การเขียนโปรแกรมโดยใช้ภาษา Scratch

เรอื่ ง หนา้ รูจ้ กั โปรแกรม Scratch 1 สว่ นประกอบหลกั ของโปรแกรม Scratch 2 • แถบเมนูเครอื่ งมอื 3 3 • เครอื่ งมอื เวท ี 4 • ขอ้ มลู ของเวท ี หรอื ตวั ละครทถ่ี ูกเลอื ก 5 • กลุม่ บลอ็ ก 9 • บลอ็ กในกลมุ่ ทเี่ ลอื ก 9 • พนื้ ทท่ี างาน 10 10 • เวท ี • รายการตวั ละครและเวทที ใ่ี ชใ้ นโปรเจกตป์ จั จบุ นั 12 การเขยี นโปรแกรมดว้ ย Scratch 12 15 0 • เขยี นโปรแกรมใหต้ วั ละครสามารถพูดได ้ 18 • เขยี นโปรแกรมใหต้ วั ละครสามารถเคลอื่ นทไี่ ด ้ 21 • การเขยี นโปรแกรมตกแตง่ ฉากหลงั (Backdrop) 24 • เขยี นโปรแกรมสรา้ งเสยี งใหก้ บั ตวั ละคร • เขยี นโปรแกรมโดยการเพมิ่ ตวั ละคร •

โปรแกรม Scratch เป็นโปรแกรมภาษาคอมพวิ เตอร์ท ี่ สามารถสรา้ งชนิ้ งานอยา่ งงา่ ยจากการเขยี นโปรแกรม เชน่ การ สรา้ งนทิ าน ทสี่ ามารถโตต้ อบกบั ผูเ้ รยี นได ้ ภาพเคลอื่ นไหว เกม ดนตร ี โดยใชบ้ ลอ็ กคาสง่ ั ทกี่ าหนดใหม้ าวางตอ่ กนั และ 0 เมอื่ สรา้ งเป็นชนิ้ งานเรยี บรอ้ ยแล้ว สามารถนาชนิ้ งานไป แลกเปลยี่ นความคดิ เหน็ รวมกบั ผูอ้ นื่ บนเวบ็ ไซต์ได ้ สามารถ ด า ว น์ โ ห ล ด โ ป ร แ ก ร ม S c r a t c h ไ ด ้จ า ก เ ว็บ ไ ซ ต์ http://scratch.mit.edu

แถบเมนเู ครอื่ งมอื (Toolbar) บลอ็ กในกลมุ่ ทเ่ี ลอื ก พนื้ ทที่ างาน (Script Area) เครอื่ งมอื เวท ี (Stage Toolbar) ขอ้ มูลของเวทหี รอื ตวั ละครทถ่ี ูก เวท ี (Stage) เลอื ก (Sprite Header Pane) กลุม่ บลอ็ ก (Block Palette) รายการตวั ละครและเวทที ่ี ใชใ้ นโปรเจกต์ปัจจุบนั (Sprites Pane)

แถบเมนูเครอื่ งมอื ปุ่มเปลย่ี นภาษา เมนแู กไ้ ขการตง้ั คา่ ส ร้า ง ชิน้ ง า น ใ ห ม ่ บทเรยี นทช่ี ว่ ยสอนใน อปั โหลด , บนั ทกึ โปรแกรม Scratch เครอื่ งมอื เวท ี ป่มุ ปรบั เวทใี หม้ ี ป่มุ เพมิ่ ขนาด ขนาดเลก็ ลง ใหก้ บั ตวั ละคร ป่มุ ปรบั เวทใี หม้ ี ขนาดใหญข่ นึ้

ขอ้ มลู ของเวท ี หรอื ตวั ละครทถี่ กู เลอื ก อธบิ ายตวั ละครทถี่ ูกเลอื ก และสามารถจะเปลยี่ นชอื่ ตวั ละคร เปลย่ี นขนาด ทศิ ทางการเดนิ สามารถเลอื กตวั ละคร ฉากหลงั เพมิ่ เตมิ ไดต้ ามทตี่ อ้ งการ

กลมุ่ บลอ็ ก เป็นบลอ็ กคาสง่ ั ทใี่ ชส้ ง่ ั งานใหต้ วั ละครทางานตามขน้ั ตอนท ่ี ผเู ้ ขยี นโปรแกรมไดอ้ อกแบบคาสง่ ั ไว้ ซงึ่ ในโปรแกรม Scratch จะ แบง่ บลอ็ กคาสง่ ั ได ้ ดงั น ี้ การเคลอื่ นไหว (Motion) รูปลกั ษณ์ (Looks) กาหนดการเคลอื่ นไหว การแสดง เชน่ การคดิ การ ของตวั ละคร พดู การเปลยี่ นขนาด

เสยี ง (Sound) กลมุ่ บลอ็ ก ควบคุม (Control) เหตกุ ารณ์ (Events) การแสดงเสยี ง เชน่ คาสง่ ั เรมิ่ ตน้ เมอื่ คลกิ การควบคมุ เชน่ การ เสยี งธรรมชาติ เมาส์ หรอื เรมิ่ ตน้ วนซ้า การตรวจสอบ สรา้ งตวั ละคร เสยี งดนตร ี เงอื่ นไข

กลุม่ บลอ็ ก ตรวจจบั (Sensing) ตวั ดาเนนิ การ (Operators) การรบั รู้ เชน่ การคลกิ ตวั ดาเนนิ การ เชน่ เมาส์ จบั เวลา บวกหรอื ลบ

กลุม่ บลอ็ ก ตวั แปร (Variable) บลอ็ กของฉนั (My Blocks) ตวั แปร เชน่ การสรา้ ง การสรา้ งบลอ็ กการ คา่ ตวั แปร ทางานใหม ่

บลอ็ กในกลุม่ ทเี่ ลอื ก บลอ็ กคาสง่ั ทผี่ ูใ้ ชง้ านเลอื กใช ้ เพอื่ ใหต้ วั ละครและฉากหลงั ดาเนนิ เรอื่ งตามทผี่ ูใ้ ชง้ านตอ้ งการ พนื้ ทที่ างาน ใชส้ าหรบั วางบล็อกคาส่งั เพือ่ ให้ตวั ละครทาตามคาส่งั ท ี่ ผูใ้ ชง้ านตอ้ งการ

เวท ี บลอ็ กคาสง่ั ทผี่ ูใ้ ชง้ านเลอื กใช ้ เพอื่ ใหต้ วั ละครและฉากหลงั ดาเนนิ เรอื่ งตามทผี่ ใู ้ ชง้ านตอ้ งการ รายการตวั ละครและเวทที ใี่ ชใ้ นโปรเจกตป์ จั จุบนั รายการทใี่ ชแ้ สดงตวั ละคร และเวทที ใี่ ชง้ านอยูใ่ นปจั จุบนั

เขยี นโปรแกรมใหต้ วั ละครสามารถพดู ได ้ • คลกิ บลอ็ กคาสง่ั เหตกุ ารณ์ (Events) แลว้ เลอื กบลอ็ ก ตามภาพ

• คลกิ บลอ็ กคาสง่ั รูปลกั ษณ์ (Looks) แลว้ ลากบลอ็ ก ตามภาพ จากนน้ั คลกิ ดา้ นในบลอ็ ก เพอื่ ใสข่ อ้ ความลง ไปวา่ สวสั ด ี

• คลกิ ทป่ี ่มุ ธงเขยี ว เพอื่ แสดงผลใหต้ วั ละครสามารถ พูดคาวา่ สวสั ด ี ตวั ละครจะแสดงคาพูดทเ่ี ราเขยี นใสใ่ นบลอ็ ก คาสง่ ั วา่ สวสั ด ี ตามคาสง่ ั ทเ่ี ราป้อนขอ้ มลู ลงไปในบลอ็ กคาสง่ ั • ตรวจสอบการสะกดขอ้ ความคาสง่ ั “สวสั ด”ี วา่ สะกดถูกตอ้ ง และในชนิ้ งานมขี อ้ ความคาวา่ สวสั ด ี ปรากฏอยูเ่ มอื่ คลกิ ทปี่ ุ่ม ธงสเี ขยี ว หรอื ไม ่

• คลกิ เมาส์ทเี่ มนูแฟ้ มและคลิกเลอื กบนั ทกึ ลงในคอมพวิ เตอร์ ของคุณ เพอื่ บนั ทกึ ชนิ้ งาน เขยี นโปรแกรมใหต้ วั ละครสามารถเคลอื่ นทไ่ี ด ้ • คลกิ บลอ็ กคาสง่ ั เหตุการณ์ (Event) แลว้ เลอื กบลอ็ ก ตามภาพ

• คลิกทบ่ี ลอ็ กคาสง่ ั การเคลอื่ นไหว (Motion) แลว้ เลอื กบลอ็ ก คาสง่ ั เคลอื่ นท ี่ ซึ่ง บ ล็อ ก ค า ส่งั น ี้จ ะ ส่งั ใ ห้ต วั ล ะ ค ร เคลอื่ นท ี่ 10 กา้ ว จากนน้ั คลกิ ป่มุ ธงสเี ขยี ว เ พื่อ แ ส ด ง ผลการทางาน

• คลิกทบ่ี ลอ็ กคาสง่ ั การเคลอื่ นไหว (Motion) และเลอื กบลอ็ ก คาสง่ ั เคลอื่ นท ี่ เปลยี่ นคา่ ตวั เลขในบลอ็ ก โดยพมิ พเ์ ลข 50 ลงไป จากนน้ั คลิกปุ่มธงสเี ขยี ว เพอื่ แสดงผลวา่ ตวั ละครจะเคลอื่ นทโี่ ดยกา้ วเทา้ ยาวขนึ้ แลว้ ตรวจสอบความถูกตอ้ ง ของชนิ้ งานวา่ เป็นไปตามทต่ี อ้ งการหรอื ไม ่

การเขยี นโปรแกรมตกแตง่ ฉากหลงั (Backdrop) • คลกิ เมาส์ทปี่ ุ่มคาสง่ั เลอื กฉากหลงั เพอื่ เปลยี่ น ฉากใหต้ วั ละคร ตามความตอ้ งการ

• เมอื่ เขา้ มาจะปรากฏหนา้ ตา่ งของฉากหลงั หลายรูปแบบ และใหค้ ลกิ เมาส์เลอื กฉากหลงั ตามความตอ้ งการ

• เมอื่ คลกิ เลอื กฉากหลงั ทตี่ อ้ งการเรยี บรอ้ ยแลว้ จะปรากฎ ฉากหลงั ทเี่ ลือกบนเวทพี รอ้ มกบั ตวั ละคร จากนน้ั ตรวจสอบความถูกตอ้ งของชนิ้ งานว่ามภี าพฉากหลงั ปรากฏพรอ้ มกบั ตวั ละครหรอื ไม ่

เขยี นโปรแกรมสรา้ งเสยี งใหก้ บั ตวั ละคร • คลกิ บลอ็ กคาสง่ั เหตุการณ์ (Event) แลว้ เลอื กบลอ็ ก ตามภาพ

• คลกิ บลอ็ กคาสง่ั เสยี ง (Sound) แลว้ ลากบลอ็ ก จากนน้ั คลิกดา้ นในบล็อกแล้วเลือกคาว่า เหมยี ว หรอื สามารถอดั เสยี งเพมิ่ เตมิ ไดต้ ามความตอ้ งการ

• คลกิ ทป่ี ่มุ ธงสเี ขยี ว เพอื่ แสดงผล ตวั ละครสามารถสง่ เสยี งตามคาทกี่ รอกไวว้ า่ เหมยี ว ซงึ่ เลอื กไวใ้ นบลอ็ กคาสง่ั เสยี ง (Sound) หรอื อาจจะเปลยี่ นเสยี งเป็นเสยี งอนื่ ๆ ได ้ โดยการอดั บนั ทกึ เสยี งลงไป หลงั จากนน้ั ตรวจสอบความ ถูกตอ้ งของชนิ้ งานวา่ มเี สยี งรอ้ งเหมยี วเกดิ ขนึ้ หรอื ไม ่

เขยี นโปรแกรมโดยการเพมิ่ ตวั ละคร • คลกิ เมาส์ทปี่ ุ่มคาสง่ั จะขนึ้ แถบหนา้ ตา่ งเมนู ตวั ละครมาใหเ้ ลอื กเพอื่ นาไปใชใ้ นแตล่ ะฉาก

• เมอื่ เพมิ่ ตวั ละครเรยี บรอ้ ยแลว้ ใหต้ รวจสอบความถูกตอ้ ง ของชนิ้ งานวา่ สามารถเพมิ่ ตวั ละครไดต้ ามตอ้ งการหรอื ไม ่ และบนั ทกึ ลงในคอมพวิ เตอร์