Seminar in Strategic Design-Thinking and Planning for Policy Implementation and creating a High Performance Workplace: การคดิ เชิง Design เพือนํานโยบายสู่การปฏบิ ัติ และพฒั นาองค์กร รัฐ ธนาดเิ รก, Ph.D. 12 มถิ ุนายน 2019
Design Thinking ทเี ราคุ้นเคย (Tactical Level) 2
ตวั อย่างของ Design Thinking ในระดบั Tactic ทเี ราคุ้นเคย (และ ไม่คุ้นเคย) a) b) Flexibility & Trade-off Design c) d) 3
Gamification Expectation Effect 4
Classical Conditioning Blue Effect Affordance Effect Nudge 5
Design Thinking Principle Observable องค์ประกอบ และ รูปทรง, สีสัน, และ การทาํ งานของระบบ ความรู้สกึ และ (Component สุนทรียภาพ (Shape, Color, Emotion และ and Functionality) Aesthetics) Not Observable วัตถุประสงค์ (Objective) และ คุณประโยชน์ (Contribution) ท#ตี ้องการสร้าง 6
Design Thinking Principle และ ตวั อย่าง Practice (การปฏบิ ัต)ิ
Key Question: เราจะนําหลกั ของ Design Thinking ไปใช้เพือพฒั นาคุณภาพ, เพมิ ประสิทธิภาพให้กบั งาน และ องค์กร, และ สร้างประโยชน์ต่อสังคม (ได้อย่างไร?) 8
“เรียนรู้หลักการนีเ- พ#อื อะไร?” เราสามารถผสมผสานหลกั ของ Design และ Strategic Thinking เข้าด้วยกนั เพือ… • นํานโยบายสกู่ ารปฏิบตั ิและสร้างประโยชน์ให้ได้อย่างเป็นรูปธรรม • เพ\"ิมความรู้และทกั ษะในการเขียนและนําเสนอโครงการ ที\"จะชว่ ยให้ได้มาซง\"ึ ทรัพยากรที\"จําเป็นตอ่ การขบั เคลอื\" น (เขียนและนําเสนอโครงการที\" Sell ได้) 9
Contribution ของแผนฯ ต่อการพฒั นาประเทศ • ความท้าทายในการนํานโยบายสกู่ ารปฏิบตั ิ คอื การ Crystallize เจตนารมณ์ของนโยบายให้ไปส…ู่ การปฏิบตั ทิ ี\"เป็นรูปธรรม และสร้างประโยชน์ให้เป็นที\"ประจกั ษ์ชดั (และ/หรือ ประเมินความสาํ เร็จได้) แต่บ่อยครัง1 ที\"นโยบายท\"ีมาจากเจตนารมณ์ที\"ดี ไมไ่ ด้ถกู นําปฏบิ ตั ใิ ห้เกิดผลตามที\"ได้ตงั1 ไว้ “ทงั- นีเ- ป็ นเพราะว่าขาดการใช้ หลักการกาํ หนดกลยทุ ธ์เป็ นตวั เช#ือม”
แผนฯ และการ “Sell-แผนฯ” (ภาคทฤษฎ)ี Reaction (อนมุ ตั ิ/Approve/สนบั สนนุ ผ้คู ดิ และ แผนฯ-โครงการ-รายงาน นําเสนอ นําเสนอแผนฯ และ/หรือ ทิศทางการพฒั นาองค์กร เจ้าของทรัพยากร (Resource- Holder & Top Executives)
Agenda วัตถปุ ระสงค์: Example & Overview • นโยบายสกู่ ารปฏบิ ตั ิ & Sell แผนฯ Foundation: • หลกั การพืน1 ฐาน (ท\"ีมกั ถกู มองข้าม)- ”กระดมุ เม็ดแรก ทไี\" มเ่ คยถกู กลดั ” การผสมผสานระหว่าง Design Thinking กบั Strategic Planning การประยกุ ต์หลักการของ Design Thinking กบั Strategic Planning ให้เข้ากบั บริบทของกรมฯ 12
Agenda • Objective and Overview • Key Competency ท\"ีจําเป็นตอ่ การกําหนดกลยทุ ธ์ที\"ดี และ ทําให้แผนฯ Sell ได้ (แตถ่ กู มองข้าม และจําเป็นตอ่ การพฒั นาบคุ ลากรใน 21st Century) • ความสมั พนั ธ์ระหวา่ ง Strategic Design Thinking และ Key Competency ใน 21st Century • Strategic Design Thinking 13 – Design System ของ Goals (หรือ Problems ที\"ต้องการ Solve) – Design System ของ Solution (หรือ วธิ ีการ Solve Problems) – Design System ของ Implementation (หรือ การนํา Solution สกู่ ารปฏบิ ตั ิ) • Case Studies: สามก๊ก – ยทุ ธศาสตร์สามก๊ก การ Design System ของ Goals – ขงเบ้งยืมลกู เกาทณั ฑ์ การ Design System ของ Solution และ Implementation • Application ของ Design Thinking ในบริบทของกรมฯ • สรุป: ถาม-ตอบ
องค์ความรู้ทเี อือ8 ต่อการกาํ หนดทศิ ทางการพฒั นา นํานโยบายสู่การปฏบิ ตั ิ และ Sell แผนฯ (แต่มกั ถูกมองข้าม) 14
องค์ความรู้ทเี อือ8 ต่อการกาํ หนดทศิ ทางการพฒั นา นํานโยบายสู่การปฏิบัติ และ Sell แผนฯ ความรู้ท#เี ป็ นหลักการ ทกั ษะและความม่งุ มน\"ั ในการนําประสบการณ์และหลกั การที\" (Conceptual Knowledge) ผา่ นการเจียระไน ไปสร้างประโยชน์และเพมิ\" คณุ คา่ ให้ชีวติ ย#งิ มีหลักการมาก กย็ #งิ มี: เคร#ืองมือเพ#ือเจียระไนประสบการณ์ ได้มาก และ (Fluidization) 15 สามารถนําประสบการณ์ท#เี จยี ระไนแล้ว ความรู้จากประสบการณ์ ไป สร้างประโยชน์และเพ#มิ คุณค่าได้มาก (Domain Knowledge) เจียระไนประสบการณ์/ปรากฏการณ์ ย#งิ มีประสบการณ์มาก เพื\"อนําไปใช้ประโยชน์ กย็ #งิ Fluid มาก (วชิ าเฉพาะทาง: แพทย์, กฎหมาย, วศิ วะ, สถิติ, เภสชั , บญั ชี, ฯลฯ) เจียระไนประสบการณ์/ปรากฏการณ์ เพือ\" เพมิ\" ความเข้าใจ ทกั ษะและความม่งุ มนั\" ในการเจียระไน (ศาสตร์ตา่ งๆ: Physics, เคมี, ชีวะ, คณิตศาสตร์, ประสบการณ์ให้เป็นหลกั การ ศลิ ปศาสตร์, รัฐศาสตร์, นิเทศศาสตร์ ฯลฯ) (Crystallization) 15
องค์ความรู้ทเี อือ8 ต่อการกาํ หนดทศิ ทางการพฒั นา นํานโยบายสู่การปฏบิ ัติ และ Sell แผนฯ Systematic/ Systems Thinking
Mis-Learning & Mis-Educating Under-Utilization of Education รากของปัญหาทที าํ ให้การศึกษาไม่ถูกนํามาใช้ประโยชน์ หลักวชิ าการ/หลักการ การปฏบิ ตั /ิ การดาํ เนินชวี ติ Mis-Learning Mis-Educating ภารกิจท\"ีสําคญั และเร่งดว่ น • เรียนรู้/รับรู้ ในสงิ\" ทีถ\" กู เจียระไนมาแล้ว แต่ • สอนวธิ ีทํา แต่ ไมไ่ ด้สอนวิธีคดิ หรือ ภารกิจเร่งดว่ นที\"มาจาก คนสําคญั ไมร่ ับรู้ (หรือ ใสใ่ จ) วา่ เพ\"ือเจียระไน สงิ\" ที\"เกิดในชีวิต ให้ “สง\"ิ ทเี\" รียน กลบั มาเป็นสง\"ิ ท\"ีสอนให้ทํา การตอบสนองอยา่ งรวดเร็ว • สอนให้รู้วิธีทํา แตไ่ มเ่ จียระไนให้ ถกู เจียระไนมาได้อยา่ งไร” รู้วา่ สงิ\" ที\"ทํา จะนําไปสร้างและ เส้นแบง่ (กําแพง) ระหว่าง และ จะนําไปประยกุ ต์ใช้ เพ\"มิ คณุ คา่ ให้กบั ชีวิตได้อยา่ งไร ความรู้ในห้องเรียน และ การดํารงชีวติ • สอนให้หาคาํ ตอบที\"ถกู แตไ่ ม่ “ในสถานการณ์ทีน\" อกเหนือจาก สอนให้ตงั1 คาํ ถามท\"ีดี 17 ท\"ีถกู ถามในห้องเรียนได้อยา่ งไร” • สง\"ั ให้ทําแบบฝึกหดั แตไ่ มผ่ กู โยง • ทาํ การบ้าน/อา่ นหนงั สอื ตามท\"ีถกู สง\"ั แต่ ถ้าไมถ่ กู สงั\" ก็จะไมบ่ อกตวั เองให้อา่ น และ และ Apply แบบฝึกหดั ให้เข้า ผกู โยงสงิ\" ท\"อี า่ นเพอ\"ื พฒั นาชีวิต กบั การดาํ รงชีวิต • เรียนเพื\"อค้นหาคําตอบทถ\"ี กู แตไ่ มค่ ิดตงั1 • สง\"ั ให้ขยนั แตไ่ มบ่ อกวา่ ขยนั เพ\"ือ สร้ างประโยชน์อะไร คําถามทีด\" ี และ เรียนแบบ Quick-Fix • บอกวา่ สงิ\" ท\"ีทํานนั1 มีคณุ คา่ แต่ เพอ\"ื ให้สง่ งานได้อยา่ งไมน่ า่ เกลยี ด บอกไมไ่ ด้วา่ มีคณุ คา่ ที\"เป็น • เรียนโดยคดิ วา่ คําตอบท\"ถี กู มีคําตอบ รูปธรรมอยา่ งไร และจะเพมิ\" เดียว และ ต้องเป็นไปตามทถี\" กู สง\"ั แตไ่ ม่ เรียนเพ\"ือคดิ หาเหตผุ ล เพื\"อให้คาํ ตอบเป็น คณุ คา่ ให้สิ\"งที\"ทําได้อยา่ งไร ท\"ียอมรับ • มองวา่ การทําการบ้าน หรือศกึ ษาหา ความรู้เพม\"ิ จากทเี\" รียน คือ การเพิ\"มภาระ (เพราะทาํ ให้ชีวติ ผดิ ปกติ) ไมใ่ ช่ Solution เพื\"อเพิ\"มความแตกฉาน • มองวา่ การเจียระไน และบริหารอยา่ งมี หลกั การเป็นสง\"ิ ท\"ีดี แตไ่ มจ่ ําเป็นต้องทํา
องค์ความรู้ทเี อือ8 ต่อการกาํ หนดทศิ ทางการพฒั นา นํานโยบายสู่การปฏิบัติ และ Sell แผนฯ • บรรล-ุ สร้างประโยชน์ในระดบั ที\"ไมเ่ คยบรรลไุ ด้-หรือ • หา สร้าง และ ขยายทรัพยากรที\"มีได้มากขนึ 1 แก้ปัญหาท\"ีเรือ1 รัง ยาก และท้าทายได้ในเวลาที\"กําหนด • นําสิ\"งท\"ีมีอยรู่ อบตวั มาใช้ประโยชน์ได้มาก • แก้ปัญหา พฒั นา รองรับความท้าทายได้อยา่ งยง\"ั ยืน และ หลากหลาย • มองในมมุ ท\"ีไมเ่ คยมอง และสร้างประโยชน์ • Problem identification/Goal Setting • Solution Finding และกําหนด Action Plan จากมมุ มองท\"ีแตกตา่ งได้ (มองทกุ อยา่ งงเป็น • สร้างประโยชน์ได้มาก โดยไมต่ ้องทําเพมิ\" มาก และใช้ ประโยชนืได้หมด) ประโยชน์จาก ทรัพยากรท\"ีมี (และ ที\"หาได้) ได้มากที\"สดุ • เปรียบเทียบ (หาความเหมือน-ตา่ ง, สงู -ตํ\"า, ช้า-เร็ว), • Ask Why? และ Why not? มากกวา่ What & How? • จดั กลมุ่ และ แยกแยะ • ถงึ แม้วา่ ท\"ีทําอยจู่ ะดอี ยแู่ ล้ว แต่ นา่ จะทําได้ดกี วา่ • เหมาะสมกบั กลมุ่ นี 1แต่ อาจไมเ่ หมาะสมกบั อีกกลมุ่ • เช\"ือมโยง หาความสมั พนั ธ์ ระบทุ ี\"มาท\"ีไป • เหมาะสม ณ ตอนนี 1แต่ อาจไมเ่ พียงพอสําหรับอนาคต • อธิบายการเปล\"ียนแปลง • Questions- มากกวา่ Answers- Focused • Something Acceptable may not be Complete
Position ของหลกั การ Strategic Design Thinking และ วตั ถุประสงค์ของการเรียนรู้ Systematic + Strategic Design Thinking Strategic + Creative Thinking
ความสัมพนั ธ์ระหว่าง Strategic Design Thinking และ Strategic, Systematic, และ Creative Thinking ตงั 1 โจทย์ System ของโจทย์ • Creative ในการกําหนด (ความเชื\"อมโยงระหว่าง โจทย์ ท\"ีนา่ สนใจและ Sell ได้ นําวธิ ีแก้โจทย์ เปา้ หมายหลกั และเปา้ หมายรอง สกู่ ารปฏิบตั ิ • Creative ในการ Design System ของวธิ ีแก้โจทย์ ระบบของโจทย์ เพ\"ือทําเรื\"องยาก System of Solution ให้เป็นเร\"ืองงา่ ย และนาํ เสนอให้ ได้นา่ สนใจ System ของ การนําวธิ ีแก้โจทย์ส่กู ารปฏิบตั ิ • Creative ในการ Design Solution และ/หรือ ระบบ System of ของ Solution ทแี\" ก้โจทย์ที\" Implementation ท้าทายได้ และใช้ทรัพยากรให้ เกิดประโยชน์สงู สดุ • Creative ในการ Design วิธีการนํา Solution สกู่ ารปฏิบตั ิ และ Manage ทรัพยากร (คน, เงนิ , Equipment, Infra.) เพือ\" ให้แก้โจทย์ (หรือ ทําให้ Solution เกิดผลได้จริง 20
เชือมโยงความสัมพนั ธ์ระหว่าง Strategic Design Thinking และ วตั ถุประสงค์ของเนื8อหา
Case Study (1): การใช้หลกั ของกลยุทธ์ เพือ Design ระบบของโจทย์ (ตวั อย่างจากภาพยนตร์สามก๊ก --> ยุทธศาสตร์สามก๊ก) 22
กรณศี ึกษาจาก ภ.สามก๊ก: ตอน ยุทธศาสตร์สามก๊ก
Specs ของกนุ ซือในตาํ นานสามก๊ก •รู้ในหลกั ของธรรมชาติ และ •สนั ทดั ในหมากล้อม ธรรมชาตขิ องมนษุ ย์ • ชยั ชนะมาจากการกําจดั (Situation & และจํากดั Stakeholders Analysis) •เช\"ียวชาญในหลกั ดาราศาสตร์ • เติมเพ\"ือตดั และตดั เพื\"อเติม • การตดั ปัญหาต้องพิจารณา (Forecasting) ปัจจยั ในหลายมติ ิ • ใช้ภาพใหญ่เป็นตวั Guide ภาพเลก็ •รอบรู้ในตําราพิชยั สงคราม (Technic และ แนวทางแก้โจทย์)
กรณศี ึกษาจาก ภ.สามก๊ก: ตอน ยุทธศาสตร์สามก๊ก Vision/ Ultimate Goal/โจทย์หลัก: ประเทศเป็ นปึ กแผ่น Mission/Obj.: เพ#อื ให้ธรรมะครองแผ่นดนิ
ยุทธศาสตร์สามก๊ก และ การวเิ คราะห์สมรภูมิ 26
การใช้ทฤษฎกี ระถางธูป และ The Geometry of Strategy เพือกาํ หนด Position และ Design System ของ โจทย์ อํานาจ ได้ใจคน/ ทรัพยากร บารมี
ยุทธศาสตร์สามก๊ก, Loop Thinking, และ การ Design System ของ Problems (System ของ Goals) 28
ยุทธศาสตร์สามก๊ก, System ของ Goals, Design Thinking และ Logic ของกลยุทธ์ ตงั- โจทย์ (อยากได้ Z) แตกโจทย์ (ต่อยอดด้วย Y) (ของเดมิ มี X)
Case Study (2): การใช้หลกั ของกลยุทธ์ เพือ Design ระบบของ Solution (ตวั อย่างจากภาพยนตร์สามก๊ก --> ขงเบ้งยืมลูกเกาทณั ฑ์) 30
Case Study: ภ.สามก๊ก (ขงเบ้งยืมลูกเกาทณั ฑ์) เพ#อื บ่งบอกถงึ : • การคดิ แบบ Strategist (Out-of-the-Box Thinking) • ความสาํ คญั ของการคาดการณ์สถานการณ์ และ Insight ของผู้ท#จี ะให้ Resource • แนวทางการแก้โจทย์ (Solution) ท#มี าจากการใช้ Strategy Design, การพลิกแพลงใช้ประโยชน์จากส#ิงรอบตัว และ มองในส#ิงท#ผี ู้อ#ืนคาดไม่ถงึ • ตวั อย่างของการใช้ Performance Management ท#มี คี ุณภาพ 31
VDO Clip Example (1)
VDO Clip Example (2) ทาํ อะไรดี?
VDO Clip Example (3) ทาํ อะไรดี?
VDO Clip Example (4)
VDO Clip Example (5)
VDO Clip Example (6) ปฏิบัติ ตดิ ตามผล
ความสัมพนั ธ์ระหว่าง กลยุทธ์ และ ยุทธศิลป์
Application ของ การ Design System ของเป้าหมาย และ การ Design System ของ Solution (ในบริบทของ กรมทางหลวง) Key Words: เช#ือมโยง (หรือ สร้าง Alignment) ระหว่าง: • แผนยุทธศาสตร์ชาติ 20 ปี (เป้าหมายหลัก-Ultimate Goal), • แผนแม่บทการพฒั นาประเทศ 23 ด้าน (เลือกด้านท#ีเช#ือมโยงกับภารกิจของ กรมฯ)- เป้าหมายรอง-National Sub-goals, และ • แผนขับเคล#ือนกรมทางหลวง (เป้าหมายรอง-Organization Goals) • โครงการ Solution ในการบรรลุเป้าหมายรอง • การนําโครงการสู่การปฏิบตั ิ และ ระบบการบริหารเงนิ การนํา Solution สู่การปฏบิ ตั ิ เพ#ือให้เกิดผลตามเจตนารมณ์ท#ีได้ตัง- ไว้ 39
Application ของ การ Design System ของเป้าหมาย (ในบริบทของ กรมทางหลวง) มติ ครม และความจําเป็นในการกําหนด System ของ Problems ท\"ีกรมฯต้องการ Solve 40
แผนฯ และการ “Sell-แผนฯ” (ภาคปฏิบตั )ิ Reaction $$$$$ (อนมุ ตั ิ/Approve/สนบั สนนุ -ให้เงิน) ผ้คู ิด และ แผนฯ-โครงการ-รายงาน นําเสนอ นําเสนอแผนฯ และ/หรือ ทิศทางการพฒั นาองค์กร เจ้าของทรัพยากร (Resource- Holder & Top Executives)
แผนฯ และการ “Sell-แผนฯ” (ภาคปฏิบตั )ิ เจ้าของทรัพยากรบางกลุ่ม แต่ บางกลุ่ม Focus ความสนใจไปท#ี อาจ Focus Alignment ความสนใจไปท#ี (ความเช#ือมโยง ระหว่าง ความสาํ เร็จของแผนฯ แผนองค์กรและ ท#ีระบุโดย KPI’s และ แผนการพัฒนาประเทศ) มุ่งเน้น “ความเข้ม” ของ KPI’s ท#ีต้องเพ#มิ ขึน- ทุกปี
แผนฯ และการ “Sell-แผนฯ” (ภาคปฏิบัต)ิ เ พ# ือ ใ ห้ ไ ด้ ร ับ ก าร ส น ับ ส น ุนเจ้าของทรัพยากรบาง เราเลยต้องทาํ ให้เจ้าของทรัพยากกลุ่มรสFนo“ใcจเuไปหsทค#ีน็ วามภาพ” ว่าแต่ บางกลุ่ม โครงการ ท#จี ะนําไปสู่กา(รAควlปiาgมnฏเชm#ือิบมeโnตัยtง ิ อา0 Focus ความสนใจไปท#ี มี Alignment กับแผนการพฒั นาประเทศในมติ ระติ ห่าว่างงๆแผนทอ#ชีงคัด์กรเจน ความสาํ เร็จของแผนฯ • มเี ป้าหมาย ท#รี ะบบุ นตัวชีว- ัดท#ชี ัดเจน สะท้อนถงึ ประแผโนยกชแาลรนะพ์ทฒั น#ปี าระเทศและปทร#ีระะบชุโดายชKนPI’s • กลุ่มเป้าหมายจะได้รับ และมกี ารพฒั นาเป็ นท#ปี ระจกั ษปร์อะเยท่าศ)งต่อเน#ือง (เป้าหมาย เพ#มิ ขึน- และสามารถบรรลุได้มากขึน- ทกุ ปี ) • ผ่านกระบวนการจัดทาํ ท#เี หมาะสม • มีขัน- ตอนการปฏบิ ตั ทิ #ชี ัดเจนนําไปสู่ผลลัพธ์ท#เี ป็ นไปตามเป้าหมาย และ • มีแนวทางการจดั สรรทรัพยากร และบริหารความเส#ียงท#เี หมาะสม “ไม่ใช่แค่อธิบายถงึ โครงการท#:ี อยากทาํ ควรทาํ ทาํ ได้ และ กาํ ลังทาํ อยู่” Contribution Focused and Not Action Focused!!!
รายละเอยี ดของ แผนยุทธศาสตร์ชาติ 20 ปี และ แผนแม่บทการพฒั นาประเทศ (ทเี ชือมโยงกบั กรมฯ) 44
45
บทบาทของแผนแม่บทภายใต้ยุทธศาสตร์ชาต-ิ Set Up โจทย์ให้กบั รายงานของ วปอ ประเด็นท\"ี 5,6,7, และ 9 46
แผนแม่บทด้านการท่องเทยี ว (ประเดน็ ที 5) 47
แผนแม่บทด้านการพฒั นาพืน8 ที และเมืองน่าอยู่อจั ฉริยะ (ประเด็นที 6) 48
แผนแม่บทด้านการพฒั นา โครงสร้างพืน8 ฐาน Logistics และ ดิจิทลั (ประเด็นที 7) 49
แผนแม่บทด้านการพฒั นาเศรษฐกจิ พเิ ศษ (ประเดน็ ที 9) 50
Search
