ความรู้เกี่ยวกับ “วัฒธรรมประเพณีไทย”

ความรู้เกย่ี วกบั “วฒั ธรรมประเพณีไทย” 1. วฒั นธรรมเป็ นเครื่องสร้างระเบยี บแก่สังคม วฒั นธรรม ไทยเป็ นเครื่องกาหนดพฤตกิ รรมของสมาชิกในสังคมไทย ให้มรี ะเบยี บแบบแผนทช่ี ัดเจน รวมถงึ ผลการแสดงพฤติกรรมตลอดจนถงึ การสร้างแบบ แผนของสังคมทาให้ความคดิ ความเชื่อและ ค่านยิ มของสมาชิกให้อย่ใู นรูปแบบเดยี วกนั 2. วฒั นธรรมทาให้เกดิ ความสามคั คคี วามเป็ นอนั หนึ่งอนั เดยี วกนั สังคมทมี่ วี ฒั นธรรมเดยี วกนั ย่อมจะมคี วามผกู พนั เดยี วกนั เกดิ ความเป็ นปึ กแผ่น จงรักภกั ดแี ละอทุ ศิ ตน ให้กบั สังคมทาให้สังคมอยู่รอด 3. วฒั นธรรมเป็ นตัวกาหนดรูปแบบสถาบัน เช่น สถาบันครอบครัวของแต่ละสังคมต่างกนั ไป ท้งั นเี้ นอ่ื งจากวฒั นธรรม ในสังคมเป็ นตวั กาหนด รูปแบบ เช่น วฒั นธรรมไทยกาหนดรูปแบบความสัมพนั ธ์ของครอบ ครัวเป็ นแบบสามภี รรยาเดยี ว ใน สังคมอน่ื ชายอาจมภี รรยาได้หลายคนหรือหญงิ อาจมสี ามไี ด้หลายคน เป็ นต้น 4. วฒั นธรรมเป็ นเครื่องมอื ช่วยแก้ปัญหาและสนองความต้องการของมนุษย์ มนุษย์ไม่สามารถดารงชีวติ ภายใต้สิ่งแวด ล้อมได้อย่างสมบูรณ์ ดงั น้ันมนุษย์ต้องแสวงหาความรู้จาก ประสบการณ์ทต่ี นได้รับ การประดษิ ฐ์คดิ ค้นวธิ กี ารใช้ทรัพยากรให้เกดิ ประโยชน์ต่อชีวติ และสนองความ ต้องการของมนุษย์ให้มากทส่ี ุด 5. วฒั นธรรมช่วยให้ประเทศชาตเิ จริญก้าวหน้า หากสังคมใดมวี ฒั นธรรมทด่ี งี ามเหมาะสม เช่น ความมรี ะเบียบวนิ ัย ขยนั ประหยดั อดทน การเห็น ประโยชน์ส่วนรวมมากกว่าส่วนตวั เป็ นต้น สังคมน้นั ย่อมเจริญก้าวหน้าได้อย่างรวดเร็ว 6. วฒั นธรรมเป็ นเครื่องแสดงเอกลกั ษณ์ของชาติ ทแี่ สดงให้เหน็ ว่าสังคมไทยแตกต่างจากสังคมอน่ื เช่น วฒั นธรรมทาง ด้านการทกั ทาย คนไทยทกั ทาย กนั ด้วยการยกมอื ไหว้ สังคมญป่ี ่ นุ ใช้การคานบั สังคมตะวนั ตกใช้การสัมผสั มอื เป็ นต้น

ความสาคญั ของประเพณีไทย พจนานุกรมภาษาไทยฉบับบณั ฑติ ยสถานได้กาหนดความหมายของคาว่า ประเพณไี ทย ไว้ว่า ขนบธรรมเนยี มแบบแผน ซึ่งสามารถแยกคาต่างๆ ออกได้เป็ น ขนบ มคี วามหมายว่า ระเบยี บแบบอย่าง ธรรมเนียมมคี วามหมายว่า ทน่ี ิยมใช้กนั มา และเมอื่ นามารวมกนั แล้วกม็ คี วามหมายว่า ความประพฤตทิ ค่ี น ส่วนใหญ่ยดึ ถอื เป็ นแบบแผน และได้ทาการปฏบิ ัติสืบต่อกนั มา จนเป็ นต้นแบบทจี่ ะให้คนรุ่นต่อๆไปได้ ประพฤตปิ ฏบิ ัติตามกนั ต่อไป เราอาจสรุปให้เข้าใจได้ง่ายขนึ้ ว่า ประเพณไี ทย หมาย ถงึ กจิ กรรมทม่ี ี การปฏบิ ตั สิ ืบเนือ่ งกนั มาจนกลายเป็ น เอกลกั ษณ์ เป็ นกฎระเบียบในการ ประพฤตปิ ฏบิ ตั ิตน และมคี วามสาคญั ต่อ สังคมจนส่งอทิ ธพิ ลต่อสังคมในด้านต่างๆ เช่น การแต่งกาย ภาษา วฒั นธรรม ศาสนา ศิลปกรรม กฎหมาย คุณธรรม ความเชื่อ ฯลฯ ประเพณขี องไ ทยน้นั ให้ความสาคญั ในการปฏบิ ัตติ นในชีวติ ประจาวนั เช่น มารยาทในห้อง รับประทานอาหาร การให้ความสาคญั กบั ผ้อู าวโุ ส ผ้นู ้อยต้องรู้จกั สัมมาคารวะให้ความเคารพผ้ใู หญ่ ประเพณจี งึ เรียกได้ว่าเป็ นวถิ แี ห่งการดาเนนิ ชีวติ ของสังคม ทรี่ ับเอาอทิ ธพิ ลมาจากสิ่งแวดล้อมภายนอกท่ี เข้าสู่สังคม รับเอาแบบปฏบิ ตั ิทหี่ ลากหลายเข้ามาผสมผสานในการดาเนินชีวติ โดยเฉพาะศาสนา ซ่ึงมี อทิ ธิพลต่อประเพณไี ทยมากทส่ี ุด วดั วาอารามต่างๆ ในประเทศไทยสะท้อนให้เห็นถงึ อทิ ธิพลของพทุ ธ ศาสนาทม่ี ตี ่อสังคมไทยและชี้ให้ เหน็ ว่าชาวไทยให้ความสาคญั ในการบารุงพทุ ธศาสนาด้วยการสร้าง ศิลปกรรมทงี่ ดงาม เพอ่ื ใช้ในพธิ ีกรรมทางศาสนาต้งั แต่โบราณกาล อย่างไรกด็ อี ทิ ธิพลจากศาสนาอน่ื เช่น ศาสนาพราหมณ์ และ การอพยพของชาวต่างชาติเช่น คนจนี กม็ อี ทิ ธพิ ลของประเพณไี ทย วฒั นธรรมประเพณไี ทยของชาตลิ ้วนเป็ นส่วนหนง่ึ ของอารยธรรมของไทย เป็ นสิ่งทแี่ สดงถงึ แนวความคดิ ความเช่ือ และสะท้อนให้เหน็ ถงึ วถิ กี ารดาเนนิ ชีวติ ความเป็ นมาในอดตี ซ่ึงมคี วามสาคญั พอ สรุปเป็ นสังเกตได้ดงั ต่อไปนี้ พระ พทุ ธศาสนา และพราหมณ์รวมท้งั พธิ กี รรมต่างๆ ทปี่ ฏบิ ตั ิสืบทอดกนั มาน้ัน มอี ทิ ธิพลต่อ ขนบธรรมเนียมประเพณไี ทย ในด้านความเชื่อในเร่ืองของความเป็ นสิริมงคลแก่ชีวติ เป็ น เครื่องเตอื นจติ ใจ ให้รู้จกั เป็ นผ้มู คี วามเสียสละ และความรักความสามคั คี ซึ่งจะเหน็ ได้จากงานบุญ ต่างๆ ทต่ี ้องใช้การร่วมมอื ร่วมแรงร่วมใจกนั จงึ จะประสบผลสาเร็จเช่น พธิ ขี นทรายเข้าวดั การก่อพระ เจดยี ์ทราย เป็ นต้น

มารยาทไทย เป็ นขนบธรรมเนียมประเพณไี ทยอนั เป็ นเอกลกั ษ์ทส่ี าคญั อย่างหนึง่ ซ่ึงแสดงถงึ ความ อ่อนน้อมถ่อมตน และการมสี ัมมาคารวะ ขนบธรรมเนยี มประเพณไี ทยทาหน้าทเี่ ป็ นเครื่องกาหนดควบคุมพฤติกรรมให้คนไทยอยู่ในกรอบท่ี ดงี าม ขนบ ธรรมเนยี มประเพณี สามารถบ่งบอกถงึ ความเป็ นมาของชาติ ถงึ แม้ประเพณจี ะแตกต่างกนั ใน แต่ละท้องถน่ิ แต่กแ็ สดงถงึ ความเป็ นอนั หนึง่ อนั เดยี ว เป็ นชนชาติเดยี วกนั การอนุรักษ์วฒั นธรรมไทยและประเพณีไทย การอนุรักษ์วฒั นธรรมไทยให้ดารงอย่สู ืบไปจาเป็ นต้องอาศัยความร่วมมอื จากคนไทยทุกคน ซึ่งมี หลายวธิ กี ารด้วยกนั ดงั นี้ การรวบรวมข้อมูลวฒั นธรรมต่างๆ ท้งั จากคนในท้องถน่ิ และเอกสารทไี่ ด้มี การบึนทกึ ไว้ เพอ่ื นามาศึกษา วจิ ยั ให้เข้าใจถงึ แก่นแท้ เอกลกั ษณ์ และคุณประโยชน์ของวฒั นธรรมน้ันๆ ซ่ึง จะช่วยให้คนรุ่นใหม่เกดิ การยอมรับ และนาไปปรับใช้กบั ชีวติ ยุคปัจจุบนั ได้ ส่งเสริมให้เหน็ คณุ ค่าของ ประเพณไี ทย โดย เฉพาะประเพณใี นท้องถน่ิ ให้คนในท้องถน่ิ ตระหนกั ถงึ เอกลกั ษ์ทางวฒั ธรรม ซึ่งจะทาให้ เกดิ ความมนั่ ใจและสามารถปรับตัวเข้ากบั ความเปลย่ี นแปลงจากวฒั ธรรมอนื่ ๆทเ่ี ข้ามาได้ การรณรงค์เพอิ่ ปลกู ฝังจติ สานึกความ รับผดิ ชอบในการอนุรักษ์วฒั นธรรมให้กบั คนไทยทกุ คน เพอ่ื ให้ตระหนักถงึ ความสาคญั ของวฒั นธรรมว่าเป็ นเรื่องทท่ี ุกคนต้องรับผดิ ชอบร่วมกนั รวมท้งั ภาคเอกชนต้องร่วมกนั ใน การส่งเสริมสนบั สนุน ประสานงานการบริการความรู้ วชิ าการ และทนุ ทรัพย์สาหรับจดั กจิ กรรมทาง วฒั นธรรมให้กบั ชุมชน ส่งเสริมให้ใช้ศิลปะวฒั นธรรมเป็ นซ่ือกลาง ในการสร้างความสัมพนั ธ์ระหว่างกนั ท้งั วฒั นธรรม ภายในประเทศ ระหว่างท้องถน่ิ ต่างๆและระหว่างประเทศปลกู ฝังทศั นคตวิ ่าทุกคนมหี น้าทเ่ี สริมสร้าง ฟื้ นฟู และการดูแลรักษาสภาพแวดล้อมทางธรรมชาตแิ ละทางวฒั นธรรมทเี่ ป็ นสมบตั ิของชาติ ให้ทกุ คนเกดิ ความ เข้าใจว่า ส่ิงเหล่านมี้ ผี ลโดยตรงของความเป็ นอย่ขู องทุกคนสร้างศูนย์กลางในเผยแพร่ประชา สัมพนั ธ์ ผลงานทางด้านวฒั นธรรม ด้วยระบบเคร่ือข่ายสารสนเทศ เช่นเวบไซต์ เพอ่ื ให้ประชาชนเข้าถงึ ได้ง่าย สะดวกรวดเร็ว และสามารถปรับเปลยี่ นให้เหมาะสมกบั การดาเนนิ ชีวติ ได้ง่าย อย่างไรกด็ สี ่ือมวลชนควรมี บทบาทในการส่งเสริม และสนบั สนุนงานด้านวฒั นธรรมมากยง่ิ ขนึ้ ด้วย