ระบบสุริยะนำเสนอpdf

วชิ าวทิ ยาศาสตร์ เรื่องระบบสุริยะ ช้ันประถมศึกษาปี ที่ 4 โดย ครูทศั นีย์ เกดิ รอด ครูผ้สู อน

เอกภพหรือจกั รวาล (Universe) หมายถึง กาแลก็ ซีหลาย ๆ กาแลก็ ซีมารวมกนั อยู่ เป็นระบบ และเป็นผลรวมของสิ่งต่าง ๆ ท่ีอยใู่ นอวกาศท้งั หมด เอกภพมีระบบกาแลก็ ซี ประมาณหน่ึงแสนลา้ นกาแลก็ ซี แต่ละกาแลก็ ซีจะอยหู่ ่างกนั มาก บางกาแลก็ ซีอาจจะ อยไู่ กลกนั ถึง 1 ลา้ นปี แสง จะรวมกนั เป็นกลุ่มเรียกวา่ \"กาแลก็ ซี\" หรือ ดาราจกั ร โลก เป็นดวงดาวหน่ึงในกาแลก็ ซีของเรา หรือท่ีเราเรียกวา่ กาแลก็ ซีทางชา้ งเผอื ก

กาแลก็ ซี (galaxy) เป็นบริเวณที่ประกอบดว้ ยดาวฤกษ์ ดาวเคราะห์ บริเวณของดาว เคราะห์ ดาวเคราะห์นอ้ ย ดาวหาง อุกกาบาต รวมท้งั แก๊สและฝ่นุ ธุลีในอวกาศกาแลก็ ซี เป็นส่วนหน่ึงของเอกภพ ซ่ึงกาเนิดมาจากมวลของแกส๊ ภายใตค้ วามดนั และแรงดึงดูด ระหวา่ งกนั

• ระบบสุริยะของเราอยู่ทบี่ ริเวณขอบของกาแลก็ ซีแบบกงั หันขนาดใหญ่ ทม่ี ชี ื่อว่า “กาแลก็ ซีทางช้างเผือก” (Milky Way) ซ่ึงแปลตรงตวั ว่า “ทางนา้ นม” โดย ดวงอาทติ ย์ของเราอยู่ห่างจากใจกลางกาแลก็ ซีทางช้างเผือก” เมือ่ เราสารวจแถบนี้ อย่างละเอยี ดแล้ว จะพบว่าแถบทางชา้ งเผอื กประกอบไปดว้ ยดาวฤกษท์ อ่ี ยู่ หา่ งไกลนับพนั ลา้ นดวง แตแ่ สงจากดาวฤกษเ์ หลา่ นีส้ ่วนใหญ่ ถกู ลดทอนดว้ ยฝ่ ุน แกส๊ ทอ่ี ย่ใู นระนาบของกาแลก็ ซี

ระบบสุรยิ ะ คอื ระบบดาวทมี่ ีดาวฤกษเ์ ป็ นศูนยก์ ลางดาวฤกษน์ ีค้ อื ดวงอาทติ ย์ และมดี าวเคราะห์ (Planet) เป็ นบริวารโคจรอยู่โดยรอบ เม่ือสภาพแวดลอ้ มเออื้ อานวย ตอ่ การดารงชวี ติ สง่ิ มชี วี ติ กจ็ ะเกดิ ขนึ้ บนดาวเคราะหเ์ หลา่ นั้น หรอื บริวารของดาวเคราะห์ เองทเ่ี รียกว่าดวงจนั ทร์ (Satellite)

• ระบบสุรยิ ะ • ประกอบดว้ ย ดวงอาทติ ย์ (The sun) เป็นศนู ยก์ ลาง มีดาวเคราะห์ (Planets) 8 ดวง ท่เี ราเรยี กกนั เรยี ง ตามลาดบั จากในสดุ คือ ดาวพธุ ดาวศกุ ร์ โลก ดาวองั คาร ดาวพฤหสั ดาวเสาร์ ดาวยเู รนสั ดาวเนปจนู และยงั มีดวง จนั ทรบ์ รวิ ารของ ดวงเคราะหแ์ ตล่ ะดวง (Moon of sattelites) ยกเวน้ เพียง สองดวงคือ ดาวพธุ และ ดาว ศกุ ร์ ท่ไี ม่มีบรวิ าร ดาวเคราะหน์ อ้ ย (Minor planets) ดาวหาง (Comets) อกุ กาบาต (Meteorites) ตลอดจนกลมุ่ ฝ่นุ และก๊าซ ซง่ึ เคล่ือนท่อี ยใู่ นวงโคจร ภายใตอ้ ทิ ธิพลแรงดงึ ดดู จากดวงอาทิตย์ ขนาดของระบบสรุ ยิ ะ กวา้ งใหญ่ไพศาลมาก เม่ือเทยี บระยะทาง ระหว่างโลกกบั ดวงอาทติ ย์ ซง่ึ มีระยะทางประมาณ 150 ลา้ นกิโลเมตร

ดวงอาทติ ย์ ดวงอาทิตย์ คอื ดาวฤกษด์ วงแมท่ ่ีเป็นหวั ใจ ของระบบสรุ ยิ ะ มขี นาดประมาณ 332,830 เท่าของมวลของโลก ดว้ ยปรมิ าณมวลท่ีมีอยู่ มหาศาลทาใหด้ วงอาทิตยม์ ีความหนาแน่น ภายในท่ีสงู มากพอ จะทาใหเ้ กิดปฏกิ ิรยิ า นิวเคลียรฟ์ ิวชนั อย่างตอ่ เน่ือง และปลดปลอ่ ย พลงั งานมหาศาลออกมา โดยมากเป็น พลงั งานท่ีแผ่ออกไปในลกั ษณะของคล่ืน แมเ่ หลก็ ไฟฟ้า เชน่ แสง

• ดาวพุธ (Mercury) • ดาวพธุ เป็ นดาวเคราะหท์ อ่ี ยู่ใกล้ดวงอาทติ ยม์ ากทสี่ ุด ไม่มี ดาวบริวารและเป็ นดาวเคราะหท์ เี่ ลก็ ทส่ี ุดในระบบสุริยะ ดาว พุธใชเ้ วลาโคจรรอบดวงอาทติ ยร์ อบละ 88 วนั แตก่ ลับ หมุนรอบตวั เอง 1 รอบ ใชเ้ วลาถงึ 180 วนั เลยทเี ดยี ว น่ัน หมายความวา่ ดาวพธุ จะมีดา้ นทห่ี นั เข้าหาดวงอาทติ ย์ ยาวนานมาก เชน่ เดยี วกับดา้ นทหี่ นั ออกไปในทศิ ทางตรงกนั ข้ามกับดวงอาทติ ย์ ดงั น้ันเมอื่ มีดา้ นทดี่ าวพธุ หนั เข้าหาดวง อาทติ ยย์ าวนานประกอบกบั ไม่มชี ้นั บรรยากาศ จงึ ทาให้ พนื้ ผวิ ดาวร้อนมากสว่ นดา้ นทห่ี นั ทศิ ตรงข้ามดวงอาทติ ย์ ก็ เยน็ มากเชน่ กันดาวพธุ จงึ ไดร้ ับฉายาว่า “เตาไฟแชแ่ ขง็ ”

• ดาวศุกร(์ Venus) • ดาวศุกร์ (อังกฤษ: Venus) เป็ นดาวเคราะหท์ อี่ ยหู่ า่ งจากดวงอาทติ ย์ • เป็ นลาดบั ท่ี 2 มี ดาวศุกรเ์ ป็ นดาวเคราะหห์ นิ มีขนาดใกล้เคียงกบั โลก • บางครัง้ เรียกวา่ \"น้องสาว\" ของโลก ดาวศุกรเ์ ป็ นวตั ถุทอ้ งฟ้าทส่ี วา่ ง • ทสี่ ุดเป็ นลาดับท่ี 3 มองเหน็ ไดเ้ ฉพาะในเวลาเช้ามืดหรือหวั ค่าเทา่ นัน้ • ขณะปรากฏในทอ้ งฟ้าเวลาหวั ค่าทางทศิ ตะวนั ตกเรียกวา่ \"ดาวประจา เมือง\"และเม่อื ปรากฏในทอ้ งฟ้าเวลาเช้ามืดทางทศิ ตะวนั ออก เรียกวา่ \"ดาวประกายพรึก\" หรือ \"ดาวรุ่ง\"

โลก (Earth) โลก เป็นดาวเคราะหด์ วงเดยี วทม่ี สี ่งิ มชี วี ิตอาศยั อยู่ เน่ืองจาก มชี ้ันบรรยากาศและมรี ะยะหา่ ง จากดวงอาทติ ยท์ เ่ี หมาะสมต่อ การเจริญเตบิ โตและการดารงชีวติ ของส่งิ มชี ีวติ แตม่ พี นื้ ผวิ เป็นหนิ เช่นเดยี วกับ ดาวเคราะหช์ ้ันในดวงอ่นื ทง้ั นี้ โลกมดี วงจันทรเ์ ป็นบริวาร เป็นดวงจันทรเ์ ป็นดาวดวงเดยี วทม่ี นุษยเ์ ดนิ ทางไปสารวจ โดยการนาตัวอย่างดนิ และหนิ จากดวงจันทรก์ ลับมาตรวจวเิ คราะหบ์ นโลก

• ดวงจันทร(์ MOON) ดวงจันทรเ์ ป็ นบริวารดวงเดยี วของโลก มพี นื้ ผิวทเ่ี ป็ นของแขง็ เตม็ ไปด้วย หลุมอุกกาบาตมากมาย แสงจนั ทรท์ เ่ี รามองเหน็ นั้นเป็ นแสงอาทติ ยท์ ส่ี ะทอ้ น จากพนื้ ผิวดวงจนั ทร์ ในขณะทด่ี วงจันทรโ์ คจรรอบโลกเราจะมองเหน็ ดวงจันทรใ์ น ลักษณะทเี่ ปลย่ี นไป ตามปริมาณของบรเิ วณทไ่ี ด้รับแสงและบริเวณดา้ นมืดทหี่ นั หน้าเขา้ หาโลก เรยี กว่า ขา้ งขนึ้ ข้างแรม ปรากฏการณบ์ นโลก เชน่ การเกดิ นา้ ขนึ้ นา้ ลง ซึ่งเกดิ จากแรงโน้มถ่วงระหว่างโลกกบั ดวงจนั ทร์ และการเกดิ สุริยุปราคา และจันทรุปราคา เป็ นตน้

ดาวอังคาร (Mars) ดาวองั คาร มขี นาดเลก็ กว่าโลก เส้นผ่านศูนย์กลางราว 6,794 กโิ ลเมตร พืน้ ผิวดาวองั คารมปี รากฏการณ์เมฆและพายุฝ่ ุนเสมอ เป็ นท่ีน่าสนใจในการศึกษาของนักวทิ ยาศาสตร์เป็ นอย่างมาก เนื่องจากมีลักษณะและองค์ประกอบ ที่ใกล้เคียงกบั โลก ดาว องั คารมดี วงจนั ทร์เป็ นบริวาร 2 ดวง และมีอุณหภูมิพืน้ ผิว ค่อนข้างเยน็ อยู่ท่ีประมาณ -65 องศาเซลเซียสปัจจุบัน นักวทิ ยาศาสตร์อยู่ระหว่างการศึกษาดาวอังคารโดยการส่งยาน คิวริออสซิตีข้ นึ้ ไปศึกษาสภาพบนดาว เพื่อวเิ คราะห์ความเป็ น ไปได้ในการเป็ นโลกใบที่สอง และอาจเป็ นข่าวดีสาหรับมวล มนุษยชาติ

• ดาวพฤหสั บด(ี Jupiter) ดาวพฤหสั บดี เป็ นดาวเคราะหท์ อี่ ยู่หา่ งจากดวงอาทติ ยเ์ ป็ น ลาดบั ที่ 5 และเป็ นดาวเคราะหท์ มี่ ขี นาดใหญ่ทส่ี ุดในระบบ สุริยะและจัดเป็ น ดาวเคราะหแ์ ก๊ส ดาวพฤหสั บดมี มี วลสูง กวา่ มวลของดาวเคราะหอ์ นื่ รวมกนั ราว2.5เทา่ ดาว พฤหสั บดหี นักวา่ โลก 318 เทา่ เสน้ ผ่านศูนยก์ ลางยาวกว่า โลก 11 เทา่ และมปี ริมาตร คดิ เป็ น 1,300 เทา่ ของโลก เชอ่ื กันว่าหากดาวพฤหสั บดี มมี วลมากกวา่ นีส้ กั 60-70 เทา่ อาจเพยี งพอทจ่ี ะใหเ้ กดิ ปฏกิ ริ ิยา นิวเคลยี รจ์ นกลายเป็ น ดาวฤกษไ์ ด้

ดาวเสาร์ (Saturn) ดาวเสาร์ เป็ นดาวเคราะห์ทเ่ี ราสามารถมองเห็นได้ด้วยตาเปล่า เป็ นดาวทปี่ ระกอบไปด้วย ก๊าซและ ของเหลวสีค่อนข้างเหลืองหมนุ รอบตวั เอง 1 รอบใช้เวลา 10.2 ช่ัวโมง และ โคจรรอบดวงอาทติ ย์ 1 รอบใช้เวลา 29 ปี ลกั ษณะเด่นของดาวเสาร์ คือ มวี งแหวน ดาว เสาร์ยงั มดี าวบริวาร 62 ดวง หน่ึงในน้ันคือดวงจันทร์ไททนั (Titan) ซ่ึงถือว่าเป็ นดวง จนั ทร์ทแ่ี ปลกทส่ี ุดในระบบสุริยะจกั รวาล เพราะเป็ นดวงจนั ทร์ดวงเดยี วในระบบสุริยะทม่ี ี บรรยากาศ และมวี วิ ฒั นาการคล้ายกนั กบั โลกเลยทเี ดียว

•ดาวยูเรนัส (Uranus) • ดาวยูเรนัส หรือดาวมฤตยู เป็ นดาวเคราะหแ์ กส๊ ขนาดใหญ่ มดี วงจนั ทรบ์ ริวาร 27 ดวง หมุนรอบ ตวั เอง 1 รอบ ใช้เวลา 16.8 ช่วั โมง และโคจรรอบ ดวงอาทติ ย์ 1 รอบ ใช้เวลานานถงึ 84 ปี ดาว ยเู รนัส ประกอบดว้ ยกา๊ ซและของเหลว เช่นเดยี วกบั ดาวพฤหสั บดี และดาวเสารท์ งั้ นี้ ดาว ยูเรนัสเป็ นดาวเคราะหใ์ หญ่เป็ น ท่ี 3 รองจากดาว พฤหสั บดี และดาวเสาร์ โคจรหา่ งจากดวงอาทติ ย์ โดยเฉลี่ย 2,871 ลา้ นกโิ ลเมตร ทาใหม้ องเหน็ ดว้ ย ตาเปล่าไดย้ าก แตเ่ มอ่ื ใชก้ ลอ้ งโทรทศั น์ และรู้ ตาแหน่งแน่ชดั กจ็ ะสามารถเหน็ ไดใ้ นคนื ฟ้าใส กระจา่ ง

• ดาวเนปจนู (Neptune) • ดาวเนปจนู หรือดาวเกตุ เป็ นดาวเคราะหข์ นาดใหญเ่ ป็ นที่ 4 ในระบบสุริยะ • มีเส้นผ่านศูนยก์ ลางราว 50,000 กิโลเมตร จุโลกไดถ้ งึ 60 ดวง ระยะหา่ ง • เฉล่ยี จากดวงอาทติ ย์ 4,504 ลา้ นกโิ ลเมตร หมุนรอบตัวเองครบรอบ • ในเวลา 16 ช่ัวโมงอยู่ไกลจากโลกมากจนไม่สามารถมองเหน็ ไดด้ ว้ ยตาเปลา่ • ตอ้ งใช้กลอ้ งโทรทรรศนข์ นาดใหญ่เทา่ นั้นจงึ จะเหน็ เป็ นจดุ ริบหร่ีได้ • สง่ิ ทม่ี นุษยร์ ู้เก่ยี วกบั ดาวเนปจนู ในทุกวนั นี้ จงึ เป็ นข้อมูลทไี่ ด้มาจาก • ยาน วอยเอเจอร์ 2 ซง่ึ โคจรสารวจดาวเนปจนู ระยะใกล้ เม่ือ พ.ศ. 2532

ระบบสุริยะ แบง่ ดาวเคราะหต์ ามการคาบเกย่ี วการโคจร ดาวเคราะหว์ งใน คือดาวเคราะหท์ อี่ ยใู่ กล้ ดาวเคราะหว์ งนอก คือดาวเคราะหท์ อ่ี ยหู่ า่ งจากดวงอาทิตย์ ดวงอาทติ ยม์ ากกว่าโลกจึงมคี าบการโคจร มากกวา่ โลก จึงมคี าบการโดจรทย่ี าวกวา่ โลก ไดแ้ ก่ สน้ั กวา่ โลก ไดแ้ ก่ ดาวพธุ และดาวศกุ ร์ ดาวองั คาร ดาวพฤหสั บดี ดาวเสาร์ ดาวยเู รนสั และดาวเนปจูน

ดาวเคราะหว์ งใน และดาวเคราะหว์ งนอก

แบง่ ดาวเคราะหต์ ามลกั ษณะพนื้ ผวิ ดาวเคราะหห์ นิ คอื ดาวเคราะหท์ ม่ี พี นื้ ผิวแข็ง ดาวเคราะหแ์ ก๊ส คอื ดาวเคราะหท์ เี่ ป็ นแก๊สท่วั ทงั้ เป็ นหนิ และมชี ั้นบรรยากาศบาง หอ่ หุม้ ไว้ มี ดวง อาจมแี กนหนิ ขนาดเลก็ อยู่ภายในไดแ้ ก่ ดาว พฤหสั บดี ดาวเสาร์ ดาวยูเรนัส และดาวเนปจูน ทงั้ หมด 4 ดวง ได้แก่ ดาวพุธ ดาวศุกร์ โลก และดาวอังคาร ดาวพธุ ดาวศกุ ร์ โลก ดาวองั คาร ดาวพฤหสั บดี ดาวเสาร์ ดาวยเู รนสั ดาวเนปจนู

วตั ถทุ อ้ งฟา้ ท่เี ป็นสว่ นประกอบของระบบสรุ ยิ ะ นอกเหนือจากดาวเคราะหท์ งั้ 8 ดวง และดวงจนั ทร์ ซง่ึ เป็นบรวิ ารของดาวเคราะหต์ า่ งๆ แลว้ กย็ งั มีวตั ถทุ อ้ งฟา้ อ่นื ๆท่เี ป็นบรวิ ารของดวงอาทิตย์ ดงั นี้

ดาวเคราะหแ์ คระเป็ นวตั ถุทมี่ วี งโคจรรอบดวงอาทติ ย์ และมมี วลพอทจ่ี ะเกดิ แรงดงึ ดูดจนวัตถุมขี นาดเกอื บ ทรงกลม มวี งโคจรซอ้ นทบั หรอื ใกลเ้ คยี งกับวัตถุอนื่ ปัจจุบนั วตั ถุบนทอ้ งฟ้าในระบบสุริยะทไี่ ด้รับการยกยอ่ ง วา่ เป็ นดาวเคราะหแ์ คระเรียงลาดับจากทอี่ ยใู่ กลด้ วงอาทติ ยท์ ส่ี ุด ไปไกลทส่ี ุด มที งั้ หมด 5ดวงคอื 1.ดาวซรี ีส 2.ดาวพลูโต 3.ดาวเฮาเมอา 4.ดาวมาคมี ี 5.ดาวอรี ีส ดาวซีรสี ดาวพลโู ต ดาวเฮาเมอา ดาวมาคมี าคี ดาวอรี สี

ดาวซรี ีส ซรี สี เป็นดาวเคราะหแ์ คระท่อี ยใู่ กลด้ วงอาทติ ยท์ ่สี ดุ และเป็นดาว เคราะหแ์ คระดวงเดียวท่อี ยใู่ นแถบดาวเคราะหน์ อ้ ย (Asteroid Belt) หรอื อยใู่ นระบบสรุ ยิ ะชนั้ ใน (Inner solar system) และยงั เป็นดวงดาวท่มี ีขนาดใหญ่ท่สี ดุ ในแถบดาวเคราะหน์ อ้ ยอีก ดว้ ย ซีรสิ เป็นดาวเคราะหแ์ คระดวงแรกท่ไี ดร้ บั การสารวจในปี 2013 โดยมีแตใ่ ชเ้ วลาถงึ 4 ปีครง่ึ โคจรรอบดวงอาทิตย์ ดาวเคราะห์ แคระซีรสี ไม่มีชนั้ บรรยากาศ ทาใหม้ ีอณุ หภมู ิเฉล่ียอยทู่ ่ลี บ 105 องศาเซลเซยี ส มีไอนา้ พวยพ่งุ ขนึ้ มาจากพืน้ ผิวของดวงดาวเป็น ระยะ องคป์ ระกอบหลกั เป็นหินและนา้ แข็ง

ดาวพลโู ต พลูโต เป็ นดาวเคราะหแ์ คระลาดับท่ีสองจากดวงอาทิตย์ ซ่ึง ครั้งหนึ่งเคยถูกจาแนกเป็ นดาวเคราะหด์ วงท่ี 9 ในระบบ สุริยะ ก่อนการเปลี่ยนสถานะในปี 2006 (2549) เนื่องจากมีวงโคจรบางส่วนทับซ้อนหรือใกล้เคียงกับวง โคจรของดาวเนปจูน และไม่สามารถควบคุมแรงดึงดูด และวงโคจรของสงิ่ ต่าง ทอ่ี ยู่รอบวงโคจรของมันได้ ดาวพลูโตมีวงโคจรเป็ นวงรี ใช้เวลาถึง 248 ปี โคจรรอบ ดวงอาทิตย์ และแสงจากดวงอาทิตย์ใช้เวลาราว 5.5 ช่ัวโมง เดินทางไปถึงพื้นผิวดาวพลูโต แต่มีดวงจันทร์ บริวาร 5 ดวง ซึ่งดวงจันทรท์ ี่มีขนาดใหญ่ท่ีสุด คือ แค รอน (Charon) มีขนาดใกล้เคียงกับดาวพลูโต จนดู เหมอื นดาวทงั้ 2 ดวงโคจรรอบกันและกัน

ดาวเฮาเมอา ดาวเฮาเมอา เฮาเมอาเป็นดาวเคราะหแ์ คระลาดบั ท่ีสามในระบบสรุ ยิ ะ ขนาด ใกลเ้ คยี งกบั ดาวพลโู ต ดาวเฮาเมอาไดร้ บั การจดั อนั ดบั ใหเ้ ป็น หน่งึ ในวตั ถขุ นาดใหญ่ท่ีสดุ ในระบบสรุ ยิ ะท่ีหมนุ รอบตวั เองเรว็ ท่ีสดุ โดยใชเ้ วลาเพียง 4 ช่วั โมงเทา่ นนั้ ทาใหร้ ูปรา่ งของดาว คลา้ ยรูปวงรี แตด่ าวเฮาเมอาโคจรอย่ใู นระบบสรุ ยิ ะชนั้ นอก จงึ สง่ ผลใหด้ าวเฮาเมอาใชเ้ วลาโคจรรอบดวงอาทิตยย์ าวนานถงึ 285 ปี แสงจากดวงอาทิตยต์ อ้ งใชเ้ วลาถงึ 6 ช่วั โมงในการ เดินทางถงึ ดาวเฮาเมอา อย่างไรกต็ าม ดาวเฮาเมอามีดวงจนั ทร์ บรวิ าร 2 ดวงและเป็นดาวเคราะหแ์ คระดวงเดยี วในแถบไคเปอรท์ ่มี ีวง แหวน

ดาวมาคมี าคี มาคมี าคี เป็นดาวเคราะหแ์ คระลาดบั ท่สี ่ีจากดวงอาทติ ย์ อยใู่ นแถบไคเปอรเ์ ชน่ เดียวกนั เป็นดาวเคราะหแ์ คระขนาดเลก็ โดยมีความ สว่างเป็นอนั ดบั สองรองจากดาวพลโู ต มาคีมาคีใชเ้ วลาหมนุ รอบตวั เองราว 22.5 ช่วั โมง ซง่ึ ใกลเ้ คยี งกบั โลก แตใ่ ชเ้ วลาโคจรรอบดวงอาทติ ยย์ าวนาน ถงึ 305 ปี ดาวเคราะหแ์ คระมาคมี าคี มีองคป์ ระกอบหลกั เป็นนา้ แข็งและ ของแขง็ เชน่ เดียวกบั ดาวดวงอ่นื ในแถบไคเปอรม์ ีชนั้ บรรยากาศไนโตรเจน เบาบาง มีดวงจนั ทรบ์ รวิ ารท่ยี งั ไมไ่ ดร้ บั การยืนยนั (Provisional moon) หนง่ึ ดวง และไมม่ ีวงแหวนเป็นของตวั เอง

ดาวอรี ีส อรี สี เป็นดาวเคราะหแ์ คระท่อี ยหู่ า่ งไกลจากดวงอาทิตยท์ ่สี ดุ มี มวลมากท่ีสดุ รศั มีของดวงดาวประมาณ 1,163 กิโลเมตร ซง่ึ มี ขนาดเลก็ กวา่ ดวงจนั ทรข์ องโลกเลก็ นอ้ ย จากการท่อี ยหู่ า่ ง จากไกลจากดวงอาทติ ยท์ ่สี ดุ แสงสว่างจากดวงอาทติ ยจ์ ึงใช้ เวลากวา่ 9 ช่วั โมงในการเดินทางถงึ พืน้ ผิวดาวอีรสี ดาวอีรสิ ใช้ เวลาหมนุ รอบตวั เองราว 25.9 ช่วั โมง แตใ่ ชเ้ วลาถงึ 557 ปี ใน การโคจรรอบดวงอาทติ ย์ เน่ืองจากระยะทางท่หี า่ งไกล ส่งผล ใหย้ งั ไม่มีการสารวจโครงสรา้ งและองคป์ ระกอบของดวงดาวท่ี แน่ แตเ่ ม่ือดาวอรี สิ โคจรเขา้ ใกลด้ วงอาทิตยม์ ากขึน้ ชนั้ บรรยากาศอาจเกิดการละลายได้ ดาวอรี สิ ไมม่ ีวงแหวนเป็น ของตวั เอง แตม่ ีดวงจนั ทรบ์ รวิ ารหน่งึ ดวง เป็นดวงจนั ทรข์ นาด เลก็ ท่มี ีช่อื วา่ ดสิ โนเมีย (Dysnomia)

แถบไคเปอร์ แถบไคเปอร์ (องั กฤษ: Kuiper Belt) หมายถงึ บรเิ วณท่อี ยเู่ ลยวงโคจร ของดาวเนปจนู ออกไป ท่ดี า้ นนอกระบบสรุ ยิ ะรอบนอก มีบรเิ วณกวา้ ง 3,500 ลา้ นไมล์ มีกอ้ นวตั ถแุ ข็ง เป็นนา้ แขง็ ขนาดเลก็ จานวนมากโคจรรอบดวง อาทติ ย์ ลกั ษณะคลา้ ยกบั แถบดาวเคราะหน์ อ้ ย ท่อี ยรู่ ะหว่างวงโคจรของดาว องั คารกบั ดาวพฤหสั บดี วตั ถทุ ่อี ยใู่ นแถบไคเปอร์ มีช่อื เรยี กวา่ วตั ถแุ ถบไค เปอร์ (Kuiper Belt Object - KBO) หรอื อกี ช่อื หนง่ึ ว่า วตั ถพุ น้ ดาว เนปจนู (Trans-Neptunian Object - TNO) ซง่ึ มีองคป์ ระกอบ สว่ นใหญ่เป็นนา้ แข็ง เช่อื กนั วา่ กอ้ นนา้ แข็งเหลา่ นี้ เป็นแหลง่ กาเนิดของดาว หางคาบสนั้ โดยช่อื แถบไคเปอรน์ ี้ ไดต้ งั้ เพ่ือเป็นเกียรตแิ ก่ เจอรารด์ ไคเปอร์ ผคู้ น้ พบ

ดาวเคราะหน์ อ้ ย • ดาวเคราะหน์ ้อย คอื วตั ถแุ ขง็ ขนาดเลก็ ท่โี คจรรอบดวงอาทติ ยใ์ นระบบสรุ ยิ ะอยรู่ ะหวา่ งดาวองั คารกบั ดาว พฤหสั บดี เช่อื ว่าดาวเคราะหน์ อ้ ยสว่ นใหญ่เป็นซากท่หี ลงเหลอื ในจานดาวเคราะหก์ อ่ นเกิด ซง่ึ ไม่สามารถ รวมตวั กนั เป็นดาวเคราะหข์ นาดใหญ่ไดร้ ะหวา่ งการกอ่ กาเนิดระบบสรุ ยิ ะ ดาวเคราะหน์ อ้ ยบางดวงมีดาว บรวิ าร เราสามารถพบดาวเคราะหน์ อ้ ยจานวนมากไดภ้ ายในแถบดาวเคราะหน์ อ้ ย ซง่ึ อยรู่ ะหว่างวงโคจร ของดาวองั คารกบั ดาวพฤหสั บดี

แถบดาวเคราะห์นอ้ ยในระบบสุริยะ แถบดาวเคราะหน์ ้อยในระบบสุรยิ ะ อย่รู ะหว่างวงโคจรของดาวองั คารและดาวพฤหสั บดี

วตั ถจุ าพวกดาวเคราะหน์ อ้ ยท่ีมีขนาดเลก็ กวา่ 1 กิโลเมตร เรยี กวา่ \"สะเกด็ ดาว\" (Meteoroids) เม่ือสะเก็ด ดาวตกลงสโู่ ลกและเสยี ดสกี บั บรรยากาศจนเกิดความรอ้ นและลกุ ติดไฟ มองเหน็ เป็ นทางยาวในเวลา กลางคนื เรียกว่า \"ดาวตก\" หรอื \"ผีพุ่งใต้\" (Meteor หรอื Shooting star) ดาวตกท่มี องเหน็ สว่ นมากมีขนาดประมาณเมด็ ทราย แตเ่ คล่ือนท่ีดว้ ยความเรว็ สงู ประมาณ 40 - 70 กิโลเมตร/วินาที จงึ เสยี ดสีกบั อากาศจนรอ้ นมากจนเผาไหมห้ มดกอ่ นท่จี ะตกถงึ พืน้ ผิวโลก อยา่ งไรก็ตามถา้ สะเกด็ ดาวขนาดใหญ่ตกลงมาก็ จะเผาไหมไ้ มห่ มด เหลือชนิ้ สว่ นตกคา้ งบนพืน้ ผิวโลกซง่ึ เรยี กวา่ \"อุกกาบาต\" (Meteorite) และหลมุ ท่เี กิด จากการพงุ่ ชนเรยี กวา่ \"หลมุ อกุ กาบาต\" (Meteor crator)

ดาวหาง (C0mets) • เป็ นวตั ถุทอ้ งฟ้าทไี่ ม่มแี สงในตวั เอง เป็ นสว่ นหน่ึงของระบบสุริยะโดย เคลอ่ื นทร่ี อบดวงอาทติ ยเ์ ป็ นวงรีมาก ขณะทอ่ี ย่ไู กลจากดวงอาทติ ยจ์ ะ ไมม่ หี างและหวั แต่เมอื่ เคลอ่ื นทเี่ ข้ามาใกล้ดวงอาทติ ยจ์ งึ จะมหี างและ หวั หางจะยาวมากทส่ี ุดเมอื่ อยใู่ กลด้ วงอาทติ ยท์ ส่ี ุด หางของดาวหางจะ หนั ออกไปในทศิ ทางตรงขา้ มกบั ดวงอาทติ ยเ์ สมอ สง่ิ ทท่ี าใหด้ าวหาง ปรากฏมหี างขึน้ มากเพราะพลังงานจากดวงอาทติ ยท์ งั้ ในรูปความร้อน ลมสุรยิ ะ (อนุภาคทม่ี ปี ระจุไฟฟ้าทก่ี ระเดน็ ออกไปจากดวงอาทติ ย)์ และ รังสี ซง่ึ ทาใหน้ า้ แข็งสกปรก ทเ่ี ป็ นใจกลางหวั ของดาวหางระเหดิ กลายเป็ นไอ พลังงานทเี่ ป็ นลมสุรยิ ะ และรังสจี ะผลกั ดนั ใหห้ างพงุ่ ออกไปจากดวงอาทติ ย์ หางจะมที งั้ ทเ่ี ป็ นฝ่ ุน เป็ นก๊าซ และโมเลกุล • ทม่ี ปี ระจุไฟฟ้า

ฝนดาวตก (Meteor shower) หมายถงึ ปรากฏการณท์ อ้ งฟ้าท่มี ีดาวตกจานวนมากตกมาจากแหลง่ กาเนิดเดียวกนั ฝนดาวตกสว่ นมากเกดิ ขนึ้ จาก ฝ่นุ ของดาวหาง เม่ือดาวหางโคจรรอบดวงอาทิตย์ มนั จะปลอ่ ยอนภุ าคออกมาเป็นทางยาวทิง้ ไวเ้ ป็นทางยาวในวง โคจร เรยี กว่า \"ธารอุกกาบาต\" (Meteor stream) ดงั ภาพท่ี 1 ดาวหางท่มี ีขนาดใหญ่และกาลงั คกุ รุน่ จะทา ใหเ้ กิดธารอกุ กาบาตขนาดใหญ่ซง่ึ มีอนภุ าคจานวนมาก ดาวหางท่มี ีขนาดเลก็ และเกา่ แกจ่ ะมีธารอกุ กาบาตขนาด เลก็ และมีอนภุ าคจานวนนอ้ ย ดาวหางบางดวง เชน่ ดาวหางฮลั เลยม์ ีวงโคจรตดั กบั วงโคจรของโลก ถา้ ดาวหางผ่าน มาพรอ้ มกบั ท่โี ลกโคจรเขา้ ไปพอไป ดาวหางจะชนโลกทาใหเ้ กิดการสญู พนั ธคุ์ รงั้ ใหญ่ของส่งิ มีชีวิตบนโลกเหมือนดงั เม่ือ 65 ลา้ นปีมาแลว้ เน่ืองจากฝ่นุ และแก๊สท่ีเกิดจากการระเบิดจะปกคลมุ พืน้ ผิวของโลกนานหลายเดือนจนพืชไม่ สามารถสงั เคราะหแ์ สงได้ ทาใหห้ ว่ งโซอ่ าหารและระบบนิเวศถกู ทาลาย

1.ให้นักเรียนวาดรูประบายสีและเติมชอ่ื ดวงอาทติ ยแ์ ละดาวเคราะหใ์ นระบบสุริยะลงในช่องวา่ ง

2.อธิบายลกั ษณะของดาว และวตั ถุบนทอ้ งฟ้ามาโดยสงั เขป โลก อกุ กาบาต คอื ____________________________ คอื ___________________________ ______________________________ _____________________________ ______________________________ _____________________________ ______________________________ _____________________________ ดาวพฤหสั บดี ดาวเคราะหน์ อ้ ย คือ___________________________ คอื ________________________ __________________________ _____________________________ __________________________ _____________________________ __________________________ _____________________________ ดาวเสาร์ ดาวหาง คอื ___________________________ คอื ___________________________ _____________________________ _____________________________ _____________________________ _____________________________ _____________________________ _____________________________

ใบกจิ กรรมวชิ าวิทยาศาสตร์ ช้ันประถมศึกษาปี ท่ี 4 1.การคน้ พบ_____________________________________________ กิจกรรมเสริมการเรียนรู้ เร่ือง ดาวเคราะหท์ ่ฉี ันชอบ ช่ือ - สกลุ _____________________ ชนั้ ________เลขท่ี______ 2.ลกั ษณะของดาวคราะห_์ ___________________________________ วนั ท่ี_________เดอื น_____________________พ.ศ.__________ 3.จานวนดาวบรวิ าร (ดวงจนั ทรท์ ่เี ป็นบรวิ าร)____________ดวง ___________________________________________________ 4.อยหู่ า่ งจากดวงอาทติ ยเ์ ป็นลาดบั ท่ี __________________ ข้ันตอน 1. เขยี นรายละเอียดเก่ียวกบั ดาวเคราะหท์ ่นี กั เรยี นชอบ 5.เม่ือเปรยี บเทียบกบั ดาวเคราะหด์ วงอ่ืนแลว้ มีขนาดใหญ่เป็นลาดบั ท่ี_________ วาดรูปและระบายสใี หส้ วยงาม 6.สภาพบรรยากาศบนดาวเคราะห์ ช่ือดาวเคราะห_์ _____________________________ ___________________________________________________ ___________________________________________________ คาถามประกอบกจิ กรรม 1. นกั เรยี นชอบดาวเคราะหด์ วงใด เพราะเหตใุ ด ___________________________________________________ ___________________________________________________ ___________________________________________________ ___________________________________________________ 2.ดาวเคราะหท์ ่นี กั เรยี นชอบมีจดุ เดน่ อะไรบา้ ง ___________________________________________________ ___________________________________________________ ___________________________________________________ ___________________________________________________

ใหน้ ักเรียนตอบคาถามตอ่ ไปนี้ ๑.ระบบสรุ ยิ ะ มีดาวดวงใดเป็นศนู ยก์ ลาง_____________________ ๒.ดาวเคราะหด์ วงใดใชเ้ วลาหมนุ รอบตวั เองเรว็ ท่ีสดุ ______________ ๓.ดาวเคราะหด์ วงใดมีขนาดใหญ่ทีส่ ดุ ________________________ ๔.ดาวเคราะหด์ วงใดไดช้ ่ือว่า \"เตาไฟแชแ่ ขง็ \"___________________ ๕.ดาวเคราะหน์ อ้ ยอยรู่ ะหวา่ งดาวดวงใด______________________ ๖.ดาวดวงใดทีเ่ ช่ือวา่ นา่ จะมีสิง่ มีชีวิตอาศยั อยคู่ ือ________________ ๗.ส่ิงทเ่ี ป็นวงแหวนรอบดาวพฤหสั คอื อะไร____________________ ๘.ดาวเคราะหด์ วงใดทีม่ วี งโคจรรอบดวงอาทติ ยใ์ กลท้ ่สี ดุ ___________ ๙.ดาวเคราะหด์ วงใดท่ีมีวงโคจรไกลดวงอาทิตยม์ ากทส่ี ดุ ___________ ๑๐.ดาวเคราะหห์ นิ ไดแ้ กด่ าวอะไรบา้ ง________________________ ๑๑.ดาวเคราะหแ์ ก๊สไดแ้ กด่ าวอะไรบา้ ง_______________________ ๑๒.ดาวท่ถี กู ลดสถานะจากดาวเคราะหเ์ ป็นดาวเคราะหแ์ คระ คือดาว อะไร_______________________________________________

ใหน้ กั เรยี นเตมิ ช่อื ดาวเคราะหว์ งนอก และดาวเคราะหว์ งในในชอ่ งท่กี าหนดให้ ใชร้ ะยะหา่ งจากโลกเป็นเกณฑ์ ดาวเคราะหว์ งใน ดาวเคราะหว์ งนอก

ใหน้ ักเรียนเตมิ ชอื่ ดาวเคราะหต์ ามทใี่ ช้พนื้ ผวิ เป็ นเกณฑ์ การแบง่ ดาวเคราะหโ์ ดยใช้พนื้ ผวิ เป็ นเกณฑ์ ดาวเคราะหห์ นิ ดาวเคราะหแ์ กส๊