3d book matematik

ТООН ИЛЭРХИЙЛЭЛ 1. 5430-(1264x3)+(714:7)x3+2452= 2. (5600:7x3)+655:5-(98x6+1200)= 3. 7894-1239+(783x2)-1120-290= 4. 9x100+4545:9+(3560-1190)= 5. 231x(2300-2297)+3600:9+1232= 6. 8888:8+(780:6+1200)-576:6= 7. 4589-2345+1563x2-90:6= 8. 9670-8278+2342x3-(791:7)= 9. 3271x2-75:5+(1200-123x2)= 10. 4301+2145-(6000:3)x2+1238= 11. 7609-5451+4444:2-(404:4x3)= 12. 10000-7211+2825x2-(666:6-67)= 13. 10000-(3831x2)+(124:4)x5= 14. 10000-2672-4321+(189:9)x100= 15. 505:5+(3831x2)+150x4-1239= 16. 10000-3432x2-(124:4)x2+1232= 17. 5432-1278+160:5x2-576:6= 18. 2007x3-98x6+(1256-279)= 19. 10000-3789-281x2+(214:2)x3= 20. 10000-389-(816:8)x4+(2000:5)x2= 21. (9001-2897)-(525:5)x3+1290= 22. 4890-1278+(2002x2)-(714:7)x4= ТЭГШИТГЭЛ 1. А-1200=9278-5342 12. 100-45:y=95 2. X+4500=1234x4 13. 3576:a=6 3. c∙100=6500 14. 6000-x=5670-2000 4. A-3795=5686-5450 15. 3241+a=4000+2390 5. 1209+x=5000-2300 16. y∙9=52-34

6. X-1209=765-372 17. 76:(a-98)=2 7. 8762-x=9000-3489 18. (101-y):8=6 8. Y+5000=2300x4 19.x:6=125-119 9. 19+9∙a=73 20. 3000-a=4890-3271 10. X-2300=5000-2345 21. Y-3214=3210+123 11. X+1200=3000+2345 22. A:7=120-112 ИЛЭРХИЙЛЭЛ ЗОХИОЖ БОДООРОЙ. 1. 52 ба 100-ийн үржвэрийг 1795 ба 950-ын ялгавраар хорогдуулаарай. 2. 495 ба 5-ын ногдворыг 6 дахин ихэсгээрэй. 3. 260 ба 10-ын ногдворыг 54 ба 9-ын үржвэрээр ихэсгээрэй. 4. 165 ба 7-гийн үржвэрийг 37 ба 4-ын үржвэрээр хорогдуулаарай. 5. 5600 ба 4358-ын ялгаврыг 1050-иар ихэсгээд, 2150-иар хорогдуулаарай. 6. 58 ба 9-ын үржвэрийг 2 дахин багасгаад 20 дахин ихэсгээрэй. 7. 116 ба 9-ын үржвэрийг 288 ба 6-гийн ногдвороор нэмэгдүүлээрэй. ГЕОМЕТР 1. Тэгш өнцөгтийн урт 18 см, өргөн нь түүнээс 9 дахин бага бол хүрээний уртыг олоорой. 2. Тэгш өнцөгтийн өргөн нь 3см, урт нь түүнээс 4 дахин их бол хүрээний уртыг олоорой. 3. Тэгш өнцөгтийн урт нь 45 см, өргөн нь түүнээс 5 дахин бага бол хүрээний уртыг олоорой. 4. Тэгш өнцөгтийн өргөн 18м, урт нь түүнээс 3 дахин их бол хүрээний уртыг олоорой. 5. Тэгш өнцөгтийн урт 28 м, хүрээний урт 96 м бол өргөнийг олоорой.

6. Тэгш өнцөгтийн өргөн 38 м, урт нь түүнээс 3 дахин их бол хүрээний уртыг олоорой. 7. Тэгш өнцөгтийн өргөн 28 см, хүрээний урт 136 см бол уртыг олоорой. 8. Тэгш өнцөгтийн урт 90 дм, өргөн нь түүнээс 5 дахин бага бол хүрээний уртыг олоорой. 9. Тэгш өнцөгтийн өргөн 26 дм, хүрээний урт 108 дм бол уртыг олоорой. 10. Квадратын хүрээний урт 184 см бол талыг нь олоорой. ӨГҮҮЛБЭРТЭЙ БОДЛОГО 1. Нэг саванд 60 л сүү, нөгөө саванд түүнээс 6 дахин бага сүү байв. Хоёр саванд нийт хэдэн литр сүү байсан бэ? 2. Тус бүр 8 ширхэгтэй 7 хайрцаг өнгийн харандаанаас 3 хайрцагтай өнгийн харандааг нь хүүхдийн бэлгэнд хийж өгчээ. Хэдэн ширхэг өнгийн харандаа үлдсэн бэ? 3. Номын баяраар хүүхдүүд 158 номыг номын санд бэлэглэв. 8 тавиур тус бүр дээр 9 номыг номын санч байрлуулж тавьсан бол хэдэн ном байрлуулаагүй үлдсэн бэ? 4. Хайрцаганд 98 шилтэй тараг байв. Түүнээс 7 хүн тус бүр 6 шил тараг авсан бол хэдэн шил тараг үлдсэн бэ? 5. Дэлгүүрт 100 өндөг худалдаж авав. Түүний 6 сагстай өндгөө худалдав. Нэг сагсанд 10 өндөг байсан бол хэдэн өндөг үлдсэн бэ? 6. Солонгод 8 түүний дүү Номинд 7 үлгэрийн ном байв. Тэд номоо 3 тавиур дээр тэнцүү тавьжээ. Нэг тавиур дээр хэдэн ном тавьсан бэ? 7. Тогооч өглөө 35 кг, өдөр 37 кг төмс арилгаж 8 саванд тэнцүү хийжээ. Нэг саванд хэдэн килограмм төмс хийсэн бэ? 8. Нэг зөгийчин 6 кг, нөгөө зөгийчин 8 кг зөгийн бал хураан авчээ. Тэд хамтран тус бүр 7 кг багтах саванд хийх болов. Тэдэнд хэдэн сав хэрэгтэй болсон бэ?

9. Хот тохижуулах ажилд бид оролцож 72 модыг 9 эгнээнд тэнцүү тоогоор суулгав. 4 тийм эгнээнд хэдэн мод суулгах вэ? 10. Багш 9 хүүхэд тус бүр 4 бөмбөг. 6 хүүхэд тус бүр 3 бөмбөг өгөв. Багш нийт хэдэн бөмбөг хүүхдүүдэд өгсөн бэ? 11. Дэлгүүрт тус бүр 9 кг багтах хайрцаганд 45 кг будаа, мөн тус бүр 7 кг багтах хайрцаганд 28 кг элсэн чихэр хийх болов. Бүгд хэдэн хайрцаг хэрэгтэй вэ? 12. Саальчин 9 л-ийн багтаамжтай хувинд 72 л сүүг, 5 л- ийн багтаамжтай хувинд 40 л сүүг хийв. Саальчин бүгд хэдэн хувинд сүүгээ хийсэн бэ? 13. Аав 64 кг ноосыг 8кг-аар, 32кг ноолуурыг 4кг-аар тус тус шуудайнд хийжээ. Аав ноос, ноолуураа бүгдийг хэдэн шуудайнд хийсэн бэ? 14. Цэцэрлэгт хүрээлэнд 27 бут үхрийн нүд, түүнээс 3 дахин бага нэрсний бут, энэ 2 жимсний бутнаас 15-аар олон мойлны бутыг суулгажээ. Хэдэн мойлны бут суулгасан бэ? 15. Цахилгаан барааны дэлгүүрт 42 ширхэг хөргөгч, түүнээс 6 дахин бага зурагт, энэ 2-ын нийлсэнээс 7 дахин бага угаалгын машиныг хоёр өдөр худалджээ. Хэдэн угаалгын машин худалдсан бэ? ХУВИЛБАР – 1 1. Илэрхийллийн утгыг олоорой. 8000-3475+1428х3= 2. Тэгшитгэлийг бодоорой. А+1278=956х3 3. Жишээрэй 96 цаг ... 4 хоног 600 мм... 6 дм 4. Тэгш өнцөгтийн урт нь 12 см, өргөн нь 8 см бол талбай ба переметрийг олоорой. 5. Ажилчид 820км зам засахаас 7 өдөр тус бүр 43 км, 9 өдөр тус бүр 37 км зам зассан бол хэдэн километр зам засаагүй үлдсэн бэ?

ХУВИЛБАР – 2 1. Илэрхийллийн утгыг олоорой. (3х1403-209):40+2431= 2. Тэгшитгэлийг бодоорой. 568х7=4569-Х 3. Хуваагдагч нь 63 ба 27-гийн ялгавар, хуваагч нь 30 ба 5-ын ноогдвор. 4. Тэгш өнцөгтийн урт нь 9см, өргөн нь түүнээс 2 дахин их бол хүрээний урт ба талбайг олоорой. 5. Ногоонй зооринд 300 тонн байцай байв. Эхний өдөр 5 тоннын даацтай 24 ачааны машинаар, дараагийн өдөр нь үлдсэн байцайг 2 тоннын даацтай машинаар зөөсөн болхэдэн машинаар зөөсөн бэ? ХУВИЛБАР – 3 1. Илэрхийллийн утгыг олоорой. 10000-209х4+816:6+612:6= 2. Тэгшитгэлийг бодоорой. 10000-(3457+2369)=10000-С 3. Малын хашаанд 37 хонь, 42 ямаа байв. Эдгээрийн толгой ба хөлийн тоог олоорой. 4. Ногооны газрын урт нь 85 м, өргөн нь 9м бол талбайг ол. Уг хашааг хүрээлэхэд хэдэн метр тор орохыг тооц. 5. Цэцэрлэгт хүрээлэнд 270 мод тарьсны 47 нь хус, түүнээс 3 дахин олон нарс, мөн хэдэн гацуур байв. Цэцэрлэгт хүрээлэнд хэдэн гацуур байсан бэ? ХУВИЛБАР – 4 1. Илэрхийллийн утгыг олоорой. 96:4х9+(876:6-108)= 2. Тэгшитгэлийг бодоорой. Х-1396=1239х5 3. Жишээрэй

1жил ... 24 сар 100кг ... 96 кг+14кг 4. Ширээний урт нь 10 см, өргөн нь түүнээс 2 дахин богино бол талбай ба переметрийг олоорой. 5. 234 кг төмс, түүнээс 3 дахин бага луувангийн хагасыг 6 өрхөд хувааж өгөв. Нэг өрхөд хэдэн кг ногоо өгсөн бэ? ХУВИЛБАР – 5 1. Илэрхийллийн утгыг олоорой. (639:9+63х8)-(212х2:8+379)= 2. Тэгшитгэлийг бодоорой. 10000-1963-А=559х7 3. Хоёр тооны нийлбэр 160 ба нэг нь нөгөөгөөс 7 дахин их бол тоонуудыг олоорой. 4. Тэгш өнцөгтийн урт нь 15 м, өргөн нь түүнээс 11м-ээр богино бол талбай ба хүрээний уртыг олоорой. 5. Дэлгүүрт байсан 340 кг будаанаас ижил жинтэй 5 уутыг зарахад 215 кг будаа үлдэв. 1 уут будаа ямар жинтэй вэ? ЦЭЭЖ БИЧГИЙН ЭХҮҮД Түүвэр өгүүлбэр Монгол орны усны ундарга багасаж, хүмүүсийн сэтгэлийг зовоож байна. Далай тэнгисийн усны түвшин жил ирэх тутам багасаж байгааг анхаарах цаг болжээ. Төмөр зам зангилгааны ажилчид зөвлөгөөн хийв. Албан газрууд гаднах орчноо байнга цэвэрхэн байлгах шаардлагатай. Үйлдвэрийн газарт олон шат дамжлагаар бүтээгдэхүүнийг үйлдвэрлэдэг. Төвшин тогтоох шалгалт авсан. БУЛАГ

Сургуулийн зүүн талд нэгэн булаг байдаг байлаа. Би тэндээс ус зөөж өгнө. Тэр булгийн дэргэд байх их дуртай. Булгийн усанд өөрийгөө тольдон харна. Дэргэд нь сууж ном уншиж, хэдүүлээ тоглодог байв. Хүн болгонд багадаа тоглох дуртай газар гэж байдаг бололтой. Цасан шамарга булгийн эхний айлуудын тогтонги сэтгэлийг тохьгүй болголоо. ХҮНИЙ СЭТГЭЛ Доржийг мэндлэхэд баярлан инээмсэглэж хариу хэллээ. Нутгаас нь захиа ирснийг нь өгч, эмчийгээ аян замдаа сайн явж, охинтойгоо эрүүл энх уулзахын ерөөл тавьж, мөнгөн аягатай сүү барихад, нулимс дуслуулан баярлаж талархсанаа илэрхийлэв. Олон жилийн дараа нөгөө орос эмчийн өгсөн чагнуурыг хүүхдүүд маань сүлд модныхоо мөчирт зүүчихсэн гялалзаж харагдана. ТҮРГЭН ХЭЛЛЭГ Хурдан хэлэх буюу зөв тод дуудахад төвөгтэй зарим авиаг холбоо үг болгон үг ба өгүүлбэрт зориуд ойр ойрхон давтсан уран шүлэглэлийг түргэн хэллэг гэнэ. Хэл зүгшрүүлэх хэллэгийг: Түргэн хэллэг, жороо хэллэг, амьсгал уртасгах хэллэг гэж ангилна. Жишээ нь: Модны шилмүүс, нүдний сормуус гэх мэт. ГАРАГ Нарны аймгийн есөн гараг байдаг. Наранд хамгийн ойр гараг нь буд, хамгийн том гараг нь Бархасбадь юм. Долоо хоногийн гарагийг нэрлэе. Нэг дэх өдрийг Сумьяа, хоёр дахь өдрийг Ангараг, гурав дахь өдрийг Буд, дөрөв дэх өдрийг Бархасбадь, тав дахь өдрийг Сугар, хагас сайн өдрийг Санчир, бүтэн сайн өдрийг Адьяа гэдэг. МӨНГӨН АЯГА

Мөнгөн аягыг хийхэд олон шат дамжлагаар хийдэг. Мөнгөн завьяа дэлгүүрт мөнгөн аяга болон үнэт эдлэл худалддаг. Мөнгөн аягыг өөрийн хамгийн хүндтэй хүмүүст бэлэглэдэг. Хоол цайг мөнгөн аяганд идэх нь өвчнийг анагаах увидастай гэж настай хөгшин хүмүүс ярьдаг. ЭМЧ Анагаах ухааны дээд сургуульд эмч нарын зөвлөгөөн болж оношилгоо судалгааны талаар зөвлөлдөв. Зөвлөгөөнд мянга гаруй эмч нар оролцсоноос ихэнх олонх нь эрдэмтэн докторууд байлаа. Тэд шинжилгээ оношилгоо хийхэд орчин үеийн шинэлэг тоног төхөөрөмж хэрэглэгдэхүүн дутмагаас гадна, зарим эмнэлэгт нарийн мэргэжлийн эмч нар шаардлагатай байна.