sathita 23 1_2

วฏั จกั ร #ของสาร 1. นาํ 2. คารบ์ อน 3. ไนโตรเจน 4. ฟอสฟอรสั

วฏั จกั ร #1 ของนาํ ้ (Hydrologic Cycle in Ecosystem) นาํ เปนปจจยั สาํ คัญในการ ดาํ รงชวี ติ ของมนษุ ย์ และเปนองค์ประกอบที สาํ คัญของสงิ มชี วี ติ ทังหลาย นาํ มอี ยูใ่ นโลก ทังหมดราว 1,350 ล้านลกู บาศก์กิโลเมตร ประมาณรอ้ ยละ 1 ของนาํ จาํ นวนนจี ะอยูใ่ น ทะเลสาบ

วฏั จกั ร #1 ของนาํ ้ แมน่ าํ ลําคลอง และใต้ดนิ ปรมิ าณนาํ จาํ นวนหนงึ จะถกู สง่ ผา่ นไปมาใน บรรยากาศ นาํ ทีถกู สง่ เขา้ สบู่ รรยากาศจะตกลงเปนฝน หรอื หมิ ะในปรมิ าณใกล้เคียงกัน ปรมิ าณนาํ ทังหมดจะอยูใ่ นทะเลมหาสมุทร รอ้ ยละ 97 อยูใ่ ต้ดนิ รอ้ ยละ 0.6 อยูใ่ นดนิ รอ้ ยละ 0.2 อยูใ่ นลักษณะของนาํ แขง็ รอ้ ยละ 2.1 และอยูใ่ นลักษณะของไอนาํ ทีลอยอยูใ่ น บรรยากาศ รอ้ ยละ 0.001 วฏั จกั รของนาํ จาํ เปน ต่อสงิ มชี วี ติ มากเพราะนาํ เปนตัวละลายทีดี จงึ นาํ แรธ่ าตทุ ีจาํ เปนเขา้ สพู่ ชื เพอื สรา้ งเปนสารอาหารใหแ้ ก่สงิ มชี วี ติ การทราบ วฏั จกั รของนาํ จงึ มปี ระโยชนใ์ นดา้ นการอนรุ กั ษ์สงิ มชี วี ติ และสภาพแวดล้อม

วฏั จกั ร #2 ของคารบ์ อน (Carbon Cycle) หมายถึง การทีแก๊สคารบ์ อนไดออกไซด์ จากกอากาศถกู นาํ เขา้ สสู่ งิ มชี วี ติ หรอื ออกจากสงิ มี ชวี ติ คืนสบู่ รรยากาศ และนาํ อีกหมุนเวยี นกันไปเชน่ นี ไมม่ ที ีสนิ สดุ โดย แก๊สคารบ์ อนไดออกไซด์ (CO2) ใน บรรยากาศและนาํ ถกู นาํ เขา้ สสู่ งิ มชี วี ติ ผา่ นกระบวนการ สงั เคราะหด์ ว้ ยแสงของพชื (CO2) จะถกู เปลียนเปนอิน ทรยี สารทีมพี ลังงานสะสมอยู่ ต่อมาสารอินทรยี สารทีพชื สะสมไวบ้ างสว่ นถกู ถ่ายทอด ไปยงั ผบู้ รโิ ภคในระบบต่าง ๆ โดยการกิน CO2 ออกจาก สงิ มชี วี ติ คืนสบู่ รรยากาศและนาํ ไดห้ ลายทาง

วฏั จกั ร #2 ของคารบ์ อน 1.การหายใจของพชื และสตั ว์ เพอื ใหไ้ ดพ้ ลังงานออกมาใช้ ทําใหค้ ารบ์ อนที อยูใ่ นรปู ของอินทรยี สารถกู ปลดปล่อยออก มาเปนอิสระในรปู ของ CO2 2.การยอ่ ยสลายสงิ ขบั ถ่ายของสตั ว์ และ ซากพชื ซากสตั ว์ ทําใหค้ ารบ์ อนทีอยูใ่ นรปู ของ อาหารถกู ปลด ปล่อยออกมาเปนอิสระในรปู ของ CO2 3.การเผา่ ไหมข้ องถ่านหนิ นาํ มนั และ คารบ์ อเนต เกิดจากการทับถมของ ซากพชื ซากสตั วเ์ ปน เวลานาน

วฏั จกั ร #3 ของไนโตรเจน (NITROGEN CYCLE) ธาตไุ นโตรเจนเปนธาตทุ ีจาํ เปนในการสรา้ ง โปรโตปลาสซมึ ของสงิ มชี วี ติ โดยจะเปนสว่ น ประกอบหลักของโปรตีน ในบรรยากาศมกี ๊าซ ไนโตรเจน ประมาณรอ้ ยละ 78 แต่สงิ มชี วี ติ ไมส่ ามารถนาํ มาใชไ้ ดโ้ ดยตรง แต่จะใชไ้ ดเ้ มอื อยู่ ในสภาพของสารประกอบ แอมโมเนยี ไนไตรท์ และไนเตรท ไนโตรเจนในบรรยากาศ จงึ ต้อง เปลียนรปู ใหอ้ ยูใ่ นสภาพทีสงิ มชี วี ติ สว่ นใหญจ่ ะ ใชไ้ ด

วฏั จกั ร #3 ของไนโตรเจน วฏั จกั รนจี งึ ประกอบดว้ ยขบวนการตรงึ ไนโตรเจน (NITROGEN FIXATION) ขบวนการสรา้ งแอมโมเนยี (AMMONIFICATION) ขบวนการสรา้ งไน เตรด (NITRIFICATION) และขบวนการ สรา้ งไนโตรเจน (DENITRIFICATION) ขบวนการเหล่านจี ะต้องอาศัยแบคทีเรยี จุลินท รยี อ์ ืนๆ จาํ นวนมาก จงึ ทําใหเ้ กิดสมดลุ ของ วฏั จกั รไนโตรเจน นอกจากจะถกู ตรงึ โดยสงิ มชี วี ติ แล้ว ไนโตรเจนในบรรยากาศ ยงั ถกู ตรงึ จากธรรมชาติอีกดว้ ย เปนต้นวา่ เมอื เกิด ฟาแลบขนึ มา ไนโตรเจนในท้องฟาจะ เปลียนแปลงทางเคมี ฟสกิ ส์ ก่อใหเ้ กิด สารประกอบไนเตรดขนึ มา จากนนั จะถกู นาํ ฝน ชะพาลงสพู่ นื ดนิ ต่อไป

วฏั จกั ร #4 ของฟอสฟอรสั (PHOSPHORUS CYCLE) กระบวนการทีฟอสฟอรสั ถกู หมุนเวยี นจากดนิ สทู่ ะเล และจากทะเลสดู่ นิ ซงึ เรยี กกระบวนการนวี า่ กระบวนการการตกตะกอน ฟอสฟอรสั เปนธาตทุ ีมี อยูใ่ นธรรมชาติเพยี งนอ้ ยมาและเกิดขนึ จากการ เปลียนแปลง ของธรณวี ทิ ยา ฟอสฟอรสั นาํ มาใช้ หมุนเวยี นระหวา่ งสงิ มชี วี ติ และสงิ ไมม่ ชี วี ติ ใน ปรมิ าณจาํ กัด ฟอสฟอรสั จะหายไปในหว่ งโซอ่ าหาร ในลักษณะตกตะกอนของสารอินทรยี ์ ไปสพู่ นื นาํ เชน่ ทะเล แหล่งนาํ ต่าง

วฏั จกั ร #4 ของฟอสฟอรสั อีกสว่ นหนงึ ของฟอสฟอรสั จะอยูใ่ นรปู ของ สารประกอบ ซงึ ทับถมกันเปนกองฟอสเฟต รวม ทังโครงกระดกู เปลือกหอย และซากปะการงั ใต้ ทะเล และมหาสมุทร โพรติสต์ในทะเล ทีสามารถ สงั เคราะหด์ ว้ ยแสงได้ สามารถนาํ เอาสารประกอบ ฟอสเฟตเหล่านไี ปใชไ้ ด้ ทําใหม้ ปี รมิ าณแพลงก์ ตอนพชื เพมิ ขนึ อยา่ งรวดเรว็ แพลงก์ตอนนพชื เหล่านถี กู กิน โดยแพลงก์ตอนสตั ว์ และสตั วอ์ ืนๆ ต่างกินกันต่อๆ ไปตามหว่ งโซอ่ าหาร ๆ ฟอสฟอรสั จะถกู ถ่ายทอดไป ตามลําดบั ขนั เชน่ เดาี ยวกัน จนกระทังในทีสดุ สงิ มชี วี ติ ต่าง ๆ เหล่า นนั ตาย หรอื ขบั ถ่ายลงนาํ จะมจี ุลินทรยี บ์ างพวก เปลียนฟอสฟอรสั ใหเ้ ปนสารประกอบ ฟอสเฟต อยูใ่ นนาํ อีกครงั นอกจากนนั นกทะเลถ่ายออกมามมี ูลทีเปน สารประกอบฟอสฟอรสั ปรมิ าณสงู มูลเหล่านนั เมอื ลงทะเล จะเปนอาหารของปลา และสตั วอ์ ืนๆ ไดเ้ ชน่ กัน

นางสาว สาธติ า สขุ ถนอม # เลขที 23 ทล.บ.1/2