vasadu

แผนกวชิ าช่างยนต์ วัสดอุ ตุ สาหกรรม โลหะและอโลหะ อานาจ อิ่มสุข 2561 วิ ท ย า ลั ย เ ท ค นิ ค ป ร า จี น บุ รี

ชนิดของวัสดอุ ตุ สาหกรรม 1. กลุ่มทเ่ี ปน็ โลหะ 1.1. โลหะประเภทเหลก็ 1.2. โลหะประเภทไมใ่ ช่เหลก็ 2. กลมุ่ ที่เป็นอโลหะ 2.1. สารสังเคราะห์ 2.2. สารธรรมชาติ กลุ่มท่เี ป็นโลหะ โลหะ หมายถึง วสั ดุทไ่ี ดจ้ ากการถลงุ สินแรต่ า่ ง ๆ โลหะทีใ่ ชก้ ันอยา่ งแพรห่ ลายในงานอุตสาหกรรม ได้แก่ เหลก็ อลูมเิ นียม ทองแดง ทองเหลือง ทองคา เงนิ ดีบุก สงั กะสี เปน็ ต้น โลหะ คอื วสั ดทุ ไี่ ด้จากการถลุงจากสินแร่ตา่ ง ๆ ท่เี กิดโดยธรรมชาติ มกี ารจัดเรียงตวั ของอะตอมเป็นระเบียบกวา่ อโลหะคณุ สมบตั ขิ องโลหะ 1. เป็นตัวนาไฟฟา้ ไดด้ ี 2. เป็นตัวนาความรอ้ นได้ดี

3. มีความเหนยี วและแขง็ แรงสงู 4. มอี ุณหภมู ปิ กติเป็นของแขง็ 5. มีจดุ หลอมละลายสูง 6. สามารถทนตอ่ การทุบตี หรอื การยดื ขึ้นรปู ได้ 7. เคาะเสียงดงั กงั วาน 8. คงทนถาวรไม่ผพุ งั งา่ ย 9. มีความถว่ งจาเพาะสงู 10. มีผิวเป็นมันวาว ภายหลังการตกแต่ง โลหะแบง่ เปน็ 2 ประเภท 1. โลหะประเภทเหลก็ (Ferrous Metal) หมายถึง โลหะทม่ี ีเหล็กเปน็ สว่ นประกอบอยู่ได้แก่ เหลก็ หลอ่ เหล็กกลา้ เหล็กประสม เหล็กเหนยี ว 2. โลหะประเภทไม่ใชเ่ หลก็ (Non – Ferrous Metal) หมายถึง โลหะทไี่ ม่มีเหลก็ เป็นสว่ นประกอบอยู่ เช่น อะลูมเิ นียม ทองแดง สังกะสี ตะกวั่ ดบี ุก เปน็ ต้น โลหะทไ่ี ม่ใชเ่ หล็กยงัแบ่งไดเ้ ปน็ พวกโลหะหนกั และโลหะเบา นอกจากนีย้ ังมีพวกโลหะประสมและโลหะซินเตอร์เช่น ทองเหลอื ง บรอนซ์ เงินเยอรมัน นาค ทองเค โลหะแข็ง เปน็ ต้น กลุ่มทเ่ี ปน็ อโลหะ อโลหะ หมายถึง วัตถทุ ี่ไดจ้ ากธรรมชาติ หรือได้จากการสังเคราะห์มา วสั ดุทไี่ ม่ใชโ่ ลหะมกั จะมีคณุ สมบตั ิตรงกนั ข้ามกับกลุ่มที่เป็นโลหะ ไดแ้ ก่ ยาง แกว้ พลาสติก ไม้ ฯลฯ

อโลหะแบ่งเปน็ 2 ประเภท 1. สารสงั เคราะห์ หมายถึง สารท่ีเกิดจากวสั ดุทสี่ งั เคราะห์ หรือผลติ ขึ้นด้วยมนษุ ย์ เชน่ซเี มนต์ กระดาษ แกว้ กระเบ้ือง พลาสติก ฯลฯ 2. สารธรรมชาติ หมายถงึ สารทเ่ี กิดจากสงิ่ มีชีวติ ตามธรรมชาติ เช่น หนงั สตั ว์ ไม้ ยางใยหนิ ฯลฯ

คณุ สมบตั ิของอโลหะ 1. เปน็ ตัวนาไฟฟ้าไม่ดี 2. เปน็ ตัวนาความร้อนไมด่ ี 3. มีจดุ หลอมละลายต่า 4. ไมท่ นต่อการทุบตหี รือข้ึนรปู 5. มผี ิวหยาบไม่มันวาว 6. เคาะไมม่ ีเสยี งดงั 7. มคี วามถว่ งจาเพาะตา่ ลักษณะสาคญั ของโลหะวัสดุช่าง ผิว ผิวของโลหะแตล่ ะชนิดไม่เหมือนกัน เชน่ เหลก็ กลา้ ผิวเรียบ เกรนละเอียด สีเทา เคาะเสียงดงั เหล็กหล่อ ผวิ หยาบ เกรนโตหยาบ มสี ดี า ขรขุ ระ ลกั ษณะการเลอื กวัสดมุ าใช้งาน 1. ความหนาแนน่ 2. ความแขง็ ของผิว 3. ความเปราะ 4. ความสามรถในการอดั รดี ขึ้นรปู 5. ความแกร่งและความยืดหยุน่ ตวั

การทาเหมืองแร่ โลหะเป็นวสั ดทุ ถี่ กู นามาใชม้ ากที่สุดในบรรดาวสั ดทุ มี่ อี ยทู่ ั้งหมดโดยโลหะเหลา่ น้ันอยใู่ นสนิ แรช่ นิดตา่ ง ๆ ซง่ึ จะตอ้ งนาสนิ แรม่ าทาการขจัดสง่ิ เจือปนออก และนาไปผ่านกระบวนการผลิต จนกระทง่ั ไดว้ ัสดอุ อกมาใช้งาน สนิ แร่ต่าง ๆ จะพบอยู่ตามพนื้ โลกซ่งึ แบง่ ออกได้ 2 ลกั ษณะ คือ 1. การทาเหมอื งแร่ใตด้ นิ (Underground Mining) ใชใ้ นกรณที ีแ่ หล่งแร่อยู่ลกึ ลงไปใต้ พื้นโลก กรรมวิธกี ารทาเหมืองใต้ดนิ จะทาการเจาะโดยอาศัยเพลาเจาะแนวต้งั เจาะ ลงไปยงั บริเวณท่ีมีแร่และจะลาเลยี งแรท่ ี่ไดข้ ้นึ มาโดยอาศัยรถลาเลียง , สายพาย ลาเลียง(Conveyors)

2. การทาเหมืองหลมุ เปิด (Open pit Mining)ใช้ในกรณที ่แี หล่งแรอ่ ยบู่ รเิ วณเปลือกโลกโดยอาศยั รถตักทาการตกั สินแรข่ ้นึ มา รูปที่ 1 การทาเหมืองแร่หลมุ เปดิสรปุ เนอ้ื หา ชนดิ ของวัสดุในงานอุตสาหกรรมแบง่ ออกได้เป็น 2 กลมุ่ ใหญ่ ๆ กลมุ่ ท่ีเปน็ โลหะ Þ แบง่ ออกได้เป็น โลหะประเภทเหลก็ และโลหะประเภทไมใ่ ชเ่ หลก็ กล่มุ ทเ่ี ป็นอโลหะ Þ แบง่ ยอ่ ยไดเ้ ปน็ สารสังเคราะห์ และสารธรรมชาติ การทาเหมืองแร่

โลหะเปน็ วสั ดุทถ่ี กู นามาใชม้ ากที่สดุ ในบรรดาวสั ดทุ ี่มีอยทู่ งั้ หมด โดยโลหะเหล่านั้นอยใู่ นสนิ แร่ชนดิ ต่าง ๆ ซงึ่ จะต้องนาสนิ แร่มาทาการขจัดส่ิงเจอื ปนออก และนาไปผ่านกระบวนการผลติ จนกระท่งั ไดว้ ัสดอุ อกมาใชง้ านสนิ แรแ่ บ่งออกได้ 2 ลักษณะ คอื 1. การทาเหมอื งแรใ่ ต้ดิน (Underground Mining) 2. การทาเหมอื งหลุมเปดิ (Open pit Mining)