คู่มือความฉลาดทางดิจิทัลสำหรับครู นางสาว ณิชวรรณ สังข์เศรษฐี หมู่ 4

พ ล เ มื อ ง ดิ จิ ทั ล (Digital Citizenship) คู่มือ ทักษะความฉลาด ทางดิจิทัล สำหรับครู (DQ : Digital Intelligence Quotient) จัดทำโดย นางสาว ณิชวรรณ สังข์เศรษฐี รหัสประจำตัวนักศึกษา 647190407 ภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2564 หลักสูตรตรประกาศนียบัตรบันฑิตวิชาชีพครู มหาวิทยาลัยราชภัฏหมู่บ้านจอมบึง

คำ นำ คู่มือทักษะความฉลาดทางดจิ ทิ ัล สำหรับครู เป็นส่วนหน่ึงของ รายวิชา GD5829 การพัฒนาความเปน็ ครู โดยยึดประเด็น DQ ความฉลาด ทางดิจิทัล ทั้ง 8 ทักษะ มีจุดประสงค์เพื่อสร้างความเป็นครูสู่ยุคดิจิทัลและ สื่อสังคมออนไลน์ที่เข้าใจบรรทัดฐานของการปฏิบัติตัวให้เหมาะสม และมี ความรับผิดชอบในการใช้เทคโนโลยี โดยเฉพาะอย่างยิ่ง การสื่อสารในยุค ดิจิทัลเป็นการสื่อสารที่ไร้พรมแดน และสามารถเลือกใช้ และสร้างสื่อ เทคโนโลยีดิจิทัลได้เหมาะสมกับองค์ความรู้ที่ต้องการจะถ่ายทอด และเหมาะ สมต่อพฤติกรรมการเรียนรู้ของผู้เรียนแต่ละช่วงวัยในบริบทที่แตกต่างกัน ร่วมทั้งมีแนวทางการพัฒนาและวิธีการป้ องกันปั ญหาการสื่อสารในยุคดิจิทัล และสื่อ สังคมออนไลน์ ในยุคปัจจุบันการเติบโตมากับอุปกรณ์ดิจิทัล และ อินเทอร์เน็ต ซึ่งการรับรู้ข้อมูลผ่านโลกดิจิทัลนั้นแตกต่างโดยสิ้นเชิงกับยุคที่ เราเติบโตมา เด็กในยุคนี้คุ้นเคยกับการรับส่งข้อมูลโดยไม่ต้องเห็นหน้า สื่อสาร ผ่านตัวหนังสือ และอีโมติคอน ยังมีโลกทั้งใบอยู่ในมือ ด้วยการใช้สมาร์ทโฟน ค้นหาทุกอย่างที่อยากรู้ ทำทุกอย่างผ่านโทรศัพท์เพียงเครื่องเดียว แม้ว่า IQ และ EQ จะยังคงเป็นสิ่งสำคัญ แต่ DQ ก็เป็นทักษะที่จำเป็นต้องเพิ่มเติมเข้า มา เพื่อให้เด็ก มีความสามารถอยู่ในโลกดิจิทัลได้อย่างเหมาะสม และปลอดภัย ความฉลาดทางดิจิทัล (Digital Intelligence Quotient : DQ) คือ ความ สามารถทางสังคม อารมณ์ และการรับรู้ ที่จะทำให้คนคนหนสามารถเผชิญกับ ความท้าทายบนเส้นทางของชีวิตในยุคดิจิทัล สามารถปรับตัวให้เข้ากับชีวิต ดิจิทัลได้ ความฉลาดทางดิจิทัลครอบคลุมทั้งความรู้ ทักษะ ทัศนคติและค่า นิยมที่จำเป็นต่อการใช้ชีวิตในฐานะสมาชิกของโลกออนไลน์ทักษะการใช้สื่อ และการเข้าสังคมในโลกออนไลน์ คู่ มื อ ค ว า ม ฉ ล า ด ท า ง ดิ จิ ทั ล สำ ห รั บ ค รู

สารบัญ เ รื่ อ ง ห น้ า DQ คืออะไร 1 ทักษะเอกลักษณ์พลเมืองดิจิทัล (Digital Citizen Identity 1 2. ทักษะการบริหารจัดการเวลาบนโลกดิจิทัล (Screen Time Management) 2 3.ทักษะการจัดการการกลั่นแกล้งบนไซเบอร์ (Cyberbullying Management) 3 4.ทักษะการจัดการความปลอดภัยบนระบบเครือข่าย (Cybersecurity Management) 4 5.ทักษะการจัดการความเป็นส่วนตัว (Privacy Management) 5 6.ทักษะการคิดอย่างมีวิจารณญาณ (Critical Thinking) 6 7.ทักษะร่องรอยทางดิจิทัล (Digital Footprints) 7 8.ทักษะความเห็นอกเห็นใจและสร้างสัมพันธภาพที่ดีกับผู้อื่น ทาง 8 ดิจิทัล (Digital Empathy) 9 บทสรุปความรู้ที่ได้รับ 10 เอกสารอ้าวอิง 11 ประวัติผู้ทำ คู่ มื อ ค ว า ม ฉ ล า ด ท า ง ดิ จิ ทั ล สำ ห รั บ ค รู

D Q คื อ อ ะ ไ ร ทำ ไ ม เ ด็ ก ยุ ค ใ ห ม่ ต้ อ ง มี 1.เอกลักษณ์พลเมืองดิจิทัล (Digital Citizen Identity) เอกลักษณ์พลเมืองดิจิทัล เป็นความสามารถสร้างและบริหารจัดการอัต ลักษณ์ที่ดีของตนเองไว้ได้อย่างดีทั้งในโลกออนไลน์และโลกความจริงอัตลักษณ์ที่ ดีคือ การที่ผู้ใช้สื่อดิจิทัลสร้างภาพลักษณ์ในโลกออนไลน์ของตนเองในแง่บวก ทั้ง ความคิดความรู้สึก และการกระทำ โดยมีวิจารณญาณในการรับส่งข่าวสารและ แสดงความคิดเห็น มีความเห็นอกเห็นใจผู้ร่วมใช้งานในสังคมออนไลน์ และรู้จักรับ ผิดชอบต่อการกระทำ ไม่กระทำการที่ผิดกฎหมายและจริยธรรมในโลกออนไลน์ ตัวอย่าง การแก้ไข คู่มือความฉลาดทางดิจิทัลสำหรับครู เช่น การละเมิดลิขสิทธิ์ การกลั่น แกล้งหรือการใช้วาจาที่สร้างความ เกลียดชังผู้อื่นทางสื่อออนไลน์ 1

.2 การบริหารจัดการเวลาบนโลกดิจิทัล (Screen Time Management) การบริหารจัดการเวลาบนโลกดิจิทัล เป็นความสามารถควบคุม ตนเอง ความสามารถในการจัดสรรเวลาในการ ใช้งานอุปกรณ์ดิจิทัลและ อุปกรณ์เทคโนโลยีได้อย่างมีประสิทธิภาพ รวมถึงการใช้งานสื่อสังคม (Social Media) และเกม ออนไลน์ (Online Games) ด้วยความรับผิดชอบ ต่อตนเอง สามารถบริหารเวลาที่ใช้อุปกรณ์ยุคดิจิทัล รวมไปถึงการควบคุม เพื่อให้เกิดสมดุลระหว่างโลกออนไลน์ และโลกความเป็นจริง อีกทั้งตระหนัก ถึงอันตราย และสุขภาพจากการใช้เวลาหน้าจอนานเกินไป และผลเสียของ การเสพติดสื่ อดิจิทัล ตัวอย่าง การแก้ไข 2 กกอสาุาปรรร้กใาจชงร้ำชณกีสัว์ิดมดติเดจปวุิทลลรัะราลหจะดำหนู้วโวาั่ทนจารงอโททกจัดึศาางยงรนไไ์ใสมัมช่ห่ง้ไกเดครทื้รอมคะหขโทเมนลอบ่านงโยตลเ่วคิดอยด็ีวีสกหโุาขอรมืภอเวกา่าอมพุปพแแ่กอลตร่แะหณม์มป่หดาฏ้ิิาจยสิมัทถมัึลลงูพกกกัันเบาลธ่ร์น คู่มือความฉลาดทางดิจิทัลสำหรับครู

3.การจัดการการกลั่นแกล้งบนไซเบอร์ (Cyberbullying Management) การจัดการการกลั่นแกล้งบนไซเบอร์ เป็นความสามารถในการป้องกัน ตนเอง การมีภูมิคุ้มกันในการรับมือและจัดการกับ สถานการณ์การกลั่นแกล้ง บนอินเทอร์เน็ตได้อย่างชาญฉลาด การใช้อินเทอร์เน็ตเป็นเครื่องมือหรือช่อง ทางเพื่อก่อให้เกิดการคุกคามล่อลวงและการกลั่นแกล้งบนโลกอินเทอร์เน็ต และสื่อสังคมออนไลน์ โดยกลุ่มเป้าหมายมักจะเป็นกลุ่มเด็กจนถึง เด็กวัยรุ่น ตัวอย่าง เช่น การส่งข้อความทางโทรศัพท์ ผู้กลั่นแกล้งอาจจะเป็น เพื่อนร่วมชั้น คนรู้จักในสื่อสังคมออนไลน์ หรืออาจจะเป็น คนแปลกหน้าก็ได้ แต่ส่วนใหญ่ผู้ที่กระทำจะรู้จักผู้ที่ถูก กลั่นแกล้งรูปแบบของการกลั่นแกล้งมักจะเป็นการว่าร้าย ใส่ความ ขู่ทำร้าย หรือใช้ ถ้อยคำหยาบคาย แนวทางป้ องกัน เด็ก ๆ จะรับมือ Cyberbullying อย่างไร? STOP หยุดระรานกลับด้วยวิธีการเดียวกัน หยุดตอบโต้ เพื่อไม่ ให้เกิดการกระทำซ้ำหรือเพิ่มความรุนแรงของเหตุการณ์มากยิ่ง ขึ้น BLOCK ปิดกั้นผู้ที่ระราน ไม่ให้เขาสามารถติดต่อ โพสต์ หรือ ระรานเราได้อีก TELL บอกพ่อแม่ ครู หรือบุคคลที่ไว้ใจ เพื่อขอความช่วยเหลือ หากเป็นเรื่องที่ผิดกฎหมายหรือถูกข่มขู่คุกคาม ให้เก็บรวบรวม ข้อมูลของผู้กระทำและเหตุการณ์ระรานรังแกไปแจ้งเจ้าหน้ าที่ REMOVE ลบภาพหรือข้อความระรานรังแกออกทันที โดยอาจ ติดต่อผู้ดูแลระบบหากเป็ นพื้ นที่สาธารณะบนโลกออนไลน์ BE STRONG เข้มแข็ง อดทน ยิ้มสู้ อย่าไปให้คุณค่ากับคนหรือ คำพูดที่ทำร้ายเรา ควรใช้เป็นแรงผลักดันให้เราดีขึ้น ก้าวข้าม ปัญหาและอุปสรรคต่าง ๆ คู่มือความฉลาดทางดิจิทัลสำหรับครู 3

4.การจัดการความปลอดภัยบนระบบเครือข่าย (Cybersecurity Management) การจัดการความปลอดภัยบนระบบเครือข่าย เป็นความสามารถในการสำรวจ ตรวจสอบ การป้องกัน และ การรักษาความปลอดภัยของข้อมูลในระบบเครือ ข่าย ป้องกันข้อมูลด้วยการสร้างระบบความปลอดภัยที่เข้มแข็ง และป้องกัน การโจรกรรมข้อมูลหรือการถูกโจมตีออนไลน์ได้ มีทักษะในการรักษาความ ปลอดภัยของตนเองในโลกออนไลน์การรักษาความปลอดภัยของตนเองใน โลกไซเบอร์ คือการปกป้องอุปกรณ์ดิจิทัลข้อมูลที่จัดเก็บและข้อมูลส่วนตัวไม่ ให้เสียหาย สูญหาย หรือถูกโจรกรรมจากผู้ไม่หวังดีในโลกไซเบอร์ ตัวอย่าง แนวทางป้องกัน 1.เพิ่มความระมัดระวังในการใช้อินเทอร์เน็ต โดยหลีกเลี่ยงการเข้า เว็บไซต์ที่ไม่เหมาะสม เว็บผิดกฎหมาย ไม่คลิกไฟล์แนบจากผู้อื่นกรณีที่ ไม่ได้ตกลงกัน หรือไม่รู้จักกันมาก่อน ระมัดระวังความ เสี่ยงจากการ เปิดไฟล์ผ่านโปรแกรมแชตต่างๆ หรือช่องทาง Social Media เพื่อหลีก เลี่ยงการติดมัลแวร์ ซึ่งนับวันมัลแวร์มาจากพวกไฟล์แนบ ทาง Social Network เพิ่มมากขึ้น 2. การใช้บริการอินเทอร์เน็ต อย่าตั้งรหัสผ่านเหมือนกันทุกระบบ เพราะ หากคุณโดน แฮกเกอร์เจาะระบบสําเร็จแล้ว ระบบอื่น ๆ ก็อาจถูกเจาะ ระบบด้วยหากใช้รหัสผ่านเดียวกัน 3. ติดตามข้อมูลข่าวสารเกี่ยวกับความมั่นคงปลอดภัย และอ่านพิจารณา ข้อมูลก่อน การแชร์ต่อ ตลอดจน ไม่ส่งต่อข้อมูลที่ไม่ได้รับการยืนยัน จากผู้เกี่ยวข้อง คู่มือความฉลาดทางดิจิทัลสำหรับครู 4

5 . ก า ร จั ด ก า ร ค ว า ม เ ป็ น ส่ ว น ตั ว ( P R I V A C Y M A N A G E M E N T ) การจัดการความเป็นส่วนตัว เป็นความสามารถในการจัดการกับความเป็น ส่วนตัวของตนเองและของผู้อื่น การใช้ข้อมูลออนไลน์ร่วมกัน การแบ่งปั นผ่านสื่อ ดิจิทัล ซึ่งรวมถึงการบริหารจัดการ รู้จักป้องกันข้อมูลส่วนบุคคลของตนเอง โดย ต้องมีความสามารถในการฝึกฝนใช้เครื่องมือ หรือวิธีการในการป้องกันข้อมูล ตนเองได้เป็นอย่างดี รวมไปถึงปกปิดการสืบค้นข้อมูลต่างๆ ในเว็บไซต์ เพื่อรักษา ค ว า ม เ ป็น ส่ ว น ตั ว ค ว า ม เ ป็น ส่ ว น ตั ว ใ น โ ล ก อ อ น ไ ล น์ ตัวอย่าง เช่น การแชร์ข้อมูลต่าง ๆ ด้วยเครื่อง มือดิจิทัล การขโมยข้อมูลอัตลักษณ์ ออนไลน์ แนวทางป้องกัน 1. ไม่คลิกลิงก์แปลกปลอมทุก ชนิด ที่ส่งมาทางข้อความ SMS คู่มือความฉลาดทางดิจิทัลสำหรับครู E-mail 2. ตั้งรหัสผ่านในการเข้าสู่ระบบที่ คาดเดาได้ยาก 3. เปิดระบบยืนยันตัวตน 2 ขั้น ตอนในการเข้าสู่ระบบ 4. ไม่ติดตั้งแอปฯ ที่ไม่น่าเชื่อถือ 5. อัปเดตระบบปฏิบัติการอย่าง สม่ำเสมอ เพื่อปิดช่องโหว่จาก ระบบ 5

6.การคิดอย่างมีวิจารณญาณ (Critical Thinking) ความสามารถในการตัดสินของบุคคลว่าควรเชื่อ ไม่ควรเชื่อ ควรทำ หรือ ไม่ควรทำบนความคิดเชิงเหตุและผล มีความสามารถในการวิเคราะห์ แยกแยะระหว่างข้อมูลที่ถูกต้องและข้อมูลที่ผิด ข้อมูลที่มีเนื้อหาเป็น ประโยชน์และข้อมูลที่เข้าข่ายอันตราย ข้อมูลติดต่อทางออนไลน์ที่น่าตั้งข้อ สงสัยและน่าเชื่อถือได้ เมื่อใช้อินเทอร์เน็ต ทราบว่าเนื้อหาใดมีประโยชน์ รู้ เท่าทันสื่อและสารสนเทศ สามารถวิเคราะห์และประเมิน ข้อมูลจากแหล่ง ข้อมูลที่หลากหลายได้ เข้าใจรูปแบบการหลอกลวงต่าง ๆ ในสื่อดิจิทัล ตัวอย่าง เช่น ข่าวปลอม เว็บไซต์ปลอม ภาพตัดต่อ ข้อมูลอันที่เท็จ คู่มือความฉลาดทางดิจิทัลสำหรับครู การป้องกัน 3 สเต็ปง่าย ๆ ช่วยหยุดข่าว ปลอม -เช็กให้ชัวร์ก่อนแชร์ แหล่ง ที่มา ความน่าเชื่อถือของเว็บไซต์ -ตรวจดูให้ดี อาจมีบิดเบือน เนื้อหาของข่าว -ตรวจเช็ก เปรียบเทียบข่าว จากแหล่งที่มาอื่น ๆ หรือสอบถาม ผู้รู้ 6

7 . ร่ อ ง ร อ ย ท า ง ดิ จิ ทั ล (DIGITAL FOOTPRINTS) ร่องรอยทางดิจิทัล เป็นความสามารถในการเข้าใจธรรมชาติของการใช้ ชีวิตในโลกดิจิทัลว่าจะหลงเหลือร่องรอยข้อมูลทิ้งไว้เสมอ ตัวอย่าง Digtital Footprint ส่งผลต่อเรายังไง หากดูจากสองข้อด้านบนแล้วเราจะรู้ว่ามันมีทั้งข้อดีและข้อเสีย ข้อดีมันคือทำให้เรามีความสะดวกสบายมากขึ้น เวลาเราเข้าเว็บก็ไม่ต้องกรอกข้อมูลบ่อยๆ ข้อเสียมันก็เยอะทีเดียว เพราะมีผลการศึกษาพบว่าหลายครั้งรอยเท้านี้มันชัดเจนจนสามารถระบุตัวตนเราได้เลย ซึ่งมันอาจนำ ไปสู่การใช้ข้อมูลในทางไม่ชอบ หรือใกล้ตัวมากๆ เช่นเราเคยโพสต์อะไรไว้ มันอาจกลับมาทำร้ายเราในภายหลัง หรือมันอาจจะถูกนำข้อมูลไปเปิดเผย จนเราได้รับความเสียหายได้ แล้วเราควรที่จะระวังอย่างไรดี? เคยได้ยินไหมว่าอะไรที่โพสต์ไปแล้วมันจะอยู่บนโลกออนไลน์ตลอดไป คำนี้ไม่ใช่คำกล่าวเกินจริงแต่ อย่างใด วินาทีที่เราทำอะไรลงไปบนโลกออนไลน์มันก็ได้บันทึกข้อมูลไปแล้ว และสิ่งที่ทำได้ดีที่สุด คือ ระวังหรืออย่าโพสต์ข้อมูลส่วนตัวลงบนโลกออนไลน์โดยไม่จำเป็น เช่น เราโพสต์ข้อมูลส่วนตัวเราลงบน Facebook พยายามอย่าเข้าเว็บที่ไม่น่าเชื่อถือ เพราะข้อมูลอาจถูกดักเก็บไปใช้ในทางที่ผิดได้ ระวังการเปิดลิงค์หรือดาวน์โหลดอะไรที่เป็นไวรัส อาจจะทำให้ผู้ไม่หวังดีเก็บข้อมูลเราไปได้ ระมัดระวังในการโพสต์หรือให้ข้อมูลกับใครในโลกออนไลน์ คู่มือความฉลาดทางดิจิทัลสำหรับครู 7

8 . ค ว า ม เ ห็ น อ ก เ ห็ น ใ จ แ ล ะ ส ร้ า ง สั ม พั น ธ ภ า พ ที่ ดี กั บ ผู้ อื่ น ท า ง ดิ จิ ทั ล (DIGITAL EMPATHY) การป้ องกัน ความเห็นอกเห็นใจและสร้าง สัมพันธภาพที่ดีกับผู้อื่นทางดิจิทัล เป็นความ สามารถในการเข้าใจผู้อื่น การตอบสนองความ ต้องการของผู้อื่น การแสดง ความเห็นใจและ การแสดงน้ำใจต่อผู้อื่นบนโลกดิจิทัลได้อย่าง เหมาะสม มีปฏิสัมพันธ์อันดีต่อคนรอบข้าง ไม่ ว่าพ่อแม่ ครู เพื่อนทั้งในโลกออนไลน์และใน ชีวิตจริง ไม่ด่วนตัดสินผู้อื่นจากข้อมูลออนไลน์ แต่เพียงอย่างเดียว และจะเป็นกระบอกเสียง ให้ผู้ที่ต้องการความช่วยเหลือในโลกออนไลน์ 1.ปฏิบัติต่อผู้อื่นเหมือนที่ต้องการให้เขาปฏิบัติต่อเรา 2 โพสต์แต่ข้อความที่ดี และเป็นจริง 3 คิดก่อนคลิก 4 หรักลีษกเาลขี่้ยองมูกลาส่รวโนต้ตตัวอขบอโงดเพยื่ใอชน้อาแรลมะณผู์้ใบช้นงโาลนก อืไ่นซเบอร์ 5 คู่มือความฉลาดทางดิจิทัลสำหรับครู 8

บทสรุปความรู้ที่ได้รับ จะเห็นว่าความฉลาดดิจิทัลในระดับพลเมืองดิจิทัลเป็นทักษะที่ สำคัญสำหรับนักเรียน และบุคคลทั่วไปในการสื่อสารในโลกออนไลน์เป็นอย่าง ยิ่ง ทั้งเอกลักษณ์พลเมืองดิจิทัล การบริหารจัดการเวลาบนโลกดิจิทัล การ จัดการการกลั่นแกล้งบนไซเบอร์ การจัดการความปลอดภัยบนระบบเครือข่าย การจัดการความเป็นส่วนตัว การคิดอย่างมีวิจารณญาณ ร่องรอยทางดิจิทัล ความเห็นอกเห็นใจและสร้างสัมพันธภาพที่ดีกับผู้อื่นทางดิจิทัล หากบุคคลมี ทักษะและความสามารถทั้ง 8 ประการจะทำให้บุคคลนั้นมีความสามารถในการ ใช้อินเทอร์เน็ตในการบริหารจัดการ ควบคุม กำกับตน รู้ผิดรู้ถูก และรู้เท่าทัน เป็นบรรทัดฐานในการใช้เทคโนโลยีดิจิทัลอย่างเหมาะสม เรียนรู้ที่จะใช้ เทคโนโลยีอย่างชาญฉลาด และปลอดภัย ความฉลาดทางดิจิทัล (DQ : Digital Intelligence Quotient) หรือ ความสามารถทางสังคม อารมณ์และการรับรู้ที่จะทำให้แต่ละคนสามารถ เผชิญกับความท้าทายหรือบททดสอบของชีวิตดิจิทัล และสามารถปรับตัวให้ เข้ากับชีวิตดิจิทัล เป็นทักษะที่พลเมืองในยุค 4.0 จำเป็นอย่างยิ่งในยุคดิจิทัลนี้ โดยเฉพาะนักศึกษาวิชาชีพครูที่จะต้องมีทักษะนี้เช่น ทักษะการสื่อสาร ทักษะ การเอาตัวรอด ทักษะชีวิต เนื่องจากเทคโนโลยีดิจิทัลเข้ามามีบทบาททั้งในด้าน การดำรงชีวิต รวมถึงด้านสังคมการเรียนรู้ของทั้งครู และนักเรียนมากขึ้น รูปแบบการเรียนรู้ที่เปลี่ยนไปทำให้นักศึกษาวิชาชีพครูจะต้องรู้จักวิธีการ รับมือกับ เทคโนโลยีดิจิทัลต่าง ๆ รอบตัว รวมไปถึงต้องรู้วิธีการที่จะดำรง ชีวิตอยู่ในยุคดิจิทัลได้อย่างปลอดภัยและ เป็นพลเมืองดิจิทัลที่มีความสุข คู่มือความฉลาดทางดิจิทัลสำหรับครู 9

ข้ อ มู ล อ้ า ง อิ ง สำนักงานส่งเสริมสังคมแห่งการเรียนรู้และคุณภาพเยาวชน (สสค.) ศูนย์ต่อต้านข่าวปลอม ประเทศไทย | Anti-Fake News Center Thailand ที่มา https://www.weforum.org/agenda/2018/01/why-children-should-be- taught-to-build-a-positive-online-presence, DQ institute 371.11 ส 691 ร สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา รายงานการศึกษา เรื่องแนวปฏิบัติ ของการสร้างและส่งเสริมการรู้ดิจิทัลสำหรับครู 59 หน้า ISBN : 978-616-270-196-2 แหล่งที่มา สถาบันสื่อเด็กและเยาวชน. (2561). การจัดท า Fact Sheet‘ความฉลาดทางดิจิทัล’ (Digital Intelligence : DQ) และการศึกษา การรังแกกันบนโลกไซเบอร์ของ วัยรุ่น. กรุงเทพมหานคร : สถาบันสื่อเด็กและ เยาวชน Yuhyun Park. (2016). 8 digital skills we must teach our children. Retrieved March 8, 2017, https://www.weforum.org/agenda/2016/06/8-digital-skills-we- must-teach our-children Yuhyun Park. (2016). 8 digital life skills all children need - and a plan for teaching them. Retrieved Janury 22, 2019 from https://www.weforum.org/agenda/2016/09/8-digitallife-skillsall-children- สถาบันสื่อเด็กและเยาวชน. (2561). ความฉลาดทางดิจิตอล (Digital Intelligence: DQ) และการศึกษาการ รังแกกันบนโลกไซเบอร์ของวัยรุ่น. สืบค้นเมื่อ 21 เมษายน 2562, จาก http://cclickthailand.com/contents/research/A2.-final.pdf. อ้างอิง คู่มือ ‘รู้เท่าทันข่าว News Literacy’ ศูนย์เรียนรู้สุขภาวะ (สสส.) คู่มือความฉลาดทางดิจิทัลสำหรับครู 10

ผู้จัดทำ Miss Nitchawan sungsasthee นางสาว ณิชวรรณ สังข์เศรษฐี หัสประจำตัวนักศึกษา 647190407 เสนอต่อ อาจารย์ดร.สุจิตตรา จัตทร์ลอย อาจารย์ดร.สุธิดา ปรีชานนท์ หลักสูตรประกาศนียบัตรบันฑิตวิชาชีพครู มหาวืทยาลัยราชภัฏหมู่บ้านจอมบึง Contact About Me Permanent Address Date of Birth 17 July 1983 29 M2 Nongsala,Cha- Am, Nationality Phetchaburi,Thailand E-mail Thai Age [email protected] 37 years old Thai Mobile Marital status Single +66(0)8 36084903

ผู้จัดทำ MISS NITCHAWAN SUNGSASTHEE 2017-2021 Novotel Hua Hin Cha Am Beach Resort and Spa as Bar Manager Restaurant Operation & Bar Operation Visited Ferrari vineyard Visited Pascucci Coffee Company in Monte Cerignone province of Pesaro and Urbino To attend to ACCORE ASIA FOOD & BEVERAGE ACADEMY 2015-2017 To attend to Thai Sommelier & Gastronomy Bordeaux wine seminar Assistant Bar manager To attend to Italian Sommelier competition. Vineyard trip to Italy to visit to Monte delle Vigne winery in Parmar, to Visit to Santa Margheritawinery in Veneto, to visit to Ca del Bosco winery in Fraciacorta, to visit to Ennio Ottaviani winery in Romagna To visit to Pascucci Coffee company in Monte Cerignone Province of Pesaro and Urbino To contract supplier, creating beverage promotion

พลเมืองดิจิทัล Digital Citizenship