การเริ่มเดินมอเตอร์ไฟฟ้า

การเรมิ่ เดนิ มอเตอรไ์ ฟฟ้ า START MOTOR

การเรมิ่ เดนิ มอเตอร ์ ไฟฟ้ ากระแสตรง • ม อ เ ต อ ร ไ์ ฟ ฟ้ า ก ร ะ แ ส ต ร ง เ ป็ น มอเตอรท์ ่ีทํางานโดยอาศัยการรบั พลงั งานจากภายนอกมาทําใหเ้ กิด สนามแม่เหล็กในมอเตอรน์ ้ัน ไปขบั ขดลวดตวั นําในอารเ์มเจอรห์ มุน

สว่ นทอี่ ยกู่ บั ทหี่ รอื ทเี่ รยี กวา่ สเตเตอร ์ (STATOR)

ชนิดของมอเตอรไ์ ฟฟ้ ากระแสตรง (TYPE OF D.C. MOTORS) • มอเตอรไ์ ฟฟ้ ากระแสตรงแบบอนุกรม (Series motor)

ชนิดของมอเตอรไ์ ฟฟ้ ากระแสตรง (TYPE OF D.C. MOTORS) • มอเตอรไ์ ฟฟ้ ากระแสตรงแบบขนาน (Shunt motor)

ชนิดของมอเตอรไ์ ฟฟ้ ากระแสตรง (TYPE OF D.C. MOTORS) • มอเตอรไ์ ฟฟ้ ากระแสตรงแบบผสม (Compound motor)

การเรมิ่ เดนิ มอเตอรไ์ ฟฟ้ า กระแสสลบั 1 เฟส • มอเตอรไ์ ฟฟ้ ากระแสสลบั (Alternating current motor) หรอื เรยี กวา่ มอเตอรไ์ ฟฟ้ า ชนิดเหนี่ยวนํา (Induction motor) คอื เครอื่ งกลไฟฟ้ าทเี่ ปลยี่ นพลงั งานไฟฟ้ า กระแสสลบั ใหเ้ ป็ นพลงั งานกลชนิดหมุน มอเตอรใ์ นงานอุตสาหกรรมส่วนใหญ่เป็ น มอเตอรไ์ ฟฟ้ ากระแสสลบั เพราะมอเตอรช์ นิดนีม้ รี าคาไม่แพง มากนัก ตอ้ งการการดแู ล รกั ษานอ้ ยและมคี วามเรว็ รอบเกอื บคงที่ 31/08/64

การเรมิ่ เดนิ มอเตอรก์ ระแสสลบั 1 เฟส ดว้ ยแมกเนตกิ คอนแทกเตอร ์ • เป็ นวธิ กี ารควบคมุ มอเตอรท์ สี่ ามารถสง่ั การให ้ มอเตอรเ์รมิ่ เดนิ หยดุ เดนิ ไดโ้ ดยการใช ้ สวติ ช ์ทที่ ํางานรว่ มกบั แมกเนตกิ คอนแทกเตอร ์การควบคมุ มอเตอรใ์ นลกั ษณะนีจ้ ะมี ความปลอดภยั และป้ องกนั ความเสยี หายทอี่ าจจะเกดิ ขนึ้ กบั มอเตอรไ์ ด ้

การเรมิ่ เดนิ มอเตอรก์ ระแสสลบั 1 เฟส ดว้ ยแมกเนตกิ คอนแทกเตอร ์

การเรมิ่ เดนิ มอเตอรก์ ระแสสลบั 1 เฟส ดว้ ยแมกเนตกิ คอนแทกเตอร ์ • การทาํ งานของวงจร • 1. เรมิ่ เดนิ มอเตอร ์ (Motor Start) จากวงจรควบคมุ ตามรูป 3.13 (ก) กดสวติ ช ์ S2 กระแสจาก L ไหลผ่าน F2 หนา้ สมั ผสั F3 หนา้ สมั ผสั S1, S2 เขา้ คอยลข์ องแมกเนตกิ คอนแทกตอร ์ K1 ครบวงจรที่ N แมกเนตกิ คอนแทกตอร ์ K1 ทํางาน หนา้ สมั ผสั ปกตเิ ปิ ด K1 แถวท่ี 2 เกดิ การ Inter lock หนา้ สมั ผสั K1 แถวที่ 3 ตอ่ วงจรใหห้ ลอดสญั ญาณ H1 ทํางานใน วงจรกาํ ลงั หนา้ สมั ผสั หลกั ของแมกเนตกิ คอนแทกตอรK์ 1 ตอ่ วงจรใหม้ อเตอรท์ าํ งาน) และแถวท่ี 3 หนา้ สมั ผสั K1 ปกตปิ ิ ด เปลย่ี น เป็ นปกตเิ ปิ ด หลอดสญั ญาณ H2 ดบั • 2. หยุดมอเตอร ์(Motor stop) จากวงจรควบคมุ กดสวติ ช ์ S1 ตดั กระแสทจ่ี ่ายคอยลข์ องแมกเนตกิ คอนแทกตอร ์ K1 ทําให ้ คอยลข์ องแมกเนตกิ คอนแทกตอร ์ K1 หยุดทํางาน หนา้ สมั ผสั จะกลบั สภาวะเดมิ มอเตอรห์ ยุดทํางาน หลอดสญั ญาณ H1 ดบั และแถวท่ี 3 หนา้ สมั ผสั ปกตปิ ิ ด K1 แสดงการหยุดทาํ งาน หลอดสญั ญาณ H2 ตดิ • 3. มอเตอรท์ ํางานเกนิ กาํ ลงั (Motor Overload) เมอ่ื มอเตอรท์ ํางานเกนิ กาํ ลงั กระแสทไี่ หล เกนิ พกิ ดั ขณะมอเตอรท์ าํ งาน เกนิ กาํ ลงั (Overload current) จะทําใหล้ วดความรอ้ นของโอเวอรโ์ หลด รเี ลยใ์ นวงจรกาํ ลงั เลอ่ื นกลไกใหห้ นา้ สมั ผสั F3 ใน วงจรควบคมุ ทาํ งาน เปิ ดวงจรตดั กระแสทจ่ี า่ ยคอยล ์ ของแมกเนตกิ คอนแทกตอร ์ K1 ทําใหค้ อยลข์ องแมกเนตกิ คอนแทกตอร ์ K1 หยุดทาํ งาน หนา้ สมั ผสั จะกลบั สภาวะเดมิ มอเตอรห์ ยดุ ทาํ งานขณะเดยี วกนั จะตอ่ วงจรใหห้ ลอดสญั ญาณ H3 สว่าง

การเรมิ่ เดนิ มอเตอร ์ กระแสสลบั 3เฟส • มอเตอรไ์ ฟฟ้ ากระแสสลบั 3 เฟส เรยี กวา่ ทรเี ฟสมอเตอร ์ (Three phase A.C. motor) ในการตอ่ ใชง้ านของมอเตอรก์ ม็ คี วามย่งุ ยากมากขนึ้ การควบคมุ และป้ องกนั ก็ตอ้ งอาศยั คนทมี่ คี วามรคู ้ วามสามารถ และเขา้ ใจในเรอื่ งตา่ งๆเกยี่ วกบั มอเตอรไ์ ฟฟ้ า กระแสสลบั 3 เฟส ตลอดจนการเลอื กใชง้ านใหเ้ หมาะสม

การเรมิ่ เดนิ โดยจา่ ยไฟเขา้ มอเตอรโ์ ดยตรง (DIRECT ON LINE STARTER : DOL) • การเรมิ่ เดนิ มอเตอรก์ ระแสสลบั 3 เฟส โดยจา่ ยไฟเขา้ มอเตอรโ์ ดยตรง เป็ นการเรมิ่ เดนิ มอเตอรโ์ ดยจา่ ยแรงดนั ไฟฟ้ าตามพกิ ดั ทรี่ ะบุ เรยี กย่อวา่ การเรมิ่ เดนิ มอเตอรแ์ บบ DOL โดยไม่มีการลด กระแสหรอื แรงดนั ขณะเรมิ่ เดนิ ซงึ่ มอเตอรจ์ ะมีกระแสขณะเรมิ่ เดิน ประมาณ 6 ถงึ 7 เท่าของกระแสพกิ ดั ทแี่ ผ่นป้ าย จงึ เหมาะกบั มอเตอรข์ นาดเล็กเท่าน้ัน การเรมิ่ เดนิ มอเตอรโ์ ดยตรงสามารถใชอ้ ปุ กรณค์ วบคมุ การเรมิ่ เดนิ ได ้

การเรมิ่ เดนิ โดยจา่ ยไฟเขา้ มอเตอรโ์ ดยตรง (DIRECT ON LINE STARTER : DOL)

การเรมิ่ เดนิ โดยจา่ ยไฟเขา้ มอเตอรโ์ ดยตรง (DIRECT ON LINE STARTER : DOL) • การทาํ งานของวงจร 1.ตวั สวติ ชส์ ามารถเปลยี่ นตาํ แหน่งได ้ 2 ตาํ แหน่ง คอื 0 และ 1 (OFF/ON) เมอื่ ตอ้ งการเรมิ่ เดนิ มอเตอรก์ ็บดิ สวติ ชม์ าตาํ แหน่ง 1 (ON) สวติ ชจ์ ะทาํ การตอ่ มอเตอรเ์ขา้ กบั แหลง่ จา่ ย มอเตอรจ์ ะหมุนไป ได ้ เมอื่ ตอ้ งการหยดุ มอเตอรก์ ็ใหบ้ ดิ สวติ ซม์ าทตี่ าํ แหน่ง O (OFF) 2. การเรมิ่ เดนิ มอเตอรด์ ว้ ยมอื โดยใชส้ วติ ชส์ ามขว้ั สบั ทางเดยี ว (L.PS.T.) เป็ นวธิ กี ารควบคมุ มอเตอร ์ อยา่ งงา่ ย ใชก้ บั มอเตอรข์ นาดเล็ก โดย TIPS.T. จะเป็ นทง้ั อปุ กรณค์ วบคมุ อปุ กรณป์ ลดวงจร และ อปุ กรณป์ ้ องกนั ภายในตวั เดยี วกนั

การเรมิ่ เดนิ โดยจา่ ยไฟเขา้ มอเตอรโ์ ดยตรง (DIRECT ON LINE STARTER : DOL)

การเรมิ่ เดนิ โดยจา่ ยไฟเขา้ มอเตอรโ์ ดยตรง (DIRECT ON LINE STARTER : DOL) • การทาํ งานของวงจร • เมอื่ สบั สวติ ซ ์T.P.S.T. ขนึ้ (ON) จะทําใหม้ อเตอรห์ มุนเพราะ T.P.S.T. จะตอ่ ไลน์ เขา้ กบั มอเตอร ์ แต่ ถา้ สบั สวติ ซ ์T.P.S.T. ลง (OFF) มอเตอรจ์ ะหยดุ หมุน ซงึ่ การทํางานจะเหมอื นกบั การเรมิ่ เดนิ โดย จา่ ยไฟ เขา้ มอเตอรโ์ ดยตรง • การเรมิ่ เดนิ มอเตอร ์ ดว้ ยแมกเนตกิ คอนแทกเตอร ์( Magnetic contactor ) • เป็ นการนําสวติ ชป์ ่ มุ กดตอ่ วงจรใหท้ าํ งานรว่ มกบั แมกเนตกิ คอนแทกเตอรแ์ ละโอเวอรโ์ หลดรเี ลย ์ เพอื่ ควบคมุ การเรมิ่ เดนิ มอเตอร ์ จากรปู ที่ 3.16 จะเป็ นการออกแบบวงจรแบบแสดงการทาํ งานโดยแยก การเขยี นหรอื ออกแบบวงจร เป็ นวงจรควบคมและวงจรกาํ ลงั โดยมลี กั ษณะการทาํ งานเชอื่ มโยงของ วงจร มี 3 สถานะ คอื เรมิ่ เดนิ มอเตอร ์ หยดุ มอเตอร ์ และมอเตอรท์ าํ งานเกนิ กาํ ลงั

การเรมิ่ เดนิ มอเตอร ์ ดว้ ยแมกเนตกิ คอนแทกเตอร ์ ( MAGNETIC CONTACTOR ) • เป็ นการนําสวติ ชป์ ่ ุมกดต่อวงจรใหท้ ํางานรว่ มกบั แมกเนตกิ คอนแทกเตอรแ์ ละโอเวอร ์ โหลดรเี ลย ์ เพื่อควบคุมการเรมิ่ เดนิ มอเตอร ์ จะเป็ นการออกแบบวงจรแบบแสดงการ ทํางานโดยแยก การเขยี นหรอื ออกแบบวงจร เป็ นวงจรควบคมและวงจรกําลงั โดยมี ลกั ษณะการทํางานเชอื่ มโยงของวงจร มี 3 สถานะ คอื เรมิ่ เดนิ มอเตอร ์ หยุดมอเตอร ์ และมอเตอรท์ ํางานเกนิ กาํ ลงั

การเรมิ่ เดนิ มอเตอร ์ ดว้ ยแมกเนตกิ คอนแทกเตอร ์ ( MAGNETIC CONTACTOR )

การเรมิ่ เดนิ มอเตอร ์ ดว้ ยแมกเนตกิ คอนแทกเตอร ์ ( MAGNETIC CONTACTOR ) • การทํางานของวงจร • 1. เรมิ่ เดนิ มอเตอร ์ (Motor start) จากวงจรควบคมุ ตามรปู 3.16 (ก) กดสวติ ช ์ S2 กระแสจาก 1 ไหลผ่าน F2 หนา้ สมั ผสั F3 หนา้ สมั ผสั S1, S2 เขา้ คอยลข์ องแมกเนตกิ คอนแทกตอร ์ K1 ครบวงจรที่ N แมกเนตกิ คอนแทกตอร ์ K1 ทาํ งาน หนา้ สมั ผสั ปกตเิ ปิ ด K1 แถวที่ 2 เกดิ การ Inter lock หนา้ สมั ผสั K1 แถวที่ 3 ตอ่ วงจรใหห้ ลอดสญั ญาณ H1 ทาํ งาน ใน วงจรกาํ ลงั หนา้ สมั ผสั หลกั ของแมกเนตกิ คอนแทกตอร ์ K1 ตอ่ วงจรใหม้ อเตอรท์ าํ งาน ตามรปู 3.16 (ข) และแถวท่ี 3 หนา้ สมั ผสั K1 ปกตปิ ิ ดเปลย่ี นเป็ นปกตเิ ปิ ด หลอดสญั ญาณ H2 ดบั • 2. หยดุ มอเตอร ์ (Motor stop) จากวงจรควบคมุ กดสวติ ช ์ S1 ตดั กระแสทจี่ า่ ยคอยลข์ องแมกเนตกิ คอนแทกตอร ์ K1 ทาํ ให ้ คอยลข์ องแมกเนตกิ คอนแทกตอร ์ K1 หยุดทาํ งาน หนา้ สมั ผสั จะกลบั สภาวะเดมิ มอเตอรห์ ยุดทาํ งาน หลอดสญั ญาณ H1 ดบั และแถวท่ี 3 หนา้ สมั ผสั ปกตปิ ิ ด K1 แสดงการหยดุ ทาํ งาน หลอดสญั ญาณ H2 ตดิ • 3. มอเตอรท์ าํ งานเกนิ กาํ ลงั (Motor overload) เมอื่ มอเตอรท์ าํ งานเกนิ กาํ ลงั กระแสทไี่ หลเกนิ พกิ ดั ขณะมอเตอรท์ าํ งาน เกนิ กาํ ลงั (Overload current) จะทาํ ใหล้ วดความรอ้ นของโอเวอรโ์ หลดรเี ลย ์ ในวงจรกาํ ลงั เลอ่ื นกลไกใหห้ นา้ สมั ผสั F3 ใน วงจรควบคมุ ทาํ งาน เปิ ดวงจรตดั กระแสทจ่ี า่ ยคอยลข์ อง แมกเนตกิ คอนแทกตอร ์ K1 ทาํ ใหค้ อยลข์ องแมกเนตกิ คอนแทกตอร ์ K1 หยุดทาํ งาน หนา้ สมั ผสั จะกลบั สภาวะเดมิ มอเตอรห์ ยดุ ทาํ งานขณะเดยี วกนั จะต่อวงจรใหห้ ลอดสญั ญาณ H3 สว่าง