e-book-6206810080

วิชาดนตรี นาฎศิลป ประเภท ของเครืองดนตรีไทย จัดทาํ โดย นางสาวสั ลมา สะเเหละ

คาํ นํา เอกสารฉบบั นี้ เปนเอกสารกลุมสาระการเรยี นรู ดนตรี นาฏศลิ ป สาํ หรบั นกั เรยี นชน้ั ประถมศึกษา ปที่ 4 เพื่อใชประกอบการเรียนการสอนแบบออนไลนใ นสถานการณโ รคไวรัสโคโรนา ( โควิด 19 ) ที่กาํ ลงั ระบาดอยใู นประเทศไทย ตามนโยบายของสาํ นักการศึกษาผจู ัดทําพยายามมุงเนนพัฒนาผูเรยี น เพอื่ ใหผูเ รียนมคี วามรูในเนอื้ หาของเรอื่ ง ประเภทของเครือ่ งดนตรไี ทย โดยผูเรียนสามารถแยก จาํ แนกประเภทของเคร่อื งดนตรไี ทยไดเพ่อื นาํ ไปใชในการเรยี นการสอน ครั้งถดั ไปและเพอื่ นาํ ไปใชในชวี ติ ประจําวนั ผจู ดั ทาํ หวงั เปนอยา งย่งิ วา เอกสารฉบบั นีจ้ ะเปนประโยชนตอ ผเู รียน ผูปกครอง และบุคคลท่ัวไปท่มี คี วาม สนใจศึกษาเรือ่ งดังกลา ว นางสาวสัลมา สะแหละ ก ผจู ัดทํา

สารบัญ เรอ่ื ง หนา คํานํา ก สารบัญ ข แบบฝก หดั กอนเรยี น ๑ ประเภทของเครอ่ื งดนตรไี ทย ๕ ๖ ประเภทเคร่ืองดดี ๗ ประเภทเครอื่ งสี ๘ ประเภทเครอื่ งตี ๑๐ ประเภทเครอ่ื งเปา ๑๒ อธบิ ายเพมิ่ เติม ๑๔ แบบฝกหดั หลงั เรยี น ๑๙ เฉลยเเบบฝก หดั กอนเรยี น - หลงั เรยี น ค อา งอิง ข

มาทดสอบความรู้ กอ่ นเรียนกนั หน่อยนะจ๊ะ ๑

แบบฝกหัดกอ่ นเรียน คําชแ้ี จง: ใหน กั เรียนทําเครื่องหมาย X ทบั ตวั อักษรหนา คําตอบทถ่ี ูกตอ ง 1 เคร่ืองดนตรีไทยมีกี่ประเภท 3. ดนตรีนี้เรียกวาอะไร ก. 5 ก. ซึง ข. 4 ข. จะเข ค. 3 ค. พิณเพี๊ยะ ง. 2 ง. กระจับป 2. ขอใดเปนช่ือประเภทเคร่ืองดนตรีไทย 4. เคร่ืองดนตรีน้ีเรียกวาอะไร ก. เคร่ืองเปาลมไม ก. ฉิ่ง ข. เคร่ืองสาย ข. สะลอ ค. เครื่องดีด ค. ฉาบ ง. เครื่องเปาลมทองเหลือง ง. ตะโพน ๒

แบบฝกหัดกอ่ นเรียน(ตอ่ ) 5. เครื่องดนตรีนี้เรียกวาอะไร 7. ขอใดเปนเครื่องดนตรีประเภทเคร่ืองสี ก. ซอ ก. กระจับป ข. ป ข. ตะโพน ค. กระจับป ค. ซออู ง. ขลุย ง. ระนาดเอก 6. เครื่องดนตรีน้ีเรียกวาอะไร 8. ขอใดไมใชเคร่ืองดนตรีไทย ก. ซอ ก. ตะโพน ข. ป ข. สะลอ ค. กระจับป ค. กระจับป ง. ขลุย ง. กีตาโปรง ๓

แบบฝกหัดกอ่ นเรียน(ตอ่ ) 9. ขอใดไมใชประเภทของเครื่องดนตรีไทย ก. เครื่องตี ข. เครื่องดีด ค. เครื่องสาย ง. เครื่องเปา 10.เคร่ืองดนตรีน้ีเรียกวาอะไร ก. ฆองวงใหญ ข. กลองยาว ค. กลองทัด ง. ตะโพน ๔

ประเภทของเครืองดนตรีไทย เครืองดนตรีไทยเเบ่งตามวิธกี ารเลน่ เปน ๔ ประเภท ดงั นี ๑. ประเภทเครืองดีด ๓.ประเภทเครืองตี ๒. ประเภทเครืองสี ๔.ประเภทเครืองเปา ๕

๑. ประเภทเครืองดดี เปนเครื่องดนตรีท่ที าํ จากไม มสี ายผกู ตดิ กบั ไมข งึ ใหตึง ใชนิ้วมอื หรือท่ดี ีด ดดี สายทาํ ใหส ่นั สะเทอื นทําใหเ กดิ เสียง เชน พิณเพยี๊ ะ จะเข กระจบั ป ซงึ พณิ เพีย๊ ะ จะเข กระจับป ซงึ ๖

๒. ประเภทเครืองสี เปน เครอ่ื งดนตรีท่ีทําจากไม หนงั สัตว ทีใ่ ชสายเเละคันชัก โดยคนั ชกั จะขึง ดว ยหางมา หลายๆเสนรวมกัน ใชส ีไปบนสายท่ีทําดว ยไหมหรือเอน็ เพอ่ื ทาํ ใหเ กิด เสียงที่ไปเราะ เชน ซอดวง ซอสามสาย สะลอ ซออู ซอดว ง ซอสามสาย สะลอ ซออู ๗

๓. ประเภทเครืองตี เปน เคร่อื งดนตรีทีท่ ําใหเกดิ เสยี งโดยการใชของ ๒ ส่งิ กระทบกันทําใหส่ัน สะเทอื นเกิดเปนเสียง เเบงออกเปน ๓ ประเภท ดังน้ี ๓.๑ เคร่ืองดนตรีท่ที าํ จากไม เชน กรับ ระนาดเอก ระนาดทมุ ระนาดทมุ กรับ ระนาดเอก ๘

๓.๒ เครื่องดนตรที ่ที าํ จากโลหะ เชน ระนาดเอกเหล็ก ฉาบ ฆอ งวงใหญ ระนาดเอกเหลก็ ฉาบ ฆอ งวงใหญ ๓.๓ เครื่องดนตรีทข่ี งึ ดวยหนงั เชน ตะโพน กลองทัด กลองยาว กลองมลายู ตะโพน กลองทดั กลองยาว กลองมลายู ๙

๔. ประเภทเครืองเปา เปนเครอ่ื งดนตรีทท่ี าํ ใหเกดิ เสียงดวยการเปา แบงออกเปน 2 ประเภท ดงั น้ี ๔.๑ เคร่อื องเปา ท่ไี มมีล้นิ เชน ขลุยเพยี งออ ขลยุ อู ขลยุ หลบี ขลยุ เพียงออ ขลุยอู ขลยุ หลบี ๑๐

๔.๒ เครื่อองเปาที่มลี ิ้น เชน ปใ น ปนอก ปช วา ปไ ฉน ปใ น ปนอก ปช วา ปไฉน ๑๑

อธิบายเพิมเติม ๑.เครอื่ งดนตรีประเภทดดี ๒.เคร่ืองดนตรีประเภทสี เสียงดนตรีเกิดจากการดีดสายใหส นั่ เปน เคร่อื งดนตรีที่มีสาย นิยมเรยี กวา สะเทือน เเละบรรเลงหรอื เลน ดว ยการใช เครอ่ื งสี เสียงของเคร่ืองดนตรีเกดิ จากการ น้วิ มอื หรือไมด ดี สายของเครอื่ งดนตรเี ปน สหี รือการลากกันชัก มีเสยี งเเตกตางกัน สงิ่ สาํ คญั ทที่ าํ ใหเกดิ เสียงทไ่ี พเราะ เชน ขึน้ อยกู บั ขนาดของสายเเละรูปทรงของ เสยี งของจะเขจะมีเสียงท่ีกังวาน สดใส เครื่องดนตรี เชน ซออูจะมเี สยี งทุม เสยี งซงึ มี เสียงไพเราะ นุมนวล ซอดว งจะมีเสยี งเเหลมสงู ๑๒

อธิบายเพิมเติม ๓.เครอ่ื งดนตรปี ระเภทตี ๔.เคร่ืองดนตรีประเภทเปา เปน เคร่ืองดนตรที ท่ี าํ ใหเ กิดเสยี งจากเเรง สิ่งท่ีทาํ ใหเ คร่อื งดนตรีประเภทเปามี กระทบ เสียงของเครื่องดนตรีประเภทน้ี เสียงดัง คอื ความสัน้ -ยาวของเลา จะมีเสยี งทมุ ดัง มีวิธกี ารทาํ ใหเกิดเสยี ง ลาํ โพงป รเู ปา เเละลิ้นป เมือ่ เปา จะทาํ ให เชน การนาํ ไมต กี ลองตีบนหนากลองเเลว เกิดเสียงสงู -ต่ําเเตกเตางกัน เกดิ เสียง การนําไมระนาดตีลงบนแผน ลูก เชน ปใ น จะมีเสยี งเเหลมสงู ระนาดเเลวเกดิ เสียง ขลยุ อูจะมเี สยี งทุมตํา่ ๑๓

ทดสอบความรู้ หลงั เรียนกนั หน่อยนะจ๊ะ ๑๔

แบบฝกหัดหลงั เรียน คาํ ชแี้ จง: ใหน ักเรียนทําเครื่องหมาย X ทบั ตัวอกั ษรหนาคาํ ตอบทถี่ ูกตอ ง 1 เคร่ืองดนตรีในภาพจัดอยูในประเภทใด 3. คันชัก เปนอุปกรณที่ใชกับเคร่ืองดนตรีชนิดใด ก. ดําเนินทาํ นอง ก.กระจับป ข. ประกอบจังหวะ ข. ซอดวง ค. เคร่ืองตี ค. ระนาดเอก ง. จะเข ง. เครื่องหนัง 4. ซึง มีลักษณะเสียงเปนอยางไร 2. ซอสามสาย จัดเปนเครื่องดนตรีประเภทใด ก. ไพเราะ นุมนวล ก. เคร่ืองดีด ข. ทุมตาํ่ ข. เคร่ืองเปา ค. สดใส ค. เคร้ืองตี ง. เเหลมสูง ง. เคร่ืองสี ๑๕

แบบฝกหัดหลงั เรียน (ตอ่ ) 5. เครื่องดนตรีในขอใด จัดอยูในประเภทเคร่ือง 7. ขอใดเปนเคร่ืองดนตรีประเภทเครื่องเปา ดีดท้ังหมด ก. กระจับป ก. ซึง สะลอ ข. ขลุยเพียงออ ข. ระนาดทุม ระนาดเอก ค. สะลอ ค. ซอสามสาย พิณเพ๊ียะ ง. ฉาบ ง. จะเข กระจับป 8. เครื่องดนตรีในขอใด จัดอยูในประเภท 6. ปใน มีลักษณะเสียงเปนอยางไร เครื่องสีท้ังหมด ก. ทุมต่าํ ก. พิณเพ๊ียะ ซอดวง ข. นุมนวล ข. สะลอ ซอสามสาย ค. สดใส ค. ปใน ปนอก ง. แหลมสูง ง. ตะโพน ซออู ๑๖

แบบฝกหัดหลงั เรียน (ตอ่ ) 9. หากตองการฟงเสียงเคร่ืองดนตรีประเภทเครื่องสี ตองฟงเสียงเครื่องดนตรีขอใด ก. ซึง ข. ขลุยเพียงออ ค. ซอดวง ง. ตะโพน 10. ขอใดกลาวใดกลาวถูกตอง ก. เคร่ืองดีด ไดเเก ซอดวง ข. เครืองดีด ไดแก กระจับป ค. เครื่องดีด ไดแก ระนาดเอก ง. เคร่ืองดีด ไดเเก ขลุยเพียงออ ๑๗

เปนทยํางั ไใดงกกนันั บมา้ัยงเอคะยเดก็ ๆ ๑๘

เฉลย แบบฝึ กหัดกอ นเรียน แบบฝึ กหัดหลงั เรยี น 1. ข. 1. ค. 2. ค. 2. ง. 3. ข. 3. ข. 4. ก. 4. ก. 5. ง. 5. ง. 6. ก. 6. ง. 7. ค. 7. ข. 8. ง. 8. ข. 9. ค. 9. ค. 10. ง. 10. ข. ๑๙

อ้างอิง บรษิ ัท สาํ นักพิมพเอมพนั ธ จาํ กัด หนังสือเรียน ดนตรี นาฏศิลป ๔ ปทีพ่ มิ พ ๒๕๕๗ พิมพครั้งที่ ๑ ( วนั ท่ีสบื คนขอ มลู 10 สงิ หาคม 2564 ) บริษัท การพฒนายิ่ง จาํ กัด หนังสอื เรยี น ดนตรี-นาฏศลิ ป ป.4 ( วันทส่ี บื คนขอมลู 10 สิงหาคม 2564 ) คลิปสอนออนไลน รายวิชาดนตรี เรอ่ื ง ประเภทของเครอื่ งดนตรไี ทย ป.4 https://youtu.be/9IY6C0Hba9k ( วันที่สบื คนขอมูล 10 สิงหาคม 2564 ) ค

ขอบคณุ คะ่