คำราชาศัพท์ (1)

วิชาภาษาไทยพื้นฐาน ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๒

๑. คำที่ใช้สำหรับพระราชา ราชา + ศัพท์ = คำราชาศัพท์ ๒. คำสุภาพที่ใช้ให้เหมาะสมกับบุคคลทุกระดับ (ปัจจุบัน)

ลำดับบุคคลที่ ๑ คำที่ใช้สำหรับพระราชา พระมหากษัตริย์ สมเด็จพระบรม สมเด็จเจ้าฟ้า พระองค์เจ้า หม่อมเจ้า

ลำดับบุคคลที่ ๒ คำสุภาพสำหรับบุคคลทุกระดับ พระมหากษัตริย์ (K)และพระราชินี (Q) พระบรมวงศานุวงศ์ พระภิกษุสงฆ์ ข้าราชการ สุภาพชน

ลำ ดั บ พ ร ะ อิ ส ริย ย ศ ใ น รัช ก า ล ที่ 1 0

พระปรมาภิไธย พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ร.10 “พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรรามาธิบดีศรีสินทรมหาวชิราลงกรณ มหิศรภูมิพลราชวรางกูร กิติสิริสมบูรณอดุลยเดช สยามินทราธิเบศรราชวโรดม บรมนาถบพิตร พระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว” การอ่านออกเสียง พระ – บาด – สม – เด็ด – พระ – ปะ – ระ – เมน – ทะ – ระ – รา – มา – ทิบ – บอ – ดี – สี – สิน – มะ – หา – วะ – ชิ – รา – ลง – กอน – มะ – หิ – สอน – ภู – มิ – พน – ราด – ชะ – วะ – ราง – กูน – กิ – ติ – สิ – ริ – สม – บูน – อะ – ดุน – ยะ – เดด – สะ – หยาม – มิน – ทรา – ทิ – เบด – ราด – วะ – โร – ดม – บอ – รม – มะ – นาด – ถะ – บอ – พิด – พระ -วะ – ชิ – ระ – เกล้า – เจ้า – อยู่ – หัว

พระนามาภิไธย สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินี สมเด็จพระนางเจ้าสุทิดา พัชรสุธาพิมลลักษณ พระบรมราชินี การอ่านออกเสียง สม – เด็ด – พระ – นาง – เจ้า – สุ – ทิ – ดา – พัด – ชะ – ระ – สุ – ทา – พิ – มน – ลัก – พระ – บอ – รม – รา – ชิ – นี

“พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร”

สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง

“สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา เจ้าฟ้ามหาจักรีสิรินธรฯ สยามบรมราชกุมารี”

สมเด็จพระเจ้าน้องนางเธอ เจ้าฟ้าจุฬาภรณวลัยลักษณ์ อัครราชกุมารี กรมพระศรีสวางควัฒน วรขัตติยราชนารี

พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี กรมหมื่นสุทธนารีนาถ

สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าพัชรกิติยาภา นเรนทิราเทพยวดี กรมหลวงราชสาริณีสิริพัชร มหาวัชรราชธิดา

สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าสิริวัณณวรี นารีรัตนราชกัญญา

“สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้าทีปังกรรัศมีโชติ มหาวชิโรตตมางกูร สิริวิบูลยราชกุมาร”

พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าสิริภาจุฑาภรณ์

“พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอทิตยาทรกิติคุณ”

การใช้สรรพนาม ราชาศัพท์





การใช้กริยา ราชาศัพท์







นำหน้ากริยาราศั พท์ ดำเนิน ประสูติ บรรทม เสวย เสด็จ เสด็จพระราชดำเนิน ประชวร โปรด ยกเว้น ทรงผนวช ถ้าคำนั้นเป็น คำราชาศัพท์ อยู่แล้ว เมื่อใช้ คำว่า มี หรือ เป็น คำหน้าคำราชาศัพท์นี้ ไม่ต้องใช้ ทรง นำหน้าอีก เป็น + พระราชโอรส = เป็นพระราชโอรส ไม่ใช้ว่า ทรงเป็นพระราชโอรส มี + พระราชดำรัส = มีพระราชดำรัส ไม่ใช้ว่า ทรงมีพระราชดำรัส

ก\"ารเสใชด้็คจำ\"ว่า

เสด็จ + ออก เสด็จออก เสด็จกลับ เสด็จ + กลับ



ตัวอย่าง เมื่อคราวที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว............................................ ไปยังจังหวัดเชียงใหม่ ผู้ว่าราชการจังหวัดได้จัดให้มีการ แสดงละครหน้าพระพักตร์

ตัวอย่าง เมื่อคราวที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว..เ..ส...ด.็..จ...พ...ร...ะ..ร...า..ช...ด...ำ...เ..น.ิ..น.... ไปยังจังหวัดเชียงใหม่ ผู้ว่าราชการจังหวัดได้จัดให้มีการ แสดงละครหน้าพระพักตร์









เสียชีวิต

เกิด

คำสั่ง

สมเด็จพระเจ้าน้องนางเธอ เจ้าฟ้าจุฬาภรณวลัยลักษณ์ อัครราชกุมารี ............................... ไปยังจังหวัดอุบลราชธานี

สมเด็จพระเจ้าน้องนางเธอ เจ้าฟ้าจุฬาภรณวลัยลักษณ์ อัครราชกุมารี ............เ..ส...ด.็..จ........... ไปยังจังหวัดอุบลราชธานี

สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จ........................ เมื่อวันเสาร์ที่ 2 เมษายน พ.ศ. 2498

สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จ...พ..ร..ะ.ร..า..ช..ส..ม..ภ..พ.... เมื่อวันเสาร์ที่ 2 เมษายน พ.ศ. 2498

สรุป คำราชาศัพท์ คือ คำสุภาพที่ใช้ตามชั้นของบุคคล ซึ่งถือว่ามีฐานันดรศักดิ์ ต่างกันตามประเพณีนิยม จึงต้องบัญญัติคำให้เหมาะสมกับบุคคลต่าง ๆ