01

๑หนว ยการเรียนรทู ่ี การเกษตร กบั การดาํ รงชีวิต สาระการเรียนรู ๑. ความหมาย ความสําคัญของการเกษตร ๒. อาชีพเกษตรกรรม ๓. การเกษตรทฤษฎีใหมตามแนวพระราชดําริ ๔. เศรษฐกิจพอเพียง ๕. ภูมิปญญาไทย ลขิ สทิ ธิ์ของบรษิ ัท สํานักพมิ พเ อมพันธ จาํ กัด วชิ า งานเกษตร ๔-๖ หนวยท่ี ๑ แผน ท่ี ๑ 1

ความหมาย ความสําคัญ ของการเกษตร ความหมายของการเกษตร การเกษตร คือ การปฏิบัติการ เพ่ือใหเกิดผลผลิตจากการปลูกพืช การเลยี้ งสตั วการประมงและการจดั การ ที่ดิน โดยอาศัยความรู ความสามารถ ประสบการณ ทรพั ยากรธรรมชาติ และเงนิ ทนุ ความสาํ คญั ของ การเกษตร การเกษตรมคี วามสาํ คญั ตอ การดาํ รง ชวี ติ ของมนษุ ยและเปน พนื้ ฐานสาํ คญั ใน การดาํ รงชีวติ ไดแก ลิขสทิ ธ์ขิ องบรษิ ทั สาํ นักพิมพเอมพนั ธ จํากัด วชิ า งานเกษตร ๔-๖ หนวยท่ี ๑ แผนท่ี ๒ 2

๑ ปจจัย ๔ คือ อาหาร เครื่องนุงหม ยารักษาโรค และที่อยอู าศัย ๒ สรางรายไดใหคนไทยและประเทศ ไทย ๓ สรา งสงิ่ แวดลอ มทดี่ ี ใหค วามรม รน่ื สวยงาม และลดภาวะโลกรอ น อาชีพเกษตรกรรม ความหมายของอาชีพ อาชีพ คือ งานทที่ ําเปนประจาํ เพอ่ื หารายไดมาเลย้ี งตนเอง หรอื เลยี้ งครอบครวั ใหด าํ รงอยอู ยา งมคี วามสขุ มคี ณุ ภาพชวี ติ ทด่ี ี ความสาํ คัญของอาชีพ ๑ อาชพี ท่ที ําใหเกดิ รายได ๒ อาชพี ชวยใหป ระเทศมีความมน่ั คง ๓ อาชพี สรา งความสัมพนั ธอ นั ดรี ะหวา งประเทศ ๔ อาชีพชวยแกป ญ หาทางสังคม ลขิ สิทธิข์ องบริษทั สาํ นกั พมิ พเอมพนั ธ จาํ กดั วิชา งานเกษตร ๔-๖ หนว ยที่ ๑ แผน ท่ี ๓ 3

ประเภทของอาชพี ๑ อาชพี อสิ ระ หมายถงึ การประกอบอาชพี ท่ีบุคคลหรือกลุมบุคคลนั้นเปน เจา ของกจิ การไมม นี ายจา งมอี สิ ระ ในการทํางาน ๒ อาชีพรับจาง หมายถงึ การประกอบอาชพี ที่ มี ร า ย ไ ด จ า ก ค า จ า ง แ ร ง ง า น ใ น กิจการที่ตนไมไดเปนเจาของ แตเปน ลกู จา งทาํ งานตามทน่ี ายจา งหรอื เจา ของ กจิ การเปน ผกู ําหนด อาชีพเกษตรกรรม เปนอาชีพที่เกี่ยวของกับการ ปลกู พชื และการเลยี้ งสตั วเปน อาชพี ที่สรางรายไดใหแกประชากรไทย และประเทศไทยเปนจํานวนมาก ลขิ สิทธข์ิ องบรษิ ทั สาํ นักพิมพเ อมพนั ธ จํากดั วชิ า งานเกษตร ๔-๖ หนวยที่ ๑ แผน ที่ ๔ 4

การประกอบอาชพี เกษตรกรรม ใหประสบความสาํ เรจ็ การประกอบอาชพี เกษตรกรรมใหป ระสบความสาํ เรจ็ นน้ั จะตอ ง เตรียมความพรอ มเพอ่ื รบั สถานการณท ่ีจะเกิดขน้ึ ดงั น้ี ๑ การรจู ักตนเอง ๒ ศึกษาขอมูลดา นนโยบายสง เสรมิ จากภาครัฐบาล ๓ การตลาด ๔ รูส ภาพแขง ขนั ทางการคา ๕ การบรหิ ารงานอยางมปี ระสิทธิภาพ ๖ การทําบญั ชี ๗ การรปู ญ หาทางการเงิน ๘ การเลือกบคุ ลากรมารว มงาน ๙ พัฒนาวธิ กี ารขายสินคาและการบรกิ าร ปญหาในการประกอบอาชพี 5 เกษตรกรรม มีสาเหตดุ ังนี้ ๑ สภาพดินฟา อากาศ ๒ โรคพืชและโรคสัตว ๓ ผลผลิตลน ตลาดและราคาผลผลิตตกตา่ํ ลิขสิทธิข์ องบริษทั สาํ นักพมิ พเอมพันธ จาํ กดั วชิ า งานเกษตร ๔-๖ หนว ยที่ ๑ แผนท่ี ๕

การเกษตรทฤษฎีใหม ตามแนวพระราชดําริ การเกษตรทฤษฎใี หม เปน แนวพระราชดาํ รขิ องพระบาท สมเด็จพระเจาอยหู ัวในเร่อื งของการบริหารจัดการน้าํ และท่ดี ิน เพอ่ื การจดั การเกษตรอยา งเปน ระบบใหเ กดิ ประโยชนส งู สดุ บรรเทา ความเดอื ดรอ นของเกษตรกรใหส ามารถเลย้ี งตนเองและครอบครวั อยา งพอเพยี ง มคี ณุ ภาพชวี ติ ทดี่ ี ชว ยเหลอื ซงึ่ กนั และกนั ในชมุ ชน เกษตรทฤษฎีใหม มขี ้นั ตอนดําเนนิ งานดังน้ี ขน้ั ท่ี ๑ ทฤษฎีใหมขั้นตน ข้ันท่ี ๒ ทฤษฎีใหมขั้นกลาง ข้ันท่ี ๓ ทฤษฎใี หมขน้ั กา วหนา แนวทางสาํ คญั ของเกษตรทฤษฎใี หม ๑ เกษตรกรสามารถเล้ียงตัวเองไดโดยการใชระบบ การผลิตแบบเศรษฐกจิ พอเพียง ๒ มแี หลง นา้ํ ในพน้ื ทเ่ี พอ่ื การเพาะปลกู และเลย้ี งสตั วอ ยา งเพยี งพอ ลขิ สทิ ธิข์ องบริษัท สาํ นักพิมพเ อมพนั ธ จํากดั วิชา งานเกษตร ๔-๖ หนวยที่ ๑ แผนที่ ๖ 6

๓ ตองจัดสรรท่ีดินเพ่ือใหเกิดประโยชนสูงสุด แบงเปน อตั ราสว น๓๐:๓๐:๓๐:๑๐คอื นาขา ว:ปลกู พชื ไรพ ชื สวน:สระนา้ํ : ที่อยอู าศยั ถา มีพน้ื ที่มากก็ปรับใชได สระนา้ํ ๓๐% ๓๐% ๓๐% พืชไร- พชื สวน ไมผ ล พชื สมนุ ไพร ๓๐% ๓๐% ๑๐% นาขาว ๓๐% ท่ีอยอู าศยั -โรงเรอื น ๑๐% ตวั อยา งการจดั แบงพ้นื ทตี่ ามแนวทางเกษตรทฤษฎใี หม การปลกู พชื ตามแนวเกษตร ทฤษฎใี หม พระบาทสมเดจ็ พระเจา อยหู วั ทรงเนน ยาํ้ ใหป ลกู พชื ตามแนว เกษตรทฤษฎใี หม ดังน้ี ๑ ขา ว ๒ พืชผสมผสาน ลขิ สิทธิ์ของบริษทั สํานักพมิ พเอมพันธ จํากดั วชิ า งานเกษตร ๔-๖ หนวยท่ี ๑ แผน ที่ ๗ 7

เศรษฐกิจพอเพยี ง ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง เปนปรัชญาที่ช้ีถึง แนวทางการดาํ รงอยแู ละปฏบิ ตั ติ นของประชาชนทกุ ระดบั ทง้ั ใน การพัฒนาและการบริหารประเทศใหดําเนินไปในทางสายกลาง โดยเฉพาะการพฒั นาเศรษฐกจิ เพอ่ื ใหก า วทนั ตอ โลกยคุ โลกาภวิ ตั น ความพอเพยี ง หมายถงึ ความพอประมาณ ความมเี หตผุ ล รวมถงึ จะตอ งมรี ะบบภมู คิ มุ กนั ตอ การมผี ลกระทบใดๆอนั เกดิ จาก การเปล่ียนแปลงโดยจะตองอาศัยความรอบรู ความรอบคอบ ความระมัดระวังในการนําวิชาการตางๆ มาใชในการวางแผน และมสี ตปิ ญ ญาพรอ มตอ การรองรบั การเปลย่ี นแปลงอยา งรวดเรว็ และกวา งขวางทง้ั ดา นวตั ถุสงั คมสง่ิ แวดลอ มและ วฒั นธรรมจากโลกภายนอกไดเ ปน อยา งดี ลิขสทิ ธข์ิ องบรษิ ัท สาํ นกั พมิ พเ อมพนั ธ จํากดั วชิ า งานเกษตร ๔-๖ หนว ยท่ี ๑ แผนที่ ๘ 8

ความพอเพียงประกอบดวยคุณลักษณะ ๓ ประการหรือ ๓ หวง คอื หลกั ปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพียง (คณะอนุกรรมการขับเคล่อื นเศรษฐกจิ พอเพยี ง, ๒๕๔๗) ภมู ิปญ ญาไทย ภมู ปิ ญ ญาหมายถงึ พนื้ ฐานความรูความสามารถตา งๆของ คนไทยทไี่ ดร บั การปลกู ฝง สบื ทอดกนั มายาวนาน มกี ารปรบั ปรงุ ดดั แปลงแกไขและพฒั นาจนมีประสทิ ธิภาพ ลิขสิทธ์ขิ องบรษิ ัท สาํ นักพิมพเ อมพันธ จํากัด วิชา งานเกษตร ๔-๖ หนว ยที่ ๑ แผน ที่ ๙ 9