การงานอาชีพ ม.3 หน่วยการเรียนรู้ที่ 2 ผ้าและการตัดเย็บ

การงานอาชีพ ช้ันมัธยมศึกษาปี ที่ 3 กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพ หน่วยการเรียนรู้ท่ี 1 หน่วยการเรียนรู้ที่ 2 หน่วยการเรียนรู้ท่ี 3 หน่วยการเรียนรู้ที่ 4 หน่วยการเรียนรู้ที่ 5 หน่วยการเรียนรู้ท่ี 6 หน่วยการเรียนรู้ท่ี 7 หน่วยการเรียนรู้ที่ 8 THANK YOU โทร. 0949234774 E-mail [email protected] คุณครูกญั ญาณี แสนตรี กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพ โรงเรียนกีฬานครนนทว์ ทิ ยา ๖

2หน่วยการเรียนรู้ท่ี ผ้าและการตัดเยบ็ ตวั ชี้วดั • อภิปรายข้นั ตอนการทางานท่ีมีประสิทธิภาพ (ง 1.1 ม.3/1) • ใชท้ กั ษะในการทางานร่วมกนั อยา่ งมีคุณธรรม (ง 1.1 ม.3/2) • อภิปรายการทางาน โดยใชท้ กั ษะการจดั การ เพื่อการประหยดั พลงั งาน ทรัพยากร และส่ิงแวดลอ้ ม (ง 1.1 ม.3/3)

การสวมใส่เสอ้ื ผา้ ที่สะอาด มสี ว่ นชว่ ยในการเสรมิ สร้าง บคุ ลิกภาพใหแ้ ก่ตนเองไดอ้ ย่างไร

ความสาคญั ของการดูแลรักษาเสื้อผ้า ถนอมเนื้อผ้าให้คงทน ประหยัดค่าใช้จ่ายในครอบครัว ไม่เสื่อมสภาพง่าย มีอายุการใช้งานยาวนาน ลดค่าใช้จ่ายทไี่ ม่จาเป็ น มเี งนิ เกบ็ เพม่ิ ขนึ้ ได้สวมใส่เสื้อผ้าทส่ี ะอาด เกดิ ความม่ันใจในตนเอง ปราศจากคราบสิ่งสกปรก กลนิ่ ไม่เหม็น เกดิ ความภาคภูมิใจทไี่ ด้ดูแลเสื้อผ้าด้วยตนเอง ปลกู ฝังลกั ษณะนิสัยทด่ี ี ป้องกนั ไม่ให้เกดิ โรคผวิ หนัง เช่น การรักษาความสะอาด มรี ะเบยี บวนิ ัย เช่น ผวิ หนังอกั เสบจากเชื้อรา กลาก เกลือ้ น

หลกั การดูแลรักษาเสื้อผ้า ระวงั เปื้ อนสิ่งสกปรก ซักถุงเท้าทุกคร้ังหลงั ใส่ หรือถูกของมคี มเกยี่ วจนขาด เพื่อป้องกนั การเกดิ โรคผวิ หนัง แขวนเสื้อทถี่ อดแล้วกบั ไม้แขวนเสื้อ ซ่อมแซมเสื้อผ้าทช่ี ารุด ห้ามแขวนกบั ตะปู หรือตะขอ ให้เรียบร้อย ก่อนนามาซัก หากเสื้อผ้าเปื้ อนส่ิงสกปรก พบั หรือแขวนเสื้อผ้าในตู้ทไ่ี ม่มีความชื้น ควรทาความสะอาดทนั ที เพื่อป้องกนั การเกดิ เชื้อราและกลนิ่ อบั แยกผ้าสีและผ้าขาวก่อนซัก ห้ามใส่ของหนักในกระเป๋ าเสื้อ หรือแยกตามความสกปรก เพราะอาจทาให้กระเป๋ าเสื้อฉีกขาดได้ ผง่ึ เสื้อผ้าทเ่ี ปี ยกเหงื่อให้แห้ง ผ้าทซี่ ักสะอาดแล้วต้องนาไปผง่ึ แดด ในทลี่ มโกรกก่อนใส่ลงในตะกร้า ให้แห้งสนิทก่อนนาไปรีด

สัญลกั ษณใ์ นการดูแลรักษาเส้ือผา้ การซกั แห้ง สามารถ หา้ มซกั แห้ง การซักผ้า ซกั ผา้ ดว้ ยเครอื ง ห้ามซกั เครือง การรดี ผ้า รีดในอณุ หภูมิ รีดในอุณหภมู ิ Dry-clean ส่งซักแหง้ ได้ เดด็ ขาด Wash ควรซกั ด้วยมอื เท่าน้ัน Iron ่ตา ปานกลาง ควรซักแห้งดว้ ยสาร ควรซักแห้งดว้ ยสาร ซกั ด้วย่นา้ อณุ หภมู ิ ห้ามซักเด็ดขาด สามารถรีด หา้ มรีดด้วยเตารดี ไฮโครคารบ์ อนโซเวนเท่านน้ั เตตระคลอโรเอทลิ ีนเท่านน้ั ในอุณหภมู สิ ูงได้ เด็ดขาด 30 องศา หรือ่ตากว่า แสดงวา่ เสื้อผา้ ช้นิ นซี้ ักไมไ่ ด้ การอบ สามารถ อบแห้งได้ แตต่ ้อง การฟอก สามารถใชส้ าร สามารถใช้สารฟอกขาว Dry อบแหง้ ได้ อยใู่ นอณุ หภูม่ิตา Bleach ฟอกขาวได้ทุกชนิด ทีมคี ลอรีนผสมได้ อบแห้งได้ แต่ต้อง ห้ามอบแห้งเด็ดขาด หา้ มใชส้ ารทมี คี ลอรีน ห้ามฟอกขาว อยใู่ นอณุ หภูมิปานกลาง เปน็ องคป์ ระกอบ เด็ดขาด

การขจัดรอยเปื้ อน สนิม นาผ้าทเี่ ปื้ อนสนิม บีบมะนาวลงไป นาไปซักให้สะอาดด้วยมือ มาชุบนา้ ให้เปี ยก บนรอยเปื้ อนทงิ้ ไว้สักพกั หรือเครื่องซักผ้า กาว ใช้นา้ ส้มสายชูเช็ด นาผ้าท่ีเปื้ อนมาแช่ลงใน นาไปซักให้สะอาดด้วยมือ บริเวณทเี่ กดิ รอยเปื้ อน นา้ เยน็ ทงิ้ ไว้สักพกั หรือเคร่ืองซักผ้า

การขจัดรอยเปื้ อน ชอล์กเขยี นผ้า แช่ในนา้ สบู่อ่อน ๆ ขยตี้ ามแนว นาไปซักให้สะอาดด้วยมือ ผสมสารซักฟอก รอยเปื้ อน หรือเครื่องซักผ้า คราบจากเตารีดไหม้ ผ่าครึ่งหัวหอม ทงิ้ ไว้สักพกั แล้วจงึ นาไปซักให้สะอาดด้วยมือ นาไปถูบริเวณทเ่ี ปื้ อน ล้างด้วยนา้ สะอาด หรือเคร่ืองซักผ้า

1 ก่อนซัก การซักผ้า 3 แช่ผ้า 2 คดั แยก นาสิ่งของ หรือวสั ดุต่างๆ ท่ีอยใู่ นกระเป๋ าเส้ือ แยกผา้ ขาวและผา้ สีออกจากกนั จากน้นั แยกถุงเทา้ ใชน้ ้าเปล่าผสมสารซกั ฟอก แช่ผา้ ทิ้งไว้ 15-20 นาที หรือกระเป๋ ากางเกงออกใหห้ มด เส้ือช้นั ใน กางเกงช้นั ในออก แลว้ จึงแยกซกั เพื่อรอใหน้ ้าผสมสารซกั ฟอกซึมเขา้ ในเน้ือผา้ ตามประเภทของผา้ หา้ มนามาซกั รวมกนั และใยผา้ เพื่อคายความสกปรกออกมา หากพบวา่ ชารุดใหร้ ีบซ่อมแซมก่อนนาไปซกั 5 วธิ ีการซัก : การซักด้วยมือ การซักด้วยเคร่ืองซักผ้า 4 ขยี้ หรือแปรงผ้า ขย้ี หรือแปรงผา้ ใหท้ ว่ั ในบริเวณท่ีสกปรกมาก เช่น • แปรงผา้ ในบริเวณท่ีมีคราบสกปรกมาก ๆ • ใส่สารซักฟอก เปิ ดเครื่อง เลือกโปรแกรมการ ปกคอเส้ือ โดยใชส้ บู่ขจดั คราบ หรือน้ายาขจดั • แช่ผา้ ทิ้งไวน้ าน 15-20 นาที จากน้นั จึงนา ซกั คราบทา แลว้ ขย้ี หรือแปรงจนสะอาด ไปซกั ตามปกติ • หากผา้ ที่ซักสกปรกมาก ให้ต้งั โปรแกรมแช่ผา้ ทิงไว้ จะช่วยใหผ้ า้ สะอาดมากยงิ ข้ึน

เลือกสารซักฟอกอย่างไรให้เหมาะกบั การซักผ้า เส้ นใยผ้า สีของสารซักฟอก สังเกตขอ้ มูลตา่ งๆ ท่ีระบุบนบรรจุภณั ฑ์ เลือกท่ีมีสีอ่อน เช่น ขาว หากมีสีอื่นผสมอยู่ เช่น หากใชซ้ กั ผา้ ขาว บนบรรจุภณั ฑ์ เมื่อละลายสารซกั ฟอกไม่หมด เมด็ สีท่ีผสม จะระบุวา่ “สาหรับผ้าขาว” อยจู่ ะทาใหผ้ า้ เกิดรอยคราบสีน้นั ๆ วธิ ีซัก เคร่ืองซักผ้า เลือกจากวิธีซกั โดยสังเกตบนบรรจุภณั ฑ์ ดูวา่ ใชเ้ ครื่องซกั ผา้ แบบใด หากใชฝ้ าหนา้ เช่น รูปมือซกั ขอ้ ความระบุวา่ เป็นน้ายาซกั ใหส้ งั เกตบนบรรจุภณั ฑ์ จะเป็นรูปเคร่ืองซกั ผา้ ฝาหนา้ คุณสมบตั ิสาคญั คือ มีฟองนอ้ ย ดว้ ยมือ จะเหมาะสมกบั การซกั มือ

เลือกสารซักฟอกอย่างไรให้เหมาะกบั การซักผ้า ส่ วนประกอบ เม็ดสี ไม่มีการเจือปนของสารอื่น ๆ ในผลิตภณั ฑ์ ไม่มีส่วนผสมของเมด็ สี เช่น ฟ้า สม้ เขียว เช่น แป้ง ปูนขาว ซงั ขา้ วโพดบด เพราะจะละลายน้าไดช้ า้ เมื่อสมั ผสั กบั แมจ้ ะมีราคาถูก แตจ่ ะขาดคุณภาพ ผา้ สีออ่ น อาจทาใหผ้ า้ เกิดรอยด่างไดง้ ่าย นา้ ยาซักผ้า กลน่ิ เป็นสารซกั ฟอกชนิดหน่ึงท่ีสะดวกต่อการ ควรเลือกใชแ้ บบไม่มีกลิ่น เพราะกลิ่นของ ใชง้ าน ละลายน้าไดง้ ่าย เมื่อนาไปใช้ สารซกั ฟอกอาจตีกบั กล่ินของสารปรับผา้ สารละลายจะซึมเขา้ เสน้ ใยผา้ ไดด้ ีกวา่ นุ่มหรือน้าหอมได้

การตากผ้า ก่อนตาก กลบั ผา้ ทุกชิ้น กลบั เอาดา้ นในออกดา้ นนอก จ ะ ช่ ว ย ป้ อ ง กัน ก า ร เ สื่ อ ม ส ภ า พ ข อ ง สี ผา้ เพ่ือไม่ให้สี ซี ดจางจากความร้อนของ บีบนา้ ออก (ซักด้วยมือ) ตากผ้าสี แสงแดด บีบน้าออกจากผา้ ก่อนตากแทนการบิด จะ ควรตากในบริเวณท่ีโล่ง มีลมโกรก หรือมี ช่วยให้ผา้ ไม่เกิดรอยยบั หรือเกิดรอยบั นอ้ ย ลมพัดผ่าน แสงแดดราไร ไม่ควรตาก บริเวณท่ีมีแสงแดดจดั เพราะจะทาให้ผา้ สี เส้นใยไม่เส่ื อมสภาพและไม่เสี ยรู ปทรงได้ ง่าย ซีดเร็ว

การตากผ้า ตากผ้าขาว ควรตากในบริเวณที่โล่ง มีลมโกรก หรือมีลมพดั ผ่าน แสงแดดราไร ไม่ควรตากแดดนานเกินไป เพราะจะทาใหผ้ า้ เปลี่ยนเป็นสีเหลือง ตากบนราวตากผ้า ควรตากในปริมาณที่เหมาะสม ไม่มากเกินไป เพราะ ผา้ จะไม่แห้ง แห้งช้า และเกิดกล่ินอบั กระจายผา้ ออกจากกนั ช่วยใหผ้ า้ แหง้ เร็วข้ึน ใช้ไม้แขวนเสื้อ ใชม้ ือจดั ทรงของเส้ือผา้ ใหเ้ รียบ โดยดึงเบาๆเพื่อให้ เกิดรอยยับน้อยที่สุด ไม่เสี ยรู ปทรง และช่วย ประหยดั เวลาในการรีด

กลบั ผา้ ทุกชิ้นก่อนรีด การรีดผ้า ผา้ ชนิดใดรีดดา้ นในแลว้ ปรับอุณหภูมิใหเ้ หมาะสมกบั ชนิด เรียบถึงดา้ นนอก ใหร้ ีด การกลบั ผ้า ปรับอุณหภูมิ ของผา้ เช่น ผา้ เน้ือหนา ดา้ นใน จะช่วยใหเ้ น้ือผา้ เตารีด ใหร้ ีดดว้ ยความร้อนสูง ไม่สึกหรอ สีไม่ซีด ป้องกนั ผา้ เน้ือบางปานกลาง การเกิดรอยมนั ตามแนวตะเขบ็ ใหร้ ีดดว้ ยความร้อนปานกลาง เตรียมอุปกรณ์ เช่น เตารีด ก่อนรีด เสื้อใหร้ ีดปก แขน บ่า ตวั เส้ือ ดา้ นหนา้ –หลงั กางเกงใหร้ ีด ท่ีรองรีด ไมแ้ ขวนเส้ือ รวมถึงเส้ือผา้ ท่ีตอ้ งการ ขอบเอว ถุงกระเป๋ า ขา พรมน้า แลว้ มว้ นทิ้งไว้ จะไดไ้ ม่เสียเวลาขณะรีด วธิ ีการรีด ตวั กางเกงดา้ นหนา้ –หลงั กระโปรงใหร้ ีดซบั ใน ขอบตะเขบ็ ตวั กระโปรง ดา้ นหนา้ -หลงั

การเลือกเตารีดให้เหมาะสมกบั ผ้า ➢ เตารีดแห้ง เหมาะสาหรับผา้ ใยธรรมชาติที่ตอ้ งการความร้อน สูง เช่น ผา้ ไหม ผา้ ฝ้าย ➢ เตารีดไอน้า เหมาะสาหรับผา้ ใยสังเคราะห์และผา้ ท่ีตอ้ งการ การดูแลเป็ นพิเศษ ➢ เตารีดแบบทับ เหมาะสาหรับผา้ ท่ีตอ้ งการรีดในบริเวณกวา้ ง และตอ้ งการความรวดเร็วในการรีด เช่น ผา้ ปูที่นอน ปลอกหมอน ➢ เคร่ืองพ่นผ้า เหมาะสาหรับแต่งรอยยบั ของผา้ นิยมนามาใช้ กบั เส้ือสูท

การจดั เกบ็ เสื้อผ้า แยกสีและประเภท ❑ คัด แ ย ก สี ไ ล่ ร ะ ดับ สี แ ล ะ คัด แ ย ก ประเภทของเส้ือผา้ ❑ หากเป็นเส้ือผา้ ที่ไม่ตอ้ งรีด ควรพบั เก็บให้ เรียบร้อย ❑ หาก เ ป็ นเ ส้ื อ ผ้าที่ จ ะ ต้อ ง รี ด เ มื่ อ รี ด วธิ ีการแขวน เสร็จใหเ้ กบ็ ใส่ตูเ้ ส้ือผา้ ใหเ้ รียบร้อย การจดั เกบ็ ❑ แขวนเส้ือดว้ ยไมแ้ ขวนเส้ือ พร้อมท้งั จดั ทรงเส้ือ ใหเ้ รียบร้อย ❑ เก็บให้พน้ จากแสงแดด เพื่อป้องกันสีซีดจาง ❑ แขวนกระโปรง โดยใช้ไม้หนีบหนีบที่ขอบ และใยผา้ แหง้ กรอบ กระโปรง หรือใชไ้ มแ้ ขวนสาหรับกระโปรง ❑ ตูเ้ ส้ือผา้ ควรมีลกั ษณะปิ ดทึบ ซ่ึงจะช่วยป้องกนั ❑ แขวนกางเกง พบั ไปกบั ไมแ้ ขวนเส้ือ หา้ มใช้ ไม้ ฝ่นุ ละอองไดด้ ี หนีบหนีบ เพราะจะทาใหเ้ กิดรอยได้ ❑ ไม่แขวนเส้ือผา้ จนแน่นตู้ เพราะจะทาใหเ้ ส้ือผา้ เสียรูปทรงไดง้ ่าย

ตวั อย่าง : ผลติ ภณั ฑ์ทใ่ี ช้ในการดูแลรักษาเสื้อผ้า สารซักฟอก สารเพมิ่ ความขาว ใชส้ าหรับซกั ผา้ ทาความสะอาดผา้ ใชเ้ พม่ิ ความสดใสใหก้ บั ผา้ ส่วนมาก มีท้งั ชนิดผงและชนิดน้า สารชนิดน้ีจะถูกผสมอยใู่ นสาร ซกั ฟอก สารปรับผ้านุ่ม สารตกแต่งผ้าให้แขง็ ใชเ้ คลือบผา้ เพ่ือลดความกระดา้ ง และลดการดูดซึมของน้า ใชก้ บั ผา้ ที่ตอ้ งการความคงรูป เช่น ผา้ ฝ้าย ผา้ ไหม สารฆ่าเชื้อโรค สารกาจดั รอยเปื้ อน ใชท้ าความสะอาดเส้ือผา้ มีหลายชนิด เช่น น้ามนั สน สารฟอกขาว คลอรีน ใชก้ าจดั รอยเป้ื อน ตอ้ งใชอ้ ยา่ ง ระมดั ระวงั เพราะอาจทาลายเน้ือผา้ ได้



ความสาคญั ของการดูแลรักษาเครื่องประกอบการแต่งกาย ส่งเสริมบุคลิกภาพของผสู้ วมใส่ใหด้ ูดียงิ่ ข้ึน ช่วยใหผ้ ทู้ ่ีสวมใส่เส้ือผา้ เกิดความมนั่ ใจในตนเอง สร้างความโดดเด่นใหแ้ ก่ร่างกาย เช่น เครื่องประดบั เกบ็ รักษาของมีค่า หรือของสาคญั ต่าง ๆ เช่น กระเป๋ า ป้องกนั อนั ตรายจากแสงแดดและฝ่ นุ ละออง เช่น แวน่ ตา ถนอม ป้องกนั และดูแลรักษาอวยั วะต่าง ๆ เช่น รองเทา้ ปลูกฝังลกั ษณะนิสยั ที่ดี เช่น การรักษาความสะอาด

หลกั การดูแลรักษาเครื่องประกอบการแต่งกาย ระวงั ไม่ใหเ้ ปรอะเป้ื อนสิ่งสกปรก เกบ็ ใหเ้ ป็นหมวดหมู่และเป็นระเบียบ หรือถูกของมีคมเกี่ยวจนขาด เพื่อความสะดวกในการใชง้ าน หากพบร่องรอยการชารุดใหร้ ีบนาไป หากเปรอะเป้ื อนควรรีบทาความสะอาด ซ่อมแซมทนั ที ก่อนนาไปใชง้ าน ทนั ที เพราะจะทาความสะอาดไดง้ ่าย

เคร่ืองประดบั วธิ ีการดูแลรักษาเคร่ืองประกอบการแต่งกาย แว่นตา รองเท้าผ้าใบ ❖ ใชผ้ า้ ท่ีนุ่มสะอาดเช็ดทาความสะอาด ❖ ไม่วางทบั ซอ้ นกนั โดยไม่มีผา้ หรือวสั ดุอ่ืน ๆ ห่อหุม้ ❖ ตุม้ หู ควรจดั เกบ็ เป็นคู่ และเกบ็ ใส่กล่อง ❖ หากเป็นเคร่ืองเงินใหห้ ่อและเกบ็ ใส่กล่องพลาสติก ❖ พบั ขาและหงายแว่นตาข้ึนทุกคร้ัง เพื่อป้องกันรอยขีด ขว่ น ❖ ทาความสะอาดกรอบแว่นตาและเลนส์เป็ นประจา เพ่ือ ลา้ งคราบเหงื่อไคล ❖ วางผ่งึ ใหก้ ลิ่นเหง่ือแหง้ เกบ็ ในท่ีแหง้ ไม่อบั ช้ืน ❖ ทาความสะอาดดว้ ยน้าผสมสารซกั ฟอก ใชแ้ ปรงขนอ่อน ขดั ใหท้ ว่ั ❖ ก่อนนาไปผ่งึ แดดตอ้ งซบั น้าออกใหห้ มด

กระเป๋ า วธิ ีการดูแลรักษาเคร่ืองประกอบการแต่งกาย เขม็ ขดั หมวก ❖ ใชน้ ้ายาเช็ดทาความสะอาดและเก็บไวใ้ นถุงผา้ เพ่ือ ป้องกนั ฝ่ นุ ละออง ❖ ยดั ไส้กระเป๋ าดว้ ยกระดาษหนังสือพิมพ์ จะช่วยรักษา รูปทรงของกระเป๋ าได้ ❖ แขวนตรงส่วนหวั เขม็ ขดั กบั ตะขอแขวน ❖ หากเป็นเขม็ ขดั ผา้ ใบ ใหซ้ กั และตากใหแ้ หง้ ❖ หากเป็นเขม็ ขดั หนงั ใหใ้ ชแ้ ปรงปัดฝ่ นุ แลว้ ขดั ❖ ไม่วางสายเขม็ ขดั พาดกบั ราว เพราะจะเสียรูปทรงไดง้ ่าย ❖ หากหมวกเป้ื อน ให้ใชน้ ้าสบู่ หรือน้ายาลา้ งจานผสมกบั น้าแลว้ ใชแ้ ปรงสีฟันถูบริเวณรอยเป้ื อนเบา ๆ ❖ การซักหมวกท้งั ใบ ให้ใชม้ ือซักเท่าน้นั หา้ มใชเ้ คร่ืองซัก ผา้ ในการซกั เพราะจะทาใหเ้ สียรูปทรงไดง้ ่าย

ตวั อย่าง : ผลติ ภณั ฑ์ทใ่ี ช้ในการดูแลรักษาเครื่องประกอบการแต่งกาย นา้ ยาล้างเคร่ืองเงิน ใชข้ จดั คราบสิ่งสกปรกบนเคร่ืองเงิน ช่วยใหผ้ วิ ของโลหะสะอาดและเงางาม นา้ ยาขดั เครื่องหนัง ใชข้ จดั คราบสิ่งสกปรกบนเคร่ืองหนงั และเพิ่ม ความเงางามใหก้ บั เคร่ืองหนงั ครีมทาความสะอาดอเนกประสงค์ ใชข้ จดั คราบสิ่งสกปรกบนวสั ดุต่าง ๆ ไดห้ ลาย ชนิด เช่น หนงั ผา้ แกว้ พลาสติก

ตวั อย่าง : ผลติ ภณั ฑ์ทใ่ี ช้ในการดูแลรักษาเคร่ืองประกอบการแต่งกาย นา้ ยาขจดั กลน่ิ รองเท้า ใชข้ จดั กลิ่นอบั ในรองเทา้ ยบั ย้งั การ เจริญเติบโตของเช้ือแบคทีเรีย นา้ ยาเช็ดเลนส์แว่นตา ใชท้ าความสะอาดเลนส์ ฆ่าเช้ือรา ฆ่าเช้ือโรค ขจดั คราบมนั ที่เกิดบนเลนส์ นา้ ยาเคลือบรองเท้า ใชเ้ คลือบรองเทา้ เพื่อป้องกนั น้าและ สิ่งสกปรกต่างๆ เปรอะเป้ื อนบนรองเทา้

กจิ กรรมวนั นี้ คร้ังที่ 2 ให้นักเรียนจดั เกบ็ เสื้อผ้าของนักเรียน โดยให้พบั เสื้อผ้า จานวนอย่างน้อย 10 ชิ้น ประกอบไปด้วย เสื้อ กางเกง ถุงเท้า หรือ ชุดช้ันใน ใส่ในกระเป๋ าสาหรับเดนิ ทาง หรือพบั เกบ็ ใส่ตู้เสื้อผ้า ถ่ายภาพส่งครู จานวน 2 ภาพ ใส่ชื่อนักเรียนในภาพด้วย

หน่วยการเรียนรู้ท่ี 1 หน่วยการเรียนรู้ท่ี 2 หน่วยการเรียนรู้ที่ 3 การงานอาชีพ หน่วยการเรียนรู้ท่ี 5 หน่วยการเรียนรู้ที่ 6 หน่วยการเรียนรู้ท่ี 7 ช้ันมธั ยมศึกษาปี ที่ 3 กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพ หน่วยการเรียนรู้ท่ี 4 หน่วยการเรียนรู้ท่ี 8 คุณครูกญั ญาณี แสนตรี กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพ โรงเรียนกีฬานครนนทว์ ทิ ยา ๖

หลกั การซ่อมแซมเสื้อผ้า ผ้ใู ช้ วธิ ีการ ค่าใช้จ่าย เม่ือทาการซ่อมแซมเสร็จ วธิ ีที่ใชใ้ นการซ่อมแซมเหมาะสม คุม้ ค่ากบั เงิน หรืองบประมาณ ผใู้ ชย้ นิ ดีที่จะสวมใส่หรือไม่ กบั ลกั ษณะการชารุดหรือไม่ ที่ใชจ้ ่ายไปหรือไม่ เครื่องมือ เครื่องใช้ เวลา มีอุปกรณ์ เคร่ืองมือ เครื่องใชพ้ ร้อม ใชเ้ วลาในการซ่อมแซมมากนอ้ ยเพยี งใด สาหรับการซ่อมแซมหรือไม่ ซ่อมแซมแลว้ ใชง้ านไดน้ านเท่าใด

การสอย วธิ ีการซ่อมแซมเสื้อผ้า การปะ สอยซ่อนด้าย การเนา ปะด้านนอก สอยพนั ปะด้านใน เนาเท่ากนั สอยฟันปลา เนาไม่เท่ากนั เนาเฉียง

การเยบ็ ตะเขบ็ วธิ ีการซ่อมแซมเสื้อผ้า การตดิ กระดุม ตะเข็บธรรมดา การด้น การชุน กระดุมแป๊ บ ตะเข็บคู่ กระดุมแบบไม่มกี ้าน ตะเข็บล้ม ด้นตะลยุ ชุนรังผงึ้ กระดุมแบบมกี ้าน ด้นถอยหลงั การทารังดุม รังดุม (มือ)

การซ่อมแซมกระเป๋ าเสื้อ วสั ดุ อปุ กรณ์ทใ่ี ช้ TIP : การเลือกเข็มให้เหมาะสมกบั การตดั เยบ็ ❑ เขม็ สอย / เขม็ หมุด / จกั รเยบ็ ผา้ เขม็ เยบ็ ผ้า No. กว้าง (มม.) ยาว (มม.) ชนิดของผ้า ❑ ดา้ ยสีเดียวกบั ผา้ หรือสีใกลเ้ คียง ❑ กรรไกรตดั ผา้ สาหรับ 6 0.78 31.8 ผา้ วลู ผา้ ฝ้ายเน้ือหนานุ่ม เสื้อผ้า 7 0.71 30.3 ผา้ วลู ผา้ ฝ้าย ผา้ ลินิน ทวั่ ไป 8 0.64 28.8 ผา้ ฝ้ายชนิดบาง ผา้ ขนสตั วช์ นิดบาง 9 0.56 27.3 ผา้ ฝ้ายชนิดบาง ผา้ ไหม หมายเหตุ : เข็มขนาดใหญ่เหมาะสาหรับผ้าทมี่ เี นื้อหนา ส่วนเข็มทมี่ ขี นาดเรียวยาวเหมาะสาหรับผ้าเนื้อบาง

การซ่อมแซมกระเป๋ าเสื้อ ข้นั ตอนการซ่อมแซม 1 2 3 4 1) ตรวจสอบลกั ษณะของตะเขบ็ เดิม เพื่อจะ ไดเ้ ยบ็ ตะเขบ็ ในลกั ษณะเดียวกนั จากน้นั ใชก้ รรไกรตดั เส้นดา้ ยที่หลุดรุ่ยออกจน หมด 2) ใชเ้ ขม็ หมุดกลดั ผา้ ตามแนวตะเขบ็ ให้แน่น หรือใชว้ ธิ ีการเนาตะเขบ็ ตามแนวเดิมของ เสน้ เยบ็ 3) ใชเ้ ขม็ สอยเยบ็ ดว้ ยวธิ ีการดน้ ถอยหลงั หรือใชจ้ กั รเยบ็ ตามแนวเส้นเยบ็ ที่เนาไว้ 4) ตดั ดา้ ยออกใหเ้ รียบร้อย แลว้ นาไปรีด ใหเ้ รียบ

หลกั การตกแต่งเสื้อผ้า ผู้ใช้ วธิ ีการ ค่าใช้จ่าย ออกแบบเหมาะสมกบั เพศ วยั วธิ ีท่ีใชใ้ นการตกแต่งเหมาะสม คุม้ ค่ากบั เงิน หรืองบประมาณ รูปร่าง และบุคลิกภาพของผสู้ วมใส่ กบั ลกั ษณะของเส้ือผา้ หรือไม่ ที่ใชจ้ ่ายไปหรือไม่ หรือไม่ เครื่องมือ เครื่องใช้ เวลา มีอุปกรณ์ เคร่ืองมือ เคร่ืองใช้ ใชเ้ วลาในการตกแต่งมากนอ้ ยเพียงใด พร้อมสาหรับการตกแต่งหรือไม่ ตกแตง่ แลว้ ใชง้ านไดห้ รือไม่

เพนต์เสื้อด้วยสีชอล์กเขยี นผ้า วสั ดุ อุปกรณ์ทใ่ี ช้ TIP : สีสาหรับเพนต์เสื้อ ❑ เส้ือ สีอกี ประเภทหนึ่งทน่ี ิยมนามาใช้ในการเพนต์เสื้อ ❑ สีชอลก์ เขียนผา้ คือ “สีอะคริลกิ สาหรับการเพนต์เสื้อ” หลงั จากการลงสีเสร็จ ❑ ดินสอ / กระดาษแขง็ จะต้องรอให้ผ้าแห้ง จากน้ันใช้ผ้าสะอาดวางทบั ก่อนรีดด้วยความ ร้อนปานกลางนาน 3-5 นาที เพ่ือช่วยเพมิ่ ความคงทน ในการยดึ เกาะของสีให้มีมากยง่ิ ขึน้

เพนต์เสื้อด้วยสีชอล์กเขยี นผ้า ข้นั ตอนการตกแต่ง 1 2 4 1) ตดั กระดาษแข็งให้มีความกวา้ งและความยาว 3 เท่ากบั ขนาดของเส้ือ จากน้นั ใส่เขา้ ไปในตวั เส้ือ จะช่วยให้เส้ือมีความแข็ง คงรูปไดด้ ี ใชด้ ินสอ ร่างภาพตามตอ้ งการลงบนเส้ือ โดยวาดเป็นเส้น บาง ๆ จนเต็มพ้ืนที่ แลว้ วาดเก็บรายละเอียดท่ี ตอ้ งการใหค้ รบ 2) ใช้สีชอล์กเขียนผา้ ระบายสีตามตอ้ งการลงบน เส้ือใหเ้ รียบเนียน 3) ใช้สีชอล์กเขียนผา้ สีดาตัดขอบ เพื่อให้ภาพดู สวยงามและชดั เจนยง่ิ ข้ึน 4) นาไปรี ด โดยใช้ผ้าปูทับบริ เวณท่ีวาดภาพ จากน้นั จึงนาไปซกั ใหเ้ รียบร้อย

หลกั การดัดแปลงเสื้อผ้า ผู้ใช้ วธิ ีการ ค่าใช้จ่าย มีการดดั แปลงที่เหมาะสมกบั เพศ วยั วธิ ีท่ีใชใ้ นการดดั แปลงเหมาะสม คุม้ คา่ กบั เงิน หรืองบประมาณ รูปร่าง และบุคลิกภาพของผสู้ วมใส่ กบั ลกั ษณะของเส้ือผา้ หรือไม่ ท่ีใชจ้ ่ายไปหรือไม่ หรือไม่ เครื่องมือ เครื่องใช้ เวลา มีอุปกรณ์ เคร่ืองมือ เครื่องใช้ ใชเ้ วลาในการดดั แปลงมากนอ้ ยเพียงใด พร้อมสาหรับการดดั แปลงหรือไม่ ดดั แปลงแลว้ ใชง้ านไดห้ รือไม่

เปลยี่ นเสื้อตวั เก่าให้เป็ นเสื้อตวั ใหม่ วสั ดุ อุปกรณ์ทใ่ี ช้ 1 2 ❑ เส้ือ / ลูกปัดร้อยผมสีต่างๆ ❑ สีชอลก์ เขียนผา้ / กรรไกรตดั ผา้ ❑ ไมบ้ รรทดั ตรง / ไมบ้ รรทดั โคง้ 34

เปลยี่ นเสื้อตวั เก่าให้เป็ นเสื้อตวั ใหม่ ข้นั ตอนการดดั แปลง 1) ใชไ้ มบ้ รรทดั โคง้ วางทาบบริเวณไหล่ ใชช้ อลก์ เขียนผา้ ลากเส้นตามวงโคง้ ของแขนเส้ือท่ีตอ้ งการตดั ออก ใชก้ รรไกรตดั ผา้ ตดั ตามรอยท่ีวาด พบั ก่ึงกลางของเส้ือเพ่ือดูวา่ บริเวณท่ีตดั เท่ากนั หรือไม่ หากไม่เท่ากนั ควรตดั ให้เรียบร้อย ใชไ้ มบ้ รรทดั ตรงวดั ก่ึงกลางของ คอเส้ือ ใชช้ อลก์ เขียนผา้ กาหนดจุดก่ึงกลางจากเส้นตรงเขา้ หาจุดที่กาหนดใหเ้ ป็นตวั วี ใชก้ รรไกรตดั คอเส้ือ จากน้นั ใชไ้ มบ้ รรทดั ตรงวางทาบ วดั ระยะความสูงตามตอ้ งการ ใชช้ อลก์ เขียนผา้ ขีดเส้นไว้ เพ่ือใหก้ ารตดั มีความสูงเท่ากนั 2) ใชก้ รรไกรตดั ผา้ ตดั ชายเส้ือบริเวณก่ึงกลางของเส้ือยาวมาถึงแนวท่ีกาหนดไวเ้ ป็นเสน้ ตรง โดยแบ่งการตดั ออกเป็น 4 ชิ้นใหญ่ ตดั ชายเส้ือเป็นเส้นตรงขนาดประมาณ 1 เซนติเมตร จนครบท้งั ตวั เส้ือ 3) ขมวดชายเส้ือแตล่ ะเสน้ เป็นปม แลว้ มดั ใหแ้ น่นจนครบทุกเสน้ 4) นาลูกปัดร้อยผมสีต่าง ๆ มาร้อยที่ชายเส้ือแต่ละเส้น ขมวดชายเส้ือแต่ละเส้นเป็ นปม มดั ให้แน่นจนครบทุกเส้น เพ่ือป้องกนั ลูกปัดหลุด

หลกั การตดั เยบ็ ผู้ใช้ วธิ ีการ ค่าใช้จ่าย มีการออกแบบท่ีเหมาะสม เอ้ือประโยชน์ วธิ ีท่ีใชใ้ นการตดั เยบ็ เหมาะสมกบั คุม้ คา่ กบั เงิน หรืองบประมาณ ตอ่ การใชง้ าน หรือวตั ถุประสงคท์ ่ีต้งั ไว้ ลกั ษณะของชิ้นงานที่ตอ้ งการตดั เยบ็ หรือไม่ ท่ีใชจ้ ่ายไปหรือไม่ หรือไม่ เคร่ืองมือ เครื่องใช้ เวลา มีอุปกรณ์ เครื่องมือ เครื่องใช้ ใชเ้ วลาในการตดั เยบ็ มากนอ้ ยเพียงใด พร้อมสาหรับการตดั เยบ็ หรือไม่ ตดั เยบ็ แลว้ ใชง้ านไดต้ ามวตั ถุประสงค์ หรือไม่

การตัดเยบ็ กางเกงนอน 12 3 1. การวดั ตวั การตดั กางเกงจะมีการวดั ตวั 3 ตาแหน่ง ดงั น้ี ❖ วดั รอบเอว โดยวดั ใหพ้ อดี ❖ วดั รอบสะโพก โดยวดั ส่วนที่ใหญ่ท่ีสุดของสะโพกและวดั ใหพ้ อดี ❖ วดั ความยาวของตัวกางเกง โดยวดั จากเอวลงไปถึงจุดที่ตอ้ งการ

2. การสร้างแบบตัดแผ่นหน้า 3. การสร้างแบบตดั แผ่นหลงั ก่อนสร้างแบบ ใหพ้ บั คร่ึงกระดาษสร้างแบบตามแนวเสน้ 1-3-2 ดงั ภาพ ❖ จุด 4-9 = 2 เซนติเมตร ❖ จุด 1-2 เท่ากบั ความยาวของกางเกง ❖ จุด 9-10 = 3 เซนติเมตร ❖ จุด 1-3 เท่ากบั รอบสะโพกหาร 3 บวก 1 เซนติเมตร ❖ ขีดเส้น 1-10 เป็นเส้นเอวหลงั ❖ จุด 1-4 เท่ากบั รอบสะโพกหาร 4 บวก 1 เซนติเมตร ❖ จุด 5-11 = 11-12 เซนติเมตร ❖ จุด 3-5 เท่ากบั เสน้ 1-4 ขีดเส้น 4-5 ❖ จุด 6-12 = 5 เซนติเมตร ❖ จุด 5-7, 5-6 เท่ากบั 7 เซนติเมตร ขีดเส้นโคง้ 7-6 ❖ จุด 12-13 = 1 เซนติเมตร ❖ จุด 2-8 เท่ากบั 22-23 เซนติเมตร ❖ ขีดเส้นโคง้ เป้า 10-11-13 ❖ ขีดเส้น 13-14 ❖ ขีดเส้น 14-2 เป็นเส้นปลายขา 4. การลอกเส้นแผ่นหลงั ❖ พบั เส้น 1-2 ❖ ค ลี่ ก ร ะ ด า ษ อ อ ก จ ะ ไ ด้เ ส้ น แ ผ่น ห ลัง ❖ กดรอยเสน้ 1-10 ดงั ภาพ เพื่อป้องกนั การผิดพลาดให้เขียนคา ❖ กดรอยเสน้ 10-11-13 วา่ “แผน่ หนา้ ” และ “แผน่ หลงั ” ท่ีกดรอย ❖ กดรอยเสน้ 13-14 ลอกเส้นแลว้ ❖ กดรอยเสน้ 14-2

5. การสร้างเส้นเผื่อพับปลายขา ❖ วัดระยะเส้น 15-16-17 ให้หา่ งจากเสน้ ❖ กดรอย 8-16, 16-17, 17-14 8-14 = 3 เซนติเมตร จะได้เสน้ พบั ปลายขา ดงั ภาพ ❖ พบั กระดาษทีเส้น 8-14 6. การสร้างเสน้ เผอื่ พับขอบเอว ❖ ขีดเสน้ ขอบเอวหน้าถึงเอวหลงั จากจดุ 4-10 ❖ วัดระยะ 18-4, 19-0 เท่ากับความกว้างของยางยืด ทใี ชใ้ สข่ อบเอวบวก 1 เซนตเิ มตร ❖ พับกระดาษทีเสน้ 4-10 กดรอย 4-18, 18-19, 19-10 จะ ได้เส้นขอบเอว ดงั ภาพ 7. การสร้างเส้นเผอื่ ตะเข็บและ เขยี นเคร่อื งหมายบนแบบตดั ❖ เผือตะเขบ็ ทกุ ดา้ น ดา้ นละ 1.5 เซนตเิ มตร ❖ เขียนเครืองหมายและรายละเอียดต่าง ๆ บนแบบตัดให้ ชดั เจน เพอื ป้องกันความผดิ พลาดเมือตดั ผ้า ดงั ภาพ

8. การวางแบบตัดและการตัดผ้า 9. การเยบ็ ❖ ตดั ผา้ ตามแบบตดั จานวน 2 ชิ้น โดยวางแบบ ❖ พบั เยบ็ ปลายขาท้งั 2 ชิ้น ตัดให้เคร่ื องหมายเกรนผ้าบนแบบตัด ❖ นาผา้ ท้งั 2 ชิ้น มาประกบกนั ทางดา้ นนอกที่มีลวดลายชดั เจน ขนานกบั แนวริมผา้ ❖ เยบ็ ตะเขบ็ เป้าหนา้ และตะเขบ็ เป้าหลงั พร้อมท้งั เยบ็ กนั ตะเขบ็ รุ่ยใหเ้ รียบร้อย ❖ เยบ็ ตะเขบ็ ที่อยใู่ ตเ้ ป้าขา โดยจบั ส่วนเป้าหนา้ และเป้าหลงั มาประกอบกนั แลว้ เยบ็ กนั รุ่ย ❖ จัดวางผา้ ให้พอดีกับแบบ เพ่ือให้ผ้าส่วน ❖ พบั เยบ็ รอบกางเกง โดยเวน้ ระยะการเยบ็ ไวส้ อดยางยดื ประมาณ 2 เซนติเมตร ท่ีเหลือสามารถนาไปใชป้ ระโยชน์อยา่ ง อื่น ❖ ใส่ยางยดื ขอบเอว ดงั ภาพ ได้ จากน้นั จึงตดั ผา้ ตามแบบ ❖ เยบ็ ปิ ดรอยที่เวน้ ไวใ้ ส่ยางยดื ❖ ตรวจสอบความเรียบร้อย ความถูกตอ้ ง หากมีจุดใดบกพร่องควรแกไ้ ขใหเ้ รียบร้อย ❖ รีดดา้ นในกางเกงใหต้ ะเขบ็ เรียบ แลว้ กลบั เอาดา้ นนอกของกางเกงออกใหเ้ รียบอีกคร้ัง

การสวมเส้อื ผา้ ที่สะอาด มีส่วนชว่ ยในการเสริมสรา้ งบคุ ลิกภาพให้แก่ตนเองได้อย่างไร ชว่ ยใหเ้ กิดความมัน่ ใจ สร้างความประทบั ใจ เสริมสร้างบคุ ลกิ ภาพ มสี ขุ อนามยั ท่ีดี เปน็ ทีช่ ืน่ ชมของคน ในตนเอง ใหแ้ กผ่ พู้ บเหน็ ของตนให้ดูดี ปราศจากโรคผวิ หนัง ทีอ่ ยรู่ อบขา้ ง

การงานอาชีพ ช้ันมธั ยมศึกษาปีที่ 3 กล่มุ สาระการเรียนรู้การงานอาชีพ THANK YOU โทร. 0949234774 E-mail [email protected] คุณครูกญั ญาณี แสนตรี กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพ โรงเรียนกีฬานครนนทว์ ทิ ยา ๖