นวัตกรรมทางการศึกษา

คำนำ หนังสือเล่มน้ี จัดทำข้ึนเพ่ือเป็นแนวทำงและ ข้อมูลแก่ผู้ท่ีได้ศึกษำ และสนใจเก่ียวกับ นวัตกรรมทำงกำรศึกษำ โดยเน้ือหำภำยใน เล่มนี้ประกอบไปด้วย ควำมหมำย ประเภท และตัวอย่ำงของนวัตกรรมทำงกำรศึกษำ เพอ่ื ให้ผู้ท่ีไดศ้ กึ ษำนำไปใช้ประโยชน์ต่อไป ศิรนิ ภำ คำหล้ำทรำย

สำรบัญ 1 2 นวัตกรรม 5 องค์ประกอบของนวตั กรรม 6 กำรพัฒนำนวัตกรรม 8 ประเภทของนวตั กรรมทำงกำรศึกษำ 9 แหล่งสบื คน้ ตวั อย่ำงนวัตกรรม 10 ขั้นตอนกำรพัฒนำนวตั กรรม 11 กำรเขยี นรำยงำนกำรพฒั นำนวตั กรรม บรรณำนุกรม

นวัตกรรม Innovation นวัตกรรม (Innovation) มีรำกศัพท์มำจำกภำษำลำตินว่ำ Innovare แปลว่ำ to renew หรอื to modify ดงั นัน้ นวัตกรรมจึงหมำยถึง สิ่งประดิษฐ์ (วัสดุ อุปกรณ์) หรือเทคนิค วิธกี ำรใหม่ ๆ (อำจปรับปรุงของเก่ำให้ใหม่หรือดีขึ้น) ท่ีนำมำใช้ในกำรปฏิบัติงำนเพื่อให้ งำนมีประสิทธิภำพและประสทิ ธผิ ลมำกขึ้น 1

องค์ประกอบของนวัตกรรม Newness Economic Knowledge and Benefits Creativity Idea เปน็ ส่งิ ใหม่ทีถ่ กู พัฒนำขึ้น ซงึ่ อำจจะมีลักษณะเป็นตวั สำมำรถทำใหเ้ กดิ สิง่ ทจี่ ะถอื เป็นนวตั กรรมได้ ผลิตภณั ฑ์บรกิ ำร หรอื มูลค่ำเพิ่มขน้ึ ได้จำกกำร นน้ั จะตอ้ งเกิดจำกกำรใช้ กระบวนกำร โดยจะเป็น พฒั นำสงิ่ ใหมน่ ั้นๆ ซ่งึ กำรปรบั ปรงุ จำกของเดมิ ผลประโยชนท์ จี่ ะเกิดข้นึ ควำมรแู้ ละควำมคดิ หรอื พัฒนำขนึ้ ใหมเ่ ลยกไ็ ด้ สำมำรถวัดไดเ้ ป็นตวั เงนิ สร้ำงสรรค์เปน็ ฐำนของกำร โดยตรง และในเชงิ สงั คม พฒั นำใหเ้ กิดขึ้นใหม่ ไม่ใช่ เปน็ กำรสร้ำงคุณคำ่ ซึ่ง เกดิ จำกกำรลอกเลียนแบบ ไม่สำมำรถวัดเป็นตัวเงิน กำรทำซ้ำ ได้ 2

นวัตกรรมเกิดขึ้นได้อย่ำงไร STEP 1 มีกำรประดษิ ฐค์ ิดคน้ (Innovation) หรอื เปน็ กำรปรุงแตง่ ของเก่ำให้ เหมำะสมกับกำลสมยั STEP 2 พัฒนำกำร (Development) มกี ำรทดลองในแหลง่ ทดลอง จัดทำอยู่ใน ลักษณะของโครงกำรทดลองปฏบิ ตั กิ ่อน (Pilot Project) STEP 3 เป็นนวตั กรรม คือกำรนำเอำไปปฏบิ ัตใิ นสถำนกำรณ์ท่วั ไป ซง่ึ จดั วำ่ เป็น นวัตกรรมข้ันสมบรู ณ์ แผนภำพข้นั ตอนกำรเกิดนวัตกรรม แนวคดิ ทดลอง ผลท่ไี ด้ ข้อมูลยอ้ นกลบั 3

ยอมรับได้หรือไม่ กำรยอมรบั นวตั กรรมของแต่ละบคุ คลมคี วำมแตกต่ำงกัน แต่โดยรวม แล้ว บุคลลทั่วไปจะสำมำรถยอมรับนวัตกรรมได้บนพ้ืนฐำนของ เหตุผลต่ำงๆ เช่น ควำมเคยชินกับวิธีกำรเดิม ๆ ควำมไม่แน่ใจใน ประสิทธิภำพของนวัตกรรม ควำมรู้เก่ียวกับนวัตกรรมและข้อจำกัด ด้ำนงบประมำณ เป็นต้น ดังนั้นกำรยอมรับนวัตกรรม จึงมีข้ันตอน กระบวนกำรในกำรตดั สนิ ใจดงั น้ี • กำรรบั รู้ Interest • พจิ ำรณำ Trial • ยอมรบั ข่ำวสำร ไตรต่ รอง นำมำใช้ • เกิดควำม • ทดลองใช้ Awareness สนใจ Evaluation Adoption กระบวนกำรยอมรับนวตั กรรม 4

กำรพัฒนำนวัตกรรมทำงกำรศึกษำ Educational Innovation นวตกรรม หรือ นวกรรม มำจำกคำว่ำ “นว” หมำยถึง ใหม่ และ “กรรม” หมำยถงึ กำรกระทำ เมอื่ นำสองคำน้ีมำรวมกนั เป็น นวกรรม หรอื นวตกรรม จงึ หมำยถึง กำรกระทำใหม่ ๆ หรือกำรพัฒนำดัดแปลงจำกสิ่งใดๆ แล้วทำให้ดีข้ึน และเมื่อนำนวตั กรรมมำใช้ในวงกำรศกึ ษำจึงเรยี กวำ่ “นวตั กรรมกำรศึกษำ” กำรพัฒนำนวัตกรรมกำรศึกษำ (Educational Innovation) จึงหมำยถึง กำร กระทำใหม่ กำรสร้ำงใหม่ หรือกำรพัฒนำดดั แปลงจำกสิง่ ใดๆ แลว้ ทำให้กำรศึกษำ หรือกำรจดั กิจกรรมกำรเรยี นกำรสอนมีประสทิ ธิภำพดขี น้ึ กวำ่ เดิม 5

ประเภทของนวัตกรรมทำงกำรศึกษำ นวตั กรรมด้ำนสือ่ กำรสอน นวัตกรรมด้ำนวิธกี ำรจัดกำรเรียนกำรสอน นวัตกรรมทำงดำ้ นหลกั สตู ร นวตั กรรมดำ้ นกำรวัดและประเมนิ ผล นวัตกรรมด้ำนกำรบริหำรจดั กำร 6

นวตั กรรมดำ้ น คอมพวิ เตอร์ช่วยสอน สื่อกำรสอน ชดุ สอ่ื ประสม แบบฝกึ หัดเพม่ิ เตมิ เชน่ นวัตกรรมด้ำน กำรสอนแบบบูรณำกำร กำรสอนแบบโครงงำน วธิ กี ำรจัดกำร วธิ ีกำรสอนแบบวทิ ยำศำสตร์ เรียนกำรสอน หลักสตู รท้องถ่นิ เชน่ หลักสตู รกำรฝึกอบรม นวัตกรรมดำ้ น หลักสตู รกจิ กรรมพฒั นำผ้เู รียน หลักสูตร เช่น นวตั กรรมดำ้ น กำรสร้ำงแบบวัด กำรวัด กำรสรำ้ งเครื่องมอื เกบ็ ขอ้ มูล กำรประยุกตใ์ ช้โปรแกรมคอมพิวเตอร์ ประเมนิ ผล นวตั กรรมด้ำน กำรบริหำรเชงิ บูรณำกำร กำรบริหำร กำรบรหิ ำรเชิงวจิ ยั ปฏบิ ตั ิกำร กำรบริหำรแบบภำคเี ครือขำ่ ย จัดกำร เชน่ 7

แหล่งสืบค้นตัวอย่ำงนวัตกรรม เวบ็ ไซต์ คณะศึกษำศำสตร์ มหำวทิ ยำลยั นเรศวร 1) www.edu.nu.ac.th 2) self – Access room 3) สืบคน้ ฐำนข้อมูลผลงำนวิจัย 4) พมิ พ์คำสำคญั “ชือ่ นวตั กรรมของท่ำน” เว็บไซตส์ ำนกั วิทยบรกิ ำร มหำวิทยำลัยมหำสำรคำม 1) http://www.library.msu.ac.th 2) สืบค้นวิทยำนิพนธแ์ ละงำนวจิ ยั มมส 3) พิมพ์ “..ชอ่ื นวัตกรรมของทำ่ น..” เว็บไซต์ สำนกั วิทยบรกิ ำร มหำวทิ ยำลัยเชยี งใหม่ 1) http://library.cmu.ac.th 2) e-thesis 3) พมิ พ์ “...ช่อื นวัตกรรมของท่ำน…” เวบ็ ไซตโ์ ครงกำรเครอื ขำ่ ยหอ้ งสมดุ ในประเทศไทย สำนักงำนคณะกรรมกำรกำร อดุ มศึกษำ 1) http://tdc.thailis.or.th 2) Basic Search 3) พิมพ์“..ชอ่ื นวตั กรรมของทำ่ น..” 8

ขั้นตอนกำรพัฒนำนวัตกรรม กำรสรำ้ งและ ศึกษำผลกำร ประเมินผล หำประสทิ ธภิ ำพ นำไปใช้ 1 กำรสร้ำงหรือกำรพัฒนำ ซ่ึงหมำยถึงกำรยกร่ำงนวัตกรรมข้ึนมำใหม่ หรือกำรพฒั นำวัตกรรมท่มี อี ยูแ่ ลว้ ใหด้ ขี ึน้ 2 กำรนำนวัตกรรมไปใช้หมำยถึง กำรนำนวัตกรรมไปใช้กับกลุ่มเป้ำหมำย เพ่อื รบั รองผลวำ่ มผี ลกำรใชอ้ ยูใ่ นระดับดี โดยยืนยนั จำกผลกำรทดสอบ 3 กำรประเมินผลกำรใช้นวตั กรรม หมำยถึงกำรสอบถำมควำมคิดเห็น หรือ ควำมพึงพอใจที่มีต่อนวัตกรรมน้ันๆ ว่ำดีมีประโยชน์ มีคุณค่ำ สำมำรถ นำไปใช้ไดเ้ ปน็ อย่ำงดี โดยยืนยนั จำกเครื่องมือกำรวัดและประเมนิ ผล นวตั กรรมน้นั 9

กำรเขียนรำยงำนกำรพัฒนำนวัตกรรม รำยงำนกำรวจิ ยั ส่วนนำ1 2 3 ส่วนเน้ือหำ ส่วนอ้ำง ิอง• ช่อื เร่อื ง• บทนำ• บรรณำนุกรม • บทคดั ย่อ • เอกสำร/ • เนอ้ื หำเพิ่มเติม • กิตตกิ รรม • หลักฐำน งำนวจิ ัย • ประวตั ิ ประกำศ • วิธีดำเนินกำร • สำรบญั • ผลกำรวเิ ครำะห์ • สรปุ /อภิปรำย/ เสนอแนะ 10

บรรณำนุกรม มนสิช สทิ ธิสมบรู ณ,์ (2549) ระเบียบวธิ ีวิจยั . คณะศกึ ษำศำสตร์. มหำวทิ ยำลยั นเรศวร. มนสชิ สิทธิสมบรู ณ์, (2549) ชดุ ฝกึ ปฏิบัติกำรเหนือตำรำ: กำรทำวิจัยในช้นั เรียน. คณะศกึ ษำศำสตร์. มหำวทิ ยำลยั นเรศวร. มนสิช สิทธสิ มบูรณ์, (2550) ชดุ ฝกึ อบรมเหนอื ตำรำ : กำรทำวิจยั เพ่ือเลือ่ นวิทฐำนะ. คณะศกึ ษำศำสตร์. มหำวิทยำลัยนเรศวร. Grundy,S. and Kemmis, S. (1982) Educational action research in Australia: In S. Kemmis(ed) The Action Research Reader. Victoria: Deakin University Press. Henry , C. and McTaggart, R. (1997). EAE 717 Action Research and Critical Social Science. EAE 430/632, Unit Guide, The Faculty of Education, Victoria: Deakin University Press. Kemmis,S. and McTaggart, R.(1988), The Action Research Planner. Third substantially revised edition, Victoria: Deakin University Press. Aldershot. 11