สรุปงานทักษะชีวิต แคออก 63

รายงานผลการดาเนนิ งาน โครงการสง่ เสรมิ ดแู ลสขุ ภาวะและสขุ อนามยั ของประชาชนในชมุ ชน วันที่ 23 กรกฎาคม 2563 กศน.ตาบลแคออก ศนู ยก์ ารศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศยั อาเภอบางไทร จงั หวดั พระนครศรอี ยธุ ยา ประจำปี งบประมำณ 2563 ไตรมำส (3-4)

คานา เอกสารรายงานผลการดาเนินงานการจัดกิจกรรมทักษะชีวิต โครงการส่งเสริมดูแลสุขภาวะและ สุขอนามัยของประชาชนในชมุ ชนจัดทาขนึ้ เพื่อรายงานผลการดาเนินงานด้านการจัดการศึกษาต่อเน่อื ง ของ กศน. ตาบลแคออก ภายใต้การดูแลของศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอาเภอบางไทร โดยมี วัตถุประสงค์เพ่ือตรวจสอบข้ันตอนการดาเนินกิจกรรม ประเมินผลและพัฒนาการดาเนินกิจกรรมของ กศน.ตาบล แคออก ผู้จัดทาหวังเป็นอย่างย่ิงว่า เอกสารรายงานผลการดาเนินงานการจัดกิจกรรมการจัดกิจกรรมในคร้ังนี้ จะเป็นแนวทางในการพฒั นางานและการจดั กิจกรรมในครง้ั ต่อไป คณะผจู้ ดั ทา

สารบญั หนา้ คานา 1 สารบญั 1 บทท่ี 1 บทนา 1 1 เหตุผลและความจาเป็น 2 วัตถุประสงค์ 2 ประโยชนท์ ี่คาดว่าจะไดร้ ับ 2 บทที่ 2 เอกสารทเ่ี ก่ียวข้อง 5 ความสาคญั ของการจดั โครงการฯ 7 ทม่ี าและความสาคญั ของกิจกรรม 12 บทที่ 3 วธิ กี ารดาเนนิ งาน 12 บทที่ 4 ผลการดาเนนิ งาน 12 บทท่ี 5 สรปุ อภปิ รายผล และขอ้ เสนอแนะ 12 วตั ถุประสงคก์ ารดาเนินงาน 12 วิธดี าเนินการ อภิปรายผล ขอ้ เสนอแนะ และแนวทางในการพฒั นากจิ กรรม ภาคผนวก ภาพโครงการสง่ เสรมิ ดูแลสุขภาวะและสุขอนามยั ของประชาชนในชมุ ชน แบบประเมนิ ความพึงพอใจ รายชื่อผ้เู ขา้ ร่วมกจิ กรรม

บทท่ี 1 บทนา เหตผุ ลและความจาเปน็ ปัจจุบันสังคมของคนไทยเริ่มเปลย่ี นไปจากอดีต ดังจะเห็นได้จากบรบิ ทการทางาน เศรษฐกิจ และวิถีชีวิต ท่เี ปลีย่ นไป มีการแข่งขนั ทัง้ ทางดา้ นขา่ วสารสารสนเทศและเทคโนโลยี ทาใหว้ ิถีชีวติ ของคนในสังคมต้องเร่งรีบและ แข่งขันตามกลไกเศรษฐกิจ แต่ในความเจรญิ น้ันก่อให้เกิดปัญหาตา่ งๆเกิดขึ้นด้วย ไม่ว่าจะเป็นปัญหาอาชญากรรม สุขภาพท้ังร่างกายจิตใจ ปัญหาหมอเถ่ือน แต่ระบบเศรษฐกิจน้ันยังคงดาเนินไปเร่ือยๆ โดยท่ีทรัพยากรที่สาคัญ ที่สุดคือทรัพยากรมนุษย์น้ันไม่ยั่งยืนและพัฒนาข้ึน เพราะร่างกายมนุษย์เส่ือมลงตามกาลเวลา ประกอบกับ มลภาวะทางสิ่งแวดลอ้ มที่เพิ่มขึ้น แตเ่ วลาในการดแู ลสุขภาพของตนเองกลบั น้อยลง เกิดปญั หาด้านสุขภาพเพ่ิมขึ้น ทาให้ประชาชนหันไปพ่ึงพาสินค้าท่ีจะทาให้สุขภาพดีจากส่ือต่างๆ เช่นยาลดความอ้วน น้าสมุนไพรต่างๆ ซึ่งไม่ จาเป็นและมีราคาแพง ดังนั้นการสร้างเสริมสุขภาพด้วยวิธีง่ายๆ และได้ผลจึงเป็นสิ่งท่ีเหมาะสมกับช่วงเวลาท่ี เศรษฐกิจไม่ดีนัก รัฐบาลจึงเล็งเห็นความสาคัญเร่ืองของสุขภาวะและสุขอนามัยของประชาชนท่ีลดน้อยลงทั้งทางร่างกาย และจิตใจจึงได้มีนโยบายเร่งด่วนให้มีการสง่ เสริมเร่ืองการดูแลสุขภาวะและสุขอนามัยของประชาชนในชมุ ชน โดย เนน้ ในเรอ่ื งของการดูแลสขุ ภาวะและสุขอนามยั ของแมแ่ ละเดก็ การดูแลผูส้ ูงอายุ และการดูแลปอ้ งกนั โรคไมต่ ิดตอ่ ดังน้ัน ในฐานะ ครู กศน.อาเภอบางไทร ผู้รับผิดชอบจึงได้ตระหนักและเห็นถึงความสาคัญของสุขภาวะ และสุขอนามัยของประชาชน ตามยุทธศาสตร์ที่ 3 การพัฒนาศักยภาพคนทุกช่วงวัย และการสร้างสังคมแห่งการ เรียนรู้ ประเด็นท่ี 1 ส่งเสริม สนับสนุนให้คนทุกช่วงวัยมีทักษะ ความรู้ ความสามารถ และการพัฒนาคุณภาพชวี ติ อย่างเหมาะสม เต็มตามศักยภาพในแต่ละช่วงวัย จึงได้จัดทาโครงการนี้ขึ้น เพื่อให้ประชาชนในพื้นท่ีมีความรู้ ความเข้าใจเรื่องของสุขภาวะอนามัย และนาไปประยุกต์ใช้ในชีวิตประจาวันได้อย่างมีประสิทธิภาพและเกิด ประสทิ ธผิ ลสูงสดุ ทงั้ ต่อตนเอง และผูอ้ ืน่ วตั ถปุ ระสงค์ 1. เพอื่ ส่งเสริมใหผ้ ู้เขา้ รับการอบรมมีความรู้ ความเข้าใจเก่ยี วกับเรอื่ งของสขุ ภาวะอนามัย 2. เพอื่ ให้ผเู้ ขา้ รับการอบรมมสี ขุ ภาวะอนามยั และคุณภาพชวี ติ ทด่ี ีข้ึน 3. เพอื่ ใหผ้ ูเ้ ขา้ รบั การอบรมนาความร้มู าประยกุ ตใ์ ชใ้ นชวี ติ ประจาวันได้ ประโยชนท์ ่คี าดว่าจะไดร้ ับ ร้อยละ 80 ของผู้เข้าอบรมสามารถนาความรู้ด้านการส่งเสริมดูแลสุขภาวะและสุขอนามัยของประชาชน ในชมุ ชนไปปฏิบตั ใิ ชใ้ นการดาเนนิ ชวี ติ

บทท่ี 2 เอกสารทเี่ กย่ี วขอ้ ง การดาเนินงานการจัดกิจกรรมทักษะชีวิต โครงการส่งเสริมดูแลสุขภาวะและสุขอนามัยของประชาชนใน ชมุ ชน ได้เสนอแนวคิดหลักการและเอกสารทเ่ี กี่ยวขอ้ ง ตามลาดบั ดังตอ่ ไปนี้ 1. ความสาคัญของการจัดจดั กิจกรรมทักษะชีวติ 2. ทม่ี าและความสาคญั ของกจิ กรรม 1. ความสาคัญของการจดั กิจกรรมทักษะชีวติ โครงการอบรมผูส้ ูงอายสุ ขุ ภาพดีชวี มี สี ขุ การเปลี่ยนแปลงโครงสร้างประชากรของประเทศไทย ทาให้ประชากรในวัยผู้สูงอายุเพิ่มขึ้นประกอบกับ การเปล่ียนแปลงทางด้านเศรษฐกิจและสังคม มีผลให้ลักษณะครอบครัวไทยเปลี่ยนจากครอบครัวขยาย (Extend Family) ไปสคู่ รอบครวั เดี่ยว (Nuclear Family) ความสัมพันธ์ระหว่างสมาชิกในครอบครวั ลดลง จานวนผู้ท่ีจะทา หน้าท่ีดูแลผู้สูงอายุในครอบครัวลดลง มีเวลาให้ผู้สูงอายุลดลง ขาดการให้ความรักและความอบอุ่น ผู้สูงอายุจึงถูก ทอดทิง้ ใหอ้ ยโู่ ดดเด่ียว ดาเนนิ ชวี ติ เพียงลาพัง จากสภาพสังคมท่ีเปล่ียนแปลงไป ทาให้ผู้สูงอายุต้องเผชิญกับปัญหาในการปรับตัวเพ่ือให้สอดคล้องกับ สงั คมในปจั จุบนั ทงั้ ในดา้ นความคดิ ความเขา้ ใจ และค่านยิ มต่างๆ ซ่ึงก่อให้ผู้สูงอายุเกดิ ความน้อยใจ ความเครียด ความคับข้องใจ แยกตัวออกจากสังคม ขาดสัมพันธภาพกับสมาชิกในครอบครัว ท้อแท้และเบื่อหน่ายในชีวิต ประกอบกับวัยสูงอายุเป็นวัยที่ต้องเผชิญกับรูปแบบการดาเนินชีวิตแบบใหม่ ต้องออกจากงาน มีรายได้ลดลง ภาวะสขุ ภาพเสื่อมลง มโี รคทางกายเพ่ิมมากขึ้น มสี ารชีวเคมแี ละฮอร์โมนลดลง การสญู เสยี ส่งิ สาคญั ของชีวติ เช่น การสูญเสียคู่ชีวิตเพราะตายจาก การสูญเสียบุตรเพราะแยกไปมีครอบครัว การสูญเสียตาแห่งหน้าท่ีการงาน การ สูญเสียสถานภาพหรือบทบาททางสงั คม ตลอดจนการสูญเสียการเป็นที่พึ่งของครอบครวั ส่ิงเหล่าน้ีลว้ นเป็นปจั จยั สาคัญที่ส่งผลกระทบต่อจิตใจของผู้สูงอายุ และหากผู้สูงอายุไม่ได้รับการดูแลเอาใจใส่จากบุคคลใกล้ชิดด้วยแล้ว จะยิ่งส่งเสริมให้ผู้สูงอายุว้าเหว่ มีภาวะซึมเศร้าและความรู้สึกมีคุณค่าในตนเองลดลงจนเกิดความรู้สึกสิ้นหวัง แยกตวั ออกจากสงั คม เป็นผลให้เกดิ ความผิดปกตทิ างจิตใจทร่ี นุ แรงและอาจเป็นอนั ตรายต่อชีวิตได้ 2. ท่ีมาและความสาคญั ของการจดั กิจกรรมทกั ษะชวี ติ โครงการสง่ เสรมิ ดแู ลสขุ ภาวะและสขุ อนามัยของประชาชน ในชุมชน ปัจจุบันประเทศไทยกาลังเข้าสู่ภาวะสังคมผู้สูงอายุ จากข้อมูลของสานักงานคณะกรรมการพัฒนาการ ผู้สูงอายุเป็นวัยซ่ึงมีความแตกต่างจากวัยอ่ืน เป็นวัยบ้ันปลายของชีวิต ดังนั้นปัญหาของผู้สูงอายุในทุกด้าน โดยเฉพาะดา้ นสังคม และสาธารณสุข จงึ แตก ต่างจากคนในวัยอื่น ปจั จุบนั จานวนผู้สูงอายุเพ่ิมขนึ้ อย่างต่อเนื่องทั้ง ในประเทศไทยและทว่ั โลก ซึ่งรฐั บาลไทย และทวั่ โลกได้ตระหนกั ถึงความสาคญั ในเรือ่ งนี้ จึงมคี วามพยายาม และมี การรณรงค์อย่างต่อเนื่อง ให้ทุกคนตระหนัก เข้าใจ และพร้อมดูแลผู้สูงอายุให้ทัดเทียมเช่นเดียวกับการดูแล ประชากรในกลุ่มอายอุ ่ืน

ผู้สูงอายุเป็นประชากรซ่ึงมีลักษณะพิเศษเฉพาะตัว กล่าวคือ เป็นแหล่งความรู้ ความชา นาญท่ีมีคุณค่า เป็นผู้ทรงไว้ซึ่งประเพณี วัฒนธรรม และเป็นสายใยแห่งครอบครัว เชื่อมต่อระ หว่างบุคคลในช่วงวัยต่างๆ แต่ ขณะเดียวกนั มปี ัญหาในดา้ นสขุ ภาพ อนามยั ปัญหาดา้ นสงั คม และดา้ นเศรษฐกิจเพมิ่ มากขนึ้ กว่าวยั อ่ืนๆ ปัญหาด้านสุขภาพ เกิดจากเป็นวัยชราเซลล์เนอื้ เยื่ออวัยวะต่างๆเสื่อมลงตามธรรมชาติ ทาให้เกิดโรคการ เสื่อมของอวัยวะต่างๆ เกิดภาวะสมรรถภาพทดถอย ไร้แรงงาน หรือไร้สมรรถภาพ (Disability) เช่นโรคกระดูก เส่อื มโรคขอ้ เสื่อมหรือความจา สติปัญญาเส่ือมถอยสบั สนง่าย เกดิ การทรงตวั ไม่ดี เชอ่ื งช้า ลม้ ไดง้ ่ายกระดูกหักง่าย เกิดโรคขาดอาหารได้ง่ายจากการเสื่อมสภาพของเหงือกและฟัน รวมทั้งภูมิต้านทานคุ้มกันโรคลดลง มีการติดเชื้อ ได้ง่าย และมักเป็นการติดเช้ือรุนแรง มีโอกาสเกิดโรคมะเร็งสูงกว่าวัยอื่น ต้องได้รับการดูแลช่วย เหลือจากบุคคล อ่ืน รวมทั้งในด้านการรักษาพยาบาล มีภาระด้านค่ารักษาพยาบาลสูงกว่าในวัยอื่น เป็นปัญหาสาธารณสุขใน ระดบั ชาติ ในด้านสังคมผู้สูงอายุส่วนใหญ่ไม่มีรายได้ ต้องพึ่งพา เป็นภาระท้ังต่อตนเอง ครอบ ครัว สังคม และ ประเทศชาติ ท้ังด้านสุขภาพ การเงิน ความเส่ือมจากเซลล์สมองการขาดแคลนคนดูแล คนเข้าใจ และแรงทรัพย์ เป็นเหตุให้ผู้สูงอายุมักมีอาการซึมเศร้าได้ง่าย ดังนั้น ถ้าไม่ตระหนักถึงข้อดี ถึงปัญหาของผู้สูงอายุและให้การดูแล อย่างถกู ต้องผ้สู ูงอายุจะกลาย เปน็ ปัญหาใหญห่ ลวงของประเทศชาตใิ นทกุ ดา้ น ผู้สูงอายุท่ีต้องดูแล ช่วยเหลือตัวเองได้น้อยจะรู้ว่าไม่ใช่เร่ืองง่าย ยิ่งวิกฤตเศรษฐกิจปีนี้รุนแรงกว่าครง้ั ใดๆ การป้องกันดูจะเปน็ ยาขนานเอกทไ่ี ด้ผลเกินคาด วนั น้ีเรามวี ธิ ดี แู ลสขุ ภาพผู้สงู อายมุ าฝาก 1. เลือกอาหาร โดยวัยนี้ร่างกายมีการใช้พลังงานน้อยลงจากกิจกรรมที่ลดลง จึงควรลดอาหารประเภท แป้ง น้าตาล และไขมันให้เน้นอาหารโปรตีนจากเนื้อสัตว์ โดยเฉพาะปลาและเพ่ิมแร่ธาตุท่ีผู้สูงอายุมักขาด ได้แก่ แคลเซียม สังกะสี และเหล็ก ซ่ึงมีอยู่ในนม ถ่ัวเหลือง ผัก ผลไม้ ธัญพืชต่างๆ และควรกินอาหารประเภทต้ม นึ่ง ย่าง อบ แทนประเภทผัด ทอด จะช่วยลดปริมาณไขมันในอาหารได้นอกจากนี้ควรหลีกเลี่ยงอาหารท่ีมีรสหวาน จัด เคม็ จัด และด่มื น้าสะอาดอยา่ งน้อย6 – 8 แกว้ ตอ่ วนั 2. ออกกาลงั กาย หากไม่มีโรคประจาตัว แนะนาให้ออกกาลังกายแบบแอโรบคิ สัก 30 นาทีต่อครั้ง ทาให้ ได้สัปดาห์ละ 3 - 4 ครั้ง จะเกิดประโยชน์ต่อหัวใจและหลอดเลอื ดอย่างมาก โดยข้ันตอนการออกกาลังกายจะต้อง ค่อยๆ เร่ิม มีการยืดเส้นยืดสายก่อน แล้วค่อยๆ เพ่ิมความหนักขึ้น จนถึงระดับท่ีต้องการ ทาอย่างต่อเนื่องจนถึง ระยะเวลาทตี่ ้องการ จากนน้ั ค่อย ๆ ลดลงช้า ๆ และค่อย ๆ หยดุ เพ่ือให้ร่างกายและหัวใจได้ปรบั ตัว 3. สัมผัสอากาศท่ีบริสุทธิ์ จะช่วยลดโอกาสการเกิดโรคได้ อาจเป็นสวนสาธารณะใกล้ๆ สถานที่ ทอ่ งเท่ียว หรือการปรับภมู ทิ ศั น์ภายในบ้านใหป้ ลอดโปร่ง สะอาด อากาศถ่ายเทสะดวก มกี ารปลูกต้นไม้ จัดเกบ็ ส่งิ ปฏิกลู ใหเ้ หมาะสม เพื่อลดการแพร่กระจายของเช้ือโรค และสามารถชว่ ยปอ้ งกนั โรคภูมแิ พ้ หรือหอบหืดได้ 4. หลีกเลยี่ งอบายมขุ ได้แก่ บหุ รี่และสรุ า จะช่วยลดโอกาสการเกดิ โรค หรอื ลดความรุนแรงของโรคได้ ทัง้ ลดค่าใช้จ่ายในการรักษา และยังช่วยป้องกันปัญหาอุบัติเหตุ อาชญากรรมต่าง ๆ อันเป็นปัญหาใหญ่ของสังคมใน ขณะน้ี 5. ป้องกันการเกิดอุบัติเหตุ โดยเลือกกิจกรรมให้เหมาะสมกับแต่ละบุคคลและโรคที่เป็นอยู่ ส่งเสริม สุขภาพใหก้ ลา้ มเนอ้ื มีความแข็งแรง ปรับสภาพแวดล้อมในบา้ นใหล้ ดความเสีย่ งตอ่ การเกิดอุบัติเหตหุ รือการหกลม้ 6. ควบคุมน้าหนักตัวหรือลดความอ้วน โดยควบคุมอาหารและออกกาลังกายจะช่วยทาให้เกิดความ คลอ่ งตวั ลดปญั หาการหกล้ม และความเส่ียงตอ่ โรคต่างๆ เชน่ โรคข้อเข่าเสือ่ มโรคหลอดเลือดหัวใจ เป็นต้น

7. หลีกเลี่ยงการใชย้ าท่ไี มเ่ หมาะสม เช่น การซื้อยากินเอง การใช้ยาเดิมที่เก็บไวม้ าใชร้ ักษาอาการทีเ่ กิด ใหม่ หรอื รับยาจากผอู้ ่นื มาใช้ เน่ืองจากวัยนีป้ ระสทิ ธิภาพการทางานของตบั และไตในการกาจัดยาลดลง ทาให้เส่ยี ง ต่อการเกดิ พษิ จากยาหรือผลข้างเคียง อาจมีแนวโนม้ รุนแรง และเกดิ ภาวะแทรกซ้อนเป็นอันตรายถึงชีวติ ได้ ฉะนั้น จึงควรปรึกษาแพทยก์ ่อนใชย้ าจะดีทีส่ ุด 8. หม่ันสังเกตอาการผิดปกติต่างๆ ของร่างกาย เช่น คลาได้ก้อน โดยเฉพาะก้อนโตเร็ว แผลเรื้อรัง มี ปัญหาการกลืนอาหาร กลืนติด กลืนลาบาก ท้องอืดเร้ือรัง เบ่ืออาหาร น้าหนักลด ไอเรื้อรัง ไข้เรื้อรัง เหนื่อยง่าย แน่นหนา้ อกหรือถ่ายอุจจาระผิดปกติ มอี าการท้องเสียเรื้อรัง ท้องผกู สลบั ท้องเสีย ถา้ อย่างน้ีล่ะก็พามาพบแพทย์ดี ทีส่ ุด 9. ตรวจสขุ ภาพประจาปี แนะนาให้ตรวจสม่าเสมอเป็นประจาทุกปี หรืออย่างน้อยทุก 3 ปี โดยแพทย์จะ ทาการซักประวัติ ตรวจร่างกาย และอาจมีการตรวจทางห้องปฏิบัติการ เพ่ือหาปัจจัยเส่ียงต่อโรคหลอดเลือดแข็ง เช่น โรคเบาหวาน โรคความดันโลหิตสูง โรคไขมันในเลือดสูง ตรวจหาโรคมะเร็งท่ีพบบ่อย ได้แก่ มะเร็งลาไส้ มะเร็งเต้านม มะเร็งปากมดลูก และยังมีตรวจการมองเห็น การได้ยิน ตลอดจนประเมินความเสี่ยงต่อการเกิด อุบัติเหตดุ ้วย นอกจากการดูแลสุขภาพกายแล้ว สุขภาพใจก็เป็นส่ิงสาคัญ การทาจิตใจให้แจ่มใส มองโลกในแง่ดี ไม่ เครียดหรือวิตกกังวลกับเรื่องต่างๆ มากจนเกินไป รวมถึงการเข้าใจและยอมรับตนเองของท่านและผู้อ่ืนจะช่วยให้ เป็นผ้สู งู อายทุ ่สี ขุ ภาพดีอย่างแท้จริง

บทที่ 3 วธิ ีการดาเนนิ งาน ด้วย กศน.ตาบลแคออก ได้มีการจัดกิจกรรมทักษะชวี ิต โครงการสง่ เสรมิ ดูแลสุขภาวะและสุขอนามัยของ ประชาชนในชุมชน โดยยึดผู้สูงอายุในตาบลเป็นสาคัญ ทาให้เกิดเนื้อหาสาระ ระยะเวลาการจัดกิจกรรม สถานที่ และลักษณะกิจกรรมการเรียนรู้ ทั้งนี้ข้ึนอยู่กับ ศักยภาพและความพร้อมของประชาชนกลุ่มเป้าหมายซึ่งเป็นการ ตอบสนองนโยบายของสานักงานสง่ เสริมการศกึ ษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศัย ซ่ึงไดด้ าเนนิ การ ดังน้ี โครงการส่งเสริมดแู ลสขุ ภาวะและสุขอนามยั ของประชาชนในชมุ ชน (วันท่ี 22 กรกฎาคม 2563) สาระสาคญั ปัจจุบันประเทศไทยกาลังเข้าสู่ภาวะสังคมผู้สูงอายุ จากข้อมูลของสานักงานคณะกรรมการพัฒนาการ เศรษฐกจิ และสงั คมแห่งชาติ (สศช.) บอกไวว้ ่าในปี พ.ศ.2561 จะมจี านวนประชากรอายุเกนิ 60 ปีกว่า 10 ล้านคน สาหรับปี พ.ศ.2567 จะเป็นช่วงเวลาแหง่ สังคมผูส้ ูงอายุอย่างสมบูรณ์และที่สาคัญในอีก 25 ปีข้างหน้าหรือปี พ.ศ. 2583ผู้สูงอายุไทย 60 ปีขึ้นไป จะมีจานวนสูงถึง 20.5 ล้านคน หรือร้อยละ 32 ของประชากรทั้งหมด ขณะท่ีวัย แรงงานจะลดเหลือเพียง 35.18 ล้านคน ดงั นั้นเพื่อเปน็ การปอ้ งกนั และเตรยี มการในระยะยาว ไม่ให้ตนเองต้องเป็น ภาระกับลูกหลานในอนาคต การดูแลตัวเองในทุกๆ ด้านของผู้สูงอายุจึงสาคัญยิ่งการจัดกิจกรรมเสริมทักษะชีวิต ให้กับผู้สูงอายุ ด้านการดูแลสุขภาพของตัวเอง จะเป็นวิธีการข้ันต้นที่จะสนับสนุนและส่งเสริมความม่ังคงทาง สขุ ภาพกายสุขภาพใจให้กบั ผู้สงู อายุ กศน.ตาบลแคออก ได้ตระหนักถึงปัญหาในอนาคตดังกล่าว จึงได้จัดโครงการส่งเสริมดูแลสุขภาวะและ สุขอนามัยของประชาชนในชุมชนข้ึน โดยมีวัตถุประสงค์เพ่ือพัฒนาทักษะชีวิต ให้ผู้สูงอายุสามารถดูแลตนเองท้ัง สุขภาพกายและสุขภาพจติ และให้มสี ่วนร่วมในกิจกรรมดา้ นตา่ งๆ ในชุมชน วตั ถปุ ระสงค์ 1. เพ่อื สง่ เสริมใหผ้ ้เู ข้ารับการอบรมมคี วามรู้ ความเข้าใจเกย่ี วกบั เร่อื งของสุขภาวะอนามัย 2. เพอื่ ใหผ้ เู้ ข้ารับการอบรมมีสขุ ภาวะอนามยั และคุณภาพชีวติ ท่ีดีขึน้ 3. เพ่ือให้ผเู้ ข้ารบั การอบรมนาความรมู้ าประยุกตใ์ ชใ้ นชวี ติ ประจาวนั ได้ กิจกรรมทดี่ าเนนิ การ จดั กิจกรรมให้กับผสู้ งู อายุ ได้แก่ วิทยากรบรรยายความรู้เกีย่ วกบั อบรมให้ความรู้ “โครงการ ผ้สู ูงวยั กายใจแข็งแรง” - อาหารสาหรบั ผสู้ งู อายุ - การดูแลผสู้ ูงอายุด้านการขับถ่าย - การออกกาลงั กายสาหรับผู้สงู อายุ - การควบคมุ นา้ หนกั ตัวหรอื ลดความอว้ น

ผลท่ไี ดร้ บั จากการดาเนนิ กจิ กรรม รอ้ ยละ 80 ของผเู้ ขา้ อบรมสามารถดูแลตนเองได้ทั้งสุขภาพกายและสุขภาพจติ มีความเข้าใจในพฒั นาการ ของชว่ งวัย และไดม้ สี ่วนรว่ มในกิจกรรมดา้ นต่าง ๆ ในชุมชน

บทที่ 4 ผลการดาเนนิ งาน จากการสารวจความพึงพอใจ การจัดกิจกรรมทักษะชวี ิตโครงการส่งเสริมดูแลสุขภาวะและสขุ อนามัยของ ประชาชนในชุมชน โดยใช้แบบประเมินความพึงพอใจ จานวน 22 ฉบับ และได้รับกลับคืนมา จานวน 22 ฉบับ วิเคราะห์ข้อมลู โดยใช้โปรแกรม Excel ตามขั้นตอนตา่ ง ๆ ดังตอ่ ไปน้ี 1. วเิ คราะห์ข้อมูลจากแบบสอบถามตอนที่ 1 โดยแจกแจงความถ่แี ละคา่ ร้อยละ 2. วิเคราะห์ข้อมูลจากแบบสอบถามตอนที่ 2 โดยหาค่าเฉล่ีย (���̅���) แปลความหมายข้อมูลเชิงปริมาณ ให้ระดับคะแนนในแบบสอบถามท่ีเป็นแบบมาตราส่วนประมาณค่า 5 ระดับ ตามเกณฑ์ประเมินความคิดเห็นของ เบสท์ (Best. 1981 :182) ดังน้ี 4.51–5.00 หมายถึงความพงึ พอใจอยู่ในระดบั ดมี าก 3.51–4.50 หมายถึงความพึงพอใจอยใู่ นระดับดี 2.51–3.50 หมายถึงความพึงพอใจอยู่ในระดับปานกลาง 1.51–2.50 หมายถึงความพงึ พอใจอยู่ในระดับพอใช้ 1.00–1.50 หมายถงึ ความพงึ พอใจอยู่ในระดบั ปรับปรงุ 3. วิเคราะห์ข้อมูลจากแบบสอบถามตอนท่ี 3 ข้อมูลท่ีเป็นมาตราส่วนประมาณค่า (Rating Scale) โดย หาค่าเฉล่ีย (���̅���) แปลความหมายข้อมูล แปลความหมายข้อมูลเชิงปริมาณ โดยใช้เกณฑ์ข้อ 2 ข้อมูลที่เป็นความ คิดเห็น และข้อเสนอแนะ ใช้วิธีการวิเคราะห์เน้ือหา (Content Analysis) จัดกลุ่มคาตอบและหาค่าความถี่ สรุปผลการประเมินความพึงพอใจ กิจกรรมการจัดกิจกรรมทักษะโครงการส่งเสริมดูแลสุขภาวะและ สุขอนามัยของประชาชนในชุมชน ที่เข้ารว่ มโครงการดงั นี้ ตอนที่ 1 ขอ้ มลู สว่ นตวั ของผตู้ อบแบบสอบถาม ตารางที่1 ขอ้ มูลทว่ั ไปของผู้ตอบแบบสอบถาม จาแนกตาม เพศ อายุ ระดับการศึกษา และอาชีพ ข้อมลู ทวั่ ไป จานวน ร้อยละ เพศ ชาย 0 0.00 หญิง 22 100.00 อายุ ตา่ กว่า 15 ปี 0 0.00 15-29 ปี 2 9.09 30-39 ปี 0 0.00 40-49 ปี 4 18.18 50-59 ปี 8 36.36 60 ปีขนึ้ ไป 8 36.36

การศึกษา ข้อมลู ทว่ั ไป จานวน ร้อยละ อาชพี ป.4 13 59.09 ประถมศึกษา 2 9.09 มธั ยมศึกษาตอนตน้ 2 9.09 มัธยมศึกษาตอนปลาย 5 22.73 ปริญญาตรี 0 0.00 อื่น ๆ 0 0.00 รบั จ้าง 8 36.36 คา้ ขาย 1 4.55 เกษตรกรรม 0 0.00 รบั ราชการ 0 0.00 แม่บา้ น 13 59.09 อื่น ๆ 0 0.00 จากตารางท่ี 1 แสดงจานวนผู้ตอบแบบสอบถามทั้งหมด 22 คน เป็นเพศหญิง จานวน 22 คน (คดิ เป็น รอ้ ยละ 100) - ด้านอายุ พบว่า ผู้ตอบแบบสอบถาม อายุ 50-59 ปี และ อายุ 60 ปีขึ้นไปมากที่สุดจานวน 8 คน (คิด เป็นรอ้ ยละ 36.36) รองลงมาคอื อายุ 40-49 ปี จานวน 4 คน (คดิ เป็นร้อยละ 18.18) และอายุ 15-29 ปี จานวน 2 คน (คิดเปน็ ร้อยละ 9.09) ตามลาดับ - ด้านการศึกษาพบว่า ผู้ตอบแบบสอบถามมีการศึกษาระดับ ป.4 มากที่สุดจานวน 13 คน (คิดเป็นร้อย ละ 59.09) รองลงมาคือการศึกษาระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย จานวน 5 คน (คิดเป็นร้อยละ 22.73) และ ระดบั ประถมศกึ ษา และมธั ยมศกึ ษาตอนต้น จานวน 2 คน (คิดเปน็ รอ้ ยละ 9.09) ตามลาดับ - ด้านอาชพี พบวา่ ผตู้ อบแบบสอบถามมีอาชพี แม่บ้าน มากที่สดุ จานวน 13 คน (คดิ เปน็ ร้อยละ 59.09) รองลงมามีอาชีพรับจ้าง จานวน 8 คน (คิดเป็นร้อยละ 36.36) และอาชีพค้าขาย จานวน 1 คน (คิดเป็นร้อยละ 4.55) ตามลาดับ สรุปผลการประเมินความพึงพอใจโครงการสง่ เสริมดูแลสุขภาวะและสุขอนามัยของประชาชนในชุมชน ท่ี เขา้ รว่ มโครงการ ได้ดังน้ี แบบประเมนิ ความพึงพอใจ มี 4 ดา้ น

ความพงึ พอใจทม่ี ตี อ่ โครงการโดยรวมและแยกเปน็ รายดา้ น รายการประเมนิ ผลการประเมนิ 1. ความพงึ พอใจด้านเน้ือหา ความหมาย 2. ความพงึ พอใจด้านกระบวนการจัดกจิ กรรมการอบรม 3. ความพงึ พอใจตอ่ วิทยากร X 4. ความพงึ พอใจด้านการอานวยความสะดวก 4.44 ดี รวม 4.45 ดี 4.47 ดี 4.48 ดี 4.46 ดี จากตารางท่ี 2 พบว่า ผู้ตอบแบบสอบถามมีความพึงพอใจท่ีมีต่อโครงการ โดยรวมและรายด้าน อยู่ใน ระดับ ดี ทุกรายการ เมื่อพิจารณาเป็นรายข้อ พบว่า อันดับหนึ่งคือ ความพึงพอใจด้านการอานวยความสะดวก รองลงมาความพึงพอใจต่อวิทยากรรองลงมาความพึงพอใจด้านกระบวนการจัดกิจกรรมการอบรมและด้านความ พงึ พอใจด้านเน้อื หาตามลาดับ ตอนที่ 1 ความพงึ พอใจด้านเนอ้ื หา รายการประเมนิ ผลการประเมนิ X ความหมาย 1. เนื้อหาตรงตามความต้องการ 4.44 ดี 2. เนื้อหาเพยี งพอต่อความต้องการ 4.44 ดี 3. เนอื้ หาปจั จบุ ันทันสมัย 4.44 ดี 4. เนอ้ื หามปี ระโยชน์ต่อการนาไปใช้ในการพฒั นาคุณภาพชีวิต 4.45 ดี 4.44 ดี รวม จากตอนที่ 1 พบว่าผู้ตอบแบบสอบถามมีความพึงพอใจที่มีต่อโครงการความพึงพอใจด้านเน้ือหาโดยรวม และรายด้านอยู่ในระดับ ดี เมื่อพิจารณาเป็นรายข้อ พบว่า อันดับหนึ่งคือ เน้ือหามีประโยชน์ต่อการนาไปใช้ในการ พัฒนาคุณภาพชีวิตรองมาอันดับสองสามและสี่ เท่ากัน คือ เน้ือหาตรงตามความต้องการ/เน้ือหาเพียงพอต่อความ ต้องการ/และเนอ้ื หาปัจจบุ นั ทันสมัยตามลาดบั

ตอนท่ี 2 ความพงึ พอใจดา้ นกระบวนการจดั กิจกรรมการอบรม รายการประเมนิ ผลการประเมิน X ความหมาย 1. การเตรยี มความพรอ้ มก่อนอบรม 4.45 ดี 2. การออกแบบกจิ กรรมเหมาะสมกับวัตถปุ ระสงค์ 4.44 ดี 3. การจัดกิจกรรมเหมาะสมกับเวลา 4.46 ดี 4. การจดั กจิ กรรมเหมาะสมกับกลุ่มเป้าหมาย 4.45 ดี 5. วิธีการวัดผล/ประเมนิ ผลเหมาะสมกบั วตั ถุประสงค์ 4.45 ดี 4.45 ดี รวม จากตอนที่ 2 พบว่าผู้ตอบแบบสอบถามมีความพอใจด้านกระบวนการจัดกิจกรรมการอบรมโดยรวมและ รายด้านอยู่ในระดับ ดี เมื่อพิจารณาเป็นรายข้อ พบว่า อันดับหนึ่งคือการจัดกิจกรรมเหมาะสมกับเวลาอันดับสอง สามและส่ี คอื การจัดกิจกรรมเหมาะสมกับกลุม่ เปา้ หมาย/วิธีการวัดผล/ประเมินผลเหมาะสมกบั วัตถปุ ระสงค/์ การเตรียม ความพรอ้ มก่อนอบรมอนั ดับห้า คอื การออกแบบกจิ กรรมเหมาะสมกบั วตั ถุประสงค์ตามลาดบั ตอนที่ 3 ความพงึ พอใจตอ่ วทิ ยากร รายการประเมนิ ผลการประเมิน X ความหมาย 1. วิทยากรมคี วามรคู้ วามสามารถในเร่ืองท่ีถา่ ยทอด 4.47 ดี 2. วทิ ยากรมีเทคนิคการถา่ ยทอดใชส้ ื่อเหมาะสม 4.47 ดี 3. วทิ ยากรเปดิ โอกาสให้มีสว่ นรว่ มและซักถาม 4.47 ดี 4.47 ดี รวม จากตอนที่ 3 พบว่าผู้ตอบแบบสอบถามมีความพึงพอใจต่อวิทยากรโดยรวมและรายด้านอยู่ในระดับดี เมอ่ื พิจารณาเปน็ รายข้อ พบวา่ อนั ดบั หนึ่งสองและสาม คือวทิ ยากรมคี วามรูค้ วามสามารถในเร่อื งที่ถ่ายทอด/วทิ ยากร มีเทคนิคการถ่ายทอดใช้สอื่ เหมาะสม/วิทยากรเปดิ โอกาสใหม้ ีสว่ นร่วมและซกั ถามตามลาดับ

ตอนท่ี 4 ความพงึ พอใจดา้ นการอานวยความสะดวก รายการประเมนิ ผลการประเมิน X ความหมาย 1. สถานท่ี วัสดุ อปุ กรณแ์ ละสิง่ อานวยความสะดวก 4.48 ดี 2. การส่อื สาร การสร้างบรรยากาศเพอื่ ให้เกดิ การเรียนรู้ 4.47 ดี 3. การบรกิ าร การช่วยเหลือและการแกป้ ัญหา 4.49 ดี 4.48 ดี รวม จากตอนที่ 4 พบวา่ ผ้ตู อบแบบสอบถามมีความพึงพอใจด้านการอานวยความสะดวกโดยรวมและรายด้าน อยู่ในระดับดี เม่ือพิจารณาเป็นรายข้อ พบว่า อันดับหนึ่งสอง คือการบริการ การช่วยเหลือและการแก้ปัญหา อันดับสอง คือ สถานท่ี วัสดุ อุปกรณ์และสิ่งอานวยความสะดวก และอันดับสาม คือ การส่ือสาร การสร้าง บรรยากาศเพ่ือให้เกิดการเรยี นรู้ตามลาดับ

บทท่ี 5 สรปุ อภปิ รายผล และขอ้ เสนอแนะ ผลการดาเนินโครงการส่งเสริมดูแลสุขภาวะและสุขอนามัยของประชาชนในชุมชน ท่ีเข้าร่วมโครงการ คร้ังนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินผลความพึงพอใจของผู้เรียน/ผู้รับบริการท่ีมีต่อโครงการโดยรวมและแยกเป็น รายดา้ น โดยใช้แบบสอบถามจานวน 22 ฉบับ เครอ่ื งมอื ท่ใี ช้เปน็ แบบสอบถามท่ีเปน็ แบบมาตราส่วนประมาณค่า 5 ระดับ ตามเกณฑ์ประเมินความคิดเห็นของเบสท์ (Best. 1981 : 182) วิเคราะห์ข้อมูลโดยหาค่าเฉล่ีย (���̅���) แปล ความหมายข้อมูล แปลความหมายข้อมูลเชิงปริมาณ โดยใช้เกณฑ์ข้อ 2 ข้อมูลที่เป็นความคิดเห็น และ ข้อเสนอแนะ ใช้วิธีการวิเคราะห์เนื้อหา (Content Analysis) จัดกลุ่มคาตอบ และหาคา่ ความถี่ สรปุ ผลการประเมนิ ความพงึ พอใจของผเู้ รยี น/ผรู้ บั บรกิ าร จากแบบประเมินความพงึ พอใจสรปุ ผลได้ ดังน้ี 1. ดา้ นหลักสูตร พบวา่ ผ้ตู อบแบบสอบถามมีความพงึ พอใจท่ีมีต่อโครงการดา้ นหลักสูตร โดยรวมและราย ด้าน อยู่ในระดับ ดี เมื่อพิจารณาเป็นรายข้อ พบว่า อันดับหน่ึงคือ ผู้เรียน/ผู้รบั บรกิ ารสามารถนาความรู้ไปปรับใช้ ใน ชีวิตประจาวันรองมาอันดับสองคือ กิจกรรมที่จัดสอดคล้องกับวัตถุประสงค์ของหลักสูตรอันดับสามและส่ี เทา่ กนั คือ การจดั กิจกรรมทาให้ผู้เรยี น/ผรู้ ับบริการสามารถคิดเป็น ทาเปน็ แกป้ ญั หาเป็นและ ผเู้ รียน/ผรู้ บั บริการ มสี ว่ นร่วม แสดงความคิดเห็นต่อการจดั ทาหลักสตู ร อันดบั สุดท้ายคือ สอ่ื /เอกสารประกอบการจัดกิจกรรมมีความ เหมาะสม ตามลาดบั 2. ด้านวิทยากร พบว่าผู้ตอบแบบสอบถามมีความพึงพอใจท่ีมีต่อโครงการด้านวิทยากรโดยรวมและราย ด้านอยู่ในระดับ ดี เมื่อพิจารณาเป็นรายข้อ พบว่า อันดับหนึ่งคือ มีความรู้ความสามารถในการจัดกิจกรรม อันดับ สองคือวิทยากรมีคุณธรรม จริยธรรม อันดับสาม คือ วิทยากรมีเทคนิค กระบวนการจัดกิจกรรม อันดับสี่ คือ บุคลิกภาพของวิทยากร และอันดับสุดท้าย คือวิทยากรมีการใช้สื่อที่สอดคล้องและเหมาะสมกับกิจกรรม ตามลาดบั 3. ด้านสถานท่ี/ระยะเวลา/ความพึงพอใจ พบว่าผู้ตอบแบบสอบถามมีความพึงพอใจท่ีมีต่อโครงการ ด้านสถานท่ี/ระยะเวลา/ความพึงพอใจ โดยรวมและรายด้านอยู่ในระดับดี เมื่อพิจารณาเป็นรายข้อ พบว่า อันดับ หน่ึงคือ ความพึงพอใจในภาพรวมของผู้รับบริการต่อการเข้าร่วมกิจกรรมอันดับสองคือ ระยะเวลาในกา รจัด กจิ กรรมเหมาะสม และอนั ดับสดุ ท้าย คอื สถานที่ในการจดั กิจกรรม ตามลาดบั ผลการดาเนนิ งาน รอ้ ยละ 80 ของผู้เขา้ อบรมสามารถดูแลตนเองได้ท้ังสุขภาพกายและสุขภาพจิตมีความเข้าใจในพฒั นาการ ของชว่ งวัย และไดม้ สี ว่ นร่วมในกจิ กรรมด้านตา่ งๆ ในชุมชน ปญั หาและอปุ สรรคในการปฏบิ ตั งิ าน - ข้อเสนอแนะ -

ภาคผนวก

ภาพถา่ ยการจดั กจิ กรรม โครงการสง่ เสรมิ ดแู ลสขุ ภาวะและสขุ อนามยั ของประชาชนในชมุ ชน วนั ที่ 23 กรกฎาคม 2563 ณ ศาลาประชาคม หมู่ที่ 3 ตาบลแคออก อาเภอบางไทร จงั หวดั พระนครศรอี ยธุ ยา