ศิลปะตัวร้ายทำเราอดนอน (1)

เ ที่ ย ว สุ ข ใ จ ผ จ ญ ภั ย ใ น โ ล ก ศิ ล ป์

Contents. I. Indian Art II. Western Art ศิลปะอินเดีย สมัย 1-4 ศิ ลปะตะวันตกยุ คก่ อนประวัติ ศาสตร์ ศิลปะตะวันตกสมัยประวัติศาสตร์ (อียิป เมโสโปเตเมีย กรีก)

ศิลปะ Indian Art ศิลปะ สมัยก่อน ศิ ลปะอินเดี ย อินเดียอย่าง อินเดีย แท้จริง ศิลปะสมัยก่อนอินเดีย ถูกค้นพบที่เมืองฮารัปปา และที่ เมืองโมเฮ็นโจดาโร ซึ่งเกิดขึ้นที่แถบลุ่มแม่น้ำสินธุ เมื่อประมาณ 2000 ปี ก่อนพุ ทธศักราช จากหลักฐาน นักโบราณคดีค้นพบเมือง ที่ใช้อิฐในการก่อสร้าง มีการวางผังเมืองอย่าง เป็ นระเบียบ มีการค้นพบ ประติมากรรมชาย มีเครา ประติมากรรมหญิงสำริด ที่ประทับตรา ทำด้วยหิ นสบู่ The Pashupati seal, showing a seated figure, surrounded by animals Mohenjo-daro Priesterkönig

ศิลปะอินเดียอย่างแท้จริง แบ่งออกเป็ น 4 สมัย ศิลปะอินเดียสมัยที่ 1 (ศิลปะแบบสาญจี) ได้รับอิทธิพลมาจาก 1.ศิ ลปะอิหร่านสมัยราชวงศ์อะคี เมนิ ด 2.ศิ ลปะกรีกรุ่นหลัง ศิลปัสมัยนี้ไม่สลักเป็ นพระพุ ทธรูปหรือรูปมนุษย์ที่ เกี่ยวข้องกับพุ ทธประวัติ แต่ใช้เป็ นสัญลักษณ์ เช่น ปาฎิหาริย์ทั้ง 4 ปาง คือ ดอกบัวแทนปางประสูติ ต้นโพธิ์แทนปางตรัสรู้ ธรรมจักรแทนปางปฐมเทศนา และ พระสถูปแทนปางปรินิพพาน จิตรกรรมผนังถ้ำโยคิมาร ยอดเสาหิ นของ มหาสถูปสาญจี พระเจ้าอโศกที่สารนาถ

ศิลปะอินเดียสมัยที่ 2 มีศิลปะเกิดขึ้น 3 รูปแบบ 1. ศิลปะแบบคันธารราฐ ได้รับอิทธิพลมาจากกรีกรุ่นหลัง Standing Buddha from Gandhara แล้วผสมผสานกับศิ ลปะท้องถิ่ น เป็ นศิลปะยุคแรกประดิษฐ์พระพุ ทธรูป เป็ นรูปมนุษย์ พุ ทธลักษณะที่เด่น คือการสร้าง พุ ทธศิลป์ด้วยการแกะสลักศิลา สีน้ําเงิน ปนเทา หรือสีค่อนข้างเขียว 2. ศิลปะแบบมถุรา ประติมากรรมนิยมใช้หินทรายสีชมพู แก่ มี อิทธิพลการสร้างแบบคันธาระอยู่ บ้าง แต่พระพักตร์เริ่มมีลักษณะคล้าย ชาวอินเดียมากขึ้น พระเศียรกลม พระจีวรบางกว่าแบบคันธาระ และ จะแนบสนิทกับลําตัว มีภาพแกะสลักบนงาช้าง และกระดูก Standing Buddha Offering Protection

3. ศิลปะแบบอมราวดี ศิลปะมีรูปแบบที่ผสมผสาน บางส่วน มี ลักษณะคล้ายศิ ลปะแบบมถุ รา พระพุ ทธรูป แบบอมราวดี มักครองจีวร ห่มเฉียง จีวรเป็ นริ้วทั้ง องค์ และเบื้องล่าง ใกล้พระบาทมักมีจีวรขอบหนา ยกจากด้านขวามาพาดข้อพระหัตถ์ซ้าย Buddha Preaching

ศิลปะอินเดียสมัยที่ 3 เป็ นยุคทองของศิลปะอินเดีย เกิดรูปแบบศิลปะ 2 รูปแบบ 1. ศิลปะแบบคุปตะ เป็ นยุคทองของศิลปะอินเดีย Buddha in Sarnath Museum มี รูปแบบศิ ลปะพัฒนามาจากศิ ลปะแบบเก่ า ลักษณะพระพุ ทธรูปมีความสมดุล (Dhammajak Mutra) ได้สัดส่วน ละเอียดอ่อนสวยงามแบบธรรมชาติ รูปร่างและสดั ส่วนชดัเจน งานประติมากรรม ที่งดงามที่สุดคือพระพุ ทธรูปปางปฐมเทศนาสลักนูนสูง จากหินทราย พระหัตถ์แสดงปางประคองธรรมจักร พระเนตร มองต่ำ พระขนงโก่ง ด้านหลังพระเศียรมีประภารัศมีแผ่เป็ นวง ฐานสลักเป็ นรูปนางวิสาขา ปัญจวัคคีย์ งานจิตรกรรม ในสมัยนี้งานจิตรกรรมเจริญถึ งขั้นสุ ด สังเกตได้จากงานจิตรกรรมบนฝาผนังถ้ำอชันตา Bodhisattva Padmapani, cave 1, from Ajanta, India.

2. ศิลปะแบบหลังคุปตะ เนื่องจากสมัยนี้ศาสนาฮินดูมีความเจริญรุ่งเรือง มากขึ้น ศิลปะจึงมีรูปแบบที่เปลี่ยนไป ซึ่งจะ มีความน่าเกรงขามมากขึ้น แสดงถึงอำนาจ Shiva Bhairava ellora Trimurti Sadashiva sculpture on Gharapuri Island

ศิลปะอินเดียสมัยที่ 4 1. ศิลปะทมิฬ งานสถาปั ตยกรรม สถาปั ตยกรรมส่ วนใหญ่หลังคา สร้างเป็ นหินซ้อนกันเป็ นชั้น งานประติมากรรม งานประติมากรรมะแสดงความตื่นเต้น แสดงอำนาจ มีลักษณะสำคัญที่ค่อนข้าง แข็งกระด้าง ไม่มีชีวิตจิตใจ Annamalaiyar Temple Shiva as the Lord of Dance

2.ศิลปะแบบปาละ-เสนะ งานสถาปั ตยกรรม มีการสื บทอดจากศิ ลปะคุ ปตะ และหลังคุปตะ งานประติมากรรม ภาพสลักจากศิ ลาและหล่ อสัมฤทธิ์ ส่วนใหญ่จะเป็ นรูปทางพระพุ ทธศาสนา Nalanda Stele with the Eight Great Events of the Buddha Life

Prehistoric Art ศิลปะสมัยก่อนประวัติศาสร์ งานศิ ลปะที่ ถู กสร้างสรรค์ขึ้นมาในยุ ค ก่อนที่มนุษย์จะรู้จักการบันทึกเรื่องราว อยู่ในช่วงเวลา 20,000-10.000 ปี มาแล้ว มนุษย์พวกแรกคือ มนุษย์โครมันยองรู้จักเขียน ภาพประสบการณ์ที่ตนรู้ ถ้ำที่มีภาพเขียนมากคือ ถ้ำลาสโค และถ้ำอัลตามิรา อยู่ ระหว่างประเทศฝรั่งเศส และ ประเทศสเปน Lascaux painting นักโบราณคดี สันนิ ษฐานตามแบบอย่ างศิ ลปกรรม ว่ามนุษย์พวกนี้มีความเชื่อ เกี่ยวกับ 1. ความเชื่อเกี่ ยวกับความตาย 2. ความเชื่อเกี่ ยวกับความอุดมสมบู รณ์ 3. ความเชื่อเกี่ ยวกับการสำนึกบาป

ลักษณะจิตรกรรม ศิลปิ นส่วนมาก สันนิษฐานว่าเป็ นหัวหน้าหมู่บ้าน เพื่ อที่จะถ่ายทอดประสบการณืได้อย่างเหมาะสม เรื่องราวในภาพส่วนใหญ่จะเกี่ยวกับ ความเป็ นอยู่ การดรงชีวิต การล่าสัตว์ ความเชื่อต่างๆ เขียนสัตว์ทุกชนิดปะปนกันหมดไม่แยกประเภท สัตว์บกสัตว์น้ำ ลักษณะประติมากรรม ประติมากรรมที่เด่นคือประติมากรรมแบบลอยตัว ประติมากรรมรูปวีนัส วิเลนดอร์ฟ พบในถ้ำ ที่ประเทศออสเตรีย เป็ นประติมากรรมที่มีรูปทรงกระเปาะ หรือทรงรูปไข่ แสดงให้ทราบว่าเป็ นสตรี รูปร่างสะดุดตา คือ ศรีษะเล็ก บริเวณท้องใหญ่ ก้นใหญ่ ซึ่งแสดงความเชื่อ เกี่ยวกับความอุดมสมบูรณ์ Venus of Willendorf

ลักษณะสถาปัตยกรรม 1. หินตั้ง อนุเสาวรีย์หิน แบ่งออกเป็ น 4 รูปแบบ 2. โต๊ะหิน Paulnabrone tombs dolmens burren rocks Menhir above Shovel down. Near Gidleigh, Dartmoor 3.หินตั้งเรียงกันเป็ นแถว 4.หินล้มรอบเป็ นวงกลม Menec Alignment, megalithische Stonehenge Steinreihen bei Carnac, Frankreich

WeAsrtetrn ศิลปะตะวันตกสมัยประวัติศาสตร์ Mesopotamian Art ศิลปะเมโสโปเตเมีย อารยธรรมเมโสโปเตเมียเกิดขึ้น ชาวสุเมเรียน ในช่วงเวลาที่ไล่เลียกันกับ ชาวบาบิโลนเนียน ชาวอัสซีเรียน อารยธรรมอียิปต์ และเนื่องจาก ชาวเปอร์เซียน เมโสโปเตเมียมีพื้นที่ ที่อุดมสมบูรณ์จึงทำให้มี กลุ่มชนเผ่าต่างๆเข้ามาตั้งถิ่นฐาน

งานสถาปัตยกรรม งานประติมากรรม ซิกกูแรตเป็ นงานสถาปัตยกรรม มักทำเพื่ อตกแต่งอาคาร แสดงเรื่อง ของเมโสโปเตเมียมีรูปร่างคล้าย ราวกษัตริย์ การล่าสัตว์ การทำสงคราม กับพี ระมิดของอียิปต์ ศิลปิ นในยุคนี้มีความรู้กายวิภาค รู้จัก เป็ นสถานที่ทำพิ ธีกรรมทางศาสนา ช่างสังเกต จึงทำให้สามารถสร้างสรรค์ ก่อสร้างด้วยอิฐ มีลักษณะหนักแน่น ผลงานแล้วมีความรู้สึกสมจริง และใหญ่โตมาก Human-headed Winged Bulls Gate Khorsabad

Egypt Art ศิลปะอียิปต์ Ancient Egyptian Papyrus from the Book of the Dead of Hunefer

ศิ ลปะและอารยธรรมอียิ ปต์เกิ ดขึ้น เริ่มตั้งแต่่ปากแม่น้ำไปจนถึง เมื่อประมาณ 3,100 ปี ก่อนคริสตกาล ปลายที่น้ำที่ทางตอนเหนือของ ที่บริเวณสองฝั่ งแม่น้ำไนล์ตามแนวยาว ประเทศซูดานในปัจจุบัน ชาวอียิ ปต์มีความเชื่อเกี่ ยวกับว่าคนที่ เสี ยชีวิต The mummification ceremony of one ไปแล้ววิญญานจะไม่ดับสูญ จึงมีงานศิลปะ of the pharaohs by Anubis ที่ถ่ายทอดออกมาเกี่ยวกับเรื่องความเชื่อเกี่ยว กับความตาย มีประเพณีเกี่ยวกับการทำมัมมี่ เพื่ อรักษาศพไม่ให้เน่าเปื่ อย เพื่ อที่วันหนึ่ง วิญญานจะกลับมาเข้าสู่ ร่างกาย งานสถาปัตยกรรม สามารถแบ่งออกได้เป็ น 2 ประเภท 1. ที่เก็บศพ สร้างมาจากหินเกือบทั้งหมด จะมีความใหญ่โต ตามฐานะและอำนาจของบุคคลนั้น พี ระมิด เป็ นสถานที่เก็บศพของฟาโรห์ มีวิวัฒนาการมาจากมาสตาบา ภายในตกแต่งด้วยจิตกรรม เขียนสี แสดงชีวประวัติของผู้ตาย มาสตาบา Giza-pyramids เป็ นสถานที่เก็ยศพของชาวอียิปต์ยุคแรกๆ เป็ นที่เก็บศพแบบปิ ดตาย ใช้สำหรับขุนนาง หรือคนที่มีความร่ำรวย มีรูปร่างคล้ายกับ พี รมิดขนาดเล็กที่ตัดยอดข้างบนออก Mastaba of Niankhkhum and Khnumhotep

สุสานสกัดหินผา เป็ นสถานที่เก็บศพของฟาโรห์ มีลักษณะเป็ นการเจาะหน้าผาให้ มีความลึกเข้าไป เรียกบริเวณนี้ว่าหุ บผากษัตริย์ Valley of the kings, Luxor, Egypt 2. วิหาร Temple of Kom Ombo สร้างมาจากหิ นขนาดใหญ่ ภายในมีการแบ่งเป็ นห้องๆ ใช้เป็ นที่ประชุมบูชาเทพเจ้า งานประติมากรรม มีการเน้นความสวยงามจาก ด้านหน้า มีสมดุลสองข้างเท่ากัน ใช้ขนาดในการแบ่งแยกว่าใคร เป็ นกษัตริย์หรือบุคคลธรรมดา Tutanchamun Grabschatz Great Sphinx of Giza, Giza, Egypt

งานจิตรกรรม มักอยู่บนผนังห้องที่สร้างขึ้นเพื่ อ บูชาฟาโรห์ ในพี ระมิดหรือวิหาร เพื่ อบันทึกเรื่องราว ภาพมีลักษณะแบน จัดวางท่าทาง ในอิริยาบถต่างๆแสดงในด้านข้าง มีการเน้นจุดสำคัญของภาพด้วย ขนากของภาพ Agricultural Scenes, Tomb of Nakht

Greek Art. ศิลปะกรีก Group of Zeus and Ganymede ชาวกรีกมีความเชื่อเรื่อง ผลงานศิลปกรรมกรีก มีรูปแบบที่ เทพเจ้า จึงมีการสร้างสรรค์ เป็ นธรรมชาติทำให้มีความรู้สึกถึง ผลงานมาจากนความเชื่อนี้ การเคลื่อนไหว มีชีวิตชีวา

งานสถาปัตยกรรม มีสัดส่วนที่สง่างาม ส่วนใหญ่เป็ นวิหาร นิ ยมสร้างบริเวณที่ สู งหรือเนิ นเขา The Parthenon on May 30, 2021 วิหารพวกนี้ใช้เป็ นสถานที่สำหรับ บูชาเทพเจ้า หรือ ประดิษฐานรูปเคารพของเทพเจ้า โดยทำการสร้างจากหิน โดยใช้ระบบโคนสร้าง แบบคานวางพาดเสา

งานสถาปัตยกรรมสามารถแบ่งตาม ลักษณะของหัวเสาได้ 3 แบบ 1.หัวเสาแบบดอริก หัวเสาใหญ่และเรียวไปถึงยอด ลำเสามีการเซาะร่องเป็ นทางยาว แสดงให้เห็ นถึ งความเรียบง่ าย มั่นคง แข็งแรง หัวเสาแบบนี้เป็ นที่แพร่หลายที่สุด Chapiteau-Parthenon 2.หัวเสาแบบไอออนิก ลักษณะเสามีความเรียว สง่างาม มีการเพิ่ มลายโค้งที่ยอดเสาทั้งสองข้าง ให้มีความอ่อนช้อย นุ่มนวล A Corinthian capital from the Pantheon, Rome Ancient Ionic column among the ruins of Histria 3.หัวเสาแบบคอรินเทียน ลักษณะหัวเสามีการประดับตกแต่ง ด้วยการแกะสลักเป็ นรูปใบไม้ประดิษฐ์ มีความหรูหรา และฟุ่ มเฟื อย

งานประติมากรรม นิยมสร้างสรรค์ให้มีความเสมือนจริง ชาวกรีกถือว่าสรีระของมนุษย์มีความงดงาม จึงนิยมปั้นแกะสลักรูปคนเปลือยกาย ชาวกรีกมีความรู้ทางด้านกายวิภาคจึง รู้จักการสร้างผลงานในอริยาบถต่างๆได้ดี มี การเน้นกล้ามเนื้อได้อย่ างถู กต้อง เน้นความบางของผ้าในงานประติมากรรม Boxer at Rest เทพี ชัยชนะแห่งการบิน เป็ นประติมากรรมสลักหินอ่อน แสดงให้เห็ นถึ งความพริ้วไหวของผ้า ทำให้รู้สึกถึงความเคลื่อนไหว Winged Victory of Samothrace

งานจิตรกรรม กรีกมีงานจิตรกรรมเป็ นภาพวาด ระบายสี ตกแต่ งแจกันเท่ านั้น จนถึงพุ ทธศตวรรษที่ 1 ลักษณะรูปภาพถูกตัดทอนใกล้เคียงกับ รูปเรขาคณิต มีความเรียบง่าย คมชัด Amphora with Musical Scene ใช้สีดินในการระบายสี แต่บางครั้ง ก็มีการใช้สีขาว หรือสีอื่นๆร่วมด้วย Bell Krater with Three Women and Three Youths