ช่องทางพัฒนาอาชีพต้น

51 การทาํ แหนม การทจ่ี ะทาํ แหนม ใหม คี ุณภาพดี จาํ เปน ตองรจู ัก เลือกใชวตั ถดุ ิบ วสั ดุอุปกรณ ตา งๆ ทใ่ี ชท ําแหนม อยางเหมาะสม ผบู ริโภคหรอื ผปู ระกอบการเกยี่ วกบั การใชเ นอื้ เพอื่ นําไปแปรรูปทาํ ผลติ ภณั ฑแหนมควรจะ ทราบถึงสิ่งตาง ๆ ที่มีผลตอ คุณภาพของผลิตภัณฑแ หนมที่ตองการ และส่ิงสาํ คัญอนั ดบั แรกทจี่ ะตองคํานงึ ถงึ ก็คือ คณุ ภาพของวตั ถดุ ิบทจี่ ะใช เพราะวาคุณภาพของผลิตภัณฑข ้นั สดุ ทา ยจะดีไปไมไดถาวตั ถุดบิ คณุ ภาพ ดอ ย ฉะนั้นควรทจี่ ะรจู ักกับวัตถดุ บิ ตา ง ๆ ในการทําแหนม ไดแ ก 1. เนอ้ื หมายถงึ เนื้อทไี่ ดจ ากสตั วเพ่อื นาํ มาใชเปนอาหาร ซ่งึ รวมถงึ กลา มเนอ้ื และอวยั วะตาง ๆ เชน ตบั หวั ใจ และสว นอ่ืน ๆ ทบี่ ริโภคได เนอื้ จากสัตวช นิดตาง ๆ ไดแก โค กระบอื สุกร แพะ แกะ เปนตน เน้อื สัตวจ ะมีสว นประกอบ ทางเคมีแตกตา งกันไป ขนึ้ อยูก ับสภาพของสตั วก อนนํามาฆา สัตวต างชนดิ กัน หรอื อายุตางกนั โดยท่ัวไป กลามเน้ือของสัตวจะมีสว นประกอบทางเคมี ไดแ ก นาํ้ โปรตนี ไขมนั คารโ บไฮเดรต วติ ามิน เอ็นไซมส ี และแรธ าตตุ าง ๆ เปน ตน 2. สารใหสี การทําแหนมในระดับชาวบาน มกั มีการเติมดินประสิวลงไปดวยเล็กนอ ย เพอ่ื ใหเกิดสี แดงสวย โดยปริมาณที่ใชเตมิ น้นั ไมไ ดม ีการช่งั ตวง วดั ใชประมาณเองตามความชํานาญที่ปฏิบัติมา ซึ่ง นับวาเปน อันตรายตอผบู รโิ ภค เพราะสารใหส ดี งั กลา วจดั เปน วตั ถเุ จือปนอาหารพวกไนเตรทและไนไตรท ซึ่งมีกฏหมายควบคุมกําหนดปริมาณการใช โดยอนุญาตใหใชไดไมเกิน 200 - 500 มลิ ลิกรมั ตอ อาหาร 1 กิโลกรมั ซง่ึ ตอ งคาํ นวณในรูปโซเดียมไนเตรท และโซเดียมไนไตรท ตามลําดับ ปจจุบันการใชไนเตรทและ ไนไตรท ผสมกับอาหารมีวัตถุประสงค 3 ประการ คือ 2.1 เพือ่ ชวยใหอาหารโดยเฉพาะเน้ือสตั วมีสีแดงคงทน ไมเส่อื มสลายไป ขณะหุงตม 2.2 ทําใหอาหารมีรสชาติและกลิ่นเฉพาะ 2.3 ทําใหอ าหารเก็บไวไ ดนาน ไนเตรท ไนไตรท จะทําหนาทเี่ ปน สารกนั เสยี ปองกันการ เจริญเตบิ โตของจลุ นิ ทรีย โดยเฉพาะพวกท่ีทําหนา ท่ใี หเ กิดการบูด และพวกท่สี รา งสารพษิ สารใหสีทข่ี อ แนะนําใหใชค อื ผงเพรก ผงเพรกเปน สารเคมพี วกสารประกอบไนเตรทไนไตรท ใชใ สลงผลติ ภัณฑ เพ่ือให เกดิ กล่ินและรสทีต่ อ งการ ทําลายจุลนิ ทรยี ทเ่ี ปนพิษและทําใหเ กดิ โรค และเพ่ิมลงไปเพอ่ื ทําใหผลติ ภณั ฑม ีสี ดีข้ึน 3. สวนผสมอืน่ ๆ เกลอื การเติมเกลือประมาณ 2 - 3 % ของนาํ้ หนกั อาหาร จะชวยทําหนา ทป่ี องกัน ไมใ หจุลนิ ทรียอ ่ืนๆ เจริญได และชว ยดงึ นาํ้ และนาํ้ ตาลจากเน้ือ และยังสามารถ ทําหนา ท่เี ปน สารกันบดู ได วัตถุประสงค ของการ ใสเ กลอื ในแหนมคือ ทาํ ใหเ กิดรสเค็ม และทําใหแ หนมเก็บไวไดน าน ปริมาณเกลอื ทใ่ี สถา นอ ยเกนิ ไป จะทาํ ใหแ หนมเนา เสยี ได และถาใสเ กลอื มากเกนิ ไป แหนมที่ไดจะมรี สเปรยี้ ว นอยกวา รสเคม็ ขา ว ขาวที่ใสล งในแหนมเปนขา วทผ่ี า นการหงุ ตม จนสกุ แลว ใชไ ดท ั้งขาวเจา และขาวเหนยี ว การใส ขา วลงไป ก็เพอื่ เปน แหลง คารโ บไฮเดรต แกแบคทีเรยี ที่สรา งกรดแลคติก ซง่ึ เปนตัวท่ที ําใหแ หนม มรี ส เปรยี้ ว

52 กระเทยี ม ตามปกติมักจะบดกระเทียมใหละเอียดกอน แลว จึงใสล งในผลิตภัณฑ การใสกระเทียมจะ ใหผ ลท้งั ในแงเ พิ่มกล่นิ หอมและรสชาตขิ องแหนม และยงั ชว ยเปน สารกนั บดู ไดด ว ย โดยจะใสป ระมาณ 10 % ของนาํ้ หนกั อาหาร พรกิ ขหี้ นู การทําแหนมอาจจะมกี ารเตมิ พริกขห้ี นูเปนเม็ด ๆ พริกขห้ี นทู ี่เตมิ นน้ั นอกจากจะใหรส เผด็ เม่ือบริโภคแลว ยงั ชว ยเพมิ่ สสี ันท่สี วยงามใหก ับแหนมอีกดว ย วสั ดอุ ุปกรณใ นการทําแหนม การทําแหนมบริโภคกันเองภายในครัวเรือนไมจําเปน ตองใชวัสดุอปุ กรณ ทย่ี ุงยาก แตถ ามกี ารผลิต เพื่อจําหนายในปริมาณมาก ๆ จะมอี ปุ กรณชวยทนุ แรงในการผลิต ซึ่งอุปกรณต าง ๆ ท่เี กย่ี วขอ งกับการทํา แหนมมดี งั น้ี 1. เคร่ืองบดเนอื้ 2. เคร่ืองอัดไส 3. เคร่ืองชง่ั ชนดิ ละเอยี ดและชนดิ หยาบ 4. อปุ กรณเครื่องครัวตา ง ๆ ไดแ ก มีด เขียง ถาด กะละมงั หมอ เตา 4. การใชแ รงงาน แรงงาน หมายถึง บุคคลที่ผูประกอบการจางมาใหปฏิบัติงานตามความเหมาะสมของงานและ ความสามารถของแตละบุคคล ซึ่งมีทั้งแรงงานประเภทที่มีความชํานาญ งานหรือแรงงานที่มีฝมือ แรงงาน ประเภทไรฝมือที่ตองใชกําลังในการปฏิบัติงาน เชน คนงานแบกหาม และแรงงานประเภทวิชาการที่ตองใช มนั สมอง เพื่อชวยใหก ารวางแผน การกาํ หนดนโยบาย และการประเมนิ ผลใหธุรกจิ ดําเนินไปอยางราบรน่ื และประสบความสาํ เรจ็ ตามแผนทก่ี ําหนดไว ดังน้ัน เจา ของกจิ การหรือผปู ระกอบการจาํ เปน จะตอ งเลอื ก บุคลากรที่มีความรู ความสามารถมาทํางานตามความถนัดของแตละบุคคลเพื่อประสิทธิภาพของงาน ทั้งนี้ นายจางจะตองจายเงินเดือน คาจาง คาคอมมิชชั่น และสวัสดกิ ารอ่ืน ๆ ใหแกพนกั งานอยางเหมาะสม สรุป ความสามารถของมนุษยที่ถูกนํามาใชในการผลิต เพื่อทําใหเกิดเปนสินคาหรือบริการขึ้นมา แรงงานนับเปนทรัพยากรที่สําคัญที่สุด ถาปราศจากแรงงานและทรัพยากรตาง ๆ ที่กลาวมาแลวทั้งหมด ก็ไม สามารถนําออกมาใชประโยชนไดผลตอบแทนของแรงงานก็คือ คาจาง มากหรือนอยขึ้นอยูกับความสามารถ และชนดิ ของงานนน้ั ๆ ประเภทของแรงงาน ตลาดแรงงานประเทศไทยไดแยกประเภทของแรงงาน ดังนี้ 1. แรงงานประเภทปญญาชน แรงงานประเภทน้ี ไดแก ผูที่จบการศกึ ษาในระดบั อดุ มศึกษา มีความรู และมสี ตปิ ญ ญาดีแตไ มคอ ยมีฝม อื ในวชิ าชีพ ในแตล ะปจะมีแรงงานประเภทน้ีเขาสตู ลาดแรงงานเพ่ิมขนึ้ 2. แรงงานไรฝ มือ แรงงานประเภทนี้ไมคอยมีปญหานักในอาชีพเกษตรกรรมแตกําลังมีปญหาใน ดานอุตสาหกรรม ที่ตลาดแรงงานไมตองการเทาที่ควร

53 3. แรงงานประเภทฝม อื แรงงานประเภทนี้ตองผา นการฝกอบรมหรือมีประสบการณทํางานมาก พอสมควร เชน ชางยนต ชางไม ชางปูน ชางไฟฟา เปนตน 4. แรงงานที่ใชความรูความชํานาญพิเศษ แรงงานประเภทนี้จะตองฝกอบรมมาเปนระยะเวลานาน จัดเปนแรงงานที่ยังขาดแคลน ดังนั้น จึงไมมีปญหาการวางงานปจจุบันรัฐบาลกําลังเริ่มผลติ แรงงานประเภท นี้ใหเขาสูตลาดแรงงานมากขึ้น เพื่อใหเพียงพอกับความตองการของตลาดแรงงาน แรงงานประเภทนี้ ไดแก แพทย วิศวกร สถาปนิก นักวิทยาศาสตร เปน ตน ตลาดแรงงาน ตลาดแรงงานในประเทศ แบงไดเปน 4 ภาค คือ 1. ตลาดแรงงานภาครัฐ ไดแ ก แรงงานภาครัฐและรฐั วิสาหกิจ เชน กระทรวงตาง ๆ การไฟฟาสวน ภูมิภาค องคการโทรศัพทแหงประเทศไทย เปนตน 2. ตลาดแรงงานภาคอุตสาหกรรม ไดแก แรงงานในเมืองท่ปี ระกอบธุรกจิ การผลิต การแปรรปู การ ผลิต เชน สถานประกอบการ โรงงานตาง ๆ ธุรกจิ กอสรา ง เปนตน 3. ตลาดแรงงานภาคเกษตรกรรม ไดแก แรงงานในชนบทที่มีอาชีพทําไร ทํานา ทําสวน และกิจการ อื่น ๆ ที่เกี่ยวกับการเกษตร จัดเปนแรงงานที่ทํางานไมสม่ําเสมอ อาจมีการวางงานตามฤดูกาล หรือมีการ ทํางานต่ํากวาระดับที่ควรจะเปน เชน ในฤดูฝนเกษตรกรจะทําไรท าํ นา มีการใชแรงงานมาก แตพอฤดูแลง หรือหลังเกบ็ เกยี่ วพชื ไรหรือขา วแลวก็จะเกิดการวางงานข้ึน 4. ตลาดแรงงานภาคพณิชยกรรม ไดแก แรงงานที่ประกอบการคา หรือการบริการ เชน การคาขาย ปลกี -สง การโรงแรม ภัตตาคาร การธนาคาร ธรุ กิจทองเท่ียว ธุรกจิ สงออก เปนตน 5. การใชส ถานที่ สถานที่ หมายถึง อาคาร บริเวณทป่ี ระกอบอาชีพ ธุรกจิ ของผปู ระกอบการ ดงั กลาว 6. การใชท นุ ทนุ หมายถึง เงินทุนสว นตัวของเจาของ หรอื เงินจากหุนสวนธุรกจิ ทตี่ กลงปลงใจจะมาสรา งธุรกจิ ใหมร วมกัน นํามากองกนั ไวกอ นเร่ิมตนทาํ ธุรกิจ ทนุ หมายถึง ปจจัยในการผลติ ทีใ่ ชใ นการสรา งสนิ คาหรือบริการอนื่ ๆ ทมี่ นุษยเ ปน ผผู ลิตและไม เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ สินคาและบริการนัน้ ๆ จะตอ งไมใ ชต ัวทุน แมวา ทุนนน้ั สามารถที่จะเสื่อมราคาลง ได สินคาประเภททุนสามารถรับมาไดโดยใชเงินหรอื เงินทุน ในการเงินและการบัญชี คําวาทุนหมายถึงความ ม่งั คงั่ โดยเฉพาะความมง่ั ค่งั ท่ีใชใ นการเปด กจิ การ ทุนเปนหนงึ่ ในปจ จัยในการผลติ ปจจยั อน่ื ๆ รวมไปถึง ทีด่ ิน แรงงาน และองคก ร ผูประกอบการ หรือการบรหิ ารจดั การ ซึ่งคณุ สมบตั ิดงั ตอไปน้ีจดั วา เปนทุน 1. สามารถนําไปผลิตสินคา อ่ืน ๆ ได อยใู นรูปของปจจยั ในการผลิต 2. ถกู สรา งขึ้นมาอีกทหี นึ่งโดยแตกตา งจาก \"ทด่ี ิน\" ทซ่ี งึ่ หมายถึงปจจัยในการผลติ ที่เกิดขึ้นเองตาม ธรรมชาติเชนพื้นที่ทางภูมิศาสตรและทรัพยากรทางธรรมชาติ เชนแรธาตุ

54 3. ไมไดถูกใชใ นการผลติ เปนหลกั โดยสมบรู ณซ ง่ึ ทาํ ใหแ ตกตางจากสินคา ก่ึงสําเร็จรปู (ยกเวน คา เสื่อมราคา) การจัดการกบั การลงทุนในธุรกิจ มีความเขาใจกันวาการจัดการกับการลงทุนในธุรกิจเปนสิ่งเดียวกัน เนื่องจากในอดีตการจัดการกับ การลงทุนในธรุ กิจมลี กั ษณะที่กลมกลืนกนั ธุรกิจแรกเริ่มภายในประเทศมาจากธุรกิจในครัวเรือนและมี ขนาดเลก็ เจา ของกจิ การตดั สินใจลงทนุ ประกอบธรุ กิจและดาํ เนนิ ธรุ กิจดว ยตนเอง แมภายหลงั ธุรกจิ มีขนาด เติบโตขนึ้ ขา วของยังคงดําเนินธุรกิจดวยตนเอง ความสัมพันธระหวางการจัดการกับการประกอบธุรกิจจึง กลมกลนื กนั อยา งแนบแนน จนกอใหเกิดความเขาใจดังกลาว หากไดมีการวิเคราะหในรายละเอียดอยาง แทจ ริงแลว จะเห็นความแตกตางระหวางการจัดการกับการลงทุนในธุรกิจ โดยพิจารณาถึงหลักบุคคล หนา ท่ี และวัตถุประสงค ดงั น้ี ลกั ษณะ บุคคล หนา ท่ี วตั ถปุ ระสงค ตดั สินใจลงทุน 1. การลงทนุ ในธรุ กจิ เจา ของ ตองากรผลกําไรจาการลงทุน ตดั สนิ ใจจัดการทรพั ยากร ในธุรกจิ 2. การจัดการ ผูจ ดั การ เพือ่ ใหทรพั ยากรตา ง ๆ ใหม ี ประสทิ ธิภาพสูงสดุ ตดั สนิ ใจ ลงทนุ ในธรุ กิจ การจัดการ ผจู ัดการ เจา ของ ใชท รพั ยากรอยา งมี ตองการผลกําไร ประสทิ ธภิ าพ จากตารางและแผนภาพดังกลาว เจาของธุรกิจในฐานะผูตองตดั สนิ ใจเลือกลงทุนในธรุ กจิ ซ่ึงตอง ลงทุนในทรัพยากรตาง ๆ เพื่อมุงหวังผลกําไรจากการลงทุน ผูท ําหนา ทนี่ าํ ทรัพยากรตาง ๆ มาจัดการ คือ ผูจ ัดการ ซึง่ ตองรบั ผดิ ชอบตอการนาํ ทรพั ยากรท่มี อี ยูม าใชใ หเกิดประโยชนสงู สุดตอ ธุรกจิ ซ่ึงจะทาํ ใหธ รุ กิจ ไดรับผลกําไรตามที่คาดหวังของเจาของ ในธุรกิจขนาดใหญการแบงแยกหนาที่ระหวางเจาของและผูจัดการจะมีความชัดเจน แตสาํ หรบั ธรุ กจิ ขนาดยอยขา วของมักจะเขา จดั การธุรกิจดวยตนเอง กลา วคอื เปนท้งั ผูลงทุนและผจู ดั การทรพั ยากรดวย ตนเอง

55 2. การจัดการการตลาด 2.1 การกาํ หนดทศิ ทางการตลาด เปนการศึกษาตลาดจากปจจัยภายนอกและภายในทําใหผูประกอบการวางแผนการตลาดไดอยาง มั่นใจและสามารถบอกรายละเอียดในการดําเนินงานไดอยางชัดเจน การวิจัยการตลาดและขอ มูลการตลาด การวิจัยการตลาดหรือการศึกษาตลาดจะตองพิจารณาถึงพฤติกรรมผูบริโภค มีข้ันตอนในการวจิ ยั ดงั น้ี 1. การศึกษาโอกาสหรือการศึกษาตลาด ผูประกอบการจะตองศึกษาใน 2 เร่ือง คอื การศึกษาโอกาสทางการตลาด เปนการศึกษาพฤติกรรม ผูบริโภค การศึกษาสถานการณทางการตลาด เปนการศึกษาสิ่งแวดลอมภายในและภายนอกของ กิจการ ประกอบดวย 1) การศึกษาจุดแข็ง เปนการศึกษาถึงขอดีหรือจุดแข็งของสินคาหรือบริการ 2) การศึกษาจุดออน เปนการศึกษาขอเสียหรือปญหาที่เกิดจากองคประกอบทาง การตลาด 3) การศกึ ษาโอกาส เปนการศึกษาขอไดเปรยี บหรือส่ิงท่เี อ้ืออํานวยใหแ กกิจการ 4) การศึกษาอุปสรรค เปนการศึกษาปญหา อุปสรรคที่จะเกิดขึ้น 2. การกําหนดวัตถุประสงคทางการตลาด 3. การเลือกตลาดเปาหมาย 4. การศกึ ษาพฤติกรรมผูบริโภค 5. การศึกษาสวนประสมทางการตลาด ไดแก ดา นผลติ ภัณฑ ดานการสงเสริมการตลาด ดา นแผนการจดั จาํ หนา ย ดา นแผนราคา 2.2 การหาความตองการของตลาด ความจําเปนและความตอ งการ ความจําเปน หมายถึง ความตองการขั้นพื้นฐาน เปน ตัวผลกั ดนั ใหเ กดิ พฤตกิ รรมเพ่ือสนองความ ตองการนัน้ ความตอ งการในส่งิ จําเปนพน้ื ฐานในการดํารงชวี ติ ไดแ ก ปจ จัย 4 จะเปนส่ิงทีส่ าํ คัญตอชีวิตไมมี ไมได ความตอ งการ หมายถึง ความตองการอยากได อยากมี อยากเปน แตไ มม กี ็ไมเ ดอื ดรอนแกชีวติ เปน การแสดงออกหรือพฤติกรรมที่ตองการสนองความตองการขั้นพื้นฐาน ซง่ึ หลอ หลอมจากสภาพแวดลอ มและ บุคลิกสว นตวั การตลาด หมายถึง กระบวนการวางแผนและการปฏิบัติตามแนวคิด การกําหนดราคา การสง เสรมิ การตลาด และการจัดจําหนายสินคาและบริการ เพื่อสรา งใหเ กดิ การแลกเปลย่ี นท่ีทาํ ใหผ ูบริโภคไดรบั ความสุข ความพอใจ และบรรลุวัตถุประสงคขององคกร

56 จดุ สาํ คัญของการตลาด 1. ทาํ ใหเ กิดการเปล่ยี นแปลงท่ีทําใหผ บู รโิ ภคไดรบั ความพึงพอใจ 2. เปนการแลกเปลี่ยนความคิด สินคาและบริการ ความสําคัญของการตลาด ความสําคัญตอบุคคล 1. สรางอาชีพ 2. อาํ นวยความสะดวกใหล กู คา ความสาํ คัญตอ องคกรธุรกจิ 1. สรางรายไดใหองคกร 2. กอใหเกดิ ธรุ กจิ ใหมเพิ่มมากข้นึ ความสาํ คญั ตอเศรษฐกิจและสังคม 1. สรางรายไดใหประเทศ หนา ท่ีทางการตลาด 1. หนา ทท่ี จ่ี ะทําใหม ีการโอนกรรมสิทธขิ์ องสินคา จากผูข ายไปสูผูซื้อ 1.1 การซือ้ - หาความตองการซื้อ - การเลือกแหลงซอ้ื - การพิจารณาความเหมาะสมของสินคา 1.2 การขาย เปนการสรางอุปสงค 2. หนา ทเ่ี กยี่ วกบั การจัดสงสนิ คา 2.1 การขนสง การขนสงทต่ี นทุนต่ํา รวดเร็วและเหมาะสมกบั สินคา 2.2 การจดั เก็บสินคา 3. หนาที่อํานวยความสะดวกตาง ๆ 3.1 การเงิน 3.2 การเสี่ยง 3.3 สารสนเทศทางการตลาด 3.4 การจดั มาตรฐานและแบง เกรดของสนิ คา 4. สารสนเทศทางการตลาดและการวิจัยตลาด - เก็บรวบรวมขอมูลทางการตลาดมาใชในการวิเคราะหและวิจัย 5. การเก็บรักษา - เก็บรักษาใหพอกับความตองการของลูกคา และไมน านเกนิ ไปจนลา สมยั

57 6. การจัดมาตรฐานและคุณภาพของสินคา - ไดมาตรฐานตรงความตองการลูกคา 7. การขาย - กระตุน ลูกคาใหซือ้ สนิ คา ไดม ากและเร็วข้นึ ซง่ึ กิจกรรมหลกั ไดแก 1. การโฆษณา - การใชพนักงานขาย 2. การสงเสริมการขาย - การประชาสัมพันธ 8. การเงิน - บรหิ ารเงินใหอ ยใู นงบท่ปี ระมาณไว 9. การรบั ภาระเส่ียงภยั - หาสาเหตุและหาทางปองกันปญหาที่อาจเกิดขึ้น 2.3 การขนสง การขนสง หมายถึง การเคล่ือนยา ยบคุ คลส่ิงมชี วี ิตหรือส่งิ ของจากที่หนึ่งไปอีกท่ีหนึง่ โดยอาศัย อุปกรณในการขนสง ตามความตองการและเกิดอรรถประโยชน ประเภทของการขนสง คือ การขนสงมีความเจริญกาวหนาและมีพัฒนาการมากยิ่งขึ้น มีวธิ ีการขนสง ใหผปู ระกอบธุรกิจเลอื กหลายวธิ ี ผปู ระกอบธรุ กจิ ตองเลอื กวิธกี ารขนสง ใหเหมาะสมกบั ธุรกิจของตนเอง และสามารถจําแนกการขนสงได 5 ประเภท ดงั น้ี 1. การขนสง ทางนาํ้ คือ การขนสงทางน้ํา เปนวิธีการขนสงเกาแกมีมาตั้งสมัยโบราณ โดยการใชแมน ้ําลํา คลองเปนเสนทางลําเลียงสินคา รวมถึงการขนสงทางทะเล ซึ่งสว นใหญใ ชส าํ หรับการขนสง สนิ คา ระหวา ง ประเทศ การขนสงทางน้ํานี้เหมาะสมกับสินคาที่มีขนาดใหญ ขนสงไดปริมาณมากเปนสินคาที่ยากแกการ เสยี หาย เชน ทราย แร ขา วเปลือก เครื่องจักร ยางพารา เปนตนสวนประกอบของการขนสงทางน้ํา 1.1 ผูประกอบการขนสงทางน้ํา 1.2 อปุ กรณก ารขนสง คือ เรือ ไดแ ก เรอื โดยสาร เรือสนิ คาและเรือเฉพาะกิจ เชน เรือลากจูง เรือประมง 1.3 ทาเรือ 1.4 เสน ทางเดนิ เรือ สามารถแบงไดเปน 3 ประเภท คือ - เสนทางเดินเรือภายในประเทศ - เสนทางเดินเรือชายฝงทะเล - เสนทางเดินเรือระหวางประเทศ ขอดี ขอเสียของการขนสงทางน้ํา มีดังนี้ ขอ ดี 1. อัตราคาขนสงถูกกวาเมื่อเทียบกับการขนสงทางอื่น 2. ขนสงไดปริมาณมาก 3. มีความปลอดภัย

58 4. สามารถสงไดระยะไกล ๆ ขอเสยี 1. มีความลาชาในการขนสงมาก 2. ในฤดนู าํ้ ลดหรือฤดูรอ น นํ้าอาจมนี อย ซึง่ เปนอปุ สรรคตอการขนสง เพราะเรือเกยตื้นได 3. ไมส ามารถกาํ หนดเวลาทแ่ี นน อนในการขนสง ไดข ้ึนอยูกับภมู ิอากาศ และ ภมู ปิ ระเทศ 2. การขนสง ทางบก จาํ แนกเปน 2 ประเภท ไดแ ก 2.1 การขนสง ทางรถไฟ การขนสงทางรถไฟ เปนเสน ทางการลาํ เลียงท่ีสําคัญท่ีสดุ ของประเทศไทย ดาํ เนินงานโดยการรถไฟแหง ประเทศไทย ซ่งึ ถอื วาเปนรัฐวสิ าหกิจ เหมาะสําหรับการขนสง สินคา หนัก ๆ ปริมาณมากและในระยะทางไกล อัตราคาบริการไมแพง การขนสงทางรถไฟจะมีกําหนดเวลาออกและถึง จุดหมายปลายทางในระยะเวลาแนนอนและมีความปลอดภัยจากการเสียหายของสินคา 1) รถปด คือ รถไฟที่ปด ทุกดา น เหมาะสาํ หรับการขนสงสนิ คาทเ่ี สียหายงา ยเมอ่ื ถกู แดดถูกฝน 2) รถเปด คือ รถไฟท่ไี มม หี ลังคา เหมาะสําหรับการขนสงสนิ คาท่ไี มเ สียหายเมื่อถูกแดด ถกู ฝน 3) รถเฉพาะกิจ คือ รถไฟที่ออกแบบสําหรับใชเฉพาะงาน เชน รถบรรทุกน้ํามัน รถบรรทุก ปนู ซีเมนต รถบรรทุกน้าํ มัน เปนตน เสนทางรถไฟ ซึ่งมีอยทู ั่วประเทศขอดีขอเสียของการขนสงทางรถไฟ ขอ ดี 1. ประหยดั ขนสงสินคาไดจํานวนมากหลายชนิด 2. รวดเรว็ สามารถขนสงสินคาไดทันตามกําหนดเวลาที่ตองการ 3. สะดวก เพราะมีตูหลายชนิดใหเลือกเพื่อความเหมาะสมกับสินคา 4. ปลอดภยั สงู เมอื่ เทยี บกับเสนทางอืน่ 5. ขนสงไดทุกสภาพดินฟาอากาศ ขอ เสยี 1. ไมสามารถขนสงสินคาใหถึงที่ตองการขนถายได 2. ความยดื หยนุ มนี อย เพราะมีเสนทางตายตัว 3. มีความคลองตัวนอยกวาการขนสงแบบอื่น เพราะมีกฏระเบียบมาก 4. ไมเหมาะสมกบั ผสู งสินคา รายยอ ย ปริมาณนอย 2.2 การขนสง ทางรถยนต หรือรถบรรทกุ การขนสงทางรถยนตหรือทางรถบรรทุก ถอื วาเปน หวั ใจ ของการขนสงทางบก ทั้งนี้ในปจจุบันรัฐบาลไดมีการสรางถนน ขยายถนนเชื่อมโยงระหวางจังหวัดตางๆ ได อยา งทว่ั ถงึ โดยมีกรุงเทพมหานครเปนศูนยกลางการขนสง ซ่งึ การขนสงทางรถยนตหรือทางรถบรรทุก สามารถแกปญหาในดานการจําหนายสินคาของพอคาไดเปนอันมาก เพราะการขนสง สนิ คา สะดวด รวดเร็ว สามารถสงสินคาไปถึงผูใชไดโดยตรงสวนประกอบของการขนสงทางรถยนตหรือรถบรรทุก(1) ผปู ระกอบการ อาจเปน รัฐหรือเอกชนดาํ เนนิ งานกไ็ ด หรือเปน การดาํ เนินงานรวมกนั กไ็ ด เชน รถยนตรบั จา ง

59 (2) อุปกรณใ นการขนสง ไดแก รถยนต และรถบรรทกุ (3) ถนนหรอื เสน ทางเดินรถขอ ดขี อ เสยี ของการ ขนสงทางรถยนต ขอ ดี 1. บริการไดถึงที่โดยไมตองมีการขนถาย 2. ขนสงสินคาไดตลอดเวลาตามความตองการของลูกคา 3. สะดวก รวดเรว็ 4. เหมาะกับการขนสงระยะสั้นและระยะกลาง 5. เปนตัวเชื่อมในการขนสงแบบอื่นที่ไมสามารถไปถึงจุดหมาย ไดโดยตรง ขอเสยี 1. คาขนสงสูงเมื่อเทียบกับการขนสงทางรถไฟ 2. มีความปลอดภัยตํา่ เกดิ อุบัติเหตบุ อ ย 3. ขนสงสินคาไดปริมาณและขนาดจํากัด 4. กาํ หนดเวลาแนน อนไมไ ด ขน้ึ อยูกับสภาพการจราจรและดนิ ฟา อากาศ 3. การขนสงทางอากาศ การขนสงทางอากาศมีความสําคัญมากในปจจุบัน โดยเฉพาะการขนสงระหวาง ประเทศเพราะทําการขนสงไดรวดเร็วกวาการขนสงประเภทอื่นๆ ไมเ สยี เวลาในการขนสง นาน สะดวกและ ปลอดภยั เหมาะกบั การขนสงสินคา ประเภททสี่ ญู เสียงาย เชน ผกั ผลไม ดอกไม เปนตน หรือสินคาตองการ ส่งั จองมาดวยความรวดเร็วแกการใชงาน ถาลาชาอาจเกิดความเสียหายไดไมเหมาะกับสินคาที่มีขนาดใหญ น้ําหนักมากและสินคาราคาถูกๆ ไมรีบรอนในการขนสง ซึ่งการขนสงประเภทนี้ทําใหธุรกิจสามารถขยายตัว ไดรวดเร็วทั้งในและตางประเทศ แตคา ใชจ ายแพงกวา การขนสง ประเภทอื่นสว นประกอบของการขนสงทาง อากาศ 3.1 ผปู ระกอบการ ไดแก บริษัทการบิน ใหบ ริการขนสง ท้ังผูโดยสารและสินคา ทง้ั ภายในและ ระหวางประเทศ 3.2 อปุ กรณใ นการขนสง ไดแก เครื่องบนิ แบงเปน 3 ประเภท คอื - เครื่องบินโดยสาร ใหบรกิ ารขนสงผูโดยสาร- เครื่องบินบรรทุกสินคา ใหบริการขนสงเฉพาะสินคา- เครื่องบินแบบผสม ใหบ รกิ ารทั้งผูโดยสารและสินคา ภายในลาํ เดียวกัน 3.3 เสน ทางบิน คือ เสนทางทก่ี าํ หนดจากแหง หน่ึงไปยงั อกี แหงหนึ่ง มี 2 ลกั ษณะ คอื – เสนทางในอากาศ- เสน ทางบนพน้ื ดนิ 3.4 สถานีในการขนสงหรือทาอากาศยาน เปน บริเวณท่ีใชสาํ หรับการขน้ึ ลงของเคร่อื งบิน ประกอบดว ย- อาคารสถานี- ทางวิ่งและทางขับ- ลานจอด ขอดี 1. สะดวก รวดเรว็ ทส่ี ดุ 2. สามารถขนสงกระจายไปทั่วถึงไดอยางกวางขวางทั้งใน ประเทศและระหวางประเทศ

60 3. สามารถขนสงไปในทองถิ่นที่การขนสงประเภทอื่นไปไมถึงหรือไปยากลําบาก 4. เหมาะกับการขนสงระยะไกลๆ 5. เหมาะกับการขนสงสินคาที่เสียงาย จําเปนตองถึงปลายทางรวดเร็ว 6. ขนสง ไดหลายเท่ียวในแตละวนั เพราะเครอ่ื งบินข้นึ ลงไดร วดเร็ว ขอเสยี 1. คาใชจายในการขนสงสูงกวาประเภทอื่น 2. จํากัดขนาดและน้ําหนักของสินคาที่บรรทุกจะมขี นาดใหญแ ละนาํ้ หนกั มากไมไ ด 3. บริการขนสงไดเฉพาะเมืองที่มีทาอากาศยานเทานั้น 4. การขนสง ขึ้นอยกู ับสภาพภมู อิ ากาศ 5. การลงทุนและคาใชจายในการบํารุงรักษาอุปกรณสูง 6. มคี วามเสย่ี งภัยอนั ตรายสูง 4. การขนสง ทางทอ เปนการขนสงสิ่งของประเภทของเหลวและกาซผา นสายทอ เชน นา้ํ ประปา นํ้ามนั กาซธรรมชาติ เปนตน ซึ่งการขนสงทางทอจะแตกตางกับการขนสงประเภทอื่น คือ อุปกรณที่ใชใ น การขนสงไมตองเคลื่อนที่ โดยเสนทางขนสงทางทออาจจะอยูบนดิน ใตดินหรือใตน าํ้ ขึ้นอยูกบั สภาพ ภูมิอากาศ ประเทศแรกที่ใชระบบการขนสงทางทอ คือ ประเทศสหรัฐอเมริกา ใชสําหรับขนสงสินคา ประเภทเช้ือเพลงิ ปจจุบันประเทศไทยใชระบบการขนสงทางทอสําหรับสินคาประเภทน้ํามันเชื้อเพลิงและ กาซธรรมชาติ สว นประกอบของการขนสงทางทอ 4.1 ผปู ระกอบการ ซึง่ ผปู ระกอบการทีส่ าํ คญั ไดแก การปโตรเลียมแหง ประเทศไทย (ปตท.) 4.2 อปุ กรณในการขนสง ไดแก ทอ หรือสายทอ แบงเปน – ทอหลกั – ทอ ยอ ย 4.3 สถานีในการขนสง ไดแก สถานีตนทาง สถานีปลายทาง สถานีแยก สถานีสบู ดนั ขอดีและขอเสียของการขนสงทางทอ ขอ ดี 1. ประหยดั ตน ทุน เวลาในการขนยา ยสนิ คา 2. สามารถขนสงไดท ุกสภาพภมู ิอากาศ 3. สามารถขนสงไดไมจํากัดเวลาและปริมาณ 4. มีความปลอดภัยสูงจากการสูญหายหรือลักขโมย 5. กาํ หนดเวลาการขนสง ไดแ นน อนชดั เจน 6. ประหยัดคาแรง เพราะใชกําลังคนนอย ขอ เสีย 1.ใชขนสงไดเฉพาะสินคาที่เปนของเหลวหรือกาซเทานั้น

61 2. คาใชจายในการลงทนุ คร้ังแรกสงู 3. ตรวจสอบหาจุดบกพรองทําไดยาก 4. ทอ หลกั ท่ใี ชข นสงเมอื่ วางแลว เคลื่อนยายเปลยี่ นเสนทางไมได 5. ไมเหมาะกับการขนสงในภูมิประเทศที่มีแผนดินไหวบอย 5. การขนสง ระบบคอนเทนเนอร การขนสงระบบคอนเทนเนอร เปนการพัฒนาการขนสงอีกขั้น หน่ึง โดยการบรรจสุ นิ คาที่จะขนสงลงในตูหรอื กลอ งเหล็กขนาดใหญ ท่ีเรียกวา คอนเทนเนอร แลวทําการ ขนสง โดยรถบรรทกุ รถไฟ หรอื เคร่ืองบนิ ไปยังจุดหมายปลายทางโดยไมมีการขนถายสนิ คา ออกจากตู ระหวางทําการขนสงเที่ยวนั้น ชนดิ ของตคู อนเทนเนอรตคู อนเทนเนอร ซ่ึงสามารถแบงได 3 ชนดิ คือ 5.1 ตแู หงหรือตสู นิ คาทวั่ ไป เปน ตทู บึ ไมม ีแผน ฉนวนอยูด านใน ไมม ีเครื่องทาํ ความเย็นตดิ ตั้ง หนา ตู ใชบ รรทกุ สินคา แหงหรอื สนิ คาท่ัวไป 5.2 ตคู วบคมุ อุณหภูมิ แบง ไดด งั น้ี- ตูหองเยน็ จะมีเครื่องทําความเย็นในตู ภายในระบุฉนวนทุก ดา น เพอ่ื ปองกันความรอนจากภายนอกเขา สดู านใน นิยมเกบ็ ผกั สด ผลไม- ตฉู นวน ภายในจะบฉุ นวนดว ย โฟมทุกดา นเพ่ืออปองกันความรอนแผเ ขา ตู นิยมบรรทกุ ผัก- ตูร ะบายอากาศ เหมอื นกับตูเยน็ แตมพี ัดลมม แทนเครื่องทําความเย็น พดั ลมจะดดู กา ซอีเทอรล นี ท่ีระเหยออกจากตวั สินคา 5.3 ตพู เิ ศษ ไดแ ก- ตูแ ท็งกเกอรหรือตูบรรจุของเหลว- ตูเปด หลงั คา- ตูแ พลตฟอรม- ตเู ปดขาง- ตูบ รรทุกรถยนต- ตบู รรทุกหนังเค็ม- ตูสูงหรือจัมโบประโยชนของระบบตูคอนเทนเนอร 1. ทําใหขนถายสินคาไดรวดเรว็ 2. ลดความเสียหายของสินคาที่ขนสงและปองกันการถูกโจรกรรมได 3. ประหยัดคาใชจาย 4. สามารถขนสงไดปริมาณมาก 5. การสั่งจองเรือระวางเพื่อขนสงสินคาทําไดสะดวก 6. ตรวจนบั สนิ คาไดงาย 2.4 การขาย ความสําคัญของการขาย ความสําคัญของการขายโดยใชพ นักงาน เปนเรื่องท่ผี บู ริหารธุรกจิ จะตองใหค วามสําคัญโดยเฉพาะ การจัดทีมพลังการขาย เปาหมายที่ธุรกิจตั้งไวในการเพิ่มกําไรจากการขายจะสําเร็จไปไมไดเลยหากขาดซึ่ง การขาย การขายนี้จะสนองตอบถึงความตองการของผูบริโภคอยางใกลชิดโดยอาศัยพนักงานขาย พนักงาน ขายจะตอ งรูจักวธิ ีการจูงใจลูกคาใหม ีความสนใจท่จี ะซอื้ สนิ คา โดยอาศัยการเขาพบเผชิญหนากับลูกคา โดยตรง ซึ่งงานการขายจัดเปนการติดตอสื่อสารสวนบุคคล โดยมีลักษณะของการสื่อสารสองทิศทาง ซึ่ง สามารถสังเกตและรับรูไดจากปฏิกิริยาตอบสนองของลูกคาได ซึ่งจะแตกตางจากโฆษณาและการสงเสริม การขายซึ่งจัดเปนการสื่อสารทิศทางเดียว โดยพนักงานขายสามารถทําใหธุรกิจบรรลุถึงเปาหมายของธุรกิจ

62 ได โดยการทํากิจกรรมการขายที่แตกตางจากการโฆษณา การโฆษณานั้นมักจะเปนการเรียกรองความสนใจ เสนอขอมูลทางการตลาดตอกลุมเปาหมายไมไดกระตุนใหเกิดการขายโดยตรง ลกั ษณะทวั่ ไปของการขาย หากวเิ คราะหล กั ษณะทัว่ ไปของการขาย จะแบงออกได ดังน้ี 1. การขายมีลักษณะเปนการติดตอสื่อสาร ไมวาจะเปนการขาย โดยพนักงานขาย หรือการโฆษณา การสงเสริมการขาย หรอื การสง เสรมิ การตลาดอืน่ ๆ ก็จดั เปนกิจกรรมท่มี ลี กั ษณะของการส่อื สารทัง้ ส้ิน เพียงแตจะเปนทิศทางเดียว หรือสองทิศทางเทานั้นโดยผูรับสารคือ กลุมของลูกคาซึ่งจะไดรับขอมูลขาวสาร เกยี่ วกับสนิ คาหรือบริการเพ่ือใชข อมูลประกอบการตดั สินใจซ้ือ 2. การขายมีลักษณะของการจูงใจไมใชการบังคับ พนักงานขายจําเปนตองเขาใจในตัวของลูกคา รูจัก จิตวิทยาการขาย ทฤษฎีการโนมนาวจิตใจ โดยเฉพาะสินคาทม่ี ีราคาสงู มากกจ็ ะยิง่ ตัดสินใจซื้อยาก ดังน้ัน พนักงานขายจะตองใชศิลปะในการขายเพื่อโนมนาวอยางมีเหตุผล 3. การขายเปนงานที่ชวยแกปญหา พนักงานขายเปนบุคคลที่แนะนําใหลูกคาเห็นและตระหนักถึง ปญหาท่กี าํ ลังเผชญิ อยู และผลเสียที่อาจจะเกดิ ขน้ึ ไดห รือเมื่อลูกคามีปญหาพนักงานขายควรจะแนะนําวิธีการ แกปญ หา โดยใชส นิ คาท่ีมคี ุณภาพเพยี บพรอมในการแกปญหาของลูกคา คนน้ัน พนักงานขายจะตอ งเปนผู ขจัดปญ หาตาง ๆ ของลูกคา ใหห มดไปเพ่ือใหลูกคา เกิดความแนใ จและยอมรบั ในสินคา ที่ถูกแนะนํา 4. การขายมีลักษณะของการใหค วามรู พนักงานขายเปรียบเสมอื นผใู หความรู โดยการอธิบาย สาธิต เปรียบเทียบ และใหความกระจางแกลูกคา ตอบหรือไขขอของใจใหลูกคาไดเขาใจแจมแจงไมวาลูกคาจะ ตัดสินใจซ้ือหรือไม ดงั นน้ั การขายจงึ เปนการใหความรแู กลูกคาอยา งหน่งึ 5. การขายเปนการใหสิ่งตอบแทนแกทุกฝาย เมอ่ื เกดิ การซ้ือขายสินคา ขน้ึ ตัวพนกั งานขาย ของจะ ไดร บั ยอดขาย ไดค าคอมมชิ ช่ัน ไดรายไดจ าการขายสินคานน้ั ธรุ กจิ เองกไ็ ดย อดขาย ไดผ ลกําไรจากยอดขาย สินคานั้น ลูกคาก็ไดสินคาที่มีคุณภาพไปสนองความตองการ รวมทั้งไดรับความรูแปลกใหมจากพนักงาน ขายดว ย ความสําคัญของการขาย การขายมีความสําคัญ ดังนี้ 1. ชวยใหเกิดธุรกิจอุตสาหกรรมการผลิต ธุรกิจอุตสาหกรรมการผลิตจะกอใหเกิดนวัตกรรมใหม ๆ รวมถึงการพัฒนาสินคาเพื่อตอบสนองความตองการของลูกคาอยางแทจริง 2. ชวยใหธ รุ กจิ บรรลผุ ลสําเร็จ คือ ไดยอดขาย ไดกําไร สามารถขยายกิจกรรมใหเจริญเติบโตตอไป ได 3. ชวยใหเกิดการจางงาน ในภาวะที่อัตราการวางงานสูง เชน ปจจุบันงานดานการขายมีบทบาทใน การจางงานอยางตอเนื่อง ทําใหคนมีรายไดและความเปนอยูดีขึ้น 4. ชวยลดปญหาของสังคม โดยเฉพาะปญหาสังคมอื่น ๆ ที่เกิดจากปญหาการวางงาน เชน ปญหายา เสพติด ปญหาสุขภาพจิต เปนตน หากคนมีงานทําก็จะสามารถแกปญหาดังกลาวได

63 หนาที่และคณุ สมบัติของพนักงานขาย หนา ท่ีของพนกั งานขาย พนักงานขายมีหนาที่ที่ตองปฏิบัติ ดงั น้ี 1. พนักงานขายควรมีความรอบรูอยางดี เชน ผลิตภัณฑท ี่เสนอขาย นโยบายและระเบียบปฏิบัติของ บรษิ ัท และแผนงานการขาย เปน ตน 2. เปนตัวแทนของบริษัทในการพบปะกับลูกคา เพื่อรกั ษาความสมั พันธอ นั ดีระหวา งลกู คาและ บริษัท บําเพญ็ ตนเปนผูบ รกิ ารท่ดี ตี อลกู คา เพอื่ ขจัดปญหาขอ รองขอของลูกคา เกยี่ วกับตวั ผลิตภณั ฑและ บรกิ าร 3. ปฏิบัตหิ นาท่ีดว ยความตงั้ ใจ เพื่อเพิ่มพูนการขาย หาลูกคาใหม ๆ เพมิ่ ขึน้ รายงานความเคลื่อนไหว และสถิติการขายใหบริษัททราบ 4. ปฏิบัตติ นเปนพนกั งานทีส่ มบรู ณข องบรษิ ัท เชน ชว ยเหลอื เกีย่ วกับการทวงถามหน้สี ิน รายงาน ภาวการณแขงขันของตลาดตอบริษัท และเสนอความคดิ เหน็ ที่เปน ประโยชนตอบริษัท 5. ใหความรวมมือกับพนักงานทุกฝายของบริษัท เชน แสดงบทบาทในที่ประชุม เสนอความคิดเห็น ใหคาํ แนะนะที่ถกู ตอ งแกเจา หนา ท่ฝี า ยอนื่ ๆ ของบริษัท และรวมงานขายของบริษัทดวยความจริงใจ คุณสมบตั ิของพนกั งานขายที่ดี พนักงานขายที่ดี ควรมคี ุณสมบัตทิ ่ีสาํ คญั ดงั น้ี 1. จะตองมีความตั้งใจ เอาใจใส มีความรับผิดชอบสูงตอหนาที่มากกวาเรื่องสวนตัว 2. จะตอ งมมี นษุ ยสมั พนั ธท ดี่ ี 3. จะตองเปนผทู ี่มีความสามารถอานเดาใจลกู คา ไดถ กู ตอ ง 4. จะตองมีความขยัน อดทน 5. จะตองควบคุมอารมณไดอยางดใี นทุกสถานการณ ประเภทของงานการขาย งานการขายแบงออกได 4 ประเภท คือ 1. การขายโดยใชพนักงานขาย การขายโดยใชพนักงานขาย หมายถึง งานขายที่ใชพนักงานติดตอกับลูกคาโดยตรงและพนักงานขาย จะเปน ผูทาํ หนา ที่โนม นาวชักจงู กระตุนใหลกู คาเกดิ การตัดสนิ ใจซอ้ื สนิ คา ซง่ึ อาจทําไดโดยไปพบลูกคาดว ย ตนเอง ใชโ ทรศัพทพูดคุยกับลูกคา โดยตรงดวยตนเองหรือใชจดหมายตดิ ตอในลกั ษณะเฉพาะเรอ่ื ง เฉพาะคน ไป หากลูกคาสนใจก็ไปเขาพบดวยตนเองภายหลัง เชน พนักงานขายหนาราน พนักงานขายประกันชีวิต พนักงานขายเครื่องสําอาง เปนตน 2. การขายโดยไมใชพนักงานขาย การขายโดยไมใชพนักงานขาย คอื การปฏิบัติการขายในปจจุบันที่หลีกเลี่ยงการใชพนักงานขายโดย ใชส่ือหรอื เครอื่ งจกั รทาํ หนา ทแ่ี ทนพนักงานขาย เพราะสามารถทําใหเกิดการโนมนาวชักจูงและรับรูไดในวง

64 ที่กวางขวางครอบคลุมพื้นที่ที่ตองการได อีกทัง้ ยังรวดเร็ว ประหยัดเงินและเวลาอีกดวยซึ่งการขายโดยไมใช พนักงานขายมีหลายแบบ เชน 2.1 การขายโดยใหลูกคาบริการตนเอง การขายแบบนี้รานคาจะจัดวางสินคาบนชั้นในระดับ สายตาเพื่อดึงดูดเมื่อลูกคาเดินเขามาในราน โดยวางใหเ ปนระเบยี บเพ่ือใหล กู คา ไดห ยบิ ดูหยบิ เลือกไดงาย ลูกคาก็จะไปหยิบสินคามาเองโดยไมตองมีพนักงานขายคอยชวยดูแลชวยเหลือ เม่อื เปรียบเทียบและไดส นิ คา ตามที่ตองการแลวก็จะตองนําสินคาไปชําระเงินที่เคานเตอรพนักงานเก็บเงิน ไดมีการนําระบบนี้ไปใชใน รา นตา ง ๆ เชน ซูเปอรม ารเ ก็ต เปน ตน 2.2 การขายโดยใชเครอ่ื งจกั รอัตโนมตั ิ ตองอาศยั ตูหยอดเหรยี ญและกดปุม เพื่อใหไ ดสินคา ตามที่ตองการ สนิ คาทจ่ี าํ หนายมักเปน สินคา ที่ลกู คา ใชบ อยใชประจาํ เชน บุหรี่ เครื่องด่ืม ขนมขบเคี้ยว ถุงยางอนามัย เปน ตน ดงั นั้น จงึ ควรใหค วามสะดวกแกผ ซู ือ้ ไดต ลอด 24 ชั่วโมง ไมม วี นั หยุด และไมจําเปนตองใชพนักงานขาย ลกู คาคนใดตอ งการกห็ ยอดเหรยี ญตามราคาสนิ คาแลว กดปมุ สนิ คา กจ็ ะ ออกมา สนิ คาทีข่ ายสว นใหญกจ็ ะเนนสินคาที่ใชกนั บอย ๆ ในชวี ิตประจําวัน 3. การขายทางไปรษณีย ปจจุบันรานคาปลีกหลายแหงจะเปดแผนกขายปลีกตามคําสัง่ ซอื้ ทางไปรษณยี  ซึ่งเปนแหลงระบาย สินคาและเพ่มิ ปรมิ าณการขายไดด ีวธิ หี นง่ึ การขายทางไปรษณียเปนการเสนอขายบริการเปนสวนใหญ การ ขายสินคาในลักษณะนี้มียอดขายที่สูงมาก เนื่องจากขอบเขตการขายไมจํากัด การโฆษณาสามารถเนนที่ จุดเดนจึงทําใหมีโอกาสที่จะขายสินคาใหมากขึ้น และมีความสะดวกในการสัง่ ซื้อตามใบสัง่ ซอื้ ที่สงไปให 4. การขายทางโทรทัศน เดิมทีธุรกิจการขายทางโทรทัศน ไมไดรับความสนใจเทาใดนักและยังถูกผูขายรายใหญมองวาเปน เพียงสื่อกลางในการขายสินคาไมมีระดับใหแกบุคคลที่อยูหางไกล ซง่ึ ไมใ ชกลุม เปา หมายสาํ คญั ซ่ึงเปน ผทู อ่ี ยู ตามเมืองใหญ ความรูสึกเชนน้เี ร่ิมลดลง ผคู าปลกี ท่วั ไปตางก็ทบทวนแผนการที่จะเปด ธรุ กจิ เชน นี้ โดยผา น เครือขายโฮมช็อปปงเน็ตเวิรก โดยลูกคา ท่สี นใจสามารถสง่ั ซือ้ ไดโดยไมต องเสียเวลามาเลือกซอ้ื ดว ยตนเอง เพียงแตชมรายการเสนอขายทางจอโทรทัศนก็สามารถสั่งซื้อโดยใชโทรศัพทได การชําระเงนิ สวนใหญกจ็ ะ ชาํ ระโดยใชเ ครดิตการด ซง่ึ จัดวา เปน ระบบการจัดจาํ หนายท่ตี น ทนุ ตาํ่ ผูขายไมจ าํ เปน ตอ งเปดรา นหรอื โชว รมู ไมจําเปนตองตกแตงสถานที่ ไมตองมีรายจายที่เกี่ยวกับคาเชา คาใชจายในการสงเสริมการขาย คา โฆษณา การขายทางจอโทรทัศน ผูขายสามารถบอกรายละเอียดสรรพคุณ สสี ัน รปู แบบ ความกวางยาวของ สนิ คา ราคา อยางตรงไปตรงมา พรอมกับหมายเลขโทรศัพทที่จะติดตอเทากับผูขายไดทําการโฆษณาและทํา การขายสินคาไปในเวลาเดียวกัน 2.5 การกําหนดราคาขาย ราคา คอื จาํ นวนเงินทผี่ ูซ ือ้ จาย เพื่อแลกเปลีย่ นกับสนิ คา หรือบรกิ ารที่ผซู ้ือเต็มใจชว ย ในดานผขู าย ราคา คอื มลู คาทผี่ ขู ายกาํ หนดไวสาํ หรับสงิ่ ทตี่ นเสนอขาย

65 พนื้ ฐานในการกําหนดราคาขึ้นอยกู ับ 1. ตน ทุน ตนทุนในการผลิตสนิ คา เชน วัตถดุ ิบ คาแรงงานในการผลิต ตน ทนุ ทางการตลาด เชน คา โฆษณา คา นายหนา 2. สภาพของตลาด 3. คแู ขงขัน 4. กฎหมาย หรอื พระราชบัญญตั ิ 5. สภาพทางเศรษฐกิจ สาเหตุที่ทําใหราคาสินคาแตกตางกัน สินคาทีม่ ีชนดิ แบบ ขนาดเดยี วกัน ราคาแตกตางกันเนื่องจาก 1. ปรมิ าณการซอื้ ถามีการซื้อมากราคาจะต่ํา ถา ซ้ือนอยราคาจะสงู 2. สภาพของผูซอ้ื ถาผูคา สง ผคู า ปลกี ซื้อราคาจะตาํ่ ถาผูบรโิ ภคซ้ือราคาจะสงู 3. สภาพภูมิศาสตร ถาระยะทางใกลราคาต่ํา ระยะทางไกลราคาสูง เพราะตองเพิ่มคาใชจายในการ ขนสง นโยบายและกลยุทธการต้ังราคา 1. แบบราคาเดี่ยว เปนราคาสินคาที่กําหนดราคาเดยี วกันไมว า จะซอ้ื จาํ นวนมากหรือนอย ซ้ือประจาํ หรือไมก็ขายในราคาเดียวกัน เชน ราคาสินคาตามหางสรรพสินคา 2. ราคาลอใจ เปนการตั้งราคาสินคาใหถูก หรือบางครั้งอาจจะยอมขาดทุนเพื่อจูงใจใหคนเขาราน โดยจะมีสนิ คา ทีต่ ง้ั ราคาประเภทน้ีเพียงไมกร่ี ายการสว นมากเปน สนิ คา ทล่ี กู คา ใชประจํา และรจู กั โดยทวั่ ไป 3. การตั้งราคาตามหลักจิตวิทยา - การต้ังราคาท่ีแสดงถงึ ชอื่ เสยี ง หรอื สัญลกั ษณของสินคา คอื การตั้งราคาใหสูงเพื่อเปนการ ยกระดบั คุณภาพของสนิ คา - การตั้งราคาตามความเคยชินหรือตามประเพณีนิยม เชน ราคาทลี่ กู คาเคยซอื้ มากอ น - การตั้งราคาเลขคี่ เชน 29, 39, 49 และการตั้งราคาราคาเลขคู เชน 24, 32, 50 4. การตั้งราคาระดับสูงและการตั้งราคาระดับต่ํา - การกําหนดราคาไวใหสูงในระยะเริ่มแรกเพื่อจะสามารถลดราคาไดในระยะหลัง กําไรสงู ทาํ ใหส นิ คาดูมีคุณคา นิยมใชกบั สนิ คาพวกแฟชัน่ เชน เสื้อผา - การตง้ั ราคาต่ําไวในระยะเร่ิมแรก หรือการตั้งราคาแบบเจาะตลาด เพื่อเขาสตู ลาด ไดง า ย ตั้งขายไดงาย สามารถขึ้นราคาในระยะหลังได ถา ผซู ้ือตดิ ใจ ยอดขายสูง นิยมใชก ับสนิ คาเพ่อื การ บรโิ ภค 5. สว นลด - สว นลดปรมิ าณ คือ การลดราคาใหในกรณที ซ่ี ื้อในปรมิ าณมากข้ึน - สว นลดการคา เชน การคาสงลดใหมากกวาการคาปลีก - สว นลดเงนิ สด เปน การลดใหใ นกรณที จ่ี ายเงินสดภายในเวลาทกี่ ําหนด

66 6. การตั้งราคาตามภูมิศาสตร - F.O.B. คือ ราคาที่รวมคาใชจายทั้งสิ้นจนสินคาไปอยูบนเรือ - C&F คอื ราคาสินคาที่รวมคาใชจายทั้งสิ้น ณ สินคาอยูบนเรือและรวมถึงคาระวางขนสง สินคา - C.I.F. คือ ราคาสินคาที่รวมคาใชจายทั้งสิ้นจนสินคาอยูบนเรือรวมคาระวางและคาประกัน สนิ คา 2.6 การทาํ บัญชปี ระเภทตาง ๆ บญั ชีรายรับ-รายจาย คอื แบบบันทึกรายการรบั หรือจา ย ท่ีเกดิ ขนึ้ จรงิ โดยบัญชีรายรบั -รายจาย จะมี สว นประกอบ ดงั น้ี 1. ช่ือบญั ชีรายรับ-รายจาย 2. วนั เดือน ป ที่เกดิ รายรับหรอื รายจาย 3. รายการรับเงินหรือจายเงิน 4. จาํ นวนเงินที่รบั หรือจายจริง 5. ยอดรวมรายรับและรายจายทั้งหมด 6. ยอดรวมรายรบั และรายจายทั้งหมด 7. ยอดเงนิ คงเหลอื เมือ่ รายรบั สงู กวารายจา ย ตัวอยางการจัดทําบัญชีรายรับ-รายจาย ประจาํ เดือน มีนาคม 2553 วนั เดอื นป รายการ รายรบั รายจาย คงเหลอื 3,500 - ก.พ. 53 เงนิ เดือน 5,000.- 3,400 - มี.ค. 53 1,500 - 3,490 - ม.ี ค. 53 คาเชาบาน 100 - 3,240 - คาอาหาร 10 - 3,000 - เม.ย. 53 คารถ 150 - คาอาหาร 240 - 150 - คาเส้ือผา 140 - ......................................... 50 - 140 - ......................................... 30 - ......................................... คาอาหาร คารถ รวม 5,000.- 4,860 -

67 บัญชีเงนิ สดจัดประเภท คือ การบันทึกรายการ ทั้งรายรับรายจายทเ่ี กิดขนึ้ จรงิ โดยจะนํารายรบั - รายจาย ไปบันทึกแยกประเภทไว วนั เดอื นป รายการ รายรบั รายจา ย เครอื่ ง อาหาร นนั ทนา กจิ กรรม เบด็ แตง กาย กลางวัน การ โรงเรยี น เตลด็ 100 - 31 ม.ี ค53 เงนิ ประจาํ สปั ดาห 100 - 10 - - 10 - เงนิ รายไดพ เิ ศษ 5 - 1 เม.ย. 53 คาอาหาร 200 - 10 - 10 - 5- คา สมดุ 200 - 3 เม.ย. 53 คาอาหาร 5 - 5 - - 4 เม.ย. 53 คาเขม็ ลกู เสอื 10 - 5 เม.ย. 53 คาอาหาร - 10 คาบตั รดดู นตรี 50 - คาอาหาร 10 - - 50 - คา รถ คาอาหาร 10 - - 10 10 - คา เขม็ ขดั 10 - คาอาหาร 30 - 30 - - คาบรจิ าคทาํ บุญ 10 - คา ปากกา 10 - คาอาหาร 10 6 เม.ย. 53 5 - 5- 5 10 5- 10 7 เม.ย. 53 70 - รวม 180 - 35 - -50 - 10 15 - ยอดเงนิ คงเหลอื ยกไป 20 - 200 - ประโยชนของการทํางบประมาณและการบันทึกบัญชรี ายรบั -รายจาย 1. ทาํ ใหม แี ผนจัดการรายรับ-รายจายที่มีประโยชนและตองการจําเปน 2. ทําใหมีหลักฐานในการรับและจายเงินอยางเปนระบบระเบียบ 3. ชวยลดปญหาการใชจายเงินมากกวารายรับ 4. ชวยใหสามารถจัดสรรเงินออกไวใชในยามฉุกเฉินได 5. สามารถเปรียบเทียบงบประมาณกับบัญชีรายรับ-รายจาย เพื่อนําผลไปปรับปรุงเพื่อการวาง แผนการใชจ า ยเงินครัง้ ตอ ไป 6. ชว ยใหเปนคนมีเหตุผลและรูจกั คา ของเงินมากข้ึน

68 เรอื่ งท่ี 4 คณุ ธรรม จรยิ ธรรม คณุ ธรรม จรยิ ธรรมในการประกอบอาชีพ คณุ ธรรม จริยธรรมในการประกอบอาชีพ นับวามีผลตอความมั่นคงของอาชีพ ผูขายกับผซู ือ้ จะตอง มคี ุณธรรม จรยิ ธรรมตอกนั จึงจะคาขายรวมกันไดเปนเวลานาน คณุ ธรรม หมายถึง สภาพคุณงามความดี จรยิ ธรรม หมายถึง ธรรมทีเ่ ปนขอ ประพฤตปิ ฏิบตั ศิ ีลธรรม คณุ ธรรม จรยิ ธรรม หมายถึง การประพฤติปฏบิ ตั ทิ ดี่ ี ท่ีชอบ ทั้งกาย วาจา และใจ การประพฤติ ปฏิบัติเปนไปดวยความจริงใจ ไมแ สแสรง เปนไปโดยธรรมชาติของแตละบุคคล คณุ ธรรม จรยิ ธรรม ที่ตองการในการประกอบอาชีพที่คนสวนใหญยอมรับวาเปนความดี ไดแ ก พฤตกิ รรม ดังนคี้ อื ความรบั ผิดชอบ ความรับผิดชอบ หมายถึง ความสํานึกในหนาที่ ไมทอกับงาน สามารถปฏิบัติงานไดสําเร็จยอมรับ ผลแหง การกระทํา จะตองเปนคนที่เอาใจใสรอบคอบในการทํางาน มีความตั้งใจจรงิ มีพันธะผูกพันในการ จะปฏิบัติหนาที่การงานของผูรวมงานใหเปนไปตามเปาหมายขององคกร เนื่องจากบุคคลตองอยูรวมกัน ทํางานในองคการ จําเปนตองปรบั ลักษณะนิสยั เจตคติของบุคคลเพ่ือชว ยเปน เคร่ืองผลักดนั ใหป ฏบิ ัติงาน ตามระเบยี บรจู กั เคารพสิทธขิ องผอู ื่น ปฏิบัตงิ านในหนาท่ีทีต่ องรบั ผิดชอบและมีความซื่อสตั ยสจุ รติ คนทม่ี ี ความรับผิดชอบ จะทําใหการปฏิบัติงานไปสูเปาหมายที่วางไว และชว ยใหก ารทาํ งานรวมกนั เปน ไปดว ย ความราบรื่น ความรับผิดชอบจึงเปน ภาระผูกพนั ท่ีผูน าํ ตองสรางขึน้ เพอื่ ใหองคก รสามารถบรรลุเปาหมายได อยางดี ถาในองคกรใดมีบุคคลที่มีความรับผิดชอบ จะทําใหเ กดิ ผลดตี อองคก รดังน้ี คือ 1.องคก รจะไดรับความเช่ือถือและไวว างใจจากผูรวมงานและผอู นื่ 2. การปฏิบัติงานจะพบความสําเร็จทันเวลาและทันตอเหตุการณ ภายใตสถานการณท เี่ ปล่ยี นแปลง ตลอดเวลา 3. ทําใหเกิดความเชื่อถอื ในตนเอง เพราะปฏิบตั หิ นาท่ไี ดอยางเรยี บรอย 4.องคการเกิดความมั่นคงเปนที่ยอมรับนับถือจากผูอื่น 5.องคการประสบความสําเร็จสามารถพัฒนาไปสูความเปนปกแผนและมั่นคง 6.สามารถปฏิบัติงานไดอยางราบรื่นทุกคนใหความรวมมือเปนอยางดี จรรยาบรรณและคณุ สมบตั ขิ องผูป ระกอบธุรกิจ แนวคิดสาํ คญั ธุรกจิ เปน กิจกรรมท่มี ีความสัมพนั ธกับหลายองคก รโดยเฉพาะผบู ริโภค เพราะธรุ กิจตอ งอาศยั ผบู ริโภคซื้อสินคาและบริการ ในขณะเดียวกันผูบ ริโภคตองอาศยั หนวยธรุ กจิ ตาง ๆ ผลิตสนิ คาและบรกิ าร เพอ่ื สนองความตองการของตน ผปู ระกอบธุรกิจจาํ เปนตองมีจรรยาบรรณ ซงึ่ รวมถึงความซ่ือสัตยสุจริต มี

69 จติ สาํ นกึ และมีความรับผิดชอบตอผูเ กยี่ วของ หากนักธรุ กิจมีจรรยาบรรณและคณุ สมบัตอิ ่นื ๆ ที่เหมาะกับ ลักษณะงานอาชีพของตนในการดําเนินธุรกิจแลว เชื่อไดวาธุรกิจนนั้ ๆ จะประสบผลสําเร็จอยางแนนอน ความสําคัญของจรรยาบรรณ ผูประกอบธรุ กจิ หรือนักธรุ กิจ เปนผูประกอบอาชีพที่มีบทบาทสําคัญในการพัฒนาสังคมและ เศรษฐกิจ ดังนน้ั นกั ธุรกจิ จงึ จาํ เปนตองปฏิบตั ิตนใหเ ปนแบบอยา งทดี่ ี เพื่อใหเกิดความศรัทธาและเกิดการ ยอมรับของสังคมตอวิชาชีพนี้ จรรยาบรรณของผปู ระกอบการ มดี งั นี้ 1. จรรยาบรรณตอลกู คา ลกู คาหรอื ผูบ ริโภค เปน กลุม บคุ คลทส่ี าํ คญั ที่สดุ ทีจ่ ะทาํ ใหธ ุรกจิ สามารถดาํ รงอยูไดเพราะลกู คาเปน ผูซ ้ือสินคาหรือใชบรกิ ารท่ีธรุ กิจผลิตออกมา ทาํ ใหธุรกจิ มีรายได กอ ใหเ กดิ กาํ ไรและทาํ ใหธ ุรกิจสามารถ เจริญเตบิ โตได ดังน้นั ผปู ระกอบธรุ กิจจงึ จะตอ งปฏบิ ตั ิตอลกู คา อยา งซ่อื สัตยและเปน ธรรม ผปู ระกอบธุรกจิ พึงปฏบิ ตั ิตอลูกคา ดงั น้ี 1. ขายสินคาและบริการดวยความยุติธรรม คือ ขายดวยราคาตามความเหมาะสมกับคุณภาพของ สินคา และบริการใหแกลูกคา และมีความรบั ผดิ ชอบตามภาระผูกพันทไ่ี ดตกลงกันไว 2. ละเวนการกระทําใด ๆ ทจ่ี ะทําใหส นิ คา มรี าคาสงู ขน้ึ โดยไมมีเหตุผล เชน การกักตุนสินคาเพือ่ ทํา ใหสินคาขาดแคลนและมีราคาสูงขึ้น 3. ใหบริการแกลูกคาทุกคนอยางเทาเทียมกัน ไมม ีการเลอื กปฏบิ ัติ โดยใหโ อกาสแกล กู คา ทจ่ี ะซอ้ื สินคาหรอื บริการไมวาจะในสภาวะใดกต็ าม เชน ในภาวะที่สินคาขาดตลาด 2. จรรยาบรรณตอ คูแขง ขันในเชิงธรุ กจิ การประกอบธุรกิจทุกประเภท จะมีผูประกอบการมากกวาหนึ่งราย ดังน้นั การประกอบธุรกิจจึงตอง มีการแขงขันกันเพื่อพยายามทําใหธุรกิจของตนเองเจริญกาวหนา การแขง ขนั จึงเปน การชว ยพัฒนาธุรกิจ เปน สิ่งทพ่ี ิสจู นค วามสามารถของผูประกอบธรุ กิจ ผูป ระกอบธุรกจิ พงึ ปฏบิ ัติตอคแู ขง ขันในเชงิ ธุรกิจ ดงั น้ี 1. ไมก ลั่นแกลง คแู ขง ขัน เชน ใหรายคแู ขง ขันเพอื่ ใหค ูแขงขนั เสยี โอกาสในการดําเนินการและตดั ราคาเพอื่ แยง สนิ คา 2. ชวยกนั สรางสรรคส ่ิงท่ดี งี ามใหเกดิ แกส งั คม เชน รวมกันปองกันทรัพยากรธรรมชาติ สภาวะ แวดลอ ม 3. ไมคนหาความลับของคูแขงขันในเชิงธุรกิจโดยใชวิธีการที่มิชอบ 4. พงึ หลีกเล่ียงการกระทาํ ใด ๆ ที่จะบั่นทอนชื่อเสียงตอสินคาหรือบริการของคูแขงขัน 3.จรรยาบรรณตอ หนว ยราชการ ผปู ระกอบธุรกิจมคี วามจําเปนตองติดตอกับหนวยงานของราชการ ซง่ึ เปน หนวยหนึ่งของสังคม เชน การเสียภาษี การจดทะเบียนธุรกิจตาง ๆ ดังนนั้ ควรเขาใจในแนวทางปฏิบัติที่ถูกตองตอหนวยราชการ

70 ผปู ระกอบธุรกิจพึงปฏิบตั ติ อหนว ยราชการ ดงั น้ี 1. ปฏิบตั ิตามกฎขอบังคับของหนวยราชการ 2. ใหความรวมมือกับหนวยราชการตามหนาที่พลเมืองดี 3. ละเวน จากการติดสนิ บนเจาหนา ท่ี 4. มที ศั นคติท่ดี แี ละถูกตอ งตอหนว ยงาน 4. จรรยาบรรณตอพนักงาน พนักงานเปน ทรพั ยากรทม่ี คี า ของผปู ระกอบธุรกิจ การทีผ่ ูประกอบธรุ กจิ มีพนกั งานท่ี ขยนั ขนั แขง็ มีความซอื่ สัตย จะทาํ ใหธ ุรกจิ ดาํ เนินไปไดอยางมปี ระสทิ ธิภาพ ผูประกอบธรุ กจิ พึงปฏิบัติตอ พนักงาน ดงั น้ี 1. ใหคาจางและผลตอบแทนที่เหมาะสมกับความรู ความสามารถของพนักงานไมเอารัดเอาเปรียบ พนักงาน 2. ใหก ารพฒั นาพนกั งาน โดยการจัดฝกอบรมเพื่อใหพ นกั งานไดรบั ความรูเทคโนโลยใี หม ๆ เปน การเพิ่มประสิทธิภาพของการทํางาน 3. จัดสภาพการทํางาน สถานที่ทาํ งานใหถูกสขุ ลักษณะ มคี วามปลอดภัยตอสุขภาพและชีวิตของ พนักงาน พรอมทัง้ จดั หาเคร่ืองปอ งกนั ภยั อนั จะเกิดข้นึ ไดจากการปฏบิ ตั ิหนา ที่เพราะสภาพการทํางานท่ดี ีจะ เพิ่มประสิทธิภาพในการทํางาน และทาํ ใหพนักงานมีขวัญกําลังใจในการทํางาน 4. ใหความเปนธรรมและเทาเทียมกันแกพนักงานทุกคนในการปกครองและการพิจารณาความดี ความชอบ 5. ใหโอกาสในการแสดงความสามารถของพนักงานแตละคน 6. ใหค าํ แนะนะ ใหค วามชว ยเหลอื ทั้งในเรื่องการทํางานและเรื่องสวนตัวตามความเหมาะสม 7. พึงปลกู ฝง แนวความคดิ วา การประพฤติตนใหอ ยใู นระเบยี บวนิ ยั เปนส่ิงทดี่ งี าม 5. จรรยาบรรณตอสังคมและสภาวะแวดลอม เนื่องดวยสังคมประกอบดวยบุคคลตาง ๆ เปนจํานวนมากแตละคนก็มีความแตกตางทั้งอุปนิสัย การศึกษา ศาสนา ดังนัน้ สังคมจะสงบสุขไดตองอาศัยความรวมมือรวมใจ ทุกคนตองชวยกันสรางสรรค สังคม ผูประกอบธรุ กจิ ก็เปนสวนหนึง่ ของสังคม ดงั นน้ั จึงมีความจําเปนที่จะตองรับผิดชอบตอสังคมเพื่อมี สวนรวมทําใหสังคมกาวหนาตอไป ผปู ระกอบธุรกจิ พงึ ปฏิบัตติ อสังคมและสภาวะแวดลอ ม ดงั น้ี 1. ละเวนการประกอบธุรกิจที่กอใหเกิดความเสื่อมเสียตอสังคมและสภาวะแวดลอมทั้งดานศีลธรรม ความเปนอยู และจติ ใจ เชน การเปดบอนการพนัน สาถนเริงรมยที่มีการจําหนายยาเสพติด สถานเรงิ รมยท่ีมี การคาประเวณี การรับซื้อของผิดกฎหมาย

71 2. ละเวนการประกอบธุรกิจที่ทําลายทรัพยากรธรรมชาติและสภาวะแวดลอม เชน การประกอบ ธุรกิจแลว ปลอ ยนํา้ เสียจากการผลติ ลงในแมน ํ้าลาํ คลอง การประกอบธุรกจิ ที่มกี ารปลอยควันหรือฝุนละออง ฟุงกระจายอยูในบรรยากาศ การตัดไมทําลายปา การรกุ ล้ําทีส่ าธารณะ 3. ใหความรวมมือทุกฝายชวยสรงสรรคสังคม เพื่อพฒั นาคณุ ภาพชีวติ ใหแกส งั คม เชน การสงเสรมิ การศึกษา ใหท นุ การศกึ ษา สง เสริมการวิจยั ใหบริการแกสังคม 4. ใชท รัพยากรธรรมชาติอยางมีประสทิ ธิภาพทส่ี ุด ไมทําลายทรัพยากรธรรมชาติ เชน ไม ประกอบการประมงในฤดูและเขตหามทําการประมง 5. พยายามหาวิธีสรางสิ่งทดแทนทรัพยากรธรรมชาติ นาํ ส่ิงทใ่ี ชแลว มาปรบั ปรุงใชอีก เชน การนาํ หนังสือพิมพหรือกระดาษที่ใชแลวมาทําเปนกระดาษใหม 6. พึงรักษาและปรับปรุงมาตรฐานในการประกอบการเพื่อขจัดอันตราย อันอาจสง ผลกระทบตอ สภาวะแวดลอ ม 7. พึงประกอบธรุ กจิ ผลิตสินคาหรือบริการที่เหมาะสมกับสภาวะแวดลอมและเปนสิ่งที่มีประโยชน ตอสังคมและมนุษยชาติ

72 เรื่องท่ี 5 การอนุรักษพลังงานและส่งิ แวดลอมในชุมชน สงั คม ประเทศ และโลก แนวคดิ ทรัพยากรเปนปจ จยั ท่ีสาํ คญั ในการประกอบอาชีพทรพั ยากร แบงเปน 2 ประเภท ใหญ ๆ คือ ทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละทรพั ยากรในการประกอบการ การใชท รพั ยากรธรรมชาตติ องคาํ นงึ ถงึ ความหมดเปลือง และการใชท รพั ยากรทดแทน การอนุรกั ษพ ลังงานและส่ิงแวดลอ มในชุมชน สงั คม ประเทศ และโลก “พลังงาน หมายถึง ความสามารถในการทํางานซึ่งมีอยูในตัวของสิ่งที่อาจใชงานไดโดยการทําให วตั ถหุ รือธาตเุ กดิ ความเคลอื่ นท่หี รือเปลยี่ นรูปแบบไปได การทว่ี ตั ถเุ คล่ือนท่ีจากทหี่ นึ่งไปยงั อกี ทีห่ นง่ึ ไดก็ เพราะมีแรงหรือพลังงานเขาไปกระทําพลังงานหรือความสามารถในการทํางานไดนี้ นอกจากสิง่ มชี วี ติ จะใช พลังงาน ซึ่งอยูในรูปของสารอาหารในการดํารงชีวิตโดยตรงแลว สิ่งมีชีวิตยังตองใชพลังงานในรูปแบบ ลักษณะอ่นื ๆ ที่เกี่ยวกับการดํารงชีวิตประจําวันอีกในหลายรูปแบบ เชน ทางดา นแสงสวา ง ความรอน ไฟฟา เปน ตน ความหมายของทรัพยากรธรรมชาติและสง่ิ แวดลอ ม เพอ่ื ใหเกิดความเขาใจที่ชัดเจน เราสามารถแยกการใหคําจํากัดความได ดังนีค้ ือ สง่ิ แวดลอ ม หมายถึง ส่งิ ตา ง ๆ ท่อี ยูร อบตัวเรา ทง้ั สง่ิ ที่มชี วี ติ สิ่งไมมีชีวติ เหน็ ไดด วยตาเปลา และไม สามารถเหน็ ไดด วยตาเปลา รวมท้ังสงิ่ ที่เกิดขนึ้ โดยธรรมชาตแิ ละสงิ่ ทม่ี นษุ ยเ ปน ผูสรางข้ึน หรืออาจจะกลา ว ไดว า สิ่งแวดลอมจะประกอบดวยทรัพยากรธรรมชาติและทรัพยากรที่มนุษยสรางขึ้นในชวงเวลาหน่งึ เพื่อ สนองความตองการของมนุษยนั่นเอง - สงิ่ แวดลอ มทีเ่ กิดขน้ึ โดยธรรมชาติ ไดแก บรรยากาศ น้าํ ดนิ แรธ าตุ และส่งิ มีชวี ติ ที่อาศยั อยูบ น โลก (พชื และสตั ว) ฯลฯ - สง่ิ แวดลอมที่มนษุ ยสรา งขึ้น ไดแ ก สาธารณูปการตาง ๆ เชน ถนน เข่อื นก้ันน้าํ ฯลฯ หรอื ระบบ ของสถาบนั สงั คมมนษุ ยท ่ดี ําเนินชีวิตอยู ฯลฯ ทรัพยากรธรรมชาติ หมายถึง สิ่งตา ง ๆ (สง่ิ แวดลอ ม) ที่ปรากฎและเกิดขึ้นเองตามธรรมชาติและ มนุษยสามารถนํามาใชประโยชนได เชน บรรยากาศ ดนิ น้ํา ปาไม ทุงหญา สัตวปา แรธาตุ พลังงาน และ กําลังแรงงานมนุษย เปนตน ประเภทของทรพั ยากรธรรมชาติ การแบงประเภทของทรัพยากรธรรมชาติ มกี ารแบง กันหลายลกั ษณะแตใ นที่น้จี ะขอแบง ทรัพยากรธรรมชาติ โดยใชเกณฑของการนํามาใชโดยแบงออกเปน 4 ประเภท ดงั น้ี 1. ทรัพยากรธรรมชาติทใี่ ชแ ลว ไมหมดสิ้น เปน ทรัพยากรธรรมชาติท่ีเกดิ ขึน้ มากอนทจี่ ะมีมนุษย เมือ่ มนุษยเ กดิ ข้ึนมาสิง่ เหลา นก้ี ม็ คี วามจาํ เปนตอ การดํารงชีวิตของมนษุ ย

73 2. ทรัพยากรธรรมชาติทใ่ี ชแ ลว ทดแทนได เปนทรัพยากรธรรมชาติท่ีใชไปแลว สามารถเกิดขึ้น ทดแทนได ซึ่งอาจเรว็ หรอื ชา ขึ้นอยูก ับชนิดของทรัพยากรธรรมชาติประเภทน้นั ทรพั ยากรธรรมชาติที่ใช แลว ทดแทนได เชน พืช ปาไม สตั วปา มนุษย ความอุดมสมบูรณของดิน คุณภาพของน้ํา และ ทัศนียภาพที่สวยงาม เปนตน 3. ทรัพยากรธรรมชาติที่สามารถนํามาใชใหมได เปน ทรพั ยากรธรรมชาติจําพวกแรธาตุชนิดตา ง ๆ ที่นํามาใชแลวสามารถนําไปแปรรูปใหกลับไปสูสภาพเดิมได แลว นาํ กลับมาใชใหมอีก เชน แรโลหะ แร อโลหะ ไดแ ก เหลก็ ทองแดง อลูมิเนยี ม แกว ฯลฯ 4. ทรัพยากรธรรมชาติท่ีใชแ ลวหมดสน้ิ ไป เปน ทรัพยากรธรรมชาติที่นํามาใชแลวจะหมดไปจาก โลกน้ี หรือสามารถเกดิ ข้ึนทดแทนได แตตองใชระยะยาวนานมาก ทรัพยากรธรรมชาติประเภทนี้ ไดแก น้ํามนั ปโตรเลยี ม กาซธรรมชาติ และถา นหนิ เปน ตน การอนุรักษท รัพยากรธรรมชาติ หมายถึง การใชทรัพยากรธรรมชาติดวยวิธีการที่ฉลาดเหมาะสม โดยใชอยางประหยัด ใหเกิดประโยชน และเกิดคุณคา มากทีส่ ุด รวมทั้งการปรับปรุงของเสียใหนํากลับมาใช ใหม เพอ่ื ใหเ กดิ การสูญเสียนอ ยทสี่ ุด การอนุรักษสิ่งแวดลอม หมายถงึ การใชส ิ่งแวดลอมอยา งชาญฉลาดไมใหเ กดิ พษิ ภยั ตอสังคม สว นรวม ดาํ รงไวซึง่ สภาพเดิมของสงิ่ แวดลอมทางธรรมชาติ และส่ิงแวดลอมทีม่ นษุ ยส รา งขึ้น รวมทั้งหาทาง กําจัดและปองกันมลพิษสิ่งแวดลอม การอนุรักษพลังงาน หมายถึง การใชพ ลังงานใหเกดิ ประสิทธภิ าพสูงสุด มีการพัฒนาและนําเอา พลังงานจากแหลงใหม ๆ มาใชเพื่อทดแทนและมีการปองกันการสูญเสียพลังงาน วิธกี ารอนุรกั ษพ ลงั งาน พอสรุปไดดังนี้ 1. หาแหลงพลังงานทดแทน 2. การวิจัยและพฒั นาพลังงาน 3. การเผยแพรความรูสสู ังคม 4. การประหยัดพลังงาน

74 บทท่ี 2 ชองทางการพฒั นาอาชีพ สาระสําคัญ การเปลี่ยนแปลงทางดานสังคม เศรษฐกิจ การเมือง และสง่ิ แวดลอ ม ความเจริญกาวหนาทาง เทคโนโลยีมีผลตอความเปนอยูและการประกอบอาชีพ ดังนน้ั จึงจําเปนตองศึกษาและวิเคราะหความเปนไป ไดใ นการพฒั นาอาชพี เพื่อใหมองเห็นชองทางในการพัฒนาอาชีพไดอยางเหมาะสมกับตนเองโดยการ กาํ หนดวธิ กี ารและขน้ั ตอนดวยการพจิ ารณาถงึ ความเปน ไปไดแ ละจดั ลาํ ดบั พรอมทงั้ ใหเหตุผลในการพัฒนา อาชีพได ตัวช้ีวดั 1. อธิบายความจําเปนในการมองเห็นชองทางในการพัฒนาอาชีพไดอยางเหมาะสมกับตนเอง 2. ศึกษาอาชีพในชุมชน สังคม ประเทศ และโลก เพื่อวิเคราะหความเปนไปไดในการพัฒนาอาชีพ 3. กําหนดวิธีการและขั้นตอนการประกอบอาชีพโดยพิจารณาความเปนไปไดของการพัฒนาอาชีพ และจดั ลาํ ดบั พรอ มทัง้ ใหเหตุผลในการจัดลาํ ดบั การพฒั นาอาชีพทกี่ ําหนด ขอบขา ยเน้ือหา เรือ่ งท่ี 1 ความจําเปนในการมองเห็นชองทางเพื่อพัฒนาอาชีพ เรือ่ งท่ี 2 ความเปนไปไดในการพัฒนาอาชีพ เรอื่ งที่ 3 การกาํ หนดวิธกี ารพัฒนาอาชีพพรอมเหตุผล

75 เรอ่ื งท่ี 1 ความจาํ เปนในการมองเห็นชองทางเพ่ือพฒั นาอาชีพ การที่คนเราจะประสบความสําเร็จในอาชีพไดนั้น มิใชว าเปน สิง่ ท่ที าํ กันไดง า ย ๆ แตจ ะตอ งมกี าร สํารวจขอ เทจ็ จริง มีการวางแผน กําหนดเปาหมายที่ตองการ เขียนโครงการที่จะทําและปฏิบัติตาม ขณะท่ี โครงการก็มีการพัฒนาปรับปรุงแกไขไปดวย นอกจากจะเนน รายไดทพี่ งึ จะไดแ ลว สิง่ ที่สาํ คญั ท่จี ะขาดมไิ ด ซึ่งจะทําใหอาชีพมคี วามมั่นคงยิ่งขึ้นก็คือ การมคี ณุ ธรรม จรยิ ธรรมของผูประกอบการดว ย การประกอบอาชีพหรือประกอบธุรกิจหรือจะกระทําสิ่งใด เชน การเดินทางไปทใ่ี ดสกั แหง หนง่ึ การ จดั เล้ียงเหลาน้ีเปนตน จะตองมีการกําหนดแผนเสียกอนถึงแมวาบางคนอาจทํากิจการโดยไมมีแผนงาน ซง่ึ อาจประสบความสําเร็จในชวงแรก ๆ เทานนั้ แตระยะเวลาอาจมเี หตุการณตาง ๆ เกิดขึ้นสงผลใหเ กิด อุปสรรคการประกอบอาชีพ เชน การเปลี่ยนแปลงทางดานเศรษฐกิจ การเมือง การปกครอง หรือแมกระทงั่ ความสลับซับซอนของงานที่มากขึ้น เพราะสิ่งเหลานี้ไมไดผานการคาดคะเนและการคิดอยางรอบคอบกอน การวางแผนเปนการคิดไวลวงหนาวาจะทําอะไร มจี ุดมุงหมายอะไร มีวิธีการอยางไรเปน กระบวนการที่มีรูปแบบอยางหนึ่ง มีการระบุเปาหมายและแผนรายละเอียดตาง ๆ มีการประสานกิจกรรม ตา ง ๆ ตง้ั แตจุดเร่ิมตนจนกระทง่ั ถึงจดุ ส้ินสดุ การประกอบอาชีพมีความยุงยากสลับซบั ซอน การดาํ เนนิ กจิ กรรมตา ง ๆ จะตองมีความสอดคลองกันกับทรัพยากรและงบประมาณที่มีอยู เพื่อใหมีความเปนไดมาก ท่สี ุด ดังนนั้ การวางแผนจึงมีความสําคัญตอการประกอบอาชีพ ดงั นคี้ ือ 1. ชวยทําใหการดําเนินงานบรรลุผลสําเร็จตามเปาหมาย 2. ชวยทําใหการใชทรัพยากรเปนไปอยางมีประสิทธิภาพ 3. ชวยทําใหการดําเนินงานมีความเสี่ยงนอยลงและมีความเชื่อมั่นในการบริหารงานมากขึ้น 4. ชว ยปองกนั การขัดแยง ซึง่ อาจจะเกิดข้นึ ระหวา งการดําเนนิ งานได 5. ชวยปรับวิธีการดําเนินงานหรือเปลี่ยนแปลงกิจกรรมบางอยางไดอยางเหมาะสม

76 เร่ืองที่ 2 ความเปน ไปไดใ นการพัฒนาอาชีพ 1. การลงทุน “การลงทุน” หมายถึง การออมเพื่อใหไดร ับผลตอบแทนทมี่ ากขนึ้ ซึ่งเราจะตองยอมรับความเสี่ยงที่ เพ่มิ ข้นึ เชนกัน การตัดสินใจนําเงินออมมาลงทุนเราจึงตองพิจารณาอยางรอบคอบ และศึกษาหาขอมูลที่ เกย่ี วขอ งเปนอยางดีเพื่อใหไดร บั ผลตอบแทนทคี่ าดหวังไวและเพอ่ื ลดความเส่ียงท่ีเกดิ ข้ึนจากการลงทุน วเิ คราะหท างการเงิน การลงทุน เพ่ือเปรียบเทยี บผลประโยชนตอบแทนท่ไี ดรับ และคาใชจายที่ตองเสียไปในการดําเนินกิจกรรมตาม โครงการ คาใชจายของโครงการ 1. คาลงทุน 2. คาใชจายในการดําเนินงานและบํารุงรักษา 3. คาทดแทน 4. เงินสํารองจาย การประมาณคาใชจายโครงการ 1.ระบุรายการและปริมาณคาใชจาย 2. การตีราคาคาใชจาย - ราคาตลาด - ราคาทางบัญชี 3. รวมคาใชจายเปนรายป ผลประโยชนต อบแทนของโครงการ กระแสเงนิ สด = ผลประโยชนต อบแทนตอป – คาใชจายตอป 2. การตลาด การตลาด การตลาด เปนกิจกรรมทางธุรกิจที่มีความจําเปนและมีความสําคัญตอการอยูรอดขององคกรธุรกิจ ในระบบเศรษฐกิจแบบเสรีนิยมนั้น ธรุ กจิ จาํ เปน จะตองอาศัยกลยุทธท างการตลาดซง่ึ สิง่ นน้ั ก็คือการขาย การ เรยี นรเู พ่ือใหเ ขาใจถึงความแตกตางของการขายและการตลาดอยางชัดเจนจะชวยใหธุรกิจพัฒนาตอไป รวมถึงหนาที่ของการขายและการตลาดดวย ดังน้นั เปาหมายของธุรกิจจะดําเนินไปในทิศทางที่มุงหวังได จงึ จําเปนที่ตองศึกษาความสําคัญของการตลาดและการขายอยางละเอียด ความสําคัญของการตลาด ยุคแรกของการตลาดจะเนนที่การผลิต โดยจะทําการผลิตสินคาใหไดมากเพื่อสนองความตองการใน ตลาดในยคุ แรกนั้นคูแ ขง หรือผูผลติ ในอตุ สาหกรรมใดอุตสาหกรรมหนง่ึ จะมีผผู ลิตไมมากราย ดงั นน้ั การ ผลิตจึงเปนหนทางทํากําไร หากผูผ ลิตสามารถผลติ สนิ คาใหไดจํานวนมากในลักษณะของสนิ คาเพอ่ื มวลชน

77 ในยุคที่ 2 การตลาดจะเนนที่การขาย โดยจะเนนที่กิจกรรมการขาย ใหความสําคัญกับงานการขายเปนอยาง มาก และกําไรของธุรกิจจะเกิดขึ้นมากนอยก็อยูที่ความสามารถและประสิทธิภาพของทีมการขาย ยคุ ถดั มา เปนยุคที่การตลาดเนนการใชเครื่องมือทางการตลาดทุกอยาง โดยเฉพาะการสรางความพึงพอใจใหเกิดกับ ลูกคาโดยใชสวนผสมทางการตลาด คือ ผลติ ภัณฑการกาํ หนดราคาของผลติ ภัณฑท ี่เหมาะสม ความหมายของการตลาดและการขาย การตลาด หมายถึง กจิ กรรมทางธุรกจิ ทจ่ี ะทาํ ใหส ินคาจากผผู ลติ ไปสมู อื ผูบริโภคและทาํ ใหผ ูบรโิ ภค เกิดความพึงพอใจท่ไี ดบริโภคสินคา หรือบริการน้ันอนั เปนผลทําใหธุรกจิ ประสบความสาํ เร็จตาม วตั ถปุ ระสงคของธุรกิจนั้น ๆ อกี ดว ย การขาย หมายถึง กระบวนการในการชว ยเหลอื โนม นา ว ชกั จงู ใจ โดยใชบุคคลหรือไมใชบุคคลก็ ได เพื่อใหล กู คา คาดหวงั ตดั สินใจซือ้ สนิ คาหรือบรกิ ารน้ัน ๆ ความแตกตางระหวางการตลาดและการขาย เมอ่ื ธุรกจิ ทําการผลิตสนิ คาหรือบริการและพยายามจูงใจผูบรโิ ภคใหซ ือ้ สนิ คาหรือบรกิ ารนัน้ เราจะ เรียนกิจกรรมนีว้ า การขาย ซ่ึงจําเปนจะตอ งรถู ึงความตองการของผูบรโิ ภค เพอ่ื ทีธ่ ุรกจิ หรืผผู ลิตจะผลติ สินคาใหเหมาะสมสอดคลองกับความตองการของผูบรโิ ภค เม่อื ผผู ลติ คนหาความตองการที่แทจริงของ ผบู ริโภคแลว จะนาํ ขอมลู ไปพฒั นาผลติ ภัณฑของตน เพ่ือทาํ ใหผ ูบริโภคเกดิ ความพงึ พอใจเม่ือไดใ ช ผลิตภณั ฑนนั้ แลว ทายท่สี ุดธุรกิจกจ็ ะไดก าํ ไร ลักษณะนเี้ รียกวา การตลาด ซึ่งสามารถที่จะสรุปความแตกตาง ระหวางการขายและการตลาดได ดงั น้ี การขาย การตลาด 1. เนน ทคี่ วามสาํ คัญของผลิตภัณฑ 1. เนน ความตอ งการของผูบริโภค 2. ธุรกิจจะคนหาเทคนิควิธีการขายที่ประสบ 2. ธุรกิจจะคนหาวิธีการสรางความพึงพอใจตอ ความสําเร็จ ผูบ รโิ ภค 3. ธรุ กิจจะมงุ เนนทย่ี อดขาย 3. ธุรกจิ จะมงุ เนนที่ผลกาํ ไร 4. แผนการขายจะเปนแผนระยะสน้ั สนองตอบ 4. แผนการตลาดจะเปน แผนระยะยาวสนองตอบ ความตองการของพนักงานขาย ความตองการของผูซ ื้อ แนวความคิดทางการตลาด นักธุรกิจใหความสําคัญกับการตลาด เพ่ือทาํ ใหธรุ กจิ นนั้ ประสบความสําเร็จโดยมีการพัฒนา แนวความคิด ปรัชญา และการดาํ เนนิ ธรุ กจิ การพฒั นา 3 ประการดังกลาวเรียกวาเปนแนวความคิดทาง การตลาด แนวความคิดทางการตลาดในปจจุบันมุงเนนไปที่ผูบริโภคและการผสมผสานของกิจกรรมทาง การตลาด เพ่ือทาํ ใหบรรลถุ ึงวัตถปุ ระสงคของธุรกิจและใหผูบริโภคเกดิ ความพึงพอใจทีไ่ ดใชผ ลติ ภัณฑ นน้ั ๆ แนวความคิดทางการตลาดอาจสรุปไดดังแผนภูมิตอไปนี้

78 การมุง เนน ผบู ริโภค การผสมผสาน การสรางความ ธุรกิจ กิจกรรมทางการ พึงพอใจใหกับ ประสบ การกําหนดวัตถุประสงค ผลสาํ เร็จ หรือเปาหมายของธุรกิจ ตลาด ผูบรโิ ภค นอกจากแนวความคิดที่กลาวขางตน ยังมีการเสนอแนวความคิดใหมทางธุรกิจอันเปนแนวความคิด ที่เปนไปตามกระแสของสังคมและของประเทศชาติ คือ แนวความคิดทางการตลาดเพื่อสังคมและ สง่ิ แวดลอ ม โดยการตลาดในลกั ษณะนจ้ี ะเนน ในดา นของการรกั ษาสง่ิ แวดลอ ม ความปลอดภยั ตอชีวิต ผบู รโิ ภคและไมทํารา ยธรรมชาติ โอโซน อากาศ นา้ํ เนื่องมาจากระแสการพิทักษโลก ดังน้ัน ธรุ กิจจงึ เสนอ ผลิตภัณฑท่เี ปน มิตรตอ ธรรมชาติปลอดสารซเี อฟซี (CFCs)ซึ่งทําลายโอโซน มีกิจกรมทางการตลาดในเร่ือง ของรีไซเคิล รฟี ล รยี สู แนวความคิดทกี่ ลา วถงึ นอี้ าจเรียกไดวา เปน กรนี มาเก็ตติ้ง น่ันเอง หนาที่ทางการตลาดทสี่ ําคญั หนา ทีข่ องการตลาดที่มผี ูผลิตและผูบริโภคก็เพื่อชวยเหลือ และอาํ นวยความสะดวกใหก บั ผผู ลติ และ ผูบรโิ ภค สรปุ ได ดงั น้ี 1. การขาย ผูป ระกอบธุรกจิ ตองอาศัยนกั การตลาดดาํ เนินกิจกรรมในดา นการขายเพื่อเคล่ือนยาย สินคาจากโรงงานผลิตและการทําการโอนกรรมสิทธิ์เปลี่ยนมือความเปนเจาของในสินคานั้น ๆ ไปยงั ผบู รโิ ภค ผูประกอบธุรกิจจําเปนตองศึกษาจุดประสงคของตลาดและตองสรางแรงจูงใจเพื่อทําใหลูกคาอยาก ไดส ินคา โดยอาศยั การโฆษณา การสงเสริมการขาย และการใชพนักงานขายเพื่อกระตุนใหลูกคาเปาหมาย ตัดสินใจท่ีจะซ้อื ในทางกลับกันผูประกอบธุรกิจก็สามารถขายสินคาได 2. การซ้อื ผปู ระกอบธุรกจิ ตองเปนนักซ้อื ท่ีฉลาดเพอ่ื ใหไดว ตั ถุดบิ อปุ กรณ เคร่ืองมือเครอื่ งใชใน ราคาที่เหมาะสมดวย เพ่ือเปนการลดตนทนุ ของธุรกจิ เอง โดยยดึ หลกั ตอ งซ้ือใหไ ดป ริมาณในเวลาและราคาท่ี เหมาะสมดว ย จะตองรูวัตถปุ ระสงคดว ยวาจะซื้อเพ่ืออะไร เชน ซ้อื ไปเพื่อผลติ ซ้ือไปเพ่ือขายตอ และตอ ง รจู ักเปรยี บเทยี บคณุ ภาพราคาของสนิ คา ทจ่ี ะซื้อ รวมถึงขอ ตกลงในเงอ่ื นไขทส่ี มเหตสุ มผล และตรวจสอบรบั สินคาเขา เกบ็ ไวใ นคลงั สนิ คา หรอื สตอ กเพื่อรอการจําหนา ยตอ ไป 3. การขนสงสินคา ตลาดตองจัดการขนสงที่เหมาะสมกับสินคาโดยพิจารณาลักษณะสินคา หบี หอ ของสินคา เพ่อื เลือกพาหนะขนสง ท่ีดีเหมาะกบั สนิ คาประหยัดคา ขนสงหรือคาระวาง การสงมองสินคาที่ตรง ตอ เวลา ลูกคาทุกรายตองการรับสินคาตรงตอเวลา โดยเฉพาะอยางยิ่งสินคาที่มีฤดูกาลในการขายยิ่งจําเปน

79 อยา งย่ิงทต่ี อ งรกั ษาเวลาในการขนสง ธรุ กิจ จําเปนตองเลือกวิธีการขนสงที่เหมาะสมไมวาจะเปนทาง รถบรรทกุ รถไฟ ทางเครื่องบิน เรือบรรทุกสนิ คา หรือการขนสงทางทอ 4. การจัดมาตรฐานสินคา เพ่ือใหไดส นิ คาเปนท่พี อใจงายตอการตัดสินใจซื้อ และสรางความมั่นใจ ใหก ับผบู รโิ ภค จึงมีการจัดแบงระดับหรือมาตรฐานของสินคา เพอ่ื ใหล ูกคา ไดเ ลือกสนิ คาทเ่ี หมาะสมและ ตรงกับความตองาการโดยเฉพาะอยางยิ่งการซื้อขายสินคาในตลาดตางประเทศการจัดอันดับและมาตรฐาน สนิ คามคี วามสําคญั อยางย่ิง ในปจจุบันประเทศไทยสนับสนุนการผลิตสนิ คาเพอ่ื สง ออกเพมิ่ ขึ้นสูง ดังน้นั การ ที่สินคาไดมาตรฐาน ISO จึงเปน สงิ่ ทส่ี าํ คญั โดยผผู ลิตจําเปนตอ งศึกษาและพยายามผลิตใหไ ด มาตรฐานสากลทก่ี าํ หนด ไมวาจะเปน มาตรฐานคณุ ภาพ ISO 9000, ISO 9002 หรือ ISO 14000 กต็ าม เพอื่ รักษาภาพพจน และการยอมรับในมาตรฐานสินคาไทย 5. หนา ท่ใี นการเกบ็ รักษาสินคา การเกบ็ รกั ษาสนิ คา ในคลังเกบ็ สินคา หรือสตอ็ กสนิ คาเพอ่ื ตอบสนองความตองการของลูกคาใหตรงเวลาไดทันทีที่มีคําสั่งซื้อสินคาเขา มา การเก็บรักษาสนิ คา เพอื่ วัตถปุ ระสงคหลายประการ เชน เหลา ไวน ย่งิ หมักบมนานปก ็ยิ่งมรี าคาแพง เพ่อื ใหข ายนอกฤดกู าลได เชน การแชแข็ง การฉายแสงเกบ็ ไว เพอื่ ชะลอการสกุ ของผลไม เพื่อเก็งกาํ ไรโดยรักษาระดับอุปทานในตลาดเม่ือ สินคาไดราคาดีคอยปลอยออกขาย 6. การประกันภยั สนิ คา ท่ผี ลิตออกมาและรอการจาํ หนาย อาจเส่ยี งตอภัยตา ง ๆ เชน การลาสมัย การ ถกู ลักขโมย ภยั ธรรมชาติ ลกั ษณะการเส่ียงภัยอาจเกดิ ขึ้นไดทุกเวลา ดงั นน้ั การประกันภยั จึงเปนทางเลือก หน่ึงที่จะชว ยแกปญหาดงั กลาว โดยธุรกจิ จะตอ งไมผ ลักภาระการเสยี่ งภยั ออกจากกิจการโดยสนิ้ เชิง ปจจบุ ัน ไดมสี ถาบนั รบั ประกันภยั ตา ง ๆ เขามาชว ยแบงเบาภาระการเสี่ยงภัย โดยใชหลักการกระจายการเสย่ี งภยั ให กวา งออกไปถงึ ผรู บั ภาระหลาย ๆ ราย 7. การใหความชวยเหลือดานการเงิน การประกอบธุรกิจซื้อขายสินคาจะมีปญหาเก่ียวกับการเงิน หน้ี สญู หน้เี สยี การขาดสภาพคลองทางการเงิน ขาดเงินสดหมุนเวียนในธุรกิจจนเปนผลใหไมมีเงินจายสินคา จายคาจางเงินเดือนพนักงาน ดังนั้น การจัดการเงินที่ดีในฐานะการเงินของกิจการอยูในภาวะสมดุลรายได เกิดข้นึ สอดคลอ งกับชาํ ระหนี้สิน หากกิจการธรุ กจิ จดั การดา นการเงินไมดกี อ็ าจนาํ ไปสูก ารขาดทุน จนถึง ตอ งออกจากธุรกจิ นนั้ ไป การจดั หาเงินทุนจากแหลงตา ง ๆ และการจัดการนําเงินกาํ ไรไปลงทนุ ใหมในธุรกจิ ที่มีความเสี่ยงต่ํา รวมถึงสถาบันทางการเงินที่จะเขามาชวยในเรื่องการกูยืมเงินเพื่อการลงทุน เชน ธนาคาร พาณิชย ทรสั ต บรรษทั เงินทุน เปนการเขามามีบทบาทในการใหความชวยเหลือ พัฒนาการลงทุนของธุรกิจ 8. การหาขอมูลทางการตลาด เพื่อประกอบการตัดสินใจของผูบริหารธุรกิจและประโยชนของธุรกิจ ใหม ีผลเสียหายนอ ยทีส่ ดุ โดยเฉพาะอยางยงิ่ ยคุ ของขอ มลู ขาวสาร เชน ในปจจุบนั ธุรกจิ ใดไดขอมูลขาวสาร กอนกย็ อมจะไดเ ปรียบในการตดั สนิ ใจไดร วดเรว็ ถกู ตอง เชน ขอมูลในการลดคาเงนิ บาท การใหคา เงินบาท ลอยตัว ผูร กู อนยอมปรับกลยุทธและตกั ตวงผลประโยชนไดจ ากคาเงินที่เปลย่ี นแปลง

80 3. กระบวนการผลติ กระบวนการผลิต หมายถึง กระบวนการผลิตสินคา การใหบริการ ตามความตองการของผูบริโภค ซึ่งประกอบไปดวย ลูกคา ตลาดแรงงาน สังคม ประเทศชาติ และประชาคมโลก โดยมวี ธิ กี ารในการ ควบคุมดูแลการผลิตอยา งมีคุณภาพที่ไดมาตรฐาน และการสรางคณุ ลกั ษณะทโ่ี ดดเดนของสนิ คาหรือบริการ ไดแ ก 1. ความนาเชื่อถือ ผใู หบริการจะตองแสดงถึงความนาเชื่อถือและไววางใจ 2. การตอบสนอง การตอบสนองที่มีความตั้งใจและเต็มใจ 3. การสรางความมั่นใจ สามารถที่จะทําใหลูกคาเกิดความเชื่อใจ 4. การดแู ลเอาใจใส 5. เครื่องมอื อปุ กรณ 4. การขนสง สินคา การขนสง หมายถึง การเคลอ่ื นยา ยสินคา จากท่ีหน่ึงไปยงั อีกท่หี นงึ่ ซงึ่ เปนหนา ท่ีของผูผลติ ทจี่ ะให อรรถประโยชนแกผ บู ริโภคในดา นเวลาและสถานท่ี สง ผลใหสินคา มมี ูลคาเพม่ิ ขึ้น เพราะหลักในการจัดการ ขนสงมีอยวู า “มูลคาสินคาทเี่ พิ่มขึ้นหลังจากขนสงไปแลวจะตองสูงกวาคาขนสง” ซึง่ มสี นิ คาบางชนิดที่คา ขนสงสูงกวาราคาตัวสินคาจริงมาก เชน การขนหินทราย ยิปซมั ถา นหนิ แตกม็ ีสนิ คาบางชนิดท่ีคาขนสงถูก กวาราคาสินคาจริง เชน การขนทองคํา เพชรพลอย และยา เปน ตน การขนสง มสี ว นชว ยลดคา ตนทนุ การผลติ ได ในกรณีที่ต้ังโรงงานขนาดใหญท ่ตี นทนุ ตา่ํ สดุ สถานที่ หนึ่งแตตองการกระจายสินคาไปทั่วประเทศ เชน โรงงานผลิตรถมอเตอรไซค ท่ีตัง้ อยูชานเมืองกรุงเทพฯ แต สามารถสงรถมอเตอรไซคไปขายทั่วประเทศ หรอื โรงงานผลติ เส้อื ผา ตงั้ อยูในประเทศไทยแตสามารถสง เสือ้ ผาไปขายไดท ว่ั โลก เปนตน ซง่ึ จะทาํ ใหตน ทุนการผลิตตอ หนว ยสนิ คา ลดลง การขนสงทางธุรกิจมี 3 ทาง คอื 1. การขนสงทางบก ปจจุบันมีทางรถไฟเชื่อมระหวางกรุงเทพฯ กบั เมอื งใหญ ๆ เกอื บทว่ั ประเทศ ผา นจงั หวัดใหญ ๆ ทั้งภาคกลาง ภาคเหนอื และภาคตะวันออกเฉยี งเหนือ สว นทีผ่ า นภาคใตมีการเช่ือมตอกับ ประเทศมาเลเซียทางปาดังเบซารแ ละสไุ หงโก-ลกจนถึงสิงคโปร นอกจากนั้นยังมีทางรถไฟเชื่อมกับประเทศ กัมพูชา แตข ณะนีห้ ยดุ กจิ การ เพราะปญหาความปลอดภัยภายในของประเทศนั้น กิจกรรมหลักของรถไฟ คอื การขนสงสินคา รอยละ 90 ของรถไฟเปน ตสู ินคา แตละปรถไฟทําการขนสงสินคาประมาณ 8 ลานตัน สว น ใหญว ตั ถดุ ิบ เชน น้ํามัน และปนู ซเี มนต 2. การขนสงทางเรือ มีทาเรือใหญ ๆ ที่ใชขนสงสินคาทั้งภายในประเทศ และติดตอกับตางประเทศ เชน ทาเรือคลองเตย แหลมฉบัง มาบตาพุด ภเู ก็ต สงขลา และสีชัง การขนสงทางเรือมีคาใชจายต่ําแตลาชา ระบบบริหารและระบบศุลกากรยังลาสมัย มีชองวางใหเจาหนาทําการทุจริตไดมาก สง ผลใหม ูลคาเพมิ่ ของ สินคาและบริการขององคกรธุรกิจหายไปเปนจํานวนมาก

81 3. การขนสงทางอากาศ ประเทศไทยมีทาอากาศยานนานาชาติที่สุวรรณภูมิ ดอนเมอื ง เชียงใหม อูต ะเภา ภเู กต็ และหาดใหญ ซึ่งทําใหการขนสงสินคาและบรกิ ารขาเขาและขาออกดีพอสมควร การขนสง ทางอากาศมีความรวดเร็ว แตเสียคาใชจายสูงมาก เหมาะสาํ หรับการขนสงสินคาขนาดเล็ก นาํ้ หนกั เบา นอกจากนี้ยังมีการขนสงทางทอซึ่งใชขนสงเฉพาะกาซ นาํ้ และน้าํ มนั เทา นัน้ ปจจุบันการขนสงโดย บรรจุสินคา ไวใ นตูคอนเทนเนอรเปน ท่ีนยิ มมากเพราะสามารถใชบรรจสุ นิ คาไดหลายอยาง โดยบรรจสุ นิ คา ในกลอ งกอ นท่ีรวมไวใ นตูคอนเทนเนอร ทาํ ใหส ะดวกในการขนถา ย ในบางกรณีท่ีตองใชก ารขนสงหลายวธิ ี หรือเปลย่ี นถา นการขนสง หลายครง้ั กวา จะถงึ จดุ หมายปลายทางกส็ ามารถโยกยา ยไดด ี เชน เคล่ือนยา ยจากรถ ลงเรือหรือจากเรือข้ึนรถ ตคู อนเทนเนอรม ีหลายขนาดแลว แตก ารขนสง เชน การขนสง ทางเรอื สว นใหญจะใช ตมู าตรฐานขนาด 21 ฟุต และ 40 ฟตุ สว นตูคอนเทนเนอรสาํ หรบั สง ของทางอากาศจะมีขนาดเลก็ กวา การขนสง สินคาแตละวธิ ีมขี อดี ขอ เสียตางกัน นกั การตลาดท่ีดีตองรูจกั เลือกวธิ กี ารขนสง ท่ี เหมาะสมกับสินคาและบริการที่มีประสิทธิภาพ ซ่ึงขึน้ อยูกบั วตั ถปุ ระสงคข องตนเอง เชน ตองการความ รวดเรว็ หรือตองการราคาถูก หรอื ตอ งการความสะดวก 5. การบรรจหุ บี หอ การบรรจหุ บี หอน้ัน นอกจากใชปองกันผลิตภณั ฑแลว ยังใชในการสงเสริมการขายอีก ซึง่ ถือวามี ความสําคัญมากทั้งสําหรับผูชายและผูบริโภค การบรรจหุ ีบหอ ที่ดีทําใหสามารถรักษางาย ประหยดั เน้ือท่ี และทําใหผ บู รโิ ภคมองเห็นความแตกตา งของผลติ ภณั ฑไ ดช ัดเจน ซึ่งประโยชนของการบรรจุหีบหอมีดังนี้ 1. ผบู รโิ ภคมกั จะเลอื กผลิตภัณฑท มี่ ีการบรรจุหีบหอท่ดี กี วา เชน ผบู ริโภคยอมซ้ือนํา้ ท่ีบรรจุขวด พลาสติกใสในราคาที่แพงกวาน้ําที่บรรจุขวดขุน ท้งั ทีเ่ ปนน้าํ ดื่มทป่ี ลอดภยั เหมอื นกันหรือนิยมซ้อื บะหมี่กึง่ สําเรจ็ รปู ที่บรรจใุ นถว ยพลาสตกิ ในอนาคตผูบ ริโภคอาจเลือกซือ้ บะหม่ที ีบ่ รรจใุ นถว ยที่สามารถใชก บั เตา ไมโครเวฟได 2. การบรรจุหีบหอเปนการสื่อสารระหวา งผผู ลติ และผบู ริโภคอยางหนง่ึ เพราะการบรรจุหีบหอเปน ตวั กาํ หนดกลยทุ ธก ารตลาด เชน สุราที่มีราคาแพงจะบรรจุขวดที่สวยงาม แมแ ตบรกิ ารก็ใชก ารบรรจุหบี หอ สาํ หรับผูบ ริโภค เชน ตั๋วเครื่องบินจะตองมีชองที่สวยงามหรือใบเสร็จของโรงแรมก็ตองบรรจุซองที่มี ขอความสวยงาม 3. การบรรจหุ ีบหอ จะชว ยใหการกระจายสนิ คา งายขน้ึ และลดตน ทุนลง เพราะวาการบรรจุหีบหอที่ดี จะทําใหการปองกันความเสียหายของสินคาดีขึ้น ยิ่งกวานั้นเมื่อมกี ารเกบ็ รักษาสนิ คาก็จะทาํ ใหมคี วาม เสยี หายนอ ยลงดว ย บางครั้งการบรรจุหีบหอทด่ี กี ็เปน การโฆษณาประชาสมั พนั ธไดด ีกวา การโฆษณาดวยสื่อ ดวยซํา้ ไป เพราะเมอื่ วางผลิตภัณฑไวใ นรานคา ผบู ริโภคอาจจะเหน็ บอยกวา การโฆษณาในส่อื เราจะเหน็ วา บางครั้งจะมีหีบหอวางแสดงตามตูกระจกใสในรานเปนจํานวนมาก ส่ิงทีน่ กั การตลาดพงึ ระลกึ ไวเสมอคือ จะตอ งไมม ีการบรรจหุ ีบหอท่ที ําใหผบู ริโภคเขาใจผิด เชน กระปองที่บรรจุปลาซาดีน ก็ไมควรปดสลากวา เปนปลาทนู า หรือกาํ หนดบนหบี หอวา สนิ คา มีนา้ํ หนัก 0.8

82 กโิ ลกรบั แตกลับปด สลากวา 1 กโิ ลกรมั หรือน้ําสมธรรมชาติ 100% ท้ัง ๆ ทีจ่ ริงแลว มีเพยี ง 25% ผสมนํ้าอีก 75% หรือระบวุ าหบี หอ สามารถหมุนเวียนมาใชใ หมไ ดท้ัง ๆ ทน่ี าํ มาใชอีกไมได ในปจจบุ นั การบรรจุหีบหอสมัยใหม มักจะใชบ ารโคด ซ่ึงสามารถอา นไดดวยเครื่องมือ อเิ ล็กทรอนกิ สไ ดสะดวกในการชาํ ระเงินและการจดั หมวดหมูสินคาไดด ี 6. การแปรรูป การแปรรปู หมายถึง การนาํ ผลผลติ ทางการเกษตรซ่ึงมอี ยูในรปู วัตถุดิบมาผานขบวนการดาน วิทยาศาสตรและเทคโนโลยีมาใชในกรรมวิธีการผลิต การแปรสภาพเพอื่ สามารถบรโิ ภค มอี ายยุ นื ยาวข้นึ ตลอดทงั้ ความสะดวกสบายในรปู ผลติ ภัณฑกง่ึ สําเร็จรปู 7. ผลกระทบตอ ชุมชนและสภาพแวดลอ ม ผลกระทบ หมายถึง ผลท่ไี ดรบั หรอื เกิดจากการกระทําที่คาดวาจะกอ ใหเกิดผลดหี รอื ผลเสยี ในระยะ ยาวอยางไร โดยประโยชนที่ลงสูประชาชนนั้น ประชาชนจะไดรับประโยชนอะไรบางจากการดําเนินการ ของโครงการนี้ที่สามารถแสดงผลประโยชนตอสังคม ระบบสง่ิ แวดลอ ม นอกเหนือจากการเกษตรและอุตสาหกรรมที่คํานึงถงึ ผลกระทบตอส่งิ แวดลอม ระบบสิ่งแวดลอมของชุมชนยังครอบคลุมถึงสภาพแวดลอมที่เอื้อตอวิถีชีวิต ระบบสิ่งแวดลอมจึงหมาย รวมถงึ ดนิ นาํ้ ปา อากาศ การจัดการทางกายภาพของชุมชน เชน ถนนหนทาง แหลงศูนยกลางชุมชน เปน ตน และสภาพแวดลอมทางสังคมที่เอื้อตอการเจริญเติบโตของชวี ติ ดว ย ปจจัยของผลกระทบส่งิ แวดลอมและขอบเขตของการพิจารณา 1. ผลกระทบสิ่งแวดลอมทางกายภาพ 2. ผลกระทบสิ่งแวดลอมทางสังคม 3. ผลกระทบสิ่งแวดลอมทางสุนทรียภาพ 4. ผลกระทบสิ่งแวดลอมทางเศรษฐกิจ ลกั ษณะของผลกระทบสงิ่ แวดลอ มและขอสังเกต 1. ลักษณะของผลกระทบสง่ิ แวดลอ ม - เกิดขึ้นบางที่ บางสวน - กระจายทั่วไป 2. ขอ สงั เกตเก่ยี วกบั ผลกระทบสิ่งแวดลอ ม - อาจเกดิ ขึน้ โดยไมเ รียงลําดบั - สรา งปญ หาลูกโซไดเ สมอ - แสดงผลใหเ หน็ ไดท ง้ั ระยะสน้ั และระยะยาว - เปล่ยี นแปลงอยูเสมอ - สามารถวดั ขนาดได

83 8. ความรู ความสามารถ ความรู ความสามารถ หมายถึง ทักษะท่สี าํ คัญหรือความจาํ เปนในการผลิต หรือการปฏิบัติงานใหมี ประสิทธิภาพในความเปนไปไดในการพัฒนาอาชีพ เรอ่ื งท่ี 3 การกาํ หนดวธิ กี ารพัฒนาอาชพี พรอมเหตุผล 1. เทคนิควิธีการทํางานของอาชีพที่เลือกประกอบการเปนเคล็ดวิชาในการประกอบอาชีพแตละ อาชีพใหประสบความสําเร็จจึงเปนปจจัยสําคัญที่ผูประกอบอาชีพจะตองเรียนรูใหเขาใจอยางถองแท 2. เทคนิควิธีการทํางานชวยลดขั้นตอนการทํางานอาชีพบางอาชีพใหสําเร็จอยางรวดเร็วผูประกอบ อาชพี จะนาํ เวลาที่เหลอื ไปดาํ เนนิ การในงานยอยอ่ืน ๆ ใหมีประสทิ ธิภาพตอ ไป 3. เทคนิคการทํางานชวยใหการทํางานประหยัดขึ้น เชน ใชวัสดุบางอยางที่มีราคาถูกหางายใน ทองถน่ิ ทดแทนวัสดุที่มีราคาแพงหรือหายากมาใชในการผลิตแทน ผลผลิตที่ผลิตไดยังมคี ณุ ภาพเหมือนเดมิ 4. เทคนิควิธีการทํางานชวยใหผลิตไดมากขึ้น โดยการนําเครื่องมืออุปกรณที่ดัดแปลงมาใชในการ เพ่มิ ปรมิ าณการผลิต ผผู ลิตเสาะแสวงหาเทคโนโลยีตา ง ๆ ที่มีในทองถิ่นมาใชหรือดัดแปลงพัฒนา เทคโนโลยีท่มี อี ยแู ลวใหชวยเพ่ิมผลผลิตใหม ากข้ึน 5. เทคนิควิธีการทํางานชวยใหงานอาชีพมีคุณภาพ มีมาตรฐานเปนสากล เปนที่ยอมรับของตลาด ประโยชนท่ไี ดรบั จากการกาํ หนดวชิ าการพัฒนาอาชีพ การจําแนกองคประกอบยอยของงานอาชีพที่เลือกมีประโยชนที่สําคัญ ๆ ดังตอ ไปนี้ คือ ชวยใหผูประกอบอาชีพไดเตรียมความพรอมดานขอมูลอาชีพที่ตนเลือก เพราะผูประกอบอาชีพตอ ง ใชหลักวิชาในการเสาะแสวงหาขอมูลสําคัญ ๆ ในงานอาชีพน้นั ๆ และขอมูลดานอาชีพแตละอาชีพจะ เปลย่ี นแปลงอยตู ลอดเวลา ตามระยะเวลา ตามกลไกแหงราคา ภาวการณตลาด ฤดกู าล เปน ตน

84 บทท่ี 3 การตดั สนิ ใจเลอื กพฒั นาอาชพี สาระสําคัญ สังคมยุคปจจุบันมีการพัฒนาทางดานเทคโนโลยีอยางรวดเร็วในการตอบสนองความตองการของ บุคคลและสังคมกอใหเกิดความหลากหมายอันเปนชองทางใหสามารถตัดสินใจเลือกพัฒนาอาชีพให เหมาะสมกับตนเองได ตัวช้ีวดั ตัดสินใจเลือกพัฒนาอาชีพไดอยางเหมาะสมกับตนเอง ขอบขา ยเน้ือหา เรอื่ งที่ 1 การตัดสินใจเลือกพัฒนาอาชพี

85 เร่ืองที่ 1 การตดั สินใจเลอื กพัฒนาอาชีพ 1. ความพรอม หมายถึง สภาพของบุคคลที่มีวุฒิภาวะแรงจูงใจและประสบการณเดิมสูง พอที่จะกอ ใหเ กิด การตดั สนิ ใจเลอื กพฒั นาอาชีพไดโ ดยสะดวก การวเิ คราะหการตดั สนิ ใจเลือกพฒั นาอาชพี ผลประโยชน คาใชจาย ตอบแทน - ทรัพยากร ประสิทธิภาพ - เวลา - สภาพแวดลอ ม โอกาส/ งานอาชีพ การบรรลุวัตถุประสงค ประสิทธิผล - ผลตอบแทนท่ีเปนตวั เงนิ - ผลตอบแทนที่ไมไ ดเปนตวั เงิน 2. ความตอ งการของตลาด การวเิ คราะหด านการตลาด ตลาด คือ กลุมของบุคคลและองคการที่มีความตองการและมีอํานาจในการซื้อสินคาและบริการ สวนประกอบของตลาด 1. ความสนใจในสินคาและบริการ 2. ความเต็มใจที่จะแลกเปลี่ยนสินคาและบริการ 3. มอี ํานาจซ้ือ การตลาดมีระบบของการดาํ เนินงานของธุรกจิ ทม่ี ุงเนนการตอบสนองของตลาดหรือผูบริโภคเปนสาํ คัญ การหาคาํ ตอบเกี่ยวกับผูบรโิ ภค 1. ผูซ้อื คอื ใคร 2. ตอ งการซ้ืออะไร

86 3. ตองการซื้ออยางไร 4. ตอ งการซ้ือเม่ือใด 5. ตองการซ้ือทไ่ี หน 6. เพราะเหตใุ ดจึงซอ้ื 7. ใครเปนผมู ีอิทธิพลในการซ้ือ ปจจัยทคี่ วรคาํ นึงถึงในการตัดสินใจเลือกกลยทุ ธต ลาดเปา หมาย 1. ทรัพยากรของกิจการ 2. ความเหมอื นกนั ของผลิตภัณฑ 3. ลําดบั ชน้ั ในวฏั จกั รชีวิตผลิตภัณฑ 4. ความเหมือนกันของตลาด 5. กลยุทธการตลาดของคูแขงขัน การพยากรณความตอ งการของตลาด อุปสงคข องผลิตภัณฑ ปริมาณท้งั หมดของผลิตภณั ฑท ซี่ ้อื โดยกลุมลกู คาท่ีกาํ หนด ไดแ ก 1. ผลติ ภัณฑ 2. ปริมาณทั้งหมด 3. การซอื้ 4. กลมุ ลูกคา 5. ขอบเขตของภูมิศาสตร 6. ระยะเวลา 7. สภาวะแวดลอ มการตลาด 8. แผนการตลาด วิธีการในการพยากรณค วามตองการของตลาด 1. เทคนิคการสํารวจ 1.1 สํารวจความคิดเห็นจากผูบริหาร 1.2 สํารวจความคิดเห็นจากพนักงานขาย 1.3 สํารวจความคิดเห็นจากลูกคา 2. การวเิ คราะหย อดขายในอดตี 3. การวเิ คราะหแ นวโนม 4. การวเิ คราะหส หสมั พนั ธแ ละการถดถอย 5. การทดสอบตลาด

87 3. ความร/ู ทักษะและเทคนคิ ตา ง ๆ ความรู หมายถึง การเรยี นรู การจาํ และการระลึกถึงความคิดโดยใชขอมูลขอเท็จจริงใหเปนไปตาม เปา หมายวัตถุประสงคในการตัดสินใจเลือกพัฒนาอาชีพ ทักษะ คอื ความสามารถในการปฏิบัติงานดานตาง ๆ อยางชํานาญ ซึ่งครอบคลุมการตัดสินใจเลือก พัฒนาอาชีพ เทคนิค คือ กลวธิ ีตาง ๆ ที่ใชเสริมกระบวนการ ข้ันตอน วิธกี าร หรอื การกระทาํ ใด ๆ เพอื่ ชวยให กระบวนการ ข้นั ตอน วธิ ีการ หรอื การกระทาํ ในกจิ กรรม/ งานนน้ั ๆ มีคุณภาพและประสิทธภิ าพมากขน้ึ 4. ทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละส่ิงแวดลอ ม ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอม หมายถึง ส่ิงท่ีเกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ และทกุ สง่ิ ทุกอยา งทอ่ี ยู รอบตวั เรา ทงั้ มีชวี ติ และไมมีชีวติ ทั้งที่เปนรูปธรรมและนามธรรม (วัฒนธรรม แบบแผน ประเพณี ความ เชอื่ ) มีอิทธิพลเก่ยี วโยงถึงกนั เปนปจ จัยในการเกื้อหนุนซึ่งกนั และกนั ผลกระทบจากปจ จัยหนง่ึ จะมสี วน เสรมิ สรา งหรอื ทําลายอกี สวนหนึ่งอยา งหลีกเล่ยี งมไิ ด สง่ิ แวดลอมเปนวงจรวฏั จกั รทเี่ กี่ยวขอ งกนั ไปทั้ง ระบบ และมุนษยสามารถนํามาใชหรือปรับแตงใหเกิดประโยชนในการดํารงชีวิต การพัฒนาการเกษตรที่มีผลตอดานเศรษฐกิจและสังคมของครัวเรือนเกษตรกร จําเปนตองอาศัย ทรพั ยากรในระดบั ครวั เรือน คอื ท่ีดนิ ทุน แรงงาน และทรัพยากรมนุษย หรือความสามารถในการจัดการเพื่อ ดําเนนิ การผลติ สินคาเกษตรสูผูบ ริโภค ทรัพยากรระดับครัวเรือนมีความสัมพันธกับขนาดของฟารม แรงงาน การถือครองและรายได รายจายครวั เรือน ขนาดของฟารมขนาดเล็กสามารถรองรับแรงงานไดนอยกวาฟารม ขนาดใหญ และการถือ ครองและการใชที่ดินจําเปนตองเพิ่มประสิทธิภาพการใชที่ดินโดยการปลูกพืชหมุนเวียนหรือ พชื แซม การวางแผนการใชทรัพยากรระดับครัวเรือนมีความจําเปนอยางยิ่งในการผลิตพืชผลการเกษตร ซ่ึง ผูจดั การหรือเจาของฟารม ตอ งพจิ ารณาใชท รพั ยากรอยา งเหมาะสม ไมทําลายสิ่งแวดลอ มและอนุรักษ ทรัพยากรอยา งยั่งยืน การวิเคราะหผลกระทบทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอม งาน/ ทรพั ยากรธรรมชาติ - การเปลี่ยนแปลงสมดุล โครงการ และสง่ิ แวดลอ ม ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอม - ผลกระทบดา นบวกและดา นลบ - มองการปรับปรุงผลเสีย - ใชผลดใี หเ กดิ ประโยชนส ูงสุด - ปองกันและลดคาใชจายในการ แกป ญ หา - การตัดสนิ ใจลงทุน

88 5. การใชท ด่ี นิ ที่ดนิ เปนทรัพยากรที่มีจํากัดตามธรรมชาติ มีลักษณะแตกตางกันตามชนิดโครงสรางและคุณสมบัติ ขึ้นอยกู ับสภาพภูมปิ ระเทศ ทด่ี ินเปน ปจจยั อยางหนงึ่ ไมวาจะผลิตทางดา นการเกษตรหรอื อตุ สาหกรรม อยางไรก็ตามในดาน การเกษตรน้ันที่ดินถือวา มคี วามสําคญั พเิ ศษ โดยปกติแลวทีดินมีคุณลกั ษณะทแ่ี ตกตา งกนั ในแตละทองที่ ความอุดมสมบรู ณก แ็ ตกตางกันออกไป ความลาดชัน ที่ราบ ทลี่ ุม ที่ดอน ก็มีความแตกตางกัน ดงั น้ัน ดินเปน ปจจยั หน่งึ ในการกําหนดกจิ กรรมตาง ๆ ภายในฟารม กลา วคือ 1. ที่ดนิ เปน ปจจัยสาํ คัญทก่ี าํ หนดวาควรจะผลติ ชนิดพชื และสตั วอะไร 2. ที่ดินสามารถจะกําหนดระยะเวลาการปลูก ระบบการปลูกพืช และรูปแบบการผลิตทางการเกษตร เชน ทดี่ ินเปน ท่ีราบลุม และมีความชื้นอยูบาง สามารถกําหนดระยะเวลาการปลูกของพืชแตละชนิด การลกู พชื หมนุ เวยี น การปลกู พชื แซม การปลูกพชื เหล่ยี มฤดู และรูปแบบการผลิตแบบไรนาสวนผสมและเกษตร ผสมผสาน 3. ชนดิ ของดนิ ทส่ี ว นในการกาํ หนดกจิ กรรม เชน ดนิ เหนียวปนดนิ รว นอาจจะเหมาะสมตอ การทาํ นา ดนิ รวนปนดินทรายอาจจะเหมาะตอการทําพืชไรบางชนิด ดนิ เหนยี วหรือดนิ ทรายก็ยงั สามารถปลกู พชื และทําบอปลาได แตถาหากดินทั่วไปไมมีความอุดมสมบูรณมากนักอาจจะใชเลี้ยงสัตว เปน ตน 4. สภาพพน้ื ท่ีแตละแหง เชน ที่ราบและที่ลุมอาจจะเหมาสมตอการทํานา พืชผัก ไมดอกไมประดบั ไมผลและไมย ืนตน บางชนิด หากสภาพพื้นทีล่ มุ มากอาจนะทําบอปลา นาบัว นาผกั กระเฉด เปนตน สวน สภาพพ้นื ทด่ี อนอาจจะปลกู พชื ไร ไมผ ลและไมย นื ตน บางชนิด ตลอดจนการเลย้ี งสตั ว 5. ลักษณะและคณุ สมบตั ิอื่น ๆ เชน ความเปนกรดเปนดาง ปรมิ าณอินทรยี วัตถุในดิน ดินเปร้ียว ดนิ เคม็ ความลึกของหนาดิน ดินชน้ั ตาง ๆ เปนตน ส่ิงเหลา นมี้ ีผลตอ การกําหนดกิจกรรม วิธีการผลติ ทัง้ ปริมาณ และคณุ ภาพ อยางไรก็ตามที่ดินมิไดมองเฉพาะเนื้อดิน ชนดิ ของดิน ลักษณะดนิ และสภาพตา ง ๆ ทางเคมีหรือ ทางกายภาพที่กลาวมาแลวเทานั้น ดนิ ยงั หมายถงึ สภาพพน้ื ดนิ ที่มนี ้าํ ใตดนิ นาํ้ บนดนิ ความชื้นของดิน ความ อดุ มสมบรู ณของดิน ปริมาณอินทรียวัตถุ พืชพรรณไมนานาชนดิ ทปี รากฏใหเ ห็นบนพ้ืนที่เหลานน้ั สิง่ มชี วี ิต สัตวบกเล็ก ๆ บนพน้ื ดนิ เปนตน ดังน้ัน ดินจึงเปน ปจจยั สําคัญหน่งึ ที่จะกําหนดกจิ กรรมการเกษตรได ทั้งนี้ ขึ้นอยกู ับความสามารถของเจาของฟารมจะจัดการกับที่ดินใหเกิดประโยชนสูงสุดไดอยางไรแตถามองในแง เศรษฐศาสตรผลตอบแทนที่ดินคือ คาเชา ท่ดี ิน ประเทศไทยมีขนาดฟารม โดยเฉล่ีย 25.94 ไร และสภาพการใชท ี่ดนิ เพื่อการเกษตรในแตล ะภาคมี ลักษณะและปญหาแตกตางกัน ดงั น้ี ภาคกลาง มีระบบชลประทานคอนขางสมบูรณ อัตราขยายตัวของการผลิตทางการเกษตรสูงขึ้น 7 % ตอ ป ปญหาทเ่ี กิดข้ึนคือ ปญหากรรมสทิ ธทิ์ ดี่ ิน ปญหาดินเปรี้ยวในที่ราบภาคกลาง และปญหาดินเค็มตาม แนวราบฝง ทะเล ทําใหประสิทธิภาพในการใชดินโดยเฉลี่ยทั้งภาคไมสูงเทาที่ควร กลาวคอื ผลผลิตตอไรใน

89 ภาคกลางยังต่ํากวาภาคเหนือ แตการทํานาขาวในภาคกลางยังมีโอกาสเพิ่มผลผลิตตอไรได เนอ่ื งจากระบบ ชลประทานเอื้ออํานวยและการนําเทคโนโลยีเขาปรับปรุงดินเปรี้ยวและดินเค็มที่มีปญหา ภาคเหนือ มีผลผลติ ตอไรสงู สดุ เพราะคณุ ภาพดินดี มีการกระจายการผลิตและปลกู พชื หมนุ เวยี น มากแตก็มีขนาดการถือครองที่ดินเล็กที่สุดในประเทศ มีปญหาการบุกรุกทําลายปาเพื่อทําไรเลื่อนลอย แตม ี ลูทางท่จี ะกระจายการผลติ ไปสพู ืชหมุนเวียน พืชยืนตน ไมผลเมอื งหนาว ไมด อกเมืองหนาว ชา กาแฟ และ การเลี้ยงโคนม ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ มขี นาดพ้ืนที่ทําการเกษตรสูดสุดในประเทศ คือ 41% ของเน้ือทท่ี ํา การเกษตรทั้งหมด แตมผี ลผลติ เพียง 26 % ของผลผลิตรวมทั้งประเทศ จึงเปนภาคที่มีอัตราการขยายตัวของ การผลิตทางการเกษตรตาํ่ สุด คณุ ภาพดินไมดี ไมเก็บซบั นํ้าฝน และมดี นิ เคม็ อยูเปนเนื้อทก่ี วา งใหญ มเี นื้อท่ี รับนาํ้ ชลประทานเพียง 1.6 ลานไร จากเนอ้ื ท่ีเพาะปลูกทั้งภาค 60 ลานไร เปนภาคท่อี าศยั การเกษตรน้ําฝน มากท่สี ุด แตยังมโี อกาสกระจายการผลิตไปสพู ชื ฤดแู ลวไดอีก เชน มันสําปะหลัง ออย พชื น้ํามัน ฝา ย และปศุ สัตว เปน ตน ภาคใต เปน ภาคที่มีผลผลติ เกษตรหลักเพียง 2 ชนดิ คือ ยางพารา และขาว นับวาเปนฐานการเกษตร ท่ีแคบมากทั้ง ๆ ท่ีโอกาสในการใชท ่ดี นิ เพ่ือปลูกพชื หมุนเวยี นแซมสวนยางพาราและการปลกู ผลไมยนื ตนยัง มีอกี มาก รวมทัง้ โอกาสในการเล้ยี งปศุสตั วใ นพ้ืนทซี่ ึง่ เคยใชท าํ เหมืองแร แลว นํามาฟนฟูใหเ ปนทุง หญา เลยี้ ง สตั ว 6. การใชทนุ ทนุ หมายถึง เงินทนุ เครื่องจักรกลการเกษตรตาง ๆ โรงเรือน ส่งิ กอสรางท่ีใชในการผลติ และเก็บ รกั ษาผลผลิต รวมทง้ั ปจจัยการผลิตท่ีเปนพันธพุ ชื พนั ธสุ ตั ว ปยุ สารเคมี เปน ตน ทนุ มีความสําคัญมากตอการผลิตและทุนยังมีความสัมพันธกับแรงงาน ถาใชทุนมากการใชแรงงานก็ นอ ยลง การเกษตรแบบสมัยใหมจําเปนตองอาศัยทุน สาํ หรบั แหลง เงินทุนอาจไดจากทรัพยสินทม่ี อี ยู ไดจ าก กิจกรรมที่ใหผลตอบแทนหลังจากดําเนินงานเสร็จและการออมทรัพย ทนุ อาจไดจ ากการ กเู งนิ หรือมเี ครดิตกบั สถาบนั การเงินหรือกบั เพอื่ นบา น การใชท ุนใหมีประสิทธภิ าพ มีขอ พิจารณา ดงั น้ี 1. ในกรณีการลงทุนในระบบทางการเงินการธนาคารมีแบงทุนใน 2 ลกั ษณะดวยดนั 1.1 ทุนดําเนินการเตรียมการหรือคาลงทุน ซงึ่ ทุนน้ีจะดาํ เนินการใชไดห ลายปแ ละยาวนาน ถึงแมวาบางครั้งอาจจะมีการซอมแซมหรือตอเติมความจําเปน และระยะเวลาที่ใช เชน ทุนในการปรับสภาพ พ้นื ทจี่ ากพน้ื ราบเปนแบบยกรอง คันลอ ม ข้นั บนั ได ขุดบอ โรงเรือนและอาคาร ระบบคลองและระบบสงน้ํา เครื่องมือ เคร่ืองจกั รและอุปกรณการเกษตรท่ีคงทนถาวรตลอดจนคาซื้อที่ดิน เปนตน 1.2 ทนุ ดาํ เนินการในการผลิต หรอื เงนิ ทนุ หมนุ เวยี น สว นใหญเ ปนทนุ ทางดานการผลติ ผนั แปร เชน พันธพุ ชื พันธุสตั ว ปยุ และยาเคมี อาหารสตั ว น้ํามันเช้อื เพลิง อุปกรณการเกษตรชัว่ คราวทใ่ี ชใน ฤดูการผลติ เทาน้ัน เชน เชอื ก ถุงพลาสติก เปนตน ตลอดจนคาจางแรงงาน

90 2. ขนาดของทุนที่ใชในแตละกิจกรรมหรือทั้งฟารม จะสังเกตวามีขนาดของทุนมากก็สามารถมี โอกาสขยายกิจกรรมไดมาก มที ุนนอยก็ขยายกิจกรรมไดนอ ย 2.1 ขนาดของทุนจะสัมพันธกับชนิดของกิจกรรม โดยเฉพาะทนุ ขนาดใหญหรือทนุ มาก มักจะเปนดานการปศุสตั ว การประมง และไมผล ไมยนื ตนเปนสวนใหญ นอกจากนอี้ าจจะเปน ฟารมลักษณะ ประณีต เชน ไมด อกไมป ระดบั พืชผักเมืองหนาว หรอื กจิ กรรมตา ง ๆ ที่ตองการใชเทคโนโลยีคอนขางสูง 2.2 ขนาดของทุนจะสัมพันธกับระยะเวลาการลงทุนหรือระบบสินเชื่อจากแหลงตางๆ มักจะพบวา ขนาดของทุนมากการลงทุนสวนใหญจะเปนกิจกรรมระยะยาว เชน ไมผ ล ไมยนื ตน และปศุ สตั ว ทเี่ ล้ียงแบบมีโรงเรือนและอาคาร หากจะเปรียบเทียบกบั ระบบสนิ เช่อื แลว มักจะเปนการลงทุนที่ตอง คืนเงนิ ทุนสนิ เช่อื เกิน 3 ป หากทนุ นอ ยหรือขนาดทนุ เลก็ จะเปนการลงทนุ กจิ กรรมระยะสั้นภายใน 1 ป เชน การทํานา ทําไร และพชื ผัก สัตวบางชนิด เปนตน 3. การใชทุนกับระยะเวลาการลงทุนและผลตอบแทนกับคืนจากการลงทุน เมื่อกลาวถึงระยะเวลา ของการลงทุนที่จะใหผลตอบแทนนั้น เวลาเปน ตวั สาํ คญั มากในการตดั สนิ ใจในการเลือกดาํ เนินกจิ กรรม หากมที นุ นอ ยแลว เลือกกิจกรรมที่ใหญหรือมีระยะเวลาการลงทุนนานก็จะทําใหสูญเสียโอกาสของการ ลงทุนในบางครั้งหากมีการกูยืมจากเพื่อนบานหรือสถาบันการเงินก็จะทําใหดอกเบี้ยสูง การชําระหนี้ลําบาก ซึ่งมีตัวอยางมากมายในดานการเกษตร อตุ สาหกรรม และธรุ กจิ ดังน้นั หากเปนฟารมขนาดเล็กควรเลือก กจิ กรรมทม่ี ีการลงทนุ นอยและชว งระยะเวลาสน้ั ในการใหผ ลตอบแทน นอกจากนแ้ี ลวจาํ นวนผลตอบแทนท่ี ไดร บั ก็มีความหมายในการเลือกกิจกรรมเชนกัน หากผลตอบแทนคุมกับการลงทุนไมวาระยะสั้นหรือยาว หลังจากไตรตรองคิดคํานวณแลวก็สามารถจะทําการผลิตได จากทก่ี ลา วมาแลว นร้ี ะยะเวลาและจาํ นวน ผลตอบแทนที่ไดรับจากการลงทุนก็มีบทบาทสําคัญในการพิจารณาเรื่องทุน เม่ือพูดถึงการวัดประสิทธภิ าพหรือผลตอบแทนการใชทนุ หากทุนอยูในรปู เงินสด ผลตอบแทนคือ ดอกเบย้ี หากทนุ อยใู นรูปของเครื่องจักร เคร่ืองมืออปุ กรณก ารเกษตร ปจจัยการผลิตผลตอบแทนคือ คาเชา เคร่ืองจกั ร คาปุย คาเมล็ดพนั ธุ เปนตน 7. การใชแ รงงาน แรงงานเปนปจจัยสําคัญอยางหนึ่งในการผลติ ในทน่ี ี้หมายถงึ ลักษณะทงั้ กายภาพและจติ ใจในดาน กายภาพน้ันเก่ียวกบั เรื่องสขุ ภาพและอนามยั ความแข็งแรงสมบูรณในการทํางาน สว นดา นจิตใจนน้ั รวมถงึ ทัศนคติ อุดมการณ ความขยนั หมน่ั เพยี ร ความรูสึกรบั ผิดชอบในการผลิต ลักษณะของแรงงานพอที่แยก แรงงานออกเปน 3 ประเภท คอื 1. แรงงานคน 2. แรงงานสตั ว 3. แรงงานเครื่องจักรกลการเกษตร

91 การใชแรงงานแตละประเภทขึ้นอยูกับจุดมุงหมาย ขั้นตอนการทํางาน คาใชจาย และรวมถึงเวลา อยางไรก็ตามแรงงานแตละประเภทก็อาจจะสามารถใชรวมกันได ขน้ึ อยูก ับกจิ กรรมและขน้ั ตอนการผลติ สาํ หรบั แรงงานในลักษณะฟารมขนาดเล็กมีความสําคัญมากตองรูจักใชแรงงานใหมีประสิทธิภาพ ลกั ษณะ ของแรงงานคนอาจพอจําแนกตามภาวะปจจุบันนี้ไดคือ แรงงานในครอบครัว แรงงานจาง และการ แลกเปลี่ยนแรงงาน (การลงแขก การเอาแรง) ในแงของเกษตรกรพยายามสงเสริมใหเกษตรกรใชแรงงาน ครอบครวั ใหมากที่สุดไมควรปลอยใหแรงงานวางโดยเปลาประโยชน การใชแรงงานใหมีประสิทธิภาพควร พจิ ารณา ดงั น้ี 1. การใชแรงงานที่เหมาะสมกับชนิดของงาน เชน กจิ กรรมดา นพชื และสตั ว 2. การใชแรงงานหรือจัดระบบการกระจายของแรงงานใหเหมาะสม เชน กิจกรรมที่มีหลายอยางใน เวลาเดียวกนั หรือเวลาทีใ่ กลเคยี งกัน หรอื เวลาทต่ี อเน่ืองกัน ไดแ ก การปลกู พืชและเล้ยี งสตั ว การปลูกพืช หมนุ เวยี น การปลกู พชื แซม เปน ตน 3. การใชแรงงานใหเหมาะสมกับวิทยาการแผนใหมและพื้นบาน เชน วิทยาการการเตรียมดิน การ ปลูก การใสป ยุ และกําจดั ศตั รพู ชื และการเก็บเกีย่ ว ซึ่งบางครั้งวิทยาการสมัยใหมอาจจะมีความยุงยากหรือมี ขั้นตอนมากอาจจะทําใหเกษตรกรแบงเวลาหรือแบงงานไมถูกตอง 4. การใชแรงงานแบงตามเพศและอายุกับขั้นตอนแรงงานหรือชนิดของงาน กลา วคอื การเตรยี มดนิ ควรจะเปนเพศชายที่แข็งแรง การปลูกอาจจะเปนทั้งเพศชายและหญงิ เชน เดียวกบั การเกบ็ เกีย่ วงานหัตถกรรม พื้นบานอาจจะเหมาะกับเพศหญิงทั้งคนแก และหนมุ สาว แรงงานเด็กอาจจะชวยใหอาหารปลา อาหารสตั ว เปน ตน 5. การใชแรงงานผสมผสานหรือทดแทนแรงงานคน สตั ว และเครื่องจักรกลการเกษตรอยางไรจึง กอ ใหเกิดประสทิ ธิภาพลดตน ทนุ การผลติ และประหยดั เวลา การจดั การเรื่องแรงงานเปน เรือ่ งทจ่ี าํ เปน อยางยงิ่ โดยเฉพาะแรงงานในครอบครัวเกษตรกร ควร จัดการใหมีการกระจายการใชแรงงานไดตลอดป มีกิจกรรมการเกษตรอยางตอเนื่องเพื่อใหมีการใชแรงงาน อยางสม่ําเสมอทุก ๆ เดอื น กอใหเกิดรายไดเ พมิ่ ขนึ้ และลดการจางแรงงานที่ไมจําเปน เพ่อื ลดตนทุนการผลิต สําหรับผลตอบแทนของแรงงานก็คือ คาจางแรงงานนั่นเอง 8. การจดั การ การจดั การในท่ีน้ี หมายถึง การจดั สรรหรือการดาํ เนนิ การทรพั ยากรในการผลติ (ทีด่ นิ ทุน และ แรงงาน) เพ่ือทาํ ใหการผลิตใหไ ดตามวัตถุประสงคและเปา หมายของผูจดั การฟารม ดังน้ัน การจัดการของ ผูจัดการฟารม ในแตล ะสภาพพนื้ ทแ่ี ตล ะฟารม ไมเหมือนกัน โดยการตัดสนิ ใจวา จะเลือกผลิตกิจกรรมอะไร และอยางไร ในสภาพขดี จาํ กัดดา นทรัพยากรและภายใตค วามเสีย่ ง ความไมแนนอนของการผลิตและ การตลาด อยางไรกต็ ามเกณฑใ นการพิจารณาโดยทว่ั ไป พอสรุปได ดงั น้ี

92 1. จะผลติ อะไร 2. จะผลติ ท่ไี หน 3. จะผลติ เม่อื ไร 4. จะผลิตเทาไรและอยา งไร 5. จะผลิตและขายกับใคร ดงั นน้ั บทบาทสําคัญในการจัดการของผูจดั การฟารม ทพ่ี ิจารณาจากเกณฑท ่ีไดก ลาวมาแลวเปน หลัก ยงั จะตองพิจารณารายละเอยี ด ดงั น้ี 1. จะทําการผลติ พชื หรอื สัตวชนิดอะไร เชน ปลูกขาว ไมผล พืชไร พืชผกั ทําปศุสัตว และประมง เปน ตน และจะตอ งพจิ ารณาตอไปวา จะผลิตไมผ ล ควรเปนผลไมชนิดอะไร เชน มะมวง สม โอ มะขามหวาน ทเุ รยี น เงาะ ลาํ ไย ลน้ิ จี่ เปนตน 2. จํานวนและชนิดของปจจัยการผลิตที่ใชวาเหมาะสมกับแรงงานในครองครัวหรือไม หากไม เพียงพอจะจางจํานวนเทาไร แรงงานจางไดมาจากไหน และระยะเวลาในการจาง 3. วธิ ีการผลิตและเทคนคิ วชิ าการ ตลอดจนการจดั การและบรหิ ารฟารม จะดาํ เนนิ การอยางไร จะ เรม่ิ ตน ณ จุดใดกอ นมีการตรวจสอบและปรับปรุงแกไขอยางไร และประการสุดทาย มคี วามสัมพนั ธก ับ กจิ กรรมตา ง ๆ ภายในฟารมหรอื ไม 4. ชนิดของโรงเรือนและอาคารมีความจําเปนหรือเหมาะสมเพียงไร เพอ่ื ความสะดวกในการจดั การ ตลอดจนเครื่องไมเครื่องมือและการจัดการ 5. การวางแผนและงบประมาณฟารม การจดบันทึกและบัญชีฟารมจะดําเนินการอยางไร เพอ่ื จะให ทราบทิศทางการทํางานและผลการดําเนินงาน โดยเฉพาะรายได รายจาย และกําไร ตลอดจนปญ หาและ อุปสรรคในการทํางาน ซึ่งสามารถนํามาเปนขอมูลในการปรับปรุงแกไขและวางแผนในปตอไป 6. จะซือ้ ปจ จัยการผลิตและขายผลผลิตทไ่ี หน กับใคร และอยางไร เชน พอคา ทองถนิ่ พอคา คนกลาง กลุมเกษตรกรหรือสหกรณการเกษตร เปนตน นอกจากนี้แลวประสิทธิภาพและความเหมาะสมในดานการจัดการยังขึ้นอยูกับหลายองคประกอบ เชน ความรู ความสามารถ ความชํานิชํานาญ ความรอบรู และประสบการณการบริหารงานดานแรงงาน ความเขาใจสภาพการผลิตการตลาด ความคลองตัวและการแสวงหาความรูใหม ความขยนั หมน่ั เพยี ร และ การดแู ลเอาใจใส ตลอดจนความสํานึกและรับผิดชอบในการทํางาน เปน ตน เมอื่ เขา ใจพนื้ ฐานของปจจัยสําคัญ ๆ ตอ การผลติ ในการจดั การแลว วามคี วามสําคัญอยางไร จึงควรที่ เรม่ิ รวบรวมขอ มูล วิเคราะห และวางแผนงบประมาณฟารมใหไดผลตอบแทนสูงสุด

93 ท่ีดิน ทุน แรงงาน การจัดการ การวางแผนและงบประมาณ  กําไรสงู สุดและการมรี ายไดต อเนื่อง

94 บรรณานุกรม สํานักงานสงเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยจังหวัดปราจีนบุรี. ชุดวิชาพัฒนา อาชีพระดบั มธั ยมศกึ าตอนตน . กระเทพฯ : บริษทั เอกพมิ พไทย จาํ กดั , 2544. กรมการศกึ ษานอกโรงเรยี น. ชุดวิชาชองทางการประกอบอาชพี ระดับมัธยมศกึ ษาตอนตน . กระเทพฯ : โรงพิมพประชาชนจํากัด, 2538. กองพัฒนาการศึกษานอกโรงเรียน กรมการศึกษานอกโรงเรียน. ชุดวิชาการฝกทักษะและฝก ประกอบการเฉพาะอาชพี . กระเทพฯ : โรงพมิ พช มุ นุมสหกรณก ารเกษตรแหง ประเทศไทย, 2541. กนก จนั ทรทอง. สิง่ แวดลอ มศกึ ษา ความรูเรือ่ งส่ิงแวดลอม. ปต ตานี : พิมพท ่ฝี า ยเทคโนโลยที าง การศึกษา สาํ นกั วทิ ยบรกิ าร มหาวทิ ยาลยั สงขลานครินทร วิทยาเขตปต ตานี, พมิ พค รงั้ ท่ี 2. 2539. สุรชาติ ใฝร ัชตพานิช. หลกั ารจัดการ. กระเทพฯ : บรษิ ทั สํานกั พมิ พป ระสานมิตร (ปสม.) จํากดั , 2542. สมภพ เลิศปญญาโรจน. หลักการตลาด. กระเทพฯ : บรษิ ทั สํานกั พมิ พประสานมิตร (ปสม.) จาํ กัด, 2542. ไพโรจน ทพิ มาตร. การขายเบอ้ื งตน. กระเทพฯ : โรงพมิ พป ระสานมิตรจาํ กดั , 2545. นนั ท ศรีสุวรรณ. บญั ชีเบ้อื งตน . กระเทพฯ : สาํ นักพมิ พวังอกั ษร, 2546. อรุณี ปนประยงค และคณะ. การจัดการฟารม. กระเทพฯ : โรงพิมพเ พิม่ ทรัพยการพมิ พ. 2547. มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช. (2536). เอกสารการสอนชุดวชิ าการจดั การการผลิตภณั ฑแ ละราคา. นนทบรุ ี : สาํ นักพิมพม หาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช. วชิ ติ อูอน. (2544). การจดั การเชงิ กลยุทธ. กระเทพฯ : วี.เจ.พรน้ิ ตง้ิ . สดุ าดวง เรอื งรุจิระ. (2545). นโยบายผลติ ภัณฑแ ละราคา. กระเทพฯ : ประกายพรึก. Nagle, Thomas T. (1987). The strategy & tactics of pricing. New York: Prentice Hall.

95 ที่ปรกึ ษา คณะผจู ัดทํา 1. นายประเสรฐิ 2. ดร.ชัยยศ บญุ เรอื ง เลขาธิการ กศน. 3. นายวชั รนิ ทร อิ่มสุวรรณ รองเลขาธิการ กศน. 4. ดร.ทองอยู จําป รองเลขาธิการ กศน. 5. นางรักขณา แกว ไทรฮะ ท่ปี รึกษาดา นการพัฒนาหลักสูตร กศน. ผเู ขียนและเรียบเรียง ตณั ฑวุฑโฒ ผอู าํ นวยการกลุมพัฒนาการศึกษานอกโรงเรียน 1. นางสาวกฤษณา โสภี ศูนยฝกและพัฒนาอาชีพราษฎรไทยบริเวณชายแดน จงั หวดั สระแกว ผบู รรณาธิการ และพัฒนาปรับปรุง 1. นางอุบล ทศั นโกวทิ ศูนยการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย อาํ เภอสนั ทราย จังหวัดเชียงใหม 2. นายสธุ ี วรประดษิ ฐ สํานักงานสงเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษา ตามอัธยาศัยจังหวัดตราด 3. นางสาวสุวิชา อินหนองฉาง ศูนยการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย อาํ เภอสนั ทราย จังหวัดเชียงใหม 4. นายเสกขภทั ร ศรเี มือง ศูนยฝกและพัฒนาอาชีพราษฎรไทยบริเวณชายแดน จงั หวดั อตุ รดิตถ 6. นางดุษฎี ศรีวัฒนาโรทัย กลุมพัฒนาการศึกษานอกโรงเรียน 5. นางพรทิพย เข็มทอง กลุมพัฒนาการศึกษานอกโรงเรียน กลุมพัฒนาการศึกษานอกโรงเรียน 7. นางสาวเยาวรัตน คําตรง คณะทํางาน 1. นายสุรพงษ มน่ั มะโน กลุมพัฒนาการศึกษานอกโรงเรียน กลุมพัฒนาการศึกษานอกโรงเรียน 2. นายศุภโชค ศรีรัตนศิลป กลุมพัฒนาการศึกษานอกโรงเรียน กลุมพัฒนาการศึกษานอกโรงเรียน 3. นางสาววรรณพร ปทมานนท กลุมพัฒนาการศึกษานอกโรงเรียน 4. นางสาวศริญญา กุลประดิษฐ 5. นางสาวเพชรินทร เหลอื งจิตวฒั นา ผพู ิมพตน ฉบับ กลุมพัฒนาการศึกษานอกโรงเรยี น นางสาวเพชรินทร เหลอื งจิตวฒั นา ผอู อกแบบปก นายศุภโชค ศรีรัตนศิลป กลุมพัฒนาการศึกษานอกโรงเรียน