41 หนว่ ยที่ 4 การจัดการและกาจดั วสั ดทุ ่ีใชแ้ ล้วเรอ่ื งที่ 1 การจดั การวสั ดุทใี่ ชแ้ ลว้ ดว้ ยหลัก 3R 3R เปน็ หลักการจัดการวัสดุทใ่ี ชแ้ ล้ว เพือ่ ลดปรมิ าณวัสดทุ ใี่ ช้แล้วโดยใช้หลกั การใชน้ ้อยหรือลดการใช้ (Reduce) การใช้ซา้ (Reuse) และการผลติ ใช้ใหม่ (Recycle) เพอื่ เปน็แนวทางปฏิบัติในการลดปริมาณการใช้วัสดใุ นครวั เรือน โรงเรยี น และชุมชน ดงั นี1. การใชน้ อ้ ยหรอื ลดการใช้ (Reduce) มีวธิ ีการปฏบิ ัตดิ ังนี 1.1 ปฏเิ สธหรือหลกี เลี่ยงสงิ่ ของหรอืบรรจภุ ณั ฑ์ทจี่ ะสรา้ งปัญหาขยะ 1.1.1 ปฏิเสธการใชบ้ รรจุภณั ฑฟ์ มุ่ เฟือยรวมทังวัสดุท่เี ป็นมลพษิ ตอ่ ส่งิ แวดล้อม อาทิเช่น กล่องโฟมถุงพลาสตกิ หรอื วัสดมุ ีพษิ อนื่ ๆ ภาพที่ 4.1 สัญลักษณ์ Reduce 1.1.2 หลกี เล่ียงการเลือกซือสนิ ค้า ที่มา : http://demo10.rpu.ac.thหรอื ผลติ ภัณฑท์ ี่ใช้บรรจุภัณฑห์ อ่ หมุ้ หลายชัน 1.1.3 หลีกเล่ียงการเลอื กซือสนิ คา้ ชนิดใช้ครงั เดียว หรอื ผลิตภณั ฑ์ทม่ี อี ายุการใช้งานต่า้ 1.1.4 ไมส่ นับสนุนร้านคา้ ท่ีกกั เก็บและจา้ หน่ายสนิ ค้าที่ใช้บรรจุภณั ฑ์ฟุ่มเฟือย และไมม่ รี ะบบเรียกคนื บรรจุภัณฑ์ใช้แลว้ 1.1.5 กรณีการเลอื กซอื ผลิตภัณฑป์ ระจา้ บ้านที่ใชเ้ ป็นประจ้า เช่น สบู่ผงซักฟอก น้ายาล้างจาน ใหเ้ ลือกซือผลิตภณั ฑท์ ี่มีปริมาณบรรจุมากกว่า เน่อื งจากใช้บรรจุภัณฑน์ อ้ ยกวา่ เม่ือเปรียบเทียบกับหน่วยน้าหนักของผลติ ภัณฑ์ 1.2 เลอื กใชส้ ินคา้ ทีส่ ามารถสง่ คืนบรรจภุ ณั ฑ์สูผ่ ผู้ ลิตได้ 1.2.1 เลือกซือสินค้าหรือใช้ผลิตภัณฑ์ท่มี ีการน้าบรรจุภัณฑห์ มุนเวยี นกลบั ไปบรรจุใหม่ เชน่ เครื่องด่มื ชนดิ ขวดแกว้ 1.2.2 เลือกซอื สนิ ค้าหรือผลติ ภณั ฑท์ ่สี ามารถน้ากลบั ไปรไี ซเคลิ ได้ หรือมีสว่ นประกอบของวสั ดุรไี ซเคลิ เช่น เครอื่ งใชท้ ี่ทา้ จากพลาสติก
42 1.2.3 เลอื กซอื สินค้าหรอื ผลิตภัณฑท์ ่ีผู้ผลติ เรยี กคนื ซากบรรจุภัณฑ์หลังจากการบริโภคของประชาชนภาพที่ 4.2 การรณรงคล์ ดใชถ้ งุ พลาสติกของหนว่ ยงานต่าง ๆ ที่มา : http://www.bloggang.com2. ใชซ้ า้ (Reuse)ใช้ซ้า เป็นหน่ึงในแนวทางการใช้ประโยชน์จากทรัพยากรท่ีมีอยู่อย่างรู้คุณค่าการใช้ซ้าเป็นการท่ีเราน้าสิ่งต่าง ๆ ท่ีใช้งานไปแล้ว และยังสามารถใช้งานได้ กลับมาใช้อีก เป็นการลดการใช้ทรพั ยากรใหม่ รวมทงั เปน็ การลดปรมิ าณวัสดุทใ่ี ช้แล้วท่ีจะเกิดขึนอีกด้วย ตัวอย่างของการใช้ซา้ ไดแ้ ก่2.1 เลอื กซอื หรือใช้ผลิตภัณฑท์ ี่ออกแบบมาให้ใชไ้ ด้มากกวา่ 1 ครัง เช่น แบตเตอรปี่ ระจุไฟฟ้าใหม่ได้2.2 ซอ่ มแซมเครอ่ื งใช้ และอปุ กรณต์ า่ ง ๆใหส้ ามารถใชป้ ระโยชนต์ อ่ ไปไดอ้ กี2.3 บา้ รุงรักษาเครือ่ งใช้ อปุ กรณต์ า่ ง ๆ ภาพที่ 4.3 สัญลักษณ์ Reuseให้สามารถใชง้ านได้คงทนและยาวนานขนึ ทม่ี า : http://demo10.rpu.ac.th
43 2.4 นา้ บรรจุภณั ฑ์และวัสดุเหลือใช้อ่นื ๆ กลับมาใช้ประโยชนใ์ หม่ เช่น การใช้ซา้ ถงุ พลาสติก ถงุ ผา้ ถุงกระดาษ และกล่องกระดาษ การใชซ้ า้ ขวดนา้ ดื่ม เหยือกนม และกล่องใส่ขนม ภาพที่ 4.4 การลดปรมิ าณขยะด้วยการใชซ้ ้า โดยใชแ้ ก้วนา้ เซรามิค หรอื แก้วใส แทนแก้วพลาสตกิ หรอื แกว้ กระดาษเคลือบ 2.5 ยมื เชา่ หรอื ใชส้ ่ิงของหรอื ผลติ ภณั ฑ์ที่ใช้บอ่ ยครังร่วมกัน เชน่ หนังสือพิมพ์วารสาร 2.6 บรจิ าคหรือขายส่ิงของเครือ่ งใชต้ า่ ง ๆ เชน่ หนังสือ เสอื ผ้า เฟอร์นิเจอร์และเครือ่ งมือใช้สอยอ่ืน ๆ 2.7 นา้ สง่ิ ของมาดัดแปลงใหใ้ ช้ประโยชนไ์ ด้อีก เช่น การนา้ ยางรถยนตม์ าท้าเก้าอี การน้าขวดพลาสติกมาดัดแปลงเปน็ ท่ีใสข่ อง แจกัน การนา้ เศษผา้ มาทา้ เปลนอน เปน็ ต้น 2.8 ใชซ้ า้ วสั ดสุ ้านกั งาน เช่น การใช้กระดาษทังสองหน้า เป็นต้นภาพท่ี 4.5 เกา้ อีจากขวดนา้ ภาพท่ี 4.6 พรมเช็ดเทา้ จากเศษผา้ทีม่ า : http://www.oknation.net ที่มา : https://www.l3nr.org
44ภาพที่ 4.7 กระถางต้นไมจ้ ากรองเท้าเก่า ภาพท่ี 4.8 ต๊กุ ตาตกแต่งสวนจากยางรถยนตเ์ กา่ ท่ีมา : http://www.thaitambon.com ทม่ี า : http://www.jeab.com3. การแปรรปู นากลับมาใชใ้ หม่ (Recycle) การรไี ซเคิลหรอื แปรรูปกลบั มาใชใ้ หม่ หมายถงึการนา้ เอาวสั ดทุ ี่ยังสามารถน้ากลบั มาใช้ใหม่ มาหมุนเวียนเขา้ สกู่ ระบวนการผลติ ตามกระบวนการของแตล่ ะประเภทเพือ่ นา้ กลับมาใช้ประโยชน์ใหม่ ซ่งึ นอกจากจะเป็นการลดปริมาณวัสดุทใ่ี ชแ้ ล้ว ยังเป็นการลดการใชพ้ ลงั งานและลดมลพิษทเี่ กิดกับสง่ิ แวดลอ้ ม วสั ดรุ ีไซเคลิ โดยทว่ั ไป ภาพท่ี 4.9 สัญลกั ษณ์ Recycleแยกได้เป็น 4 ประเภท คือ แก้ว กระดาษ พลาสตกิ โลหะ ทีม่ า : http://demo10.rpu.ac.thและอโลหะ ส่วนบรรจุภัณฑ์บางประเภทอาจจะใช้ซ้าไม่ได้ เช่น กระป๋องอลูมิเนียม หนังสือเก่าขวดพลาสติก ซ่ึงแทนท่ีจะน้าไปทิง ก็รวบรวมน้ามาขายให้กับร้านรับซือของเก่า เพ่ือส่งไปยังโรงงานแปรรูป เพอ่ื นา้ ไปผลิตเปน็ ผลิตภณั ฑ์ตา่ ง ๆ ดังนี1) น้าขวดพลาสติก มาหลอมเป็นเมด็ พลาสติก2) น้ากระดาษใชแ้ ล้วแปรรูปเป็นเยอ่ื กระดาษ เพื่อน้าไปเปน็ สว่ นผสมในการผลิตเปน็ กระดาษใหม่3) นา้ เศษแกว้ เกา่ มาหลอม เพ่ือขนึ รูปเปน็ ขวดแก้วใบใหม่4) น้าเศษอลูมเิ นียมมาหลอมขึนรูปเป็นแผ่น น้ามาผลติ เปน็ ผลิตภัณฑ์อลูมิเนียมรวมทังกระปอ๋ งอลมู ิเนยี ม
45 ภาพท่ี 4.10 การแปรรปู ผลิตภณั ฑน์ ้ากลบั มาใชใ้ หม่ ที่มา : http://www.bantub.go.th กลา่ วโดยสรุป 3R เป็นหลกั การจดั การวัสดทุ ใ่ี ช้แล้ว เพื่อลดปริมาณวัสดุที่ใชแ้ ลว้ในครัวเรือน โรงเรียน และชุมชน หากทุกคนมีส่วนร่วมในการช่วยลดปริมาณวัสดุที่ใช้แล้ว โดยเรมิ่ ทค่ี นในครอบครวั และชักชวนไปสู่ชุมชน หมู่บ้าน และสถานท่ีท้างาน ปัญหาที่เกิดจาการใช้วัสดุจนลน้ เมอื งกจ็ ะลดน้อยลง ชุมชนและสงั คม มสี ิง่ แวดลอ้ มท่ีดี และนา่ อยยู่ ิง่ ขึน
46เรื่องท่ี 2 การกาจัดและการทาลาย ปัญหาที่เกิดขึนจากวัสดุท่ีใช้แล้วในปัจจุบัน เป็นสาเหตุส้าคัญท่ีทุกฝ่ายควรให้ความส้าคัญและร่วมมือกันแก้ไข เพราะเป็นปัญหาที่เกิดขึนในชุมชนทุกระดับ และนับวันจะทวีความรุนแรงมากย่ิงขึน ทังนีเนื่องจากความเจริญเติบโตทางด้านเศรษฐกิจ การเพ่ิมขึนของจ้านวนประชากร ตลอดจนพฤติกรรมการอุปโภค บริโภคของคนเราเริ่มเปลี่ยนไป จากเดิมที่เคยใช้ตะกรา้ เวลาไปจ่ายตลาด ใช้ใบตองซึง่ เป็นวสั ดทุ ่ยี อ่ ยสลายไดง้ ่ายหอ่ อาหาร แตป่ จั จบุ ันมีการใช้สินคา้ ท่มี ีบรรจภุ ัณฑจ์ า้ พวกพลาสตกิ โฟม แกว้ กระดาษ โลหะ อลมู เิ นยี ม เพม่ิ ขึนเร่อื ย ๆ ทา้ ใหป้ รมิ าณวัสดุที่ถูกใช้เพม่ิ ขนึ ตามไปด้วย 2.1 ระยะเวลาการยอ่ ยสลายของวสั ดุ วัสดุแตล่ ะชนิดทีย่ อ่ ยสลายได้จะมอี ัตราเรว็ ในการยอ่ ยสลายต่างกัน วัสดุบางชนดิ มีอตั ราเร็วของการย่อยสลายต่า้ มากสามารถยอ่ ยสลายได้เองตามธรรมชาติ แต่วสั ดุบางชนดิ เช่น แก้ว ก็ไม่สามารถย่อยสลายได้ อัตราเร็วของการย่อยสลายของขยะแต่ละชนิดมีความแตกตา่ งกัน ดงั นีวสั ดุ ประเภท ระยะเวลา ผลิตภัณฑ์ การยอ่ ยสลาย วัสดธุ รรมชาติ 5 วัน – 1 เดือนเศษพชื ผกั วัสดธุ รรมชาติ 3 เดอื นใบไม้
47วสั ดุ ประเภท ระยะเวลา ผลิตภัณฑ์ การย่อยสลาย วสั ดธุ รรมชาติ 1 - 5 เดือนผ้าฝ้าย วัสดสุ งั เคราะห์ 2 - 5 เดอื นเศษกระดาษ วสั ดุธรรมชาติ 6 เดอื นเปลือกส้ม วสั ดสุ ังเคราะห์ 1 ปี ผ้าขนสัตว์ 5 ปี วสั ดุสงั เคราะห์กลอ่ งนมเคลือบพลาสตกิ
48วสั ดุ ประเภท ระยะเวลา ผลติ ภัณฑ์ การยอ่ ยสลาย วัสดสุ งั เคราะห์ 3 - 14 เดือนเชือก วสั ดุธรรมชาติ 13 ปีไม้ วสั ดสุ ังเคราะห์ 12 - 15 ปีกน้ กรองบหุ ร่ี วัสดุสงั เคราะห์ 25 - 40 ปีรองเท้าหนงั วสั ดุสงั เคราะห์ 80 - 100 ปีกระป๋องอลูมิเนียม
49วัสดุ ประเภท ระยะเวลา ผลติ ภัณฑ์ การย่อยสลาย วัสดสุ งั เคราะห์ 100 ปีกระป๋องโลหะถุงพลาสตกิ วัสดุสังเคราะห์ 450 ปี วสั ดุสงั เคราะห์ 450 ปีขวดพลาสตกิ วัสดุสงั เคราะห์ 500 ปี ไม่ย่อยสลายผา้ ออ้ มเด็กชนดิ สา้ เร็จรูป วสั ดสุ งั เคราะห์โฟม
50วัสดุ ประเภท ระยะเวลา ผลิตภัณฑ์ การย่อยสลาย วสั ดสุ งั เคราะห์ ไมม่ กี ารเปล่ียนแปลง ขวดแกว้ ภาพที่ 4.11 แสดงระยะเวลาในการย่อยสลายขยะแตล่ ะประเภท 2.2 การกาจัดวัสดุทใ่ี ช้แล้ว วิธีการก้าจัดวัสดุท่ีใช้แล้ว ที่ใช้ต่อเน่ืองกันมาตังแต่อดีตจนถึงปัจจุบันมีหลายวิธี เช่น น้าไปกองทงิ บนพนื ดิน นา้ ไปทงิ ลงทะเล เผากลางแจง้ เผาในเตาเผาและฝงั กลบอย่างถูกหลักสุขาภิบาล เป็นต้น การก้าจัดวัสดุดังที่กล่าวมานันบางวิธีเป็นการก้าจัดท่ีไม่ถูกต้องท้าให้เกิดภาวะเป็นพิษต่อสภาพแวดล้อม และมีผลกระทบต่อสุขภาพ ดังนัน ก่อนจะเลือกใช้วธิ กี ารก้าจัดวสั ดุแต่ละประเภทตอ้ งศกึ ษารูปแบบที่เหมาะสม วิธีการกา้ จดั วัสดทุ ีใ่ ชแ้ ล้วที่ถูกหลกั วิชาการ ควรมลี ักษณะดงั ตอ่ ไปนี (1) ไม่ท้าใหบ้ ริเวณที่ก้าจัดวสั ดุท่ีใชแ้ ล้วเป็นแหลง่ อาหาร แหล่งเพาะพันธ์ุสตั ว์และแมลงนา้ โรค เชน่ แมลงวนั ยุง และแมลงสาบ เป็นตน้ (2) ไม่ท้าใหเ้ กดิ การปนเปื้อนแกแ่ หลง่ นา้ และพนื ดนิ (3) ไมท่ ้าใหเ้ กดิ มลพิษต่อสิ่งแวดล้อม (4) ไม่เปน็ สาเหตุแหง่ ความร้าคาญ อันเนอื่ งมาจาก กล่ิน ควนั ทัศนวสิ ยั และฝุ่นละออง
51 วิธีการกองทิงบนดิน การน้าไปทิงทะเล รวมทังการเผากลางแจ้ง ถือว่าเป็นวธิ ีการก้าจดั ขยะวสั ดุท่ีใช้แล้วที่ไม่ถูกต้อง เพราะท้าให้เกิดปัญหาภาวะมลพิษต่อสภาพแวดล้อมวธิ กี ารกา้ จัดวสั ดุทถ่ี ูกต้องตามหลักสขุ าภิบาล คือ การเผาในเตาเผา และการฝังกลบ ภาพที่ 4.12 การเกบ็ ขนวัสดทุ ี่ใช้แล้ว ท่มี า : คมู่ ือการกา้ จดั ขยะมลู ฝอย แบบฝงั กลบอยา่ งถกู สุขาภิบาล กรมควบคมุ มลพษิ หนา้ 3,9 2.2.1 การเผา การเผาสามารถท้าลายวัสดุได้เกือบทุกชนิด เตาเผามีหลายชนิดขึนอยู่กับลักษณะของวัสดุ ถ้าเป็นวัสดุประเภทที่ติดไฟง่าย สามารถใช้เตาเผาชนิดท่ีไม่ต้องใช้เชือเพลิงช่วย แต่ถ้าวัสดุมีความชืนมากกว่าร้อยละ 50 เตาเผาต้องเป็นชนิดที่ใช้เชือเพลิงจ้าพวกน้ามันเตา ช่วยในการเผาไหม้ การเผาในเตาเผาใช้เนือท่ีน้อย ส่วนท่ีเหลือจากการเผาไหม้ เช่น ขีเถ้าสามารถนา้ ไปใชถ้ มที่ดินหรอื ใชป้ ระโยชนอ์ ยา่ งอน่ื ได้ การก้าจดั วัสดุที่ใชแ้ ล้วด้วยการเผา สามารถแบ่งออกเป็น 2 กลุ่มใหญ่ คือ 1. วสั ดุท่ใี ช้แลว้ ทเ่ี ผาไหม้ได้ ได้แก่ กระดาษ ผา้ หรอื ส่ิงทอ ผกั ผลไม้เศษอาหาร พลาสตกิ หญ้าและไม้ 2. วัสดุที่ใช้แล้วที่เผาไหม้ไม่ได้ ได้แก่ เหล็กหรือโลหะอ่ืน ๆ แก้ว หินกระเบอื ง เปลือกหอย ฯลฯ
52 การกาจัดวสั ดุทใ่ี ชแ้ ลว้ โดยใชเ้ ตาเผา เป็นการท้าลายวัสดุท่ีใช้แล้วด้วยวิธีการเผาท้าลายในเตาเผาท่ีได้รับการออกแบบกอ่ สร้างทีถ่ ูกตอ้ งและเหมาะสม โดยต้องให้มอี ุณหภูมิในการเผาที่ 850 - 1,200 องศา-เซลเซียส เพ่ือให้การท้าลายท่ีสมบูรณ์ที่สุด เน่ืองจากความแตกต่างและลักษณะขององคป์ ระกอบของวสั ดแุ ต่ละชนิด ดงั นัน รูปแบบของเตาเผาจงึ แตกต่างกันไปดว้ ย เปน็ ต้นว่าถ้าชุมชนท่ีมีวัสดุท่ีใช้แล้วซ่ึงส่วนใหญ่เป็นชนิดท่ีเผาไหม้ได้ง่ายเตาเผาอาจใช้ชนิดท่ีไม่ต้องใช้เชือเพลิงอย่างอ่ืนช่วยในการเผาไหม้ แต่ถ้าองค์ประกอบของวัสดุมีส่วนท่ีเผาไหม้ได้ง่ายต้่ากว่าร้อยละ 30 (โดยน้าหนัก) หรือมีความชืนมากกว่าร้อยละ 50 เตาเผาที่ใช้ต้องเป็นชนิดที่ต้องมีเชอื เพลงิ ช่วยในการเผาไหม้ นอกจากนเี ตาเผาทุกแบบ จะต้องมีกระบวนการควบคุมอุณหภูมิ ควันไอเสีย ฝุ่นผงและขีเถ้า ที่อาจปนออกไปกับควันและปลิวออกมาทางปล่องควัน เตาเผาที่มีประสิทธิภาพจะต้องลดปริมาณของวัสดุท่ีใช้แล้วลงไปจากเดิมให้มีเหลือน้อยที่สุด และส่วนที่เหลือจากการเผาไหม้นันก็จะต้องมีลักษณะคงรูป ไม่มีการย่อยสลายได้อีกต่อไป และสามารถน้าไปใช้ประโยชน์ได้อยา่ งปลอดภยั ขอ้ ดขี องการกาจัดวสั ดุท่ีใช้แล้วโดยใชเ้ ตาเผา 1. ใช้พืนทดี่ นิ น้อย เมอื่ เทียบกบั วิธีฝงั กลบ 2. สามารถท้าลายขยะมลู ฝอยได้เกือบทุกชนิด 3. สามารถสรา้ งเตาเผาในพนื ที่ท่ไี มห่ า่ งไกลจากแหล่งก้าเนดิ ขยะทา้ ใหป้ ระหยดั คา่ ขนสง่ 4. ไม่มีผลกระทบจากการเปลีย่ นแปลงสภาพอากาศ 5. สว่ นทเี่ หลือจากการเผาไหม้ (ขีเถ้า) สามารถนา้ ไปถมทีด่ นิ ได้หรอืท้าวัสดุกอ่ สร้างได้
ค่อนข้างสงู 53 ขอ้ เสียของการกาจดั วสั ดทุ ีใ่ ช้แลว้ โดยใช้เตาเผา 1. คา่ ลงทนุ ในการกอ่ สร้างและค่าใช้จ่ายในการซอ่ มแซม บ้ารงุ รักษา 2. อาจเกิดปัญหาภาวะมลพิษทางอากาศได้ ภาพท่ี 4.13 ระบบการเผาในเตาเผา ที่มา : http://www.pcd.go.th 2.2.2 การฝงั กลบ การก้าจัดวัสดุที่ใช้แล้วโดยการฝังกลบ เป็นการน้าวัสดุท่ีใช้แล้วมาเทลงในพืนท่ี ที่เตรียมเอาไว้ ซ่ึงจะมีการวางระบบต่าง ๆ เพื่อป้องกันมิให้มีการปลดปล่อยมลสารต่าง ๆ ออกสู่ภายนอก แล้วใช้เคร่ืองจักรกลเกล่ียและบดอัดให้ยุบตัวลง หลังจากนันใช้ดินกลบทับและบดอัดให้แน่นอีกครังหน่ึงจนเต็มพืนท่ี เพื่อป้องกันปัญหาด้านกล่ิน แมลง สัตว์ พาหะนา้ ฝนชะลา้ งและเหตุรา้ คาญอน่ื ๆ วิธีการฝงั กลบวสั ดทุ ใ่ี ชแ้ ลว้ มี 3 วิธี คอื 1. วธิ ีฝังกลบแบบพนื ราบ เป็นวิธีการฝังกลบที่เริ่มจากระดับดินเดิมโดยไม่มีการขุดดิน ท้าการบดอัดวัสดุตามแนวราบก่อน แล้วค่อยบดอัดทับในชันถัดไปสูงขึนเรื่อย ๆ จนได้ระดับตามท่ีก้าหนด การฝังกลบวัสดุที่ใช้แล้ว โดยวิธีนีจ้าเป็นต้องท้าคันดินตามแนวขอบพืนท่ี เพื่อท้าหน้าท่ีเป็นผนังหรือขอบยันการบดอัดและท้าหน้าที่ป้องกันน้าเสียท่ีเกิดจากการย่อยสลายของวั สดุเพ่ือไม่ให้ซึมออกมาด้านนอก ลักษณะของพืนที่ ท่ีจ้าเป็นต้องใช้วิธีนี คือ ที่ราบลุ่มหรือท่ี ที่มีระดับนา้ ใต้ดินอย่ตู า่้ กว่าผิวเล็กน้อย (ไม่เกิน 1 เมตร) ซ่ึงไม่สามารถขดุ ดินเพือ่ ก้าจัดด้วยวิธีฝงั กลบแบบขดุ รอ่ งได้
54เพราะอาจทา้ ให้เกิดการปนเปอ้ื นของน้าเสีย จากวสั ดุที่ใช้แลว้ ลงส่นู า้ ใต้ดนิไดง้ า่ ย การก้าจัดด้วยวิธีนี จา้ เป็นต้องจัดหาดินจากทีอ่ นื่ เพ่อื มาท้าคนั ดนิ ท้าให้เสียค่าใชจ้ า่ ยในการด้าเนินการสูงขึน ภาพที่ 4.14 วิธฝี ังกลบแบบพนื ราบ ที่มา : คมู่ ือการกา้ จดั ขยะมลู ฝอย แบบฝังกลบ อย่างถกู หลกั สุขาภบิ าล กรมควบคุมมลพษิ หน้า 62. วธิ ฝี งั กลบแบบขุดเปน็ ร่องเป็นวธิ ฝี งั กลบท่ีเรม่ิ จากระดบั ทตี่ ้่ากว่าระดับดินเดิมโดยท้าการขุดดินลึกลงไปให้ได้ระดับตามท่ีกา้ หนด แล้วจงึ เร่มิ บดอดั ใหเ้ ปน็ ชันบาง ๆ ทับกนั หนาขึนเรอ่ื ย ๆจนได้ระดับตามท่ีก้าหนด โดยท่ัวไปความลึกของการขดุ ร่อง จะถูกกา้ หนดดว้ ยระดบั นา้ใตด้ นิ ไม่น้อยกวา่ 1 เมตร โดยยึดระดบั น้าในฤดูฝนเปน็ เกณฑ์ เพอ่ื ป้องกันไม่ให้เกิดการปนเป้ือนตอ่ นา้ ใต้ดนิ การฝงั กลบแบบขุดเป็นร่อง ไม่จ้าเป็นต้องท้าคันดิน เพราะสามารถใช้ผนงั ของร่องขุดเปน็ ก้าแพงยนั วัสดุทจี่ ะบดอดั ได้ ทา้ ใหไ้ มต่ อ้ งขนดนิ มาจาก ภาพท่ี 4.15 วิธฝี งั กลบแบบขุดรอ่ งด้านนอก และยงั สามารถใชด้ ินที่ขดุ ออกแลว้ นนักลบั มาใชก้ ลบทบั ไดอ้ กี ทม่ี า : คมู่ ือการก้าจดั ขยะมลู ฝอย แบบฝงั กลบ อยา่ งถูกหลักสุขาภบิ าล กรมควบคมุ มลพษิ หน้า 7
55 3. วิธีฝงั กลบแบบหุบเขา เป็นวิธีการฝังกลบบนพืนท่ีท่ีมีลักษณะเป็นแอ่งขนาดใหญ่ ซึ่งอาจเกิดขึนตามธรรมชาติหรืออาจเกิดจากการขุด เช่นหบุ เขา ห้วย บ่อ เหมอื ง ฯลฯ วิธกี ารในการฝังกลบและอัดวัสดุในบ่อแต่ละแห่งอาจแตกต่างกันไปทังนีขึนอยู่กับสภาพภูมิประเทศของพืนที่นัน ๆเช่น ถ้าพืนท่ีของบ่อมีขนาดค่อนข้างราบ อาจใช้วิธีการฝังกลบแบบขุดร่องหรือแบบที่ราบแล้วแต่กรณี ภาพท่ี 4.16 วิธฝี งั กลบแบบหุบเขา ทมี่ า : ค่มู ือการก้าจดั ขยะมลู ฝอย แบบฝงั กลบ อยา่ งถกู หลกั สุขาภบิ าล กรมควบคุมมลพษิ ข้อดขี องวธิ ีการฝงั กลบ หนา้ 7 1. เปน็ ระบบที่ไมย่ งุ่ ยากซบั ซอ้ น 2. ระบบมีความยืดหยนุ่ ดี กรณีท่เี กิดปญั หาสามารถแก้ปัญหาไดท้ ันท่วงทีไม่เกดิ ปัญหาวัสดทุ ีใ่ ช้แลว้ ตกคา้ ง 3. ไม่มีเศษเหลือตกค้างทจี่ ะต้องน้าไปก้าจดั ตอ่ ไป 4. สามารถก้าจัดวัสดุได้ทุกประเภท ทุกขนาด ยกเว้นของเสียอันตรายและของเสยี ติดเชอื 5. เม่ือท้าการฝังกลบเต็มพืนที่แล้ว สามารถปรับปรุงพืนท่ีเดิม เพื่อท้าเป็นสวนสาธารณะ สนามกีฬา 6. กา๊ ซทเ่ี กดิ จากการฝังกลบสามารถพัฒนาไปใชเ้ ป็นเชอื เพลงิ ในการผลิตกระแสไฟฟ้าและอน่ื ๆ ได้
56 ขอ้ เสยี ของวธิ ีการฝังกลบ 1. ตอ้ งการพืนทีฝ่ งั กลบขนาดใหญ่ ท้าให้ประสบปญั หาในการจดั หาพืนที่ 2. อยหู่ ่างไกลชมุ ชน ท้าให้ต้องเสยี คา่ ใช้จา่ ยในการขนสง่ สงู 3. จ้าเป็นตอ้ งใชด้ ินกลบทบั จ้านวนมาก 4. ในช่วงฤดูฝนอาจมปี ัญหาอปุ สรรคในการดา้ เนนิ งานและไม่สามารถทา้ การฝงั กลบได้อย่างตอ่ เนื่อง 5. อาจกอ่ ให้เกิดปญั หาแมลงวนั และกลน่ิ เหมน็ หากด้าเนนิ การฝังกลบไม่ถกู ตอ้ งตามหลกั สขุ าภิบาล ภาพที่ 4.17 วธิ ีฝงั กลบจ้าเปน็ ตอ้ งการพนื ท่ีฝงั กลบขนาดใหญ่ ท่มี า : คู่มือการกา้ จดั ขยะมลู ฝอย แบบฝังกลบอยา่ งถูกหลกั สขุ าภบิ าล กรมควบคุมมลพษิ หนา้ 14 กล่าวโดยสรปุ ปัญหาทีเ่ กดิ ขนึ จากการใชว้ สั ดุในปัจจุบัน เปน็ สาเหตุส้าคัญที่ท้าให้มีปริมาณวสั ดุทใี่ ช้แล้วเพมิ่ มากขึน ทังนีเน่ืองจากความเจริญเติบโตทางด้านเศรษฐกิจ การเพ่ิมขึนของจ้านวนประชากร ตลอดจนกระบวนการผลิตและความต้องการในการบริโภคในสังคมปัจจบุ นั เปลย่ี นแปลงไป การกา้ จดั วัสดทุ ใี่ ชแ้ ลว้ มหี ลายวธิ ี แต่วิธีการกา้ จดั ขยะวัสดุท่ีใช้แล้วที่ถูกหลักสขุ าภบิ าล และเป็นท่ยี อมรบั วา่ เปน็ วิธกี ้าจัดทีถ่ ูกต้อง คอื การเผาในเตาเผาและการฝังกลบ
57 กจิ กรรมท้ายหน่วยท่ี 4 หลงั จากท่ผี ู้เรียนศึกษาเอกสารชุดการเรียนหน่วยท่ี 4 จบแลว้ ใหศ้ กึ ษาคน้ ควา้เพิม่ เตมิ จากแหลง่ เรียนรตู้ ่าง ๆ แลว้ ท้ากิจกรรมการเรยี นหนว่ ยท่ี 4 ในสมุดบันทึกกิจกรรมการเรียนรู้ แล้วจัดสง่ ตามท่ีครผู ู้สอนก้าหนด
58บรรณานกุ รมกรมควบคุมมลพิษ กระทรวงทรพั ยากรธรรมชาติและส่งิ แวดล้อม. (2552). คู่มือ การกาจดั ขยะมลู ฝอย แบบฝงั กลบอยา่ งถกู หลกั สขุ าภบิ าล. (ม.ป.พ.).กรมควบคมุ มลพิษ กระทรวงทรพั ยากรธรรมชาติและสิง่ แวดลอ้ ม. (2547). การจดั การ ขยะมลู ฝอยชมุ ชนอยา่ งครบวงจร คู่มือสาหรับผบู้ ริหารองคก์ รปกครอง สว่ นทอ้ งถ่ิน (พมิ พ์คร้งั ท่ี 4). กรงุ เทพฯ : ครุ ุสภาลาดพรา้ ว.กรมควบคุมมลพิษ กระทรวงทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละส่งิ แวดลอ้ ม. (2547). คมู่ อื การกาจดั ขยะมูลฝอย แบบฝงั กลบอย่างถกู หลกั สุขาภบิ าล. (ม.ป.พ.).กรมส่งเสริมคณุ ภาพสิง่ แวดลอ้ ม คณะสิง่ แวดล้อมและทรัพยากรศาสตร์มหาวทิ ยาลัยมหิดล. (2558). ค่มู อื การประเมินสานักงานสเี ขยี ว กรมสง่ เสรมิ คุณภาพสิง่ แวดล้อม. (ม.ป.พ.).สมพงศ์ จันทร์โพธศิ์ รี. (2558). คู่มอื เตรยี มสอบวทิ ยาศาสตร์ ป. 4-4-6. กรุงเทพฯ : เจา้ พระยาระบบการพิมพ์จากัด.นฤมล พ่วงประสงค์. (2553). คู่มอื ขยนั กอ่ นสอบ วทิ ยาศาสตร์ ป. 3. กรุงเทพฯ : แม็ค จากัด.วรรณทพิ า รอดแรงคา้ และคณะ. (2559). หนงั สอื เรียน รายวิชาพนื้ ฐานวิทยาศาสตร์ ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ี่ 5. กรงุ เทพฯ : บริษทั พัฒนาคุณภาพวชิ าการ (พว.) จากัด.สถาบนั สง่ เสรมิ การสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี กระทรวงศกึ ษาธิการ. (2554). หนงั สอื เรียนรายวิชาพืน้ ฐานวทิ ยาศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีท่ี 5. กรงุ เทพฯ : สกสค.ลาดพร้าว.สถาบันส่งเสรมิ การสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี กระทรวงศกึ ษาธกิ าร. (2559). หนังสอื เรยี นรายวิชาพื้นฐานวทิ ยาศาสตร์ ชนั้ ประถมศกึ ษาปที ี่ 4 (พมิ พค์ ร้ังท่ี 2). กรุงเทพฯ : สกสค.ลาดพร้าว.สานักงานทรัพยากรธรรมชาตแิ ละสิ่งแวดลอ้ มจงั หวดั อบุ ลราชธานี. (2559). คมู่ อื ศนู ยส์ าธิตการจัดการขยะเหลือศูนย์ (Zero Waste) จังหวัดอบุ ลราชธานี. อุบลราชธานี : หจก.วแี คน เซอร์วสิ เอ็กซ์เพรส.
59สานักส่ิงแวดลอ้ ม กรงุ เทพมหานคร. (2556). คู่มอื การคัดแยกขยะอันตรายสาหรับ เยาวชน. กรุงเทพฯ.สนิ ธธุ์ ู ลยารมภ์. (2558). หนังสือ เจาะลึกเนื้อหา วิทยาศาสตร์ ป.3. กรุงเทพฯ : เจา้ พระยาระบบการพิมพ์จากัด.
60 แหล่งอ้างองิ ออนไลน์กรมควบคุมมลพษิ กระทรวงทรพั ยากรธรรมชาติและสิง่ แวดลอ้ ม. การจัดการขยะมลู ฝอย ชุมชน. เขา้ ถึงได้จาก : http://www.pcd.go.th/info_serv/waste_ garbage.html. (วนั ท่ีค้นข้อมลู : 15 กมุ ภาพันธ์ 2560).กรมควบคมุ มลพษิ กระทรวงทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละส่งิ แวดลอ้ ม. ความรูด้ ้าน 3R. เข้าถงึ ได้จาก : http://www.pcd.go.th/info_serv/waste_3R.htm. (วันทค่ี ้นขอ้ มลู : 15 กุมภาพนั ธ์ 2560).กรมควบคมุ มลพษิ กระทรวงทรพั ยากรธรรมชาติและส่ิงแวดล้อม. ปัญหาสงิ่ แวดล้อมจากขยะ มูลฝอย. เข้าถึงไดจ้ าก : http://www.pcd.go.th/info_serv/waste_rubbish.htm . (วันทคี่ ้นขอ้ มูล : 15 กมุ ภาพันธ์ 2560).เกรยี งไกร ภสู อดส.ี วสั ดแุ ละสมบัตวิ ัสดุ. เข้าถงึ ไดจ้ าก : http://www.krootonwich.com/ data-3801.html. (วนั ท่ีคน้ ขอ้ มลู : 8 กมุ ภาพันธ์ 2560).โครงการสารานกุ รมไทยสาหรับเยาวชน. การเกบ็ และกาจดั ขยะมูลฝอย เลม่ ท่ี 15. เข้าถงึ ไดจ้ าก : http://www.kanchanapisek.or.th/kp6/sub/book/book.php?Book =15&chap=8&page=t15-8-infodetail05.html. (วันที่ค้นขอ้ มลู : 15 กุมภาพันธ์ 2560).จารณุ ี ธรรมขนั . ชุดกิจกรรมวทิ ยาศาสตร์ ชุดท่ี 1 เรอ่ื ง สมบตั ิด้านความยดื หยนุ่ ของวัสดุ. เขา้ ถึงได้จาก : http://www.vcharkarn.com/uploads/journal/5/ vcharkarn-journal-5850_1.pdf. (วนั ท่ีคน้ ข้อมลู : 8 กุมภาพนั ธ์ 2560).นนั ท์นภทั เชาวลักษณ์. ชุดการสอนวทิ ยาศาสตร์ เร่ือง วสั ดแุ ละสมบตั ขิ องวสั ดุ เลม่ ท่ี 1 วัสดุในชีวติ ประจาวนั . เขา้ ถงึ ได้จาก : http://www.kroobannok.com/ news_file/p35979871915.pdf. (วนั ท่ีค้นข้อมลู : 9 กุมภาพนั ธ์ 2560).บรษิ ทั เอ็นพีซี เซฟต้ี แอนด์ เอน็ ไวรอนเมนทอล เซอร์วิส จากดั . ผลกระทบจากขยะมลู ฝอย ต่อสิง่ แวดลอ้ ม. เขา้ ถงึ ได้จาก : http://www.npc-se.co.th/knowledge_ center/npc_knowledge_detail.asp?id_head=3&id_sub=25&id=667. (วนั ที่ คน้ ขอ้ มูล : 10 กมุ ภาพันธ์ 2560).
61แผนการจดั การเรียนรู้ที่ 30 กลุม่ สาระการเรยี นรู้ วิทยาศาสตร์. (ม.ป.ป.). เขา้ ถึงไดจ้ าก http://202.143.157.5/e_activity/newsfile/3741/1370397891.pdf. (วนั ท่ี คน้ ข้อมลู : 8 กุมภาพันธ์ 2560).โรสมาเรียม ราฮิมมูลา. ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ เร่ือง วสั ดุและสมบตั ิของวสั ดุ เลม่ ท่ี 1 วสั ดุในชวี ติ ประจาวนั . เขา้ ถึงได้จาก : http://www.kroobannok.com/74227วทิ ยาศาสตร์ ป.5 เร่อื ง วสั ดใุ นชวี ติ ประจาวัน. (ม.ป.ป.). เข้าถงึ ไดจ้ าก : http://118.174. 133.140/resource_center5/Admin/acrobat/v_2_sc_sc_279.pdf. (วนั ทค่ี น้ ข้อมลู : 7 กมุ ภาพันธ์ 2560).สถาบนั สง่ เสริมการสอนวิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี กระทรวงศึกษาธิการ. หนงั สอื เรยี น อเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ กลมุ่ สาระการเรียนรู้วทิ ยาศาสตร์. เข้าถงึ ได้จาก : http://www.scimath.org/ebooks. (วันท่ีค้นขอ้ มูล : 10 กุมภาพนั ธ์ 2560).สลลิ นา ศรีสุขศิรพิ นั ธ์. ศาสตร์คืออะไร. เข้าถงึ ได้จาก : https://www.gotoknow. org/posts/461639 (วันทคี่ ้นข้อมลู : 7 กมุ ภาพนั ธ์ 2560).อรณุ ี ชัยพชิ ิต. หน่วยท่ี 4 เรื่องที่ 2 การเลอื กใชส้ ง่ิ ของเครื่องใช้อยา่ งสรา้ งสรรค์. เขา้ ถงึ ได้จาก : https://www.kruneedesign.wordpress.com/2014/04/17/. (วันที่ ค้นข้อมูล : 10 กุมภาพันธ์ 2560).เอเวอร์เรสต์. ระยะเวลาในการยอ่ ยสลายของวัสดแุ ตล่ ะประเภท. เข้าถึงไดจ้ าก : http://group.wunjun.com/thisiskhaosuankwang/topic/141682-3441. (วนั ท่ีคน้ ข้อมูล : 10 กมุ ภาพันธ์ 2560).chinchar. ความหมายของวัสดุ. เข้าถึงได้จาก : http://www.chinchar-2.blogspot. com/2009/06/blog-post_10.html. (วนั ทค่ี ้นขอ้ มูล : 7 กมุ ภาพันธ์ 2560).Janjarus Srisomboon. วัสดศุ าสตรแ์ ละเทคโนโลยี. เข้าถงึ ไดจ้ าก: https://www.preat55janjarus.wordpress.com/2013/01/23/. (วันทค่ี ้นข้อมลู : 7 กุมภาพันธ์ 2560).Tawee khemakapasiddhi. การนาไฟฟ้าของวสั ดุ วิทยาศาสตร์ ป.5. เข้าถึงได้จาก : https://www.youtube.com/watch?v=xUI5Dxwk1xM. (วนั ทีค่ ้นข้อมลู : 8 กมุ ภาพนั ธ์ 2560).
62 ทีม่ าภาพประกอบชดุ วชิ าหนว่ ยท่ี 1 วัสดใุ นชวี ติ ประจาวนัภาพท่ี ชอ่ื ภาพ ท่มี าภาพที่ 1.3 ตวั อย่างวัสดุสังเคราะห์ http://118.174.133.140/resource_c enter5/Admin/acrobat/v_2_ sc_sc_279.pdfภาพที่ 1.4 บา้ นเรอื นไทย http://www.bloggang.com/data/my tent/picture/1193548723.jpgภาพที่ 1.6 แผ่นยางทไ่ี ด้จากต้นยางพาราและ http://118.174.133.140/resource_ceตวั อยา่ งผลติ ภัณฑ์ท่ที าจากยาง nter5/Admin/acrobat/v_2_sc _sc_279.pdfภาพที่ 1.7 ดอกของต้นฝา้ ย http://puechkaset.com/ภาพท่ี 1.8 ผลิตภัณฑ์จากผา้ ใยสังเคราะห์ http://www.ideasquareshop.com/arโพลเี อสเตอร์ ticle/1/ภาพท่ี 1.10 การใชป้ ระโยชน์จากโลหะ http://118.174.133.140/resource_ce nter5/Admin/acrobat/v_2_sc _sc_279.pdf
63หนว่ ยที่ 2 สมบตั ิของวัสดุ ภาพที่ ชื่อภาพ ที่มาภาพที่ 2.3 ส่งิ ของเคร่อื งใช้และ http://raanmon.com/index.php?rout เคร่อื งประดบั ที่ทามาจากเงนิภาพท่ี 2.4 และทองคา e=information/information&infภาพท่ี 2.5 เครื่องครัวที่ทาจากอลมู ิเนียม ormation_id=47ภาพที่ 2.6 และสแตนเลส http://118.174.133.140/resource_cenภาพที่ 2.8 วสั ดทุ ใ่ี ช้ประโยชน์จากสมบัติ ter5/Admin/acrobat/v_2_sc_sc ความเหนยี ว _279.pdf แสดงการเปรียบเทียบ การออกแรงกระทาต่อวสั ดุ หนงั สือเรียนวทิ ยาศาสตร์ หนว่ ยการเรียนรู้ กลไกการถา่ ยเทความรอ้ น ท่ี 2 เรอ่ื งสมบตั ิของวัสดุ หน้าที่ 55ภาพที่ 2.10 การนาความรู้เรอื่ งสมบัติ http://www.lesa.biz/earth/atmosphe การนาไฟฟ้าของวสั ดุมาใช้ re/heat-transfer ทาสายไฟฟ้า เพื่อใชใ้ น ชวี ติ ประจาวนั http://www.atom.rmutphysics.com/ charud/oldnews/0/286/3/ภาพท่ี 2.12 วธิ ีการหาปริมาตรของวตั ถุ science/physics/index2.htm ที่ไม่เปน็ ทรงเรขาคณิต http://www.sci-mfgr.com/ ourbusiness_product.php?id= 3 หนงั สอื เรียนวิทยาศาสตร์ หน่วยการเรยี นรู้ ที่ 2 เรือ่ งสมบตั ิของวสั ดุ หน้าที่ 61
64หนว่ ยที่ 3 การเลอื กใช้วัสดใุ นชีวิตประจาวนั ภาพที่ ชอ่ื ภาพ ที่มาภาพท่ี 3.1 สญั ลักษณ์ฉลากสีเขียว คูม่ ือการประเมนิ สานกั งานสเี ขียวภาพท่ี 3.2 สญั ลกั ษณ์ฉลากประหยัดไฟเบอร์ 5 กรมสง่ เสริมคุณภาพสง่ิ แวดลอ้ มภาพที่ 3.3 ฉลากประสทิ ธภิ าพสูง หน้า 115ภาพท่ี 3.4 ผลกระทบจากการทงิ้ ขยะอนั ตราย คู่มอื การประเมินสานักงานสเี ขียว กรมสง่ เสริมคุณภาพสง่ิ แวดล้อม ปะปนกบั ขยะมลู ฝอยใน หนา้ 116 ชวี ติ ประจาวัน http://www.wangitok.com/news-ภาพที่ 3.5 แสดงผลกระทบของสารพิษอนั ตราย facebook ท่มี ตี อ่ ร่างกายมนษุ ย์ภาพท่ี 3.6 ปัญหามลพิษทางดนิ ค่มู อื การคดั แยกขยะอนั ตราย สาหรับ เยาวชน หนา้ 47ภาพที่ 3.7 ผลกระทบตอ่ นเิ วศทางน้า https://www.sites.google.com/site/sภาพท่ี 3.8 มลพิษทางอากาศ 554231031/mlphis-thang-din- soil-pollution-or-land-ภาพท่ี 3.9 ผลกระทบของขยะมลู ฝอยต่อระบบ pollution นิเวศ http://www.suriyothai.ac.th/files/u1 060/9mar53-1.jpg http://www.thaihealth.or.th/ Content/583-อากาศเป็นพิษฆ่า คน%20กบั ผทู้ ่ีมีหัวใจ อ่อนแอ.html https://www.pantip.com/topic/315 28751
65หน่วยที่ 4 การจัดการและกาจัดวัสดุท่ใี ชแ้ ลว้ ภาพที่ ชอ่ื ภาพ ที่มาภาพที่ 4.1 สญั ลักษณ์ Reduce http://demo10.rpu.ac.th/bangmoung/ภาพที่ 4.2 การรณรงคล์ ดใชถ้ งุ พลาสติก ของหน่วยงานตา่ ง ๆ ?page_id=8ภาพท่ี 4.3 สัญลกั ษณ์ Reuse http://www.bloggang.com/ภาพที่ 4.5 เก้าอี้ขวดน้า m/viewdiary.php?id=shabu&grouภาพท่ี 4.6 พรมเช็ดเท้าจากเศษผ้า p=1&month=11-2012&date=14 http://demo10.rpu.ac.th/bangmoung/ ?page_id=8 http://www.oknation.net/blog/home/ blog_data/912/23912/images/r c1.jpg https://www.l3nr.org/posts/559460ภาพท่ี 4.7 กระถางต้นไม้จากรองเท้าเกา่ http://www.thaitambon.com/productภาพที่ 4.8 /1412814174 ตุ๊กตาตกแต่งสวนจากยางภาพที่ 4.9 รถยนตเ์ กา่ http://www.jeab.com/home-ภาพท่ี 4.10 living/how-to/25-reuse-old- สัญลักษณ์ Recycle tires-ideas/attachment/reuse- old-tires-2 การรีไซเคิลหรือการแปรรูป ขยะนากลบั มาใช้ใหม่ http://demo10.rpu.ac.th/bangmoung/ ?page_id=8 http://www.bantub.go.th/news- promote-page.php?id=83ภาพท่ี 4.11 แสดงระยะเวลาในการย่อย http://www.sarahlong.org สลายขยะแตล่ ะประเภท - ก้นกรองบหุ รี่
66 ภาพที่ ช่ือภาพ ทมี่ า - กระปอ๋ งโลหะ http://www.packingsiam.com/index.p - ผา้ ขนสัตว์ hp?lay=show&ac=article&Id=53ภาพท่ี 4.12 การเกบ็ ขนวัสดทุ ี่ใช้แลว้ 9312392&Ntype=7 https://www.l3nr.org/posts/549099 คูม่ ือการกาจดั ขยะมลู ฝอย แบบฝงั กลบ อยา่ งถกู สุขาภบิ าล กรมควบคุม มลพิษ หนา้ 3,9ภาพที่ 4.13 ระบบการเผาในเตาเผา http://www.pcd.go.th/info_serv/envi_ภาพท่ี 4.14 incinerate.html วิธฝี ังกลบแบบพนื้ ราบภาพท่ี 4.15 คู่มือการกาจัดขยะมูลฝอย แบบฝงั กลบภาพท่ี 4.16 วิธฝี ังกลบแบบขุดร่อง อยา่ งถกู หลักสขุ าภิบาล กรมควบคมุภาพที่ 4.17 วธิ ฝี ังกลบแบบหุบเขา มลพษิ หน้า 6 วิธฝี งั กลบจาเปน็ ต้องการพ้ืนที่ คมู่ อื การกาจดั ขยะมลู ฝอย แบบฝังกลบ ฝงั กลบขนาดใหญ่ อยา่ งถูกหลักสุขาภิบาล กรมควบคุม มลพิษ หนา้ 7 ค่มู อื การกาจดั ขยะมูลฝอย แบบฝงั กลบ อย่างถูกหลักสุขาภิบาล กรมควบคุม มลพิษ หน้า 14
67ที่ปรกึ ษำ คณะผ้จู ดั ทำตน้ ฉบบั นายวิเชียรโชติ โสอบุ ล นายทรงเดช โคตรสิน ผอู้ านวยการสถาบนั กศน. ภาคตะวันออกเฉยี งเหนือ รองผู้อานวยการสถาบนั กศน. ภาคตะวนั ออกเฉียงเหนือผู้เชย่ี วชำญเนอื้ หำ อาจารยป์ ระจาวิชาฟสิ กิ ส์ คณะวิทยาศาสตร์ ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ฐิตพิ งษ์ อนุ่ ใจ มหาวิทยาลัยราชภฎั อบุ ลราชธานีผู้เชี่ยวชำญดำ้ นเทคโนโลยี ครู วทิ ยฐานะครชู านาญการพเิ ศษ นายสทิ ธิพร ประสารแซ่ สถาบนั กศน. ภาคตะวนั ออกเฉยี งเหนอื ครู วิทยฐานะครูชานาญการพเิ ศษ นายไพจติ ร ผดุ เพชรแก้ว สถาบนั กศน. ภาคตะวันออกเฉยี งเหนือ ครู วทิ ยฐานะครูชานาญการพิเศษ นายสชุ าติ สวุ รรณประทีป สถาบัน กศน. ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ครู วิทยฐานะครชู านาญการพิเศษ นายสมชาย คาเพราะ สถาบนั กศน. ภาคตะวนั ออกเฉยี งเหนือผู้เช่ยี วชำญด้ำนวัดและประเมินผล ครู วทิ ยฐานะครชู านาญการพเิ ศษ นางสาวนาลวี รรณ บญุ ประสงค์ สถาบนั กศน. ภาคตะวนั ออกเฉียงเหนือ ครู วิทยาฐานะครูชานาญการพเิ ศษ นางสาวฉนั ทลกั ษณ์ ศรผี า สถาบัน กศน. ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ครู วทิ ยฐานะครูชานาญการพิเศษ นางแสงจนั ทร์ เขจรศาสตร์ สถาบนั กศน. ภาคตะวนั ออกเฉียงเหนอื
68คณะบรรณำธกิ ำร ตรวจสอบควำมถกู ตอ้ งและพสิ จู นอ์ ักษรผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ฐติ พิ งษ์ อุ่นใจ อาจารยป์ ระจาวชิ าฟสิ กิ ส์ คณะวทิ ยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภฎั อุบลราชธานีนางลัดดา คมั ภรี ะ ครู วทิ ยฐานะครชู านาญการพเิ ศษ สถาบัน กศน. ภาคตะวนั ออกเฉียงเหนือนางแกว้ ใจ ประสารแซ่ ครู วทิ ยฐานะครูชานาญการพิเศษ สถาบนั กศน. ภาคตะวันออกเฉยี งเหนือนางพัชรวี รรณ ทามาเกตุ ครู สถาบนั กศน.ภาคตะวนั ออกเฉียงเหนือนางสาวธัญรัศม์ ม่ิงไชยอนนั ต์ ครู วิทยฐานะครชู านาญการพเิ ศษ สถาบัน กศน. ภาคตะวันออกเฉยี งเหนอืนางศรัญญา โนนคู่เขตโขง ครู สถาบัน กศน. ภาคตะวันออกเฉียงเหนอืนางอรญั ญา บวั งาม ขา้ ราชการบานาญ สถาบนั กศน. ภาคตะวนั ออกเฉยี งเหนอืผู้เขยี น/รวบรวม/เรยี บเรียง ครูนางศรญั ญา โนนคู่เขตโขง สถาบนั กศน. ภาคตะวันออกเฉียงเหนือผู้ออกแบบปก กลมุ่ พฒั นาการศึกษานอกระบบและนายศุภโชค ศรีรตั นศิลป์ การศกึ ษาตามอธั ยาศยั
Search