ความหมายของสมรรถนะ

สมรรถนะของผบู้ รหิ ารสถานศกึ ษา ความหมายของสมรรถนะ สำนักพัฒนำและส่งเสริมวิชำชีพ (2549 : 54 – 55) ได้อธิบำยว่ำ “สมรรถนะ” มำจำก คำภำษำอังกฤษว่ำ Competency ในภำษำไทยมีผู้ใช้อยู่หลำยคำ เช่น สมรรถภำพ สมรรถนะ ศักยภำพ เปน็ ต้น และได้มนี ักวิชำกำรหลำยท่ำนไดใ้ ห้ควำมหมำยของ “สมรรถนะ” ไว้ดงั นี้ สำนักงำนคณะกรรมกำรข้ำรำชกำรพลเรือน (2547 : 17) กล่ำวว่ำ “สมรรถนะ” หมำยถึง คณุ ลักษณะเชิงพฤติกรรมที่เป็นผลมำจำกควำมรู้ ทักษะ ควำมสำมำรถและคุณลักษณะอื่นๆ ที่ทำให้ บคุ คลสำมำรถสร้ำงผลงำนได้โดดเดน่ กว่ำเพือ่ นร่วมงำนคนอื่นๆ ในองค์กร โบยำตซิส (Boyatzis, 1982 : 58) กลำ่ วว่ำ “สมรรถนะ” หมำยถึง สง่ิ ที่มีอยู่ในตัวบคุ คลถอื เป็น ตวั กำหนดพฤติกรรมของบุคคลเพือ่ ให้บรรลุถึงควำมต้องกำรของงำนภำยใต้ปัจจัยสภำพแวดล้อมของ องค์กร และทำให้บคุ คลมุ่งม่ันสผู่ ลลัพธ์ทีต่ ้องกำร แมคเคลแลนด์ (McClelland, n.d. อ้ำงถงึ ใน สมภพ ดวงชอุ่ม, 2554 : 17) กล่ำวว่ำ “สมรรถนะ” หมำยถึง คุณลกั ษณะทีอ่ ยู่ภำยในของบุคคล (Underlying Characteristics) ซึง่ สำมำรถผลกั ดันให้ปจั เจก บุคคลนั้น สร้ำงผลกำรปฏิบัติงำนที่ดี หรือตำมเกณฑ์ทีก่ ำหนดในงำน ทีต่ นรับผิดชอบ จิรพรรณ หิรัญวรเสฎฐ์ (2555:19) กล่ำวว่ำ “สมรรถนะ” หมำยถึง ควำมรู้ (Knowledge) ทักษะ (Skill) และคุณลักษณะของบุคคล (Attributes) ที่แสดงออกทั้งวิธีคิดและพฤติกรรมในกำรทำงำนที่ส่งผลต่อ กำรปฏิบัติงำนของแต่ละบุคคล ในหน้ำที่รับผิดชอบให้สำเร็จอย่ำงมีประสิทธิภำพและประสิทธิผล สำมำรถสังเกต วัด ประเมินและพัฒนำไดส้ ่งผลให้เกิดควำมสำเรจ็ ตำมมำตรฐำนหรือสูงกว่ำมำตรฐำน ทีอ่ งค์กรกำหนดไว้ ฐิฏรฐำว์ ศรีจันทร์เวียง (2553 : 10) กล่ำวว่ำ “สมรรถนะ” หมำยถึง คุณลักษณะของบุคคล เกี่ยวกับผลกำรปฏิบัติงำนซึ่งประกอบด้วย ควำมรู้ ทักษะ และคุณลกั ษณะของบุคคล และคุณลักษณะ อืน่ ๆ ที่เกี่ยวข้องกับกำรทำงำน และเป็นคุณลักษณะเชิงพฤติกรรม ซึ่งบุคคลน้ันจะแสดงออกเป็นวิธีคิด ทศั นคติ และพฤติกรรมเพือ่ กำรปฏิบัติงำนให้เกิดคุณภำพ ประสิทธิภำพและประสิทธิผลที่จะส่งผลต่อ กำรปฏิบัติงำนของแต่ละบุคคล และมีกำรพัฒนำตนเองอย่ำงต่อเนื่องอันจะส่งผลให้เกิดควำมสำเร็จ ตำมมำตรฐำนหรอื สูงกว่ำมำตรฐำนท่อี งค์กรได้กำหนดไว้ ประจกั ษ์ ทรัพย์อุดม (2550 : 3) กล่ำวว่ำ “สมรรถนะ” หมำยถึง ควำมรู้ (Knowledge) ทักษะ (Skill) และคุณลักษณะของบุคคล (Personal Characteristic of Attributes) ที่ส่งผลต่อกำรแสดง พฤติกรรม (Behavior) ที่จำเป็นและส่งผลให้บุคคลนั้นปฏิบัติงำนในควำมรับผิดชอบของตนได้ดีกว่ำ บคุ คลอืน่ ซึ่งสมรรถนะของคนเกิดไดจ้ ำก 3 ทำง คือ 1) เป็นพรสวรรค์ที่ติดตวั มำแตก่ ำเนิด 2) เกิดจำก ประสบกำรณก์ ำรทำงำน 3) เกิดจำกกำรฝึกอบรมและพัฒนำ จัดทำโดย นำงสำวนฤมล ปปู ินตำ เลขที่ 12 1 รหัสนิสิต 63204296 สำขำกำรบรหิ ำรกำรศกึ ษำ มหำวิทยำลัยพะเยำ

สมรรถนะของผู้บริหารสถานศึกษา จำกควำมหมำยดังกล่ำวข้ำงต้น จึงสรุปได้ว่ำ สมรรถนะ หมำยถึง พฤติกรรมทีเ่ ป็นผลมำจำก ควำมรู้ ทักษะ ควำมสำมำรถ และคุณลักษณะอื่นๆ ของบุคคล ที่แสดงออกท้ังวิธีคิด และพฤติกรรม กำรปฏิบัติงำนในหน้ำที่ที่รับผิดชอบให้สำเร็จอย่ำงมีประสิทธิภำพและประสิทธิผล สำมำรถสังเกต วัดประเมินและพัฒนำได้ ส่งผลให้สร้ำงผลกำรปฏิบัติงำนที่ดีตำมเกณฑ์มำตรฐำนหรือสูงกว่ำเกณฑ์ มำตรฐำนท่อี งค์กรกำหนด สำมำรถสร้ำงผลงำนได้โดดเดน่ กว่ำเพื่อนร่วมงำนคนอื่นๆ ในองค์กร จดั ทำโดย นำงสำวนฤมล ปูปินตำ เลขที่ 12 2 รหสั นิสิต 63204296 สำขำกำรบรหิ ำรกำรศกึ ษำ มหำวิทยำลัยพะเยำ