คลังปัญญาภูมิปัญญาท้องถิ่น ตำบลเมืองเก่า.pptx [บันทึกอัตโนมัติ]

ห้องสมุดประชาชนจงั หวดั สุโขทยั อาเภอเมอื งสุโขทัย จงั หวดั สุโขทยั

คลงั ปัญญาภูมปิ ัญญาท้องถน่ิ ตาบลเมอื งเก่า ชุดข้อมลู คลังปญั ญาผ้สู งู อายุตาบล.....เมอื งเก่า.....อาเภอ..... เมือง.......จังหวดั .....สโุ ขทัย.... ชอื่ ภมู ปิ ัญญา…นายเหลง็ ……จนั ทรฉ์ าย รหัสภูมปิ ญั ญา (รหัสทหี่ น่วยงานตั้งขนึ้ เพอ่ื ใชค้ มุ แฟ้มเอกสาร) สาขาคลงั ปญั ญา (๒๓) สาขา สาขาคลังปัญญา ๒๓ สาขา ได้แก่ ดา้ นการศึกษา ดา้ นการแพทย์และสาธารณสุข ดา้ นการเกษตร ดา้ นทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละสง่ิ แวดลอ้ ม ดา้ นวทิ ยาศาสตรแ์ ละ เทคโนโลยี ดา้ นวศิ วกรรม ด้านสถาปัตยกรรม ด้านการพัฒนาสงั คม พฒั นาชุมชน การจดั สวัสดกิ ารชุมชน การสงั คมสงเคราะห์ ด้าน กฎหมาย ด้นการเมอื งการปกครอง ดา้ นศิลปะ วฒั นธรรม ประเพณี ดา้ นศาสนา จรยิ ธรรม ด้านพาณชิ ยแ์ ละบริการ ด้าน ความมัน่ คง ดา้ นบริหารจัดการและบรหิ ารธรุ กจิ ดา้ นกา ประชาสัมพนั ธ์ ดา้ นการคมนาคมและการสื่อสาร ดา้ นพลงั งาน ด้านตา่ งประเทศ ดา้ นอุตสาหกรรมและหัตถกรรม ดา้ นวาทศลิ ป์

คลงั ปัญญาภมู ปิ ัญญาท้องถน่ิ ตาบลเมอื งเก่า สาขาของภูมิปัญญาท้องถนิ่ (๑๐ ประเภท สาขาดา้ นหัตถกรรม สาขาภูมปิ ัญญาท้องถน่ิ ๑๐ สาขา ไดแ้ ก่ สาขาเกษตรกรรม/ สาขา อตุ สาหกรรมและหัตถกรรม/ สาชาการแพทย์แผนไทย/ สาชาการ จัดการ/ สาขาทรพั ยากรธรรมชาติและท้องถ่นิ / สาขากองทุนและ ธุรกิจชมุ ชน/ สาขาสวสั ดกิ าร/ สาขาศลิ ปกรรม/ สาขาการจัดการ องคก์ ร/ สาขาภาษาและวรรณกรรม/ สาขาศาสนาและประเพณี ขอ้ มลู พนื้ ฐาน รายบคุ คล เจ้าของภูมปิ ญั ญาท้องถ่นิ /บุคคลคลงั ปญั ญา ชื่อ.........นายเหลง็ ……………นามสกลุ ...........…จันทร์ ฉาย………….........วันเดอื นปีเกิด…10…พ.ค 2488…………… ท่ีอยู่ปจั จบุ ัน (ท่สี ามารถติดตอ่ ได้) บา้ นเลขท่ี... 382/1.....หมทู่ ี่ ....2.... ตาบลแขวง...........เมืองเก่า………………… อาเภอ/เขต........เมือง......... จังหวัด........สโุ ขทยั ........... รหสั ไปรษณยี ์............64210………………………… E-mail address: ............ ……-………………… Facebook.....................-..........……………………… พิกดั ทางภูมศิ าสตร์ ค่า X: ...... 17.020131,.........…… ….คา่ Y:... 99.733661 …

คลงั ปัญญาภูมปิ ัญญาท้องถน่ิ ตาบลเมอื งเก่า ความเปน็ มาของบุคคลคลงั ปญั ญา ข้าวตอกพระรว่ ง เชื่อว่าเป็นของสิ่งศักดิ์สิทธิ์มีไว้บูชา ลักษณะเป็นก้อนหินมี ลักษณะสี่เหลี่ยมลูกบาศก์คล้ายลูกเต๋าสีสนิมเหล็กหรือสีน้าตาลไหม้ ที่เกิดขึ้นเอง โดยธรรมชาติ โดยจะพบมากบริเวณเขาพระบาทใหญ่ ต.เมืองเก่า อ.เมือง จ. สุโขทัย ทางด้านธรณีวิทยา ข้าวตอกพระร่วงคือแร่โลหะชนิดหนึ่งที่ชื่อว่า \"แร่ไพ ไรต์\" ข้าวตอกพระร่วง ตามตานาน ผู้เฒ่าผู้แก่ได้เล่าสืบต่อกันมาว่า ในวันใส่ บาตรเทโวที่ บนลานวัดเขา พระบาทใหญ่ เมื่อพระร่วงฉันภัตตาหารเสร็จ ข้าวท่ี เหลือจากก้นบาตร ท่านได้โปรยลงบนลานวัด และทรงอธิษฐานว่า ให้ข้าวตอก ดอกไม้นี้กลายเป็นหินชนิดหนึ่ง และมีอายุยั่งยืนนานชั่วลูกชั่วหลาน ดังนั้น ข้าวตอกพระร่วงทช่ี าวบ้านเรียกขานกัน จึงหมายถึง หินรูปสี่เหลี่ยมโดยธรรมชาติ ที่ฝังตัวอยู่ในหินก้อนใหญ่ ส่วนข้าวพระร่วงหรือข้าวก้นบาตรพระร่วงนั้น จะมี ลักษณะคล้ายเมล็ดข้าวสุกฝังตัวอยู่ในหินสีดา บ้านข้าวตอกพระร่วง ก่อตั้งจาก ครอบครัวเล็ก นาโดยหัวหน้าครอบครัวนายเหล็ง จันทร์ฉาย ซึ่งได้คุ้นเคยกับหิน ขา้ วตอกพระร่วง มานบั หลายสบิ ปี ซึ่งประมาณ 20 ปี กอ่ นหน้านเี้ คยเป็นที่รู้จักกัน ดี ต่อมาได้ถูกลืมไปบ้าง เริ่มจะไม่มีคนรู้จัก นายเหล็ง จันทร์ฉาย และ ครอบครัว จึงได้รวบรวมองค์ความรู้ เกี่ยวกับเม็ดข้าวตอกพระร่วง ก้อนสี่เหลี่ยม ธรรมดาๆ จึงได้คิดออกแบบให้เป็น นวัตกรรมแห่งการเรียนรู้ โดยนาเม็ด ข้าวตอกพระร่วง มาเจียรนัย ให้เป็นรูปแบบต่างๆ เช่น เป็น หัวแหวน , ต่างหู , สร้อยขอ้ มอื , เปน็ ทหี่ นา้ สนใจแกน่ กั ท่องเที่ยว ประกอบกับ เป็นเรื่องของความเชื่อ ต่างๆ เช่น เมื่อใครมีไว้บูชาบนหิ้งพระ หรือพกติดตัว ก็จะเจริญด้วยโภคทัพย์ นานาประการ และอยู่ดีมสี ุข และจะสามารถปอ้ งกันภัยอนั ตราย ต่างได้

คลงั ปัญญาภูมปิ ัญญาท้องถนิ่ ตาบลเมอื งเก่า จุดเด่นของภมู ิปัญญาท้องถนิ่ เป็นลูกเต๋าสีสนิมเหล็ก หรือสนี ้าตาลไหม้เล็กบา้ งใหญ่บ้าง ก้อน ใหญ่หน้าราบขนาดราว 2-3 เซนตเิ มตร กอ้ นเลก็ ราวครึง่ เซ็นติเมตร และก้อนใหญบ่ างก้อนนน้ั ถา้ ทบุ ใหแ้ ตกอกี กจ็ ะแตกเปน็ กอ้ นยอ่ ย ๆ รปู สีเ่ หลี่ยมอกี เหมอื นกนั แต่บางกอ้ นเปน็ รปู สเี่ หล่ยี มยาวกม็ ี ชาวบ้านเรียกหินชนิดนว้ี ่า ขา้ วตอกพระร่วง เชือ่ กนั ว่าเป็นของขลัง และศักดสิ์ ทิ ธิ์ ปอ้ งกนั อสรพษิ ได้ ถ้าถูกแมลงมีพษิ กดั ต่อยให้เอาหนิ ก้อนนั้นกดทบั ตรงบาดแผลจะระงับพษิ ได้ บางคนก็เอามาเลี่ยมทา เคร่อื งประดับใชเ้ ป็นเครื่องราง วตั ถดุ บิ ท่ีใช้ประโยชน์ในผลติ ภัณฑ์ที่เกิดจากภูมปิ ัญญา ซง่ึ พ้ืนท่ี อ่ืนไม่มี ไดแ้ ก่ เปน็ แหล่งเรียนรทู้ างดา้ นประวตั ิศาสตรส์ มัยสโุ ขทัยได้และเปน็ เคร่อื งประดบั ที่สามารถนาติดตัวเพ่อื ความเป็นสริ มิ งคลกับตนเองได้

คลงั ปัญญาภูมปิ ัญญาท้องถนิ่ ตาบลเมอื งเก่า รายละเอียดของภมู ปิ ัญญาทอ้ งถ่นิ (ลกั ษณะภมู ิปญั ญา/รปู แบบ/ วิธกี าร/เทคนิคท่ีใช้/ภาพถ่ายหรือภาพวาดประกอบ/พัฒนาการ ของผลิตภัณฑ์หรือผลงาน/กระบวนการสรา้ งภูมิปัญญา/ลักษณะ การใช้ประโยชนจ์ ากภูมปิ ัญญาที่เกดิ ข้นึ ฯลฯ) ชือ่ นายเหล็ง จันทรฉ์ าย อายุ 70 ปี ระดับการศึกษา ชนั้ ประถมศกึ ษาปที ่ี 4 เปน็ ปราชญช์ าวบ้าน ดา้ น หัตถกรรม (ข้าวตอกพระร่วง ระยะเวลาทเ่ี ป็นภมู ิปญั ญา 22 ปี ทอี่ ยู่ปัจจุบัน เลขท่ี 380/1 หมูท่ ่ี 2 ตาบลเมอื งเก่า อาเภอเมอื ง สุโขทยั จงั หวัดสุโขทัย 64210 โทรศพั ท์ (055) 633350 โทรศพั ท์มอื ถือ 087 – 2012365 E-mail [email protected] อาชีพ ชา่ งทาข้าวตอกพระร่วง ประวตั ิผลงาน คณุ งามความดี การบาเพ็ญประโยชนต์ ่อสาธารณชน และอน่ื ๆ - ไดร้ ับประกาศเกยี รตคิ ุณ จากกระทรวงวฒั นธรรม ดา้ น การ บริจาค โบราณวัตถุ ศิลปวัตถุ จานวน 2รายการ ให้เปน็ สมบัติ อง พพิ ธิ ภณั ฑสถานแหง่ ชาติ รามคาแหง ในปี พ.ศ. 253 ภูมิปัญญาไทย สาขาหัตถกรรม จากสานักงาน กศน.จงั หวัดสโุ ขทยั

คลงั ปัญญาภมู ปิ ัญญาท้องถนิ่ ตาบลเมอื งเก่า - ในปี พ.ศ. ๒๕๕๔ ภูมปิ ญั ญาท้องถิ่นเมอื งพระร่วงสโุ ขทัย ดา้ นหตั ถกรรม (ข้าวตอกพระร่วง) จากสานกั งานพฒั นาสังคมและความมัน่ คงของมนษุ ย์ สานักงานวฒั นธรรมจงั หวดั สโุ ขทยั และสานกั งาน กศน.จังหวัดสุโขทัย - ในปี พ.ศ. ๒๕๕๔ โลป่ ระกาศเกียรตคิ ุณ ภมู ิปัญญาผสู้ งู อายุ จากกระทรวง พัฒนาสงั คมและความมนั่ คงของมนษุ ย์ - เป็นคณะกรรมการ การตัดสินผลการประกวด เศรษฐกจิ พอเพียง ของ กศน. อาเภอเมืองสโุ ขทยั - ชว่ ยงานประจาปี บวชนาคสามัคคีของวดั บ้านนา โดยการมอบเงินให้ ปีละ 10,000 บาท และจัดหาสงิ่ ของเขา้ มัจฉาเพอื่ ชว่ ยหาเงินรายได้ ให้กับทางวดั บา้ นนา - ให้ขอ้ มลู เกี่ยวกับภมู ปิ ัญญา เร่อื งข้าวตอกพระร่วง แก่นกั ศกึ ษาและ ประชาชน/หนว่ ยงานภาคีเครอื ข่าย โดยการบรรยายใหค้ วามรู้ นายเหล็ง จันทร์ฉาย จากเดมิ ได้นา เทคโนโลยีพน้ื บ้านมาใชโ้ ดยการนาเมด็ ขา้ วตอกพระรว่ ง มาขดั หรือฝนกบั หนิ รับมดี จนเกลย้ี ง แล้วนาเอาใบตองแหง้ ๆ มาถกู ็จะไดข้ า้ วตอกพระรว่ ง ออกสนี ้าตาลปนดาอย่างเงางาม ขัดเป็นรปู ทรง กลม โดยการคดิ ออกแบบตนเองตามจินตนาการความคดิ ของตนเอง แต่ ผลงานที่ออกมานน้ั ยงั ไม่สวยงาม ไมค่ อ่ ยมีความประณีต และต่อมาได้มีการ นา เทคโนโลยที ีท่ ันสมยั มาพัฒนางาน ด้าน การออกแบบเทคโนโลยี เม็ด ขา้ วตอกพระรว่ ง โดยการนาเครอ่ื งเจียรนยั มาประยุกตใ์ ช้ กบั การออกแบบ และเจยี รนยั เป็นเครื่องประดบั อย่างสวยงาม ลักษณะสดี าปนน้าตาล ลายเงนิ ลายทอง ทาเป็นหัวแหวน สร้อยขอ้ มือ และเศษผง จากการเจียรนยั นามา บดหรือโขลกให้ละเอียด สามารถนามากดเป็นพมิ พพ์ ระนางพญา เสน่หจ์ ันทร์ หรอื พระพมิ พ์ต่างๆ หรอื เจียรนยั ทาตาพระองค์ใหญ่ได้

คลงั ปัญญาภมู ปิ ัญญาท้องถน่ิ ตาบลเมอื งเก่า ถ่ายทอด การประชาสมั พนั ธ์ เผยแพร่ภมู ปิ ญั ญาทอ้ งถน่ิ (ทส่ี ะทอ้ น ความนา่ เชือ่ ถอื การยอมรับผา่ นบคุ คล/ชุมชน/องคก์ ร/รางวลั /ใบ ประกาศ/การจดทะเบยี นลขิ สิทธ์ิ สอื่ ดิจทิ ัล/เอกสารเผยแพรแ่ ผน่ พบั คลปิ (VDO) ฯลฯ □ ยงั ไม่เคยมกี ารเผยแพร/่ ใชเ้ ฉพาะบคุ คล □ เคยเผยแพรเ่ ฉพาะในชุมชน □ มีการเผยแพรผ่ ่านสื่อมวลชนและสอื่ อื่นอยา่ งแพรห่ ลาย □ มกี ารดงู านจากบคุ คลภายนอก จานวน……100………. คร้ัง จานวน……3500………คน □ มกี ารนาไปใช้ในพืน้ ท่ี……………. คน นอกพืน่ ท…ี่ …………. คน □ อน่ื ๆ (ระบุ) ………………………………………………………………………………… ลักษณะของภูมปิ ัญญาท้องถนิ่ การพัฒนาตอ่ ยอดภูมิปญั ญาใหเ้ ป็น นวัตกรรม คุณค่า (มลู ค่า) และความภาคภมู ิใจ  ภูมิปัญญาท้องถนิ่ /นวตั กรรมทคี่ ิดค้นขึ้นมาใหม่ □ ภมู ิปัญญาท้องถิน่ ด้งั เดิมไดร้ บั การถ่ายทอดจาก การศึกษาเรยี นรู้ การออกแบบคิดค้นด้วยตนเอง □ ภมู ปิ ญั ญาท้องถิ่นท่ีได้พฒั นาและต่อยอด แบบเดิมคอื ……………………………………………………………………………………………

คลงั ปัญญาภูมปิ ัญญาท้องถน่ิ ตาบลเมอื งเก่า การพัฒนาต่อยอดคือ รปู แบบของการออกแบบเครอื่ งประดบั ที่สวยงาม รายละเอยี ดเพ่ิมเติม (สามารถใสข่ อ้ มูล ลงิ คว์ ดิ ีโอ หรอื เว็บไซตท์ ี่เกยี่ วขอ้ ง) เอกสารความรู้ (แผ่นพบั ) บ้านข้าวตอกพระรว่ ง

คลงั ปัญญาภูมปิ ัญญาท้องถน่ิ ตาบลเมอื งเก่า การพัฒนาต่อยอดคือ รปู แบบของการออกแบบเครอื่ งประดบั ที่สวยงาม รายละเอยี ดเพ่ิมเติม (สามารถใสข่ อ้ มูล ลงิ คว์ ดิ ีโอ หรอื เว็บไซตท์ ี่เกยี่ วขอ้ ง) เอกสารความรู้ (แผ่นพบั ) บ้านข้าวตอกพระรว่ ง

คลงั ปัญญาภมู ปิ ัญญาท้องถน่ิ ตาบลเมอื งเก่า

คลงั ปัญญาภูมปิ ัญญาท้องถน่ิ ตาบลเมอื งเก่า ถา่ ยภาพบคุ คล และอปุ กรณ์ /เครอ่ื งมอื / สงิ่ ที่ประดิษฐ์ (ชนิ้ งานหรือ ผลงาน) ………………………………… รูปภาพเจา้ ของภมู ปิ ญั ญา (สามารถนาไฟล์รูปภาพมาบันทึกลงระบบ คอมพิวเตอรไ์ ด้ ) ………………………………… รปู ภาพภูมปิ ญั ญา (สามารถนาไฟลร์ ูปภาพมาบันทึกลงระบบ คอมพวิ เตอรไ์ ด้ ) ……………………………………… ช่ือ-สกลุ ผู้บันทกึ ขอ้ มูล………นางพชั รพ ชยั วรรณ์……………เบอร์ ติดต่อ/LineID……0805043554………………… หนว่ ยงาน/สถานศกึ ษา…กศน.อาเภอเมอื งสโุ ขทยั ……วันท่บี นั ทึก ข้อมลู …20 ตุลาคม 2563

คลงั ปัญญาภมู ปิ ัญญาท้องถนิ่ ตาบลเมอื งเก่า ชุดข้อมลู คลังปญั ญาผสู้ งู อายุตาบล.....เมอื งเกา่ .....อาเภอ..... เมือง.......จังหวัด.....สุโขทยั .... ช่ือภมู ปิ ญั ญา…นายสเุ ทพ………พรมเพช็ ร………… รหัสภมู ิปัญญา (รหัสท่หี นว่ ยงานตงั้ ขึ้นเพ่ือใช้คมุ แฟม้ เอกสาร) สาขาคลงั ปัญญา (๒๓) สาขา สาขาคลังปญั ญา ๒๓ สาขา ไดแ้ ก่ ด้านการศึกษา ดา้ น การแพทย์และสาธารณสขุ ด้านการเกษตร ดา้ น ทรพั ยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ด้านวิทยาศาสตร์และ เทคโนโลยี ดา้ นวิศวกรรม ด้านสถาปัตยกรรม ด้านการ พฒั นาสงั คม พฒั นาชุมชน การจดั สวัสดกิ ารชุมชน การ สังคมสงเคราะห์ ดา้ นกฎหมาย ด้นการเมืองการปกครอง ดา้ นศิลปะ วัฒนธรรม ประเพณี ด้านศาสนา จรยิ ธรรม ดา้ น พาณิชย์และบรกิ าร ดา้ นความมน่ั คง ด้านบริหารจัดการและ บริหารธุรกิจ ด้านกาประชาสมั พนั ธ์ ด้านการคมนาคมและ การส่อื สาร ด้านพลังงาน ดา้ นต่างประเทศ ดา้ น อุตสาหกรรมและหตั ถกรรม ด้านวาทศลิ ป์

คลงั ปัญญาภมู ปิ ัญญาท้องถน่ิ ตาบลเมอื งเก่า สาขาของภูมิปัญญาท้องถ่ิน (๑๐ ประเภท สาขาด้านหตั ถกรรม สาขาภมู ปิ ัญญาทอ้ งถ่นิ ๑๐ สาขา ไดแ้ ก่ สาขาเกษตรกรรม/ สาขา อุตสาหกรรมและหตั ถกรรม/ สาชาการแพทย์แผนไทย/ สาชาการ จัดการ/ สาขาทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละท้องถ่ิน/ สาขากองทุนและ ธรุ กจิ ชมุ ชน/ สาขาสวสั ดกิ าร/ สาขาศลิ ปกรรม/ สาขาการจดั การ องคก์ ร/ สาขาภาษาและวรรณกรรม/ สาขาศาสนาและประเพณี ข้อมูลพืน้ ฐาน รายบคุ คล เจา้ ของภูมิปญั ญาทอ้ งถิ่น/บคุ คลคลัง ปญั ญา ชื่อ.........นายสุเทพ……………นามสกุล...........…พรม เพ็ชร………….........วันเดอื นปเี กิด……พ.ศ. 2491 ………… ทอี่ ยปู่ จั จบุ ัน (ทสี่ ามารถตดิ ตอ่ ได้) บ้านเลขที่... 230/2.....หมู่ท.ี่ ..3.... ตาบลแขวง...........เมอื งเกา่ ………………… อาเภอ/เขต........เมือง......... จังหวดั ........สโุ ขทัย........... รหสั ไปรษณีย์............64210………………………… E-mail address: ............ ……-………………… Facebook.....................-..........……………………… พกิ ัดทางภมู ิศาสตร์ คา่ X: ...... 17.014658,.........…… ….ค่า Y:... 99.708789 …

คลงั ปัญญาภูมปิ ัญญาท้องถนิ่ ตาบลเมอื งเก่า ความเป็นมาของบุคคลคลงั ปญั ญา รา้ นสุเทพสงั คโลกเป็นแหลง่ เรยี นรู้ของนักเรยี น นักศึกษา และผ้ทู ี่ สนใจทางดา้ นการปน้ั และการเขียนลาย ภายในเปน็ รา้ นจาหน่ายสงั คโลก และรบั ผลิตงานตามสง่ั ตน้ แบบดั้งเดมิ ของผลิตภัณฑ์ ไม่วา่ จะเปน็ ถ้วย ชาม จาน ไหดนิ โอ่งนา้ ตลอดจนตุก๊ ตารูปคนและสตั วต์ า่ งๆ มีจดุ เด่นคือเป็น เครอื่ งปนั้ ดนิ เผาเคลือบเน้อื ละเอียด โดยเฉพาะอยา่ งยิ่งชนิดเนือ้ แตกลายงาสี เขียวไขก่ า ทม่ี คี วามประณีตงดงาม มักเรียกเครอื่ งปัน้ ดินเผานีว้ ่า “ศลิ าดล” ประวตั ิความเปน็ มาของ คาว่า “สังคโลก” มผี สู้ ันนิษฐานไว้ตา่ งกัน บ้างวา่ มาจากคาว่า “ซอ้ งโกลก” แปลว่าเตาแผน่ ดินซ้อง บ้างว่ามาจากคาวา่ “ซัน โกโรกุ” หรอื “ซงั โกโรกุ” ในภาษาญีป่ นุ่ ซึ่งอาจเพ้ียนมาจากคาว่า “สวรรค โลก” อันเปน็ ชื่อทแ่ี พร่หลายของเมืองเชลียงหรือศรีสชั นาลยั ในพงศาวดาร อยุธยา ซงึ่ ไดพ้ บเตาผลิตมากมายในบรเิ วณน้ี การผลติ เครอื่ งสังคโลกนั้นมีมา นานแล้ว ตง้ั แต่สมัยสุโขทยั เปน็ ราชธานี และได้สืบทอดกันมาจนถงึ ปจั จบุ นั ชาวตาบลเมืองเก่า อ.เมอื ง จ.สุโขทัย ทชี่ ่ือ แฟง พรมเพ็ชร ได้ชื่อวา่ เปน็ ผู้รัก งานหัตถกรรมเชงิ ศลิ ป์นี้เปน็ อยา่ งมาก ในฐานะเป็นตระกูลเก่าแก่ท่ีผลติ เครอ่ื งสงั คโลกมาอย่างยาวนาน ทาใหม้ ีโอกาสได้นาขน้ึ ทลู เกล้าฯ ถวาย สมเดจ็ พระเทพรัตนราชสดุ าฯ สยามบรมราชกมุ ารี เมอ่ื ครั้งเสดจ็ ฯ มา สุโขทัยอกี ด้วยสเุ ทพ พรมเพ็ชร เจา้ ของรา้ น “สุเทพสังคโลก” ซง่ึ เป็น 1 ใน 9 ทายาทของแฟง พรมเพ็ชร ไดส้ านต่ออาชพี ผลติ เคร่ืองสงั คโลกจากรุน่ คณุ พอ่ และมีการพฒั นารปู แบบของสนิ คา้ ให้มีความหลากหลายมากขึน้ แตย่ งั เน้นรูปแบบตามของโบราณสมยั สโุ ขทัย คุณสนอง พรมเพช็ ร ภรรยาของคุณ สเุ ทพไดย้ อ้ นอดีตใหฟ้ ังว่า หลังจากสามีไดร้ บั การว่าจ้างจากกรมศิลปากรให้ เข้าร่วมงานในตาแหน่งชา่ งซ่อมโบราณวตั ถุ ทาใหม้ ีความคิดจะทา เครือ่ งปนั้ ดินเผาสังคโลกเลียนแบบของโบราณ ซงึ่ ไดร้ ับคาแนะนาจากนาย มะลิ โครกสันเท๊ียะ

คลงั ปัญญาภูมปิ ัญญาท้องถนิ่ ตาบลเมอื งเก่า หวั หน้ากรมศิลปากรที่ 3 ในสมยั น้นั ในเรอ่ื งเทคนคิ การผลิตตา่ งๆ เช่นน้า เคลือบจะต้องประกอบไปดว้ ย ข้เี ถา้ ไม้ หินและดนิ เปน็ ตน้ จนเกิดความ ชานาญ กอ่ นจะผนั ตวั เองมาตั้งโรงงานโดยใช้ชอื่ ว่า “สุเทพสังคโลก” และได้ ถ่ายทอดวชิ าความร้แู กญ่ าติพ่นี อ้ งเพื่อทาเปน็ อาชพี สร้างรายได้แก่ตนเอง และครอบครวั บทความเพิ่มเติม http://www.info.ru.ac.th/province/Sukhotai/wsunk.htm ตง้ั อย่ใู น ชุมชนสงั คโลกใกล้อุทยานประวัตศิ าสตร์ สโุ ขทัย แหลง่ มรดกโลก ซึ่งเปน็ สถานทีผ่ ลิตเครื่องปั้น ดนิ เผาที่คงทนและงดงาม เรยี กขานกันวา่ “สงั คโลก” มชี ่อื เสยี งโดง่ ดงั มาแตค่ รง้ั กรงุ สุโขทัยเปน็ ราชธานี “สเุ ทพสังคโลก” ไดส้ บื ทอดรูปทรงและลวดลาย อันเปน็ เอกลกั ษณ์มรดกทางภมู ิปัญญาของชาว สโุ ขทัยทม่ี ีมาแต่โบราณและพฒั นารูปทรงใหด้ ดู ีมคี วาม ทันสมัย และนามา ใช้ได้จริง จดุ เดน่ ของภมู ปิ ญั ญาทอ้ งถิ่น สงั คโลก เปน็ เคร่อื งปน้ั ดินเผาคุณภาพดีทมี่ กี ารเคลือบผวิ และตกแต่ง ลวดลายอยา่ งประณตี งดงาม เผาด้วยความรอ้ นสงู ประมาณ 1250 – 1280 องศาเซลเซียส เตาเผาและเทคนิคการเผาได้รบั การพัฒนามาเป็นเวลานาน นับร้อยปี ตัง้ แตส่ มยั ต้นกรงุ สโุ ขทยั จนถงึ ปลายสมยั กรงุ ศรีอยธุ ยาดังทมี่ ี เตาเผาปรากฎอยทู่ เี่ มอื งเก่าสโุ ขทัย รปู แบบของสงั คโลกมหี ลากหลาย เชน่ สเี ขยี วไขก่ า สีน้าตาล สขี าว เป็นตน้ รา้ นสุเทพสงั คโลกไดส้ ืบทอดและอนรุ กั ษเ์ ครอ่ื งสังคโลก โดยผู้ก่อตงั้ และดูแล กค็ อื คณุ สุเทพ และคณุ สนอง พรมเพช็ ร ใชด้ ินเหนียวปัน้ รปู แบบ ตา่ งๆ

คลงั ปัญญาภมู ปิ ัญญาท้องถนิ่ ตาบลเมอื งเก่า รายละเอียดของภูมิปัญญาท้องถน่ิ (ลักษณะภูมิปญั ญา/รูปแบบ/ วิธกี าร/เทคนคิ ทใี่ ช/้ ภาพถ่ายหรอื ภาพวาดประกอบ/พัฒนาการของ ผลิตภัณฑ์หรือผลงาน/กระบวนการสรา้ งภมู ิปญั ญา/ลกั ษณะการใช้ ประโยชน์จากภูมปิ ัญญาทเ่ี กิดข้นึ ฯลฯ) นายสเุ ทพ พรมเพ็ชร บา้ นเลขที่ 203 / 2 ม.3 ต. เมืองเกา่ อ. เมือง จ. สุโขทยั 64210 เกดิ เม่อื พ.ศ. 2491 จบการศึกษาช้ัน ป. 4 เปน็ บุตรของนายแฟง พรมเพช็ ร มีพี่น้อง ทั้งหมด 9 คน สมรสกบั นางสนอง พรมเพช็ร มีบตุ รด้วยกัน 2 คน เดมิ มีอาชีพทานา ทาไร่ ฐานะ ไมด่ ีนกั ยามว่างจากทานาจึงคดิ หาอาชีพเสริม โดยการนาดิน เหนียวมาฝกึ ปั้น เดิมที่ปน้ั เป็นสัตว์ ตา่ งๆ และนา ไปเผาไฟโดยใช้ แกลบเม่ือมผี มู้ าพบเหน็ เกิดความสนใจและขอซอ้ื ไปจาหนา่ ย ตาม ความต้องการของลกู ค้า มีมากขน้ึ จงึ มีการพฒั นารปู แบบของสนิ คา้ ให้ ลากหลายแตเ่ น้น รูปแบบ ตามของโบราณสมยั สโุ ขทยั เคร่ืองปัน้ ดนิ เผา ในสมยั นั้นไม่มีการเคลือบหรอื ท่ีเรียกกนั ว่า“ ของ แดง ” จากจุดนี้สามารถทารายไดใ้ ห้กบั ครอบครัวพอสมควร ต่อมา ในปี พ.ศ. 2512 นายสเุ ทพ ได้เรมิ่ นาขา้ วตอกพระร่วง มาแกะสลัก เปน็ รปู พระ ประกอบกบั ในสมัยนัน้ มกี ารขดุ ค้นโบราณวัตถุกนั อย่าง แพร่หลายแตข่ องที่ขดุ ขน้ึ มานน้ั สว่ นมาก ชารดุ นายสุเทพ จงึ คดิ ว่า เราน่าจะนาของเหล่าน้นั มาซอ่ มแซม จากนนั้ จงึ เร่ิมฝกึ ซอ่ ม โบราณวตั ถจุ นชานาญ และเร่ิมมีผมู้ าว่าจา้ ง ในสมยั หัวหน้ากรม ศลิ ปกรท่ี3 คือนายมะลิ โครกสนั เทยี๊ ะ เห็นวา่ นายสุเทพ ฝีมอื ดี จึง ชกั ชวนเข้า มาร่วมงานด้วย

คลงั ปัญญาภูมปิ ัญญาท้องถน่ิ ตาบลเมอื งเก่า ฐานะทางการเงินเร่ิมดขี ึ้น นายสุเทพ กบั ภรรยาจึง แยกตวั ออกปลูกบา้ นของตนเองและ ไดป้ รึกษากบั นายมะลิ โครกสนั เท๊ียะ วา่ ตนคดิ จะทา เครือ่ งปัน้ ดนิ เผาสงั คโลก เลียนแบบของโบราณ นายมะลไิ ด้ แนะนา วา่ นา้ เคลือบจะต้อง ประกอบไปดว้ ยขเ้ี ถา่ ไม้ หินและดนิ จากนน้ั เรม่ิ ทาการทดลอง และ มโี อกาสไดไ้ ปเท่ยี วชมโรงงานผลิตเครือ่ งปน้ั ดนิ เผา ที่ มหาวิทยาลยั เชียงใหม่ นายสุเทพ ได้ ลงทุนชื้อเตาและทดลอง นา้ เคลือบจนกระทง่ั ออกมาสวยงาม ในปี พ.ศ. 2532 ไดต้ ้ัง โรงงานโดยใชช้ อื่ “ สุเทพสังคโลก ”และไดถ้ า่ ยทอดความรู้ แก่ ญาตพิ นี่ ้องสรา้ งรายไดแ้ ก่ตนเองและครอบครวั ที่อยูป่ จั จบุ นั เลขที่ 230/2 หมู่ที่ 3 ตาบลเมอื งเกา่ อาเภอเมอื ง สโุ ขทัย จงั หวดั สุโขทัย 64210 โทรศพั ท์ 0 5569 7036, โทรศพั ท์มือถอื 08 7198 0203, 08 7737 8611 อาชพี ชา่ งปัน้ สังคโลก ประวตั ผิ ลงาน คณุ งามความดี การบาเพ็ญประโยชนต์ อ่ สาธารณชน และอืน่ ๆ - พระเจา้ วรวงศเ์ ธอพระองศเ์ จ้าสมสวลพี ระวรราชทินัดดามาตุ ในปี พ.ศ. พ.ศ. 2546 ได้เสด็จมาเยอื นและศึกษาดงู าน

คลงั ปัญญาภมู ปิ ัญญาท้องถน่ิ ตาบลเมอื งเก่า - มอบเงินช่วยเหลอื แดผ่ ยู้ ากไร้ - มอบของท่ีระลึกแกห่ น่วยงานต่างๆในจังหวัดสโุ ขทยั และ ต่างจงั หวดั ท่ีเข้ามาศึกษาดงู าน ภมู ิปญั ญาไทย สาขาหัตถกรรม จากสานักงาน กศน.จงั หวดั สโุ ขทัย ถา่ ยทอด การประชาสมั พนั ธ์ เผยแพร่ภมู ิปญั ญาท้องถิน่ (ทส่ี ะท้อน ความน่าเชื่อถอื การยอมรับผา่ นบคุ คล/ชมุ ชน/องคก์ ร/รางวัล/ใบ ประกาศ/การจดทะเบียนลิขสิทธิ์ ส่ือดิจิทลั /เอกสารเผยแพร่แผน่ พับ คลปิ (VDO) ฯลฯ □ ยังไมเ่ คยมกี ารเผยแพร่/ใช้เฉพาะบุคคล □ เคยเผยแพร่เฉพาะในชุมชน มกี ารเผยแพรผ่ ่านส่ือมวลชนและสือ่ อ่นื อยา่ งแพร่หลาย  มีการดงู านจากบุคคลภายนอก จานวน……350………. คร้ัง จานวน……5000………คน □ มีการนาไปใช้ในพน้ื ท…ี่ …………. คน นอกพน่ื ท…ี่ …………. คน □ อน่ื ๆ (ระบ)ุ ………………………………………………………………………………………………… ลักษณะของภูมิปัญญาทอ้ งถ่นิ การพัฒนาตอ่ ยอดภมู ปิ ัญญาให้เป็น นวัตกรรม คณุ คา่ (มูลคา่ ) และความภาคภมู ิใจ □ ภมู ปิ ญั ญาทอ้ งถ่นิ /นวตั กรรมทคี่ ดิ ค้นขึน้ มาใหม่  ภมู ปิ ัญญาท้องถ่นิ ดงั้ เดมิ ไดร้ ับการถา่ ยทอดจาก การศึกษาเรยี นรู้ การออกแบบคิดค้นด้วยตนเอง □ ภูมิปัญญาทอ้ งถ่ินทีไ่ ด้พฒั นาและต่อยอด แบบเดิมคอื

คลงั ปัญญาภูมปิ ัญญาท้องถนิ่ ตาบลเมอื งเก่า การพฒั นาตอ่ ยอดคอื รปู แบบของความคดิ สร้างสรรค์ทมี่ ีความหมาย รายละเอียดเพมิ่ เตมิ (สามารถใสข่ ้อมลู ลงิ คว์ ิดีโอ หรอื เวบ็ ไซตท์ ี่ เกย่ี วข้อง) https://www.youtube.com/watch?v=oehcHZ6gKAk http://www.sadoodta.com

คลงั ปัญญาภมู ปิ ัญญาท้องถนิ่ ตาบลเมอื งเก่า ถา่ ยภาพบคุ คล และอปุ กรณ์ /เครื่องมือ / สิ่งท่ปี ระดิษฐ์ (ช้ินงานหรือผลงาน) ………………………………… รปู ภาพเจา้ ของภมู ิปัญญา (สามารถนาไฟล์รปู ภาพมาบันทึกลง ระบบคอมพิวเตอรไ์ ด้ ) ………………………………… รูปภาพภูมิปญั ญา (สามารถนาไฟล์รปู ภาพมาบันทึกลงระบบ คอมพวิ เตอรไ์ ด้ ) ……………………………………… ชือ่ -สกลุ ผูบ้ นั ทกึ ขอ้ มูล………นางพชั รพ ชยั วรรณ…์ ………… เบอรต์ ดิ ต่อ/LineID……0805043554………………… หน่วยงาน/สถานศกึ ษา…กศน.อาเภอเมอื งสุโขทยั ……วนั ที่ บันทึกข้อมูล…20 ตลุ าคม 2563