สุนัขจิ้งจอกอาร์กติก นักล่าตัวน้อยแห่งขั้วโลกเหนือ

ก คำนำ นกั ล่าตวั นอ้ ยแห่งข้วั โลกเหนือฉบบั น้ีเป็นส่วนหน่ึงของ วชิ าเทคโนโลยสี ารสนเทศ ระดบั ช้นั ประกาศนียบตั รวิชาชีพช้นั สูง มีจุดประสงคเ์ พ่ือศึกษาหาความรู้เกี่ยวกบั การสืบคน้ และจดั เกบ็ เอกสารขอ้ มูลสารสนเทศเพอื่ การจดั งานอาชีพ ผจู้ ดั ทาไดเ้ ลือกหวั ขอ้ นกั ล่าตวั นอ้ ยแห่งข้วั โลกเหนือเน่ืองจากเป็นเร่ืองที่น่าสนใจรวมถึงเป็น การขอบคุณอาจารยแ์ ละเพือ่ นๆที่ใหค้ วามช่วยเหลือ สนบั สนุน ทางผจู้ ดั ทาหวงั วา่ รายงานฉบบั น้ีจะ เป็นประโยชนก์ บั ผทู้ ี่เขา้ มาอ่านและศึกษาทกุ ท่าน นฐั นนั ท์ สงชาลี 30 กนั ยายน 2564

ข สำรบญั เรื่อง หน้ำ คานา ก สารบญั ข สารบญั ภาพ ค ประวตั ิความเป็นมา 1 พฤติกรรม 2 การสืบพนั ธุ์ 3 ขนาด 4 อาหาร 5 ประเภทของการพรางตวั 6 บรรณานุกรม 7 ภาคผนวก 9

ค หน้ำ สำรบญั ภำพ 1 2 ภำพท่ี 4 6 ภาพท่ี 1 สุนขั จิ้งจอก ภาพท่ี 2สุนขั จิ้งจอกอาร์กติกท่ีกาลงั หลบั ใหล ภาพท่ี 3 สุนขั จิ้งจอกโผล่จากโพลง ภาพที่ 4 การใชส้ ีเพ่ือซ่อนตวั (Cryptic coloration)

1 สุนัขจิง้ จอกอำร์กตกิ นักล่ำตวั น้อยแห่งข้วั โลกเหนือ 1.ประวตั ิควำมเป็ นมำ เม่ือมีคนพดู ถึงข้วั โลกเหนือ หลายคนคงคิดถึงหมีข้วั โลกตวั สีขาวขนปุกปุยน่ารักยนื อยบู่ น น้าแขง็ แตจ่ ริง ๆ แลว้ สตั วข์ ้วั โลกเหนือน้นั มีมากมายหลายชนิดมาก และสตั วข์ ้วั โลกที่มีความน่ารัก ไม่แพห้ มีข้วั โลกเลยคือ Arctic Fox หรือช่ือภาษาไทยวา่ สุนขั จิ้งจอกอาร์กติก หรือหมาจิ้งจอกข้วั โลกน้นั เอง สุนขั จิ้งจอกอาร์กติกเป็นสตั วเ์ ล้ียงลูกดว้ ยนมขนาดเลก็ ท่ีอาศยั อยแู่ ถบชายฝ่ังมหาสมุทร อาร์กติกที่เตม็ ไปดว้ ยน้าแขง็ มีขนสีขาวลว้ นคลา้ ยกบั หมีขาวเพือ่ ใหค้ ลา้ ยคลึงกบั สภาพแวดลอ้ ม โดยรอบ มีไวส้ าหรับพรางตวั และสามารถล่าเหยอ่ื ไดง้ ่าย (fisnordiccombined สืบคน้ วนั ท่ี 30 สิงหาคม 2564 ) ภาพท่ี 1 สุนขั จิ้งจอก ท่ีมา : https://www.fisnordiccombined.com/arctic-fox- สืบคน้ วนั ที่ 30 สิงหาคม 2564

2 2. พฤตกิ รรม สุนขั จิ้งจอกอาร์กติกตอ้ งทนต่อความแตกต่างของอุณหภูมิไดถ้ ึง 90–100 ° C (160–180 ° F) ระหวา่ งสภาพแวดลอ้ มภายนอกและอณุ หภูมิแกนกลางของมนั เพ่อื ป้องกนั การสูญเสียความร้อน สุนขั จิ้งจอกอาร์กติกจะขดขาและหวั ไวแ้ น่นใตล้ าตวั และหลงั หางที่มีขนยาว ตาแหน่งน้ีทาใหส้ ุนขั จิ้งจอกมีอตั ราส่วนพ้ืนที่ผวิ ตอ่ ปริมาตรนอ้ ยที่สุดและปกป้องพ้ืนท่ีที่มีฉนวนนอ้ ยท่ีสุด สุนขั จิ้งจอก อาร์กติกยงั คงอบอุ่นใจดว้ ยการหลบลมและอาศยั อยใู่ นถ้าของพวกมนั แมว้ า่ สุนขั จิ้งจอกอาร์กติกจะ ทางานตลอดท้งั ปี และไม่จาศีล แต่พวกมนั กพ็ ยายามท่ีจะรักษาไขมนั โดยการลดการเคล่ือนไหว พวกมนั สร้างไขมนั สารองในฤดูใบไมร้ ่วงบางคร้ังน้าหนกั ตฝั เพิม่ ข้ึนมากกวา่ 50% สิ่งน้ีใหฉ้ นวน กนั ความร้อนมากข้ึนในช่วงฤดูหนาวและเป็นแหล่งพลงั งานเมื่ออาหารหายาก ( hmong สืบคน้ วนั ที่ 30 สิงหาคม 2564 ) ภาพท่ี 2สุนขั จิ้งจอกอาร์กติกท่ีกาลงั หลบั ใหล ท่ีมา : https://hmong.in.th/wiki/Arctic_fox สืบคน้ วนั ที่ 30 สิงหาคม 2564

3 3.กำรสืบพนั ธ์ุ ในฤดูใบไมผ้ ลิความสนใจของสุนขั จิ้งจอกอาร์กติกจะเปล่ียนไปสู่การสืบพนั ธุแ์ ละเป็นบา้ นของ ลูกหลานที่มีศกั ยภาพ พวกมนั อาศยั อยใู่ นท่ีหนาแน่นขนาดใหญ่ในพ้ืนดินท่ีปราศจากน้าคา้ งแขง็ และมีการยกระดบั เลก็ นอ้ ย เหล่าน้ีเป็นระบบท่ีซบั ซอ้ นของอุโมงคท์ ่ีครอบคลุมมากท่ีสุดเท่าที่ 1,000 ม. 2 (1,200 ตารางหลา) และมกั จะอยใู่ นeskersสนั เขายาวของวสั ดุตะกอนฝากไวใ้ นก่อนเจา้ หนา้ ที่ ภูมิภาค เดนเหล่าน้ีอาจมีอยหู่ ลายสิบปี และถูกใชโ้ ดยสุนขั จิ้งจอกหลายชว่ั อายคุ น ลูกสุนขั จิ้งจอก อาร์กติกที่มีการแปรเปลี่ยนในช่วงฤดูร้อนสุนขั จิ้งจอกอาร์กติกมกั จะเลือกโพรงที่สามารถเขา้ ถึงได้ ง่ายโดยมีทางเขา้ หลายทางและที่ปลอดโปร่งจากหิมะและน้าแขง็ ทาใหส้ ามารถมุดเขา้ ไปไดง้ ่ายข้ึน สุนขั จิ้งจอกอาร์กติกสร้างและเลือกโพรงท่ีหนั หนา้ ไปทางทิศใตส้ ู่ดวงอาทิตยซ์ ่ึงทาใหถ้ ้าอุ่นข้ึน สุนขั จิ้งจอกอาร์กติกชอบถ้าที่มีขนาดใหญ่เหมือนเขาวงกตเพื่อการหลบหลีกของนกั ล่าและการ หลบหนีอยา่ งรวดเร็วโดยเฉพาะเม่ือสุนขั จิ้งจอกแดงอยใู่ นพ้นื ที่ โดยทว่ั ไปแลว้ Natal dens จะพบใน ภูมิประเทศที่ทุรกนั ดารซ่ึงอาจใหค้ วามคุม้ ครองมากกวา่ สาหรับลูกสุนขั แต่พอ่ แม่จะยา้ ยลูกครอก ไปยงั ท่ีอยใู่ กล้ ๆ เพอื่ หลีกเล่ียงสตั วน์ กั ล่า เม่ือสุนขั จิ้งจอกแดงไม่ไดอ้ ยใู่ นภูมิภาคสุนขั จิ้งจอก อาร์กติกจะใชเ้ ดนส์ท่ีจิ้งจอกแดงครอบครอง ก่อนหนา้ น้ี คุณภาพของที่พกั พงิ มีความสาคญั ต่อสุนขั จิ้งจอกอาร์กติกมากกวา่ ความใกลช้ ิดของ เหยอื่ ในฤดูใบไมผ้ ลิกบั ถ้าเหยอ่ื หลกั ในทุ่งทุนดราคือสตั วจ์ าพวกลิงซ่ึงเป็นสาเหตุที่สุนขั จิ้งจอกขาว มกั เรียกวา่ \"สุนขั จิ้งจอกเลมมิง\" อตั ราการแพร่พนั ธุ์ของสุนขั จิ้งจอกสีขาวสะทอ้ นใหเ้ ห็นถึงความ หนาแน่นของประชากรเลมม่ิงซ่ึงมีความผนั ผวนเป็นวฏั จกั รทุก ๆ 3-5 ปี ]เม่ือคาศพั ทม์ ีมากมายสุนขั จิ้งจอกสีขาวสามารถใหก้ าเนิดลูกสุนขั ได้ 18 ตวั แต่พวกมนั มกั จะไม่แพร่พนั ธุ์เมื่ออาหารหายาก “ สุนขั จิ้งจอกชายฝ่ัง” หรือสุนขั จิ้งจอกสีน้าเงินอาศยั อยใู่ นสภาพแวดลอ้ มที่มีอาหารค่อนขา้ ง สม่าเสมอและจะมีลูกสุนขั มากถึง 5 ตวั ต่อปี การผสมพนั ธุ์มกั เกิดข้ึนในเดือนเมษายนและ พฤษภาคมและอายคุ รรภป์ ระมาณ 52 วนั ลูกครอกอาจมีไดม้ ากถึง 25 ตวั (ขนาดครอกที่ใหญ่ที่สุด ในลาดบั Carnivora ) ลกนอ้ ยจะโผล่ออกมาจากถ้าเมื่ออายุ 3 ถึง 4 สปั ดาห์และหยา่ นมเม่ืออายุ 9 สปั ดาห์ สุนขั จิ้งจอกอาร์กติกมีคู่สมรสคนเดียวเป็นหลกั และพอ่ แม่ท้งั สองจะดูแลลูกหลาน เมื่อสตั ว์ นกั ล่าและเหยอ่ื มีมากมายสุนขั จิ้งจอกอาร์กติกมกั จะสาส่อน (แสดงท้งั ในตวั ผแู้ ละตวั เมีย) และแสดง โครงสร้างทางสงั คมที่ซบั ซอ้ นมากข้ึน สุนขั จิ้งจอกท่ีมีขนาดใหญ่กวา่ ซ่ึงประกอบดว้ ยตวั ผหู้ รือตวั เมียที่ผสมพนั ธุ์หรือไม่ไดผ้ สมพนั ธุ์สามารถปกป้องดินแดนเดียวไดอ้ ยา่ งเชี่ยวชาญมากข้ึนเพื่อเพมิ่ อตั ราการรอดชีวติ ของลูกสุนขั เมื่อทรัพยากรหายากการแข่งขนั กเ็ พมิ่ ข้ึนและจานวนสุนขั จิ้งจอกใน พ้ืนที่กล็ ดลง บนชายฝั่งของSvalbardความถ่ีของโครงสร้างทางสงั คมที่ซบั ซอ้ นมีมากกวา่ สุนขั จิ้งจอกในประเทศที่ยงั คงมีคูส่ มรสคนเดียวเนื่องจากความพร้อมของอาหาร ในสแกนดิเนเวยี มี

4 โครงสร้างทางสงั คมท่ีซบั ซอ้ นมากข้ึนเมื่อเทียบกบั ประชากรอ่ืน ๆ เนื่องจากการปรากฏตวั ของ จิ้งจอกแดง นอกจากน้ีนกั อนุรักษย์ งั จดั หาอาหารเสริมใหก้ บั ประชากรท่ีลดลง อยา่ งไรกต็ ามกรณี หน่ึงท่ีไม่เหมือนใครคือไอซแ์ ลนดท์ ี่มีคู่สมรสคนเดียวเป็นที่แพร่หลายมากท่ีสุด ลูกหลานที่มีอายุ มากกวา่ (อายุ 1 ปี ) มกั จะอยใู่ นอาณาเขตของพอ่ แม่แมว้ า่ สตั วน์ กั ล่าจะไม่อยแู่ ละมีทรัพยากรนอ้ ย กวา่ ซ่ึงอาจบ่งบอกถึงการเลือกเครือญาติในสุนขั จิ้งจอก (Arctic_fox สืบคน้ วนั ท่ี 01 กนั ยายน 2564 ) 4. ขนำด ความยาววดั ต้งั แต่หวั ถึงลาตวั เพศผปู้ ระมาณ 55 เซนติเมตร และเพศเมียยาวประมาณ 53 เซนติเมตร ความยาวของหาง เพศผปู้ ระมาณ 31 เซนติเมตร และความยาวของหางเพศเมียประมาณ 30 เซนติเมตร ความกวา้ งของลาตวั จิ้งจอกข้วั โลก ประมาณ 25-30 เซนติเมตร น้าหนกั โดยประมาณของเพศผู้ ประมาณ 4.1 กิโลกรัม ในขณะที่เพศเมียน้าหนกั ประมาณ 2.7-5.4 กิโลกรัม (board.postjung สืบคน้ วนั ท่ี 01 กนั ยายน 2564 ) ภาพที่ 3 สุนขั จิ้งจอกโผล่จากโพลง ท่ีมา : https://board.postjung.com/676158 สืบคน้ วนั ที่ 01 กนั ยายน 2564

5 5.อำหำร สุนขั จิ้งจอกอาร์กติก (ฤดูร้อน morph) กบั ปลาสุนขั จิ้งจอกอาร์กติกทว่ั ไปกินสตั วข์ นาดเลก็ ๆ พวกเขาสามารถหารวมท้งั เฉกเช่น , หนูพกุ หนูอื่น ๆ , กระต่าย , นก , ไข่ , ปลาและซากสตั ว์ พวก มนั ไล่กินซากสตั วท์ ี่นกั ล่าขนาดใหญ่กวา่ เช่นหมาป่ าและหมีข้วั โลกและในช่วงเวลาที่ขาดแคลนก็ กินอุจจาระของพวกมนั ดว้ ย ในพ้ืนที่ท่ีพวกมนั อยลู่ ิงมมิ่งถือเป็นเหยอื่ ท่ีพบบ่อยที่สุดและครอบครัว ของสุนขั จิ้งจอกสามารถกินเลมมิ่งไดห้ ลายสิบตวั ในแต่ละวนั ในบางพ้นื ที่ทางตอนเหนือของ แคนาดานกอพยพจานวนมากตามฤดูกาลซ่ึงแพร่พนั ธุ์ในพ้นื ท่ีอาจเป็นแหล่งอาหารที่สาคญั บน ชายฝ่ังของไอซ์แลนดแ์ ละเกาะอื่น ๆ อาหารของพวกมนั ประกอบดว้ ยนกเป็นส่วนใหญ่ ในช่วง เดือนเมษายนและพฤษภาคมสุนขั จิ้งจอกอาร์กติกยงั ล่าลูกแมวน้าที่ถูกลอ้ มรอบดว้ ยเมื่อสตั วเ์ ลก็ ๆ ถูกกกั ขงั อยใู่ นถ้าหิมะและคอ่ นขา้ งทาอะไรไม่ถูก พวกเขายงั บริโภคผลเบอร์ร่ีและสาหร่ายทะเล ดงั น้นั พวกเขาจึงอาจถูกพจิ ารณาวา่ เป็นสตั วก์ ินพชื ทุกอยา่ ง สุนขั จิ้งจอกตวั น้ีเป็นนกั ล่าไขน่ กที่มี ความสาคญั โดยบริโภคไขท่ ้งั หมดยกเวน้ นกชนิดใหญ่ที่สุดในทุนดรา เม่ืออาหารมีมากเกินไปสุนขั จิ้งจอกอาร์กติกจะฝัง (แคช) ส่วนเกินไวเ้ ป็นเงินสารองสุนขั จิ้งจอกอาร์กติกสามารถอยรู่ อดไดใ้ นฤดู หนาวที่รุนแรงและการขาดแคลนอาหารโดยการกกั ตุนอาหารหรือกกั เกบ็ ไขมนั ในร่างกาย ไขมนั จะ สะสมอยใู่ ตผ้ วิ หนงั และทางอวยั วะภายในสุนขั จิ้งจอกอาร์กติก ในช่วงตน้ ฤดูหนาวสุนขั จิ้งจอกจะมี การกกั เกบ็ พลงั งานประมาณ 14740 กิโลจูลจากไขมนั เพยี งอยา่ งเดียว การใชค้ ่า BMR ต่าสุดที่วดั ได้ ในสุนขั จิ้งจอกอาร์กติกสุนขั จิ้งจอกขนาดเฉลี่ย (3.5 กก. (7.7 ปอนด)์ ) จะตอ้ งใช้ 471 กิโลจูล / วนั ในช่วงฤดูหนาวเพอ่ื ความอยรู่ อด สุนขั จิ้งจอกอาร์กติกสามารถหาไข่ห่าน (จากห่านหิมะใน แคนาดา) ไดใ้ นอตั รา 2.7–7.3 ฟอง / ชม. และเกบ็ ไข่ได้ 80–97% Scats แสดงหลกั ฐานวา่ พวกมนั กิน ไขใ่ นช่วงฤดูหนาวหลงั จากแคช การวเิ คราะห์ไอโซโทปแสดงใหเ้ ห็นวา่ ไขย่ งั สามารถรับประทาน ไดห้ ลงั จากผา่ นไปหน่ึงปี และพลงั งานท่ีเผาผลาญไดข้ องไข่ห่านที่เกบ็ ไวจ้ ะลดลงเพียง 11% หลงั จาก 60 วนั (ไขส่ ดมีประมาณ 816 กิโลจูล) นกั วจิ ยั ยงั ต้งั ขอ้ สงั เกตวา่ ไขบ่ างส่วนท่ีเกบ็ ไวใ้ นฤดู ร้อนจะเขา้ ถึงไดใ้ นภายหลงั ในฤดูใบไมผ้ ลิถดั ไปก่อนที่จะมีการสืบพนั ธุ์ ( hmong Arctic_fox สืบคน้ วนั ท่ี 01 กนั ยายน 2564 )

6 6.ประเภทของกำรพรำงตวั เป็นการพรางตวั โดยทาใหส้ ีและลวดลายกลมกลืนกบั สิ่งแวดลอ้ มเพื่อไม่ใหเ้ ป็นจุดเด่น เช่น นก เคา้ แมวตะวนั ออกที่ปรับตวั ใหข้ นมีสีและลกั ษณะคลา้ ยเปลือกไมท้ ี่อาศยั อยขู่ นของจิงท่ีพรางตวั ให้ เขา้ กบั สิ่งแวดลอ้ มที่อาศยั อยู่ สุนขั จิ้งจอกอาร์กติกที่ปรับตวั ใหส้ ีขนกลืนไปกบั หิมะในฤดูหนาว และเปล่ียนสีขนใหก้ ลืนกบั กอ้ นหินและตน้ ไมใ้ น ฤดูร้อน ( sciplanet สืบคน้ วนั ท่ี 01 กนั ยายน 2564 ) ภาพที่ 4 การใชส้ ีเพอื่ ซ่อนตวั (Cryptic coloration) ที่มา : https://sciplanet.org/content/8782สืบคน้ วนั ที่ 01 กนั ยายน 2564

บรรณำนุกรม

8 บรรณำนุกรม การสืบพนั ธุ์ https://hmong.in.th/wiki/Arctic_fox 1 กนั ยายน 2564 ขนาด https://board.postjung.com/676158 1 กนั ยายน 2564 ประวตั ิความเป็นมา https://www.fisnordiccombined.com/arctic-fox- 30 สิงหาคม 2564 ประเภทของการพรางตวั https://sciplanet.org/content/8782 1 กนั ยายน 2564 พฤติกรรม https://hmong.in.th/wiki/Arctic_fox 30 สิงหาคม 2564 อาหาร https://hmong.in.th/wiki/Arctic_fox 1 กนั ยายน 2564

ภำคผนวก

10 ประวตั ผิ ู้จดั ทำ ชื่อ – นามสกุล นางสาว นฐั นนั ท์ สงชาลี ช่ือเล่น ใหม่ ช้นั ปวส.1/1 เลขท่ี 8 แผนกถ่ายภาพและมลั ติมีเดีย ที่อยู่ 110/1 ม.8 ต.บางม่วง อ.เมือง จ.นครสวรรค์ 60000