บทความวิทยานิพนธ์

การศึกษาคุณลกั ษณะอนั พงึ ประสงค์ของนักเรียน โรงเรียนศึกษาสงเคราะห์บางกรวย อาํ เภอบางกรวย จังหวดั นนทบุรี พระอาํ นาจ อตฺถกาโม (นอ้ ยนิล) สาขาวิชา การบริหารการศึกษา ๑. ความเป็ นมาและความสําคญั ของปัญหา คุณลกั ษณะอนั พึงประสงค์ ท่ีตอ้ งการให้เกิดข้ึนกบั ผูเ้ รียนอนั เป็ นคุณลกั ษณะท่ีสังคม ตอ้ งการ ในดา้ นคุณธรรม จริยธรรม ค่านิยม จิตสํานึก สามารถอยู่ร่วมกบั ผูอ้ ื่นในสังคมไดอ้ ย่างมี ความสุข ท้งั ในฐานะพลเมืองไทยและพลโลก ตามหลกั สูตรแกนกลางการศึกษาข้นั พ้ืนฐานได้ กาํ หนดคุณลกั ษณะอนั พึงประสงคไ์ ว้ ๘ ประการ ไดแ้ ก่ รักชาติ ศาสน์ กษตั ริย์ ซ่ือสัตยส์ ุจริต มีวินยั ใฝ่ เรียนรู้ อยอู่ ย่างพอเพียง มุ่งมน่ั ในการทาํ งาน รักความเป็ นไทย มีจิตสาธารณะ ในการพฒั นาให้ ผูเ้ รียนบรรลุตามวตั ถุประสงค์ จาํ เป็ นตอ้ งอาศยั การบริหารจดั การและการมีส่วนร่วมจากทุกฝ่ าย ไดแ้ ก่ ผูบ้ ริหารสถานศึกษา คณะกรรมการสถานศึกษา ครูผูส้ อน ครูประจาํ ช้ัน ผูป้ กครอง และ ชุมชนตอ้ งร่วมมือกนั ปลูกฝังคุณลกั ษณะอนั พึงประสงค์ให้เกิดแก่ผูเ้ รียนอย่างต่อเนื่อง จึงตอ้ ง พิจารณาถึงกิจกรรมต่าง ๆ ที่สถานศึกษากาํ หนดให้จดั ข้ึน แลว้ ส่งผลต่อการพฒั นาผูเ้ รียนให้มี คุณลกั ษณะอนั พงึ ประสงค์ ดงั น้ัน ผูว้ ิจยั จึงสนใจศึกษาคุณลกั ษณะอนั พึงประสงคข์ องนกั เรียน เพื่อให้เป็ นไปตาม นโยบาย และสอดรับกับวิสัยทศั น์ หลกั การและจุดหมายของหลกั สูตรแกนกลางการศึกษาข้นั พ้ืนฐาน พุทธศกั ราช ๒๕๕๑ ที่มุ่งพฒั นาผูเ้ รียนให้เป็ นคนดี มีปัญญา มีความสุข มีศกั ยภาพใน การศึกษาต่อ และประกอบอาชีพ มีจิตสาํ นึกในความเป็ นพลเมืองไทย และพลเมืองโลก ยดึ มน่ั ใน การปกครองระบอบประชาธิปไตยอนั มีพระมหากษตั ริยท์ รงเป็นประมุข สถานศึกษาจึงจาํ เป็นตอ้ งมี การพฒั นาคุณลกั ษณะอนั พึงประสงคข์ องนกั เรียน เพ่ือเป็ นขอ้ มูลในการประมวลผลของการศึกษา ในระดบั ต่าง ๆ โดยยึดหลกั คุณลกั ษณะอนั พึงประสงค์ตามที่หลกั สูตรแกนกลางการศึกษาข้นั พ้นื ฐาน พทุ ธศกั ราช ๒๕๕๑ กาํ หนดไว้

๒ ๒. วตั ถุประสงค์ของการวจิ ยั ๒.๑ เพื่อศึกษาระดบั ความคิดเห็นต่อคุณลกั ษณะอนั พึงประสงคข์ องนกั เรียน โรงเรียน ศึกษาสงเคราะห์บางกรวย อาํ เภอบางกรวย จงั หวดั นนทบุรี ๒.๒ เพื่อเปรียบเทียบคุณลกั ษณะอนั พึงประสงคข์ องนกั เรียน โรงเรียนศึกษาสงเคราะห์ บางกรวย อาํ เภอบางกรวย จงั หวดั นนทบุรี ท่ีมีเพศ อายุ และระดบั ช้นั เรียนต่างกนั ๒.๓ เพ่ือศึกษาแนวทางการพฒั นาคุณลกั ษณะอนั พึงประสงคข์ องนักเรียน โรงเรียน ศึกษาสงเคราะห์บางกรวย อาํ เภอบางกรวย จงั หวดั นนทบุรี ๓. วธิ ีดาํ เนินการวจิ ัย ๓.๑ ขอบเขตด้านเนือ้ หา การวิจยั คร้ังน้ีมุ่งศึกษาเก่ียวกบั คุณลกั ษณะอนั พึงประสงคข์ องนกั เรียน โรงเรียนศึกษา สงเคราะห์บางกรวย อาํ เภอบางกรวย จงั หวดั นนทบุรี ผวู้ ิจยั ใชก้ รอบแนวคิด มีองคป์ ระกอบ จาํ นวน ๘ ดา้ น ไดแ้ ก่ ๑. ดา้ นรักชาติ ศาสน์ กษตั ริย์ ๒. ดา้ นซ่ือสัตยส์ ุจริต ๓. ดา้ นมีวินยั ๔. ดา้ นใฝ่ เรียนรู้ ๕. ดา้ นอยอู่ ยา่ งพอเพียง ๖. ดา้ นมุ่งมนั่ ในการทาํ งาน ๗. ดา้ นรักความเป็นไทย ๘. ดา้ นมีจิตสาธารณะ ๓.๒ ขอบเขตด้านประชากรและกล่มุ ตวั อย่าง ประชากรที่ใช้ในการวิจัยในคร้ังน้ี ได้แก่ นักเรียนช้ันมัธยมศึกษาช้ันปี ท่ี ๑ ถึง มธั ยมศึกษาช้นั ปี ที่ ๖ จาํ นวน ๒๘๐ คน และใชว้ ธิ ีการสุ่มอยา่ งง่าย (Simple Random Sampling) และ กาํ หนดขนาดกลุ่มตวั อยา่ งโดยใชก้ ารเปิ ดตารางขนาดกลุ่มตวั อยา่ งของเครซ่ีและมอร์แกน (Krejcie and Morgan) ไดข้ นาดกลุ่มตวั อยา่ งจาํ นวน ๑๖๒ คน ๔. สรุปผลการวจิ ยั ๔.๑ ผลการวิเคราะห์ระดับความคิดเห็นต่อคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักเรียน โรงเรียนศึกษาสงเคราะห์บางกรวย อาํ เภอบางกรวย จงั หวดั นนทบุรี โดยภาพรวมพบว่าอยู่ใน ระดบั มาก ดา้ นที่มีค่าเฉล่ียสูงสุด ไดแ้ ก่ ดา้ นรักความเป็ นไทย รองลงมาไดแ้ ก่ ดา้ นมีจิตสาธารณะ ดา้ นรักชาติ ศาสน์ กษตั ริย์ ดา้ นซ่ือสตั ยส์ ุจริต ดา้ นอยอู่ ยา่ งพอเพียง ดา้ นมีวินยั และดา้ นมุ่งมนั่ ในการ ทาํ งาน ส่วนดา้ นที่มีคา่ เฉลี่ยนอ้ ยท่ีสุด ไดแ้ ก่ ดา้ นใฝ่ เรียนรู้

๓ ๔.๒ ผลการวิเคราะห์เปรียบเทียบคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักเรียน โรงเรียน ศึกษาสงเคราะห์บางกรวย อาํ เภอบางกรวย จงั หวดั นนทบุรี จาํ แนกตามเพศ อายุ และระดบั ช้นั เรียน ๑) จาํ แนกตามเพศ โดยภาพรวมพบว่า ไม่แตกต่างกนั เมื่อพิจารณาเป็ นรายดา้ น พบว่า ดา้ นรักชาติ ศาสน์ กษตั ริย,์ ดา้ นรักความเป็ นไทย และดา้ นมีจิตสาธารณะ แตกต่างกนั อย่างมีนัย สาํ คญั ทางสถิติท่ี ๐.๐๕ ๒) จาํ แนกตามอายุ โดยภาพรวมพบว่า ไม่แตกต่างกนั เมื่อพิจารณาเป็ นรายดา้ น พบว่า ดา้ นซื่อสตั ยส์ ุจริต และดา้ นใฝ่ เรียนรู้ แตกต่างกนั อยา่ งมีนยั สาํ คญั ทางสถิติที่ระดบั ๐.๐๕ ๓) จาํ แนกตามระดบั ช้นั เรียน โดยภาพรวมพบวา่ แตกต่างกนั อยา่ งมีนยั สาํ คญั ทางสถิติที่ ระดบั ๐.๐๕ ไดแ้ ก่ ดา้ นซ่ือสัตยส์ ุจริต, ดา้ นมีวินยั , ดา้ นใฝ่ เรียนรู้, ดา้ นอยอู่ ยา่ งพอเพียง, ดา้ นมุ่งมน่ั ในการทาํ งาน, ดา้ นรักความเป็นไทย และดา้ นมีจิตสาธารณะ ๔.๓ ผลการวเิ คราะห์แนวทางการพฒั นาคุณลกั ษณะอนั พงึ ประสงค์ของนักเรียน แนวทางการพัฒนาคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักเรียน โรงเรียนศึกษา สงเคราะห์บางกรวย อาํ เภอบางกรวย จงั หวดั นนทบุรี คือ ๑) ดา้ นรักชาติ ศาสน์ กษตั ริย์ ไดแ้ ก่ จดั ให้นกั เรียนไดเ้ ขา้ ร่วมกิจกรรมเก่ียวกบั พระมหากษตั ริยท์ ุกคร้ัง, ครูตอ้ งพยายามใหน้ กั เรียนไดเ้ ขา้ ร่วมร้องเพลงชาติก่อนเขา้ เรียนทุกคร้ัง, โรงเรียนควรจดั กิจกรรมท่ีเก่ียวกบั วนั สาํ คญั ทางศาสนาให้ นกั เรียนได้ เขา้ ร่วม หรือพาเขา้ ร่วมกิจกรรมกบั ทางวดั ใกลโ้ รงเรียน ๒) ดา้ นซื่อสัตยส์ ุจริต ไดแ้ ก่ ครู จะตอ้ งพยายามให้นกั เรียนไดท้ าํ การบา้ น หรืองานที่มอบหมายดว้ ยตนเองไม่ลอกของเพ่ือนมาส่ง ๓) ดา้ นมีวินยั ไดแ้ ก่ ครูจะตอ้ งจดั ใหน้ กั เรียนเขา้ แถวก่อนเขา้ หอ้ งเรียน และใหเ้ ดินเป็นแถวไปเรียน ตามหอ้ งทุกคร้ัง ๔) ดา้ นใฝ่ เรียนรู้ ไดแ้ ก่ โรงเรียนควรมีการจดั นิทศั การดา้ นวิชาการใหน้ กั เรียนได้ เขา้ ร่วม ๕) ดา้ นอยอู่ ยา่ งพอเพยี ง ไดแ้ ก่ โรงเรียนควรมีโครงการท่ีเกี่ยวกบั การออมเงิน เพ่ือฝึกการใช้ จ่ายเงินของนกั เรียน ๖) ดา้ นมุ่งมน่ั ในการทาํ งาน ไดแ้ ก่ ครูตอ้ งมีกิจกรรมเสริมการสอนท่ีมอบหมาย งานใหเ้ ดก็ ไดท้ าํ งานส่ง ๗) ดา้ นรักความเป็นไทย ไดแ้ ก่ ครูจะตอ้ งสอนให้เด็กรู้จกั การไหวผ้ ใู้ หญ่ และไหวก้ นั และกนั ๘) ดา้ นมีจิตสาธารณะ ไดแ้ ก่ ครูตอ้ งพานกั เรียนเขา้ ร่วมช่วยทาํ งานใหก้ บั สงั คม ผลการวิจยั ในคร้ังน้ี แสดงใหเ้ ห็นว่าคุณลกั ษณะอนั พึงประสงคข์ องนกั เรียน อยใู่ นระดบั มาก สะทอ้ นใหท้ ราบว่านกั เรียนเป็นผมู้ ีคุณลกั ษณะที่เป็นไปตามความคาดหวงั ของผใู้ หญ่ในสงั คม เป็นไปตามเป้ าหมายของการจดั การศึกษา