exam_hytexts_130319070329

ä»ÁÒáÅŒÇNext Station: Ayutthaya

ชือ่ หนังสอื : อยุธยา ไปมาแล้ว ผเู ขียน : วัลลภ คล่องพทิ ยาพงษ,์ สันตริ าชย ์ เลศิ มณี, สราวฒุ ิ ศรีเพ็ชรสัย ถายภาพ : เวชประจติ ร แซอ่ ง๊ึ , พิสฐิ พรอนนั ตร์ ตั น,์ ระวิรัตน์ ค�าออ่ น สันตริ าชย ์ เลศิ มณี ภาพประกอบ : ISBN : มนี าคม 2554 พิมพครั้งที่ 1 : ส�านกั พมิ พร์ กั คนอา่ น จัดทาํ : วลั ลภ คลอ่ งพทิ ยาพงษ์ บรรณาธิการบริหาร : อนตุ รา คลอ่ งพิทยาพงษ์ บรรณาธกิ ารอาํ นวยการ : ปฏภิ าณ รัศมี ออกแบบปก : พิสฐิ พรอนันตร์ ัตน์, ระวริ ตั น์ ค�าอ่อน ออกแบบรปู เลม : กิติคุณ คัมภิรานนท์, สันติราชย์ เลิศมณ,ี สราวุฒ ิ ศรีเพช็ รสยั กองบรรณาธิการ : บริษัท แปลน พร้นิ ติง้ จา� กัด โทร. 0-2277-2222 พมิ พท ี่ : บรษิ ทั ซีเอ็ดยูเคชัน่ จา� กัด (มหาชน) SE-EDUCATION PUBLIC COMPANY LIMITED จัดจําหนาย : อาคารเนช่ันทาวเวอร ์ ช้นั ที ่ 19 เลขท่ ี 1858/87-90 ถนนบางนา-ตราด แขวงบางนา เขตบางนา กรงุ เทพฯ 10260 โทรศัพท ์ 0-2739-8222, 0-2739-8000 โทรสาร 0-2739-8356-9 http://www.se-ed.com บริษัท ควอลติ ้ี แกรนด์ จา� กัด 304/111 หม ู่ 3 ต.บา้ นใหม่ อ.ปากเกรด็ นนทบรุ ี 11120 Email : [email protected] ตดิ ตอสํานักพมิ พ : หากต้องการสั่งซื้อจ�านวนมาก กรณุ าตดิ ตอ่ ฝ่ายขาย บริษัท ซเี อด็ ยเู คช่ัน จ�ากดั (มหาชน) โทร. 0-2277-8303 สงวนลขิ สทิ ธติ์ ามพระราชบญั ญตั ิ พ.ศ. 2537 หา้ มคดั ลอกหรอื ดดั แปลงเนอ้ื หาและภาพประกอบ ไม่ ว่าจะเป็นรปู แบบของสิง่ พมิ พ์ แถบบนั ทกึ เสยี ง วดิ ีโอ โทรทัศน์ หรือส่อื อน่ื ใด หากต้องการใช้ข้อมลู หรือภาพประกอบเพื่อการกุศลหรอื การศึกษา โปรดขออนุญาตเปน็ ลายลักษณ์อักษรจาก ส�านกั พมิ พ์ รกั คนอ่าน

ÒÒÒ Á จาก ‘อโยธยาศรรี ามเทพนคร’ บรเิ วณฝง่ั ตะวนั ออกของเกาะเมอื งอยธุ ยาทเี่ คยรงุ่ เรอื งเปน็ เมอื งหลวงแหง่ รัฐละโว้ของชาวขอมทย่ี า้ ยถ่ินฐานลงมาจากลพบุรเี มื่อเกือบหนึง่ พนั ปกี อ่ น และคอ่ ยๆ เส่ือมอา� นาจลงพร้อมๆ กบั การอพยพของชาวขอม ไปยังประเทศกมั พูชาในปัจจุบนั หลังจากน้ันราวสองรอ้ ยป ี สมเดจ็ พระรามาธิบดที ่ี 1 (พระเจ้าอู่ทอง) แหง่ ราชวงศ์อู่ทอง บรเิ วณอ�าเภออทู่ อง จงั หวดั สุพรรณบรุ ีในปัจจบุ ัน ทรงมพี ระราชดา� รใิ ห้ยา้ ยเมืองหลวงมาตั้งทีต่ �าบล หนองโสน หรอื บึงพระรามในปจั จบุ นั เมือ่ ขน้ึ 6 ค�่า เดอื น 5 ปีขาล จลุ ศกั ราช 712 ตรงกบั วนั ศกุ ร ์ ท ี่ 4 มนี าคม พทุ ธศกั ราช 1893 โดยมนี ามอยา่ งเปน็ ทางการวา่ กรงุ เทพมหานคร บวรทวาราวดี ศรอี ยธุ ยา มหาดลิ ก ภพนพรตั น์ราชธานี บุรีรมย์อดุ มมหาสถาน กรงุ ศรอี ยุธยาหรืออาณาจักรอยุธยา ซึง่ มคี วามหมายว่า ‘นครที่ไมเ่ คยพา่ ยแพ้’ จงึ กลาย เปน็ จดุ ศนู ยก์ ลางแหง่ อารยธรรม ศาสนา ศลิ ปวฒั นธรรม การคา้ ขาย ไปจนถงึ ภาษาและอาหาร เพราะ เป็นท้ังเมืองหลวงและเมืองท่าท่ีทุกชนชาติท้ังตะวันออกและตะวันตกต้องมาซ้ือขายแลกเปล่ียนกัน ความรุ่งเรอื งของกรุงศรอี ยุธยานั้นยาวนานถงึ 417 ปี จนถึงยุคกรุงรัตนโกสินทร์ หรือกรุงเทพมหานครเป็นราชธานี ชาวเมืองท่ีหนีภัยสงคราม กระจดั กระจายไปตามหวั เมอื งโดยรอบกก็ ลบั เขา้ มาตงั้ ถน่ิ ฐานอกี ครง้ั พระบาทสมเดจ็ พระจลุ จอมเกลา้ เจา้ อย่หู วั รัชกาลท่ ี 5 จึงทรงพระกรณุ าโปรดเกลา้ ฯ ให้จดั ตงั้ มณฑลกรงุ เกา่ ขึน้ และต่อมากก็ ลายเปน็ มณฑลอยุธยา และสุดท้ายคือจังหวัดพระนครศรีอยุธยา หลังการเปลี่ยนแปลงการปกครอง พ.ศ. 2475 เปน็ ตน้ มา อยุธยาหรือกรุงเก่าของเราในวันน้ี ท่ีได้รับการบูรณะโดยกรมศิลปากรให้เป็นอุทยาน ประวัตศิ าสตร ์ และไดร้ บั การข้ึนทะเบยี นใหเ้ ปน็ ‘มรดกโลก’ เมือ่ วนั ท ่ี 13 ธนั วาคม พ.ศ. 2534 จึงเปรียบเสมือนพิพิธภัณฑ์หรือสวนสนุกแห่งกาลเวลา ให้พวกเราลูกหลานไทยและคนต่างชาติต่าง ภาษาจากทั่วทุกมมุ โลก มาชน่ื ชม แลกเปลยี่ นวฒั นธรรมกันเฉกเชน่ เดยี วกบั วันวานเมอื่ หลายรอ้ ยปี ทผ่ี า่ นพน้ มา อย่างไรอยา่ งนัน้ การเดนิ ทางท่องเท่ียวของเราในครง้ั น้ี จงึ มใิ ชเ่ พียงการท่องเทีย่ วผา่ นๆ ไป แตเ่ ปน็ การบนั ทกึ เรอื่ งราวประวตั ศิ าสตรแ์ ละชวี ติ ความเปน็ อยขู่ องชาวสวุ รรณภมู ติ ง้ั แตเ่ มอื่ เกอื บหนงึ่ พนั ปที ผี่ า่ นมา ผา่ น สายตาและความทรงจา� ใหต้ ระหนกั ลกึ ซงึ้ ถงึ คณุ คา่ ของความเปน็ ไทยและใหต้ ดิ ตาตรงึ ใจเราไปอกี นาน เท่านาน...

Ò 12 P. 12 58 P. 58 Ò อยธุ ยาเมอื งเกา ของเราแตกอ น... กรุงเกา – กรุงเทพฯ P. 16 P. 14 ÇÇ 14 วดั ใหญช ัยมงคล P. 64 วัดพนญั เชงิ วรวิหาร 16 วดั สวุ รรณดาราม 24 วัดสมณโกฏฐาราม 36 วดั กุฎีดาว 38 วดั มเหยงคณ 40 วัดอโยธยา 41 วดั เสนาสนารามราชวรวิหาร 52 วดั ขม้นิ 53 วิหารพระมงคลบพิตร 64 วัดพระศรีสรรเพชญ 66 พระราชวังโบราณ 68 P. 66 P. 24

P. 74 P. 76 วดั พระราม 72 P. 80 วัดมหาธาตุ 74 P. 90 วัดราชบรู ณะ 76 วัดโลกยสุธาราม 80 วดั ธรรมกิ ราช 90 วดั หนาพระเมรุ 92 P. 108 P. 116 P. 92 ปราสาทนครหลวง 108 วดั ใหมช มุ พล 110 วัดภูเขาทอง 116 วดั ทา การอง 118 วดั กษตั ราธิราชวรวิหาร 120 วัดไชยวฒั นาราม 122 วัดพุทไธศวรรย 126 พระราชวังบางปะอิน 132 P. 120 P. 122 วัดนเิ วศธรรมประวัติ 140 P. 132

ÒÒ P. 18 P. 19 18 P. 28 หมูบา นฮอลันดา 19 หมูบ า นญปี่ นุ 28 ปอมเพชร 54 พพิ ิธภัณฑสถานแหงชาตจิ ันทรเกษม 55 ศนู ยศ กึ ษาประวัตศิ าสตรอยุธยา 56 พพิ ธิ ภัณฑสถานแหงชาตเิ จาสามพระยา 57 ศนู ยท องเทยี่ วอยุธยา 60 ศาลหลกั เมือง P. 54 P. 62 วงั ชา งอยธุ ยาแลเพนยี ด 62 พระบรมราชานสุ าวรียพ ระเจาอูทอง 70 คมุ ขุนแผน 71 อยธุ ยามหาปราสาท 73 เจดียพระศรีสรุ ิโยทัย 82 อนสุ รณสถานปรีดี พนมยงค 86 วัดนักบุญโยแซฟ 124 P. 82 หมบู านโปรตเุ กส 128 ศูนยศลิ ปาชีพบางไทร 144 P. 124 P. 128 P. 144

P. 26 Ç 22 P. 34 26 ตลาดโกงโคง 30 P. 44 กวยเตยี๋ วเรือเจน ดิ 32 งานปน จิ๋วหรือบานตกุ ตาไทย 34 งานชางสิบหมู (ลงรักปด ทอง) 42 ตลาดน้ําอโยธยา 44 รานอูข า วอนู ํา้ 50 บา นไทยเฮา ส 51 ตลาดหวั รอ 78 จ.กาแฟโบราณ โรตสี ายไหม ‘อาบีดีน ประนอม แสงอรุณ’ P. 42 P. 88 P. 84 P. 112 บานทําหัวโขน 84 พพิ ิธภัณฑลานของเลน เกริกยุน พันธ 88 P. 142 ตลาดนํา้ คลองสระบวั 96 P. 114 ตลาดลาดชะโด 98 เปรี้ยวปากอยากชิม 100 อโยธาราวิลเลจ 104 หมบู า นมีดอรัญญกิ 112 รา นคูเหลาไกร วน 114 รานตน นา้ํ 130 รา นอาหารริมนา้ํ 142 งานลอยกระทงตามประทีป 148 P. 148 á Ò 150-159



Ò “ปนี เ้ี ราจะไปลอยกระทงทไี่ หนกนั ด”ี คอื คา� ถามทฟี่ งั ดเู หมอื นเออ้ื อาทร ในตอนแรกของพบ่ี อกอ แตล่ ะคนกอ็ อกไอเดยี กนั สดุ แลว้ แตใ่ ครจะสรรหาสถานที่ ประทบั ใจมานา� เสนอ แตค่ า� ตอบสดุ ทา้ ยของพบี่ อกอกท็ า� ใหท้ กุ คนอง้ึ ดว้ ยประโยค ท่วี า่ “พ่วี ่าไปอยุธยาแล้วกนั ใกลด้ ี หาเรอื่ งถ่ายรูปมาท�าหนงั สือดว้ ยนะ” เปน็ อันว่า งานนีเ้ กิดขน้ึ และจบลงด้วยประโยคนี้ประโยคเดียวนีเ่ อง จากน้ัน คา� ถาม ทต่ี ามมาในหว้ งคดิ ของเราทกุ คนคอื แลว้ เราจะท�าเรอ่ื งอะไรกนั บา้ ง พบ่ี อกอพดู ลอยๆ ขึ้นมาอกี ครัง้ “เอาแบบ...อยุธยา ไปมาแล้ว สามวันสองคนื เคลียร”์ ส้ันๆ ง่ายๆ ได้ใจความทา่ มกลางความยากลา� บากของน้องๆ ทีมงานทกุ คน ท่ี ต้องท�าการบา้ นกันชนดิ ท่วี า่ จากไมเ่ คยไป จากไม่เคยร ู้ ก็ตอ้ งอา่ นต้องค้น ต้อง รทู้ กุ ซอกทกุ มุมเกี่ยวกับอยธุ ยา ท้ังในอดตี และปัจจุบนั เพอื่ ใหต้ รงกับโจทย์ทว่ี า่ “อยธุ ยา ไปมาแล้ว” เลม่ นนี้ ีเ่ อง

ÒÇ



ÇÅÒ Ò Ò การเดนิ ทางของพวกเรา ทมี งาน ‘รักคนอา่ น’ รวม 7 ชีวติ เร่ิมตน้ ทถี่ นนสายเอเชยี แล้วมองป้ายบอกทาง มงุ่ หนา้ สเู่ มอื งมรดกโลกและอทุ ยานประวตั ศิ าสตรแ์ หง่ ชาตอิ นั เก่าแก่ ถ้าถึงแล้วก็จะเห็นวงเวียนเจดีย์วัดสามปลื้มก็เป็น อนั รวู้ า่ มาถงึ อยธุ ยาแลว้ แตก่ อ่ นอนื่ ขอเลา่ เรอ่ื งราวประวตั ิ ความเปน็ มาของอยธุ ยาให้พี่ๆ นอ้ งๆ ไดเ้ รยี กน�้าย่อยก่อน ถงึ ทีห่ มายดีกว่านะครับ • ท่ตี ง้ั Ç ÒÁ»ÅÁ • GPS : Nต14.ไ.ผ35่ล3ิง72อ.พEร10ะน0.ค5ร9ศ15รอี1 ยธุ ยา : Ò Á Ò Òá ย้อนกลับไปในอดีตเม่ือประมาณ 900 กว่าปีก่อน สมัย นั้นชนชาตขิ อม ยงั ครองอ�านาจเหนอื ดินแดนสุวรรณภูมบิ รเิ วณลมุ่ แมน่ �า้ มลู -ชี แม่น�า้ โขง จนถงึ ลุม่ แมน่ ้�าเจ้าพระยา โดยมีศนู ยก์ ลาง อา� นาจอยทู่ เ่ี มอื งละโวห้ รอื จงั หวดั ลพบรุ ใี นปจั จบุ นั ตอ่ มาเนอื่ งจาก ปากนา�้ อา่ วไทยมกี ารทบั ถมของดนิ ตะกอนจนกลายเปน็ แผน่ ดนิ งอก ขนึ้ มา ทา� ใหก้ ารเดนิ เรอื คา้ ขายไมส่ ะดวก ชาวละโวจ้ งึ ยา้ ยถน่ิ ฐานลง มาตงั้ เมอื งหลวงใหมช่ อื่ วา่ ‘อโยธยาศรรี ามเทพนคร’ ฝง่ั ตะวนั ออก ของเกาะเมอื งอยธุ ยา บรเิ วณเทศบาลตา� บลอโยธยาในปัจจุบนั ซง่ึ สนั นษิ ฐานจากอายขุ องโบราณสถานหรอื ซากวดั บางแหง่ ทมี่ อี ายเุ กา่ แกก่ ว่ากรุงศรีอยธุ ยาเสยี อกี จากนน้ั เมือ่ ป ี พ.ศ. 1893 สมเด็จพระรามาธิบดีที ่ 1 หรือ สมเดจ็ พระเจา้ อทู่ อง ไดส้ ถาปนากรงุ ศรอี ยธุ ยาขนึ้ เปน็ ราชธาน ี เมอื่ วนั ศุกร์ ขึ้น 6 คา�่ เดือน 5 ปขี าล จลุ ศกั ราช 712 ตรงกบั วันที่ 4 มนี าคม พ.ศ. 1893 มีชือ่ ตามพงศาวดารว่า ‘กรงุ เทพทวารวดี ศรีอยุธยา มหนิ ทรามหาดลิ กภพ นพรัตนร์ าชธานีบรุ รี มย’์ หรอื ‘กรุงอโยธยา’ (เมืองของพระรามจากวรรณคดีเรื่องรามเกียรติ์) ภายหลงั ถกู เปลยี่ นชอื่ เปน็ กรงุ ศรอี ยธุ ยาในสมยั สมเดจ็ พระนารายณ์ มหาราช (เพ่ือใหม้ ีความหมายวา่ ‘เมอื งท่ีรบไมแ่ พ้’ แกเ้ คลด็ หลงั จากเสยี กรุงครั้งแรก) 12 ภารกิจวันที่หนงึ่

กรุงศรีอยุธยานั้นมีความเกี่ยวพันกับดินแดนเก่าแก่ในแถบลุ่มแม่น�้าภาคกลางอย่าง สพุ รรณภูมิ (สุพรรณบุร)ี หรือ ละโว ้ (ลพบุรี) เพราะตามพระราชพงศาวดารกรงุ ศรีอยธุ ยา ยงั ได้กล่าวถึงความสบื เน่ืองมาจากเมืองละโว้ทเี่ ป็นศนู ยอ์ ารยธรรมเก่าแกแ่ หง่ ทรี่ าบลุม่ แม่นา�้ ภาคกลางมากอ่ น เพราะสมเดจ็ พระราเมศวร โอรสของสมเดจ็ พระเจา้ อทู่ องทค่ี รองเมอื งละโว ้ และมีหลักฐานของพงศาวดารจีนประกอบ เรยี กพ้ืนทีแ่ ถบลมุ่ แมน่ า�้ ภาคกลางน้ีวา่ ‘หลอหู’ บรเิ วณขอบเขตของกรุงศรีอยธุ ยาน้นั มแี มน่ า�้ ถงึ 3 สายล้อมรอบ คือ แมน่ �า้ ลพบุรี ทางทศิ เหนอื แมน่ า้� เจา้ พระยาทางทศิ ตะวนั ตกและทศิ ใต้ แมน่ า�้ ปา่ สกั ทางทศิ ตะวนั ออก เพราะ เดมิ ทีบรเิ วณนไี้ มไ่ ดม้ ีสภาพเป็นเกาะ ตอ่ มามกี ารให้ขุดคเู ชอ่ื มแม่น�า้ ทัง้ 3 สาย กรงุ ศรีอยุธยา จึงมีสายน้�าเปน็ ปราการธรรมชาติเพื่อใหป้ ลอดภัยจากข้าศกึ นอกจากน้ที ต่ี ัง้ กรงุ ศรอี ยธุ ยายัง หา่ งจากปากแม่น�า้ ไม่มาก เมื่อเทียบกับเมืองใหญ่ๆ อกี หลายเมอื งในบริเวณเดียวกนั ท�าให้ กรุงศรอี ยุธยาเป็นศนู ยก์ ลางการกระจายสนิ ค้าสู่ภูมภิ าคอ่ืนๆ ในอาณาจกั ร รวมทัง้ อาณาจักร ใกลเ้ คียงอกี ด้วย ผมขอจบเรอื่ งราวอยธุ ยาทเี่ ลา่ แบบฉบบั ครา่ วๆ ไวเ้ ทา่ น ้ี เพราะตอนนพ้ี าหนะยานยนต์ ของเรามาถึงจดุ หมายปลายทางเรยี บรอ้ ยแล้ว ขอเชิญทกุ ๆ คน เข้าสอู่ ยธุ ยา เรามาตะลยุ จุด แรกกนั เลยดกี วา่ ครบั ท่แี รกของเรา คอื ... ภารกจิ วนั ทห่ี นงึ่ 13

ÇÅÒ Ç Á Å ‘วัดใหญ่ชัยมงคล’ เดิมชื่อวัดป่าแก้วหรือวัดเจ้าพระยาไทย สนั นิษฐานว่าพระเจ้าอู่ทองทรงสร้างข้ึนเมือ่ พ.ศ. 1900 หลังจากนั้นได้ เปลี่ยนช่ือเป็น ‘วัดเจ้าพระยาไทย’ อีกข้อหน่ึงยังบอกว่าอาจจะมาจาก การทวี่ ดั นเ้ี ปน็ ทพี่ า� นกั ของพระสงั ฆราชฝา่ ยขวา (วปิ สั สนาธรุ ะ) ซง่ึ ในสมยั โบราณเรียกวัดนี้ว่า ‘วดั ปา่ แกว้ ’ แตเ่ มอ่ื สมเดจ็ พระนเรศวรทรงทา� ศกึ ยทุ ธหตั ถชี นะพระมหาอปุ ราช แหง่ พมา่ ทตี่ า� บลหนองสาหรา่ ย เมอื งสพุ รรณบรุ ี โปรดฯ ใหส้ รา้ งพระเจดยี ์ ใหญข่ ึน้ ท่ีวดั นเี้ ป็นอนุสรณแ์ หง่ ชยั ชนะ ขนานนามวา่ ‘พระเจดยี ช์ ัยมงคล’ แต่ราษฎรเรียกวา่ ‘พระเจดยี ใ์ หญ’่ และเรยี กวัดนีว้ ่า ‘วัดใหญช่ ยั มงคล’ วัดน้ีร้างไปเม่ือคราวเสียกรุงคร้ังที่ 2 จนถึงสมัยรัตน์โกสินทร์จึงมีพระ สงฆอ์ ย่จู �าพรรษา นอกจากพระเจดยี แ์ ลว้ ยงั มพี ระนอนเกา่ แก่และซากอุโบสถหรือโบสถ์ท่ียังเหลือร่องรอย ความย่ิงใหญ่เมื่อคร้ังอดีตให้เห็น และปัจจุบันมี พุทธศาสนิกชนแวะเวียนไปกราบพระขอพร ณ โบสถ์เกา่ ที่บรู ณะแล้วอย่างไมข่ าดสาย... 14 ภารกจิ วันทหี่ นงึ่

Ç ÁÅ ภารกจิ วนั ทห่ี นงึ่ 15 •••GเทวPต่ี ลSงั้าเ::ปตดิN.ค14:ล.3อ04ง85ส.4ว0น40พEล–1ู0อ108.พ..50ระ90น2ค2นร7.ศรอี ยธุ ยา

16 ภารกจิ วันท่หี นงึ่

ÇÅÒ Ç Ç Ç Ò ออกเดินทางกนั ตอ่ ไปวดั ท่ีอยู่ไมใ่ กลไ้ ม่ไกล และคนสว่ น ใหญ่ที่มาจังหวัดพระนครศรีอยุธยาต้องมากราบนมัสการหลวง พอ่ โตกนั ทราบหรือยงั ครับวา่ วดั อะไร ‘วัดพนัญเชิงวรวิหาร’ เป็นวัดที่มีมาก่อนการสร้างกรุง ศรอี ยุธยา ไมป่ รากฏหลกั ฐานว่าใครเปน็ ผ้สู รา้ ง แตเ่ ล่าต่อๆ กัน ว่าพระเจ้าสายน้�าผ้ึงซึ่งครองเมืองอโยธยาเป็นผู้สร้างขึ้นตรงที่ พระราชทานเพลงิ ศพพระนางสรอ้ ยดอกหมากและพระราชทาน นามวัดวา่ ‘วดั พระเจา้ พระนางเชงิ ’ หรอื ‘วดั พระนางเชิง’ ใน พระวิหารเป็นที่ประดิษฐานพระพุทธรูปขนาดใหญ่ สร้างเม่ือ พ.ศ. 1867 เดิมชอ่ื ‘พระพุทธเจ้าพนัญเชิง’ แตใ่ นรชั กาลท ่ี 4 เมื่อมีการบูรณปฏิสังขรณ์พระพุทธรูปองค์น้ีได้พระราชทานนาม ใหม่ว่า ‘พระพุทธไตรรัตนนายก’ ชาวบ้านนิยมเรียกหลวงพ่อ โต แต่ชาวจนี นิยมเรยี กว่า ‘ซา� ปอกง’ เป็นพระพทุ ธรปู ปูนป้ัน ปางมารวชิ ยั ลงรกั ปดิ ทองมขี นาดหนา้ ตกั กวา้ ง 14.10 เมตรและ สงู 19 เมตร ฝมี อื ปน้ั อนั งดงาม อาจนบั ไดว้ า่ เปน็ พระพทุ ธรปู นง่ั สมยั อยธุ ยาตอนตน้ ทม่ี ขี นาดใหญม่ ากทส่ี ดุ ทเี่ หลอื อยใู่ นปจั จบุ นั เปน็ ทเี่ คารพสกั การะของชาวจงั หวดั อยธุ ยาและจงั หวดั ใกลเ้ คยี ง ซ่งึ แสดงถงึ ความสัมพันธข์ องประเทศจนี กบั อยธุ ยาอีกด้วย วัดนี้นอกจากจะมีวัฒนธรรมจีนผสมผสานอยู่อย่าง สอดคล้องลงตัวแล้ว ที่ก�าแพงข้างวัดยังมีลายปูนปั้นเรื่อง รามเกียรตอ์ิ ีกด้วย ซ่งึ ถ้าไม่สังเกตกันดๆี คงไม่มใี ครเหน็ Ç ÇÇ Ò ทเGวต่ีPลSั้งาเ:ป: ิดNต1.:4ห.อ30ร47ัต4.น300ไ9ช–ยE1170อ.00.พ0.5ร7ะน8น.9ค7รศรอี ยธุ ยา • • • ภารกจิ วนั ทห่ี นงึ่ 17

ÇÅÒ Á ŒÒ Å Ò จากวดั พนญั เชิง ผมขอพาผอู้ า่ นโกอินเตอร์มาตามหาชมุ ชนชาว ตา่ งชาตใิ นสมยั อยธุ ยา ณ อตู่ อ่ เรอื กบั ซากโบราณสถานของชาวดชั ทห์ รอื ชาวฮอลนั ดา พนื้ ทแี่ หง่ นเี้ คยเปน็ ทตี่ งั้ อาณานคิ มบา้ นฮอลนั ดา ในระหวา่ งป ี พ.ศ. 2177-2310 ซ่งึ เป็นปีท่กี รุงศรอี ยุธยาถกู ทา� ลายโดยทหารพมา่ โดยที่น่ีมีการขุดแต่งและขุดค้นหมู่บ้านฮอลันดา พบรากฐาน อาคาร 3 หลงั เมอื่ ป ี พ.ศ. 2547 แตเ่ นอื่ งจากงบประมาณมจี า� กดั ทา� ใหไ้ ม่ สามารถบรู ณะตอ่ ได้ จงึ น�าทรายมากลบพื้นท่ไี ว ้ จนกระท่ังปี พ.ศ. 2551 ไดท้ า� การขดุ คน้ เพม่ิ เตมิ พบฐานอาคารอกี หลายหลงั และโบราณวตั ถ ุ อาท ิ เศษกระจก ชน้ิ ส่วนขวดแก้ว ภาชนะดินเผาจากแหล่งผลติ ในประเทศจนี และญี่ปุน่ สากหนิ หนิ บด ฟันกวาง กระดูกเท้ากวาง เปลอื กหอยมกุ ปะการงั และอืน่ ๆ อีกมากมาย ปัจจุบนั ท่ีแหง่ น้กี ลายเป็นอูต่ ่อเรือไปแลว้ ครับ เอาจริงๆ เท่าท่ีเหลืออยู่นี่ก็แทบไม่มีอะไรให้ด ู แต่มันก็ยังมีความหมายอยู่ในใจ ว่าแลว้ ก็ขอถ่ายรูปบันทกึ ภาพความทรงจา� นา่ ประทบั ใจไวส้ กั หนอ่ ย แชะๆๆๆ Á ŒÒ Å Ò • ทต่ี ้ัง : ต.หอรัตนไชย อ.พระนครศรีอยธุ ยา (ริมแมน่ า้� เจ้าพระยา) 4 • คา่ เขา้ ชม : ฟรี • GPS : N14.34029 E100.57748 18 ภารกิจวันท่หี นงึ่

ÇÅÒ Á ŒÒ » จากหมบู่ า้ นฮอลนั ดา...ตอ้ งไปตอ่ กนั ทห่ี มบู่ า้ นชาวอาทติ ยอ์ ทุ ยั ครบั ...งนั้ เราไปตามรอยซามไู รกันเถอะ ‘หมบู่ า้ นญป่ี นุ่ ’ ความสมั พนั ธร์ ะหวา่ งไทยกบั ญป่ี นุ่ มตี อ่ เนอ่ื ง มานานหลายร้อยปี กอ่ นท่ีกรุงศรีอยธุ ยาจะเสียกรุงครัง้ ที่ 1 ประเทศ ญ่ีปุ่นท�าการค้ากับไทยโดยผ่านตัวแทนการค้าคือ อาณาจักรริวกิวท่ี ตั้งอยู่ในหมู่เกาะโอกินาวา จากน้ันชาวญ่ีปุ่นก็เริ่มเข้ามาตั้งถิ่นฐานใน กรงุ ศรอี ยธุ ยาเปน็ ชมุ ชนเลก็ ๆ จากนน้ั กพ็ ฒั นาขน้ึ เปน็ ชมุ ชนขนาดใหญ่ ก่อนทญี่ ีป่ ุน่ จะปดิ ประเทศเมอื่ พ.ศ. 2176 เนือ่ งจากปัญหาการเมือง ภายใน ชาวญ่ปี ่นุ จงึ อพยพมาสู่กรุงศรีอยุธยาเปน็ จ�านวนมาก จา� นวนผอู้ พยพเหลา่ นม้ี ชี าวญปี่ นุ่ จา� นวนหนง่ึ มาทา� งานใหก้ บั ราชส�านักอยุธยา ซึ่งนา� โดย ออกญาเสนาภมิ ขุ หรอื ช่อื เดิมว่า ยามา ดะ นางามาซะ เจา้ กรมอาสาญปี่ นุ่ ตอ่ มาไดร้ บั การแตง่ ตงั้ จากพระเจา้ ปราสาททองเมื่อปี พ.ศ. 2172 ให้เปน็ เจ้าเมืองนครศรธี รรมราช ภาพทผี่ มเหน็ ที่สวนและศาลาญปี่ ุ่น จุดนี้เป็นหนงึ่ ในโครงการ พิเศษของสมาคมไทย-ญ่ีปุ่น ท่ีจัดท�าข้ึนเพื่อเฉลิมฉลองในวโรกาสท่ี พระบาทสมเดจ็ พระเจ้าอยหู่ ัวเฉลมิ พระชนมพรรษาครบ 80 พรรษา และเปน็ ทีร่ ะลกึ ในวาระครบ 120 ปี ความสมั พันธไ์ ทย-ญ่ีปุ่น ในป ี พ.ศ. 2550 ทา� ให้เรารู้จักวัฒนธรรมญป่ี ุ่นมากย่งิ ขึ้น ที่แหง่ นย้ี ังแสดง ถึงความปรารถนาใหโ้ ลกมสี นั ติสขุ อีกด้วย แต่ความน่าสนใจของหมู่บ้านญ่ีปุ่นยังไม่หมดเพียงเท่าน ้ี ผม ยังมีเรอ่ื งน่ารมู้ าฝากกันครับ ภารกจิ วนั ทห่ี นงึ่ 19

» Ç Òä Ò Å ‘ยามาดะ นางามาซะ’ หรอื ‘ออกญาเสนาภิมุข’ เกิดในจงั หวดั ชซิ ุโอกะประเทศญป่ี ุ่น นบั วา่ เป็นผู้มอี า� นาจ และเป็นทโี่ ปรดปรานของพระเจ้าแผน่ ดนิ ไทยมากทสี่ ดุ จงึ ไดร้ บั แต่งตงั้ เป็นออกญาเสนาภมิ ขุ หลงั จากพระเจ้าทรงธรรมเสดจ็ สวรรคตในป ี พ.ศ. 2172 ยามาดะได้ ถวายการรบั ใชต้ อ่ พระราชโอรสของเจา้ ทรงธรรมตอ่ มาอกี 2 รชั กาล ตอ่ มายามาดะไดเ้ ดนิ ทาง ไปนครศรีธรรมราช ในฐานะเป็นผู้บัญชาการกองทหารอาสาสมัคร เพ่ือปราบกบฏทนี่ น่ั เมอ่ื ปราบกบฏจนราบคาบแลว้ ยามาดะจงึ ไดร้ บั การแตง่ ตง้ั เปน็ เจา้ เมอื งนครศรธี รรมราช พอเหน็ ภาพอยู่ๆ กค็ ิดถึงเร่ืองชนชาตอิ นื่ ขนึ้ มาดว้ ยซะอยา่ งนัน้ ก็เร่ืองมันมีอย่วู า่ ... ÒÒ Ò นอกจากชาวญป่ี นุ่ ยงั มชี นชาตอิ นื่ ๆ ทอี่ าศยั อยใู่ นกรงุ ศรอี ยธุ ยา ไดแ้ ก ่ ลาว มอญ เขมร ญวน พมา่ แขก จนี ญป่ี นุ่ ชนกลมุ่ นอ้ ย เชน่ กระเหรยี่ ง ชาวเงยี้ วหรอื ไทยใหญ ่ รวม ไปถงึ ชาวกยู ทค่ี นไทยเรยี กวา่ ขา่ เปน็ ชาวพน้ื เมอื งกลมุ่ หนง่ึ ของเขมรทเี่ ชยี่ วชาญในการจบั ชา้ ง ชมุ ชนชาวมสุ ลมิ ทมี่ ี 2 นกิ าย ไดแ้ ก ่ ซอี ะรหแ์ ละสหุ น ี่ ชอื่ แปลกๆ ทเี่ ราไมค่ นุ้ เคยอยา่ งแขก มวั ร ์ เปน็ ชาวมสุ ลมิ ที่มถี ิ่นฐานอยใู่ นดินแดนทีอ่ ดตี เรียกว่าอันดาลุสหรือบรเิ วณแอฟริกาตอน เหนอื และบางสว่ นของสเปน และโปรตเุ กสในปจั จบุ นั คนทม่ี เี ชอ้ื ชาตมิ วั รน์ จ้ี ะพดู ภาษาอาหรบั สา� เนยี งฮาซานยี ะห ์ สว่ นใหญอ่ าศยั อยใู่ นประเทศมอรเิ ตเนยี ยงั มอี อตโตมานหรอื ชนชาตติ รุ กี เรียกง่ายๆ เลยว่าชาวเติรก์ อนิ เดยี เปอร์เซีย อาหรับ มลาย ู ชวา ปัตตาน ี รวมทั้งชนชาติ ทางตะวนั ตก ทัง้ ฝรัง่ เศส องั กฤษ โปรตุเกส และฮอลนั ดา ฯลฯ น่ีคงเปน็ ภาพสะท้อนของการ ตอ้ นรบั ความหลากหลายทางเชอื้ ชาตโิ ดยไมม่ กี ารกดี กนั ของผปู้ กครองอยธุ ยา ซง่ึ ความหมาย ของการมีชนชาติตา่ งๆ เขา้ มาเจริญสมั พันธไมตรนี ัน้ คือการแลกเปลยี่ นวฒั นธรรมภูมิปัญญา และวิทยาการตา่ งๆ ท�าใหส้ ังคมมนุษยเ์ จริญขีน้ ปัจจุบันยังคงมีชาวต่างชาติท่ีหล่ังไหลเข้ามาในไทยให้เห็นกันอยู่ตามแหล่งท่องเที่ยว รวมทัง้ คนต่างดา้ ว!!! • Á ŒÒ » อ.พระนครศรอี ยธุ ยา (ริมแมน่ า้� เจ้าพระยา) 5 ท่ตี ั้ง : ต.เกาะเรียน ••••เวคววสปGนันัา่ลอPรเจเาSะบขสเนัชา้ถปาท:ชาาริดชม์-รมN์-นอร:ศ1ทาา:4ทยุกั่ว.3เริตลได3แ์ปะยก็2ลเ์อ7ะ2เ5วนยีว0นัักลดEหเาบ1รย:0ยีา0ทดุ0น9โ.นท5แ.0นัก7ลร0กัข7.ะ6ัตเน0ร–2ฤกัยี3กศ51น7ษ-กึต.20์ษา่ 4เ0งาว5ชล-นาใ1านต.2เิ30ค59ร0.่ือ0ง0บแาบ-ท1บ6ช.35า0วบตนาา่ ท.งชาติ บาท 100 20 ภารกจิ วนั ท่ีหนงึ่