guide_transparency

แนวทางการสรางมาตรฐานความโปรงใส ... ๑ คํานาํ ความโปรงใส หมายถึง การมองเห็นภาพโดยตลอดปราศจากประเด็น แอบแฝงซอนเรน มีขอมูลชัดเจน ละเอียด ประกอบการดําเนินการและตัดสินใจ โดยความหมายของคําวา “ความโปรงใสในองคกร”(Corporate Transparency) ตามที่ระบุไวในวิกิพีเดีย จะเนนการขจัดอุปสรรคและ/หรือการอํานวยความสะดวก ใหประชาชนในการเขาถึงขอมูลขาวสารขององคกร กฎ ระเบียบ และกระบวนการ ทํางานโดยสะดวก จากคําจํากัดความดังกลาวอาจสรุปไดวาความโปรงใสท่ีใช ในการบริหารงานจะหมายถึง การสรางความเปดเผย เปดโอกาสใหผูมีสวนได สวนเสียทั้งจากภายในและภายนอกหนวยงานสามารถเขาถึงขอมูลดวยวิธีการ ตางๆ มีการสื่อสาร การแสดงความรับผิดชอบพรอมรับการตรวจสอบ รวมท้ัง มีกระบวนการในการติดตามและประเมินผล สํานักงาน ก.พ. ไดม ีบทบาทสําคญั ในการสรางความโปรงใสในภาครัฐ โดย รวมมือกับสถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร ศึกษาวิจัยเร่ืองการประเมินและ สรางเครื่องมือวัดความโปรงใสของหนวยงานภาครัฐ และจัดทําเคร่ืองมือ วดั ความโปรงใสและตรวจสอบไดของสวนราชการ ซง่ึ คณะรฐั มนตรมี มี ติเห็นชอบ เคร่ืองมือวัดความโปรงใสและตรวจสอบไดของสวนราชการ ในการประชุมเม่ือ วันท่ี ๑๒ ตุลาคม ๒๕๕๓ และไดนําไปดําเนินการสงเสริมสวนราชการใหสราง มาตรฐานความโปรงใสในองคกรมาอยางตอเนื่องต้ังแตป พ.ศ. ๒๕๕๓ ปจจุบัน มีหนวยงานที่ไดดําเนินการประเมินมาตรฐานความโปรงใสในภาครัฐหลาย หนวยงาน สํานักงาน ก.พ.จึงไดศึกษาประเด็นประเมินความโปรงใสของ

แนวทางการสรา งมาตรฐานความโปรงใส ... ๒ หนวยงานตางๆ เพ่ือพัฒนาและปรับปรุงตัวชี้วัดมาตรฐานความโปรงใสให สอดคลองกัน สามารถนําไปใชเปนแนวทางการสรางมาตรฐานความโปรงใส ในหนวยงานและพรอมรับการประเมินความโปรงใสจากหนวยงานอ่ืนไดดวย เชนกัน ซ่ึง อ.ก.พ. วิสามัญเกี่ยวกับการสงเสริมจริยธรรมเพื่อราชการใสสะอาด ในการประชุมครั้งท่ี ๑/๒๕๕๘ วันที่ ๒๘ มกราคม ๒๕๕๘ ไดมีมติเห็นชอบ เครอ่ื งมอื วัดความโปรงใสและตรวจสอบไดของสวนราชการท่พี ัฒนาขึ้น พรอมท้ัง ใหนําไปสงเสริมใหสวนราชการใชเปนแนวทางการสรางความโปรงใสใน หนว ยงานตอ ไป สํานกั งาน ก.พ. หวังเปนอยางยงิ่ วา คมู ือแนวทางการสรางมาตรฐานความ โปรงใสของสวนราชการ นี้ จะเปนประโยชนตอสวนราชการในการสรางความ โปรงของภาครัฐ ซึ่งจะสงผลสืบเนื่องใหประเทศไทยไดรับความเชื่อถือจาก สังคมโลกมากขน้ึ ในอนาคต สาํ นกั งาน ก.พ. ศูนยสง เสริมจรยิ ธรรม มีนาคม ๒๕๕๘

แนวทางการสรางมาตรฐานความโปรงใส ... ๓ บทที่ ๑ ข้ันตอนการสรา งมาตรฐานความโปรงใส สารบญั หนา ๕ บทท่ี ๒ เคร่ืองมอื วัดความโปรง ใสและตรวจสอบไดข องสวนราชการ ๑๗ ภาคผนวก ๔๑ แบบฟอรมที่ ๑ และ ๒ ๔๙ RADAR CHART เลม ๑ เลม ๒ เมษายน ๒๕๕๔ มีนาคม ๒๕๕๘

แนวทางการสรา งมาตรฐานความโปรง ใส ... ๔

แนวทางการสรางมาตรฐานความโปรง ใส ... ๕ บทที่ ๑ ขั้นตอนการสรา งมาตรฐานความโปรงใสในหนวยงาน ทา นเปน สวนหน่งึ ของความสําเร็จในการสรางมาตรฐานความโปรงใส ของการปฏิบตั งิ านในหนว ยงาน โดยเรมิ่ จากการสรางมาตรฐานความ โปรง ใสตามแผนภูมิ ดงั นี้

แนวทางการสรางมาตรฐานความโปรง ใส ... ๖ ขนั้ ตอนที่ ๑ ขน้ั ตอนท่ี ๒ วางแผนและ ดาํ เนนิ การประเมิน เริ่มดําเนินการ โปรงใสในหนว ยงาน ๑. ตงั้ คณะทาํ งาน ๑. ศึกษาองคป ระกอบคณะกรรมการประเมินฯ ๒. นดั ประชมุ คณะทํางาน ๒. คัดเลือกและเสนอแตงต้ังคณะกรรมการ ๓. ศกึ ษาคมู อื และวธิ ีการประเมิน ๔. กําหนดนโยบายดานความ ประเมินฯ ๓. ชี้แจงแนวทางแกสํานัก/กองในการจัดทําและ โปรงใส โดยอธบิ ดลี งนาม ๕. กําหนดกรอบเวลาและแผนการ ประเมินมาตรฐานความโปรงใส โดยพิจารณา ทั้งสิ่งที่ไดดําเนินการอยูแลวและคิดริเริ่ม ประเมนิ มาตรฐานความโปรง ใส กิจกรรมใหมๆ ตามตัวชว้ี ัด ๖. สํารวจขอมูลของสํานัก/กอง ๔. จัดเตรียมขอมูลและรายละเอียดเกณฑการ ป ร ะ เ มิ น ป ร ะ ก อ บ ก า ร พิ จ า ร ณ า ข อ ง เ ก่ี ย ว กั บ ก า ร ดํ า เ นิ น ก า ร ต า ม คณะกรรมการประเมินฯ ตวั ช้ีวัด ๔ มติ ิ ๑๓ ตวั ช้วี ัด ๕. นัดประชมุ คณะกรรมการประเมนิ ฯ ๖. ขอขอมูลเพ่ิมเติมจากผูมีสวนเก่ียวของเพื่อ ประกอบการพิจารณาของคณะกรรมการ ประเมินฯจนไดผลประเมินและหลักฐานที่ ถูกตอ งครบถว น

แนวทางการสรา งมาตรฐานความโปรง ใส ... ๗ ขนั้ ตอนท่ี ๓ จัดทาํ รายงาน ผลการประเมิน ๑. ประมวลและสรุปผลการประเมินฯ ตาม เกณฑการใหคะแนนที่กําหนด / จัดทํา Radar Chart และรายงานผลการประเมนิ ๒. นัดประชุมกรรมการประเมินฯเพ่ือ ตรวจสอบ/ยนื ยนั ผลการประเมินและขอมูล ทใ่ี ชเปน หลกั ฐาน พรอมลงลายมอื ชอ่ื ๓. จัดสงรายงานผลการประเมินไปยัง สํานักงาน ก.พ. ประกอบดวยรายช่ือ คณะทํางาน นโยบายดานความโปรงใส รายชอื่ คณะกรรมการประเมินฯ แบบฟอรม ท่ี ๑ แบบฟอรมท่ี ๒ และ Radar Chart

แนวทางการสรางมาตรฐานความโปรงใส ... ๘ ขัน้ ตอนที่ ๑ สวนราชการวางแผนและดําเนนิ การ ในขั้นตอนแรก เมื่อฝายบริหารและคณะกรรมการจริยธรรมประจํา สวนราชการไดตระหนักถึงความสําคัญของการสรางมาตรฐานความโปรงใส ในองคกรและมอบหมายใหม ีผูรับผิดชอบเร่ืองดังกลาวแลว ผูรับผิดชอบหลักจะต้ัง คณะทํางานซึ่งมาจากสวนงานตางๆ ในองคกร โดยมีผูแทนจากศูนยปฏิบัติการ ตอตานการทุจริต กลุมงานคุมครองจริยธรรม กองการเจาหนาที่ กลุมแผนงาน สํานัก/กอง หรือผูที่ไดรับมอบหมายจากฝายบริหารเปนเลขานุการ และ ผูชวยเลขานุการคณะทํางาน หลังจากมีประชุมชี้แจงบทบาทหนาที่และภารกิจ ของคณะทํางานและศึกษารายละเอยี ดเกณฑมาตรฐานความโปรง ใสแลว ฝายเลขานุการจะเปนผูประสานสืบคนขอมูลตางๆที่เก่ียวของ จากนั้น คณะทาํ งานจะกาํ หนดระยะเวลาและแผนการประเมินอยางชัดเจนเพื่อใหเกิดผล สมั ฤทธใิ์ นเวลาท่ีกําหนด การประเมินมาตรฐานความโปรงใสน้ีจะมีท้ังระดับกรม และระดับสํานัก/กอง ตามท่ีระบุไวในรายละเอียดของแตละตัวช้ีวัด ซึ่งหากเปน ระดบั สาํ นัก/กองใหน ําคะแนนของทุกสํานัก/กอง มารวมกันแลวหาคาเฉล่ีย เพ่ือ เปนคะแนนระดบั กรม คณะทํางานควรประสานติดตอผูมีสวนเก่ียวของจากทุกสํานัก/กอง เพ่ือ สํารวจรวบรวมขอมูลการดําเนินการตามเกณฑประเมินความโปรงใสทั้ง ๔ มิติ และนาํ สงขอ มลู ดังกลา วใหคณะกรรมการประเมินความโปรง ใสพจิ ารณาตอ ไป

แนวทางการสรางมาตรฐานความโปรงใส ... ๙ ขนั้ ตอนที่ ๒ ดาํ เนนิ การประเมนิ มาตรฐานความโปรง ใสในหนว ยงาน หลังจากจัดเตรียมขอมูลพื้นฐานตามขั้นตอนที่ ๑ แลว คณะทํางานศึกษา ขอ มลู เกีย่ วกับเกณฑการประเมินมาตรฐานความโปรงใส แลวแตงต้ังคณะกรรมการ ประเมินผลการจัดทํามาตรฐานความโปรงใสของสวนราชการ โดยคณะกรรมการ บางสวนมาจากภายนอกหนวยงาน เพ่ือใหการประเมินมีมุมมองและ ขอ เสนอแนะท่ีหลากหลายจากคณะกรรมการ และสงผลตอการพัฒนา/ปรับปรุง การดําเนินการของหนวยงานใหมีความโปรงใสและเปนธรรมอยางแทจริง คณะกรรมการดังกลา ว ประกอบดวย ผูเช่ยี วชาญดานเนอ้ื หาและกระบวนงานของหนวยงาน อาจเปนผูบริหารของหนวยงาน หรือผูแทนท่ีมีความรูความเขาใจในภารกิจและ กระบวนงานของหนวยงาน ผูเชี่ยวชาญดานความโปรงใสและการตรวจสอบได อาจ เปนผูแทนจากคณะกรรมการจริยธรรมประจําสวนราชการ กลุมงานคุมครอง จริยธรรม หนวยงานภายใน หรือขาราชการเกษียณ ท่ีมีความรูความเขาใจดาน ความโปรงใสและการตรวจสอบได ผูแทนกลุมผูใชบริการ อาจเชิญมาจากผูที่ติดตอกับหนวยงาน เปนประจํา หรือจากสวนราชการที่มีการติดตอ ประสานงาน หรือใชบริการกับ สวนราชการของทาน ผูแทนส่ือมวลชน อาจเปนนักขาวที่ปฏิบัติงานประจํากรม หรือ กระทรวง เพราะจะเขา ใจงานของหนวยงาน

แนวทางการสรา งมาตรฐานความโปรงใส ... ๑๐ นกั วชิ าการอสิ ระ เปนผทู ่ีทํางานทางวิชาการ และมีความรู ความเขาใจ เกยี่ วกบั ภารกจิ ของหนว ยงาน อาจเปนขาราชการเกษียณหรือที่ปรึกษาสวนราชการ หรอื อาจารยม หาวิทยาลัยทเ่ี คยชว ยงานสว นราชการ ต อ จ า ก นั้ น ค ณ ะ ทํ า ง า น ป ร ะ ส า น ห น ว ย ง า น ภ า ย ใ น ใ ห ส ง ห ลั ก ฐ า น การดาํ เนนิ การของสํานกั /กอง ตามเกณฑการใหคะแนนที่กําหนดท้ัง ๔ มิติ เพ่ือ เปนการเตรียมขอมูลใหสอดคลองดับการประเมิน จากนั้นกรรมการประเมินฯ พจิ ารณาใหคะแนนใสแตละมติ ิ และตัวช้วี ดั ยอย ลงในแบบฟอรมที่ ๑ และ ๒ เกณฑการประเมินนี้เปนการประเมินในระดับกรม ยกเวนตัวช้ีวัดที่ ๒.๒ เปน ระดบั สาํ นกั /กอง ท่ตี อ งนําผลรวมคะแนนของทุกสาํ นกั /กอง มาหาคา เฉลย่ี

แนวทางการสรางมาตรฐานความโปรงใส ... ๑๑ องคป ระกอบของมาตรฐานความโปรงใส ๔ มติ ิ ๑๓ ตวั ช้ีวดั มดี ังน้ี มิตทิ ่ี ตัวช้วี ัด ๑ ดา นนโยบาย/ ๑.๑ มีนโยบายที่ชัดเจนเกยี่ วกบั ความโปรงใส เปน การวดั ผูบรหิ าร และความ ระดับกรม พยายาม/ริเร่ิม ของ ๑.๒ บทบาทของผูบริหารในการสงเสริมเรื่อง เปนการวดั หนว ยงานในการ ความโปรงใสในองคก ร ระดบั กรม สรา งความโปรง ใส ๑.๓ ความพยายาม/ริเริ่มของหนวยงานในการ เปนการวัด สรางความโปรงใส ระดับกรม ๒ ดานความเปดเผย ๒.๑ การเปด เผยขอ มูลขาวสาร เปน การวัด การมีระบบ ระดับกรม ตรวจสอบภายใน ๒.๒ การมีมาตรฐานการใหบริการประชาชนและ เปนการวดั องคก ร และการมี สวนรว ม ประกาศใหท ราบ ระดับ สํานัก/กอง ๒.๓ การมีระบบตรวจสอบภายในท่ีดําเนินการ เปน การวัด ตรวจสอบมากกวา เร่ืองเงิน/บญั ชี ระดบั กรม ๒.๔ การเผยแพรผลการปฏิบัติงานและผลการ เปน การวดั ประเมนิ ตนเองตอสาธารณะ ระดบั กรม ๒.๕ การเปดโอกาสใหประชาชนเขามามีสวนรวม เปนการวดั ในการปฏิบตั ิราชการ ระดับกรม มิติที่ ๓ ดานการใช ๓.๑ การลดการใชดุลยพินิจของเจาหนาท่ี เปนการวัด ดุลยพนิ จิ ผปู ฏิบตั ิงาน ระดบั กรม ๓.๒ การใชด ลุ ยพินิจในการบริหารงานบคุ คล เปนการวัด ระดับกรม ๓.๒.๑ การใชดุลยพินิจในการบริหารงาน เปน การวัด บุคคล (การสรรหาและคดั เลอื ก)บคุ ลากร) ระดบั กรม

แนวทางการสรา งมาตรฐานความโปรง ใส ... ๑๒ มติ ทิ ่ี ตวั ช้ีวัด ๓.๒.๒ การใชดุลยพินิจในการบริหารงาน เปนการวดั บุคคล (การบรรจแุ ละแตง ตง้ั บุคลากร) ระดบั กรม ๓.๒.๓ การใชดุลยพินิจในการบริหารงาน เปน การวัด บคุ คล (การพฒั นาบุคลากร) ระดับกรม ๓.๓ การมีระบบบริหารความเส่ียงดานความ เปน การวดั โปรงใส ระดับกรม ๔ การมีระบบ/กลไก ๔.๑ การมีหนวยงาน/ผูรับผิดชอบโดยตรงในการ เปนการวดั จัดการรบั เรอ่ื ง ดาํ เนนิ การตอ เรอ่ื งรองเรียน ระดับกรม รอ งเรยี น ๔.๒ การมีระเบียบปฏิบัติในการดําเนินการตอ เปนการวัด เร่ืองรอ งเรียน ระดบั กรม คณะทํางานสํารวจขอมูลตามมิติและตัวชี้วัดที่ระบุไวขางตน โดยดู รายละเอียดจากระดับคะแนนที่กําหนดไวของแตละตัวช้ีวัด แลวรวบรวม หลักฐานขอมูลสนับสนุนคะแนนท่ีได หากคณะทํางานเห็นวาเกณฑคะแนนควร เปนระดับใดจะตองจัดหาหลักฐานขอมูลประกอบใหสอดคลองครบถวน สําหรับ ตัวช้ีวัดที่ ๒.๒ เปนการประเมินระดับสํานัก/กอง คณะทํางานจะตองประเมินใน ทุกสํานัก/กอง แลวนําคะแนนที่ไดของแตละสํานัก/กองมารวมกัน แลวหารดวย จํานวนสํานัก/กองทั้งหมดของสวนราชการ เพื่อเปนคะแนนเฉลี่ย สวนตัวชี้วัด ท่ีเหลอื เปนการประเมินระดบั กรม เม่ือไดข อมูลดังกลาวรวมทัง้ กรอบแนวทางการใหคะแนนแลว คณะทํางาน จึงนําขอมูลเสนอคณะกรรมการประเมินฯ เพื่อพิจารณาครั้งท่ี ๑ ในการ พิจารณาของคณะกรรมการหากตองการขอมูลเพ่ิมเติม หรือกรรมการมี

แนวทางการสรางมาตรฐานความโปรง ใส ... ๑๓ ความเห็นแตกตางในการใหคะแนน คณะทํางานควรหาขอมูลหรือหลักฐาน เพม่ิ เตมิ เพื่อประกอบการพจิ ารณาของกรรมการ รวมท้ังนําขอเสนอแนะเพ่ือการ ปรับปรุงแจงใหหนวยงานรับทราบ ซึ่งหนวยงานสามารถปรับปรุงตามขอเสนอแนะ ของกรรมการไดทันที พรอมท้ังจัดทําขอมูลหลักฐานประกอบการพิจารณาของ กรรมการเพิม่ เติม อยางไรก็ตาม การกําหนดใหคะแนนในระดับใดจะตองมีหลักฐานขอมูล การดําเนินการประกอบการใหคะแนนในระดับนั้นๆ และใหเก็บหลักฐานขอมูล ไวพรอ มรบั การตรวจสอบ

แนวทางการสรา งมาตรฐานความโปรงใส ... ๑๔ ขั้นตอนที่ ๓ การจัดทํารายงานผลการประเมินมาตรฐานความโปรง ใส การจัดทํารายงานนับเปนขั้นตอนสําคัญของการประเมิน ทั้งนี้เพื่อให ผูมีสวนเก่ียวของทุกฝายสามารถทําความเขาใจแบแนวทางการประเมิน รวมทั้ง มหี ลกั ฐานประกอบการพิจารณา เพื่อใหโปรงใสและเกิดความเขาใจรวมกัน โดย หลังจากคณะกรรมการประเมินฯไดประเมินแลว คณะทํางานตองนําขอมูลมา ประมวลและสรุปผลการประเมินตามแบบฟอรมที่ ๑ และแบบฟอรมท่ี ๒ จากน้ันนําคะแนนแตละตัวช้ีวัดมาทํา Radar Chart โดยใชคะแนนเต็ม สําหรับ คะแนนตัวช้ีวัดท่ี ๒.๒ ถาคะแนนเฉล่ียเปนทศนิยมมากกวา ๐.๕ ใหปดขึ้นเปน จํานวนเต็ม เชนคะแนนเฉลี่ย ๓.๕๒ ปดเปนคะแนน ๔ และคณะทํางานจัดทํา รายงานผลการประเมิน สงใหสํานักงาน ก.พ. ในขั้นตอนสุดทาย อยางไรก็ตาม กอนการจัดสงรายงาน คณะทํางานควรจัดประชุมคณะกรรมการประเมิน เพ่ือ ตรวจสอบยืนยันผลการประเมิน และใหกรรมการทุกคนลงนานรับรองผล การประเมนิ ทีท่ ายแบบฟอรม รายงานผลการประเมินฯ ประกอบดว ย ๑. รายชอื่ คณะทํางานจดั ทาํ มาตรฐานความโปรงใส ๒. นโยบายดา นความโปรงใส ๓. รายชอ่ื คณะกรรมการประเมินมาตรฐานความโปรงใส ๔. แบบฟอรม ท่ี ๑ ๕. แบบฟอรมที่ ๒ พรอมขอเสนอแนะ และการพัฒนา/ปรับปรุงตาม ขอเสนอแนะของของคณะกรรมการ (ถาม)ี

แนวทางการสรางมาตรฐานความโปรง ใส ... ๑๕ ๖. Radar Chart ๖.๑ คะแนนการประเมนิ ครง้ั น้ี ๖.๒ คะแนนการประเมนิ เปรียบเทยี บกับคร้ังทแ่ี ลว พรอ มท้งั กจิ กรรมการพฒั นา/ปรบั ปรุงการดาํ เนินงาน สําหรับรายละเอียดหลักฐานขอมูลที่ใชยืนยันผลการประเมิน ใหเก็บไวท่ี หนวยงานพรอมรับการตรวจสอบ และสามารถใชเปนหลักฐานประกอบการ ประเมินความโปรง ใสของหนวยงานอ่ืนได

แนวทางการสรา งมาตรฐานความโปรงใส ... ๑๖

แนวทางการสรา งมาตรฐานความโปรงใส ... ๑๗ บทท่ี ๒ เครอ่ื งมอื วัดความโปรงใสและตรวจสอบไดข องสว นราชการ สํานักงาน ก.พ. ไดพัฒนาเคร่ืองมือวัดความโปรงใสและตรวจสอบไดของ สวนราชการข้ึน โดยมีวัตถุประสงคเพื่อใหสวนราชการไดมีแนวทางในการสราง มาตรฐานความโปรงใสในหนวยงานพรอมท้ังพัฒนาหนวยงานใหมีความโปรงใส ยิ่งขึ้น ซ่ึงการสรางมาตรฐานความโปรงใสน้ีจะเปนแนวทางการดําเนินการท่ี สามารถใชตอบตัวช้วี ัดความโปรงใสของหนวยงานอ่ืนได ดังนี้ ๑. มาตรฐานความโปรงใส (๔ มิตหิ ลกั ๑๓ ตวั ชว้ี ัดยอ ย) ๒. เกณฑก ารใหค ะแนนประเมนิ ตัวชีว้ ัดมาตรฐานความโปรง ใส ๑. มาตรฐานความโปรงใส มติคณะรัฐมนตรี วันท่ี ๑๒ ตุลาคม ๒๕๕๓ เห็นชอบเครื่องมือวัดความ โปรงใสและตรวจสอบไดของสวนราชการ ประกอบดวย ๔ มิติ ๑๓ ตัวชี้วัด ตอมา อ.ก.พ.วสิ ามัญเกยี่ วกบั การสง เสริมจรยิ ธรรมเพื่อราชการใสสะอาด ไดม ีมติ ในการประชมุ ครัง้ ที่ ๑/๒๕๕๘ วันที่ ๒๘ มกราคม ๒๕๕๘ เห็นชอบ “เครื่องมือ วดั ความโปรง ใสและตรวจสอบไดข องสวนราชการ” ท่ีพฒั นาขน้ึ ดงั น้ี

แนวทางการสรา งมาตรฐานความโปรงใส ... ๑๘ มิติท่ี ๑ ดานนโยบาย/ผบู รหิ ารและความพยายาม/ริเร่ิม ของหนวยงานใน การสรางความโปรงใส แสดงเจตจํานง/นโยบายของผูบริหารในการเอาจริงเอาจังตอการสราง ความโปรงใส เนื่องจากผูบริหารของหนวยงานมีความสําคัญตอการสรางความ โปรงใสของหนวยงาน เพราะผูบริหารหรือผูบังคับบัญชามีหนาท่ีกําหนดทิศทาง ของหนวยงานและเปนตัวอยางที่ดีแกผูใตบังคับบัญชา ดวยการแสดงใหเห็น อยางชัดเจนท้ังในระดับนโยบายวาหนวยงานจะเอาจริงเอาจังในการสรางความ โปรง ใสและแกไขปญหาทจุ ริตคอรรัปชั่น กํากับดูแล ติดตาม เปนการใหความสําคัญ และสนับสนุนงานดานการเสริมสรางความโปรงใสในองคกร รวมทั้งสงเสริมให บุคลากรผใู ตบ ังคับบญั ชามีคุณธรรม ซ่อื สัตย โปรง ใส มติ ิท่ี ๑ ประกอบดวย ๓ ตวั ชวี้ ัด ดังนี้ ๑.๑ มีนโยบายท่ีชัดเจนเก่ียวกบั ความโปรงใส ๑.๒ บทบาทของผูบ ริหารในการสงเสรมิ เรื่องความโปรงใสในองคก ร ๑.๓ ความพยายาม/รเิ รม่ิ ของหนว ยงานในการสรา งความโปรง ใส มติ ิท่ี ๒ ดานความเปดเผย การมีระบบตรวจสอบภายในองคกร และการมี สวนรวม แสดงระดับความเปดของหนวยงานดวยการเปดเผยขอมูลตอสาธารณะ และการเปดชองทางใหบุคคลภายนอกหนวยงานเขามามีสวนรวมรับรูขอมูล เก่ยี วกบั การดาํ เนินงาน และตรวจสอบผลการปฏิบัติราชการของหนวยงาน เพ่ือ กระตุนการปรับระบบราชการสูการบริหารราชการที่เปดเผย โปรงใส เนนการมี

แนวทางการสรางมาตรฐานความโปรงใส ... ๑๙ สวนรวมของประชาชน และพัฒนาระบบราชการเพื่อตอบสนองตอความ ตองการของประชาชน มิตทิ ่ี ๒ ประกอบดวย ๕ ตวั ช้วี ดั ดังนี้ ๒.๑ การเปดเผยขอ มูลขา วสาร ๒.๒ การมมี าตรฐานการใหบรกิ ารประชาชนและประกาศใหท ราบ ๒.๓ การมีระบบตรวจสอบภายในท่ีดําเนินการตรวจสอบมากกวาเรื่อง เงิน/บญั ชี ๒.๔ การเผยแพรผลการปฏิบัติงานและผลการประเมินตนเองตอ สาธารณะ ๒.๕ การเปดโอกาสใหประชาชนเขา มามสี วนรวมในการปฏบิ ัตริ าชการ มติ ทิ ่ี ๓ ดา นการใชด ุลยพินจิ แสดงหลกั การของหนวยงานในการใชดุลยพนิ ิจอยางโปรงใสและเปนธรรม เน่ืองจากในการสรางความโปรงใสน้ัน หนวยงานตองทําใหการใชดุลยพินิจของ เจาหนาที่หรือหนวยงานมีหลักเกณฑหรือแนวทางในการพิจารณาอยางชัดเจน มุงประโยชนสวนรวมมากกวาสวนตน ไมเลือกปฏิบัติ มีการใชขอมูลและ/หรือ เทคโนโลยี เพื่อชวยในการตัดสินใจ พรอมท้ังเปดเผยและสามารถอธิบายผลที่ เกดิ ขึน้ จากการตดั สนิ ใจดังกลา วได มติ ิท่ี ๓ ประกอบดวย ๓ ตัวชว้ี ัด ดังน้ี ๓.๑ การลดการใชด ลุ ยพินิจของเจา หนา ทผ่ี ปู ฏิบตั ิงาน ๓.๒ การใชด ลุ ยพินจิ ในการบรหิ ารงานบคุ คล ๓.๒.๑ การใชดุลยพินจิ ในการบริหารงานบุคคล (การสรรหาและคดั เลอื กบุคลากร)

แนวทางการสรางมาตรฐานความโปรง ใส ... ๒๐ ๓.๒.๒ การใชดุลยพินจิ ในการบรหิ ารงานบคุ คล (การบรรจแุ ละแตงต้ังบคุ ลากร) ๓.๒.๓ การใชดุลยพนิ ิจในการบรหิ ารงานบุคคล (การพฒั นาบคุ ลากร) ๓.๓ การมรี ะบบบริหารความเสี่ยงดานความโปรงใส มิติท่ี ๔ การมีระบบ/กลไกจัดการรับเรื่องรองเรยี น แสดงระบบ/กลไกของหนวยงานที่สรางข้ึนเพ่ือจัดการและตอบสนองตอ ขอรองเรียน สามารถแกไขปญหาการรองเรียนไดอยางเหมาะสม เพ่ือปองกันและ ตอบสนองตอ ความเสย่ี งทจี่ ะเกดิ ความไมเ ปนธรรม หรือการทุจรติ คอรร ัปชน่ั มติ ิที่ ๔ ประกอบดว ย ๒ ตัวช้ีวัด ดงั น้ี ๔.๑ การมีหนวยงาน/ผูรับผิดชอบโดยตรงในการดําเนินการตอเรื่อง รอ งเรยี น ๔.๒ การมรี ะเบยี บปฏบิ ัตใิ นการดาํ เนนิ การตอ เรอ่ื งรอ งเรยี น ๒. เกณฑการใหคะแนนประเมนิ ตวั ช้วี ดั มาตรฐานความโปรง ใส การประเมนิ มาตรฐานความโปรง ใสในแตละตวั ช้ีวัดเปน การประเมนิ แบบ ขนั้ บนั ได เกณฑการประเมนิ จะพจิ ารณาจากความกา วหนาของงานตามระดบั ขั้น ความสาํ เร็จ (Milestone) หรือระดบั ความสมบรู ณใ นการทํางานเพ่อื บรรลุ เปา หมายของแตละตัวช้ีวดั ตวั ชี้วดั หนึ่งประกอบดว ยระดบั คะแนน ๐-๕ จาก ระดับความสมบรู ณนอยไปสูระดับความสมบูรณมาก เกณฑการประเมินและระดับคะแนนของ ๑๓ ตวั ชี้วดั ใน ๔ มิติหลัก มีดังนี้

แนวทางการสรา งมาตรฐานความโปรงใส ... ๒๑ มติ ทิ ี่ ๑ ดานนโยบาย/ผูบรหิ ารและความพยายาม/รเิ รมิ่ ของหนว ยงานใน การสรางความโปรงใส ตัวช้วี ัดที่ ๑.๑ มนี โยบายท่ชี ดั เจนเกย่ี วกบั ความโปรงใส (เปน ตัวช้วี ดั ระดบั กรม) คะแนน เกณฑก ารประเมิน ๐ ไมม กี ารกําหนดนโยบายเกีย่ วกบั ความโปรง ใส การเสริมสรา งคุณธรรม จรยิ ธรรม ๑ มกี ารกาํ หนดนโยบายเกยี่ วกับความโปรงใส การเสริมสรางคุณธรรม จริยธรรม โดยผูบริหารและคณะกรรมการจริยธรรมประจําสวนราชการ ๒ ๑. ตามคะแนนระดบั ที่ ๑ และ ๒. มีแผนงานดําเนนิ การตามนโยบายฯ และแนวทางการประเมินผลตามนโยบาย ดังกลา วเปน ระยะ ๆ โดยผานความเหน็ ชอบจากคณะกรรมการจริยธรรมประจํา สว นราชการ พรอมทั้งสือ่ สารไปยงั เจาหนาทีท่ กุ ระดับดวยชองทางตาง ๆ ๓ ๑. ตามคะแนนระดับที่ ๒ และ ๒. มีการกําหนดมาตรการ/วิธีการตางๆเพื่อสรางจิตสํานึก และวัฒนธรรม หนวยงานดานความโปรงใส อาทิ การประชุมการสัมมนา การรณรงคเผยแพร ส่อื ตาง ๆ การจัดทําคูม ือเปน ตน ๔ ๑. ตามคะแนนระดับที่ ๓ และ ๒. มกี ารดําเนินการตามมาตรการ/วธิ ีการตา งๆ ตามทร่ี ะบุ ๕ ๑. ตามคะแนนระดบั ที่ ๔ และ ๒. มีการติดตามและทบทวนการดาํ เนินการตามนโยบายเปนระยะ ๆ พรอม ทงั้ จดั ทํารายงานสรปุ ผลดาํ เนนิ การประจําป หมายเหตุ ๑. ตัวชีว้ ัด ๑.๒ เปน ตัวชวี้ ดั ระดับกรมหรอื เทียบเทา ๒. ตัวอยา งองคค วามรู หรอื คูม อื แนวทางท่ีเกี่ยวของกับการปฏิบัติงานอยางโปรงใส เชน การประพฤติปฏิบัติตามประมวลจริยธรรมขาราชการพลเรือน การปองกันความขัดแยง

แนวทางการสรา งมาตรฐานความโปรงใส ... ๒๒ ระหวางผลประโยชนสวนตนและผลประโยชนสวนรวม (CONFLICT OF INTERESTS) แนวทางการดาํ เนินการดานขอ มูลขาวสารตามพระราชบัญญตั ขิ อมูลขาวสารของราชการ พ.ศ. ๒๕๔๐ ระเบยี บการจดั ซอ้ื จัดจา ง การเร่ียไร การสรา งวัฒนธรรมองคก ร เปน ตน

แนวทางการสรา งมาตรฐานความโปรงใส ... ๒๓ ตัวช้วี ดั ท่ี ๑.๒ บทบาทของผบู รหิ ารในการสงเสริมเร่ืองความโปรง ใสในองคกร คะแนน เกณฑการประเมิน ๐ ผบู รหิ ารไมแ สดงบทบาทในการสงเสรมิ เรอ่ื งความโปรง ใส ๑ ผูบรหิ ารใหความสําคัญกับการกํากับดูแลการปฏิบัติตาม กฎ ระเบียบ และ ขอ บังคับจรรยาของหนว ยงาน ๒ ๑. ตามคะแนนระดบั ท่ี ๑ และ ๒. ผูบริหาร มีการส่ือสารถึงความสําคัญและแนวทางในการดําเนินการสราง ความโปรงใสของหนว ยงาน ๓ ๑. ตามคะแนนระดับท่ี ๒ และ ๒. มีการมอบหมายผูรับผดิ ชอบเรือ่ งความโปรง ใสอยา งชดั เจน พรอ มทง้ั จดั สรร งบประมาณสนบั สนุนการดําเนนิ งานตามแผนงาน/โครงการ ๔ ๑. ตามคะแนนระดบั ที่ ๓ และ ๒. กําหนดใหกิจกรรมดานความโปรงใสเปนองคประกอบหน่ึงของการ ประเมนิ ผลการปฏิบัตริ าชการรายบุคคล ๕ ๑. ตามคะแนนระดับที่ ๔ และ ๒. มีการกําหนดมาตรการใหคุณใหโทษในการดําเนินการตามนโยบายดาน ความโปรงใส หมายเหตุ ตวั ชี้วัด ๑.๒ เปน ตัวชี้วัดระดับกรมหรอื เทียบเทา

แนวทางการสรางมาตรฐานความโปรง ใส ... ๒๔ ตัวช้ีวัดที่ ๑.๓ ความพยายาม/ริเริ่มของหนวยงานในการสรา งความโปรงใส คะแนน เกณฑก ารประเมนิ ๐ ไมมแี นวทางหรอื กจิ กรรมใด ๆ เพ่ือใหการทาํ งานในหนวยงานเกิดความ โปรง ใส ๑ มแี นวทางหรือกิจกรรมสง เสริม/ปลูกจติ สํานกึ ใหผูปฏิบตั งิ านและผเู ก่ยี วของ ปฏิบัติงานอยางโปรง ใส ๑ กจิ กรรรม ๒ มแี นวทางหรอื กจิ กรรมสง เสริม/ปลกู จิตสาํ นกึ ใหผ ูปฏบิ ตั งิ านและผูเกี่ยวของ ปฏิบัติงานอยางโปรง ใส ๒ กิจกรรรม ๓ มแี นวทางหรอื กจิ กรรมสง เสรมิ /ปลูกจิตสํานึกใหผปู ฏบิ ตั งิ านและผเู กีย่ วของ ปฏิบัตงิ านอยา งโปรง ใส ๓ กิจกรรรม ๔ มแี นวทางหรือกิจกรรมสง เสริม/ปลกู จติ สํานกึ ใหผ ูปฏบิ ตั งิ านและผูเ กยี่ วของ ปฏิบตั งิ านอยางโปรงใส ๔ กจิ กรรรม ๕ มีแนวทางหรอื กจิ กรรมสง เสรมิ /ปลกู จิตสํานกึ ใหผ ปู ฏิบตั ิงานและผเู กย่ี วของ ปฏิบัติงานอยางโปรงใส ไมนอยกวา ๕ กิจกรรม และตองมีกิจกรรมใหม ๆ ท่ไี มเ คยทาํ มากอ นอยา งนอ ย ๒ กิจกรรม หมายเหตุ ๑. ตัวชว้ี ดั ๑.๓ เปนตวั ชีว้ ดั ระดับกรมหรือเทยี บเทา ๒. ตัวอยางแนวทาง/กิจกรรมเพ่ือใหการทํางานในหนวยงานเกิดความโปรงใส เชน การ ใหขาราชการรวมแสดงความคิดเห็นในการปฏิบัติงานอยางโปรงใส การคิดนวัตกรรม หรือชองทางใหมๆเพ่ือกระตุนเตือนใหมีการปฏิบัติงานอยางโปรงใส การจัดสื่อรณรงค การกําหนดชอ งทางใหสาธารณชนตรวจสอบการดําเนินการของหนวยงาน การใหขอมูล การจดั ซ้ือจัดจางตอสาธารณชน เปน ตน

แนวทางการสรา งมาตรฐานความโปรง ใส ... ๒๕ มิตทิ ่ี ๒ ดานความเปดเผย การมีระบบตรวจสอบภายในองคก ร และการมีสวนรวม ตัวชว้ี ัดท่ี ๒.๑ การเปด เผยขอมลู ขาวสาร คะแนน เกณฑการประเมนิ ๐ ไมม กี ารเปดเผยขอ มลู ขา วสาร ๑ จัดสถานท่ี/ จัดต้ังศูนยขอมูลขาวสารสําหรับใหบริการขอมูลขาวสารตาม มาตรา ๙ แหงพระราชบัญญัติขอมูลขาวสารของราชการ พ.ศ. ๒๕๔๐ เพ่ือใหประชาชนสามารถเขาตรวจสอบและสืบคนขอมูลขาวสารไดสะดวก รวดเร็ว โดยมีผูบริหารระดับรองหัวหนาสวนราชการรับผิดชอบการ ปฏิบัติงานเปนการเฉพาะ พรอมท้ังมีผูรับผิดชอบเกี่ยวกับการใหบริการ ขอมลู ขา วสารเปนการเฉพาะ มปี ายบอกที่ต้ังศนู ยฯ อยา งชัดเจน ๒ ๑. ตามคะแนนระดับที่ ๑ และ ๒. มีขอมูลขาวสารของหนวยงานตามมาตรา ๗ และขอมูลเก่ียวกับการ กําหนดราคากลาง การประกวดราคา ประกาศสอบราคา จัดทําสรุปผลการ จัดซ้ือจัดจางเปนรายเดือน พรอมทั้งเผยแพรทางเว็บไซตหนวยงานหรือ ชอ งทางอ่ืน ๆ ตามความเหมาะสม ๓ ๑. ตามคะแนนระดบั ที่ ๒ และ ๒. มีขอมูลขาวสารของหนวยงานตามมาตรา ๙ ครบถวนเปนปจจุบัน และ จัดทําดัชนีขอมูลขาวสารไวใหบริการ ณ ศูนยขอมูลขาวสารอยางชัดเจน เพ่อื ใหการสืบคนขอมลู ทาํ ไดอยางสะดวก รวดเรว็ ๔ ๑. ตามคะแนนระดบั ที่ ๓ และ ๒. จัดเก็บสถิติและสรุปผลการมาใชบริการ ณ ศูนยขอมูลขาวสาร รายงานให ผูบริหารของสวนราชการทราบอยางสมํ่าเสมอ (รายเดือนหรือรายไตรมาส) และมีการปฏิบัติตามมติคณะรัฐมนตรีเมื่อวันท่ี ๒๘ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๔๗ ใน การใหบริการขอมูลขาวสารแกประชาชนดวยความรวดเร็ว โดยมีเร่ืองท่ี สามารถตอบสนอง หรือใหบริการขอมลู ขาวสารไดครบถว น รอ ยละ ๑๐๐

แนวทางการสรา งมาตรฐานความโปรงใส ... ๒๖ คะแนน เกณฑก ารประเมนิ ๕ ๑. ตามคะแนนระดบั ท่ี ๔ และ ๒. เผยแพรขอมูลโดยเฉพาะในประเด็นที่สาธารณะใหความสนใจ สงผลกระทบ ตอประชาชนโดยตรง และเก่ียวของกับการปฏิบัติงานตามภารกิจหลัก (Core function) โดยเฉพาะการดําเนินโครงการขนาดใหญท่ีมีมูลคาสูง เชน รายงานการศึกษาความเปนไปไดของโครงการ ขนาดใหญ รายงานการ ประเมินคุณภาพสิ่งแวดลอมของโครงการขนาดใหญ สัญญาสัมปทาน สัญญากบั บริษทั เอกชน เปน ตน หมายเหตุ ๑. ตัวชว้ี ดั ๒.๑ เปนตัวชี้วัดระดบั กรมหรือเทยี บเทา ๒. พระราชบัญญตั ิขอมลู ขาวสารของราชการ พ.ศ. ๒๕๔๐ วา ดว ยการเปด เผยขอ มูล ขา วสาร มาตรา ๗ หนว ยงานของรฐั ตอ งสงขอ มูลขาวสารของราชการอยางนอ ย ดงั ตอ ไปน้ี (๑) โครงสรางและการจัดองคก รในการดําเนินงาน (๒) สรุปอาํ นาจหนาทที่ ี่ สาํ คญั และวิธกี ารดาํ เนนิ งาน (๓) สถานทตี่ ดิ ตอ เพอื่ ขอรบั ขอ มลู ขา วสาร หรอื คําแนะนํา ในการติดตอ กบั หนว ยงานของรัฐ (๔) กฎ มติคณะรฐั มนตรี ขอ บังคับ คําสงั่ หนังสอื เวยี น ระเบียบ แบบแผน นโยบาย หรอื การตคี วาม และ (๕) ขอมูลขา วสารอนื่ ตามที่ คณะกรรมการกาํ หนด มาตรา ๙ หนว ยงานของรัฐตอ งจัดใหมขี อมลู ขา วสารของราชการ อยางนอ ยดังตอไปนี้ไวใ หประชาชนเขาตรวจดไู ด (๑) ผลการพจิ ารณาหรือคาํ วินจิ ฉยั ทม่ี ี ผลโดยตรงตอเอกชน รวมทง้ั ความเหน็ แยง และคําสงั่ ทเ่ี กย่ี วขอ งในการพิจารณาวนิ ิจฉัย ดังกลา ว (๒) นโยบายหรอื การตีความท่ีไมเ ขา ขา ยตองลงพมิ พใ นราชกจิ จานเุ บกษา ตาม มาตรา ๗ (๔) (๓) แผนงาน โครงการ และงบประมาณรายจายประจาํ ปของปทกี่ ําลัง ดาํ เนินการ (๔) คูมอื หรอื คาํ ส่งั เกี่ยวกบั วธิ ีปฏบิ ตั ิงานของเจาหนาท่ขี องรฐั ซง่ึ มผี ลกระทบ ถึงสทิ ธหิ นาทขี่ องเอกชน (๕) สิง่ พมิ พท ีไ่ ดม กี ารอา งอิงถงึ ตามมาตรา ๗ วรรคสอง (๖) สญั ญาสมั ปทาน สัญญาที่มลี ักษณะเปนการผูกขาดตดั ตอน (๗) มตคิ ณะรัฐมนตรี หรือ มติคณะกรรมการทแี่ ตง ต้งั โดยกฎหมาย หรือโดยมติคณะรัฐมนตรี และ (๘) ขอมูล ขาวสารอ่นื ตามท่ีคณะกรรมการกาํ หนด

แนวทางการสรางมาตรฐานความโปรงใส ... ๒๗ ตัวช้วี ัดท่ี ๒.๒ การมมี าตรฐานการใหบ รกิ ารประชาชน และประกาศใหทราบ คะแนน เกณฑการประเมิน ๐ ไมมกี ารกาํ หนดขนั้ ตอนและระยะเวลาการใหบรกิ าร ๑ มกี ารกาํ หนดขัน้ ตอนและระยะเวลาการใหบ ริการ ๒ ๑. ตามคะแนนระดบั ท่ี ๑ และ ๒. ประกาศขั้นตอนและระยะเวลาการใหบริการ เฉพาะภายในสถานที่ ใหบรกิ าร ๓ ๑. ตามคะแนนระดับที่ ๒ และ ๒. มีการจัดลําดับการใหบริการ กอน-หลัง และอัตราคาบริการ (ถามี) ให ผูรับบริการรับทราบอยางชัดเจนทางชองทางตาง ๆ อาทิ ส่ืออิเลกทรอนิกส หนงั สอื พิมพ วารสาร แผน พบั วิทยุ โทรทัศน ๔ ๑. ตามคะแนนระดับท่ี ๓ และ ๒. มีชองทางใหผูรับบริการเขาถึงขอมูลตามคะแนนระดับที่ ๓ ไดอยาง สะดวก รวดเร็ว ๕ ๑. ตามคะแนนระดับท่ี ๔ และ ๒. มรี ะบบปองกนั หรือตรวจสอบการละเวน ไมปฏิบัติตามมาตรฐานขั้นตอน ท่กี าํ หนด พรอมทั้งชแ้ี จงใหผ ูเ กย่ี วของรบั ทราบ หมายเหตุ ตัวชี้วดั ๒.๒ เปนตัวช้วี ัดระดับสํานกั /กอง

แนวทางการสรา งมาตรฐานความโปรง ใส ... ๒๘ ตัวชี้วัดท่ี ๒.๓ การมีระบบตรวจสอบภายในที่ดําเนินการตรวจสอบมากกวา เรื่องเงิน / บัญชี คะแนน เกณฑก ารประเมิน ๐ ไมมีการตรวจสอบภายในของสว นราชการ ๑ มีการตรวจสอบภายในของสวนราชการเฉพาะเรือ่ งเงนิ /บัญชี ๒ มีการตรวจสอบภายในของสวนราชการมากกวาเร่ืองเงิน/บัญชี ๒ เรื่อง/ ดาน ๓ มีการตรวจสอบภายในของสวนราชการมากกวาเร่ืองเงิน/บัญชี ๓ เร่ือง/ ดาน ๔ มีการตรวจสอบภายในของสวนราชการมากกวาเร่ืองเงิน/บัญชี ๔ เร่ือง/ ดาน ๕ มีการนําผลประเมินการตรวจสอบภายในไปใชปรับปรุงการทํางานใหมี ประสทิ ธิภาพ และปอ งกันปญหาการทุจริตประพฤตมิ ิชอบ หมายเหตุ ตวั ชีว้ ัด ๒.๓ เปน ตวั ชวี้ ัดระดับกรมหรือเทยี บเทา

แนวทางการสรางมาตรฐานความโปรงใส ... ๒๙ ตัวชี้วัดที่ ๒.๔ การเผยแพรผลการปฏิบัติงานและผลการประเมินตนเองตอ สาธารณะ คะแนน เกณฑก ารประเมนิ ๐ ไมมกี ารเผยแพรผลการปฏบิ ัตงิ านและผลประเมินการตรวจสอบภายในของ หนว ยงานตอสาธารณะ ๑ มีการเผยแพรผลการปฏิบัติงานและผลประเมินการตรวจสอบภายในของ หนวยงาน ภายในหนวยงานทรี่ ับผดิ ชอบ ๒ มีการเผยแพรผลการปฏิบัติงานและผลประเมินการตรวจสอบภายในของ หนวยงาน ภายในหนวยงานที่รับผิดชอบ และผูบริหารระดับสํานัก/กอง ขึ้นไป ๓ มีการเผยแพรผลการปฏิบัติงานและผลประเมินการตรวจสอบภายในของ หนวยงาน ภายในหนวยงานที่รับผิดชอบ และผูบริหารระดับสํานัก/กอง ขึ้นไป ตอ สาธารณะอยา งนอ ย ๑ ชอ งทาง ๔ มีการเผยแพรผลการปฏิบัติงานและผลประเมินการตรวจสอบภายในของ หนวยงาน ภายในหนวยงานที่รับผิดชอบ และผูบริหารระดับสํานัก/กอง ข้ึนไป ตอ สาธารณะอยางนอ ย ๒ ชองทาง ๕ มีการเผยแพรผลการปฏิบัติงานและผลประเมินการตรวจสอบภายในของ หนวยงาน ภายในหนวยงานท่ีรับผิดชอบ และผูบริหารระดับสํานัก/กอง ขึน้ ไป ตอสาธารณะอยางนอ ย ๓ ชองทาง หมายเหตุ ตัวช้วี ัด ๒.๔ เปน ตวั ชวี้ ัดระดบั กรมหรอื เทียบเทา

แนวทางการสรา งมาตรฐานความโปรงใส ... ๓๐ ตัวชวี้ ัดท่ี ๒.๕ การเปดโอกาสใหประชาชนเขามามีสวนรวมในการปฏบิ ตั ิราชการ คะแนน เกณฑก ารประเมนิ ๐ ไมเปดโอกาสใหประชาชนเขามามสี ว นรวมในการปฏบิ ัตริ าชการ ๑ เผยแพรงานตามภารกิจหลักของหนวยงานใหสาธารณะชนไดรับทราบโดย ชอ งทางใดชองทางหนงึ่ เชน website หรือเอกสารรายงานประจําป อาทิ - หนวยงานประเภทนโยบาย/การบริหาร : เผยแพรในประเด็นการ กําหนดนโยบายสาธารณะ - หนวยงานประเภทบังคับใชกฎหมาย : เผยแพรในประเด็นการควบคุม กํากับดูแล ติดตาม ตรวจสอบ ใหเปนไปตามกฎหมาย กฎ ระเบียบ การพจิ ารณาอนมุ ัติอนญุ าตในแตละเรื่อง - หนวยงานประเภทสนับสนุนวิชาการ : เผยแพรในประเด็นเก่ียวกับ กิจกรรม/โครงการท่ีจะเปนประโยชนต อ การพัฒนาประเทศตามภารกิจ ของหนว ยงาน - หนวยงานประเภทบริการ : เผยแพรในประเด็นเกี่ยวกับการใหบริการตาม ภารกจิ หลกั ของหนวยงาน ๒ ๑. ตามคะแนนระดับที่ ๑ และ ๒. มีการเปดรับฟงความคิดเห็นของประชาชนและผูมีสวนไดสวนเสีย (Stakeholder) ทเ่ี กีย่ วของผานชองทาง และกระบวนการตาง ๆ ในภารกิจ หลกั ไมน อ ยกวา ๕๐ % ๓ ๑. ตามคะแนนระดับท่ี ๒ และ ๒. มีนโยบายใหประชาชนและผูมีสวนไดสวนเสีย (Stakeholder) เขามามี สวนรวมโดยระบุประเด็นท่ีตองการสรางการมีสวนรวม ซ่ึงตองเปนประเด็น ท่ีมคี วามสอดคลอ งกบั ภารกิจหลัก ๔ ๑. ตามคะแนนระดับที่ ๓ และ ๒. ใหประชาชนเขามามีสวนรวมตามภารกิจหลักของหนวยงานตามนโยบายได

แนวทางการสรา งมาตรฐานความโปรง ใส ... ๓๑ คะแนน เกณฑการประเมนิ ๕๐ % โดยประชาชนดังกลาวอาจมีคุณสมบัติ เชน ผูทรงคุณวุฒิ นักวิชาการ ผูเช่ยี วชาญ ประชาชนผไู ดรบั ประโยชน ๕ ๑. ตามคะแนนระดับที่ ๔ และ ๒. ใหป ระชาชนตามเกณฑท่ีระบุไวในระดับ ๔ คะแนน เขามามีสวนรวมตาม ภารกิจหลักของหนวยงานตามนโยบายได ๗๐ % ของจํานวนภารกิจท่ี ดาํ เนนิ การขึ้นไป หมายเหตุ ๑. ตวั ช้ีวัด ๒.๕ เปน ตัวชี้วัดระดบั กรมหรอื เทยี บเทา ๒. การมีสว นรว ม หมายถึง กระบวนการท่ีผูเก่ียวของมีโอกาสรวมในการรับรู เรียนรู ทํา ความเขา ใจ แสดงทัศนะ เสนอปญหา/ประเด็นที่สําคัญที่เก่ียวของ รวมคิดแนวทาง รวม แกไขปญ หา รว มในกระบวนการตดั สินใจ และรวมกระบวนการพัฒนาในฐานะหุนสวนการ พัฒนา ๓. ชองทาง /กระบวนการรับฟงความคิดเห็นผูมีสวนไดสวนเสีย เชน โทรศัพท ตูรับ ขอคิดเห็น ตู ปณ.รับเร่ืองจากประชาชน เว็บไซต/เว็บบอรด การจัดกิจกรรม/สัมมนา/เวที เพ่อื รบั ฟงความคดิ เหน็

แนวทางการสรางมาตรฐานความโปรง ใส ... ๓๒ มติ ิท่ี ๓ ดา นการใชด ุลยพนิ ิจ ตัวชี้วัดที่ ๓.๑ การลดการใชดุลยพินจิ ของเจา หนา ที่ผูป ฏิบตั ิงาน คะแนน เกณฑการประเมนิ ๐ เจา หนา ท่ปี ฏบิ ตั งิ านโดยใชด ุลยพินิจสว นตัวในการปฏิบตั งิ าน ๑ มีหลักเกณฑหรือแนวทางในการปฏิบัติงานท่ีอยูในภารกิจหลักของ หนวยงาน ๒ ๑. ตามคะแนนระดบั ที่ ๑ และ ๒. มีคูมือหรือมีการกําหนดหลักเกณฑมาตรฐานการปฏิบัติงานที่อยูใน ภารกจิ หลักของหนวยงาน ๓ ๑. ตามคะแนนระดบั ท่ี ๒ และ ๒. มกี ารนําเทคโนโลยมี าใชในการจัดเก็บและประมวลผลขอมูลอยางเปนระบบ ทาํ ใหสามารถสบื คนไดอ ยางสะดวก รวดเรว็ ๔ ๑. ตามคะแนนระดับท่ี ๓ และ ๒. มกี ารนําขอมลู มาใชป ระกอบการตดั สนิ ใจของผูป ฏบิ ตั งิ าน ๕ ๑. ตามคะแนนระดบั ท่ี ๔ และ ๒. มีแนวทางการติดตามทบทวน กฎ ระเบียบ และขอบังคับตาง ๆ เพื่อนํามา ปรับปรงุ หลกั เกณฑแนวทางการปฏบิ ตั งิ าน หมายเหตุ ๑. ตวั ชว้ี ัด ๓.๑ เปน ตัวชว้ี ดั ระดับกรมหรือเทียบเทา ๒. การลดดุลยพินิจสามารถดําเนินการโดยวิธีการตาง ๆ เชน การมีหลักเกณฑที่ชัดเจน การเปดเผยขอมูลที่เกี่ยวของ การใชเทคโนโลยีและขอมูลทางวิชาการประกอบการ ตัดสินใจ การพิจารณาเปน คณะบคุ คล/กรรมการ ซ่งึ เปน การลดความเสี่ยงตอ โอกาสท่ีจะ เกดิ การใชอ าํ นาจโดยมชิ อบโดยตรง

แนวทางการสรางมาตรฐานความโปรง ใส ... ๓๓ ตวั ชี้วัดที่ ๓.๒ การใชดุลยพินิจในการบรหิ ารงานบคุ คล ๓.๒.๑ การใชดุลยพินจิ ในการบรหิ ารงานบคุ คล (การสรรหาและคัดเลอื กบุคลากร) คะแนน เกณฑการประเมนิ ๐ ไมมีหลักเกณฑในการพิจารณาดําเนินการสรรหาและคัดเลือกบุคลากรของ หนวยงาน ๑ มีหลักเกณฑในการพิจารณาดําเนินการสรรหาและคัดเลือกบุคลากรของ หนว ยงาน ๒ ๑. ตามคะแนนระดบั ที่ ๑ และ ๒. มีระบบฐานขอมูลเก่ียวกับการบริหารงานบุคคลของหนวยงานที่ถูกตอง และเปน ปจจุบนั สามารถนําขอ มลู ทม่ี อี ยมู าใชไ ดอ ยางสะดวก รวดเร็ว ๓ ๑. ตามคะแนนระดบั ที่ ๒ และ ๒. มีการจดั ทําแผนอตั ราของหนวยงานลว งหนา ๔ ๑. ตามคะแนนระดับที่ ๓ และ ๒. มีการวิเคราะหและจัดทําแนวทางการดําเนินการสรรหาและคัดเลือก บคุ ลากรของหนว ยงานท่เี ปน ไปตาม กฎ ระเบียบ และขอบังคับท่เี กย่ี วขอ ง ๕ ๑. ตามคะแนนระดับท่ี ๔ และ ๒. มีการประกาศเผยแพรห ลักเกณฑ แนวทางการสรรหาและคัดเลือกบุคลากร และประกาศผลพรอ มระบุเหตุผลอยา งชดั เจน หมายเหตุ ตัวชีว้ ัด ๓.๒.๑ เปนตัวช้วี ัดระดบั กรมหรอื เทียบเทา

แนวทางการสรา งมาตรฐานความโปรง ใส ... ๓๔ ตัวชว้ี ดั ท่ี ๓.๒ การใชด ุลยพนิ จิ ในการบริหารงานบคุ คล ๓.๒.๒ การใชด ุลยพนิ ิจในการบริหารงานบุคคล (การบรรจแุ ละแตง ต้งั บคุ ลากร) คะแนน เกณฑก ารประเมิน ๐ ไมมีหลักเกณฑในการพิจารณาดําเนินการบรรจุและแตงต้ังบุคลากรของ หนว ยงาน ๑ มีหลักเกณฑในการพิจารณาดําเนินการบรรจุและแตงต้ังบุคลากรของ หนว ยงาน ๒ ๑. ตามคะแนนระดบั ท่ี ๑ และ ๒. มีระบบฐานขอมูลเกี่ยวกับการบริหารงานบุคคลของหนวยงานที่ถูกตอง และเปนปจ จบุ นั สามารถนาํ ขอมลู ทมี่ อี ยมู าใชไดอยางสะดวก รวดเร็ว ๓ ๑. ตามคะแนนระดบั ท่ี ๒ และ ๒. มกี ารจัดทําแผนความกาวหนา ในอาชพี (Career Path) ๔ ๑. ตามคะแนนระดบั ที่ ๓ และ ๒. มีการวิเคราะหและจัดทําแนวทางการดําเนินการบรรจุและแตงต้ัง บุคลากรของหนว ยงานท่เี ปนไปตาม กฎ ระเบยี บ และขอ บงั คับที่เก่ยี วของ ๕ ๑. ตามคะแนนระดบั ท่ี ๔ และ ๒. มีการประกาศเผยแพรหลักเกณฑ แนวทางการบรรจุและแตงต้ัง บุคลากร และประกาศผลพรอ มระบุเหตผุ ลอยางชัดเจน หมายเหตุ ตัวชว้ี ดั ๓.๒.๒ เปนตวั ช้วี ัดระดับกรมหรือเทียบเทา

แนวทางการสรางมาตรฐานความโปรง ใส ... ๓๕ ตวั ช้วี ดั ท่ี ๓.๒ การใชด ลุ ยพนิ จิ ในการบรหิ ารงานบคุ คล ๓.๒.๓ การใชดลุ ยพนิ จิ ในการบรหิ ารงานบุคคล (การพัฒนาบคุ ลากร) คะแนน เกณฑการประเมิน ๐ ไมม หี ลกั เกณฑใ นการประเมนิ และพฒั นาบคุ ลากรของหนวยงาน ๑ มีหลักเกณฑในการประเมินและพัฒนาบุคลากรของหนวยงานท่ีครบถวน และเปนปจ จบุ ัน ๒ ๑. ตามคะแนนระดับท่ี ๑ และ ๒. มีระบบฐานขอมูลเกี่ยวกับการบริหารงานบุคคลของหนวยงานที่ถูกตอง และเปนปจ จุบนั สามารถนาํ ขอมลู ที่มีอยูมาใชไ ดอ ยางสะดวก รวดเรว็ ๓ ๑. ตามคะแนนระดบั ท่ี ๒ และ ๒. มีการจดั ทาํ แผนพฒั นารายบคุ คล (Individual Development Plan) ๔ ๑. ตามคะแนนระดับท่ี ๓ และ ๒. มีการวิเคราะหและจัดทําแนวทางการประเมินผลการพัฒนาบุคลากร ของหนว ยงาน ๕ ๑. ตามคะแนนระดับที่ ๔ และ ๒. มกี ารตดิ ตามและประเมนิ ผลการพัฒนาบคุ ลากรของหนว ยงาน หมายเหตุ ตัวชีว้ ัด ๓.๒.๓ เปน ตัวชี้วดั ระดบั กรมหรอื เทียบเทา

แนวทางการสรางมาตรฐานความโปรงใส ... ๓๖ ตวั ชีว้ ัดที่ ๓.๓ การมีระบบบริหารความเสีย่ งดานความโปรง ใส คะแนน เกณฑการประเมนิ ๐ ไมม ีระบบบรหิ ารความเส่ยี งดา นความโปรงใส ๑ มกี ารกําหนดเปาหมายการบรหิ ารความเส่ียงดา นความโปรงใส ๒ ๑. ตามคะแนนระดบั ท่ี ๑ และ ๒. มีการวิเคราะหและระบคุ วามเสี่ยงดานความโปรงใส และความเสี่ยงท่ีอาจ เปนเหตุใหเกิดการทุจริต หรือละเวนการปฏิบัติหนาท่ีโดยมิชอบ หรือการ ปฏบิ ตั ริ าชการเปน ไปในลกั ษณะที่ขาดหรอื มีความรับผิดชอบไมเพียงพอ ขาด ความเช่ือถือในความมีคุณธรรม จริยธรรม คํานึงถึงผลประโยชนสวนตน มากกวาประโยชนสวนรวม และการไมยดึ ม่ันในหลักธรรมาภบิ าล ๓ ๑. ตามคะแนนระดบั ที่ ๒ และ ๒. มีการจัดทําแผนหรือกลยุทธ และกิจกรรมในการจัดการกับความเสี่ยง ดานความโปรง ใส ๔ ๑. ตามคะแนนระดบั ที่ ๓ และ ๒. มกี ารดําเนนิ กจิ กรรมตามแผนฯอยา งเปน รูปธรรม ๕ ๑. ตามคะแนนระดบั ที่ ๔ และ ๒. มีการติดตามผล และกําหนดแนวทางเฝา ระวังความเสย่ี งท่จี ะเกิดข้ึนในอนาคต หมายเหตุ ๑. ตวั ชี้วัด ๓.๓ เปน ตัวชีว้ ดั ระดับกรมหรอื เทยี บเทา ๒. ระบบบริหารความเส่ียงดานความโปรงใส หมายถึง ระบบการบริหารปจจัยและควบคุม กิจกรรมรวมทั้งกระบวนการดําเนินการตาง ๆ โดยลดมูลเหตุของแตละโอกาสที่จะเกิดการ ทจุ รติ คอรร ัปชันและทาํ ใหเกดิ ความเสียหาย เพ่ือใหระดับความเส่ียงและผลกระทบที่จะ เกิดข้นึ ในอนาคตอยูในระดบั ทสี่ ามารถรบั ได ควบคุมได และตรวจสอบไดอ ยางมีระบบ ๓. ความเส่ียงของหนวยงานแตละประเภทอาจแตกตางกันขึ้นอยูกับภารกิจหลักและ จํานวนงบประมาณทไ่ี ดรับ

แนวทางการสรางมาตรฐานความโปรง ใส ... ๓๗ มติ ิที่ ๔ การมรี ะบบ/กลไกจัดการรับเร่ืองรอ งเรียน ตวั ชีว้ ดั ที่ ๔.๑ การมหี นว ยงาน/ผรู บั ผดิ ชอบโดยตรงในการดําเนนิ การตอเรือ่ ง รองเรียน คะแนน เกณฑการประเมนิ ๐ ไมมกี ารกาํ หนดหนวยงาน/มอบหมายผรู บั ผดิ ชอบโดยตรงในการดําเนินการ ตอ เรื่องรอ งเรียน ๑ มีการกําหนดหนวยงาน/มอบหมายผูรับผิดชอบโดยตรงในการดําเนินการ ตอเร่อื งรองเรยี น ๒ ๑. ตามคะแนนระดับที่ ๑ และ ๒. มีชอ งทางการรบั เรื่องรอ งเรยี นทีส่ ะดวก รวดเรว็ ๓ ๑. ตามคะแนนระดบั ท่ี ๒ และ ๒. มีการส่ือสารประชาสัมพันธใหบุคลากรภายในกรมทราบ (วาไดมีการ มอบหมายหนวยงาน/ผูร บั ผดิ ชอบ) ๔ ๑. ตามคะแนนระดับท่ี ๓ และ ๒. มีการสอื่ สารประชาสัมพนั ธใหบุคลากรภายในและภายนอกกรมทราบ (วาไดมี การมอบหมายหนว ยงาน/ผรู บั ผดิ ชอบ) ๕ ๑. ตามคะแนนระดับที่ ๔ และ ๒. มีการสงเร่อื งรอ งเรยี น ใหผ รู ับผดิ ชอบดาํ เนนิ การ หมายเหตุ ๑. ตวั ชว้ี ัด ๔.๑ เปนตวั ชวี้ ดั ระดับกรมหรอื เทยี บเทา ๒. เรื่องรองเรียน หมายถึง เร่ืองรองเรียน/รองทุกขท่ีหนวยงานไดรับผานชองทางการ รองเรียนตาง ๆ รวมท้ังการไดรับการประสานงานจากสวนราชการอ่ืนมาเพ่ือทราบหรือ พจิ ารณาดาํ เนินการแกไ ขตามอํานาจหนา ท่ี

แนวทางการสรางมาตรฐานความโปรง ใส ... ๓๘ ตัวช้ีวัดที่ ๔.๒ การมรี ะเบยี บปฏิบัตใิ นการดําเนินการตอเร่ืองรอ งเรยี น คะแนน เกณฑก ารประเมนิ ๐ ไมมกี ารกาํ หนดระเบยี บ/ขน้ั ตอนในการดําเนนิ การตอเรอื่ งรอ งเรยี น ๑ มีการกําหนดระเบียบปฏิบตั ใิ นการดาํ เนนิ การตอ เรอื่ งรอ งเรยี น ๒ ๑. ตามคะแนนระดับที่ ๑ และ ๒. มีข้ันตอนการปฏบิ ตั ใิ นการดาํ เนนิ การตอ เรอื่ งรองเรียน ๓ ๑. ตามคะแนนระดับที่ ๒ และ ๒. มีการเผยแพรระเบยี บ ขั้นตอนการปฏิบัตติ อ เร่ืองรอ งเรยี นให สาธารณชนรบั ทราบ ๔ ๑. ตามคะแนนระดบั ท่ี ๓ และ ๒. มกี ารรายงานผลการดําเนินการตอเรอื่ งรอ งเรียนใหผูรอ งเรยี นทราบ ๕ ๑. ตามคะแนนระดบั ท่ี ๔ และ ๒. มกี ารรายงานผลการดําเนินการตอ เรอื่ งรอ งเรียน หมายเหตุ ตัวช้วี ัด ๔.๒ เปนตัวชี้วดั ระดบั กรมหรอื เทยี บเทา

แนวทางการสรา งมาตรฐานความโปรงใส ... ๓๙ ภาคผนวก

แนวทางการสรา งมาตรฐานความโปรงใส ... ๔๐

แนวทางการสรา งมาตรฐานความโปรงใส ... ๔๑ แบบฟอรม ที่ ๑

แนวทางการสรา งมาตรฐานความโปรงใส ... ๔๒

ผลการประเมินมาตรฐานความโปรงใสและตรวจ ประเดน็ หลกั (ตวั ชี้วดั ) มิติที่ ๑ ดานนโยบาย/ผบู ริหาร และความพยายาม/ริเรม่ิ ของหนว ยงานใน สรางความโปรงใส ๑.๑ มีนโยบายท่ีชัดเจนเก่ียวกับความโปรง ใส ๑.๒ บทบาทของผบู รหิ ารในการสงเสริมเรอื่ งความโปรงใสในองคกร ๑.๓ ความพยายาม/รเิ รมิ่ ของหนวยงานในการสรา งความโปรง ใส มิติท่ี ๒ ดานความเปดเผย การมีระบบตรวจสอบภายในองคกร และก สว นรว ม ๒.๑ การเปดเผยขอ มลู ขาวสาร ๒.๒ การมีมาตรฐานการใหบ ริการประชาชนและประกาศใหทราบ ๒.๓ การมรี ะบบตรวจสอบภายในที่ดําเนินการตรวจสอบมากกวาเร่ือง บญั ชี ๒.๔ การเผยแพรผลการปฏิบตั ิงานและผลการประเมินตนเองตอ สาธา

แนวทางการสรา งมาตรฐานความโปรงใส ... ๔๓ จสอบไดข อง.................(ชื่อสวนราชการ)......... คะแนนการประเมนิ รวม ไมม ี มี ขอ เสนอแนะ ๐ ๓ ๑ ๒ ๔ ๕ นการ การมี งเงิน/ ารณะ

ประเดน็ หลกั (ตัวชวี้ ัด) ๒.๕ การเปด โอกาสใหป ระชาชนเขา มามีสว นรว มในการปฏิบตั ริ าชการ มิตทิ ี่ ๓ ดา นการใชดุลยพินิจ ๓.๑ การลดการใชดลุ ยพินิจของเจา หนาทีผ่ ูปฏิบัติงาน ๓.๒ การใชด ุลยพนิ จิ ในการบรหิ ารงานบุคคล ๓.๒.๑ การสรรหาและคัดเลือกบคุ ลากร ๓.๒.๒ การแตงต้ังและบรรจบุ ุคลากร ๓.๒.๓ การพัฒนาบคุ ลากร ๓.๓ การมรี ะบบบรหิ ารความเส่ียงดานความโปรงใส มิตทิ ่ี ๔ ดา นการมรี ะบบ/กลไกจัดการรบั เร่อื งรองเรยี น ๔.๑ การมีหนวยงาน/ผูรับผิดชอบโดยตรงในการดําเนินการตอ รอ งเรยี น ๔.๒ การมรี ะเบยี บปฏบิ ตั ิในการดาํ เนนิ การตอเรือ่ งรอ งเรียน

แนวทางการสรางมาตรฐานความโปรง ใส ... ๔๔ คะแนนการประเมนิ รวม ไมม ี มี ขอเสนอแนะ ๐ ๓ ๑ ๒ ๔ ๕ ร อเรื่อง

แนวทางการสรา งมาตรฐานความโปรง ใส ... ๔๕ แบบฟอรมที่ ๒

แนวทางการสรา งมาตรฐานความโปรงใส ... ๔๖

ผลการประเมินมาตรฐานความโปรงใสและตรวจสอบ ประเดน็ หลัก (ตัวช้วี ดั ) มิติที่ ๑ ดา นนโยบาย/ผบู ริหาร และความพยายาม/ริเริ่ม ของหนวยงานในก สรา งความโปรงใส ๑.๑ มีนโยบายทช่ี ัดเจนเก่ียวกับความโปรง ใส ๑.๒ บทบาทของผูบรหิ ารในการสงเสริมเรื่องความโปรง ใสในองคกร ๑.๓ ความพยายาม/รเิ ร่มิ ของหนวยงานในการสรา งความโปรง ใส มิติที่ ๒ ดานความเปดเผย การมีระบบตรวจสอบภายในองคกร และกา สวนรวม ๒.๑ การเปด เผยขอมลู ขาวสาร ๒.๒ การมีมาตรฐานการใหบรกิ ารประชาชนและประกาศใหทราบ ๒.๓ การมีระบบตรวจสอบภายในที่ดําเนินการตรวจสอบมากกวาเร เงนิ /บญั ชี ๒.๔ การเผยแพรผ ลการปฏบิ ตั ิงานและผลการประเมินตนเองตอสาธารณะ ๒.๕ การเปด โอกาสใหประชาชนเขา มามสี วนรว มในการปฏิบตั ริ าชการ