บทเรียนสำเร็จรูปแบบ e-book เรื่อง ทวีปแอฟริกา เล่ม 1

บทเรยี นสำเรจ็ รูปทวปี แอฟริกา……………. สภาพแวดลอ้ มทางกายภาพของทวีปแอฟริกา ช้นั มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 2 โรงเรยี นเทิงวทิ ยาคม นางพชิ ยา วีระพงษ์ ครู วทิ ยฐานะชำนาญการพเิ ศษ โรงเรียนเทิงวทิ ยาคม อำเภอเทงิ จังหวัดเชียงราย สำนักงานเขตพื้นทีก่ ารศกึ ษามัธยมศกึ ษาเชียงราย

ก คำนำ บทเรยี นสำเรจ็ รปู เร่อื ง แอฟรกิ า สรา้ งขึ้นเพือ่ ใชป้ ระกอบการเรยี นการสอนของครูและนกั เรียน รายวชิ า ส22103 สังคมศกึ ษา ชน้ั มัธยมศกึ ษาปที ี่ 2 กล่มุ สาระการเรยี นรสู้ งั คมศกึ ษา ศาสนา และวัฒนธรรม โรงเรยี นเทิงวทิ ยาคม บทเรียนสำเร็จรูปเปน็ กจิ กรรมการเรียนการสอนรูปแบบหนง่ึ ท่มี ุ่งใหผ้ ู้เรียนได้ ศึกษาเรยี นรดู้ ว้ ยตนเอง ผ้เู รียนสามารถ “คดิ ทำ นำเสนอ” ได้ดว้ ยตนเอง เพ่อื นำไปสู่เป้าหมายการ ปฏิรูปการศกึ ษารูปแบบใหม่ คือ เป็นคนดี คนเก่ง และมคี วามสขุ ในบทเรียนประกอบด้วย เน้ือหาสาระเก่ียวกับทวปี แอฟริกาเร่อื ง สภาพแวดลอ้ มทางกายภาพ ของทวีปแอฟรกิ า โดยจดั เนอื้ หาไวเ้ ป็นกรอบ แต่ละกรอบจะมคี ำถามและเฉลยคำตอบไว้ในกรอบ ถดั ไป มแี บบทดสอบกอ่ นเรยี นและแบบทดสอบหลังเรียน เพ่ือให้นกั เรียนได้ตรวจสอบและประเมนิ ผล การเรยี นรูด้ ้วยตนเอง นักเรยี นควรปฏิบัตติ ามคำชีแ้ จงในการศกึ ษาบทเรียนสำเร็จรปู เพอ่ื ให้เกิดการเรียนรู้ มคี วามรู้ ความเขา้ ใจ และสามารถนำความรู้ทไี่ ดร้ ับเปน็ พน้ื ฐานในการศึกษาต่อในระดับทสี่ งู ขึ้น และนำไป ประยุกตใ์ ช้ในชวี ิตประจำวนั ตอ่ ไป พิชยา วรี ะพงษ์

สารบัญ ข เรอ่ื ง หนา้ 1. คำนำ ก 2. สารบญั ข 3. จดุ ประสงค์ในการใช้บทเรยี นสำเร็จรปู ค 4. คำแนะนำสำหรับครู 1 5. คำแนะนำสำหรับนกั เรียน 2 6. ข้ันตอนการใชแ้ บบเรยี นสำเร็จรปู 3 7. มาตรฐานการเรียนรู้ จดุ ประสงคก์ ารเรยี นรู้ 4 8. แบบทดสอบกอ่ นเรยี น 5 9. เฉลยแบบทดสอบก่อนเรยี น 7 10.กรอบท่ี 1 เร่ืองสภาพแวดลอ้ มทางกายภาพของทวปี แอฟรกิ า 8 - 29 จนถึงกรอบท่ี 21 30 11.แบบทดสอบหลงั เรียน 32 12.เฉลยแบบทดสอบหลงั เรียน

ค จุดประสงค์ในการใช้บทเรียนสำเร็จรูป 1. เพอ่ื ให้นักเรยี นได้ศกึ ษาค้นควา้ ดว้ ยตนเอง 2. เพ่อื ใหน้ ักเรยี นมคี วามรู้ ความเขา้ ใจ เร่ือง สภาพแวดลอ้ มทางกายภาพของทวีปแอฟริกา กลุม่ สาระการเรียนรู้กลุ่มสังคมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม มากยิ่งข้นึ 3. เพ่อื ปลกู ฝงั คณุ ธรรม ความซือ่ สัตย์ และความมวี นิ ยั ในตนเอง 4. ใชป้ ระกอบการสอนในแผนการจัดการเรียนรู้ รายวิชา สงั คมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม รหสั วชิ า ส22103 5. เพ่ือนำผลการเรียนไปประเมินการสอบ การผา่ นจุดประสงคก์ ารเรียนรู้ รายวิชาสังคมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม รหสั วิชา ส 22103 6. เพอ่ื เป็นเครื่องมือในการจัดกจิ กรรมการเรียนการสอนสำหรบั นกั เรียนทม่ี ีความสามารถ และสตปิ ัญญาแตกตา่ งกนั ระหวา่ งบุคคล 7. สามารถนำมาใชใ้ นการซ่อมเสรมิ ของนกั เรยี น ในกรณที ี่นกั เรยี นไมผ่ ่านเน้ือหาราย จุดประสงค์ หรอื อาจใชก้ รณีทส่ี อนไม่ทนั บางเนื้อหา หรือบางจุดประสงค์

1 คำแนะนำสำหรับครูในการใชบ้ ทเรียนสำเรจ็ รูป 1. ศึกษาแผนการจัดการเรียนรู้ ประกอบดว้ ยสาระสำคญั จุดประสงค์การเรยี นรู้ สาระการ เรียนรู้ กจิ กรรมการเรียนการสอน ส่ือการเรยี นการสอน การวดั ผลประเมนิ ผล 2. ครูควรใหน้ ักเรยี นได้ศกึ ษาอยา่ งครบถว้ นทุกคน และควรชี้แจงวธิ ีเรียนท่ถี ูกตอ้ ง เชน่ ตอ้ งเรียนดว้ ย ตนเอง ไมเ่ ปิดดเู ฉลยก่อนตอบ และต้องปฏิบัตติ ามขั้นตอนหรือคำช้แี จงที่ระบุไวใ้ นแตล่ ะเลม่ ของบทเรยี น สำเร็จรูปอย่างเครง่ ครัด 3. ก่อนทำกจิ กรรมแตล่ ะเล่ม ครูควรนำเขา้ สบู่ ทเรียนเพ่ือเร้าใจให้ผูเ้ รยี นอยากเรียน โดยมีกจิ กรรมท่ี สรา้ งขึ้นตามแผนการจัดการเรียนรูข้ องแตล่ ะเลม่ 4. ในการศกึ ษาบทเรียนแตล่ ะเล่ม ถา้ พบว่านกั เรียนคนใดสงสยั หรอื มขี ้อผิดพลาด ครูจะต้องให้ผ้เู รยี น ย้อนกลบั ไปศึกษาในกรอบทผี่ ่านมาหรอื ให้คำแนะนำเพิ่มเติม เพอ่ื จะได้สรา้ งความมนั่ ใจและเกดิ ความเขา้ ใจใน เน้อื หาดียิ่งขน้ึ 5. หลังจากทน่ี กั เรยี นทุกคนศึกษาบทเรยี นสำเร็จรูปแต่ละเล่มจบลง ครูอาจชว่ ยสรปุ ซกั ถามหรือ ทบทวนอกี คร้ังก็ไดต้ ามความจำเป็น เพื่อเสริมสร้างความรู้ความเข้าใจเพิ่มมากข้นึ

2 คำแนะนำสำหรบั นักเรียนในการใชบ้ ทเรยี นสำเรจ็ รูป 1. อา่ นคำแนะนำการใช้บทเรียนสำเร็จรปู ให้เข้าใจก่อนศึกษาเนอ้ื หาบทเรียน 2. ศึกษามาตรฐานการเรียนรู้ ตัวชี้วดั จุดประสงคก์ ารเรียนรู้ สาระสำคญั ให้เข้าใจก่อนทำ แบบทดสอบก่อนเรียน 3. ทำแบบทดสอบก่อนเรียน เพือ่ ต้องการวัดความรู้พื้นฐานของนักเรยี นก่อนการเรยี นรู้ หา้ มดูเฉลยก่อนตอบ 4. ตรวจคำตอบแบบทดสอบก่อนเรียน โดยดจู ากเฉลยทใ่ี ห้ไว้ 5. ศึกษาบทเรียนทีละกรอบตามลำดับให้เขา้ ใจ แลว้ ตอบคำถามทุกข้อของแตล่ ะกรอบ โดยไมข่ ้ามไปดูเฉลย ก่อน แล้วตรวจคำตอบจากเฉลยในกรอบถัดไป 6. ถา้ นกั เรียนตอบถูกใหศ้ กึ ษาในกรอบถดั ไป แตถ่ ้านักเรยี นตอบผดิ ใหย้ ้อนกลบั ไปศึกษาเนอื้ หาในกรอบเดิม อกี ครั้ง เมื่อเข้าใจแล้วจึงศึกษาในกรอบถดั ไป 7. นักเรียนศกึ ษาบทเรียนด้วยตนเอง ถ้ามีปญั หาหรือข้อสงสัยให้ถามเพื่อนในกลมุ่ เดียวกัน หรือปรึกษาครู 8. เมื่อศึกษาบทเรยี นครบทุกกรอบแล้ว ใหท้ ำแบบฝึกหัดและแบบทดสอบหลังเรียนโดยไมเ่ ปดิ กลบั ไปดูเนื้อหา ในกรอบขณะทที่ ำ 9. นกั เรียนต้องไดค้ ะแนนร้อยละ 70 ขนึ้ ไปจงึ จะถอื ว่าผ่านเกณฑ์การประเมนิ ผลและสามารถเรียนบทเรยี น เลม่ ตอ่ ไปได้ ถ้าคะแนนไมถ่ งึ ร้อยละ 70 นักเรยี นต้องกลบั ไปศกึ ษาบทเรยี นอีกคร้ังหน่ึงแลว้ ทำแบบทดสอบ หลังเรียนใหมจ่ นกวา่ จะทำคะแนนผ่านเกณฑ์การประเมนิ คือ ร้อยละ 70 ข้ึนไป 10. นักเรียนตอ้ งมคี วามซื่อสัตยต์ ่อตนเอง และไม่ดเู ฉลยก่อนตอบคำถาม ทำแบบฝึกหัดหรือทำแบบทดสอบ

3 ขัน้ ตอนการศกึ ษาบทเรียนสำเร็จรูป 1. อ่านคำแนะนำใหเ้ ขา้ ใจ 2. ทำแบบทดสอบก่อนเรียน 3. ศึกษาบทเรียน 4. ทำแบบทดสอบหลังเรยี น 5. ผ่านเกณฑ์ ไมผ่ ่านเกณฑ์ 6. ศึกษาเรอ่ื งใหม่

4 มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ส 5.1 เข้าใจลักษณะของโลกทางกายภาพ และความสัมพันธ์ของสรรพสิ่งซึ่งมีผลต่อกัน และกัน ในระบบของธรรมชาติ ใช้แผนที่และเครื่องมือทางภูมิศาสตร์ในการค้นหา วิเคราะห์ สรุป และใช้ ขอ้ มลู ภมู สิ ารสนเทศอย่างมีประสิทธิภาพ ม.2/1. ใช้เครื่องมือทางภูมิศาสตร์ในการรวบรวม วิเคราะห์ และนำเสนอข้อมูลเกี่ยวกับลักษณะทาง กายภาพและสังคมของทวปี ยโุ รป และแอฟรกิ า ม.2/2. วเิ คราะห์ความสมั พนั ธ์ระหวา่ งลกั ษณะทางกายภาพและสังคมของทวปี ยุโรปและแอฟรกิ า สาระสำคัญ แอฟริกาเป็นทวีปที่มีพืน้ ที่ใหญ่เป็นอันดับ 2 ของโลก รองจากเอเชีย เป็นทวีปที่ได้รับการบุกเบกิ น้อย สภาพภูมิประเทศมีความแห้งแล้ง ทุรกันดาร ประชากรได้รับการศึกษาน้อย ส่วนใหญ่มีฐานะยากจน ขาด เงินทุนและเทคโนโลยี หลายประเทศมีปัญหาเรื่องความสงบภายใน การพัฒนาความเจริญในด้านต่างๆ โดย ภาพรวมทำไดย้ ากลำบาก แต่เป็นทวปี ทีม่ ที รัพยากรธรรมชาติบางอยา่ งอุดมสมบูรณ์ มีลักษณะทางกายภาพที่มี ความแตกต่างกันในแต่ละภูมิภาค ซึ่งมีผลต่อการดำเนินชีวิตของมนุษย์ และการใช้เครื่องมือทางภูมิศาสตร์ใน การศึกษาลกั ษณะทางกายภาพของทวปี แอฟริกา จดุ ประสงค์การเรยี นรู้ 1. อธบิ ายลักษณะทางกายภาพและสังคมของทวปี แอฟรกิ าได้ (K) 2. คน้ ควา้ ข้อมูลเก่ยี วกับลกั ษณะทางกายภาพและสงั คมของทวีปแอฟริกาได้ (P) 3. เหน็ ความสำคัญเก่ียวกับลักษณะทางกายภาพและสังคมของทวปี แอฟริกา (A)

5 แบบทดสอบก่อนเรยี น เรอ่ื ง สภาพแวดลอ้ มทางกายภาพของทวีปแอฟริกา คำชี้แจง 1. ให้นกั เรยี นทำเคร่ืองหมาย × ทบั อกั ษร ก ข ค หรือ ง ท่ีถกู ต้องทสี่ ดุ เพียงข้อเดยี วเท่าน้นั 2. แบบทดสอบมีทง้ั หมด 10 ขอ้ 10 คะแนน ใช้เวลา 10 นาที 1. เพราะเหตใุ ด ทวปี แอฟริกาจงึ ได้รับการขนานนามว่า “กาฬทวีป” ก. ชนพืน้ เมืองดั้งเดมิ มผี วิ สีดำ ข. มีมนุษยอ์ าศยั อยกู่ ่อนทวปี อ่นื ๆ ค. มีการระบาดของกาฬโรคข้ึนในทวปี น้ีเป็นแห่งแรก ง. เป็นทวปี ทมี่ ีความลึกลบั พ้ืนท่ีหลายแห่งไม่ไดร้ บั การสำรวจ 2. ข้อใด กล่าวผดิ เกย่ี วกับอาณาเขตติดต่อของทวีปแอฟรกิ า ก. ทศิ เหนอื ติดกบั ทะเลเมดิเตอรเ์ รเนียน ชอ่ งแคบยบิ รอลตา ข. ทิศใต้ ตดิ กับ มหาสมทุ รอินเดียและมหาสมุทรแอตแลนติก ค. ทิศตะวนั ออก ติดกับ ทวีปอเมริกา, มหาสมุทรแปซิฟคิ ง. ทิศตะวนั ตก ตดิ กับ อ่าวกินีมหาสมุทรแอตแลนติก 3. เทือกเขาแอตลาส ไม่ไดค้ รอบคลมุ ประเทศใด ก. ประเทศลเิ บีย ข. ประเทศตนู เี ซยี ค. ประเทศแอลจีเรยี ง. ประเทศโมร็อกโก 4. ขอ้ ใดไมใ่ ชป่ ระเทศในทวปี แอฟริกา ก. สเปน อติ าลี ไอซแ์ ลนด์ ข. แอลจีเรยี ลิเบยี ซูดาน ค. มาลี โกตติววั ร์ ไนจเี รยี ง. แองโกลา แคเมอรนู สวาซิแลนด์

6 5. ลกั ษณะภมู ปิ ระเทศของทวีปแอฟรกิ าส่วนใหญ่เป็นลักษณะตามข้อใด ก. ทรี่ าบ ข. ท่รี าบสงู ค. ท่ีราบลุ่มแม่นำ้ ง. ภเู ขาสูงและธารนำ้ แข็ง 6. เขตภูมิประเทศในข้อใดถอื เปน็ เขตเกษตรกรรมทสี่ ำคญั ที่สดุ ในแอฟริกา ก. เขตภเู ขาหนิ ใหม่ทางตะวันตกเฉียงเหนือ ข. เขตที่ราบลุม่ แมน่ ำ้ และที่ราบชายฝัง่ ทะเล ค. เขตทร่ี าบสงู ทางตะวันตก ง. เขตทะเลทราย 7. ข้อใดคือแม่น้ำสายทย่ี าวที่สุดในโลก ก. แม่น้ำไนล์ ข. แมน่ ้ำโขง ค. แมน่ ้ำฮวงโห ง. แม่นำ้ เทมส์ 8. ลักษณะภมู ิอากาศท่ีมอี ากาศรอ้ นและแห้งแล้งมากทส่ี ดุ มีความแตกต่างของอุณหภูมริ ะหว่างกลางวันและ กลางคืน พืชพรรณธรรมชาติทพ่ี บสามารถเก็บน้ำไวล้ ำตน้ มากและมีสว่ นท่ีปอ้ งกนั การระเหย เชน่ ตน้ กระบองเพชรและไมพ้ ุ่มหนาม คอื ลกั ษณะภูมิอากาศแบบใด ก. เขตภูมิอากาศแบบทส่ี ูง ข. เขตภมู ิอากาศแบบทะเลทราย ค. เขตภูมิอากาศแบบร้อนชื้น ง. เขตภมู ิอากาศแบบทุ่งหญา้ สะวนั นา 9. บริเวณใดไมส่ ามารถพบได้ในทวปี แอฟริกา ก. ทะเลทรายสะฮารา ข. ทะเลสาบวกิ ตอเรีย ค. ทะเลแคสเปียน ง. ทะเลแดง 10. เขตภูมอิ ากาศแบบเมดิเตอร์เรเนยี น พบไดบ้ ริเวณใดของทวีปแอฟริกา ก. บรเิ วณชายฝง่ั ตะวันออกของเกาะมาดากัสการ์ ข. บรเิ วณดา้ นทศิ ตะวนั ออกเฉยี งใต้ของทวปี เสร็จแลว้ ไปดเู ฉลยหน้า ค. บริเวณดินแดนทอ่ี ย่รู อบอ่าวกนิ แี ละลุ่มนำ้ คองโก ถัดไปเลย ง. บรเิ วณตอนเหนือของประเทศโมรอ็ กโก แอลจีเรีย และตูนเี ซยี

7 เฉลยแบบทดสอบกอ่ นเรียน ข้อท่ี คำตอบ 1ง 2ค 3ก 4ก 5ข 6ข 7ก 8ข 9ค 10 ง ตรวจคำตอบดว้ ยตนเอง ดว้ ยความซอื่ สัตยน์ ะจ๊ะ ศึกษากรอบท่ี 1

สภาพแวดล้อมทางกายภาพของทวีปแอฟริกา 8 กรอบท่ี 1 คำถาม (1 คะแนน) แอฟริกา เป็นทวีปที่มีขนาดใหญ่ที่สุดเป็น ทำไมชาวยุโรปถงึ เรยี กแอฟรกิ าวา่ อันดับ 2 ของโลกรองจากทวีปเอเชีย มีพื้นที่ประมาณ 30.2 ล้านตารางกิโลเมตร รวมทั้งเกาะต่าง ๆ ที่อยู่ “ทวีปมดื ” ข้างเคียง ทวีปแอฟริกามีพื้นที่ประมาณร้อยละ 6 ของ พื้นผิวโลกทั้งหมด นับเป็นพื้นที่ประมาณร้อยละ 20.4 ของพื้นดินทั้งหมด และมีทรัพยากรธรรมชาติที่มคี ุณค่า อยู่เป็นจำนวนมาก โดยเฉพาะแร่ต่างๆ เช่น ทองคำ เพชร ทองแดง เหล็ก นิกเกิล รวมถึงน้ำมันดิบ ป่าไม้ และสตั วป์ า่ ชาวยโุ รปเรยี กว่า “กาฬทวปี ” หรอื “ทวีปมดื ” เพราะในช่วงศตวรรษที่ 19 ชาวยุโรปไม่ค่อยมีความรู้ เก่ียวกบั ทวปี แอฟริกา และเขา้ ไปสำรวจทวีปน้ีน้อยมาก ในอดีตดินแดนในทวีปแอฟริกาล้วนเคยเป็นอาณานิคม มาก่อน แต่ภายหลังได้รับเอกราชจากชาติตะวันตก ประเทศต่างๆ จึงได้รับการพัฒนาและเริ่มมีบทบาทใน ประชาคมโลกมากขน้ึ ทวปี แอฟรกิ ามีอาณาเขต ตดิ ต่อกับอะไรบา้ งไปดูที่ กรอบถัดไปนะคะ ศกึ ษากรอบท่ี 2

สภาพแวดล้อมทางกายภาพของทวปี แอฟริกา 9 เฉลยคำตอบกรอบท่ี 1 กรอบที่ 2 เพราะในช่วงศตวรรษที่ 19 ชาวยุโรปไม่ค่อยมีความรู้ เกี่ยวกับทวปี แอฟริกา และเขา้ ไปสำรวจทวปี นีน้ อ้ ยมาก ลักษณะท่วั ไปของทวีแอฟรกิ า ทวีปแอฟริกาถูกล้อมรอบด้วยทะเลเมดิเตอร์เรเนียนทางตอนเหนือ คลองสุเอซและทะเลแดง บริเวณ คาบสมุทรไซนายทางตะวันออกเฉียงเหนือ มหาสมุทรอินเดียทางตะวนั ออกเฉียงใต้ และมหาสมุทรแอตแลนติก ทางตะวนั ตก มอี าณาเขตตดิ ต่อดงั นี้ ทศิ เหนือ จดกับช่องแคบยบิ รอลตาร์และทะเลเมดิเตอรเ์ รเนยี น ทิศตะวันออก จดกับมหาสมทุ รอินเดียและคลองสเุ อซ ทิศใต้ จดกบั มหาสมทุ รแอตแลนตกิ และมหาสมุทรอินเดยี ทิศตะวนั ตก จดกบั มหาสมุทรแอตแลนติก และอา่ วกนิ ี ทวีปแอฟริกาแบ่งออกได้เป็น 5 ภูมิภาคคือ แอฟริกาเหนือ แอฟริกากลาง แอฟริกาใต้ แอฟริกา ตะวันออก และแอฟริกาตะวนั ตก ประกอบด้วย 54 รฐั แผนทแี่ สดงท่ีตง้ั และอาณาเขตของประเทศในทวีปแอฟริกา คำถาม (1 คะแนน) น่านนำ้ ทเ่ี ปน็ พรมแดนระหวา่ งทวีปแอฟรกิ า กับทวปี ยุโรป คือ.... อย่าลืมตอบคำถาม ด้วยนะครับ ศึกษากรอบที่ 3

สภาพแวดล้อมทางกายภาพของทวีปแอฟริกา 10 เฉลยคำตอบกรอบท่ี 2 กรอบที่ 3 ทะเลเมดิเตอร์เรเนียน ภูมิลกั ษณ์ของทวีปแอฟริกา ทวีปแอฟริกามีลักษณะภูมิลักษณ์ส่วนใหญ่เป็นที่ราบสูงและที่สูง บริเวณที่สูงอยู่ทางด้านตะวันออก ของทวปี ต่อเนื่องไปทางตะวนั ตกเฉียงเหนอื ถึงทสี่ งู เอธโิ อเปยี ซง่ึ พื้นทส่ี ่วนมากเปน็ ทะเลทราย ลกั ษณะภูมิลักษณข์ องทวีปแอฟริกาแบ่งออกเปน็ 4 เขตใหญ่ๆได้ ดงั นี้ 1. เขตที่ราบสูงและภูเขาทางภาคตะวันตกเฉียงเหนือ เขตที่ราบสูงและเทือกเขานี้อยู่ในเขต ประเทศโมร็อกโก แอลจเี รยี และตนู ิเซีย คือ เทอื กเขาแอตลาส มียอดเขาสูงสดุ ช่ือว่า ยอดเขาเมานตต์ บู คาล (4,167 เมตร) อยู่ในเขตประเทศโมรอ็ กโก ในเขตเทอื กเขาแอตลาสประกอบด้วยเทอื กเขาต่างๆ คือ – เทอื กเขาแกรนด์แอตลาสในประเทศโมร็อกโกเปน็ แกน – เทือกเขาแอนตแิ อตลาสเป็นแนวขนานทางตอนใต้ – เทือกเขาเทลล์แอตลาสเป็นแนวขนานด้านนอกบริเวณชายฝั่งในเขตประเทศโมร็อกโก แอลจีเรีย และตูนเิ ซีย – เทอื กเขาสะฮาราแอตลาสอย่ทู างใต้สดุ คำถาม (1 คะแนน) เทอื กเขาแอตลาสครอบคลุมประเทศใดบา้ ง ลักษณะท่เี หลือจะเป็นบริเวณ ไหนกนั บ้าง ไปดทู ี่กรอบต่อไป เลยนะครับ ศึกษากรอบที่ 4

สภาพแวดล้อมทางกายภาพของทวีปแอฟริกา 11 เฉลยคำตอบกรอบที่ 3 กรอบท่ี 4 ประเทศโมร็อกโก แอลจีเรยี และตูนเิ ซีย 2. เขตท่ีราบสงู และภเู ขาสูง เปน็ เขตทีส่ งู มีอยู่ 2 บริเวณ คือ 1) เขตทรี่ าบสงู และภูเขาทางภาคตะวนั ออก เปน็ เขตทีม่ คี วามสูงมาก ลกั ษณะพืน้ ทีโ่ ดยทวั่ ไป เป็นที่ราบสงู ได้แก่ ท่ีราบสูงเอธโิ อเปยี และท่ีราบสูงแอฟริกาตะวันออก นอกจากนย้ี งั อุดมดว้ ยภูเขาไฟทั้งท่ี ยงั คกุ รุ่นอยู่และดับแล้ว ในเขตนมี้ ภี ูเขาท่มี ยี อดสูงเกินกว่า 3,000 เมตรหลายยอด เชน่ ยอดเขาคิลิมานจาโร เป็นยอดเขาท่ีสูงทส่ี ดุ ในแอฟริกา อยใู่ นเขตประเทศแทนซาเนีย (5,870 เมตร) เขตทีส่ ูงทางภาคตะวันออกนี้ มที ะเลสาบอย่เู ป็นจำนวนมาก เช่น ทะเลสาบวกิ ตอเรีย (เป็นทะเลสาบนำ้ จืดทใ่ี หญ่เป็นลำดบั ท่ี 2 ของโลก) ทะเลสาบแทนแกนยิกา ทะเลสาบมาลาวี เป็นตน้ 2) เขตภูเขาและที่ราบสูงภาคใต้ ประกอบด้วยที่ราบสูงกว้างเกือบ 1,300 กิโลเมตร จากทาง ตะวันตกถึงตะวันออก เปน็ ที่ราบสูงหินแกรนิตอยรู่ ะหว่างแม่น้ำวาลและแมน่ ้ำลมิ โปโป เรยี กว่า เดอะแรนด์ (The Rand) หรอื วิตวอเตอร์สแรนด์ (Witwatersrand) เป็นแหลง่ ผลติ แร่ทองคำทส่ี ำคัญของโลก ส่วนบริเวณที่สูงที่สุดอยู่ทางตะวันออก เป็นเทือกเขาดราเกนสเบิร์ก ซึ่งเป็นต้นกำเนิดของแม่น้ำหลายสาย ทางตอนในของเขตนี้มีลักษณะเป็นแอ่งรูปจานและทางตะวันตกเป็นเขตแห้งแล้งเป็นทะเลทราย ได้แก่ ทะเลทรายคาลาฮารแี ละทะเลทรายนามิบ คำถามข้อนี้ 1 คะแนนนะคะ เขตทรี่ าบสูงและภเู ขา ทางภาคตะวนั ออกคือบริเวณ พน้ื ที่ใดบ้าง ศกึ ษากรอบที่ 5

สภาพแวดลอ้ มทางกายภาพของทวีปแอฟรกิ า 12 เฉลยคำตอบกรอบที่ 4 กรอบท่ี 5 ทรี่ าบสงู เอธิโอเปีย และท่ีราบสูง แอฟริกาตะวนั ออก 3.เขตทีร่ าบสูงภาคตะวนั ตก เป็นท่ีราบกว้างใหญ่มีอาณาเขตตง้ั แต่ทะเลทรายสะฮาราถึง อ่าวกินี เขตนี้เป็นที่ราบสูงหินเก่า โดยมีพื้นที่ผิวปกคลุมด้วยหิน กรวด ปูน ทราย และดินตะกอน ภูเขาที่สำคัญในเขตนี้ได้แก่ ภูเขาอาฮักการ์ทางตอนใต้ของประเทศแอลจีเรีย ภูเขาทีเบสต์ใน ประเทศชาด ซึ่งเป็นสภาพภูมิประเทศท่ีมีส่วนชว่ ยให้เกิดฝนตกในเขตทะเลทราย ทางใต้ของเขตนี้ มที ร่ี าบสูงหลายแหง่ เชน่ ท่รี าบสูงกินี ท่ีราบสงู จอส ที่ราบสงู แคเมอรูน เป็นตน้ เทือกเขาอาฮักการต์ งั้ อยูท่ างใต้ของประเทศแอลจเี รีย ใจกลาง ทะเลทรายสะฮารา มลี ักษณะโครงสร้างทางธรณีวิทยาอยู่ในยคุ หินเกา่ เพอ่ื นๆ อยา่ เปิดดู เฉลยนะคะ คำถาม (1 คะแนน) บริเวณพื้นที่เขตทรี่ าบสูงภาคตะวนั ตก มลี กั ษณะเป็นอย่างไร ศึกษากรอบท่ี 6

สภาพแวดล้อมทางกายภาพของทวปี แอฟรกิ า 13 เฉลยคำตอบกรอบท่ี 5 กรอบที่ 6 ทม่ี พี ้ืนทีผ่ ิวปกคลุมด้วยหนิ กรวด ปนู ทราย และดินตะกอน 4.เขตทรี่ าบลุ่มแม่นำ้ ทวปี แอฟรกิ ามีทร่ี าบลุ่มแม่นำ้ ขนาดใหญ่ 4 เขต คือ 1) ที่ราบลุ่มแม่น้ำไนล์ เป็นที่ราบลุ่มแม่น้ำที่มีบริเวณ แคบๆ อยู่ในเขตประเทศซูดานและอียิปต์ แม่น้ำไนล์เป็นแม่น้ำใน เขตที่ราบสูง มีความยาวที่สุดในแอฟริกา และยาวที่สุดในโลก คือ 6,695 กิโลเมตร เกิดจากที่สูงและภูเขาทางตะวันออกของทวีป ไหลผ่านที่ราบสงู และทะเลทรายสูท่ ะเลเมดิเตอร์เรเนยี นทางเหนือ ที่ราบลุ่มแมน่ ำ้ อีก 3 เขต คอื บริเวณไหนไปดใู นกรอบถัดไป เลยคะ่ คำถาม (1 คะแนน) แม่น้ำไนล์ไหลลงสู่นา่ นน้ำใด ศกึ ษากรอบที่ 7

สภาพแวดลอ้ มทางกายภาพของทวปี แอฟรกิ า 14 เฉลยคำตอบกรอบท่ี 6 กรอบท่ี 7 ทะเลเมดเิ ตอร์เรเนยี น 2) ที่ราบลุ่มแม่น้ำไนเจอร์ อยู่ในเขตประเทศมาลี ไนเจอร์ และไนจีเรีย แม่น้ำไนเจอร์เกิดจากภูเขาและที่สูงทาง ตะวันตกเป็นแมน่ ้ำท่ีไหลผ่านที่ราบลุ่มอันกว้างขวาง บางตอน มีลักษณะเปน็ ทร่ี าบตำ่ มีนำ้ แชข่ งั เป็นทชี่ ้ืนแฉะ ใชเ้ พาะปลกู ไมไ่ ด้ มคี วามยาวเปน็ ลำดับท่ี 3 ของทวปี แอฟรกิ า คำถาม (1 คะแนน) แมน่ ้ำไนเจอร์ อยู่ในเขตประเทศใดบา้ ง เราหาขอ้ มลู ทีเ่ หลือไวใ้ น กรอบถัดไปแล้วนะ ศกึ ษากรอบที่ 8

สภาพแวดล้อมทางกายภาพของทวีปแอฟรกิ า 15 เฉลยคำตอบกรอบท่ี 7 กรอบท่ี 8 ประเทศมาลี ไนเจอร์ และไนจเี รีย 3) ท่รี าบลุม่ แม่น้ำคองโก อยู่ทางตอนกลางทวีป ในเขตประเทศคองโก เปน็ ท่รี าบลมุ่ แมน่ ้ำกวา้ งขวางมาก รองจากที่ราบลุ่มแม่น้ำแอมะซอนในทวีปอเมริกาใต้ แม่น้ำคองโกมีต้นกำเนิดจากเทือกเขาด้านตะวันออกและ ที่ราบสูงภาคเหนือ มีความยาวเป็นลำดับที่ 2 ของทวีป และยาวเปน็ ลำดับท่ี 7 ของโลก ไหลผา่ นทะเลสาบ ท่ีลุ่ม ทรี่ าบสูงหลายแห่ง จึงมเี กาะแกง่ และน้ำตกมากมาย คำถาม (1 คะแนน) แมน่ ้ำคองโกมีต้นกำเนิดมาจาก....... ยังเหลอื ท่ีราบลุ่มแมน่ ้ำอีก 1 เขตนะ ลองไปดทู ีก่ รอบถดั ไปซิ ศึกษากรอบท่ี 9

สภาพแวดลอ้ มทางกายภาพของทวีปแอฟรกิ า 16 เฉลยคำตอบกรอบที่ 8 กรอบท่ี 9 เทอื กเขาดา้ นตะวันออกและ ทรี่ าบสงู ภาคเหนือ นีไ้ ง !! ทร่ี าบล่มุ แม่น้ำ เขตสดุ ท้าย 4) ที่ราบลุ่มแม่น้ำแซมเบซี อยู่ในเขตประเทศแองโกลา แซมเบีย บอตาสวานา และซิมบับเว ไหลลงสู่มหาสมุทรอนิ เดียท่ปี ระเทศโมซัมบิก เปน็ แม่น้ำที่ไหลผ่านที่ราบสูงและไหลเชี่ยวมาก ที่ราบลุ่มแม่น้ำนี้จึงมีเป็นบรเิ วณ แคบๆ แม่น้ำในทวีปแอฟริกา มักมีแก่งน้ำตก น้ำตกขนาดใหญ่ที่มีชื่อเสียง ได้แก่ นำ้ ตกโบโยมา (น้ำตกสแตนลีย์) ในแมน่ ้ำคองโก และน้ำตกวกิ ตอเรียใน แมน่ ้ำแซมเบซี คำถาม (1 คะแนน) เก่งมากค่ะเด็กๆ ท่ีราบลุ่มแม่น้ำแซมเบซีมักมีแก่งน้ำตกขนาด ต่อไปเรากจ็ ะไปดลู ักษณะ ภมู อิ ากาศและพืชพรรณ ใหญ่ท่ีมชี ่ือเสยี ง ได้แก.่ ........ ธรรมชาติในทวปี แอฟรกิ ากัน ศึกษากรอบท่ี 10

สภาพแวดล้อมทางกายภาพของทวีปแอฟรกิ า 17 เฉลยคำตอบกรอบที่ 9 กรอบท่ี 10 นำ้ ตกโบโยมาและน้ำตกวกิ ตอเรีย ลักษณะภูมิอากาศและพืชพรรณธรรมชาติของ ทวปี แอฟริกา ปัจจัยสำคัญที่มีอิทธิพลต่อภูมิอากาศ ของทวีปแอฟริกา ไดแ้ ก่ ตำแหน่งท่ตี งั้ ตามละติจูด ความสงู ของพ้ืนที่ ทิศทางของลมประจำ การวางตัวของเทือกเขา กระแสน้ำในมหาสมุทร ความใกลไ้ กลทะเล อิทธิพลของพายุหมุน ความกว้างใหญ่ของทวีป ตำแหน่งที่ต้ังของทวีปที่ อยู่ทั้งซีกโลกเหนือและซีกโลกใต้ และมีเส้นศูนย์ สูตรลากผ่านเกอื บกลางของทวีป ทำให้ภูมิอากาศ ของทวปี แอฟริกาจำแนกไดห้ ลายแบบ ลองเปิดหนา้ ถดั ไปเพือ่ ดู ลกั ษณะภมู ิอากาศแต่ละแบบ กันเลยคะ่ คำถาม (1 คะแนน) ปัจจยั สำคัญท่ีมีอิทธิพลต่อภมู ิอากาศของ ทวีปแอฟรกิ า ไดแ้ ก่....... ศกึ ษากรอบท่ี 11

สภาพแวดลอ้ มทางกายภาพของทวปี แอฟริกา 18 เฉลยคำตอบกรอบท่ี 10 กรอบที่ 11 ตำแหน่งที่ตั้งตามละติจูด ความสูงของพื้นที่ ทิศทางของ ลมประจำ การวางตวั ของเทือกเขา กระแสน้ำในมหาสมุทร ความใกล้ไกลทะเล อิทธิพลของพายุหมุน ความกว้างใหญ่ของ ทวีป ตำแหน่งที่ตั้งของทวีปที่อยู่ทั้งซีกโลกเหนือและซีกโลกใต้ และมเี สน้ ศูนย์สตู รลากผา่ นเกอื บกลางของทวปี 1) ภูมิอากาศแถบศนู ย์สตู ร - บรเิ วณท่พี บ รอบๆอา่ วกนิ ลี ุ่มแม่น้ำคองโก บริเวณเส้นศูนยส์ ูตร และทางตะวันออกของมาดากัสการ์ - ลักษณะ มอี ากาศรอ้ น อุณหภมู ิสูงตลอดปี ฝนตกชกุ - พืชพรรณธรรมชาติ เป็นป่าดงดิบ เขียวชอมุ่ ตลอดปี คำถาม (1 คะแนน) ภมู อิ ากาศแถบศนู ย์สตู รพบได้ในบรเิ วณใด ศกึ ษากรอบที่ 12

สภาพแวดลอ้ มทางกายภาพของทวปี แอฟรกิ า 19 เฉลยคำตอบกรอบที่ 11 กรอบที่ 12 รอบๆอา่ วกนิ ลี ่มุ แมน่ ้ำคองโก บริเวณเส้นศูนย์สูตรและทางตะวันออก ของมาดากัสการ์ 2) ภูมิอากาศแบบทุ่งหญา้ เมืองร้อนหรอื ท่งุ หญา้ สะวนั นา สามารถพบ ได้รอบๆเขตป่าฝนเขตร้อน ตลอดจนถึงคาบสมุทร โซมาเลีย โดยจะมีลักษณะ คือ ฝนตกชุกในฤดูร้อน ฤดูหนาวจะแห้งแล้ง ส่วนพืชพรรณธรรมชาติทีข่ น้ึ ในอากาศแบบนจี้ ะเป็นท่งุ หญ้าสลบั ปา่ โปรง่ น่ีไง ทุ่งหญา้ สะวนั นา คำถาม (1 คะแนน) พชื พรรณธรรมชาติท่ีพบในภูมิอากาศแบบ ท่งุ หญา้ สะวนั นาส่วนใหญ่เปน็ แบบใด ศกึ ษากรอบท่ี 13

สภาพแวดลอ้ มทางกายภาพของทวีปแอฟรกิ า 20 เฉลยคำตอบกรอบท่ี 12 กรอบท่ี 13 ทงุ่ หญ้าสลบั ปา่ โปรง่ 3) ภมู อิ ากาศแบบทงุ่ หญ้ากง่ึ ทะเลทรายเขตร้อน - บริเวณที่พบ ตอนกลางของทวีป ถัดลงมาจากเขตทะเลทราย และทาง ตอนใตข้ องเขตท่งุ หญา้ สะวันนา - ลกั ษณะ รอ้ นแหง้ แล้ง ฝนตกน้อย - พชื พรรณธรรมชาติ ท่งุ หญ้าส้ันๆ เหมาะแกก่ ารเลยี้ งสัตว์ (สเตป็ ป)์ อยา่ เปดิ ดเู ฉลยกอ่ น นะครบั คำถาม (1 คะแนน) ภูมิอากาศแบบทุ่งหญ้าก่ึงทะเลทรายเขตร้อน มลี ักษณะเดน่ อยา่ งไร ศกึ ษากรอบท่ี 14

สภาพแวดลอ้ มทางกายภาพของทวปี แอฟริกา 21 เฉลยคำตอบกรอบที่ 13 กรอบท่ี 14 มีฝนตกในช่วงฤดรู อ้ น 4) ภูมอิ ากาศแบบทะเลทรายเขตร้อน - บรเิ วณท่ีพบ ทางเหนือตามแนวเสน้ ทรอปิกออฟแคนเซอร์ คือ ทะเลทรายสะฮารา ทะเลทรายลิเบีย ทะเลทรายอาหรับ ทะเลทรายนเู บยี ทางใตต้ ามแนวเสน้ ทรอปิกออฟแคปริคอร์น คือ ทะเลทรายกาลาฮารี ทะเลทรายนามบิ - มลี กั ษณะ แหง้ แล้งมาก ฝนนอ้ ย - พชื พรรณธรรมชาติ ไม่มี บรเิ วณโอเอซสี จะมีบ้างเช่น อินทผลัม กระบองเพชร โอเอซสี คือ แหล่งน้ำกลางทะเลทราย จะเป็นแอ่งนำ้ อนั โดดเดยี่ วภายใน ทะเลทรายและล้อมรอบไปดว้ ยพชื พนั ธ์ไม้ตา่ งๆ คำถาม (1 คะแนน) บริเวณเสน้ ทรอปกิ ออฟแคนเซอร์มีภูมิอากาศแบบใด ศกึ ษากรอบที่ 15

สภาพแวดล้อมทางกายภาพของทวีปแอฟริกา 22 เฉลยคำตอบกรอบที่ 14 กรอบที่ 15 ภูมอิ ากาศแบบทะเลทรายเขตรอ้ น 5) ภูมอิ ากาศแบบเมดเิ ตอรเ์ รเนยี น - บรเิ วณที่พบ ชายฝงั่ บาร์บารแี ละแหลมกู๊ดโฮป - ลกั ษณะ ฤดรู ้อนฟ้าโปรง่ แดดจา้ ฤดูหนาวมฝี นตก - พืชพรรณธรรมชาติ ไมย้ นื ต้น ไมพ้ ่มุ เตี้ย ไม้พมุ่ มหี นาม องนุ่ สม้ มะกอก ยงั มีภูมิอากาศอกี หลายแบบเลยนะ ไปดทู ีก่ รอบถัดไปซิ คำถาม (1 คะแนน) พชื พรรณธรรมชาติใดบ้างท่ีสามารถพบได้ใน ภมู อิ ากาศแบบเมดิเตอร์เรเนียน ศกึ ษากรอบท่ี 16

สภาพแวดล้อมทางกายภาพของทวีปแอฟริกา 23 เฉลยคำตอบกรอบท่ี 15 กรอบท่ี 16 ไม้ยืนต้น ไม้พุ่มเตี้ย ไม้ พุ่มมหี นาม อง่นุ สม้ มะกอก 6) ภูมิอากาศแบบช้นื กง่ึ เขตร้อน - บริเวณทีพ่ บ ชายฝ่งั ตะวันออกเฉยี งใต้ของทวปี - ลักษณะ มีภูมิอากาศดีที่สุดของทวีป อบอุ่น ฝนตกตลอดปี คล้ายกับยโุ รปตะวนั ตก - พชื พรรณธรรมชาติ ปา่ ไมผ้ ลัดใบเขตอบอุน่ และ ทงุ่ หญา้ เขตอบอุ่น โอ๊ะโอ!! เหมือนจะมภี มู ิอากาศอกี แบบหนึง่ นะ ลองดทู ่กี รอบถดั ไปสิ คำถาม (1 คะแนน) ภมู อิ ากาศแบบใดทีม่ ลี ักษณะดีที่สุดในทวปี ศกึ ษากรอบท่ี 17

สภาพแวดล้อมทางกายภาพของทวีปแอฟริกา 24 เฉลยคำตอบกรอบท่ี 16 กรอบที่ 17 ภมู ิอากาศแบบชื้นกง่ึ เขตรอ้ น วู้ววววว ย่ิงสูงย่ิงหนาว 7) ภูมิอากาศแบบท่สี ูง - บรเิ วณทพี่ บ ท่ีสูงเอธิโอเปีย ท่ีสูงเคนยา ครอบคลมุ พื้นทปี่ ระเทศ เอธิโอเปีย เคนยา และแทนซาเนีย มภี เู ขาคิลมิ ันจาโร - ลักษณะ อุณหภูมิแตกต่างกันไปตามระดบั ค่าความสงู - พืชพรรณธรรมชาติ ปา่ ไม้พลัดใบและทุ่งหญา้ บริเวณเชิงเขาและ ทีร่ าบสูง สดุ ยอดมากๆครบั ตอบคำถามแล้ว เรามาศกึ ษาเรอ่ื ง ทรพั ยากรในทวปี แอฟริกาต่อนะครบั คำถาม (1 คะแนน) ภูมิอากาศแบบทส่ี งู สามารถพบไดใ้ นบรเิ วณใด ศกึ ษากรอบท่ี 18

สภาพแวดล้อมทางกายภาพของทวปี แอฟรกิ า 25 เฉลยคำตอบกรอบที่ 17 กรอบที่ 18 ทสี่ ูงเอธโิ อเปยี และทสี่ ูงเคนยา ทรพั ยากรธรรมชาติของ ทวปี แอฟรกิ ามีอะไรบา้ งนะ ดนิ พ้นื ท่สี ว่ นใหญเ่ ป็นทะเลทราย จึงขาด ความอดุ สมบรู ณ์ เพราะอากาศรอ้ นแร่ธาตสุ ารอาหาร ในดนิ ยอ่ ยสลายเร็ว และสว่ นใหญ่เป็นท่สี งู บริเวณท่ี อุดมสมบรู ณ์คือ ลุม่ แม่น้ำไนล์,คองโก,ไนเจอร์ และดนิ จากการสลายตวั ของหินภเู ขาไฟ นอกจากดนิ แล้ว ยังมี ทรัพยากรอ่ืนๆอีกไหมนะ ลองดทู ี่กรอบถดั ไปสิ คำถาม (1 คะแนน) ทำไมดินบรเิ วณทร่ี าบลุ่มแมน่ ้ำไนล์ แม่นำ้ คองโก แมน่ ้ำไนเจอร์ จงึ มีความอดุ มสมบรู ณ์ ศึกษากรอบที่ 19

สภาพแวดลอ้ มทางกายภาพของทวปี แอฟริกา 26 เฉลยคำตอบกรอบที่ 18 กรอบที่ 19 เพราะเปน็ ดนิ ทเี่ กิดจากการ สลายตัวของหินภเู ขาไฟ ปา่ ไม้และสัตว์ปา่ มีประมาณ 1 ใน5 ของทวปี บรเิ วณชายฝงั่ อา่ วกินี และเขตป่าดงดบิ ล่มุ แม่นำ้ คองโก ไม้ท่ีมีมากคือ ไม้มะฮอกกานี ไมโ้ อซบี ีและ ไมอ้ โิ รโคอูเม สตั วป์ ่า มีมากแม้จะโดนล่าไปมาก แตภ่ าพรวมยังคงมีมาก พอสมควร เช่น สงิ โต ชา้ ง ม้าลาย ยีราฟ แรด กวาง ควายป่า สัตวป์ า่ ทม่ี อี ยมู่ ากมายในพนื้ ท่ีทุ่งหญ้าของทวปี แอฟริกา ทำใหม้ ี บริการพานักท่องเทยี่ วเข้าไปสมั ผสั กบั ชีวิตสตั วป์ ่า ทเ่ี รียกว่า “ท่องซาฟารี” คำถาม (1 คะแนน) แหลง่ ทอ่ งเทย่ี วสตั ว์ป่าท่ีสำคัญใน ทวีปแอฟรกิ า เรียกว่าอะไร ศกึ ษากรอบที่ 20

สภาพแวดล้อมทางกายภาพของทวปี แอฟริกา 27 เฉลยคำตอบกรอบที่ 19 กรอบท่ี 20 ท่องซาฟารี แร่ธาตุ มีแร่หลายชนิด แตม่ ีการนำมาใชป้ ระโยชน์ น้อยและยงั ขาดการสำรวจและบุกเบิก แรส่ ำคัญ ไดแ้ ก่ ทองคำ เพชร มมี ากในแอฟริกาใต้ แร่อืน่ ๆ เชน่ ทองแดง เหลก็ ยเู รเนยี ม บ็อกไซต์ แมงกานสี ฟอสเฟต โคบอลต์ คำถาม (1 คะแนน) เหมอื งทองคำที่สำคัญของ สาธารณรฐั แอฟริกาใต้อย่ทู ่เี มืองใด ศึกษากรอบท่ี 21

สภาพแวดล้อมทางกายภาพของทวีปแอฟริกา 28 เฉลยคำตอบกรอบที่ 20 กรอบที่ 21 บอตสวานา กานา พลงั งาน แหลง่ พลังงานท่ีสำคัญของชาวพนื้ เมืองในทวีปแอฟริกา ไดแ้ ก่ ต้นไม้ และใบไม้ ปัจจุบัน ทวีปนี้มอี ตุ สาหกรรมมากข้นึ ซง่ึ ไดจ้ ากแหล่งพลังงานดังนี้ – ถ่านหิน ในประเทศสาธารณรฐั แอฟริกาใต้ – น้ำมันและก๊าซธรรมชาติ พบในทะเลทรายสะฮารา ประเทศที่ผลิตก๊าซธรรมชาติที่สำคัญ ได้แก่ ลิเบยี ไนจีเรีย อียิปต์ เปน็ ตน้ -พลังงานน้ำ มีการสร้างเขื่อนขนาดใหญเ่ พ่ือผลิตประแสไฟฟ้าทีส่ ำคัญ ได้แก่เข่อื อสั วานในแม่น้ำไนล์ ประเทศอียปิ ต์ เปน็ ต้น -นิวเคลียร์ มีแร่ยูเรเนียมจำนวนมากแต่ไม่นิยมนำมาใช้ผลิตประแสไฟฟ้า ประเทศที่ใช้พลังงาน นิวเคลยี รไ์ ด้แก่ ประเทศสาธารณรัฐแอฟรกิ าใต้ คำถาม (1 คะแนน) ปัจจบุ นั แหล่งพลงั งานทีส่ ำคัญของ ทวปี แอฟรกิ าได้จากแหลง่ ใดบ้าง

สภาพแวดลอ้ มทางกายภาพของทวีปแอฟรกิ า 29 เฉลยคำตอบกรอบที่ 21 ถ่านหิน น้ำมันและก๊าซ ธรรมชาติ พลงั งานน้ำและนวิ เคลียร์ นักเรยี นตอบคำถามครบทุกกรอบเสรจ็ แล้ว ใช่ไหมคะ เกง่ มากๆเลย เมอื่ ศึกษา ครบทกุ กรอบแลว้ นักเรยี นทำ แบบทดสอบหลงั เรยี นได้เลยค่ะ เย้!! พวกเราครบทกุ กรอบแล้ว ไปทำแบบทดสอบหลงั เรยี น กันเถอะ

สภาพแวดล้อมทางกายภาพของทวีปแอฟรกิ า 30 แบบทดสอบหลังเรยี น เรื่อง สภาพแวดล้อมทางกายภาพของทวีปแอฟริกา คำชีแ้ จง 1. ใหน้ ักเรยี นทำเครื่องหมาย × ทับอกั ษร ก ข ค หรอื ง ท่ีถูกต้องทส่ี ุด เพยี งข้อเดยี วเท่านัน้ 2. แบบทดสอบมีทั้งหมด 10 ข้อ 10 คะแนน ใชเ้ วลา 10 นาที 1. ขอ้ ใด กล่าวผิด เก่ียวกับอาณาเขตติดตอ่ ของทวีปแอฟริกา ก. ทศิ เหนอื ติดกบั ทะเลเมดิเตอรเ์ รเนียน ชอ่ งแคบยิบรอลตา ข. ทิศใต้ ตดิ กับ มหาสมุทรอินเดยี และมหาสมุทรแอตแลนติก ค. ทิศตะวันออก ติดกบั ทวปี อเมรกิ า, มหาสมทุ รแปซิฟิค ง. ทศิ ตะวนั ตก ตดิ กับ อ่าวกินีมหาสมทุ รแอตแลนติก 2. เพราะเหตุใด ทวีปแอฟรกิ าจงึ ได้รับการขนานนามว่า “ทวีปมดื ” ก. เปน็ ทวปี ท่มี คี วามลึกลบั พื้นท่ีหลายแห่งไม่ไดร้ ับการสำรวจ ข. มีการระบาดของกาฬโรคขึ้นในทวีปนีเ้ ป็นแหง่ แรก ค. มมี นุษย์อาศัยอยกู่ ่อนทวปี อื่นๆ ง. ชนพืน้ เมืองดง้ั เดิมมผี วิ สดี ำ 3. ข้อใดไมใ่ ชป่ ระเทศในทวีปแอฟริกา ก. มาลี โกตตวิ ัวร์ ไนจีเรยี ข. แอลจเี รีย ลเิ บีย ซดู าน ค. สเปน อิตาลี ไอซ์แลนด์ ง. แองโกลา แคเมอรูน สวาซิแลนด์ 4. เทอื กเขาแอตลาส ไม่ได้ครอบคลุมประเทศใด ก. ประเทศลิเบีย ข. ประเทศตนู ีเซีย ค. ประเทศแอลจเี รีย ง. ประเทศโมรอ็ กโก

สภาพแวดล้อมทางกายภาพของทวีปแอฟริกา 31 5. ลกั ษณะภูมปิ ระเทศของทวีปแอฟรกิ าสว่ นใหญเ่ ป็นลักษณะตามข้อใด ก. ที่ราบ ข. ทีร่ าบสงู ค. ทร่ี าบลุ่มแมน่ ำ้ ง. ภูเขาสงู และธารนำ้ แข็ง 6. ขอ้ ใดคือแม่นำ้ สายทยี่ าวท่ีสดุ ในโลก ข. แมน่ ำ้ โขง ก. แมน่ ำ้ ไนเจอร์ ง. แม่น้ำไนล์ ค. แม่นำ้ ฮวงโห 7. เขตภมู ปิ ระเทศในข้อใดถือเปน็ เขตเกษตรกรรมทสี่ ำคญั ที่สุดในแอฟรกิ า ก. เขตภเู ขาหินใหม่ทางตะวันตกเฉยี งเหนือ ข. เขตที่ราบลุ่มแมน่ ้ำและทีร่ าบชายฝง่ั ทะเล ค. เขตทรี่ าบสูงทางตะวันตก ง. เขตทะเลทราย 8. ลักษณะภูมิอากาศที่มอี ากาศร้อนและแห้งแลง้ มากทีส่ ดุ มคี วามแตกตา่ งของอุณหภมู ริ ะหว่างกลางวนั และ กลางคนื พชื พรรณธรรมชาติที่พบสามารถเกบ็ น้ำไว้ลำต้นมากและมีส่วนทีป่ ้องกันการระเหย เช่น ต้น กระบองเพชรและไมพ้ ุ่มหนาม คอื ลกั ษณะภมู ิอากาศแบบใด ก. เขตภูมอิ ากาศแบบทีส่ ูง ข. เขตภมู อิ ากาศแบบรอ้ นช้นื ค. เขตภมู ิอากาศแบบทะเลทราย ง. เขตภูมอิ ากาศแบบทุ่งหญ้าสะวนั นา 9. บริเวณใดไมส่ ามารถพบได้ในทวปี แอฟริกา ก. ทะเลแดง ข. ทะเลแคสเปยี น ค. ทะเลสาบวกิ ตอเรีย ง. ทะเลทรายสะฮารา 10. เขตภมู ิอากาศแบบเมดิเตอร์เรเนียน พบได้บริเวณใดของทวีปแอฟรกิ า ก. บรเิ วณตอนเหนอื ของประเทศโมรอ็ กโก แอลจีเรีย และตูนเี ซยี ข. บรเิ วณดินแดนทีอ่ ยู่รอบอา่ วกนิ แี ละลุ่มน้ำคองโก ค. บริเวณชายฝั่งตะวันออกของเกาะมาดากัสการ์

สภาพแวดลอ้ มทางกายภาพของทวีปแอฟริกา 32 เฉลยแบบทดสอบหลังเรยี น ข้อท่ี คำตอบ 1ค 2ก 3ค 4ก 5ข 6ง 7ข 8ค 9ข 10 ก เย้ !! ทำคะแนนไดร้ อ้ ยละ 70 ข้ึนไป ถือวา่ สอบผา่ นเกณฑ์ ไปศึกษาเร่ืองต่อไปได้เลยครบั แตถ่ ้า...ทำคะแนนได้น้อยกวา่ รอ้ ยละ 70 ต้องกลับไปศึกษาใหม่ อกี รอบนะครบั