รายงานผลโครงการลดโลกรอนดว ยมือเรา วนั ท่ี 1 มถิ นุ ายน 2561 ณ โรงเรียนเทศบาลดอนหัวฬอ 1 (บา นมาบสามเกลยี ว) หมูท่ี 7 ตาํ บลดอนหัวฬอ อําเภอเมืองชลบุรี จังหวดั ชลบุรี จดั โดย กศน.ตําบลนาปา ศนู ยการศึกษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศยั อาํ เภอเมืองชลบรุ ี
คํานาํ โครงการลดโลกรอนดว ยมือเรา เปนกิจกรรมการเรยี นรกู ิจกรรมการศึกษาเพ่ือพัฒนาสังคม และชุมชนเนื่องจากปญหาสงิ่ แวดลอมท่ีเกดิ ขึ้นในปจ จุบัน เกดิ จากการกระทาํ กิจกรรมของมนษุ ยท ่ีได กระทํามาตง้ั แตเรมิ่ ปฏวิ ตั ิอุตสาหกรรม การพฒั นาเทคโนโลยี การใชท รัพยากรอยา งไมม ีประสทิ ธภิ าพ จงึ ทาํ ใหท รัพยากรลดลงอยางรวดเร็ว การเพ่มิ ขน้ึ ของประชากรมนษุ ยอยางรวดเร็ว ซง่ึ มผี ลกระทบตอ ชีวติ ความเปน อยูข องมนุษยเปนสวนใหญ ผลกระทบใหญที่มตี อมนษุ ยและสังคม ไดแ ก ปญ หาภยั แลง ปญ หานํา้ ทว มและปญ หาภาวะโลกรอ น อีกท้งั การดําเนนิ ชีวติ ของคนในปจ จุบนั มีความเรงรบี ในการทาํ มาหากินเพ่อื ความอยรู อดทําใหเ กดิ การละเลยเอาใจใสใ นการเลือกผลติ ภณั ฑของใชใ นชวี ิตประจําวนั สง ผลใหเ กดิ ความเสี่ยงในการใชผลติ ภณั ฑท ไ่ี มไดมาตรฐาน จงึ ขาดความตระหนกั ในการเลือกใช ทรพั ยากรอยา งคมุ คา ซง่ึ นอกจากจะทําใหเกิดอนั ตรายตอชีวติ แลว ผลิตภัณฑที่ไมไ ดมาตรฐานบาง ชนิดยังเปน พิษตอส่งิ แวดลอมอีกดว ย ดังนัน้ การปลกู จติ สาํ นึกอนุรักษพลังงาน จงึ มีความสาํ คัญอยา ง ยิ่งในสังคมปจ จุบัน และเพ่ือตอบสนองใหสอดคลองยุทธศาสตรแ ละจุดเนนการดําเนนิ งาน สํานกั งาน กศน. ประจําปงบประมาณ 2561 ภารกิจตอเน่อื ง ขอที่ 1.3 การศกึ ษาตอเนอื่ ง ขอที่ 3 ดงั น้ัน กศน.ตาํ บลนาปา จงึ ไดจ ดั ทําโครงการลดโลกรอนดวยมือเรา เพื่อใหป ระชาชนท่ีเขา รวม โครงการฯ ไดต ระหนักและเห็นความสําคัญของปญ หา ชวยปองกนั และแกไขปญ หาสง่ิ แวดลอ ม เห็นความสําคญั ของสิง่ แวดลอ มตอการดํารงชวี ติ ในปจจบุ ัน จึงไดจ ดั ทํา “โครงการลดโลกรอนดว ยมือ เรา”ข้ึน ทา ยสุดนขี้ อขอบคณุ ผูเ ขา รวมโครงการ คณะกรมการดาํ เนินงาน หากมีขอมลู ผิดพลาด ประการใด คณะผจู ดั ทําขออภยั มา ณ โอกาสนี้ กศน.ตาํ บลนาปา มถิ ุนายน 2561
สารบัญ หนา บทที่ 1 บทนาํ ทม่ี าและความสาํ คัญ..................................................................................1 วัตถปุ ระสงค..............................................................................................1 เปา หมาย...................................................................................................1 ผลลพั ธ. .....................................................................................................1 ตวั ช้ีวัดผลสาํ เร็จ........................................................................................2 2 เอกสารการศกึ ษาและรายงานทเี่ กย่ี วของ ยทุ ธศาสตรและจดุ เนนการดําเนนิ งาน สาํ นักงาน กศน. ประจาํ ป งบประมาณ 2561......................................................................3 แนวทาง/กลยทุ ธก ารดาํ เนินงานการศึกษานอกระบบและการศกึ ษา ตามอัธยาศัยของ กศน.อาํ เภอเมืองชลบุรี.................................................16 แนวทาง/วธิ กี ารจดั การกิจกรรมการศึกษาเพื่อพฒั นาสังคมชุมชน............20 กรอบการพฒั นาสงั คมและชุมชนใหมคี วามเขมแข็ง.................................21 3 วธิ กี ารดําเนินงาน ประชุมปรกึ ษาหารอื ฯ กศน.ตําบลนาปา...................................................27 แตงตั้งคณะทาํ งาน....................................................................................27 ประสานงานกับหนวยงาน/เครอื ขาย และบคุ คลท่ีเกย่ี วของ.....................27 ดําเนินการตามแผนงานโครงการ..............................................................27 วดั ผล/ประเมิน/สรุปผลและรายงาน.........................................................28 4 ผลการดาํ เนนิ งานและการวิเคราะหข อ มูล ตอนที่ 1 ขอมลู สว นตวั ของผูตอบแบบสอบถาม ของผูเ ขารับการอบรมโครงการ………………………………………………………….29 ตอนท่ี 2 ขอมลู เก่ยี วกบั ความคดิ เหน็ ทมี่ ีของผูเขา รว มกิจกรรม................32 5 สรุปผลการดาํ เนินการ อภิปราย และขอ เสนอแนะ ผลทปี่ รากฏ...............................................................................................34 สรุปผลการดาํ เนนิ งาน...............................................................................34 อภปิ รายผล................................................................................................35 ขอเสนอแนะ..............................................................................................35 บรรณานุกรม. ภาคผนวก.......................................................................................................52
สารบัญตาราง หนา ตารางที่ 1 แสดงคา รอยละของผตู อบแบบสอบถาม โดยจาํ แนกตามเพศ..........................29 2 แสดงคา รอยละของผตู อบแบบสอบถาม โดยจําแนกตามระดบั การศึกษา.......29 3 แสดงคารอยละของผูตอบแบบสอบถาม โดยจาํ แนกตามอาย.ุ .........................30 4 แสดงคา รอยละของผตู อบแบบสอบถาม โดยจําแนกตามอาชพี ........................31 5 ผลการประเมนิ โครงการ....................................................................................32
บทท่ี 1 บทนาํ ที่มาและความสาํ คัญ เน่อื งจากปญหาสิ่งแวดลอ มท่ีเกดิ ขึน้ ในปจ จุบัน เกิดจากการกระทํากจิ กรรมของมนุษยทีไ่ ด กระทาํ มาตง้ั แตเริ่มปฏวิ ัติอตุ สาหกรรม การพัฒนาเทคโนโลยี การใชท รัพยากรอยางไมมีประสิทธภิ าพ จงึ ทาํ ใหท รัพยากรลดลงอยา งรวดเร็ว การเพิ่มขนึ้ ของประชากรมนุษยอยางรวดเรว็ ซงึ่ มผี ลกระทบตอ ชีวิตความเปนอยูของมนุษยเปนสวนใหญ ผลกระทบใหญทีม่ ตี อมนุษยและสงั คม ไดแก ปญหาภัยแลง ปญหาน้าํ ทวมและปญหาภาวะโลกรอ น อีกท้งั การดําเนนิ ชีวติ ของคนในปจจุบันมีความเรงรบี ในการทํา มาหากนิ เพื่อความอยูรอดทําใหเกิดการละเลยเอาใจใสในการเลอื กผลติ ภัณฑของใชในชีวติ ประจําวนั สง ผลใหเกิดความเส่ียงในการใชผลิตภณั ฑท ี่ไมไดมาตรฐาน จึงขาดความตระหนกั ในการเลอื กใช ทรัพยากรอยางคมุ คา ซงึ่ นอกจากจะทําใหเ กดิ อนั ตรายตอชีวิตแลว ผลิตภัณฑทไ่ี มไ ดมาตรฐานบาง ชนดิ ยงั เปนพษิ ตอสงิ่ แวดลอมอกี ดวย ดังนนั้ การปลูกจติ สํานึกอนรุ ักษพลงั งาน จึงมีความสําคัญอยาง ยง่ิ ในสงั คมปจ จบุ นั ดงั น้ัน กศน.กศน.ตาํ บลนาปา ไดต ระหนักและเห็นความสาํ คัญของปญหาดังกลา ว จึงได จัดทาํ “โครงการลดโลกรอนดวยมือเรา”ขึ้น วัตถปุ ระสงค 1. เพ่อื ใหเกิดความตระหนักในการชวยปองกนั และแกไขปญหาสง่ิ แวดลอ ม 2. เพอื่ ใหเ หน็ ความสาํ คญั ของสง่ิ แวดลอมตอการดาํ รงชวี ิตในปจ จบุ ัน เปา หมาย ดานปรมิ าณ - ประชาชนทวั่ ไป จํานวน 20 คน ดานคณุ ภาพ - ประชาชนท่เี ขา รว มโครงการฯ เกิดความตระหนักในการชว ยปองกันและแกไขปญหา สง่ิ แวดลอม และเหน็ ความสาํ คญั ของส่ิงแวดลอ มตอการดาํ รงชวี ติ ในปจจบุ นั ผลลพั ธ ประชาชนท่ีเขา รว มโครงการฯ เกดิ ความตระหนกั ในการชวยปองกันและแกไขปญ หา สิ่งแวดลอ ม และเห็นความสําคัญของสง่ิ แวดลอ มตอการดาํ รงชีวิตในปจ จุบนั
ตวั ชีว้ ัดผลสาํ เร็จ - ประชาชนทเี่ ขา รว มโครงการฯ รอยละ 80 เกิดความตระหนักในการชวยปองกนั และ แกไขปญหาสิง่ แวดลอม และเห็นความสําคัญของสงิ่ แวดลอมตอการดาํ รงชีวิตในปจจบุ ัน
บทท่ี 2 เอกสารการศึกษาและรายงานท่ีเกยี่ วขอ ง ในการจัดทํารายงานครง้ั นี้ไดศกึ ษาคนควาเนื้อหาจากเอกสารการศกึ ษาและรายงานที่ เกี่ยวของ ดังตอไปนี้ 1. นโยบายและยทุ ธศาสตรก ารศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศยั งบประมาณ 2561 2. แนวทางของศนู ยการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศยั อําเภอเมอื งชลบรุ ี งบประมาณ 2561 3. แนวทาง-วิธกี ารการจัดกจิ กรรมการศกึ ษาเพื่อพัฒนาสังคมและชุมชน 4. 3R พาโลกเย็น/การบรหิ ารจัดการขยะ 1. ยุทธศาสตรแ ละจดุ เนนการดําเนนิ งาน สาํ นกั งาน กศน.ประจาํ ปง บประมาณ 2561 วสิ ัยทัศน กกกกกกกกคนไทยไดรบั โอกาสการศึกษาและการเรียนรตู ลอดชีวิตอยางมีคุณภาพ สามารถดาํ รงชีวติ ท่เี หมาะสมกับชวงวยั สอดคลองกับหลักปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพียง และมีทกั ษะทีจ่ ําเปน ในโลก ศตวรรษที่ 21 พนั ธกจิ กกกกกกกก1. จดั และสงเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศยั ที่มีคณุ ภาพ เพ่ือ ยกระดับการศึกษา พัฒนาทักษะการเรยี นรขู องประชาชนทุกกลมุ เปาหมายใหเ หมาะสมทุกชวงวยั และพรอมรับการเปล่ียนแปลงบริบททางสังคม และสรา งสงั คมแหง การเรยี นรูตลอดชวี ติ กกกกกกกก2. สงเสรมิ สนบั สนนุ และประสานภาคีเครือขาย ในการมสี วนรวมจัดการศึกษานอก ระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย และการเรียนรตู ลอดชีวิต รวมท้งั การดําเนินกจิ กรรมของศนู ยการ เรยี นและแหลง การเรยี นรอู ืน่ ในรูปแบบตางๆ กกกกกกกก3. สง เสริมและพัฒนาการนาํ เทคโนโลยีทางการศกึ ษา และเทคโนโลยดี จิ ทิ ัลมาใชใหเกิด ประสิทธิภาพในการจดั การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยใหก บั ประชาชนอยางทั่วถึง กกกกกกกก4. พฒั นาหลักสตู ร รูปแบบการจัดกจิ กรรมการเรยี นรู สื่อและนวตั กรรม การวัดและ ประเมนิ ผลในทุกรูปแบบใหสอดคลองกับบรบิ ทในปจ จบุ ัน กกกกกกกก5. พัฒนาบุคลากรและระบบการบริหารจดั การใหมปี ระสทิ ธภิ าพ เพ่ือมงุ จัดการศึกษาและ การเรยี นรูท่ีมีคุณภาพ โดยยดึ หลกั ธรรมาภิบาล
เปาประสงค กกกกกกกก1. ประชาชนผูด อ ย พลาด และขาดโอกาสทางการศกึ ษา รวมท้งั ประชาชนทั่วไปไดร บั โอกาสทางการศึกษาในรปู แบบการศึกษานอกระบบระดับการศกึ ษาขน้ั พื้นฐาน การศึกษาตอ เนื่อง และการศกึ ษาตามอธั ยาศัยท่ีมคี ณุ ภาพ อยา งเทา เทยี มและท่ัวถงึ เปน ไปตามสภาพ ปญ หา และความ ตอ งการของแตล ะกลุมเปาหมาย กกกกกกกก2. ประชาชนไดรับการยกระดบั การศึกษา สรางเสรมิ และปลูกฝงคุณธรรม จรยิ ธรรม และ ความเปนพลเมืองอนั นําไปสกู ารยกระดับคณุ ภาพชวี ิตและเสริมสรา งความเขมแขง็ ใหช มุ ชน เพ่ือ พฒั นาไปสูค วามมั่นคงและย่ังยืนทางดา นเศรษฐกิจ สังคม วัฒนธรรม ประวัตศิ าสตร และส่ิงแวดลอม กกกกกกกก3. ประชาชนไดร ับโอกาสในการเรยี นรแู ละมีเจตคติทางวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยีที่ เหมาะสมสามารถคิด วิเคราะห และประยกุ ตใ ชใ นชีวติ ประจาํ วัน รวมท้งั แกป ญหาและพัฒนาคณุ ภาพ ชีวติ ไดอยา งสรา งสรรค กกกกกกกก4. ประชาชนไดร ับการสรา งและสง เสริมใหมนี ิสยั รักการอานเพ่ือการแสวงหาความรูดวย ตนเอง กกกกกกกก5. ชมุ ชนและภาคีเครือขายทุกภาคสวน รว มจัด สงเสริม และสนับสนนุ การดําเนินงาน การศึกษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศยั รวมทัง้ การขับเคลอ่ื นกิจกรรมการเรยี นรขู องชุมชน กกกกกกกก6. หนว ยงานและสถานศกึ ษาพฒั นา เทคโนโลยีทางการศึกษา เทคโนโลยีดจิ ิทลั มาใชใน การยกระดบั คุณภาพในการจัดการเรียนรูและเพม่ิ โอกาสการเรยี นรใู หกบั ประชาชน กกกกกกกก7. หนว ยงานและสถานศึกษาพฒั นาสื่อและการจดั กระบวนการเรยี นรเู พื่อแกปญหาและ พัฒนาคุณภาพชีวิต ท่ีตอบสนองกับการเปลยี่ นแปลงบรบิ ทดา นเศรษฐกิจ สังคม การเมอื ง วัฒนธรรม ประวัตศิ าสตร และสง่ิ แวดลอ ม รวมท้งั ตามความตองการของประชาชน และชุมชนในรปู แบบที่ หลากหลาย กกกกกกกก8. บุคลากรของหนวยงานและสถานศึกษาไดร ับการพัฒนาเพ่ือเพ่ิมสมรรถนะในการ ปฏิบตั ิงานการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศยั อยางมีประสิทธภิ าพ กกกกกกกก9. หนว ยงานและสถานศกึ ษามีระบบการบรหิ ารจัดการตามหลักธรรมาภิบาล ตวั ชว้ี ดั ตวั ชี้วัดเชงิ ปรมิ าณ 1. จํานวนผเู รยี นการศึกษานอกระบบระดบั การศึกษาข้ันพืน้ ฐานทไ่ี ดรบั การสนบั สนนุ คาใชจา ยตามสทิ ธทิ ี่กาํ หนดไว 2. จาํ นวนของคนไทยกลุมเปาหมายตา งๆ ท่เี ขารวมกิจกรรมการเรียนร/ู ไดรับบรกิ าร กจิ กรรมการศกึ ษาตอเน่ือง และการศึกษาตามอธั ยาศยั ทส่ี อดคลองกบั สภาพ ปญ หา และความ ตอ งการ 3. จาํ นวนผูร บั บรกิ ารในพ้นื ท่ีเปา หมายไดรับการสงเสริมดา นการรูหนังสือและการพฒั นา ทกั ษะชีวติ
4. จาํ นวนผูผ า นการอบรมตามหลกั สตู รท่กี าํ หนดของกิจกรรมสรา งเครอื ขายดิจิทัลชมุ ชน ระดบั ตาํ บล 5. จาํ นวนประชาชนไดร บั การอบรมตามหลักสูตรภาษาอังกฤษเพื่อการสือ่ สารดานอาชพี (ระยะสนั้ ) สาํ หรับประชาชนในศูนยอาเซยี นศึกษา กศน. 6. จํานวนประชาชนทไี่ ดร ับการอบรมใหมีความรู ในอาชพี การเกษตรทเ่ี หมาะสมกับสภาพ บริบท และความตองการของพนื้ ท่/ี ชมุ ชน 7. จาํ นวนนักเรียน นักศึกษา และประชาชนท่วั ไปทเี่ จาถงึ บริการการศึกษาตามอธั ยาศยั 8. จาํ นวนนกั เรยี น นกั ศกึ ษาทีไ่ ดรบั บรกิ ารตวิ เขมเต็มความรู 9. รอยละของสถานศึกษาที่มีระบบประกันคุณภาพภายใน และมีการจัดทํารายงานการ ประเมนิ ตนเอง 10. รอยละของหนว ยงานและสถานศกึ ษาท่มี ีการใชระบบเทคโนโลยดี ิจิทัลในการจดั ทาํ ฐานขอมูลชุมชนและการบริหารจดั การเพ่ือสนบั สนนุ การดําเนนิ งานการศึกษานอกระบบและ การศึกษาตามอัธยาศัย 11. จํานวนบุคลากรของหนวยงานและสถานศึกษาไดรบั การพฒั นาเพื่อเพ่มิ สมรรถนะใน การปฏิบัติงานการศกึ ษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศยั 12. จาํ นวนองคก รภาคสวนตา ง ๆ ท้ังในและตางประเทศ ทรี่ ว มเปน ภาคีเครือขายในการ ดําเนินงานการศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศยั ตวั ช้วี ดั เชิงคุณภาพ 1. รอยละของกําลังแรงงานที่สาํ เร็จการศกึ ษาระดบั มัธยมศึกษาตอนตน หรอื เทยี บเทา ไดร บั การศึกษาระดบั มัธยมศึกษาตอนปลายหรอื เทยี บเทา 2. รอ ยละทเี่ พิม่ ขนึ้ ของคะแนนเฉลย่ี ผลการทดสอบทางการศึกษาระดับชาติ การศึกษา นอกระบบโรงเรียน (N-NET) 3. รอยละของนกั เรียน/นักศึกษาท่มี ผี ลสัมฤทธิ์ทางการเรยี นในวชิ าที่ไดร บั บริการติวเขม เต็มความรเู พมิ่ สงู ข้นึ 4. รอ ยละของผูเ ขารว มกิจกรรมทสี่ ามารถอา นออกเขยี นไดและคดิ เลขเปนตามจดุ มุงหมาย ของกิจกรรม 5. รอยละผูจบหลักสตู ร/กิจกรรมการศึกษานอกระบบท่ีสามารถนําความรูความเขาใจไป ใชไ ดตามจุดมงุ หมายของหลักสตู ร/กจิ กรรมท่ีกําหนด 6. รอ ยละของประชาชนกลุมเปาหมายทลี่ งทะเบียนเขารว มกจิ กรรม มีรายไดเพิ่มขึน้ จาก การพฒั นาอาชพี ตามโครงการศูนยฝ ก อาชีพชมุ ชน 7. รอยละของประชาชนกลุมเปาหมายท่ีผา นการอบรมตามหลักสูตรภาษาองั กฤษเพื่อการ สือ่ สารดานอาชีพ (ระยะส้นั ) มีความรูในการสอื่ สารภาษาอังกฤษ และสามารถนาไปประยกุ ตใ ชใ นการ ดาํ เนินชวี ิตได
8. รอ ยละของผูเขารบั การอบรมหลักสตู รการดูแลผสู งู อายุกระทรวงศึกษาธิการ ผา นเกณฑ การอบรมตามหลักสูตรท่ีกําหนด 9. รอ ยละของประชาชนกลุมเปา หมายในเขตพัฒนาพเิ ศษเฉพาะกิจจงั หวัดชายแดนภาคใต ไดร ับการพฒั นาศักยภาพ ทักษะอาชีพ สามารถมีงานทําหรือนําไปประกอบอาชีพได 10. รอ ยละของตาํ บล/แขวง ท่มี ปี รมิ าณขยะลดลง 11. รอ ยละการอานของคนไทยเพ่มิ ขนึ้ 12. รอยละของครู กศน. ท่สี ามารถจัดกระบวนการเรยี นรภู าษาองั กฤษเพื่อการสื่อสารได อยา งสอดคลอ งกับบริบทของผูเ รยี น 13. รอ ยละของคะแนนการประเมนิ คุณธรรมและความโปรงใสของการดาํ เนินงานของ หนวยงาน นโยบายเรง ดวนเพอ่ื รวมขับเคลื่อนยุทธศาสตรการพฒั นาประเทศ 1. ยุทธศาสตรด านความม่ันคง 1. สงเสรมิ การจัดการเรยี นรูต ามพระบรมราโชบายดานการศึกษาของ รัชกาลท่ี 10 1.1 เสริมสรา งความรูความเขาใจท่ีถูกตองในการปกครองระบอบประชาธปิ ไตยอนั มี พระมหากษตั ริยท รงเปน ประมุข มีความเปนพลเมืองดี เคารพความคิดของผูอืน่ ยอมรับความแตกตาง และหลากหลายทางความคิดและอดุ มการณ รวมทัง้ สงั คมพหุวฒั นธรรม 1.2 สงเสริมการจัดกิจกรรมการเรียนรูท่ีปลูกฝงคุณธรรม สรางวินัย จิตสาธารณะ และอุดมการณความ ยึดม่นั ในสถาบันหลักของชาติ รวมทั้งการมีจิตอาสา ผานกิจกรรมลูกเสอื กศน. และกิจกรรมอื่นๆ ตลอดจนสนับสนุนใหมีการจัดกิจกรรมเพ่ือปลูกฝงคุณธรรม จริยธรรมใหกับ บคุ ลากรในองคก ร 2. พฒั นาการจัดการศึกษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศยั ในเขตพืน้ ท่ีพิเศษ 2.1 เขตพัฒนาพิเศษเฉพาะกิจจังหวดั ชายแดนภาคใต และพ้ืนท่ีชายแดน 2.1.1 พัฒนารูปแบบการจัดการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยใหมี ความสอดคลองกับบริบทของสังคม วัฒนธรรม และพนื้ ท่ี เพื่อสนบั สนนุ การแกไขปญหาและพัฒนาพ้ืนที่ 2.1.2 เรงจัดทําแผนและมาตรการดานความปลอดภัยที่ชัดเจนสําหรับ หนวยงานและสถานศึกษา รวมท้ังบุคลากรท่ีปฏิบัติงานในพ้ืนท่ีเขตพัฒนาพิเศษ โดยบูรณาการแผน และปฏบิ ตั ิงานรวมกบั หนว ยงานความมั่นคงในพน้ื ท่ี 2.1.3 สง เสริมและสนับสนนุ การจดั กระบวนการเรียนรูในสถาบนั ศกึ ษา ปอเนาะ ในรูปแบบตาง ๆ ท่ีหลากหลายตรงกับความตองการของผเู รียน อาทิ การเพ่ิมพูนประสบการณ การเปดโลกทัศน การยดึ ม่ันในหลักคณุ ธรรมและสถาบันหลักของชาติ 2.1.4 สนับสนุนใหมีการพัฒนาบุคลากรทุกระดับทุกประเภทใหมีสมรรถนะท่ี สงู ข้ึน เพือ่ ใหส ามารถปฏบิ ตั งิ านไดอ ยา งมปี ระสทิ ธภิ าพ
2.2 เขตพฒั นาเศรษฐกิจพเิ ศษ และพ้นื ทีร่ ะเบยี งเศรษฐกิจพเิ ศษภาคตะวนั ออก โดย สง เสรมิ การจัดการศึกษาเพ่ือยกระดับการศึกษาและพัฒนาศักยภาพประชาชน สรา งงานและพัฒนา อาชพี ท่ีเปนไปตามบริบทและความตองการของประชาชนในพ้นื ที่ 2. ยุทธศาสตรดา นการพัฒนากาํ ลงั คน การวจิ ัย และนวัตกรรมเพื่อสรางขีดความสามารถในการ แขงขนั ของประเทศ 2.1 ขับเคลอื่ น กศน. สู “Smart ONIE” ในการจัดการศึกษาและการเรียนรทู ี่ เสรมิ สรา งศักยภาพของประชาชนใหส อดคลองกับการพัฒนาประเทศ 1. พฒั นาความรคู วามสามารถ ทักษะการใชภ าษาอังกฤษของครูและบคุ ลากร และ ขยายผลไปยังการพัฒนาทกั ษะภาษาอังกฤษของประชาชนในรปู แบบตา งๆ อยางเปน รูปธรรม เชน Boot Camp หลกั สตู รภาษาอังกฤษ การจัดหลักสตู รภาษาเพ่ืออาชพี 2. พัฒนาความรแู ละทกั ษะเทคโนโลยีดจิ ทิ ัล การใช Social Media และ Application ตา งๆ เพื่อพฒั นารูปแบบการจดั การเรียนการสอน ของครแู ละบุคลากรทางการศึกษา 2.2 พัฒนากําลงั คนใหเปน “Smart Digital Persons (SDPs)” ทมี่ ีทกั ษะดา นดิจิทลั เพอ่ื รองรับการพัฒนาประเทศ 1. สงเสริมการจดั การเรียนรูดาน Digital เพ่อื ใหประชาชน มคี วามรพู น้ื ฐานดาน Digital และความรเู ร่ืองกฎหมายวา ดวยการกระทาความผิดเกีย่ วกบั คอมพิวเตอร สาํ หรับการใช ประโยชน ในชวี ติ ประจาวนั รวมทัง้ การพัฒนาและการเขาสอู าชพี 2. สรางความรคู วามเขาใจและทักษะพน้ื ฐานใหก บั ประชาชน เกย่ี วกับการทําธรุ กจิ และ การคาออนไลน (พาณชิ ยอเิ ลก็ ทรอนกิ ส) เพ่ือรว มขบั เคล่ือนเศรษฐกจิ ดจิ ิทลั 3. พฒั นาทักษะภาษาองั กฤษเพื่อการสอื่ สารของประชาชนในรูปแบบตา งๆ อยาง เปนรปู ธรรม โดยเนน ทักษะภาษาเพื่ออาชีพ ท้งั ในภาคธุรกิจ การบรกิ าร และการทองเที่ยว 3. ยทุ ธศาสตรดานการพัฒนาและเสรมิ สรางศกั ยภาพคนใหม คี ณุ ภาพ กกกกกก 1. เตรียมความพรอมการเขา สสู งั คมผูส งู อายุอยางมีคุณภาพ (Smart Aging Society) 1.1 สงเสริมการจัดกิจกรรมใหกับประชาชนเพ่ือสรางตระหนักถึงการเตรียมพรอม เขาสูสังคมผูสูงอายุ (AgeingSociety) มีความเขาใจในพัฒนาการของชวงวัย รวมท้ังเรียนรูและมีสวน รวมในการดูแลรบั ผดิ ชอบผูสูงอายุในครอบครัวและชุมชน 1.2 พฒั นาการจดั บรกิ ารการศึกษาและการเรยี นรูสาํ หรับประชาชนในการเตรยี มความ พรอมเขาสวู ัยสงู อายุที่เหมาะสมและมีคุณภาพ 1.3 จัดการศึกษาเพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตสาหรับผูสูงอายุภายใตแนวคิด “Active Aging” การศึกษาเพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิต และพัฒนาทักษะชีวิต ใหสามารถดูแลตนเองท้ังสุขภาพ กายและสขุ ภาพจติ และรูจ ักใชประโยชนจากเทคโนโลยี 1.4 สรางความตระหนักถึงคุณคาและศักด์ิศรีของผูสูงอายุ เปดโอกาสใหมีการเผยแพร ภูมิปญญาของผูสูงอายุ และใหมีสวนรวมในกิจกรรมดานตางๆ ในชุมชน เชน ดานอาชีพ กีฬา ศาสนาและ วัฒนธรรม
กกกกกกกก2. สง เสรมิ การจัดการเรยี นรูดา นเกษตรกรรม (Smart Farmer : เกษตรกรปราดเปรอื่ ง) สงเสริมการใชเทคโนโลยีสารสนเทศและนวัตกรรมในการจัดกระบวนการเรียนรูดา นเกษตรกรรมที่ เหมาะกับบริบทของพ้ืนทแี่ ละความตองการของชุมชนรวมทั้งการเพ่ิมมูลคาสนิ คาทางการเกษตรและสราง ชอ งทางการจาํ หนายสินคาผา นชอ งทางตา งๆ โดยตระหนกั ถงึ คุณภาพของผลผลิตความปลอดภยั ตอ ระบบนิเวศน ชมุ ชน และผูบริโภค กกกกกกก3. สง เสริมใหม ีการจดั การเรยี นการสอนแบบ “สะเต็มศึกษา” (STEM Education)สาํ หรบั นักศกึ ษาและประชาชน โดยบรู ณาการความรูด านวทิ ยาศาสตร ควบคูกับเทคโนโลยี วิศวกรรมศาสตร และคณิตศาสตร เพอื่ ประยกุ ตใชใ นชวี ิตประจาํ วัน พฒั นาทักษะชีวิตสกู ารประกอบอาชีพ กกกกกกก4. เพม่ิ อตั ราการอา นของประชาชน โดยการจดั กิจกรรมสงเสริมการอานในรูปแบบตางๆ เชน อาสาสมัครสงเสริมการอาน หองสมุดประชาชน บานหนงั สือชุมชน หองสมุดเคล่ือนท่สี ําหรับชาวตลาด ตามพระราชดําริของสมเด็จพระเทพรตั นราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เพื่อใหประชาชนมีความสามารถ ในระดับอานคลอง เขาใจความ คดิ วิเคราะหพ ื้นฐาน และสามารถรบั รูขอมูลขาวสารท่ีถูกตองและทัน เหตุการณ รวมท้งั นําความรทู ่ีไดร ับไปใชประโยชนในการปฏบิ ัตจิ รงิ กกกกกก 5. ศนู ยฝก อาชีพชุมชน สู “วิสาหกจิ ชมุ ชน : ชุมชนพง่ึ ตนเอง ทาํ ได ขายเปน ” 5.1 สงเสริมการจัดการศึกษาอาชีพท่ีสอดคลองกับศักยภาพของชุมชน และความ ตองการของตลาด รวมทั้งสรางเครือขายการรวมกลุมในลักษณะวิสาหกิจชุมชน สรางรายไดใหกับ ชมุ ชน ใหช มุ ชนพึง่ พาตนเองได 5.2 สงเสริมการใชเทคโนโลยีในการสรางมูลคาเพิ่มใหกับสินคา การทําชองทาง เผยแพรและจาํ หนา ยผลติ ภัณฑของวสิ าหกิจชมุ ชนใหเปนระบบครบวงจร กกกกก 6. จดั กระบวนการเรียนรตู ามแนวทางเกษตรธรรมชาติสูการพัฒนาอาชีพเกษตรกรรมอยาง ยง่ั ยนื 6.1 พัฒนาบุคลากรและแกนนําเกษตรกรในการเผยแพรแ ละจัดกระบวนการเรยี นรู ตามแนวทางเกษตรธรรมชาติสูก ารพฒั นาอาชพี เกษตรกรรม 6.2 จัดตัง้ ศูนยการเรียนรูตนแบบระดบั ตาํ บลดา นเกษตรธรรมชาติสูการพัฒนาอาชีพ เกษตรกรรม เพ่อื ถายทอดความรูดา นเกษตรธรรมชาตสิ ูการพฒั นาอาชพี เกษตรกรรมใหก บั ชุมชน 6.3 สงเสริมใหมีการบูรณาการระหวาง ศฝช. และ กศน.อําเภอ ในการจัด กระบวนการเรียนรตู ามแนวทางเกษตรธรรมชาตสิ กู ารพัฒนาอาชีพเกษตรกรรมใหกับประชาชน 4. ยทุ ธศาสตรด านการสรา งโอกาสและความเสมอภาคทางการศกึ ษา กกกกกก 4.1. สงเสริมการนําระบบคูปองการศึกษามาใชเพ่ือสรางโอกาสในการเขาถึงบรกิ ารการศึกษา นอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศัย ท่ีสอดคลองกับความตองการของประชาชนผูรบั บริการ กกกกก 4.2. สรางกระบวนการเรียนรูในรูปแบบ E-learning ท่ีใชระบบเทคโนโลยีเขามาบริหาร จัดการเรียนรู เพื่อเปนการสรางและขยายโอกาสในการเรียนรูใหกับกลุมเปาหมายไดสะดวก รวดเร็ว ตรงตามความตอ งการของประชาชนผรู บั บริการ
กกกกกก 4.3. เพิม่ อัตราการรหู นังสือและยกระดับการรูหนังสือของประชาชน 1) เรงจัดการศึกษาเพ่ือเพ่ิมอัตราการรูหนังสือ และคงสภาพการรูหนังสือ ให ประชาชนสามารถอานออก เขียนได และคิดเลขเปน โดยเฉพาะประชาชนในเขตพัฒนาพิเศษเฉพาะ กิจจังหวัดชายแดนภาคใตและพ้ืนท่ีหางไกลโดยมีการวัดระดับการรูหนังสือการใชส่ือ กระบวนการ และกิจกรรมพัฒนาทักษะในรูปแบบตางๆ ที่เหมาะสม และสอดคลองกับสภาพพ้ืนที่และ กลุมเปาหมายใหประชาชนสามารถฟง พูด อาน และเขียนภาษาไทย เพ่ือประโยชนในการใช ชวี ติ ประจาํ วันได 2) ยกระดับการรูหนังสือของประชาชน โดยจัดกิจกรรมพัฒนาทักษะการรูหนังสือ ในรูปแบบตางๆ รวมท้ังทักษะดานเทคโนโลยีดิจิทัล เพ่ือเปนเคร่ืองมือในการเรียนรูตลอดชีวิตของ ประชาชน กกกกก 4.4 ยกระดับการศึกษาใหกับกลุมเปาหมายทหารกองประจําการ ใหจบการศึกษานอก ระบบระดับการศึกษาขัน้ พื้นฐาน สามารถนําความรูที่ไดร บั ไปพัฒนาตนเองไดอยางตอเน่ือง กกกก 4.5 พลกิ โฉม กศน. ตาํ บล สู “กศน.ตาํ บล 4 G” 1) พัฒนาครู กศน. และบุคลากรท่ีเก่ียวของกับการจัดกิจกรรมการศึกษาและการ เรียนรู : Good Teacherใหเปนตัวกลางในการเชื่อมโยงความรูกับผูรับบริการ มีความเปน“ครูมือ อาชีพ” มีจิตบริการ มีความรอบรูและทันตอการเปลี่ยนแปลงของสังคม เปนผูจัดกิจกรรมการเรียนรู และบริหารจัดการความรูทีด่ ี รวมทั้งเปน ผปู ฏิบตั ิงานอยางมีความสุข 2) พัฒนา กศน.ตําบล ใหมีบรรยากาศและสภาพแวดลอมเอ้ือตอการเรียนรูอยาง ตอเนื่อง : Good Place Best Check-Inมีความพรอมในการใหบริการการศึกษาและการเรียนรู มีสิ่ง อํานวยความสะดวก เปนแหลงขอมูลสาธารณะที่งายตอการเขาถึง และสะดวกตอการเรียนรูตลอด ชีวิตอยางสรางสรรค ดึงดูดความสนใจ และมคี วามปลอดภยั สําหรับผรู ับบริการ 3) สงเสริมการจัดกิจกรรมการเรียนรูภายใน กศน.ตําบล : Good Activitiesใหมีความ หลากหลาย นาสนใจ ตอบสนองความตอ งการของชุมชน เพื่อพัฒนาศกั ยภาพการเรียนรูของประชาชน รวมทงั้ เปดโอกาสใหชุมชนเขามาจัดกิจกรรมเพ่อื เชอื่ มโยงความสมั พันธข องคนในชมุ ชน 4) เสริมสรางความรวมมือกับภาคีเครือขายท้ังภาครัฐ ภาคเอกชน องคกรปกครอง สวนทองถ่ิน และการมีสวนรวมของชุมชน : Good Partnershipเพื่อสรางความรู ความเขาใจ และ ความรวมมือในการสงเสริม สนับสนุน และจัดการศึกษาและการเรียนรูใหกับประชาชนอยางมี คณุ ภาพ 4.6 ประสานความรวมมือ หนวยงาน องคกร หรือภาคสวนตางๆท่ีมีแหลงเรียนรูอื่นๆ เชน พิพิธภัณฑ ศูนยเ รยี นรู แหลงโบราณคดี หองสมุด เพื่อสงเสรมิ การจัดการศึกษาตามอธั ยาศัยให มีรปู แบบท่หี ลากหลาย และตอบสนองความตอ งการของประชาชน 5. ยุทธศาสตรดานสง เสริมและจัดการศกึ ษาเพ่ือเสริมสรา งคุณภาพชวี ิตที่เปน มติ รกบั สิ่งแวดลอ ม กกก 5.1. สง เสรมิ ใหม ีการใหความรกู ับประชาชนเกี่ยวกับการปอ งกนั ผลกระทบและปรบั ตวั ตอ การ เปลย่ี นแปลงสภาพภมู อิ ากาศและภัยพบิ ตั ธิ รรมชาติ
กกกกก 5.2. สรางความตระหนักถึงความสําคัญของการสรางสังคมสีเขียว การกําจัดขยะและ มลพิษในเขตชมุ ชน กกกกกก 5.3. สงเสริมใหห นวยงานและสถานศึกษาใชพ ลังงานท่ีเปนมิตรกบั ส่ิงแวดลอมรวมทั้งลดการใช ทรัพยากรที่สง ผลกระทบตอสิ่งแวดลอ ม 6. ยุทธศาสตรดานการพัฒนาประสิทธภิ าพระบบบริหารจดั การ กกก 6.1 พัฒนาระบบฐานขอมูลสารสนเทศดา นการศกึ ษาเพื่อการบรหิ ารจัดการอยา งเปนระบบ และเช่อื มโยงกับระบบฐานขอมลู กลางของกระทรวงศกึ ษาธิการ 6.2 สงเสริมการใชระบบสํานักงานอิเล็กทรอนิกส (E-office) ในการบริหารจัดการ เชน ระบบการลา ระบบสารบรรณอิเล็กทรอนิกส ระบบการขอใชรถราชการ ระบบการขอใชหองสมุด เปนตน 6.3 พัฒนาระบบเทคโนโลยีสารสนเทศ เพื่อชวยในการบริหารจัดการอยางเต็มรูปแบบ ท้ังระบบการจัดทําแผนปฎิบัติการ และระบบการรายงานผลการดําเนินงานประจําป รวมท้ังระบบ การประกนั คุณภาพของสถานศกึ ษา 6.4 สงเสริมการพัฒนาบุคลกรทุกระดับใหมีความรูและทักษะตามมาตรฐานตําแหนง ให ตรงกบั สายงานหรือความชํานาญ ภารกิจตอเน่อื ง 1. ดานการจดั การศึกษาและการเรียนรู 1.1 การศึกษานอกระบบระดบั การศึกษาข้นั พ้ืนฐาน 1) สนับสนุนการจดั การศึกษานอกระบบต้ังแตปฐมวัยจนจบการศึกษาข้ันพื้นฐาน โดยดําเนินการใหผูเรียนไดรับการสนับสนุนคาจัดซื้อตําราเรียน คาจัดกิจกรรมพัฒนาคุณภาพผูเรียน และ คา เลา เรยี นอยางท่ัวถึงและเพียงพอเพื่อเพ่ิมโอกาสในการรับการศึกษาทม่ี คี ุณภาพโดยไมเสียคาใชจ าย 2) จัดการศึกษานอกระบบระดับการศึกษาข้ันพื้นฐานใหกับกลุมเปาหมายผูดอย พลาด และขาดโอกาสทางการศึกษา ท้ังระบบการใหบริการ ระบบการเรียนการสอน ระบบการวัดและ ประเมินผลการเรียน ผานการเรียนแบบเรียนรูดวยตนเอง การพบกลุม การเรียนแบบชั้นเรียน และการจัด การศึกษาทางไกล 3) จดั ใหม กี ารประเมินเพอ่ื เทยี บระดับการศึกษา และการเทยี บโอนความรแู ละ ประสบการณทม่ี คี วามโปรง ใส ยุติธรรม ตรวจสอบได มมี าตรฐานตามท่กี ําหนด และสามารถตอบสนองความ ตอ งการของกลมุ เปา หมายไดอ ยางมปี ระสทิ ธภิ าพ 4) จัดใหกิจกรรมพัฒนาคุณภาพผูเรียน ท่ีมีคุณภาพท่ีผูเรียนตองเรียนรู และเขา รวมปฎิบัติกิจกรรมเพื่อเปนสวนหนึ่งของการจบหลักสูตร อาทิ กิจกรรมเสริมสรางความสามัคคี กิจกรรม ท่ีเก่ียวกับการปองกันและแกไขปญหายาเสพติด การบําเพ็ญสาธารณประโยชนอยางตอเน่ือง การ สงเสริมการปกครองในระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริยทรงเปนประมุข กิจกรรมลูกเสือ เนตร นารี และยุวกาชาด กิจกรรมจิตอาสาและการจัดต้ังชมรม/ชุมนุม พรอมทั้งเปดโอกาสใหผูเรียนนํา กิจกรรมการบาํ เพ็ญประโยชนอ่นื ๆนอกหลักสูตรมาใชเพิ่มชั่วกจิ กรรมใหผูเรียนจบตามหลักสตู รได
1.2 การสง เสรมิ การรูหนงั สือ 1) พัฒนาระบบฐานขอ มูลผูไ มรูหนงั สือ โดยเฉพาะในเขตพัฒนาพิเศษจงั หวดั ชายแดนใต ใหมคี วามครบถวน ถกู ตอง ทนั สมัยและเปนระบบเดยี วกนั ท้งั สวนกลางและพ้ืนท่ี 2) พฒั นาหลกั สูตร สื่อ แบบเรียนเครือ่ งมือวดั ผลและเครือ่ งมือการดาํ เนนิ งานการ สง เสรมิ การรหู นงั สอื ทีส่ อดคลองกบั สภาพแตละกลมุ เปาหมาย 3) พฒั นาครู กศน.และภาคเี ครอื ขา ยรวมจัด ใหม คี วามรู ความสามารถ และทักษะ กระบวนการเรียนรูใหกับผไู มรหู นงั สืออยางมปี ระสิทธิภาพ และอาจจดั ใหมีอาสาสมคั รการรูหนงั สือใน พื้นทที่ ่ีมีความตองการจาเปนเปนพิเศษ 4) สงเสรมิ สนับสนุนใหสถานศึกษาจดั กจิ กรรมสงเสรมิ การรูหนังสือ การคงสภาพ การรูหนงั สือการพฒั นาทักษะการรูห นงั สือใหกบั ประชาชนเพ่ือเปน เคร่อื งมอื ในการศึกษาและเรียนรู อยา งตอเนอื่ งตลอดชวี ิตของประชาชน 1.3 การศกึ ษาตอเนอ่ื ง 1) จัดการศึกษาอาชีพเพื่อการมงี านทาอยางยั่งยนื โดยใหค วามสาํ คัญกบั การจดั การศกึ ษาอาชพี เพ่อื การมีงานทา และอาชพี ทสี่ อดคลองกบั ศักยภาพของผเู รยี นและศักยภาพของแต ละพื้นท่ี 2) จัดการศึกษาเพ่ือพัฒนาทักษะชวี ติ ใหกบั ทกุ กลุมเปาหมาย โดยเฉพาะคนพิการ ผูสูงอายุทส่ี อดคลอ งกับความตอ งการจาเปนของแตละคนบุคคล และมุงเนน ใหท ุกกลมุ เปาหมายมี ทักษะการดารงชวี ิตตลอดจนสามารถประกอบอาชีพพ่งึ พาตนเองได มีความรูความสามารถในการ บริหารจดั การชีวิตของตนเองใหอ ยูใ นสงั คมไดอยา งมคี วามสขุ มคี ุณธรรมจรยิ ธรรม รวมท้งั สามารถใช เวลาวา งใหเปน ประโยชนต อตนเอง ครอบครวั และชุมชน โดยจัดกจิ กรรมการศึกษาในรูปแบบตาง ๆ อาทิ คายพฒั นาทักษะชีวิต การจัดตัง้ ชมรม/ชมุ นุม การสงเสรมิ ความสามารถพิเศษตา ง ๆ 3) จัดการศึกษาเพื่อพฒั นาสังคมและชุมชน โดยใชห ลกั สูตรและการจดั กระบวนการเรยี นรูแบบบูรณาการในรูปแบบของการฝก อบรม การเรยี นทางไกล การประชมุ สัมมนา การจดั เวทแี ลกเปล่ียนเรยี นรู การจัดกิจกรรมจิตอาสา การสรา งชมุ ชนนกั ปฏิบัติ และรูปแบบอน่ื ๆ ที่ เหมาะสมกบั กลุม เปาหมาย และบรบิ ทของชมุ ชนแตละพืน้ ที่ โดยเนน การสรางจิตสานึกความเปน ประชาธปิ ไตย ความเปน พลเมอื งดี การสงเสริมคุณธรรมและจริยธรรมในชุมชน การบาเพ็ญประโยชน การขบั เคลื่อนการเปน สมาชิกประชาคมอาเซียน การบรหิ ารจดั การนาการรบั มอื กบั สาธารณภัย การ เพม่ิ ประสทิ ธภิ าพการบริหารจดั การขยะมูลฝอยของชุมชน การอนุรักษพลงั งาน การอนุรักษ ทรัพยากรธรรมชาติและสง่ิ แวดลอม 1.4 การศกึ ษาตามอธั ยาศัย 1) สง เสรมิ ใหมีการพฒั นาแหลงการเรียนรใู นระดับตาํ บล เพอื่ การถายทอดองค ความรู และจดั กิจกรรมเพือ่ เผยแพรอ งคความรใู นชุมชนไดอยางทว่ั ถึง 2) จดั กจิ กรรมสง เสรมิ การเรียนรเู พื่อปลูกฝงนสิ ยั รกั การอา น และพฒั นา ความสามารถในการอานและศกั ยภาพการเรยี นรูของประชาชนทุกกลุมเปาหมาย
3) สง เสรมิ ใหมกี ารสรางบรรยากาศ และสิ่งแวดลอ มที่เอื้อตอ การอานใหเ กดิ ขนึ้ ใน สังคมไทยโดยสนบั สนุนการพัฒนาแหลงการเรียนรใู หเ กิดขึ้นอยางกวางขวางและทัว่ ถงึ เชน พัฒนา หอ งสมดุ ประชาชนทกุ แหงใหเ ปน แหลงเรียนรูตลอดชวี ิตของชุมชน สงเสรมิ และสนบั สนนุ อาสาสมัคร สงเสรมิ การอา น การสรา งเครือขา ยสง เสริมการอาน จัดหนวยบรกิ ารเคล่อื นท่ีพรอมอุปกรณเ พื่อ สง เสรมิ การอา นและการเรียนรูท่ีหลากหลายออกใหบ ริการประชาชนในพ้นื ท่ตี าง ๆ อยางทัว่ ถงึ สมาํ่ เสมอ รวมทงั้ เสริมสรา งความพรอมในดา นส่ืออุปกรณเพ่อื สนบั สนุนการอา น และการจดั กจิ กรรม เพื่อสง เสริมการอา นอยา งหลากหลาย 4) จัดสรา งและพฒั นาศนู ยวิทยาศาสตรเ พ่ือการศึกษา ใหเปน แหลงเรียนรู วทิ ยาศาสตรต ลอดชีวิตของประชาชนและเปน แหลง ทองเที่ยวประจาํ ทอ งถนิ่ โดยจดั สรา งและพฒั นา นทิ รรศการ พัฒนาส่อื ทสี่ รา งแรงบนั ดาลใจสงู และจัดกจิ กรรมการศึกษาที่เนนการเสริมสรางความรู สอดแทรกวิธีการคดิ แบบวิทยาศาสตรการฝก ทกั ษะกระบวนการทางวิทยาศาสตรและปลกู ฝง เจตคติ ทางวิทยาศาสตร โดยบูรณาการความรูด า นวทิ ยาศาสตร ควบคูก ับเทคโนโลยี วศิ วกรรมศาสตรและ คณิตศาสตร อยา งสอดคลอ งกบั หลกั ปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพยี ง บริบทของของชุมชน ประเทศ รวมทั้งการเปล่ยี นแปลงระดับภมู ภิ าคและระดบั โลก เพ่ือใหประชาชนมคี วามรู มีความสามารถในการ คิดเชิงวิเคราะห มีทักษะทจ่ี าเปน ในโลกศตวรรษที่ 21 มีความสามารถในการปรับตวั รองรบั การ ผลกระทบจากการเปลย่ี นแปลงในอนาคตไดอยา งมปี ระสิทธิภาพ และสามารถนาํ ความรูและทกั ษะไป ประยุกตใชในการดาํ เนนิ ชีวติ การพฒั นาอาชีพ การรักษาส่งิ แวดลอม การบรรเทาและปองกนั ภยั พบิ ัติ ทางธรรมชาติ 2. ดานหลกั สตู ร สื่อ รปู แบบการจดั กระบวนการเรยี นรู การวดั และประเมินผล งานบรกิ ารทาง วชิ าการ และการประกนั คณุ ภาพการศกึ ษา 2.1 สงเสรมิ การพัฒนาหลกั สตู ร รูปแบบการจัดกระบวนการเรยี นรแู ละกิจกรรมเพ่ือ สงเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศัยท่ีหลากหลาย ทนั สมัย รวมทั้งหลักสูตร ทอ งถ่ินท่ีสอดคลอ งกบั สภาพบรบิ ทของพ้นื ท่ี และความตอ งการของกลุมเปาหมายและชุมชน 2.2 สงเสริมการพัฒนาส่อื แบบเรยี น สอ่ื อเิ ลก็ ทรอนกิ สแ ละส่อื อ่นื ๆ ทีเ่ อ้ือตอการเรยี นรู ของผเู รียนกลุมเปาหมายทว่ั ไปและกลุมเปาหมายพิเศษ 2.3 พัฒนารปู แบบการจดั การศกึ ษาทางไกลใหมีความทันสมัยดว ยระบบหองเรยี นและ การควบคมุ การสอบออนไลน 2.4 พัฒนาระบบการประเมินเพื่อเทียบระดับการศกึ ษา และการเทียบโอนความรูและ ประสบการณใหมีคุณภาพ มาตรฐาน และสามารถตอบสนองความตองการของกลมุ เปาหมายไดอยาง มปี ระสิทธภิ าพ 2.5 พัฒนาระบบการวัดและประเมินผลการศึกษานอกระบบทุกหลกั สูตร โดยเฉพาะ หลักสตู รในระดบั การศึกษาข้ันพน้ื ฐานใหไดมาตรฐาน โดยการนาแบบทดสอบกลาง และระบบการ สอบอิเลก็ ทรอนิกส (e-Exam) มาใชอ ยา งมีประสิทธิภาพ
2.6 สงเสรมิ และสนับสนุนการศกึ ษาวจิ ัย พัฒนาหลักสตู ร รปู แบบการจดั กระบวนการ เรียนรู การวดั และประเมินผล และเผยแพรร ปู แบบการจดั สง เสรมิ และสนับสนุนการจดั การศึกษา นอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศัย เพื่อใหมีการนาไปสูการปฏบิ ัติอยางกวางขวางและมีการพัฒนา ใหเหมาะสมกบั บรบิ ทอยางตอเนื่อง 2.7 พัฒนาระบบประกันคุณภาพภายในสถานศึกษาใหไดม าตรฐาน เพอ่ื พรอมรับการ ประเมินคุณภาพภายนอก โดยพฒั นาบุคลากรใหม ีความรู ความเขา ใจ ตระหนกั ถึงความสําคญั ของ ระบบการประกนั คณุ ภาพ และสามารถดําเนินการประกนั คุณภาพภายในของสถานศึกษาไดอยาง ตอ เนอื่ งโดยใชก ารประเมนิ ภายในดวยตนเอง และจดั ใหม ีระบบสถานศึกษาพ่เี ลย้ี งเขาไปสนับสนนุ อยางใกลช ดิ สาํ หรับสถานศกึ ษาท่ียงั ไมไดเ ขารบั การประเมินคุณภาพภายนอก ใหพัฒนาคุณภาพการ จัดการศึกษาใหไดคุณภาพตามมาตรฐานท่ีกาํ หนด 3. ดา นเทคโนโลยเี พ่ือการศึกษา 3.1 ผลิตและพัฒนารายการวิทยุและรายการโทรทัศนเ พือ่ การศกึ ษาใหเช่ือมโยงและ ตอบสนองตอ การจดั กจิ กรรมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศัยของสถานศึกษาเพ่ือ กระจายโอกาสทางการศึกษาสาํ หรบั กลุมเปาหมายตา งๆ ใหมที างเลอื กในการเรยี นรูท่ีหลากหลายและ มคี ุณภาพ สามารถพฒั นาตนเองใหร เู ทาทันสอ่ื และเทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการสื่อสาร เชน รายการ พัฒนาอาชีพเพื่อการมงี านทา รายการติวเขมเติมเตม็ ความรู ฯลฯ เผยแพรทางสถานีวทิ ยุศึกษา สถานี วิทยโุ ทรทัศนเพื่อการศึกษา กระทรวงศึกษาธกิ าร (ETV)และทางอนิ เทอรเนต็ 3.2 พัฒนาชองทางการเผยแพรการจัดการศกึ ษานอกระบบและการศึกษาตาม อัธยาศยั ผา นระบบเทคโนโลยสี ารสนเทศและการส่ือสารแบบออนไลน เพ่ือสงเสรมิ ใหค รู กศน. นําเทคโนโลยสี ารสนเทศและการส่อื สารมาใชใ นการสรา งกระบวนการเรยี นรดู ว ยตนเอง (Do It Yourself : DIY) 3.3 พัฒนาสถานวี ิทยุศึกษา และสถานโี ทรทศั นเพอื่ การศกึ ษาเพ่ือเพิม่ ประสทิ ธิภาพการ ผลติ และการออกอากาศใหกลมุ เปาหมายสามารถใชเ ปน ชองทางการเรียนรทู ี่มคี ุณภาพไดอยา ง ตอเนอ่ื งตลอดชีวติ โดยขยายเครือขา ยการรบั ฟงใหสามารถรับฟง ไดทกุ ที่ ทกุ เวลา ครอบคลุมพนื้ ที่ท่ัว ประเทศ และเพม่ิ ชอ งทางใหสามารถรบั ชมรายการโทรทศั นไดท ้งั ระบบ Ku - Band , C - Band และ ทางอนิ เทอรเน็ต พรอ มท่จี ะรองรบั การพฒั นาเปน สถานวี ทิ ยโุ ทรทัศนเ พื่อการศกึ ษาสาธารณะ (Free ETV) 3.4 พัฒนาระบบการใหบริการส่ือเทคโนโลยเี พื่อการศึกษาใหไดหลายชอ งทางทง้ั ทาง อนิ เทอรเน็ตและรปู แบบอนื่ ๆ เชน Application บนโทรศัพทเ คล่ือนที่ และ Tablet, DVD, CD, VCD และ MP3 เปน ตน เพื่อใหก ลมุ เปาหมายสามารถเลือกใชบ รกิ ารเพ่ือเขา ถึงโอกาสทางการศึกษา และการเรียนรูไดต ามความตองการ 3.5 สํารวจ วิจัย ติดตามประเมินผลดา นสื่อเทคโนโลยีเพ่ือการศึกษาอยา งตอ เนอ่ื ง และ นาํ ผลมาใชในการพฒั นางานใหม คี วามถูกตอ ง ทนั สมัยและสามารถสง เสรมิ การศึกษาและการเรียนรู ตลอดชวี ติ ของประชาชนไดอยา งแทจริง
4. ดานโครงการอนั เนื่องมาจากพระราชดาํ ริ หรอื โครงการอันเกย่ี วเนอ่ื งจากราชวงศ 4.1 สงเสริมและสนับสนุนการดําเนินงานโครงการอันเนอ่ื งมาจากพระราชดาํ ริ หรือ โครงการอันเกย่ี วเน่อื งจากราชวงศ 4.2 จดั ทาํ ฐานขอมูลโครงการและกจิ กรรมของ กศน. ที่สนองงานโครงการอนั เน่ืองมาจากพระราชดําริ หรือโครงการอันเก่ียวเนอื่ งจากราชวงศ ท่สี ามารถนาไปใชใ นการวางแผน การตดิ ตามประเมินผลและการพัฒนางานไดอ ยา งมีประสิทธิภาพ 4.3 สงเสรมิ การสรา งเครอื ขายการดาํ เนนิ งานเพือ่ สนับสนนุ โครงการอันเน่ืองมาจาก พระราชดําริเพ่ือใหเ กดิ ความเขมแข็งในการจัดการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศยั 4.4 พัฒนาศูนยการเรยี นชมุ ชนชาวไทยภูเขา “แมฟา หลวง” ใหม ีความพรอ มในการจัด การศึกษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศัยตามบทบาทหนา ทที่ ่ีกาํ หนดไวอยางมีประสิทธิภาพ 4.5 จดั และสงเสรมิ การศกึ ษาตลอดชีวติ ใหสอดคลอ งกับวิถชี ีวติ ของประชาชนบนพื้นท่ี สูงถ่นิ ทุรกนั ดาร และพื้นทช่ี ายขอบ 5. ดา นการศึกษาในจงั หวัดชายแดนภาคใต พน้ื ที่เขตเศรษฐกจิ พิเศษ และพื้นที่บริเวณชายแดน 5.1 พัฒนาการจัดการศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศัยในจังหวัดชายแดน ภาคใต 1) จัดและพัฒนาหลกั สตู ร และกจิ กรรมสง เสริมการศกึ ษาและการเรียนรูท่ี ตอบสนองปญหาและความตองการของกลมุ เปาหมายรวมท้งั อตั ลักษณและความเปนพหุวฒั นธรรม ของพนื้ ท่ี 2) พัฒนาคุณภาพการศึกษานอกระบบระดับการศึกษาขนั้ พนื้ ฐานอยางเขมขนและ ตอเน่อื ง เพื่อใหผ ูเรยี นสามารถนําความรูท ี่ไดรับไปใชป ระโยชนไ ดจ รงิ 3) ใหหนว ยงานและสถานศกึ ษาจัดใหมมี าตรการดูแลรกั ษาความปลอดภยั แก บคุ ลากรและ นักศึกษา กศน. ตลอดจนผมู าใชบริการอยางทวั่ ถงึ 5.2 พัฒนาการจดั การศึกษาแบบบรู ณาการในเขตพัฒนาเศรษฐกจิ พิเศษ 1) ประสานความรว มมอื กบั หนว ยงานทเี่ กย่ี วของในการจัดทาแผนการศึกษาตาม ยุทธศาสตรแ ละบรบิ ทของแตละจงั หวดั ในเขตพัฒนาเศรษฐกจิ พิเศษ 2) จดั ทาํ หลกั สูตรการศึกษาตามบรบิ ทของพน้ื ที่ โดยเนนสาขาท่ีเปน ความตอ งการ ของตลาด ใหเกิดการพฒั นาอาชพี ไดต รงตามความตองการของพ้ืนที่ 5.3 จัดการศึกษาเพ่ือความมนั่ คงชายแดนของศนู ยฝกและพัฒนาอาชีพราษฎรไทย บริเวณชายแดน (ศฝช.) 1) พัฒนาศูนยฝก และพัฒนาอาชีพราษฎรไทยบริเวณชายแดน ใหเปน ศูนยฝก อาชพี ชมุ ชนตนแบบดานเกษตรกรรม เปน ศนู ยส าธิตการประกอบอาชีพ ศูนยการเรียนรตู น แบบการ จดั กิจกรรมตามแนวพระราชดํารปิ รชั ญาเศรษฐกิจพอเพยี ง สาํ หรับประชาชนตามแนวชายแดนดว ย วิธีการเรยี นรทู หี่ ลากหลาย
2) มุงจัดและพัฒนาการศึกษาอาชพี โดยใชว ิธีการหลากหลาย ใชร ูปแบบเชิงรกุ เพื่อ การเขาถงึ กลุมเปาหมาย เชน การจัดมหกรรมอาชีพ การประสานความรวมมือกับเครือขาย การจัด อบรมแกนนาดานอาชีพท่ีเนน เรอื่ งเกษตรธรรมชาติท่สี อดคลองกับบรบิ ทของชมุ ชนชายแดน ใหแก ประชาชนตามแนวชายแดน 6. ดานบุคลากร ระบบการบริหารจัดการ และการมสี ว นรวมของทกุ ภาคสว น 6.1 การพัฒนาบคุ ลากร 1) พัฒนาบุคลากรทุกระดบั ทุกประเภทใหม สี มรรถนะสงู ขึน้ อยางตอเน่ือง ทั้งกอน และระหวา งการดารงตําแหนงเพื่อใหม ีเจตคตทิ ดี่ ใี นการปฏิบัติงาน สามารถปฏบิ ตั งิ านและบรหิ าร จัดการการดาํ เนนิ งานของหนวยงานและสถานศึกษาไดอยา งมีประสิทธภิ าพ รวมทั้งสงเสริมให บุคลากรในสงั กดั พฒั นาตนเองเพอ่ื เล่อื นตําแหนงหรือเลื่อนวิทยฐานะโดยเนน การประเมินวิทยฐานะ เชงิ ประจกั ษ 2) พัฒนาศึกษานเิ ทศก กศน. ใหม สี มรรถนะท่ีจาเปนครบถวน มีความเปนมืออาชพี สามารถปฏบิ ตั ิการนิเทศไดอ ยางมศี ักยภาพ เพื่อรว มยกระดับคณุ ภาพการจดั การศกึ ษานอกระบบและ การศึกษาตามอัธยาศัยในสถานศกึ ษา กศน. 3) พัฒนาหัวหนา กศน. ตําบล/แขวง ใหมสี มรรถนะสงู ขึน้ ในการบริหารจดั การ กศน. ตําบล/แขวงและการปฏบิ ตั งิ านตามบทบาทภารกิจอยา งมีประสิทธภิ าพ โดยเนน การเปน นกั จัดการความรแู ละผูอานวยความสะดวกในการเรยี นรเู พ่ือใหผเู รียนเกิดการเรียนรทู ี่มปี ระสิทธภิ าพ อยางแทจ ริง 4) พฒั นาครู กศน. และผูท่เี กีย่ วของใหส ามารถจดั รปู แบบการเรียนรไู ดอยางมี คุณภาพ โดยสงเสรมิ ใหม ีความรูความสามารถในการจดั ทาแผนการสอน การจดั กระบวนการเรยี นรู การวัดและประเมนิ ผลและการวิจัยเบอื้ งตน 5) พฒั นาศักยภาพบุคลากร ท่ีรบั ผิดชอบการบริการการศึกษาและการเรียนรู ใหมี ความรูความสามารถและมคี วามเปน มืออาชีพในการจัดบรกิ ารสงเสริมการเรยี นรูตลอดชีวิตของ ประชาชน 6) สง เสรมิ และพฒั นาศักยภาพคณะกรรมการ กศน. ตําบล/แขวง เพอื่ การมสี วน รวมในการบรหิ ารการดําเนนิ งานตามบทบาทภารกิจของ กศน. ตําบล/แขวง อยางมีประสทิ ธภิ าพ 7) พัฒนาอาสาสมคั ร กศน. ใหสามารถทาหนาที่เปน ผูจัด สง เสริมและสนบั สนนุ การจัดการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศัยไดอยา งมปี ระสิทธิภาพ 8) พัฒนาสมรรถนะและเสริมสรางสมั พันธระหวา งบุคลากร รวมทง้ั ภาคเี ครอื ขา ย ทัง้ ในและตางประเทศในทกุ ระดับ โดยจัดใหมีกจิ กรรมการพฒั นาสมรรถนะ และเสรมิ สราง ความสัมพนั ธภาพและเพมิ่ ประสิทธภิ าพในการทํางานรวมกันในรปู แบบที่หลากหลายอยา งตอเน่ือง 6.2 การพัฒนาโครงสรา งพนื้ ฐานและอัตรากาํ ลงั 1) จดั ทาํ แผนการพัฒนาโครงสรา งพื้นฐานและดําเนินการปรับปรงุ สถานท่ี และวัสดุ อุปกรณ ใหมคี วามพรอมในการจดั การศึกษาและการเรียนรู
2) บรหิ ารอตั รากําลังทม่ี ีอยูทั้งในสวนทีเ่ ปนขาราชการ พนักงานราชการ และ ลกู จาง ใหเกิดประสทิ ธภิ าพสูงสุดในการปฏบิ ตั ิงาน 3) แสวงหาภาคเี ครอื ขายในทอ งถิ่นเพ่ือการมีสว นรว มในการดาํ เนนิ กจิ กรรม การศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศยั รวมท้งั ระดมทรพั ยากรเพอ่ื นามาใชในการปรบั ปรุง โครงสรา งพ้ืนฐาน ใหมีความพรอมสําหรบั ดําเนนิ กจิ กรรมสงเสริมการเรียนรูข องประชาชน 6.3 การพัฒนาระบบบริหารจัดการ 1) พฒั นาระบบฐานขอ มูลใหมีความครบถว น ถูกตอง ทันสมยั และเชอ่ื มโยงกันทั่ว ประเทศอยางเปนระบบเพ่อื ใหห นวยงานและสถานศึกษาในสังกดั สามารถนาไปใชเปน เครื่องมือสาํ คญั ในการบริหาร การวางแผนการปฏิบตั งิ าน การตดิ ตามประเมนิ ผล รวมท้ังจดั บรกิ ารการศึกษานอก ระบบและการศึกษาตามอธั ยาศัยอยา งมีประสิทธภิ าพ 2) เพ่มิ ประสทิ ธภิ าพการบริหารจดั การงบประมาณ โดยพัฒนาระบบการกากบั ควบคมุ และเรงรัดการเบิกจา ยงบประมาณใหเ ปนตามเปา หมายทก่ี ําหนดไว 3) พัฒนาระบบฐานขอ มลู รวมของนกั ศึกษา กศน. ใหมคี วามครบถว น ถูกตอ ง ทันสมัย และเชอื่ มโยงกนั ทว่ั ประเทศ สามารถสบื คนและสอบทานไดทนั ความตองการเพ่ือประโยชน ในการจัดการศึกษาใหกับผูเรยี นและการบรหิ ารจดั การอยางมปี ระสิทธภิ าพ 4) สงเสรมิ ใหม กี ารจัดการความรใู นหนวยงานและสถานศึกษาทุกระดับ รวมทัง้ การศึกษาวิจยั เพื่อสามารถนามาใชในการพฒั นาประสิทธิภาพการดาํ เนินงานท่สี อดคลองกับความ ตอ งการของประชาชนและชมุ ชนพรอ มท้ังพัฒนาขดี ความสามารถเชิงการแขงขนั ของหนวยงานและ สถานศกึ ษา 5) สรางความรว มมือของทุกภาคสวนท้ังในประเทศและตา งประเทศ ในการพฒั นา และสง เสริมการจดั การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศัย และการเรียนรูตลอดชีวติ 6.4 การกาํ กับ นเิ ทศ ตดิ ตาม ประเมนิ และรายงานผล 1) สรา งกลไกการกากบั นเิ ทศ ติดตาม ประเมนิ และรายงานผลการดําเนนิ งาน การศึกษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศัยใหเช่ือมโยงกบั หนวยงาน สถานศึกษา และภาคี เครอื ขายทงั้ ระบบ 2) ใหห นวยงานและสถานศกึ ษาท่เี ก่ียวของทุกระดับ พัฒนาระบบกลไกการกํากบั ติดตามและรายงานผลการนาํ นโยบายสูการปฏิบตั ิ ใหสามารถตอบสนองการดําเนนิ งานตามนโยบาย ในแตล ะเร่ืองไดอยา งมีประสิทธิภาพ 3) สงเสรมิ การใชเ ทคโนโลยีสารสนเทศและการสอื่ สาร และสื่ออน่ื ๆ ท่ีเหมาะสม เพื่อการกาํ กับ นเิ ทศ ตดิ ตาม ประเมินผล และรายงานผลอยางมีประสทิ ธภิ าพ 4) พฒั นากลไกการตดิ ตามประเมนิ ผลการปฏบิ ตั ิราชการตามคารบั รองการปฏิบตั ิ ราชการ ประจําปข องหนวยงาน สถานศึกษา เพื่อการรายงานผลตามตัวชว้ี ัดในคํารบั รองการปฏิบตั ิ ราชการประจาํ ป ของสํานกั งาน กศน. ใหดําเนินไปอยางมปี ระสิทธิภาพ เปน ไปตามเกณฑ วธิ ีการ และระยะเวลาทก่ี ําหนด
5) ใหม กี ารเช่ือมโยงระบบการนิเทศในทุกระดับ ทง้ั หนว ยงานภายในและภายนอก องคกร ตั้งแตส วนกลาง ภูมภิ าค กลุมจงั หวดั จงั หวัด อาํ เภอ/เขต และตําบล/แขวง เพอ่ื ความเปน เอกภาพในการใชข อมลู และการพัฒนางานการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย 2. แนวทาง/กลยุทธการดําเนนิ งานการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศยั ของ กศน.อําเภอเมืองชลบุรี ปรัชญา “คดิ เปน ทําเปน เนน ICT” วิสยั ทัศน “จดั การศึกษาตลอดชีวิต ผูกมิตรกบั เครือขา ย กระจายความรสู ชู มุ ชน ทกุ ท่ีทุกเวลาดวย ICT มอี าชพี และแขง ขนั ในประชาคมอาเซยี นอยางยง่ั ยืน\" อตั ลกั ษณ “กาวไปในยุคดจิ ทิ ัล” เอกลกั ษณ “องคกรออนไลน” พนั ธกิจ 1. จดั การศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศัยท่ีมีคุณภาพ เพ่ือยกระดบั การศึกษา พฒั นาทกั ษะการเรียนรูของประชาชนทุกกลุมเปาหมายใหเหมาะสมทุกชว งวยั และพรอมรบั การ เปล่ยี นแปลงบรบิ ททางสงั คม และสรางสงั คมแหงการเรยี นรูตลอดชวี ติ 2. สงเสรมิ สนบั สนนุ และประสานภาคีเครือขา ย ในการมีสวนรว มจดั การศึกษานอกระบบและ การศกึ ษาตามอัธยาศยั และการเรยี นรูตลอดชวี ิต รวมทัง้ การดาํ เนนิ กิจกรรมของศูนยก ารเรยี นและแหลง การเรยี นรอู ืน่ ในรูปแบบตางๆ 3. สง เสริมและพัฒนาการนาํ เทคโนโลยที างการศึกษา และเทคโนโลยีดจิ ทิ ลั มาใชใหเ กิด ประสทิ ธิภาพในการจดั การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศยั ใหกบั ประชาชนอยางท่ัวถึง 4. พัฒนาหลกั สูตร รูปแบบการจดั กจิ กรรมการเรยี นรู สอ่ื และนวตั กรรม การวดั และประเมินผล
ในทกุ รปู แบบใหส อดคลอ งกบั บรบิ ทในปจจุบนั 5. พัฒนาบุคลากรและระบบการบรหิ ารจดั การใหมีประสิทธิภาพ เพ่อื มุงจดั การศกึ ษาและ การเรยี นรทู มี่ ีคุณภาพ โดยยดึ หลักธรรมาภบิ าล เปา ประสงค กกกกกกก1. ประชาชนผูดอย พลาด และขาดโอกาสทางการศึกษา รวมท้ังประชาชนทัว่ ไปไดร ับ โอกาสทางการศึกษาในรูปแบบการศกึ ษานอกระบบระดับการศกึ ษาข้ันพน้ื ฐาน การศึกษาตอเนื่อง และการศึกษาตามอธั ยาศยั ท่ีมคี ุณภาพ อยางเทา เทียมและทั่วถงึ เปน ไปตามสภาพ ปญ หา และความ ตองการของแตละกลมุ เปาหมาย กกกกกกก2. ประชาชนไดรบั การยกระดับการศกึ ษา สรางเสริมและปลูกฝงคณุ ธรรม จรยิ ธรรม และ ความเปน พลเมืองอนั นําไปสูการยกระดับคณุ ภาพชีวิตและเสริมสรางความเขมแข็งใหชมุ ชน เพือ่ พฒั นาไปสคู วามมั่นคงและยง่ั ยืนทางดานเศรษฐกิจ สังคม วัฒนธรรม ประวตั ศิ าสตร และส่งิ แวดลอม กกกกกกก3. ประชาชนไดรบั โอกาสในการเรยี นรูและมีเจตคตทิ างวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยีที่ เหมาะสมสามารถคิด วเิ คราะห และประยกุ ตใ ชในชวี ติ ประจาํ วนั รวมทั้งแกปญ หาและพัฒนาคณุ ภาพ ชีวิตไดอ ยา งสรางสรรค กกกกกกก4. ประชาชนไดร บั การสรางและสง เสรมิ ใหม นี ิสัยรกั การอา นเพื่อการแสวงหาความรดู วย ตนเอง กกกกกกก5. ชุมชนและภาคีเครือขา ยทกุ ภาคสว น รว มจดั สงเสริม และสนบั สนนุ การดาํ เนนิ งาน การศึกษา นอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศัย รวมทั้งการขับเคลื่อนกิจกรรมการเรยี นรขู องชุมชน กกกกกกก6. กศน.อาํ เภอเมืองชลบรุ ี ตองพัฒนา เทคโนโลยที างการศกึ ษา เทคโนโลยดี จิ ทิ ัล มาใชใ น การยกระดบั คุณภาพในการจัดการเรียนรูและเพมิ่ โอกาสการเรียนรใู หกบั ประชาชน กกกกกกก7. กศน.อาํ เภอเมืองชลบุรี ตอ งพฒั นาส่ือและการจัดกระบวนการเรียนรเู พ่ือแกป ญหาและ พฒั นาคุณภาพชวี ติ ทีต่ อบสนองกบั การเปล่ยี นแปลงบริบทดานเศรษฐกจิ สังคม การเมอื ง วัฒนธรรม
ประวตั ิศาสตร และสง่ิ แวดลอม รวมทั้งตามความตองการของประชาชน และชมุ ชนในรปู แบบท่ี หลากหลาย กกกกกกก8. บคุ ลากร กศน.อําเภอเมอื งชลบุรี ตอ งไดร บั การพฒั นาเพ่ือเพม่ิ สมรรถนะในการ ปฏบิ ัติงานการศึกษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศยั อยางมีประสิทธิภาพ กกกกกกก9. กศน.อาํ เภอเมืองชลบุรี ตอ งมรี ะบบการบรหิ ารจดั การตามหลักธรรมาภิบาล ตวั ช้วี ดั ตวั ช้ีวัดเชิงปริมาณ กกกกกกก1.จาํ นวนผเู รยี นการศึกษานอกระบบระดบั การศึกษาข้นั พื้นฐานที่ไดร บั การสนบั สนุน คาใชจายตามสทิ ธทิ ี่กําหนดไว กกกกกกก2. จํานวนกลมุ เปา หมายตา งๆ ที่เขารวมกิจกรรมการเรยี นร/ู ไดร ับบริการกิจกรรมการศกึ ษา ตอ เนอ่ื ง และการศกึ ษาตามอธั ยาศัยทสี่ อดคลองกบั สภาพ ปญหา และความตอ งการ กกกกกกก3. จํานวนผูรับบริการในพ้ืนท่ีเปาหมายไดรับการสงเสริมดานการรูหนังสือและการพัฒนา ทักษะชวี ิต กกกกกกก4. รอ ยละการอานของคนไทยเพิ่มขึ้น กกกกกกก5. จาํ นวนนักศึกษาท่ีไดร บั บรกิ ารติวเขมเติมเตม็ ความรู กกกกกกก6. จาํ นวนแหลงเรียนรูในระดับตาํ บลที่มคี วามพรอ มในการใหบรกิ ารการศึกษานอกระบบ และการศกึ ษาตามอธั ยาศยั กกกกกก 7. จํานวนประชาชนไดรบั การอบรมตามหลกั สตู รภาษาองั กฤษเพ่ือการส่อื สารดานอาชพี (ระยะสน้ั ) สําหรบั ประชาชนในศูนยอ าเซยี นศกึ ษา กศน. กกกกก 8. จํานวน นักศึกษาและกลุมเปาหมายเขาถึงบริการความรูนอกระบบและการศึกษาตาม อัธยาศยั ผานชองทางสอ่ื เทคโนโลยที างการศกึ ษา และเทคโนโลยกี ารสอ่ื สาร 9. จํานวนผูผานการอบรมตามหลักสูตรที่กําหนดของโครงการสรางเครือขายดิจิทัลชุมชน ระดบั ตาํ บล 10. จํานวนบุคลากรของกศน.อําเภอเมืองชลบรุ ไี ดรับการพัฒนาเพือ่ เพ่มิ สมรรถนะในการ ปฏบิ ตั ิงานการศึกษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศยั
11. กศน.อาํ เภอเมืองชลบรุ มี รี ะบบประกนั คุณภาพภายในและมีการจัดทาํ รายงานการประเมิน ตนเองกกกกกก ตัวชี้วดั เชิงคณุ ภาพ กกกกกกกก1. รอยละที่เพิ่มข้ึนของคะแนนเฉลี่ยผลการทดสอบทางการศึกษาระดับชาติ การศึกษานอก ระบบโรงเรียน (N-NET) กกกกกกกก2. รอยละของกําลงั แรงงานที่สาํ เรจ็ การศึกษาระดับมธั ยมศึกษาตอนตน หรือเทียบเทา ไดรบั การศึกษาระดบั มธั ยมศึกษาตอนปลายหรือเทยี บเทา กกกกกกกก3. รอยละของนักศึกษาที่มผี ลสัมฤทธิ์ทางการเรียนในวิชาท่ีไดรับบริการติวเขม เติมเต็มความรู เพิ่มสูงขนึ้ กกกกกกกก4. รอยละผจู บหลักสูตร/กิจกรรมการศึกษานอกระบบทส่ี ามารถนําความรูความเขา ใจไปใชได ตามจุดมุงหมายของหลักสูตร/กิจกรรมทีก่ ําหนด กกกกกกกก5. รอยละของผูเ ขารว มกิจกรรมที่สามารถอานออกเขยี นไดและคิดเลขเปน เปนไปตาม จดุ มุงหมายของกิจกรรม กกกกกกกก6. รอยละของประชาชนกลุมเปา หมายทลี่ งทะเบียนเรียนที่มีรายไดเ พ่ิมข้ึนจากการพฒั นา อาชีพตามโครงการศูนยฝก อาชีพชุมชน กกกกกกกก7. รอยละของประชาชนกลุมเปา หมายทีผ่ านการอบรมตามหลักสูตรภาษาอังกฤษเพื่อการ ส่ือสารดานอาชีพ (ระยะสั้น) มีความรใู นการสื่อสารภาษาอังกฤษ และสามารถนําไปประยุกตใชในการ ดาํ เนินชวี ิตได กกกกกกกก8. รอยละของ กศน.ตาํ บล ที่สามารถดําเนินงานโครงการ/กจิ กรรมตามบทบาทภารกิจที่ รบั ผดิ ชอบไดส ําเร็จตามเปาหมายที่กําหนดไวอยางโปรงใส ตรวจสอบได โดยใชทรัพยากรอยางคุมคา/ตาม แผนท่ีกําหนดไว กลยุทธ 1. มี กศน.ตําบลเปนหลักแหลง 2. มคี อมฯ/อุปกรณครบทุก กศน.ตําบล 3. ใหทุกคนมีความรู ICT 4. มีระบบจัดเก็บ/รายงานผานออนไลน
5. ภายใน1-2 ปต องเปน 1 ใน กศน.จังหวัด 6. ภายใน 3 ปต องเปน 1-5 ของสํานักงาน กศน. การบริหารนาํ ICT สูการปฏิบัติ 1.การจัดหาคอมฯ/อุปกรณ 2.ข้ันการพัฒนา 3.การประเมินผล/รายงาน 1. การจัดหาคอมฯ/อุปกรณ 1.1 การเปดตัว กศน.ตําบล โดย 1) เชิญสมาชิกสภาผูแทนราษฎร (ส.ส.),สมาชิกวุฒสิ ภา (ส.ว.) เปนตน 2) นํานักศึกษา กศน. หลักสตู รการศึกษานอกระบบระดบั การศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 ปจจุบันมีท้ังสนิ้ 4,621 คน 3) เชิญภาคีเครือขาย อาทิเชน โรงเรยี น, อบต., เทศบาล, อบจ. , อําเภอ เปนตน 4) เสนอโครงการพัฒนา กศน.ตาํ บล ใหเปนแหลง เรียนรดู านดจิ ทิ ลั 1.2 เชิญส.ส./ส.ว. เขารวมทกุ กิจกรรม 1) โครงการเขาคายตาง ๆของนกั ศึกษา กศน. 2) โครงการวันวิชาการ ของนักศกึ ษา กศน. 3) โครงการ อื่น ๆ 2. ขั้นการพัฒนา 2.1 พฒั นาระบบ จะพัฒนาระบบการจัดเก็บ/รายงานตางๆผา นออนไลน 2.2 พฒั นาคน 1) ครู กศน./จนท.ทุกคน 2) นักศึกษา กศน.หลักสตู รการศึกษานอกระบบระดับการศึกษาขน้ั พน้ื ฐาน พุทธศักราช 2551 ท้งั 2 กลุมเปา หมาย ตองมีความรู ดาน ICT และสามารถนําไปประยุกตใชได สําหรับใน สว นของนักศึกษา กศน. หลกั สูตรการศึกษานอกระบบระดับการศึกษาข้ันพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 กศน.อําเภอเมืองชลบุรี
จะตองประกาศเปนคุณลักษณะอนั พึงประสงค พรอมทั้งใชง บอุดหนุน (กจิ กรรมพัฒนาคุณภาพผเู รียน) ใน การขับเคลื่อน โดยจัดโครงการพัฒนาคณุ ภาพผูเรยี น ดาน ICT พรอมท้ังจดั ทําสรุปเปน รูปเลม ( 5 บท) 3.การประเมนิ ผล/รายงาน 3.1 รายงานผานออนไลน โดยผานทางเครือขา ยอินเทอรเน็ต http://118.172.227.194:7003/choncity/ และ จัดทํา Application รายงานผานทางสมารทโฟน 3.2 รายงานสรปุ ผลเปนรปู เลม (5 บท) จดั ทําสรุปผลโครงการ/กิจกรรม เปนรูปเลม (5บท) เพ่ือรองรับการประเมนิ คุณภาพโดยตน สงั กัด และภายนอก 4. กรอบการจัดโครงการ Smart ONIE เพ่อื สรา ง Smart Farmers สาํ นักงาน กศน. สง เสรมิ การใชเ ทคโนโลยสี ารสนเทศและนวัตกรรมในการจัดกระบวนการเรยี นรูดา น เกษตรกรรมทีเ่ หมาะกับบรบิ ทของพนื้ ที่และความตองการของชุมชน รวมท้ังการเพ่ิมมลู คา สนิ คา ทาง การเกษตร และสรางชอ งทางการจําหนายสนิ คาผานชอ งทางตางๆ โดยตระหนักถงึ คุณภาพของ ผลผลิตความปลอดภยั ดงั น้นั ศนู ยก ารศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอําเภอเมิงชลบุรี โดย กศน. ตําบลหว ยกะป ดําเนนิ การจัดโครงการ Smart ONIE เพอ่ื สรา ง Smart Farmers จาํ นวน 18 ชวั่ โมง ใหก ับเกษตรกรและประชาชนตําบลหว ยกะป ทส่ี นใจไดใชเวลาวา งใหเปน ประโยชน ณ กศน.ตําบล หวยกะป อาํ เภอเมืองชลบุรี จงั หวดั ชลบรุ ี 5.แนวทางการจดั โครงการ Smart ONIE เพอ่ื สราง Smart Farmers สาํ นกั งาน กศน. หลกั การและเหตุผล นายกรัฐมนตรี (พลเอกประยุทธ จนั ทรโ อชา) มนี โยบายชว ยเหลอื เกษตรกร โดยชนี้ าํ เกษตรกรไทยตองเปน Smart Farmers คือตอ งนาํ ความรู หลกั วิชาการ และเทคโนโลยสี มยั ใหม เขา มาชวยในการทําเกษตรโดยตองทําใหนอ ยลง ไดผ ลผลติ มากขึน้ ใชพ ้นื ทใี่ หน อยลง ใชน ํ้าใหนอยลง ผลผลติ เพม่ิ ข้นึ สํานกั งาน กศน.จงึ จัดทาํ โครงการ Smart ONIE เพื่อสรา ง Smart Farmers เพ่ือ สง เสรมิ สนบั สนุนใหป ระชาชนไดพ ฒั นาความรูด า นการเกษตร และยกระดับเกษตรกรใหเปน Smart Farmers ตามความเหมาะสมของบรบิ ท และความตองการของทองถน่ิ /ชมุ ชน ผานวิธกี ารและ กระบวนการทห่ี ลากหลาย ทัง้ นี้จึงจัดสรรเงนิ งบประมาณ รายจายประจาํ ป พ.ศ. 2561 ตามโครงการ Smart ONIE เพอื่ สรา ง Smart Farmers ใหแ กสาํ นกั งาน กศน.จังหวัดทุกแหง /กทม. กศน.ตาํ บล
ทกุ แหง /แขวง ๆ ละ 15,200 บาท(หนง่ึ หมืน่ หาพันสองรอ ยบาทถว น) เพ่ือเปนคาใชจ ายในการ ดําเนนิ การอบรมประชาชน ตําบล/แขวง แหง ละ 10 คนขึ้นไป ดังนัน้ กศน.ตาํ บลหว ยกะป ไดเ ล็งเห็นความสาํ คญั จึงไดจ ัดทาํ โครงการ Smart ONIE เพอ่ื สรา ง Smart Farmers ข้นึ วตั ถปุ ระสงค 2.1. เพ่อื สง เสรมิ ใหเกษตรกรและประชาชนมีความรคู วามเขาใจในการเปน Smart Farmers 2.2. เพอื่ สง เสริมใหเกษตรกรและประชาชนมีความรคู วามเขา ใจในเรื่องการทํา การเกษตร ตามความเหมาะสม ของพืน้ ทแ่ี ละเห็นชองทางหรอื การพัฒนาอาชพี 2.3 เพือ่ สง เสรมิ ใหประชาชนทผี่ านการอบรม สามารถยกระดับเปน Smart Farmers ของกระทรวงเกษตรและสหกรณ กลุมเปาหมาย ประชาชน ตําบล/แขวง จํานวน 7,424 แหง ๆ ละ 10 คน ข้นึ ไป แนวทางการเบิกจา ยงบประมาณ ใหเ บกิ จายงบประมาณจากแผนบูรณาการยกระดบั คุณภาพการศกึ ษาและการเรยี นรู ตลอดชวี ิตโครงการขยายโอกาสทางการศกึ ษาและเรียนรูตลอดชวี ิต : Smart ONIE เพอ่ื สราง Smart Farmers งบรายจา ยอ่ืน โครงการ Smart ONIE เพ่ือสราง Smart Farmers ปง บประมาณ พ.ศ. 2561 โดยใหเ ปน ไปตามคูมือการจัดกิจกรรมการฝก อบรมประชาชน ตามหลกั เกณฑก ารเบิก คา ใชจ ายในการจัดกจิ กรรมฝก อบรมประชาชนของสถานศึกษา ในสังกัดสํานักงาน กศน. วิธีการดาํ เนนิ งาน 1. สาํ นักงาน กศน. โอนงบประมาณใหแก สาํ นักงาน กศน. จงั หวัดทุกแหง/กทม. เพอ่ื เปนคา ใชจ า ยในการดาํ เนินการจดั อบรมประชาชนของ กศน.ตาํ บล/แขวง แหง ละ15,200 บาท 2. ครู กศน.ตาํ บล/แขวง ทุกแหง ดาํ เนินการจดั อบรมใหประชาชนแหงละ 10 คน ข้นึ ไป จํานวน 18 ช่วั โมง(3 วนั ) ใหแลว เสรจ็ ในไตรรมาสท่ี 3 (มถิ ุนายน 2561) โดยใหความรูเบ้อื งตน แกผูเขา รับการอบรม ใหค รบทุกหวั ขอ จาํ นวน 6 หัวขอ ดังน้ี 2.1 ความรูในเรือ่ งที่ทาํ อยใู นพื้นทีข่ องกลมุ เปาหมาย เชน การเปน เกษตรกร หรือกิจกรรมอาชีพ และผลผลิต ในพื้นท่ีของแตละตาํ บล/แขวง 2.2 การเขา ถึงขอมูลเพ่อื ประกอบการตัดสนิ ใจ เชน การเขาถงึ แหลง ขอมลู ผา นทางระบบเทคโนโลยสี ารสนเทศและการส่อื สารจาก internet, Mobile Phone, Smart Phone สําหรบั สืบคน ขอ มูลทางการเกษตร 2.3 การบริหารจัดการผลผลติ และการตลาด เชน การบรหิ ารปจ จัยการ ผลติ และการตลาด รวมถึงการจดั การของเหลือจากการผลิตทมี่ ปี ระสิทธภิ าพ (Zero waste management)
2.4 ความตระหนักถงึ คุณภาพสินคาและความปลอดภยั ของผูบ รโิ ภค เชน ความรดู านกระบวนการผลิตทสี่ อดคลองกบั มาตรฐาน GAP GMP เกษตรอนิ ทรยี หรอื มาตรฐานอื่น ๆ 2.5 ความรับผิดชอบตอส่ิงแวดลอ ม/สงั คม เชน มคี วามรูด า นกระบวนการ ผลติ ท่ไี มก อใหเกิดมลภาวะ และไมทาํ ลายสิง่ แวดลอม (Green Economy) 2.6 ความภูมิใจในความเปน เกษตรกร เชน มีความมุงม่ันในการประกอบ อาชีพ รกั และหวงแหนพนื้ ท่ี และอาชีพทางการเกษตรไวใหร นุ ตอไป มีความสขุ และพึงพอใจในการ ประกอบอาชีพเกษตรโดยการทาํ กจิ กรรมทางการเกษตรในแปลงดว ยตวั เอง และปรับปรุง กระบวนการผลิตทางการเกษตรใหด ีข้นึ จากขอ มูลหรอื องคความรทู ีไ่ ดรับเพิ่มเตมิ และสามารถยืนยนั ไดวาการประกอบอาชีพเกษตรทาํ ใหม รี ายไดม คี ุณภาพชวี ติ ทีด่ ี อนง่ึ เม่ือดาํ เนนิ การใหค วามร็ครบทกุ หัวขอดังกลา วขางตน แลว ขอใหครู กศน.ตําบล/ แขวง พิจารณา และคัดเลือกหวั ขอ ที่ไดรบั ความสนใจจากกลมุ เปาหมาย เพ่อื ใหความรูเ ชิงลกึ และ เกดิ ประโยชนส งู สุดสามารถนําไปปฏิบัตไิ ดอยา งปน รูปธรรม และพัฒนาใหเปน Smart Farmers ได 3. สังเกตถงึ การเปล่ยี นแปลงของผเู ขารับการอบรมท่ีสามารถนําความรูไ ปประยุกตใช เพื่อ ปง บประมาณตอไป สามารถพฒั นาไปสู Master Trainer ของโครงการ Smart ONIE เพอื่ สราง Smart Farmers รายงานผลการดําเนินงาน 1.เมื่อครู กศน.ตาํ บล/แขวง จัดกิจกรรมเสรจ็ เรียบรอยแลว ขอใหร ายงานผลการจดั กิจกรรม ดังน้ี 1.1 รายงานผลการดาํ เนนิ การในระดับตําบล/แขวง ผานชอ งทาง http://goo.gl/forms/x4J6r0lgCJlROlq73 1.2 รวบรวม และสรปุ แบบสอบถามความพงึ พอใจของผูเขารบั การอบรม ใหกบั กศน.อําเภอ/เขต เพ่ือสรุปสง สํานักงาน กศน.จังหวัดทกุ แหง/กทม. 2. สาํ นกั งาน กศน.จังหวัดทุกแหง/กทม. ขอใหดําเนนิ การ ดังนี้ 2.1 รายงายผลการจดั กิจกรรมตามแบบรายงานที่ 1 เปน ไฟล Excel และ จัดสง มายังสาํ นักงาน กศน. Email : [email protected] ดังนี้ - รอบที่ 1 ภายในวันท่ี 10 เมษายน 2561 - รอบท่ี 2 ภายในวนั ท่ี 10 กรกฎาคม 2561 2.2 สรุปแบบสอบถามความพึงพอใจในภาพรวมของสาํ นักงาน กศน. จังหวัด/กทม. และจัดสง มายังสาํ นกั งาน กศน. ภายในวันท่ี 10 กรกฎาคม 2561 2.3 จัดทาํ สรุปผลการดําเนินงานจัดอบรมโครงการ Smart ONIE เพ่อื สราง Smart Farmers จาํ นวน 1 เลม พรอม CD และจดั สง มายังสํานกั งาน กศน.ภายใน 31 กรกฎาคม 2561
หมายเหตุ : สาํ หรับการอบรมประชาชนของ กศน.ตาํ บล/แขวง สามารถประสานงานกบั สํานกั งานเกษตรอําเภอ/เขต เพือ่ เขา มาเปนวิทยากร หรอื ใหก ารสนับสนุน สอ่ื เอกสารประกอบตา ง ๆ หรือจากหนว ยงานภาคีเครอื ขาย อ่นื ๆ โดยขอใหมีเนอื้ หาท่ีสอดคลองกบั รายละเอียดในการอบรมใน การพัฒนาไปสกู ารเปน Smart Farmers ท้ังนี้ สาํ นักงาน กศน. ไดจัดทําหนงั สือขอความอนเุ คราะห ไปยังกรมสง เสริมการเกษตร ใหการสนบั สนุนบคุ ลากรในพน้ื ท่ี ในการขับเคลื่อนการดาํ เนินกิจกรรม ตามโครงการ Smart ONIE เพ่อื สรา ง Smart Farmers เรยี บรอ ยแลว 3. แนวทาง/วิธีการจัดการกิจกรรมการศกึ ษาเพอื่ พัฒนาสังคมชุมชน การพฒั นาสังคมและชุมชน เปนการศึกษาท่บี ูรณาการความรูและทักษะจากการศึกษาที่ ผูเรียนมอี ยูหรอื ไดรับจากการเขารว มกิจกรรมการศึกษานอกระบบ แลวนาํ ไปใชหเ ปน ปรโยชนต อ การ พฒั นาสังคมและชุมชน โดยมรี ปู แบบการรยี นรูที่หลากหลาย และใชช มุ ชนเปน ฐานในการพัฒนาการ เรียนรขู องคนในชุมชน เชน ประชาธิปไตย สง่ิ แวดลอม วิสาหกิจชมุ ชน เปนตน ดงั น้นั ศนู ยก ารศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศัยอําเภอเมืองชลบรุ ี โดย กศน. ตําบลนาปา ดําเนนิ การจัดการศกึ ษาเพื่อพฒั นาสงั คมและชมุ ชน โครงการลดโลกรอนดวยมือเรา ใหกบั ประชาชนท่สี นใจ นาํ ความรูค วามเขาใจในเร่ืองเหลานี้ แลวสามารถนาํ ความรูที่ไดร ับไปถา ยทอด กบั คนในครอบครัว เพือ่ ใหตนเองและครอบครวั สามารถฏิบตั ิตนตามแนวเศรษฐกจิ พอเพยี งอยาง ถกู ตอง 4. 3R พาโลกเยน็ /การบริหารจดั การขยะ 3R พาโลกเยน็ รปู ภาพที่ 1 3R พาโลกเย็น
ขอเลา แจงแถลงไขเพ่ือความเขาใจกันอยา งถวนหนาวา 3R กค็ อื Reduce, Reuse และ Recycle เร่มิ ตนจาก R ตวั แรกคือ Reduce (อานวา ร-ี ดิ๊วส แปลตรงตัววา ลดลง) กค็ ือ การลด ละ เลิก ใชส ง่ิ ของเคร่อื งใชท ่ไี มจ าํ เปน หรือใชจํานวนใหน อ ยลง จากทเี่ คยดึงกระดาษชําระในหอ งนา้ํ มวนๆ เปนปกเบอเรอ ก็ลดลงเหลือแคสามแผนก็พอ หรือจากท่ีเคยใชทชิ ชูเช็ดหนา เชด็ ปาก สง่ั ขม้ี ลู ทัง้ วนั หมดไปเปนกลอง ก็เปลยี่ นมาใชผาเช็ดหนา 1 ผืนใชไดทัง้ วัน รูปภาพท่ี 2 Reduce R ตวั ที่สองตอมาก็คือ Reuse (อานวา ร-ี ยูส แปลตรงตวั วา ใชซา้ํ ) เปน การใชแลวใชอ ีก ใช กนั เขาไปจนกวา จะหมดสภาพการใชง านน้ําอดั ลมขวดลติ ร ด่ืมหมดก็นําขวดไปใสน ้ําเปลาแทน ใช น้ํายาซักผา ลางจาน ก็ใชแ บบถุงเตมิ แทนซื้อใหมแบบขวด หรอื ใชปน โตไปซ้ือขา วแกง กวยเต๋ยี ว จะใช ไมต องเปลอื งถงุ พลาสติก 2 ช้ันทั้งถุงรอนและถุงกอบแกบ และก็ไมต องมาถา ยลงชามอกี กนิ จาก ปน โตไดเ ลย แคล า งใหส ะอาดกซ็ ้อื ใสมากินไดอีกหลายม้ือหลายอิ่ม รูปภาพท่ี 3 Reuse มาถงึ R ตัวสุดทา ยก็คือ Recycle (อา นวา ร-ี ไซ-เคิ้ล ท่ีแปลวา นํากลบั มาใชใ หม) คําฮติ ตดิ หูทีไ่ ดฟงกนั บอยๆ ซ่ึงอาจจะสับสนไดก ับการ Reuse เพราะเปนการนาํ กลับมาใชแลว ใชอกี เหมือนกัน แต Recycle พเิ ศษตรงทตี่ องนาํ ไปแปรสภาพเสยี กอ น อยา งนํ้าอดั ลมขวดลติ ร เมื่อก้ี ตอ งนําตัดขวด ครงึ่ เอาไปทําเปน กระบวยตัดนา้ํ เลี้ยงปลากัด ปลกู ไมป ระดับขนาดเลก็ จึงจะถอื วาเปน recycle แต ถาจะใหช ดั เจนก็คือการนําเอาขยะพลาสติกทั้งหลาย กลับไปเขา กระบวนการหลอมละลาย แลว ข้นึ รปู ใหม กลายเปนถุงดาํ กะละมงั ถังขยะ เปนตน หรอื ไมก็กระดาษขาวใชแ ลวไป recycle ออกมาเปน กระดาษกลอง การที่เราชัง่ กโิ ลขายหนงั สือพิมพกนั มาชว่ั นาตาปก เ็ ปน หน่งึ ในกระบวนการ recycle นน้ั เอง
รปู ภาพที่ 4 Recycle 3R ทง้ั หมดทั้งปวงนี้ ก็เพื่อลดปริมาณขยะทนี่ บั วนั จะทบั ถมกองสงู ข้นึ เปน ภูเขาเลากา จน ไมม ีท่ีจะใหทิง้ อีกแลว ลดมลพิษที่เล็ดลอดมาจากกองขยะ ไหลปนเปอ นไปกับนํา้ ระบายท้ิงสแู มน า้ํ ลาํ คลอง ลดมลพิษจากการเผาขยะ ลดการนําทรัพยากรธรรมชาตมิ าใชผ ลิตวัสดสุ ่ิงของ และลดปริมาณ สารประกอบคารบอนจากกระบวนการผลิตปลดปลอยสูชัน้ บรรยากาศ เพอื่ จะใหม รี ัพยากรธรรมชาติ ไวใช และโลกใบสวยงามใหอ ยไู ปอีกนาน ๆ ตราบจนชวั่ ลกู ชั่วหลาน การแยกขยะ ขยะมลู ฝอย (Solid Waste) หมายถงึ เศษสิ่งเหลือใชแ ละสิ่งปฏกิ ลู ตา งๆ ซงึ่ เกดิ จาก กจิ กรรมของมนุษยแ ละสัตว รวมถึงสง่ิ อน่ื ใดทเ่ี ก็บกวาดจากถนน ตลาด หรือที่อ่นื ๆ ท้งั จากการผลติ การบริโภค การขบั ถาย การดํารงชีวติ และอ่ืน ๆ ประเภทของขยะ ขยะเปยก หมายถงึ ขยะท่ยี อยสลายไดงาย เชน เศษอาหาร พชื ผกั เปลือกผลไม เปนตน ขยะแหง หมายถึง ขยะท่ียอยสลายไดยาก เชน กระดาษ พลาสตกิ แกว โลหะ เศษผา ไม ยาง เปน ตน ขยะอนั ตราย ไดแก สารเคมี วตั ถมุ ีพิษ ซากถานไฟฉาย หลอดไฟ และขยะติดเชอ้ื จาก สถานพยาบาล รปู ภาพที่ 5 ขยะเปยก รปู ภาพที่ 6 ขยะแหง รปู ภาพท่ี 7 ขยะอันตราย
แหลงกาํ เนดิ ขยะมูลฝอย ชมุ ชนพกั อาศยั เชน บานเรอื น และอาคารชดุ ยานการคา และบริการ เชน ตลาด รา นคา ธนาคาร หา งสรรพสินคา สถานท่รี าชการ ศาสนสถาน โรงเรยี น โรงพยาบาล โรงงานอตุ สาหกรรม ผลกระทบของขยะมลู ฝอย ปญ หากลน่ิ เหม็นจากขยะมูลฝอยสรางความรําคาญใหแกชุมชนพกั อาศัย แหลง นา้ํ เนาเสีย จากการที่ขยะมูลฝอยมีอินทรียสารเนา เปอ ยปะปนอยู เปน อนั ตรายตอการดาํ รงชีวิตของมนษุ ยและ สตั วน้ํา รวมทงั้ ผลเสียในดานการใชแ หลงนํา้ เพื่อการนันทนาการ เปน แหลง เพาะพันธุเชอื้ โรคและสัตว นาํ โรคตา งๆ เชน หนู แมลงวนั เปน ตน การกาํ จดั มูลฝอยที่ไมถ ูกหลักวชิ าการจะสรา งความเดือดรอนราํ คาญแกผ ทู ่อี าศยั ขา งเคยี ง รวมทั้งสง ผลกระทบตอ สง่ิ แวดลอ มและสขุ ภาพของประชาชน ทําใหชุมชนขาดความสะอาด สวยงาม และเปนระเบียบ และไมนา อยกู ารสูญเสยี ทางเศรษฐกิจ เชน ชมุ ชนจะตอ งเสียคาใชจา ยในการเก็บขน และกาํ จัดขยะ มูลฝอย คาชดเชยความเสียหายในกรณีท่เี กิดเพลงิ ไหม และคารกั ษาพยาบาลหาก ประชาชนไดร ับโรคภยั ไขเ จบ็ จากพิษของขยะมลู ฝอย แนวทางจัดการขยะมูลฝอย กําจัดขยะมูลฝอยอยางถูกหลักวชิ าการ เชน การเผาในเตาเผาขยะ การฝง กลบอยางถกู สขุ ลักษณะ และการหมักทําปุย เปนตน ซ่ึงแตล ะวธิ ีมีความแตกตา งกันในดานตนทุนการดําเนนิ งาน ความพรอมขององคกร ปริมาณและประเภทของขยะ เปน ตน (ดวู ธิ ีกาํ จดั ขยะ) จัดการขยะ โดยอาศยั หลัก 5 R คอื - Reduce การลดปรมิ าณขยะ โดยลดการใชผ ลิตภัณฑท ่ีมีบรรจุภณั ฑส้ินเปลือง - Reuse การนาํ มาใชซ ํา้ เชน ขวดแกว กลอ งกระดาษ กระดาษพิมพหนาหลงั เปนตน - Repair การซอมแซมแกไขส่ิงของตาง ๆ ใหส ามารถใชง านตอได - Reject การหลกี เล่ยี งใชสง่ิ ท่ีกอ ใหเ กดิ มลพษิ - Recycle การแปรสภาพและหมุนเวยี นนาํ กลบั มาใชไ ดใ หม โดยนาํ ไปผา นกระบวนการผลติ ใหม อกี คร้ัง การแยกขยะ เพ่ือลดขยะที่ตอ งนําไปกําจดั จรงิ ๆ ใหเ หลือนอยทสี่ ดุ เชน - ขยะแหงบางชนิดท่สี ามารถแปรสภาพนาํ มากลับมาใชไ ดอกี ไดแก ขวดแกว โลหะ พลาสตกิ - ขยะเปย กสามารถนํามาหมักทําปุย นํ้าชีวภาพ - ขยะอันตราย เชน หลอดไฟ ถานไฟฉาย กระปอ งฉีดสเปรย ตอ งมวี ิธีกําจดั ท่ีปลอดภยั สงเสริมการผลติ ท่ีสะอาดในภาคการผลติ โดยลดการใชวัสดุ ลดพลังงาน และลดมลพิษ เพม่ิ ศักยภาพ การใชทรพั ยากรหมุนเวียน การนาํ ของเสียกลบั มาใชป ระโยชน และการออกแบบผลิตภณั ฑใหมีอายุ การใชงานไดนานข้ึน สงเสริมใหภาคธุรกจิ เอกชนมสี วนรวมลงทนุ และดําเนินการจดั การขยะ ให ความรแู กป ระชาชนในเรอื่ งการจัดการขยะอยา งถูกหลักวชิ าการรณรงคและประชาสมั พันธ เพ่อื สรา ง
จติ สํานกึ ใหประชาชนเขาใจและยอมรบั วาเปนภาระหนา ท่ีของตนเอง ในการรว มมือกนั จัดการขยะมลู ฝอย ทเ่ี กดิ ขึน้ ในชุมชน การคัดแยก เกบ็ รวบรวมและขนสง ขยะมูลฝอย ในการจดั การขยะมลู ฝอยแบบครบวงจร จําเปนตอ งจัดใหมีระบบการคัดแยกขยะมูลฝอย ประเภทตางๆ ตามแตล ักษณะองคประกอบโดยมวี ัตถุประสงคเ พ่ือนาํ กลับไปใชประโยชนใหม สามารถดําเนินการไดต ั้งแตแหลงกาํ เนดิ โดยจัดวางภาชนะใหเ หมาะสม ตลอดจนวางระบบการเกบ็ รวบรวมมูลฝอยอยางมีประสิทธิภาพ และสอดคลองกับระบบการคัดแยกขยะมลู ฝอย พรอ มทั้ง พจิ ารณาควรจาํ เปน ของสถานีขนถา ยขยะมูลฝอยและระบบขนสง ขยะมูลฝอยไปกําจัดตอไป หลักเกณฑ มาตรฐาน ภาชนะรองรบั ขยะมูลฝอย ภาชนะรองรบั ขยะมูลฝอย 1) ถังขยะ เพอ่ื ใหการจดั เก็บรวบรวมขยะมลู ฝอยเปน ไปอยางมปี ระสิทธิภาพและลดการปนเปอ นของ ขยะมูลฝอยท่ีมีศักยภาพในการนํากลับมาใชประโยชนใหมจ ะตอ งมีการต้ังจุดรวบรวมขยะมูลฝอย (Station) และใหมีการแบงแยกประเภทของถงั รองรบั ขยะมลู ฝอยตามสตี าง ๆ โดยมีถงุ บรรจุภายใน ถงั เพ่ือสะดวกและไมต กหลน หรือแพรกระจาย ดังนี้ รปู ภาพที่ 8 ถังขยะสีเขยี ว สเี ขยี ว รองรบั ขยะทเ่ี นาเสยี และยอยสลายไดเร็ว สามารถนํามาหมักทําปุยได เชน ผกั ผลไม เศษ อาหาร ใบไม รปู ภาพท่ี 9 ถังขยะสีเหลือง สีเหลอื ง รองรบั ขยะทส่ี ามารถนํามารไี ซเคิลหรอื ขายได เชน แกว กระดาษ พลาสติก โลหะ
รูปภาพที่ 10 ถังขยะสีเทาฝาสม หรือ ถังขยะสีแดง สีเทาฝาสีสม หรือ ถงั ขยะสแี ดง รองรบั ขยะทมี่ ีอันตรายตอสิ่งมชี วี ติ และส่งิ แวดลอม เชน หลอด ฟลอู อเรสเซนต ขวดยา ถา นไฟฉาย กระปองสีสเปรย กระปอ งยาฆาแมลง ภาชนะบรรจุสารอนั ตราย ตาง ๆ รูปภาพที่ 11 ถังขยะสีฟา สีฟา รองรบั ขยะยอยสลายไมได ไมเ ปนพษิ และไมค ุมคาการรีไซเคลิ เชน พลาสติกหอลูกอม ซอง บะหมสี่ ําเร็จรูป ถุงพลาสตกิ โฟมและฟอลยท่ีเปอนอาหาร นอกจากนี้ยังมีถงุ พลาสติกสาํ หรบั รองรับ ขยะมูลฝอยในแตล ะถงั โดยมัดปากถุงสีเดียวกบั ถังทร่ี องรับมลู ฝอยตามประเภทดงั กลา วขา งตน ในกรณที ่ีสถานที่มีพืน้ ที่จํากดั ในการจดั วางภาชนะรองรับขยะมลู ฝอยและมีจาํ นวนคนทคี่ อนขางมาก ในบริเวณพนื้ ท่ีนั้น เชน ศนู ยการประชุมสนามบิน ควรมีถงั ท่ีสามารถรองรบั ขยะมลู ฝอยไดท้งั 4 ประเภทในถังเดยี วกัน โดยแบงพื้นท่ีของถังขยะมูลฝอยออกเปน 4 ชอ ง และตวั ถงั รองรบั ขยะมลู ฝอย ทาํ ดว ยสแตนเลส มฝี าผิดแยกเปน 4 สี ในแตล ะชอ งตามประเภทของขยะมูลฝอยทร่ี องรับ ดงั นี้ ฝาสีเขียว รองรับขยะมูลฝอยทเี่ นาเสียและยอยสลายไดเรว็ ฝาสเี หลอื ง รองรับขยะมูลฝอยท่ีสามารถนํารีไซเคิล หรอื ขายได ฝาสีแดงรองรบั ขยะมลู ฝอยที่มอี ันตรายตอส่งิ มชี ีวิตและสิง่ แวดลอม ฝาสีฟา รองรบั ขยะมลู ฝอย ที่ยอยสลายไมได ไมเปน พิษและไมค ุมคาการรีไซเคลิ และมีสญั ลักษณ ขางถงั
2) ถุงขยะ สําหรับคดั แยกขยะมูลฝอยฝนครวั เรือนและจะตองมีการคดั แยกรวบรวมใสถงุ ขยะมูลฝอย ตามสีตาง ๆ ดงั ตอไปนี้ ถุงสีเขยี ว รวบรวมขยะมลู ฝอยที่เนาเสยี และยอยสลายไดเรว็ สามารถนาํ มาหมักทําปุยได เชน ผกั ผลไม เศษอาหาร ใบไม ถงุ สีเหลือง รวบรวมขยะมูลฝอยท่สี ามารถนาํ มารีไซเคิลหรือขายได เชน แกว กระดาษ พลาสติก โลหะ อลูมิเนยี ม ถงุ สแี ดง รวบรวมขยะมูลฝอยท่ีมอี ันตรายตอ สิ่งมีชีวติ และส่ิงแวดลอม เชน ถา นไฟฉาย หลอดฟลูออเรสเซนต ขวดยา กระปอ งสีสเปรย กระปองสารฆา แมลง ภาชนะบรรจสุ ารอันตราย ตาง ๆ ถุงสฟี า รวบรวมขยะมลู ฝอยท่ียอ ยสลายไมไดไ มเ ปน พษิ และไมค ุมคาการรไี ซเคลิ เชน พลาสติกหอ ลูกอม ซองบะหมี่สําเร็จรปู ถงุ พลาสติก โฟมและฟอลย ท่เี ปอ นอาหาร เกณฑม าตรฐานภาชนะรองรับขยะมูลฝอย ควรมสี ัดสว นของถังขยะมูลฝอยจากพลาสติกที่ใชแลว ไมตาํ่ กวา รอ ยละ 50 โดยนา้ํ หนกั ไมม สี ว นประกอบสารพษิ (toxic substances) หากจาํ เปนควรใชส ารเติมแตง ในปริมาณทน่ี อ ยและ ไมอยูในเกณฑท ่ีเปน อนั ตรายตอ ผูบรโิ ภค มีความทนทาน แขง็ แรงตามมาตรฐานสากล มขี นาด พอเหมาะมีความจเุ พยี งพอตอปริมาณขยะมลู ฝอย สะดวกตอการถายเทขยะมลู ฝอยและการทาํ ความ สะอาดสามารถปองกนั แมลงวัน หนู แมว สนุ ัข และสัตวอืน่ ๆ มใิ หส มั ผัสหรอื คยุ เขย่ี ขยะมลู ฝอยได การลดและการใชป ระโยชนขยะมูลฝอย การลดปริมาณขยะมูลฝอย การลดปริมาณขยะมูลฝอยใหไดผ ลดตี อ งเริ่มตนที่การคดั แยกขยะมลู ฝอยกอนท้ิง เพื่อไมให เกดิ การปนเปอน ทาํ ใหไ ดว สั ดุเหลอื ใชท ี่มคี ุณภาพสูง สามารถนาํ ไป Reused-Recycle ไดงา ย รวมทง้ั ปริมาณขยะมลู ฝอยที่จะตองนาํ ไปกําจดั มปี รมิ าณนอยลงดวย ซึง่ การคดั แยกขยะมลู ฝอย ณ แหลง กําเนิดน้ันตองคํานึงถงึ ความเหมาะสมของแตละชุมชน เชน ครวั เรือน รานคา หางสรรพสนิ คา สํานกั งาน บรษิ ัท สถานทีร่ าชการตาง ๆ เปนตน รวมทงั้ ปริมาณ และลักษณะสมบัติขยะมูลฝอยที่ แตกตางกันดวย ทั้งนีก้ ารคัดแยกขยะมูลฝอยสามารถดาํ เนนิ การได 4 ทางเลือก คือ ทางเลือกที่ 1 การคดั แยกขยะมูลฝอยทุกประเภทและทกุ ชนดิ ทางเลือกที่ 2 การคัดแยกขยะมลู ฝอย 4 ประเภท (Four cans) ทางเลือกที่ 3 การคัดแยกขยะสด ขยะแหง และขยะอนั ตราย (Three cans) ทางเลือกท่ี 4 การคัดแยกขยะสดและขยะแหง (Two cans)
ตารางเปรียบเทียบขอ ดีขอเสียของแตล ะทางเลือก ทางเลอื ก รปู แบบ ภาชนะรองรับ ขอดี ขอ เสยี สรปุ ผลงาน ที่ ขยะมูลฝอย แยกขยะมลู ฝอย แบงตามประเภท วัสดุทน่ี ํากลบั ไป -พาหนะเกบ็ ขน ดมี าก ท่ีใชไ ดไหม ทุก ขยะมลู ฝอย ใชประโยชนมี ตองมี ประเภทและแยก คณุ ภาพดีมาก ประสทิ ธภิ าพสงู ขยะมูลฝอยที่ สามารถเก็บขน 1 ตองนําไปกําจดั มูลฝอยทแี่ ยกได แตละวธิ ีได หมด - เพ่ิมจาํ นวน ภาชนะรองรบั ขยะมลู ฝอยมาก ขนึ้ แยกขยะมูลฝอย แบงเปน ถังขยะรี วัสดทุ ่ีนาํ กลับไป -เพิ่มจํานวน ดี 2 4 ประเภท (Four ไซเคลิ ขยะท่วั ไป ใชประโยชนใหม ภาชนะรองรบั cans) ขยะยอยสลายได มคี ุณภาพดี ขยะมลู ฝอยมาก และขยะอันตราย ขึน้ แยกขยะสด ขยะ แบง เปน ถงั ขยะ งา ยตอ การนํา - วสั ดทุ น่ี าํ พอใช แหง และขยะ สด ขยะแหง ขยะสดไปใช กลับไปใช 3 อนั ตราย (Three และขยะอนั ตราย ประโยชนแ ละ ประโยชนยงั cans) ขยะอันตรายไป ปะปนกนั อยูไมไ ด กําจดั แยกประเภท แยกขยะสดและ แบง เปนถงั ขยะ งา ยตอ การนาํ - สบั สนตอนยิ าม ตองปรบั ปรุง ขยะแหง (Two แหง และขยะ ขยะเปยกใช คาํ วาขยะเปย ก 4 cans) เปยก ประโยชน ขยะแหง ทาํ ใหท ิ้ง ไมถูกตอ งกบั ถัง รองรบั
จากตารางขางตน จะเห็นวา ทางเลอื กท่ี 1 สามารถรวบรวมวัสดุที่จะนาํ มาใชใหมไ ดใน ปริมาณมาก และมคี ณุ ภาพดีมาก แตเน่ืองจากประชาชนอาจจะยงั ไมสะดวกตอการคัดแยกขยะมูล ฝอยทุกประเภท ดงั น้ัน ในเบื้องตนเพื่อเปน การสรา งความคนุ เคยตอการคัดแยกขยะมูลฝอยควรเรมิ่ ที่ ทางเลือกท่ี 2 คือแบงการคดั แยกออกเปน 4 กลมุ (ขยะรีไซเคิล ขยะยอยสลายได ขยะท่ัวไป และขยะ อันตราย) ซงึ่ เปนแนวปฏบิ ตั ิที่สามารถนาํ ขยะมลู ฝอยกลบั ไปใชป ระโยชนไดใ หมและสะดวกตอการ กาํ จัด อยางไรกต็ ามการจะปรับปรุงรูปแบบการจดั วางภาชนะรองรับขยะมลู ฝอยหรอื ไมนนั้ จะตอง ประเมินผลโครงการในระยะแรกกอน การนาํ ขยะมูลฝอยกลับมาใชประโยชนใ หม การนําขยะมลู ฝอยกลบั มาใชประโยชนใหมม ีอยูหลายวิธขี ึ้นอยูก บั สภาพและลักษณะสมบัติ ของขยะมลู ฝอยซึง่ สามารถสรุปไดเปน 5 แนวทางหลัก ๆ คือ 1. การนําขยะมลู ฝอยกลับมาใชประโยชนใ หม (Material Recovery) เปน การนํามูลฝอยท่ี สามารถคดั แยกไดก ลบั มาใชใหม โดยจําเปนตองผานกระบวนการแปรรปู ใหม (Recycle) หรือแปรรูป (Reuse) ก็ได 2. การแปรรูปเพื่อเปลย่ี นเปนพลังงาน (Energy Recovery) เปน การนาํ ขยะมูลฝอยท่ี สามารถเปลยี่ นเปน พลังงานความรอ นหรือเปล่ียนเปน รูปกา ซชีวภาพมาเพื่อใชประโยชน 3. การนาํ ขยะมลู ฝอยจาํ พวกเศษอาหารที่เหลอื จากการรบั ประทานหรือการประกอบ อาหารไปเลยี้ งสัตว 4. การนําขยะมูลฝอยไปปรบั สภาพใหม ีประโยชนต อการบํารุงรกั ษาดนิ เชน การนําขยะมูล ฝอยสดหรือเศษอาหารมาหมักทําปยุ 5. การนาํ ขยะมลู ฝอยปรับปรุงพ้ืนท่ีโดยนาํ ขยะมูลฝอยมากําจดั โดยวธิ ีฝงกลบอยา งถูกหลัก วชิ าการ (Sanitary landfill) จะไดพนื้ ท่ีสําหรับใชป ลกู พืช สรางสวนสาธารณะ สนามกฬี า เปน ตน 80 วธิ ีหยดุ โลกรอนประชาชนท่วั ไป 1. ลดการใชพลงั งานในบานดวยการปดทวี ี คอมพิวเตอร เครื่องเสียง และเคร่ืองใชไฟฟา ตา ง ๆ เมอื่ ไมไดใชงาน จะชวยลดคารบ อนไดออกไซดไดนับ 1 พนั ปอนดต อป 2. ลดการสูญเสยี พลงั งานในโหมดสแตนดบาย เคร่ืองเสียงระบบไฮไฟ โทรทัศน เครื่อง บนั ทึกวิดีโอ คอมพวิ เตอรตั้งโตะ และอปุ กรณพว งตา งๆ ทต่ี ิดมาดวยการดงึ ปลั๊กออก หรือใชปล๊ักเสียบ พว งท่ตี ดั ไฟดว ยตวั เอง 3. เปลี่ยนหลอดไฟ เปน หลอดไฟประหยัดพลังงานแบบขดที่เรียกวา Compact Fluorescent Lightbulb (CFL) เพราะจะกินไฟเพียง 1 ใน 4 ของหลอดไฟเดิม และมีอายุการใชงาน ไดนานกวา หลายปมาก 4. เปลีย่ นไปใชไ ฟแบบหลอด LED จะไดไฟทส่ี วางกวาและประหยัดกวา หลอดปกติ 40% สามารถหาซ้ือหลอดไฟ LED ทใ่ี ชสาํ หรบั โคมไฟต้ังโตะและต้งั พ้นื ไดด ว ย จะเหมาะกับการใชง านท่ี
ตอ งการใหม แี สงสวา งสองทาง เชน ริมถนนหนา บา น การเปลีย่ นหลอดไฟจากหลอดไสจะชวยลด คารบอนไดออกไซดได 150 ปอนดต อป 5. ชว ยกันออกความเห็นหรอื รณรงคใหรฐั บาลพจิ ารณาขอดขี อ เสียของการเรียกเก็บภาษี คารบอนกับภาคการผลิต ตามอัตราการใชไฟฟาทผี่ ลติ จากเชอ้ื เพลงิ ฟอสซลิ รปู แบบตา งๆ หรือการใช กา ซโซลีน เปน รูปแบบการใชภ าษีทางตรงที่เชอ่ื วา หากโรงงานตอ งจา ยคาภาษีแพงข้ึนก็จะลดการใช เชื้อเพลิงฟอสซิลในกระบวนการผลิตลง ซง่ึ จะชว ยลดปรมิ าณการปลอ ย CO2 ลงไดป ระมาณ 5% 6. ขับรถยนตส ว นตัวใหนอยลง ดวยการปน จักรยาน ใชร ถโดยสารประจาํ ทาง หรือใชการ เดนิ แทนเม่ือตองไปทาํ กิจกรรมหรือธรุ ะใกล ๆ บาน เพราะการขับรถยนตนอยลง หมายถึงการใช น้าํ มนั ลดลง และลดการปลอยคารบอนไดออกไซดดว ย เพราะนํา้ มันทุกๆ แกลลอนท่ปี ระหยดั ได จะ ลดคารบอนไดออกไซดได 20 ปอนด 7. ไปรวมกนั ประหยัดนํ้ามันแบบ Car Pool นดั เพือ่ นรวมงานที่มีบานอาศัยใกล ๆ นั่ง รถยนตไปทํางานดวยกัน ชว ยประหยดั นาํ้ มัน และยังเปน การลดจาํ นวนรถตดิ บนถนน ชวยลดการ ปลอยคารบอนไดออกไซดทางออมดวย 8. จดั เสน ทางรถรับสง พนักงาน ถา ในหนวยงานมีพนักงานจํานวนมากอาศยั อยใู นเสนทาง ใกลๆ กัน ควรมีสวัสดิการจัดหารถรับสงพนักงานตามเสน ทางสําคัญๆ เปน Car Pool ระดับองคกร 9. เปด หนาตา งรับลมแทนเปดเคร่อื งปรับอากาศ ลดการปลดปลอยคารบ อนไดออกไซด จากการใชไฟฟาเพ่อื เปดเคร่อื งปรบั อากาศ 10. มองหาผลติ ภณั ฑทมี่ ีสญั ลักษณช วยรักษาส่งิ แวดลอ ม เชน ปา ยฉลากเขียว ประหยัดไฟ เบอร 5 มาตรฐานผลิตภณั ฑคุณภาพสินคา เกษตรอนิ ทรีย เพราะการจะไดใบรับรองนัน้ จะตองมีการ ประเมนิ สินคาตั้งแตเรมิ่ ตนหาวตั ถุดบิ 11. ไปตลาดสดแทนซูเปอรมารเกต็ บาง ซ้ือผกั ผลไม หมู ไก ปลา ในตลาดสดใกลบา น แทนการชอ็ ปปง ในซูเปอรมารเกต็ บา ง ท่ีอาหารสดทุกอยา งมีการ***บหอ ดวยพลาสติกและโฟม ทาํ ให เกดิ ขยะจํานวนมาก 12. เลือกซ้ือเลือกใช เม่อื ตองซ้ือรถยนตใชในบา น หรือรถยนตประจําสาํ นกั งานก็หันมา เลอื กซื้อรถประหยัดพลังงาน รวมทง้ั เลือกอปุ กรณเคร่ืองใชไฟฟาท่มี ฉี ลากประหยดั ไฟ ท้ังในบานและ อาคารสาํ นักงาน 13. เลือกซ้ือรถยนตทม่ี ขี นาดตามความจาํ เปน โดยพิจารณาจากขนาดครอบครวั และ ประโยชนการใชง าน รวมทั้งพิจารณารนุ ท่ีเปน มิตรกบั สิ่งแวดลอ มมากทสี่ ุด เพือ่ เปรยี บเทียบราคา 14. ไมจ ําเปน ก็ไมตอ งเลือกรถโฟวว ลี ขับเคลอ่ื นแบบ 4 ลอ เพราะกินนํา้ มันมาก และ ตะแกรงขนสมั ภาระบนหลงั คารถกไ็ มใชส่งิ จาํ เปน เพราะเปนการเพิ่มนํ้าหนกั รถใหเ ปลอื งนา้ํ มัน 15. ขับรถอยางมีประสทิ ธิภาพ ในระยะทางไกลการขับรถดว ยความเร็วไมเกิน 90 กโิ ลเมตรตอ ชว่ั โมง จะชวยลดการใชน าํ้ มันลงได 20% หรอื คดิ เปนปรมิ าณคารบอนไดออกไซดท่ีลดได 1 ตนั ตอ รถยนตแตล ะคันทใี่ ชงานราว 3 หมน่ื กโิ ลเมตรตอ ป 16. ขับรถเทีย่ วไปลดคารบ อนไดออกไซดไปพรอมกัน เพราะมีบรษิ ัทเชารถใหญๆ 2-3 ราย มรี ถรุนเปน มิตรกับสงิ่ แวดลอ มที่ใชเอทานอล หรือน้ํามนั เชื้อเพลิงทางเลอื กอ่ืนๆ ดว ย ลองสอบถาม บรษิ ัทรถเชา เมื่อเดนิ ทางไปถงึ
17. เลือกใชบ ริการโรงแรมทีม่ ีสญั ลกั ษณส ง่ิ แวดลอม เชน มีมาตรการประหยดั นา้ํ ประหยัด พลงั งาน และมรี ะบบจัดการของเสยี มองหาปายสัญลักษณ เชน โรงแรมใบไมส ีเขียว มาตรฐาน ผลิตภณั ฑค ณุ ภาพ 18. เชก็ ลมยาง การขบั รถท่ียางลมมีนอ ยอาจทําใหเ ปลืองนํ้ามันไดถงึ 3% จากภาวะปกติ 19.เปลี่ยนมาใชพลังงานชวี ภาพ เชน ไบโอดเี ซล เอทานอล ใหมากขึน้ 20. โละท้งิ ตูเ ย็นรนุ เกา ตูเย็นที่ผลติ เม่อื 10 กวา ปท แ่ี ลว เพราะใชไ ฟฟามากเปน 2 เทาของ ตูเ ย็นสมัยใหมท่ีมีคณุ ภาพสูง ซงึ่ ชว ยประหยดั คาไฟลงไดม าก และลดการปลอยคารบ อนไดออกไซด 100 กโิ ลกรมั ตอป 21. ยดื อายุตเู ยน็ ดวยการใชป ระโยชนอ ยางมีประสทิ ธภิ าพ ประหยดั พลังงานใหต เู ยน็ ดว ย การใชอ ยางฉลาด ไมนําอาหารรอนเขาตเู ยน็ หลีกเลย่ี งการนาํ ถงุ พลาสติกใสของในตูเย็น เพราะจะทาํ ใหตูเ ยน็ จายความเย็นไดไ มท ว่ั ถึงอาหาร ควรยา ยตเู ย็นออกจากหอ งที่ใชเ ครื่องปรบั อากาศ ละลาย นาํ้ แขง็ ท่เี กาะในตูเย็นเปน ประจาํ เพราะตเู ย็นจะกินไฟมากขึน้ เมื่อมนี า้ํ แข็งเกาะ และทําความสะอาด ตูเ ย็นทุกสัปดาห 22. ริเริ่มใชพ ลงั งานทางเลอื กในอาคารสาํ นกั งาน เชน ติดตั้งแผงโซลารเซลลเ พ่ือใช พลังงานจากแสงอาทิตยใ นการผลิตกระแสไฟฟาเฉพาะจดุ 23. ใชแสงแดดใหเปน ประโยชน ในการตากเสื้อผาทซ่ี ักแลวใหแหง ไมค วรใชเครื่องปน ผา แหงหากไมจ าํ เปน เพ่ือประหยัดการใชไฟฟา 24. ใชน ้าํ ประปาอยางประหยัด เพราะระบบการผลติ นาํ้ ประปาของเทศบาลตา งๆ ตองใช พลงั งานจาํ นวนมากในการทาํ ใหน้าํ สะอาด และดาํ เนนิ การจัดสงไปยงั อาคารบา นเรือน 25. ติดตงั้ ฝกบวั อาบน้ําท่ปี รับความแรงน้ําตาํ่ ๆ ได เพ่ือจะไดเปลืองน้าํ อุน นอยๆ (เหมาะทั้ง ในบา นและโรงแรม) 26. ติดตั้งเคร่ืองตดั กระแสไฟฟาอตั โนมัติ ชว ยประหยดั พลังงานไฟฟาและลดปรมิ าณการ ปลดปลอ ยคารบอนไดออกไซดท เ่ี กิดข้ึนจากโรงผลิตกระแสไฟฟา 27. สรา งนโยบาย 3Rs- Reduce, Reuse, Recycle ท้ังในบานและอาคารสาํ นักงาน เพอื่ ใหเกิดการใชประโยชนทรัพยากรอยา งเต็มที่ เปน การลดพลังงานในการกําจดั ขยะ ลดมลพษิ และ ลดปริมาณการปลอยกา ซเรอื นกระจกในกระบวนการกําจดั 28. ปองกนั การปลอยกาซมีเทนสบู รรยากาศ ดว ยการแยกขยะอินทรยี เชน เศษผัก เศษ อาหาร ออกจากขยะอืน่ ๆ ที่สามารถนาํ ไปรีไซเคิลไดมาใชใหเกดิ ประโยชน 29. ทาหลงั คาบานดว ยสอี อน เพอื่ ชวยลดการดดู ซับความรอน 30. นาํ แสงธรรมชาติมาใชในอาคารบานเรือน โดยใชก ารออกแบบบาน และตําแหนง ของ ชอ งแสงเปน ปจ จัย ซง่ึ จะชว ยลดจํานวนหลอดไฟและพลงั งานไฟฟา ที่ตองใช 31. ปลกู ตน ไมในสวนหนา บา น ตน ไม 1 ตน จะดูดซับคารบอนไดออกไซดได 1 ตัน ตลอด อายขุ องมัน 32. ปลกู ไผแทนรวั้ ตน ไผเ ตบิ โตเรว็ เปนรัว้ ธรรมชาตทิ ี่สวยงาม และยังดูดซบั คารบ อนไดออกไซดไดด ี
33. ใชร ม เงาจากตนไมช วยลดความรอ นในตวั อาคารสาํ นักงานหรือบานพักอาศยั ทาํ ให สามารถลดความตองการใชเ ครื่องปรับอากาศ เปน การลดการใชไฟฟา 34. ไมใชป ยุ เคมใี นสวนไมป ระดับท่ีบาน แตข อใหเลือกใชปุยหมักจากธรรมชาตแิ ทน 35. ลดปริมาณการใชถ งุ พลาสติก เพราะถุงพลาสติกไมสามารถยอยสลายไดเ องตาม ธรรมชาติ และการเผากําจัดในเตาเผาขยะอยา งถูกวธิ ตี องใชพลังงานจาํ นวนมาก ซึ่งทาํ ใหม ีกาซเรือน กระจกเพ่มิ ในบรรยากาศ 36. เลอื กซื้อสินคา ท่ีมี***หอ นอยๆ ***หอหลายช้นั หมายถงึ การเพ่ิมขยะอีกหลายชิ้นท่ี จะตอ งนําไปกําจดั เปน การเพ่ิมปริมาณกาซเรือนกระจกสบู รรยากาศโดยไมจ ําเปน 37. เลือกใชผ ลติ ภัณฑท ี่ซ้อื เติมใหมได เพ่ือเปน การลดขยะจาก***บหอ ของบรรจภุ ณั ฑ 38. ใชกระดาษทั้ง 2 หนา เพราะกระบวนการผลติ กระดาษแทบทุกขน้ั ตอนใชพ ลังงานจาก น้าํ มนั และไฟฟาจาํ นวนมาก 39.เลอื กใชก ระดาษรีไซเคิล กระดาษรีไซเคลิ ชวยลดขน้ั ตอนหลายขนั้ ตอนในกระบวนการ ผลติ กระดาษ 40.ตั้งเปา ลดการผลติ ขยะของตัวเองใหได 1 ใน 4 สว น หรือมากกวา เพ่อื ชว ยประหยดั ทรพั ยากรและลดกา ซเรอื นกระจกไดอ ีกจํานวนมาก เมื่อลองคูณ 365 วัน กับจาํ นวนปทีเ่ หลอื กอน เกษียณ 41. สนบั สนุนสนิ คาและผลิตผลจากเกษตรกรในทองถิน่ ใกลบ าน ชว ยใหเกษตรกรในพนื้ ท่ี ไมตองขนสง ผลิตผลใหพ อคาคนกลางนําไปขายในพนื้ ที่ไกล ๆ 42. บริโภคเนื้อวัวใหนอ ยลง ทานผัก (ปลอดสารพิษ) ใหมากข้นึ ฟารมเล้ยี งวัว คือ แหลง หลกั ในการปลดปลอยกาซมเี ทนสบู รรยากาศ หันมารบั ประทานผักใหม ากข้ึน ทานเนื้อวัวใหนอ ยลง 43. ทานสเตก และแฮมเบอรเ กอรในรานใหญๆ ใหนอยลง เพราะอุตสาหกรรมเนอ้ื ระดบั นานาชาติ ผลิตกาซเรือนกระจกถงึ 18% สาเหตหุ ลักก็คือไนตรสั ออกไซดจ ากมลู วัวและมเี ทน ซง่ึ ถูก ปลดปลอยออกมาจากลักษณะทางธรรมชาติของววั ท่ียอยอาหารไดช า (มีกระเพาะอาหาร 4 ตอน) มีเทนเปน กาซเรอื นกระจกท่ีทําใหเ กดิ ปฏิกริ ิยาเรือนกระจกไดม ากกวาคารบ อนไดออกไซดถึง 23 เทา ในขณะที่ไนตรัสออกไซดก อผลไดม ากกวา คารบ อนไดออกไซด 296 เทา 44. ชักชวนคนอื่นๆ รอบขางใหช ว ยกันดแู ลส่งิ แวดลอมและลดปญ หาภาวะโลกรอ น ให ความรคู วามเขาใจและชักชวนคนใกลตวั รวมทงั้ เพอื่ นบานรอบๆ ตัวคณุ เพือ่ ขยายเครือขา ยผูรวม หยดุ โลกรอ นใหก วางขวางข้นึ 45. รว มกจิ กรรมรณรงคสิ่งแวดลอมในชมุ ชน แลว ลองเสนอกจิ กรรมรณรงคใหความรูและ กระตนุ ใหเกดิ การรว มมอื เพ่ือลงมือทํากิจกรรมสิ่งแวดลอมทตี่ อเน่ือง และสง ผลใหคนในชุมชนมี คณุ ภาพชีวิตทีด่ ีขึ้น 46. เลอื กโหวตแตพ รรคการเมืองที่มีนโยบายสง่ิ แวดลอ มที่ชัดเจน จรงิ ใจ และตงั้ ใจทําจริง เพราะนักการเมอื งคือคนทเ่ี ราสงไปเปน ตวั แทนทาํ หนา ทใ่ี นสภาผูแทนราษฎร โปรดใชป ระโยชนจาก พวกเขาตามสิทธิท่ีคุณมี ดว ยการเลือกนักการเมืองจากพรรคการเมืองท่ีมีนโยบายชัดเจนเรือ่ ง สิง่ แวดลอมและการลดปญ หาโลกรอน 47. ซือ้ ใหน อยลง แบงปนใหมากข้นึ อยูอยา งพอเพียง
48. ลดการเผาปา หญา ไมร ิมทุง และตน ไมชายปา เพือ่ กําจัดวัชพชื และเปดพน้ื ที่ทํา การเกษตร เพราะเปนการปลอยคารบอนไดออกไซดออกสบู รรยากาศจํานวนมาก นอกจากน้ันการตัด และเผาทาํ ลายปายังเปน การทําลายแหลงกักเกบ็ กาซคารบอนไดออกไซดท ่ีสําคญั 49. ปลูกพืชผกั ใหห ลากหลายและปลกู ตามฤดูกาลในทองถ่ิน เปนการลดการปลูกพืชผัก นอกฤดกู าลท่ีตองใชพลงั งานเพอื่ ถนอมอาหาร และผา นกระบวนการบรรจเุ ปนอาหารกระปอง 50.รวมกลมุ สรา งตลาดผบู ริโภค-ผูผลิตโดยตรงในทองถน่ิ เพื่อลดกระบวนการขนสง ผาน พอคาคนกลาง ท่ตี องใชพ ลงั งานและนํา้ มนั ในการคมนาคมขนสงพชื ผักผลไมไปยงั ตลาด 51.ลดการใชส ารเคมีในการเกษตร นอกจากจะเปนการลดปญหาการปลดปลอ ยไนตรัส ออกไซดส บู รรยากาศโลกแลว ในระยะยาวยังเปน การลดตนทุนการผลติ และทําใหคุณภาพชวี ติ ของ เกษตรกรดขี ้ึน โปรดปรึกษาและเรยี นรูจากกลุมเกษตรกรทางเลือกที่มีอยูเ ปน จาํ นวนมากในประเทศ ไทย สถาปนิกและนกั ออกแบบ 52. ออกแบบพิมพเ ขยี วบา นพักอาศยั ทสี่ ามารถชว ย “หยุดโลกรอ น” การลดปริมาณกาซ เรือนกระจก โดยคดิ ถงึ การติดตัง้ ระบบการใชพลังงานท่ีงา ย ไมจ ําเปน ตองใชเทคโนโลยีสูงๆ แตใ ชง าน ไดจริง ลองคิดถึงวิธีการท่คี นรุนปูยาใชใ นการสรา งบานสมัยกอน ซง่ึ มกี ารพ่งึ พาทศิ ทางลม การดูทศิ ทางการขึน้ -ตกของดวงอาทติ ย อาจชวยลดคา ใชจา ยเร่อื งพลังงานในบา นไดถึง 40% 53.ชวยออกแบบสรางบานหลังเล็ก บา นหลังเล็กใชพ ลงั งานนอ ยกวา บานหลงั ใหญ และใช วัสดอุ ปุ กรณการกอสรางนอยกวา สอื่ มวลชน นักส่ือสารและโฆษณา 54. ใชค วามเชยี่ วชาญในวิชาชีพเพื่อใหความรู และสรางความตระหนักกับ สาธารณชนเกย่ี วกับปญหาภาวะโลกรอน และทาํ ใหก ารเปลี่ยนแปลงสภาพภมู ิอากาศเปน ประเด็นของ ทอ งถ่ิน 55. สรา งความสนใจกบั สาธารณชน เพอ่ื ทําใหประเดน็ โลกรอนอยใู นความสนใจของ สาธารณชนอยา งตอ เนอื่ ง 56. ชวยกนั เลา ความจรงิ เร่อื งโลกรอ น โปรดชวยกันสื่อสารใหป ระชาชนและรัฐบาลเขา ใจ สถานการณจ ริงทเี่ กดิ ขึน้ 57. เปนผูนํากระแสของสังคมเร่ืองชวี ิตทพี่ อเพียง ตน ตอหน่ึงของปญหาโลกรอ นกค็ ือ กระแสการบรโิ ภคของผคู น ทําใหเ กิดการบริโภคทรพั ยากรจํานวนมหาศาล ชวี ิตทย่ี ึดหลักของความ พอเพยี ง โดยมฐี านของความรแู ละคุณธรรมตามหลกั ปรชั ญาเศรษฐกิจพอเพียง จงึ นา จะเปน หนทาง ปอ งกนั และลดปญ หาโลกรอนทส่ี งั คมโลกกําลงั เผชิญหนา อยู 58. ใชค วามคิดสรา งสรรคเ พื่อรว มรบั ผดิ ชอบสังคม ออกแบบงานโฆษณาทส่ี อดแทรก ประเด็นปญหาของภาวะโลกรอนอยา งมรี สนิยม เร่ืองที่เปน จรงิ และไมโ กหก
ครู อาจารย 59. สอนเดก็ ๆ ในข้นั เรยี น เกี่ยวกบั ปญหาโลกรอน 60. ใชเทคนิคการเรยี นรูหลากหลายจากกิจกรรม ดกี วาสอนโดยใหเดก็ ฟงครูพูดและ ทองจําอยา งเดยี ว นกั วิจัย นักวิทยาศาสตร และวิศวกร 61. คนควา วจิ ยั หาแนวทางและเทคโนโลยีใหมท่ีมีประสิทธิภาพในการลดการปลดปลอ ย กาซคารบอนไดออกไซด 62. ศึกษาและทําวิจัยในระดับพน้ื ท่ี เพื่อใหมีขอมลู ที่ชดั เจนเกย่ี วกบั ผลกระทบของภาวะ โลกรอนตอ พ้นื ทเ่ี สี่ยงของประเทศไทย 63. ประสานและทํางานรว มกับนกั สอ่ื สารและโฆษณา เพื่อแปลงขอ มลู ทางวิทยาศาสตร ไปสูการรบั รูและเขา ใจของประชาชนในสังคมวงกวาง นักธรุ กิจ อุตสาหกรรมและบริการ 64. นํากาซมเี ทนจากกองขยะมาใชประโยชนเ ชิงพาณิชย ดวยการลงทุนพฒั นาใหเปน พลังงานทดแทนท่ีมปี ระสิทธิภาพ แตม ตี นทนุ ตํา่ 65. สนบั สนุนนกั วิจยั ในองคกร คนควาผลติ ภัณฑท ่เี ปน มิตรกับสิ่งแวดลอ ม และมี ประสทิ ธิภาพในการลดการใชพลังงานจากเช้ือเพลิงฟอสซลิ 66. เปนผูนาํ ของภาคธรุ กิจอตุ สาหกรรมทช่ี วยรกั ษาส่ิงแวดลอ ม หากยังไมมีใครเรมิ่ ตน โครงการทช่ี วยหยุดปญหาโลกรอนอยา งจริงจงั กจ็ งเปน ผนู ําเสียเอง 67. สรางแบรนดอ งคก รทเี่ นน การดแู ลและใสใจโลก ไมใชแคก ารสรา งภาพลักษณภายนอก แตเ ปนการสรางความเช่อื มั่นเรือ่ งความรบั ผิดชอบทมี่ าจากภายในองคกร นกั การเมือง ผูวา ราชการฯ และรฐั บาล 68. วางแผนการจดั หาพลังงานในอนาคต รัฐจาํ เปน ตอ งมกี ารวเิ คราะหทางเลือกเพ่ือมุง จดั การแกไขปญหาพลังงานและสง่ิ แวดลอม ท่ีมองไปขา งหนา อยางนอยท่สี ดุ 50 ป 69. สนบั สนนุ ใหม กี ารพฒั นาการใชพ ลงั งานแสงอาทิตย ทั้งการสนบั สนุนงบประมาณใน การวิจัย และการพัฒนาระบบใหมตี นทุนตาํ่ และคุมคา ในการใชง าน 70. สนับสนุนกลไกตางๆ สําหรับพลงั งานหมุนเวียน เพื่อสรา งแรงจงู ใจในการปรับปรงุ เทคโนโลยแี ละการลดตนทุน 71. สนบั สนนุ อุตสาหกรรมพลงั งานหมนุ เวยี น เพ่ือกระตุนใหเ กิดการลงทนุ ของภาคเอกชน รฐั บาลควรหามาตรการท่ชี ัดเจนในการสนับสนุนอุตสาหกรรมหมนุ เวยี น ซง่ึ เปน พลงั งานสะอาด เชน พลงั งานแสงอาทติ ย พลังงานลม เพื่อใหส ามารถแขงขันกบั อุตสาหกรรมพลังงานอน่ื ๆ ทใี่ ชพ ลงั งาน จากเชื้อเพลิงฟอสซลิ ท่ีเปน สาเหตหุ ลกั ของการปลอยคารบ อนไดออกไซดสูบรรยากาศ
72. มนี โยบายทางการเมืองที่ชัดเจนในการสนับสนุนการ “หยุดภาวะโลกรอน” เสนอตอ ประชาชน 73. สนับสนุนโครงสรางทางกายภาพ เมือ่ ประชาชนตระหนักและตองการเขามามีสว นรวม ในการลดการปลอยกา ซคารบอนไดออกไซด เชน จดั การใหมโี ครงขา ยทางจกั รยานที่ปลอดภยั ใหก ับ ประชาชนในเมืองสามารถขับขีจ่ กั รยาน ลดการใชรถยนต 74. ลดจาํ นวนรถยนตส ว นตวั บนถนนในกรงุ เทพมหานครอยา งจรงิ จัง ดวยการสนับสนนุ ระบบขนสง มวลชนท่มี ปี ระสทิ ธิภาพ 75. สง เสริมเครอื ขา ยการตลาดใหกบั กลมุ เกษตรกรทางเลือก เกษตรกรจํานวนมากเปน ตวั อยา งทด่ี ีของการลดปญ หาโลกรอ น ดวยการลดและเลิกการใชสารเคมที ี่ทําใหเ กิดการปลดปลอ ยไน ตรสั ออกไซดสบู รรยากาศโลก ซึง่ การสง เสรมิ การตลาดสีเขียวดว ยการสรางเครอื ขายการตลาดท่ี กระจายศูนยไปสูกลุมจงั หวดั หรอื ภมู ภิ าค จะชวยลดการปลอ ยคารบ อนไดออกไซดจากกระบวนการ ขนสง ผลผลติ ไปยงั ตลาดไกลๆ อีกดวย 76. รเิ รมิ่ อยา งกลา หาญกบั ระบบพลังงานแบบกระจายศูนย เพ่ือลงทุนกับทางเลือกและ ทางรอดในระยะยาว 77. พิจารณาใชก ฎหมายการเก็บภาษีเปนเคร่ืองมือในการควบคุมปรมิ าณกา ซเรือนกระจก โดยเฉพาะคารบอนไดออกไซด เชน การเกบ็ ภาษีคารบ อน (Carbon Tax) สาํ หรับภาคอุตสาหกรรม 78. เปลยี่ นแปลงระบบการจัดเก็บภาษี นั่นคือการสรา งระบบการจดั เกบ็ ภาษที ่ีสามารถ สะทอ นใหเห็นตน ทนุ ทางออมจากกิจกรรมทางเศรษฐกจิ ตัวใดตัวหนงึ่ ซงึ่ ทาํ ใหสงั คมตองแบกรับภาระ นัน้ อยา งชดั เจน เชน ภาษีทีเ่ รียกเก็บจากถา นหิน ก็จะตองรวมถงึ ตนทุนในการดูแลรักษาสุขภาพที่ จะตอ งเพิม่ ขน้ึ จากปญ หามลพิษ และตนทนุ ความเสยี หายจากสภาพอากาศทเ่ี ปลีย่ นแปลงไป 79. ปฏิรปู ภาษีส่งิ แวดลอม เปนกาวตอ ไปทท่ี าทายของนักการเมืองและรัฐบาลที่มาจาก การเลอื กตงั้ อยางใหญห ลวงในการปรบั เปลย่ี นและสรางจติ สาํ นกึ ใหมใหสังคม การเพิม่ การจดั เก็บภาษี สาํ หรบั กจิ กรรมท่ีมีผลทาํ ลายสภาพแวดลอมใหส ูงข้ึนเปน การชดเชย เชน กจิ กรรมทีม่ กี ารปลอ ย คารบ อน ภาษีจากกองขยะ ไมใ ชเรอื่ งเปน ไปไมได หลายประเทศโดยเฉพาะในยุโรปตะวันตกนํา แนวคดิ นี้ไปใชต ั้งแตป พ.ศ. 2533 ปจจุบนั น้ีประเทศใหญๆ ในสหภาพยโุ รปกร็ วมดาํ เนินการดวย และ พบวาการปรับเปล่ยี นระบบการจัดเกบ็ ภาษดี งั กลา ว ไมม ผี ลตอ การปรบั เปลยี่ นระดับการจดั เก็บภาษี หากแตม ผี ลกบั โครงสรา งของระบบภาษเี ทาน้นั 80. กําหนดทิศทางประเทศใหม ุง สแู นวทางของการดาํ เนินชวี ติ อยา งพอเพียง ทีส่ ามารถยืน หยดั อยรู อดอยา งเขม แข็งในสังคมโลก เริ่มตนดวยการใสประโยคทวี่ า ประเทศไทยจะตองยึดหลัก เศรษฐกจิ ตามแนวปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงของพระบาทสมเด็จพระเจา อยหู วั เปนแกนหลกั ของการ พัฒนาประเทศไวใ นรัฐธรรมนญู ไดห รอื ไม
บทท่ี 3 วธิ กี ารดําเนนิ งาน กศน.ตําบลนาปา สงั กดั ศูนยก ารศกึ ษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศยั อําเภอเมือง ชลบรุ ี จัดทําโครงการลดโลกรอนดว ยมือเรา มีข้นั ตอนดังนี้ 1. ประชุมปรกึ ษาหารือฯ กศน.ตําบลนาปา 2. แตงตง้ั คณะทํางาน 3. ประสานงานกบั หนวยงาน/เครอื ขา ย และบคุ คลทเี่ กยี่ วของ 4. ดาํ เนินงานตามแผน 5. วัดผล/ประเมินผล/สรปุ ผลและรายงาน ประชุมปรกึ ษาหารือฯ กศน.ตาํ บลนาปา กศน.ตําบลนาปา ไดวางแผนประชุมปรึกษาหารือฯ เพ่ือหาแนวทางในการดําเนินงานและ กาํ หนดวตั ถปุ ระสงคร ว มกนั แตง ต้งั คณะทาํ งาน จดั ทาํ คาํ ส่งั แตงตั้งคณะทํางานโครงการ เพื่อมอบหมายหนา ที่ในการทาํ งานใหชดั เจน เชน 1) คณะกรรมการทปี่ รึกษา/อํานวยการ มีหนาที่อํานวยความสะดวก และใหค าํ ปรึกษา แกไ ขปญ หาทีเ่ กิดขึน้ 2) คณะกรรมการฝา ยประชาสมั พันธ มีหนาท่ีประชาสมั พันธร บั สมัครประชาชนเขารวม โครงการ 3) คณะกรรมการฝายรับลงทะเบียนและประเมินผลหนา ที่จัดทําหลกั ฐานการลงทะเบยี น ผูเขา รว มกิจกรรมและรวบรวมการประเมนิ ผล และรายงานผลการดาํ เนนิ การ ประสานงานกับหนวยงาน/เครอื ขา ย และบคุ คลที่เกี่ยวของ ประสานงานกับหนวยงาน/เครือขา ย และบคุ คลท่เี ก่ยี วของ เชน ประสานเรือ่ งสถานท่ใี ช อบรม ประสานงานกับคณะกรรมการสถานศกึ ษา ประสานงานกับทีมวิทยากร และแขกผมู ีเกียรติ เขา รวม ดําเนินการตามแผนงานโครงการ โครงการลดโลกรอนดวยมือเรา ในวนั ที่ 1 มถิ ุนายน 2561 โรงเรียนเทศบาลดอนหวั ฬอ1 (บา นมาบสามเกลยี ว) หมูที่ 7 ตาํ บลดอนหัวฬอ อําเภอเมอื งชลบุรี จงั หวดั ชลบุรี
วัดผล/ประเมนิ /สรุปผลและรายงาน โครงการลดโลกรอ นดว ยมือเรา ในวันที่ 1 มิถุนายน 2561 โรงเรียนเทศบาลดอนหัวฬอ1 (บา นมาบสามเกลียว) หมูท่ี 7 ตําบลดอนหวั ฬอ อาํ เภอเมอื งชลบรุ ี จงั หวดั ชลบรุ ี โดยมี ครแู ละ ประชาชนในพื้นทต่ี ําบลดอนหวั ฬอ และตาํ บลนาปา จาํ นวน 20 คน โดยมคี ณะวทิ ยากรจากเทศบาล ตําบลดอนหวั ฬอ เปน วทิ ยาการใหค วามรู ศนู ยก ารศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย อาํ เภอเมืองชลบรุ ี จะไดน ําแนวทางไปใชขอมลู พิจารณาหลักสตู ร เนือ้ หาตลอดจนเทคนิควิธกี าร จัดการกระบวนการเรยี นรูต า งๆ เพอ่ื ใหต อบสนองความตอ งการของผูเขา อบรมไดร บั ประโยชน นําไปใชไ ดจริงตามศักยภาพของแตละคน ใหม ีความเขาใจและจัดทาํ โครงงานไดอยา งถูกตองและมี คุณภาพตอไป ศนู ยก ารศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอําเภอเมืองชลบุรี ไดดาํ เนนิ การ ตามข้ันตอนและไดรวบรวมขอมูล โดยกาํ หนดคาลาํ ดับความสาํ คัญของการประเมินผลออกเปน 5 ระดบั ดังน้ี มากที่สดุ ใหค ะแนน 5 มาก ใหคะแนน 4 ปานกลาง ใหคะแนน 3 นอย ใหค ะแนน 2 นอยทีส่ ุด ใหค ะแนน 1 ในการแปลผล ผจู ดั ทําไดใชเ กณฑการพจิ ารณาจากคะแนนเฉลี่ยตามแนวคดิ ของ บุญชม ศรีสะอาด และบุญสง นิวแกว (2535, หนา 22-25) 4.51-5.00 หมายความวา ดมี าก 3.51-4.50 หมายความวา ดี 2.51-3.50 หมายความวา ปานกลาง 1.51-2.50 หมายความวา นอ ย 1.00-1.50 หมายความวา ตองปรบั ปรงุ นกั ศกึ ษาจะตอ งกรอกขอมลู ตามแบบสอบถาม เพอื่ นําไปใชในการประเมินผลของการจัด กจิ กรรมดงั กลาว และจะไดน ําไปเปน ขอมูล ปรับปรงุ และพัฒนา ตลอดจนใชใ นการจัดทําแผนการ ดําเนินการในปตอไป
บทท่ี 4 ผลการดําเนินงานและการวิเคราะหข อ มลู ในการจดั กิจกรรมโครงการลดโลกรอ นดว ยมอื เรา ในวนั ที่ 1 มิถุนายน 2561 โรงเรยี น เทศบาลดอนหัวฬอ 1 (บานมาบสามเกลยี ว) หมูที่ 7 ตาํ บลดอนหัวฬอ อําเภอเมืองชลบุรี จงั หวัด ชลบุรี ซึง่ ไดส รุปผลจากแบบสอบถามและนําเสนอผลการวเิ คราะหขอมลู จากผเู ขา รวมโครงการ ท้ังหมด จาํ นวน 20 คน และ จาํ นวนผูตอบแบบสอบถามจํานวน 20 คน โดยเทียบจากตารางกลุม ตวั อยางของเครซีแ่ ละมอรแกน ซึง่ ไดสรุปผลจากแบบสอบถามและนําเสนอผลการวเิ คราะหข อมูล จากผเู ขา รว มโครงการทั้งหมด ไวด ังน้ี ตอนที่ 1 ขอมลู สวนตวั ผูต อบแบบถามของผูเ ขารวมกจิ กรรมโครงการลดโลกรอ นดวยมอื เรา ผเู ขา รว มกจิ กรรมท่ีตอบแบบสอบถามไดน ํามาจําแนกตามเพศ ระดับการศกึ ษา และอายุ ผูจ ดั ทําไดน าํ เสนอจําแนกตามขอมูลดังกลาว ดงั ปรากฏตามตารางที่ 1 ดงั ตอไปนี้ ตารางที่ 1 แสดงคา รอ ยละของผูตอบแบบสอบถาม โดยจําแนกตามเพศ เพศ ชาย หญิง ความคิดเหน็ จํานวน รอยละ จํานวน รอยละ กจิ กรรมโครงการลดโลกรอนดวยมือเรา 6 30.00 14 70.00 จากตารางที่ 1 แสดงวา ผตู อบแบบสอบถามของผูเขา รว มกิจกรรมโครงการลดโลกรอ นดว ย มือเรา ประชาชนตาํ บลนาปา จาํ แนกตามเพศ เปน ชาย 6 คน คิดเปน รอ ยละ 30.00 เปน หญิง 14 คน คดิ เปนรอยละ 70.00 ตารางท่ี 2 แสดงคา รอ ยละของผตู อบแบบสอบถาม โดยจาํ แนกตามระดับการศกึ ษา อาชีพ ประถม ม.ตน ม.ปลาย สูงกวา ม.ปลาย ความคิดเห็น จํานวน รอยละ จํานวน รอ ยละ จาํ นวน รอยละ จาํ นวน รอ ยละ กิจกรรมโครงการลดโลก 6 30.00 5 25.00 6 30.00 3 15.00 รอ นดวยมอื เรา
จากตารางที่ 2 แสดงวา ผูตอบแบบสอบถามของผูเขารวมกิจกรรมโครงการลดโลกรอน ดว ยมือเรา ประชาชนตําบลนาปา มีระดบั การศึกษาในชวงระดับประถมศึกษา จาํ นวน 6 คน คิด เปน รอยละ 30.00 ชวงระดบั ม.ตน จาํ นวน 5 คน คดิ เปน รอยละ 25.00 ชว งระดบั ม.ปลาย มจี ํานวน 6 คน คิดเปนรอ ยละ 30.00 และ ชว งระดับ สูงกวา ม.ปลาย จาํ นวน 3 คน คดิ เปนรอ ยละ 15.00 ตารางที่ 3 แสดงคา รอ ยละของผตู อบแบบสอบถาม โดยจําแนกตามอายุ อายุ ตํ่ากวา 15 ป 15-29 ป 30-39 ป 40-49 ป 50-59 ป 60 ปขนึ้ ไป จํา รอ ย จาํ รอ ย จํา รอย จํา รอ ย จาํ รอย จํา รอ ย ประเภท นวน ละ นวน ละ นวน ละ นวน ละ นวน ละ นวน ละ ความคดิ เหน็ กจิ กรรมโครงการ - - 8 40.00 3 15.00 3 15.00 3 15.00 3 15.00 ลดโลกรอน ดวยมือเรา จากตารางที่ 3 แสดงวา ผตู อบแบบสอบถามของผเู ขารว มกจิ กรรมโครงการลดโลกรอน ดวยมอื เรา ประชาชนตาํ บลนาปา มี ชว งอายุ 15-29 ป จํานวน 8 คน คิดเปน รอ ยละ 40.00 ชว งอายุ 30-39 ป จํานวน 3 คน คิดเปน รอ ยละ 15.00 ชว งอายุ 40-49 ป จาํ นวน 3 คน คิดเปนรอยละ 15.00 ชว งอายุ 50-59 ป จํานวน 3 คน คดิ เปน รอ ยละ 15.00 และ 60 ปขึน้ ไป จํานวน 3 คน คดิ เปนรอยละ 15.00
ตารางที่ 4 แสดงคา รอ ยละของผตู อบแบบสอบถาม โดยจําแนกตามอาชพี อาชีพ รับราชการ พนกั งาน คา ขาย เกษตรกร รบั จาง อน่ื ๆ รฐั วิสาหกิจ ประเภท จํา รอ ย จํา รอย จาํ รอย จาํ รอ ย จํา รอย จาํ รอ ย ความคดิ เห็น นวน ละ นวน ละ นวน ละ นวน ละ นวน ละ นวน ละ กจิ กรรมโครงการ - - - - 1 5.00 - - 10 50.00 9 45.00 ลดโลกรอน ดวยมือเรา จากตารางท่ี 4 แสดงวา ผูตอบแบบสอบถามของผูเขา รว มกจิ กรรมโครงการลดโลกรอน ดว ยมือเรา ประชาชนตาํ บลนาปา มอี าชพี คาขาย จาํ นวน 1 คน คิดเปนรอ ยละ 5.00 อาชีพรบั จาง จาํ นวน 10 คน คิดเปน รอยละ 50.00 และ อาชพี อนื่ ๆ จาํ นวน 9 คน คดิ เปนรอ ยละ 45.00
ตอนท่ี 2 ขอ มูลเก่ียวกบั ความคิดเหน็ ของผเู ขารว มกิจกรรม โครงการลดโลกรอนดวยมือ เรา ความคดิ เห็นของผเู ขารว มกจิ กรรม จํานวน 20 คน จากแบบสอบถามทัง้ หมดทมี่ ีตอโครงการลด โลกรอนดว ยมือเรา กศน.ตําบลนาปา ไดว เิ คราะหขอ มูล จํานวน 20 ชดุ ดงั ปรากฏในตารางท่ี 5 ตารางท่ี 5 ผลการประเมินโครงการลดโลกรอ นดวยมอื เรา N = 20 รายการทปี่ ระเมิน x̄ S.D. อนั ดับที่ ระดบั ผลการ ประเมนิ ดา นหลกั สูตร 1. กิจกรรมท่จี ดั สอดคลองกบั วตั ถุประสงคของหลักสตู ร 4.70 0.47 2 ดมี าก 2. เน้อื หาของหลักสตู รตรงกับความตองการของผรู ับบริการ 4.65 0.49 3 ดีมาก 3. การจดั กิจกรรมทาํ ใหผูรับบริการสามารถคิดเปนทําเปน แกปญหาเปน 4.70 0.47 2 ดมี าก 4. ผูรับบรกิ ารมสี วนรวมในการแสดงความคดิ เหน็ ตอการจัดทําหลักสูตร 4.60 0.50 4 ดมี าก 5. ผรู บั บริการสามารถนาํ ความรูไปปรับใชในชีวติ ประจําวันได 4.65 0.49 3 ดีมาก 6. สอ่ื /เอกสารประกอบการจัดกิจกรรมมคี วามเหมาะสม 4.75 0.44 1 ดมี าก ดานวทิ ยากร 4.75 0.44 1 ดมี าก 7. วิทยากรมีความรูความสามารถในการจดั กิจกรรม 8. เทคนคิ /กระบวนในการจัดกิจกรรมของวทิ ยากร 4.65 0.49 3 ดมี าก 9. วิทยากรมีการใชส ่ือทส่ี อดคลองและเหมาะสมกับกจิ กรรม 4.55 0.51 5 ดมี าก 10. บคุ ลิกภาพของวทิ ยากร 4.65 0.49 3 ดมี าก ดา นสถานท่ี ระยะเวลา และความพึงพอใจ 4.60 0.50 4 ดมี าก 11. สถานท่ใี นการจดั กจิ กรรมเหมาะสม 4.55 0.51 5 ดมี าก 12. ระยะเวลาในการจัดกจิ กรรมเหมาะสม 4.75 0.44 1 ดีมาก 13. ความพึงพอใจในภาพรวมของผรู ับบริการตอการเขา รวมกิจกรรม 4.66 0.48 ดีมาก คาเฉลย่ี
จากตารางแสดงใหเ หน็ วา ผูเขา รวมกจิ กรรมโครงการลดโลกรอนดวยมือเรา ดังน้ี จากตารางท่ี 5 พบวา โดยเฉล่ียแลวผูรว มโครงการลดโลกรอ นดวยมือเรา อยูในระดบั ดีมาก (x̄ = 4.66) เม่ือวิเคราะหเปนรายขอพบวา สื่อ/เอกสารประกอบการจัดกจิ กรรมมีความเหมาะสม, วทิ ยากรมีความรูความสามารถในการจดั กิจกรรม, ความพึงพอใจในภาพรวมของผรู บั บริการตอการ เขารว มกิจกรรม (x̄ = 4.75) เปนอนั ดบั ท่ี 1 และเรยี งตามลําดบั ดังน้ี กิจกรรมท่ีจดั สอดคลองกับ วตั ถปุ ระสงคของหลักสตู ร, การจดั กิจกรรมทาํ ใหผ ูรับบรกิ ารสามารถคดิ เปน ทําเปนแกป ญหาเปน (x̄ = 4.70) เปนลําดับท่ี 2 เน้อื หาของหลักสูตรตรงกบั ความตอ งการของผรู บั บริการ, ผรู ับบริการ สามารถนําความรูไปปรบั ใชใ นชีวิตประจาํ วันได, เทคนิค/กระบวนในการจัดกิจกรรมของวิทยากร, บุคลิกภาพของวิทยากร (x̄ = 4.65) เปนอันดับท่ี 3 ผรู บั บริการมีสวนรว มในการแสดงความคดิ เห็นตอ การจดั ทําหลักสตู ร, สถานท่ีในการจัดกิจกรรมเหมาะสม (x̄ = 4.60) เปน อันดับท่ี 4 และอนั ดบั สดุ ทา ย วิทยากรมีการใชส ือ่ ท่ีสอดคลองและเหมาะสมกบั กจิ กรรม, ระยะเวลาในการจดั กจิ กรรม เหมาะสม (x̄ = 4.55) ตารางที่ 6 ผลการประเมนิ ผูเขา รว มกิจกรรมโครงการลดโลกรอนดวยมือเรา ระดบั ผล N =20 การประเมนิ เนื้อหาผเู ขารว มกิจกรรมโครงการลดโลกรอนดวยมือเรา ดมี าก x̄ S.D. อนั ดบั ที่ ดีมาก 1. การมสี ว นรวมในกิจกรรมกลุม 4.75 0.44 1 2. ความพงึ พอใจในการเขารวมโครงการ 4.65 0.49 3 3. การคิดอยา งมเี หตผุ ล 4.60 0.50 4 ดมี าก 4. การเขา ใจ และรบั ฟงความคดิ เหน็ จากผูอ่นื 4.70 0.47 2 ดีมาก 5. การรูจ กั และเขาใจตนเอง 4.60 0.50 4 ดมี าก คา เฉลี่ย 4.66 0.48 จากตารางท่ี 6 พบวา โดยเฉล่ียแลวผเู ขารว มผเู ขารว มกิจกรรมโครงการลดโลกรอนดว ย มือเรา อยูในระดบั ดีมาก (x̄ = 4.66) เมอ่ื วิเคราะหเปนรายพบวา การมีสว นรวมในกิจกรรมกลุม (x̄ = 4.75) เปน อนั ดบั ที่ 1 และเรียงลําดบั ดังน้ี การเขาใจ และรับฟงความคิดเห็นจากผูอน่ื (x̄ =4.70) เปน ลาํ ดบั ท่ี 2 ความพึงพอใจในการเขารวมโครงการ (x̄ =4.65) เปน ลําดับที่ 3 และลําดับสุดทาย การคิดอยางมเี หตุผล, การรจู กั และเขาใจตนเอง (x̄ =4.60)
Search