คณิตศาสตร์ ป.3 เล่ม2 หน่วย011_ปริมาตรและความจุ

10หนว่ ยการเรียนรู้ท่ี ปรมิ าตรและความจุ ตัวชี้วัด • เลอื กใช้เครอื่ งตวงทเี่ หมาะสม วัดและเปรียบเทยี บปรมิ าตร ความจเุ ป็นลติ รและมลิ ลลิ ติ ร • คาดคะเนปริมาตรและความจุเป็นลติ ร • แสดงวธิ หี าคาตอบของโจทย์ปัญหาเกย่ี วกับปรมิ าตรและความจุที่มหี นว่ ยเป็นลิตรและมลิ ลลิ ติ ร

ถ้าแม่คา้ ขายนาปน่ั เตรียมนาสม้ คันไว้ 1 ถ้วยตวง ผสมกับนาเช่ือม 5 ชอ้ นโต๊ะ และนามะนาว 1 ช้อนชา แม่คา้ ขายน้าป่นั เตรียมส่วนผสมต่าง ๆ มปี ริมาตรท้ังหมดกม่ี ลิ ลลิ ติ ร

การวัดปรมิ าตรและความจุเปน็ ลิตรและมลิ ลลิ ติ ร ถ้วยตวงของเหลวมีหลายขนาด เช่น 350 มิลลลิ ิตร 500 มลิ ลิลิตร 1 ลิตร การวดั ปรมิ าตรของของเหลว ถ้าของเหลวมปี ริมาตรน้อยกวา่ 1 ลติ ร สามารถใช้ถว้ ยตวงท่มี ีขนาดน้อยกว่า 1 ลิตร ซ่งึ จะมหี นว่ ยเปน็ มิลลลิ ิตรมาวดั หาปริมาตรได้

การวัดปรมิ าตรและความจเุ ปน็ ลิตรและมลิ ลิลติ ร หาปรมิ าตรของน้าในถงั 1 ลติ ร 2 ลิตร 3 ลิตร ตวงได้ 4 ลติ ร 5 ลิตร 300 มิลลลิ ติ ร ตวงน้าในถังได้ 5 ลิตร 300 มลิ ลิลิตร

การเลอื กเครอื่ งตวงทีเ่ หมาะสม วัดปริมาตรทังของแหง้ วัดปริมาตรทังของแห้ง และของเหลว และของเหลว ชอ้ นโต๊ะ ช้อนชา ตวั อย่างส่ิงของทีต่ วง นา้ ปลา ยานา้ น้าตาลทราย เกลอื ซีอว๊ิ ขาว

การเลือกเครอื่ งตวงที่เหมาะสม วดั ปรมิ าตรของของแห้ง วดั ปริมาตรของของเหลว ถว้ ยตวงของแหง้ ถ้วยตวงของเหลว ตัวอย่างส่งิ ของทีต่ วง ตัวอยา่ งสง่ิ ของที่ตวง น้าตาลทราย ถว่ั เหลือง งาด้า-งาขาว น้ามันพชื นมสด กะทิ

การเลอื กเครื่องตวงทเ่ี หมาะสม วดั ปริมาตรของของแหง้ วดั ปรมิ าตรของของเหลว ลิตร เครื่องตวงน้ามนั เช้อื เพลงิ ตวั อย่างสิ่งของทตี่ วง ตัวอยา่ งสงิ่ ของท่ีตวง ขา้ วสาร ดอกมะลิ น้ามนั เชื้อเพลิง

การคาดคะเนปริมาตรและความจเุ ปน็ ลติ ร การคาดคะเนปรมิ าตรของส่งิ ของหรอื ความจขุ องภาชนะ เปน็ การประมาณปรมิ าตรหรอื ความจุให้ใกล้เคยี งคา่ จริงโดยไมใ่ ช้เครอ่ื งตวง วธิ ตี รวจสอบวา่ การคาดคะเนปรมิ าตรของส่งิ ของ หรือความจขุ องภาชนะมีความถูกตอ้ งมากนอ้ ยเพยี งใด ทาได้โดยการตวงสงิ่ ของท่ีอยใู่ นภาชนะว่ามีปริมาตรเทา่ ใด ผลต่างของปริมาตรหรอื ความจทุ ไ่ี ดจ้ ากการคาดคะเน กับตวงจรงิ เรียกวา่ ความคลาดเคลอื่ น

การคาดคะเนปรมิ าตรและความจุเปน็ ลติ ร ตวงจรงิ นาสม้ ในขวดนมี ีปรมิ าตร 2 ลติ ร แมค่ ะ หนคู าดคะเนว่า น้าสม้ ในขวดน้ี น่าจะมีปริมาตร 1 ลติ รพอดีคะ่ คาดคะเนคลาดเคลอ่ื นไป 1 ลิตร

การเปรียบเทยี บปริมาตรโดยใช้ความสัมพันธร์ ะหวา่ งลติ รกับมิลลิลติ ร ช้อนชา ช้อนโต๊ะ ถ้วยตวงกบั มลิ ลลิ ิตร ความสมั พนั ธข์ องหนว่ ยการตวง ลติ รกับมลิ ลลิ ติ ร และชอ้ นชา ช้อนโต๊ะ ถว้ ยตวงกบั มิลลิลติ ร มีความสัมพนั ธ์กัน ดังนี 1 ชอ้ นโตะ๊ 1 ลิตร เท่ากับ 1,000 มิลลลิ ิตร เท่ากบั 3 ชอ้ นชา 1 ช้อนชา เทา่ กับ 5 มิลลิลติ ร 1 ช้อนโต๊ะ เทา่ กับ 15 มิลลลิ ิตร นะครับ 1 ถว้ ยตวง เทา่ กับ 240 มิลลลิ ติ ร (โดยประมาณ)

การเปรียบเทยี บปรมิ าตรโดยใช้ความสัมพนั ธ์ระหวา่ งลิตรกับมลิ ลิลติ ร ชอ้ นชา ช้อนโต๊ะ ถ้วยตวงกบั มลิ ลลิ ิตร ความสัมพนั ธข์ องหน่วยการตวง นมสด 1 ลิตร 300 มลิ ลลิ ติ ร ตวงได้ นมสดมีปริมาตรก่ีมลิ ลลิ ติ ร นมสด 1 ลิตร เท่ากบั 1,000 มิลลลิ ิตร นมสด 1 ลิตร 300 มลิ ลลิ ิตร เท่ากับ 1,000 + 300 = 1,300 มิลลิลติ ร ดังนั้น นมสด 1 ลติ ร 300 มลิ ลลิ ติ ร เทา่ กับนมสด 1,300 มลิ ลิลิตร

การเปรยี บเทียบปรมิ าตรโดยใช้ความสัมพันธ์ระหว่างลิตรกับมลิ ลลิ ิตร ช้อนชา ช้อนโตะ๊ ถ้วยตวงกบั มิลลิลิตร ความสัมพนั ธ์ของหน่วยการตวง น้องต้องรับประทานยานาลดไข้ 2 ช้อนชา นอ้ งต้องรบั ประทานยานาลดไข้กีม่ ิลลลิ ิตรคะ จาก 1 ชอ้ นชา เท่ากบั 5 มิลลิลิตร 2 ช้อนชา เทา่ กับ 2 x 5 = 10 มลิ ลลิ ติ ร ดงั นน้ั นอ้ งต้องรบั ประทานยาน้าลดไข้ 10 มลิ ลลิ ิตร

การเปรยี บเทียบปรมิ าตรโดยใช้ความสัมพนั ธ์ระหว่างลติ รกบั มิลลิลติ ร ช้อนชา ช้อนโตะ๊ ถ้วยตวงกับมลิ ลิลิตร การเปรียบเทยี บปรมิ าตรและความจุ นามะนาวหรือนาผึง มีปรมิ าตรมากกว่ากนั คะ น้ามะนาว 2 ชอ้ นโต๊ะ น้าผึง้ 5 ช้อนชา นา้ มะนาว 2 ชอ้ นโต๊ะ เทา่ กับ 2 x 15 = 30 มิลลลิ ติ ร น้าผึ้ง 5 ช้อนชา เท่ากบั 5 x 5 = 25 มลิ ลิลติ ร ดังนน้ั น้ามะนาวมีปรมิ าตรมากกว่าน้าผ้ึง การเปรียบเทยี บปริมาตรและความจุ ต้องเปล่ยี นปรมิ าตรเปน็ หน่วยเดียวกัน แล้วจึงนา้ มาเปรยี บเทียบกนั นะครบั

โจทยป์ ญั หาเกีย่ วกบั ปรมิ าตรและความจทุ ี่มหี น่วยเป็นลติ ร และมลิ ลลิ ติ ร ข้นั ตอนการแก้โจทยป์ ญั หา มีดังนี้ การวเิ คราะหโ์ จทยป์ ญั หา เพื่อหาส่ิงท่โี จทยถ์ ามและสิ่งทีโ่ จทยก์ าหนดให้ การวางแผนแกโ้ จทย์ปญั หา เพื่อให้ทราบว่าต้องแก้ปญั หาด้วยวิธใี ด การแกป้ ัญหา ดาเนินการแก้ปญั หาตามทวี่ างแผนไว้ การตรวจสอบความสมเหตสุ มผลของคา้ ตอบ เพอ่ื ตรวจสอบวา่ คาตอบทไี่ ดม้ ีความถกู ตอ้ ง และสมเหตสุ มผล

โจทยป์ ัญหาเก่ยี วกับปริมาตรและความจทุ ่ีมีหน่วยเปน็ ลิตร และมิลลลิ ติ ร พี่ซื้อนมสด 750 มลิ ลิลิตร ซอื้ นา้ ผลไมม้ ากกว่านมสด 500 มลิ ลลิ ติ ร พี่ซ้ือนา้ ผลไม้กลี่ ิตร กม่ี ิลลิลติ ร การวิเคราะห์โจทย์ปญั หา สิง่ ท่โี จทย์ก้าหนดให้ พซ่ี อื นมสด 750 มลิ ลิลติ ร ซือนาผลไมม้ ากกว่านมสด 500 มิลลลิ ิตร สิ่งที่โจทยถ์ าม พซ่ี ือนาผลไม้ก่ลี ิตร กม่ี ิลลิลติ ร การวางแผนแกโ้ จทยป์ ญั หา 500 มิลลลิ ติ ร 750 มลิ ลลิ ติ ร นมสด น้าผลไม้ ?

โจทยป์ ญั หาเก่ียวกับปรมิ าตรและความจุทมี่ หี นว่ ยเป็นลติ ร และมลิ ลิลิตร พ่ซี ื้อนมสด 750 มลิ ลลิ ิตร ซ้อื นา้ ผลไม้มากกวา่ นมสด 500 มิลลลิ ิตร พีซ่ ื้อน้าผลไม้กล่ี ิตร กม่ี ิลลิลิตร การแกป้ ญั หา วธิ ที า้ ลติ ร มิลลลิ ิตร พซี่ ือนมสด ซือนาผลไม้มากกวา่ นมสด 750 + 1,000 มลิ ลิลิตร 500 เทา่ กับ 1 ลิตร พซี่ ือนาผลไม้ 1250 หรอื 1 250 ตอบ ๑ ลิตร ๒๕๐ มิลลิลิตร การตรวจสอบความสมเหตุสมผลของค้าตอบ 750 มิลลิลิตร ใกล้เคยี ง 1 ลติ ร และ 500 มลิ ลิลติ ร เทา่ กบั ครง่ึ ลิตร เมอ่ื นามารวมกนั จึงควรใกลเ้ คียง 1 ลติ รคร่งึ ดังนัน 1 ลติ ร 250 มลิ ลลิ ติ ร จงึ เป็นคาตอบที่สมเหตุสมผล

โจทยป์ ญั หาเก่ยี วกบั ปรมิ าตรและความจุท่มี ีหนว่ ยเปน็ ลติ ร และมิลลิลติ ร แม่คา้ ขายน้าผลไม้เตรียมน้ากระเจี๊ยบไวข้ าย 2 ลติ ร 300 มิลลิลิตร เตรียมน้าสม้ คั้นเป็น 4 เทา่ ของน้ากระเจ๊ยี บ แม่ค้าขายน้าผลไม้เตรยี มน้าส้มคั้นก่ีลติ ร กี่มลิ ลลิ ติ ร การวเิ คราะหโ์ จทย์ปัญหา สิ่งทีโ่ จทย์กา้ หนดให้ แมค่ ้าขายนาผลไม้เตรียมนากระเจี๊ยบไวข้ าย 2 ลิตร 300 มลิ ลลิ ติ ร สิ่งทโ่ี จทย์ถาม เตรยี มนาส้มคันเปน็ 4 เท่าของนากระเจย๊ี บ แมค่ า้ ขายนาผลไม้เตรียมนาสม้ คันกล่ี ติ ร ก่ีมิลลิลติ ร การวางแผนแกโ้ จทย์ปัญหา 2 ลิตร 300 มิลลิลติ ร น้ากระเจ๊ียบ นา้ ส้มค้นั ?

โจทยป์ ัญหาเกย่ี วกับปริมาตรและความจทุ ีม่ ีหนว่ ยเป็นลิตร และมลิ ลิลติ ร แมค่ ้าขายนา้ ผลไมเ้ ตรยี มน้ากระเจย๊ี บไว้ขาย 2 ลติ ร 300 มิลลลิ ิตร เตรียมน้าสม้ คนั้ เป็น 4 เทา่ ของนา้ กระเจยี๊ บ แมค่ า้ เตรยี มนา้ สม้ ค้นั ก่ลี ิตร กม่ี ิลลิลติ ร การแกป้ ัญหา วิธที า้ ลิตร มลิ ลิลติ ร แมค่ ้าขายนาผลไมเ้ ตรยี มนากระเจ๊ยี บไวข้ าย เตรยี มนาสม้ คันเปน็ 2 300 × 4 แม่ค้าขายนาผลไม้เตรียมนาสม้ คัน เทา่ ของนากระเจ๊ยี บ 8 1200 หรือ 9 200 ตอบ ๙ ลิตร ๒๐๐ มลิ ลลิ ิตร การตรวจสอบความสมเหตสุ มผลของคา้ ตอบ 1,200 มลิ ลลิ ติ ร เทา่ กบั 1 ลติ ร 200 มลิ ลลิ ติ ร 2 ลิตร 300 มิลลลิ ิตร ใกล้เคยี ง 2 ลิตร เมอื่ นามาคูณกบั 4 จงึ ควรใกลเ้ คยี ง 4 x 2 = 8 ลติ ร ดงั นนั 9 ลิตร 200 มิลลลิ ิตร จึงเปน็ คาตอบทสี่ มเหตุสมผล

แม่คา้ เตรียมส่วนผสมตา่ ง ๆ มีปริมาตรทัง้ หมดกม่ี ลิ ลลิ ิตร ถ้าแม่ค้านาป่นั เตรยี มนาส้มคันไว้ 1 ถ้วยตวง ผสมกบั นาเช่อื ม 5 ชอ้ นโต๊ะ และนามะนาว 1 ช้อนชา น้าส้มคั้น 1 ถว้ ยตวง เท่ากับ 240 มลิ ลลิ ิตร น้าเชอ่ื ม 5 ช้อนโต๊ะ เท่ากบั 5 x 15 = 75 มิลลลิ ติ ร น้ามะนาว 1 ช้อนชา เทา่ กับ 5 มิลลิลติ ร ดังน้ัน แมค่ ้าเตรยี มส่วนผสมตา่ ง ๆ มีปรมิ าตรท้ังหมด 240 + 75 + 5 = 320 มลิ ลลิ ติ ร