E-book

โรงเรียนวัดพลมานยี ์ ครูชชั วาลย์ ชยั พรม กลุ่มสาระสังคมศึกษาศาสนา และวัฒนธรรม สานกั งานเขตลาดกระบงั กรุงเทพมหานคร

วัตถุประสงค์ของบทเรียน วเิ คราะห์ความสาคญั ของเวลาในการศกึ ษา ประวตั ิศาสตร์ เทียบศกั ราชตามระบบตา่ งๆ ท่ีใช้ในการศกึ ษา ประวตั ศิ าสตร์

เน้ือหาของบทเรยี น content ความสาคญั ของเวลาในการศกึ ษาประวตั ิศาสตร์ เวลา ช่วงเวลา ยคุ สมยั ทางประวตั ิศาสตร์ และการเทียบศกั ราช ตามระบบต่างๆ มีความสาคัญต่อการศึกษาประวัติศาสตร์ ทาให้ เห็น ความสมั พนั ธ์และความสาคญั ของอดีตท่ีมีตอ่ ปัจจบุ นั และอนาคต การนบั และการเทียบศกั ราชในประวตั ิศาสตร์ไทย การนบั ศกั ราชแบบไทย และสากลมีอยหู่ ลายแบบ ซงึ่ สามารถแบง่ ได้ดงั นี ้ - พุทธศักราช (พ.ศ.) พ.ศ. ใช้ กันแพร่หลายใน ประเทศท่ีประชาชนนับถือพระพุทธศาสนา เช่น ไทย ลาว พม่าและ กัมพูชา โดยไทยเริ่มใช้ พ.ศ. มาตัง้ แต่สมัยอยุธยาในสมัยสมเด็จพระ นารายณ์มหาราชและใช้อย่างเป็นทางการในสมัยรัชกาลที่ 6 เป็นต้นมา จนถึงปัจจุบนั ประเทศไทยเร่ิมนบั พ.ศ. 1 เม่ือพระพุทธเจ้าเสด็จดบั ขันธ์ ปรินิพพานไปแล้ว 1 ปี - มหาศักราช (ม.ศ.) ม.ศ. เป็นศักราชท่ีเริ่มใช้ใน อินเดียโดยพระเจ้ากนิษกะแห่งราชวงศ์กุษาณะทรงตงั้ ขึน้ และต่อมาได้ แพร่หลายไปยังดินแดนท่ีได้รับอารยธรรมอินเดียมหาศกั ราชพบมากใน จารึกสมยั สโุ ขทยั และจารึกในดนิ แดนไทยรุ่นแรก ๆ การเทียบมหาศกั ราชเป็น พ.ศ. ให้บวกด้วย 621

เนือ้ หาของบทเรียน content - จลุ ศกั ราช (จ.ศ.) จ.ศ. เป็นศกั ราชของพม่าสมยั พกุ ามก่อนแพร่ เข้ามาในดินแดนประเทศไทยา นิยมใช้ในหลกั ฐานทางประวตั ิศาสตร์ไทย สมยั ตา่ ง ๆ ทงั้ สมยั สโุ ขทยั อยธุ ยา รัตนโกสนิ ทร์ตอนต้น และล้านนา การเทียบจลุ ศกั ราชเป็น พ.ศ. ให้บวกด้วย 1181 - รัตนโกสินทร์ (ร.ศ.) ร.ศ. เป็นศักราชที่พระบาทสมเด็จพระ จลุ จอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงมีพระราชดาริขนั้ ใช้ในกลางรัชสมยั ของพระองค์ โดยเร่ิมนับ ร.ศ. 1 ในปีท่ีสถาปนากรุงรัตนโกสินทร์เป็นราชธานี คือ พ.ศ. 2325 -คริสต์ศกั ราช (ค.ศ.) เริ่มนับศกั ราชท่ี ๑ โดยนบั เมื่อพระเยชู ศาสนาของศาสนาคริสต์ประสตู ิหลงั พทุ ธศกั ราช ๕๔๓ ปีเป็นศกั ราชท่ีใช้กัน แพร่หลายท่ัวโลกอันเนื่องมาจากประเทศมหาอานาจ เช่น อังกฤษ และ ฝรั่งเศสใช้คริสต์ศกั ราชเม่ือเข้าไปจบั จองอาณานิคมจงึ นาคริสต์ศกั ราชเข้า ไป ดินแดนนัน้ ด้วยหลักฐานท่ีปรากฏ เช่น หนังสือสัญญาทางพระราชไมตรี ประเทศองั กฤษ แล ประเทศสยาม คริสต์ศกั ราช ๑๘๒๖ และหนงั สือสญั ญา ทางพระราชไมตรีประเทศอเมริกา แล ประเทศสยาม คริสต์ศกั ราช ๑๘๓๓ เป็นต้น

เน้ือหาของบทเรยี น content การนับศกั ราช หลกั เกณฑ์การเทียบศกั ราช โดยคานวณหาเกณฑ์บวกลบเฉพาะพทุ ธศกั ราช (พ.ศ.) มีดงั นี ้ พทุ ธศกั ราช มากกว่า คริสต์ศกั ราช 543 ปี พทุ ธศกั ราช มากกว่า มหาศกั ราช 621 ปี พทุ ธศกั ราช มากกว่า จลุ ศกั ราช 1181 ปี พทุ ธศกั ราช มากกวา่ รัตนโกสินทร์ศก 2324 ปี พทุ ธศกั ราช มากกวา่ ฮิจเราะห์ศกั ราช 1122 ปี การเทียบศกั ราชในระบบตา่ งๆสามารถนามาเปรียบเทียบให้เป็นศกั ราชแบบเดียวกนั ได้ดงั นี ้ ม.ศ. + 621 = พ.ศ. พ.ศ. – 621 = ม.ศ. จ.ศ. + 1181 = พ.ศ. พ.ศ. – 1181 = จ.ศ. ร.ศ. + 2324 = พ.ศ. พ.ศ. – 2324 = ร.ศ. ค.ศ. + 543 = พ.ศ. พ.ศ. – 543 = ค.ศ. ฮ.ศ. + 1122 = พ.ศ. พ.ศ. – 1122 = ฮ.ศ. จากพุทธศักราชเปล่ียนเป็นคริสต์ศักราช ให้นา พ.ศ. ลบ 543 ตัวอย่างเช่น พ.ศ. 2549 เปลี่ยนเป็น ค.ศ. โดยนา 543 มาลบออก ( 2549 – 543 ) ปี ค.ศ. ท่ีได้คือ 2006 จากคริสต์ศกั ราชเปลี่ยนเป็นพุทธศักราช ให้นา ค.ศ. บวก 543 ตวั อย่างเช่น ค.ศ. 2004 เปลี่ยนเป็น พ.ศ. โดยนา 543 มาบวก ( 2004 + 543 ) ปี พ.ศ. ที่ได้คือ 2547 จากจุลศักราชเปล่ียนเป็นพุทธศักราช ให้นา จ.ศ. บวก 1181 ตัวอย่างเช่น จ.ศ. 1130 เปล่ียนเป็น พ.ศ. โดยนา 1181 มาบวก ( 1130 + 1181 ) ปี พ.ศ. ที่ได้คือ 2311 จากรัตนโกสินทร์ศกเปล่ียนเป็นพทุ ธศกั ราช ให้นา ร.ศ. บวก 2324 ตัวอย่างเช่น ร.ศ. 132 เปล่ียนเป็น พ.ศ. โดยนา 2324 มาบวก ( 123 + 2324 ) ปี พ.ศ. ท่ีได้คือ 2456

แบบทดสอบหลงั เรยี น