียม Repair : คือ การซ่อมแซมสิ่งต่างๆ ให้สามารถใชง้ านได้อย่าง ยาวนานมากขึ้น แทนท่ีจะนาไปทงิ้ ไปในทันที เช่น เสอื้ ขาดกน็ าไป เย็บ คอมพวิ เตอรพ์ งั กน็ าไปซอ่ ม เปน็ ตน้

หมดยคุ ของกำรทง้ิ ขยะรวมกนั ในถงั เดยี วแลว้ !!! “ เพราะการแยกขยะช่วยโลกได้มากกว่าท่คี ิดมาดกู ันวา่ แยกขยะ ยงั ให้ให้ถกู วธิ ีนากลับมารไี ซเคลิ ได้ไม่ยาก ยงิ่ ในชว่ งการระบาดของ โควดิ -19ด้วยแล้ว การแยกขยะนอกจากจะชว่ ยเซฟโลกยงั เซฟ เจา้ หนา้ ท่กี าจัดขยะด้วยนะ ”

ถงั ขยะสำหรบั ขยะอนิ ทรีย์ ขยะเปยี ก (สีเขียว) ขยะอินทรยี ์ คือ ขยะท่ีเนา่ เสียและย่อยสลายได้เร็ว เชน่ เศษอาหาร เปลอื กผลไม้ เศษผัก เนอ้ื สัตว์ เศษใบไมแ้ หง้ ประโยชนจ์ ำกกำรแยกขยะ : นาไปทาปยุ๋ หมัก ชวี ภาพ ใสต่ ้นไม้ แปลงผกั สวนครัวได้ ถงั ขยะสำหรบั ขยะทัว่ ไป (สีน้ำเงนิ ) เป็นขยะท่ีมักจะย่อยสลายไม่ได้ หรอื ย่อยสลายยาก แตไ่ ม่เป็นพษิ และไมค่ ุ้มค่าต่อการรไี ซเคลิ จาเป็นตอ้ ง หาวธิ ีกาจดั อย่างถูกวิธี เช่น ซองขนม กล่องโฟม ถงุ พลาสติก ภาชนะปนเปื้อนอาหาร กระดาษชานออ้ ย ประโยชนจ์ ำกกำรแยกขยะ : นาผา่ นเทคโนโลยีการ ผลติ เพ่ือนากลับมาใช้เป็นวัสดุใหม่

ถงั ขยะสำหรบั ขยะรีไซเคลิ (สเี หลอื ง) ขยะรีไซเคลิ คือ ขยะท่เี ราทิง้ ไปแล้วสามารถนา กลับมาใช้ซ้าอีกครง้ั ได้ ไมใ่ ชใ่ ชค้ รัง้ เดียวแลว้ ท้ิง เชน่ ขวดพลาสตกิ , ถุงพลาสตกิ , ขวดแก้ว, กระป๋อง, กลอ่ งกระดาษ, กระดาษ ประโยชน์จำกกำรแยกขยะ : ผลติ ขาเทียม ผลติ หลงั คารีไซเคลิ ผลติ หลอดไฟ ผลิตจวี รพระสงฆ์ ถังขยะสำหรบั ขยะอนั ตรำย (สีแดง) ขยะอนั ตรำย คอื ขยะทม่ี ีสารปนเป้ือนวัตถุ อันตรายชนิดตา่ งๆ เช่น สารพิษ วัตถุตดิ เชือ้ ได้ วัตถกุ ดั กร่อน เช่น ถ่านไฟฉาย, อปุ กรณ์ อิเลก็ ทรอนิกส์, ยาหมดอายุ, กระป๋องเสปรย์ ประโยชน์จำกกำรแยกขยะ : แยกขยะเพื่อนาไป กาจัดอยา่ งถกู วธิ ตี าม เพื่อไม่ไหร้ ัว่ ซึมลงแหล่งน้า หรือช้ันผิวดิน

“วธิ ีจดั กำรขยะพลำสตกิ รีไซเคลิ อย่ำงยั่งยนื ”

“ ปั ญหำ ที่เ กิ ด จำ ก ก ำ ร ทิ้งข ยะ พ ล ำ สติ ก แบ บ ไม่ ถู ก ต้ อ ง ” จากข้อมูลกรมควบคมุ มลพษิ เรอ่ื งสถานการณ์มลพิษของประเทศไทย ปี 2561 พบว่า มีขยะเกดิ ขึ้นถงึ 27.82 ลา้ นตนั ในจานวนนมี้ ขี ยะพลาสติก สดั สว่ นมากถงึ 12% ของปริมาณขยะทงั้ หมด หรอื ตเี ป็นตวั เลขกลมๆ ก็จะ อย่ทู ี่ประมาณปีละ 2 ล้านตัน แตน่ ากลบั ไปรไี ซเคลิ เพยี ง 500,000 ตัน คดิ เปน็ 1 ใน 4 ของพลาสติกทง้ั หมดเทา่ นน้ั ยอ่ ยสลำยยำก ขยะพลาสติกใช้เวลาในการยอ่ ย สลายนานกวา่ 450 ปี ลองคดิ ภาพดูวา่ ถา้ ทุกคนใช้ พลาสติกทกุ ๆ วนั โลกของเราจะสะสมจานวน พลาสติกไวม้ ากมายขนาดไหนกว่าจะยอ่ ยสลายหมด ก่อใหเ้ กดิ สำรปนเปื้อนในดิน ในพลาสตกิ มี สารประกอบบางชนดิ ที่เป็นพิษ เชน่ สารพลาสติ ไซเซอร์ท่กี อ่ ใหเ้ กิดมะเรง็ หากนาไปฝงั ดนิ กอ็ าจทา ใหส้ ารอันตรายทีแ่ ฝงอยใู่ นพลาสติกปนเป้ือนไปใน ชน้ั ดิน สง่ ผลกระทบไปสู่พชื -ผักและสตั ว์

เปน็ อนั ตรำยตอ่ สตั วน์ ำ้ ขยะพลาสติกเมอ่ื ถูกทงิ้ ลง แหลง่ นา้ ไหลลงทะเลและมหาสมทุ ร ก็เปน็ สาเหตทุ ่ี ทาให้สตั ว์น้าในทะเลกินเข้าไป เพราะนกึ วา่ เปน็ อาหาร สรำ้ งมลพิษทำงอำกำศ หากเผาพลาสติกทาให้ เกดิ มลพิษทางอากาศทนี่ า่ กังวล เพราะจะเกดิ ก๊าซคารบ์ อนไดออกไซด์ ท่ีเป็นสาเหตอุ ยา่ งหนึง่ ของภาวะโลกร้อน และอาจจะกอ่ ใหเ้ กดิ ฝุ่นควัน เชน่ ฝนุ่ พิษ PM2.5 ตามมาดว้ ย ยอ้ นกลบั มำทำร้ำยคน สดุ ทา้ ย ขยะพลาสติกก็ กลับมาสง่ ผลกระทบและกอ่ ให้เกดิ อันตรายตอ่ สุขภาพของคน ซงึ่ เรากอ็ าจบรโิ ภคนา้ หรืออาหาร ท่มี กี ารปนเป้อื นของสารเคมีจากพลาสติกเขา้ ไป โดยไมต่ งั้ ใจ และอาจเพิ่มความเส่ยี งโรคมะเร็งบาง ชนิด หรอื เกดิ ผลกระทบตอ่ ระบบการทางานของ ฮอร์โมนในรา่ งกายได้