หลักการสร้างเครื่องมือฯ

เทคนิคการสรางเครอื่ งมอื ในงานวจิ ัย รศ.ดร.เกียรตสิ ุดา ศรสี ขุ หากผูอานไดทําการศึกษางานวิจัย ท้ังที่เปนผลงานวิจัยเชิงบรรยาย งานวิจัยเชิง เปรียบเทียบ งานวิจัยเชิงหาความสัมพันธ หรืองานวิจัยเชิงหาสาเหตุ ผูอานจะพบวางานวิจัย เหลานี้ มักนยิ มใชเ ครื่องมอื ในการวิจยั เพียง 4 ชนดิ คือ 1. แบบสอบถาม 2. แบบสมั ภาษณ 3. แบบสังเกต 4. แบบทดสอบ โดยสวนใหญแลว กอ นทผ่ี ูว จิ ัยจะตัดสนิ ใจเลอื กใชเ ครื่องมือชนดิ ใด ผวู ิจัยตองทําการ วิเคราะหตัวแปรหรือส่ิงท่ีตองการศึกษา กับแหลงท่ีตองการรวบรวมขอมูล วาเหมาะสมท่ีจะใช เครื่องมือชนิดใด บางทีในงานวิจัยเรื่องเดียวกัน ตองการวัดตัวแปรหรือส่ิงท่ีตองการศึกษา เดียวกัน แตม แี หลง ขอ มูลตา งกัน อาจใชเ ครอื่ งมอื ตา งชนดิ กนั กไ็ ด อยางไรก็ตาม ในงานวิจัยเร่ืองหน่ึง ๆ ตองมีการใชเคร่ืองมืออยางนอย 1 ชนิด บางงานวิจัยอาจใชเคร่ืองมือ ครบท้ัง 4 ชนิดขางตน แตอาจมีเครื่องมืออยางอื่นเพ่ิมอีกเชน เคร่ืองบันทึกภาพ – เสียง แบบวัดผลงานภาคปฏิบัติ แบบบันทึกการวิเคราะหเอกสาร เปนตน การจะเลือกใชเครื่องมือใดบางข้ึนอยูกับตัวแปรหรือสิ่งท่ีตองการศึกษา และแหลงท่ีจะรวบรวม ขอ มูลเปนหลกั ในบทน้ี ผูเขียนจะกลาวถึงรายละเอียดเก่ียวกับเคร่ืองมือท่ีใชในการวิจัย แตละแบบ วามีก่ีชนิด แตละชนิดมีลักษณะเปนอยางไร หลักการสําคัญและขั้นตอนในการสรางเคร่ืองมือ แตละแบบวา เปนอยา งไร โดยจะมีการยกตัวอยางประกอบการอธิบายใหผ ูอานไดเขา ใจมากข้ึน

2 แบบสอบถาม แบบสอบถาม (Questionnaire) เปนชุดของขอคําถามที่ตองการเราใหผูตอบได สะทอนขอมูลที่ตองการศึกษา โดยสวนใหญแบบสอบถามมักนิยมใชวัดสภาพที่เปนจริง ความคิดเห็น ความรูสึกหรือทัศนคติตางๆ โดยทั่วไปแบบสอบถาม แบงออกเปน 2 ประเภท ใหญ ๆ คอื 1. แบบสอบถามท่มี คี ําถามแบบปลายปด (Close-ended Form) 2. แบบสอบถามท่ีมคี ําถามแบบปลายเปด (Open-ended Form) แบบสอบถามท่ีมีคําถามแบบปลายปด แบบสอบถามที่มีคําถามแบบปลายปด เปนแบบสอบถามที่ใหผูตอบเลือกตอบ ตามตวั เลือกท่กี าํ หนดใหไ วแลวเพียง 1 คาํ ตอบ หรือหลายคาํ ตอบ ลักษณะของแบบสอบถามท่ีมีคาํ ถามแบบปลายปด แบง ออกเปน 4 แบบ คอื 1. แบบใหเลอื กตอบเพียง 1 คําตอบ 2. แบบใหเลอื กตอบไดห ลายคําตอบ 3. แบบใหเ รียงลําดบั 4. แบบใหป ระมาณคา ตวั อยางของแบบสอบถามทงั้ 4 ลักษณะ เปนดงั น้ี

3 1. แบบใหเ ลอื กตอบเพยี ง 1 คําตอบ คาํ ชีแ้ จง โปรดทําเครือ่ งหมาย 9 ลงใน F หนา ขอความทีต่ รงกบั ความเปน จริง 1. เพศ F 2) หญงิ F 1) ชาย 2. อาชพี หลกั ของทา น F 4) รับจา ง F 1) รับราชการ F 5) อนื่ ๆ (ระบ)ุ .................................. F 2) คาขาย F 3) เกษตรกร 3. การเลือกซ้ือเครื่องใชไ ฟฟา สว นใหญทา นมกั ซอื้ ดว ย F 1) เงนิ สด F 2) เงนิ ผอ น 4. การชาํ ระคาไฟฟา สว นใหญทา นมกั ชาํ ระโดย F 1) เงนิ สด F 2) หกั ผา นธนาคาร 5. การเดินทางไปทาํ งาน สว นใหญท า นมกั เดนิ ทางโดย F 1) รถสวนตวั F 2) รถบรกิ ารสาธารณะ 6. ทา นเหน็ ดวยกับมาตรการควบคุมจาํ นวนรถยนตสว นบุคคล หรอื ไม F 1) เหน็ ดว ย F 2) ไมเ หน็ ดว ย 7. ทา นเห็นดวยกบั มาตรการประหยดั พลังงาน หรือไม F 1) เหน็ ดว ย F 2) ไมเหน็ ดว ย

4 2. แบบใหเ ลือกไดหลายคําตอบ คําช้ีแจง โปรดทาํ เครื่องหมาย 9 ลงใน ( ) หนา ขอความที่ตรงกบั ความเปน จริง 1. ทาํ ไมทา นจงึ เลอื กเรียนในคณะน้ี (ตอบไดม ากกวา 1 ขอ ) ( ) 1. เพราะถนดั ทางน้ี ( ) 2. เพราะเรียนงา ย ( ) 3. เพราะชอบมากกวา คณะอื่น ๆ ( ) 4. เพราะจบแลว มงี านทาํ ( ) 5. เพราะเรียนตามเพ่อื น ( ) 6. เพราะพอ แมช อบ ( ) 7. อื่น ๆ (ระบ)ุ ........................................................................ 3. แบบใหเ รียงลาํ ดบั คําชี้แจง โปรดใสห มายเลข 1, 2, 3 , ... ลงใน F หนาอาชีพทน่ี กั เรยี นอยากจะ เปน มากทส่ี ดุ 5 อนั ดับ (1 = มากทส่ี ุด ) F 1) นักธรุ กจิ F 5) ตาํ รวจ F 9) ทหาร F 2) แพทย F 6) พยาบาล F 10) วศิ วกร F 3) ทนายความ F 7) ครู-อาจารย F 11) เกษตรกร F 4) พนกั งานขาย F 8) นักแสดง F 12) อน่ื ๆ (ระบ)ุ ..............

5 4. แบบใหป ระมาณคา แบบใหประมาณคา แบบท่ี 1 คาํ ช้แี จง โปรดทาํ เคร่ืองหมาย 9 ลงใน ( ) หนา ขอความทต่ี รงกับความเปน จริง 1. ทานเห็นดว ยกบั นโยบาย “กรุงเทพฯ เมืองแฟชัน่ ” หรือไม มากนอ ย เพยี งใด ( ) 1. ไมเห็นดว ย ( ) 2. เหน็ ดว ยนอ ยทส่ี ุด ( ) 3. เหน็ ดว ยนอย ( ) 4. เห็นดว ยปานกลาง ( ) 5. เห็นดว ยมาก ( ) 6. เหน็ ดว ยมากทสี่ ดุ แบบใหป ระมาณคา แบบที่ 2 คําชแ้ี จง โปรดทาํ เครอ่ื งหมาย | รอบตวั เลข ทใี่ กลเ คยี งกบั ความคดิ เห็นของทา น ทา นมีความเหน็ วานักศกึ ษามหาวทิ ยาลยั เชยี งใหมม ีลกั ษณะอยา งไร ใจรอน 3 2 1 0 1 2 3 ใจเย็น ถอ มตน 3 2 1 0 1 2 3 โออวด เขมแขง็ 3 2 1 0 1 2 3 ออ นแอ กลาแสดงออก 3 2 1 0 1 2 3 เขินอาย

6 แบบใหประมาณคา แบบที่ 3 คาํ ชี้แจง โปรดทาํ เคร่ืองหมาย 9 ลงในชอ งระดับความคดิ เห็นที่ตรงกบั ความคดิ เหน็ ของทานมากทสี่ ุด โดยที่ 5 = เห็นดว ยมากทส่ี ุด 4 = เหน็ ดว ยมาก 3 = เหน็ ดว ยปานกลาง 2 = เหน็ ดวยนอ ย 1 = เหน็ ดวยนอ ยท่สี ดุ รายการ ระดับความคดิ เหน็ 54321 1. วชิ าสถิตเิ ปนวิชาทยี่ งุ ยาก 2. การเรยี นวชิ าสถติ ิทาํ ใหเ ครยี ด 3. เน้อื หาวชิ าสถติ ินําไปประยกุ ตใชไดน อย 4. ถา เลือกเรียนไดก็จะไมเลอื กเรียนวิชาสถิติ 5. การเรียนวชิ าสถิตทิ าํ ใหเ ปนคนมเี หตมุ ผี ล

7 แบบสอบถามทีม่ ีคําถามแบบปลายเปด แบบสอบถามที่มีคําถามแบบปลายเปด เปนแบบสอบถามท่ีใหผูตอบเขียนตอบ อยางอิสระตามเงื่อนไขทกี่ าํ หนดไวในขอ คําถาม ลักษณะของแบบสอบถามที่มีคําถามแบบปลายเปด แบงออกเปน 2 แบบ คอื 1. แบบใหเ ขียนตอบส้นั 2. แบบใหเ ขียนตอบยาว ตวั อยา งของแบบสอบถามทงั้ 2 ลักษณะ เปนดังน้ี 1. แบบใหเ ขียนตอบสัน้ คําชแ้ี จง โปรดเขยี นขอ ความ หรือเตมิ ตวั เลขลงในชอ งวา งทก่ี าํ หนดไวใ ห ตามความเปน จรงิ เก่ียวกบั ตวั ทา น 1. เพศ .............. 2. อายุ .............. ป 3. การศกึ ษาสูงสดุ ......................................................................... 4. อาชีพหลัก ................................................................................ 5. รายไดเฉล่ยี ตอ เดือนประมาณ .................. บาท 6. รายจายเฉลีย่ ตอ เดอื นประมาณ...................บาท

8 2. แบบใหเ ขียนตอบยาว 1. ทานชน่ื ชอบการทองเท่ยี วในรูปแบบ Home Stay หรอื ไม เพราะเหตใุ ด ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... 2. ทานคิดวาการทองเท่ียวในรูปแบบ Home Stay มีผลทําใหเกิดอะไรกับ ชมุ ชนบา ง ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... 3. ทานคิดวาจะทําใหการทองเที่ยวในรูปแบบ Home Stay ประสบความสําเร็จ มากทส่ี ดุ ไดอยา งไร ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... .........................................................................................................................

9 หลักการในการสรางแบบสอบถาม 1. สอดคลองกับวัตถุประสงคของการวิจัย ในการสอบถามเพ่ือทําการวิจัย แบบสอบถามที่ใชควรสอดคลองกับวัตถุประสงคในการวิจัย การถามนอกเหนือจากวัตถุประสงค จะเปนการรบกวนผูตอบแบบสอบถามมากเกินไป และยังจะทําใหขอมูลที่ไดไมไดถูกนํามาใช ประโยชนใ นการวจิ ัยอกี ดวย 2. ใชภาษาที่เขาใจงาย เหมาะสมกับผูตอบ เชน ถาผูวิจัยตองการถามวา “อัตลักษณที่ดีของเยาวชนไทย ควรเปนอยางไร” ในการสอบถามกับเด็กนักเรียนมัธยมศึกษา จะเห็นวา คําวา “อัตลักษณ” นค้ี อนขา งเปน คาํ ทีเ่ ขา ใจยากสาํ หรบั เด็กในระดับนี้ ดังน้ัน ผูวิจัยอาจ ปรับการใชภ าษาใหมเปน “ลกั ษณะเฉพาะตวั ทีด่ ขี องเยาวชนไทย ควรเปนอยางไร” 3. ใชขอความท่ีสั้นกะทัดรัด ไดใจความ เชน ถาผูวิจัยตองการถามวา “ในยุคปจจุบันมีการคิดคนวิธีการปองกันโรคท่ีไดรับการรับรองแลววาไดผลดี สามารถปองกันโรค ไดจริง คือ ........................ “ จะเห็นวาเปนขอคําถามท่ีคอนขางใชภาษาฟุมเฟอยมาก ดังนั้น ผูวิจัยอาจปรับการใชภาษาใหมเปน “วิธีการปองกันโรคแบบใหมท่ีไดรับการรับรองแลววาไดผล คือ ..................................” 4. แตละขอคําถาม ควรมีนัยเพียงประเด็นเดียว กลาวคือ ไมใชประธาน หรือ กรรมมากกวาหน่ึง เชน ถาผูวิจัยตองการถามวา “ทานเห็นดวยมากนอยเพียงใดตอนโยบาย การปรับโครงสรางระบบราชการท่ีเนนการมีจํานวนขาราชการนอยลงและมีการใหคาตอบแทนท่ี สูงข้ึน” จะเห็นวา ถาผูตอบแบบสอบถามตอบวา “เห็นดวยมากที่สุด” ผูวิจัยก็ยังไมสามารถสรุปได แนชัดวาผูตอบแบบสอบถามน้ีเขาเห็นดวยมากที่สุดกับประเด็น “การมีจํานวนขาราชการนอยลง” หรือประเด็น “มีการใหคาตอบแทนท่ีสูงข้ึน” ดังนั้น เพ่ือใหสามารถไดขอสรุปอยางชัดเจน ผูวิจัย ควรแยกถามทลี ะประเดน็ ๆ ไป 5. หลีกเลี่ยงการใชประโยคปฏิเสธซอน เชน ถาผูวิจัยถามวา “เมื่อออก กําลังกายเสร็จแลวดื่มน้ําทันทีเปนการปฏิบัติท่ีไมถูกตองใชหรือไม” จะเห็นวาเปนการเพ่ิมความ ซบั ซอนของตัวคาํ ถาม ซงึ่ จะทาํ ใหผ ตู อบตองใชเวลาในการพจิ ารณามากขนึ้ โดยไมจ ําเปน และมี โอกาสผิดพลาดจากความเขาใจท่ีแทจริงไดงาย ในท่ีน้ีผูวิจัยอาจปรับการใชภาษาใหมเปน “เมอื่ ออกกาํ ลังกายเสร็จแลว ดื่มนํา้ ทันทีเปนการปฏิบตั ิทถี่ ูกตองใชห รือไม”

10 6. ไมควรใชคํายอ เชน ถาผูวิจัยใชคําวา ศธ. ก็คอนขางจะเปนท่ีรูจักและ คุนเคยดีเฉพาะในวงการศึกษา แตสําหรับคนอื่น ๆ ที่อยูนอกวงการนี้แลวก็มักจะไมรูจักคําวา ศธ. ดังนั้น ผูวิจัยควรใชคําเต็มวา “กระทรวงศึกษาธิการ” ไปเลย ซ่ึงจะชวยใหผูตอบแบบสอบถาม เขาใจงา ย และไมตองเสียเวลาในการแปลความหมายของคาํ ยอนนั้ ๆ 7. หลีกเลี่ยงการใชคําที่เปนนามธรรมมากเกินไป เชน ดี – เลว เหมาะสม – ไมเหมาะสม งดงาม – ไมงดงาม เปนตน เนื่องจากคําในลักษณะเหลานี้ผูตอบแบบสอบถาม แตละคนคอนขางมีมาตรฐานในการตัดสินท่ีแตกตางกันไป ทําใหขอคําถามน้ันไมมีความเปน ปรนัย 8. ไมช้ีนําการตอบใหเปนไปในแนวทางใดแนวทางหนึ่ง เชน ถาผูวิจัย ถามวา “ทานไมเห็นดวยกับการปฏิรูปโครงสรางระบบราชการใชหรือไม” จะเห็นวาเปนการชี้นํา การตอบไปในแนวทางท่ีไมเห็นดวยกับสิ่งดังกลาว ดังน้ัน ผูวิจัยอาจปรับภาษาใหมใหอยูใน ลักษณะกลาง ๆ เปน “ทา นมีความคิดเห็นอยา งไรกับการปฏริ ูปโครงสรางระบบราชการ” 9. หลีกเล่ียงคําถามที่ทําใหผูตอบเกิดความลําบากใจที่จะตอบ เชน ถาผูวิจัยถามวา “คุณเคยนอกใจคูครองของคุณหรือไม” ผูตอบแบบสอบถามอาจจะตอบวาไมเคย เพราะการนอกใจคคู รองเปนสิง่ ทผ่ี ิดตอหลักศีลธรรม เพ่ือเปนการปกปองตนเองในการท่ีจะถูกมอง วาเปนคนไมดีจึงตอบวาไมเคยเชนน้ัน ท้ัง ๆ ท่ีความเปนจริงแลวเขาเคยนอกใจคูครองของเขา เปนตน 10. คําตอบท่ีใหเลือกตอบนั้นจะตองชัดเจน และครอบคลุมคําตอบที่เปน ไปได เชน ถาผูวิจัยถามวา ทานมีประสบการณการทํางานในตําแหนงน้ีกี่ป ตัวเลือก คือ 1) 1 - 5 ป 2) 6 – 10 ป 3) 11 - 15 ป จะเห็นวา ถาผูตอบแบบสอบถามมีประสบการณ การทํางานฯ 17 ป ก็ไมสามารถที่จะตอบได ดังน้ัน ผูวิจัยจะตองหาคําตอบเพ่ือใหครอบคลุม การตอบโดยอาจเพมิ่ ตัวเลือกอกี ขอ เปน “มากกวา 15 ป” เปนตน 11. หลีกเล่ียงการใชคําท่ีสื่อความหมายไดหลายอยาง เชน ถาผูวิจัยถามวา “ทานออกกําลังกายก่ีชั่วโมง” ผูตอบแบบสอบถามอาจสื่อความหมายไดวาเปนการถามในเฉพาะ วันใดวันหน่ึง เฉลี่ยตอวัน เฉลี่ยตอสัปดาห หรือเฉล่ียตอเดือน เปนตน ดังน้ัน ผูวิจัยควรปรับ คําถามใหเฉพาะลงไปเลยวา เปนการออกกําลังกายโดยเฉลี่ยตอวัน หรือเฉลี่ยตอทุกครั้งที่ออก กําลังกาย อยา งใดอยา งหนงึ่

11 ขน้ั ตอนการสรางแบบสอบถาม การสรางแบบสอบถามในงานวจิ ัย มขี ้ันตอนดงั นี้ 1. ศกึ ษาวตั ถุประสงคของการวิจยั 2. กําหนดหัวขอ ประเดน็ และตัวบง ชท้ี ่ีตอ งการถามตามวตั ถุประสงค 3. รวบรวมขอคาํ ถาม ขอ ความ หรอื พฤติกรรมจากตัวบงชท้ี ก่ี าํ หนดไว ใหม ากที่สดุ 4. พิจารณาแตละขอ คําถามวา มคี วามเปน ปรนัยหรอื ความชัดเจนทางภาษา เหมาะทีจ่ ะใชกับกลุมตัวอยา ง/ผูใหข อมูลทจ่ี ะไปสอบถามหรอื ไม 5. กําหนดสเกล หรือคําตอบ ที่เหมาะสม 6. นําขอคําถาม/ขอความ ไปหาความเที่ยงตรงเชิงเนื้อหาของขอคําถาม โดยนําไปใหผูเช่ียวชาญในเร่ืองน้ันตรวจสอบวา ขอคําถาม/ขอความแตละขอ วัดไดตรงกับ ประเด็น/ตัวบงช้ีที่เราตองการศึกษา และขอคําถาม/ขอความทั้งหมดวัดไดครอบคลุมส่ิงท่ีตองการ ศกึ ษาทั้งหมดหรอื ยงั 7. ปรบั ขอ คําถาม/ขอ ความตามท่ผี ูเ ชี่ยวชาญแนะนาํ 8. นําแบบสอบถามไปทดลองใชกับกลุมตัวอยางท่ีมีลักษณะใกลเคียงกันกับ กลุม ตัวอยางในการวจิ ยั เพอ่ื หาคุณภาพแบบสอบถาม เชน หาคาความเชอ่ื ม่ัน คาอํานาจจําแนก 9. วิเคราะหผ ลการทดลองใช 10. ปรบั ปรุงขอ ความ และเลือกเฉพาะขอทีด่ ไี ว 11. จดั พิมพแบบสอบถามฉบับสมบูรณ

12 แบบสมั ภาษณ แบบสัมภาษณ (Interview Form) เปนชุดของประเด็นคําถามที่กําหนดขึ้นไวเปน กรอบในการสนทนาเพื่อการสอบถามสิ่งท่ีสนใจศึกษา แบบสัมภาษณมักนิยมใชวัดความคิดเห็น ความรสู ึกหรือทศั นะตาง ๆ โดยทั่วไปแบบสมั ภาษณ แบงออกเปน 2 ประเภทใหญ ๆ คอื 1. แบบสมั ภาษณท ี่มีโครงสราง (Structured Interview Form) 2. แบบสมั ภาษณทีไ่ มมโี ครงสรา ง (Unstructured Interview Form) แบบสมั ภาษณทีม่ โี ครงสรา ง แบบสัมภาษณท ่ีมโี ครงสราง เปนแบบสมั ภาษณท ม่ี ปี ระเด็นคาํ ถามกาํ หนดขนึ้ ไวใน การสนทนาอยางเปนขั้นเปนตอน เรียงลําดับกอนหลังไวเปนอยางดี เมื่อจบคําถามสุดทายก็ปด การสัมภาษณ อยางไรก็ตาม รูปแบบของขอคําถามในแบบสัมภาษณจะแบงออกเปน 2 ลักษณะ คือ แบบสัมภาษณที่มีขอคําถามแบบปลายปด และแบบปลายเปด เชนเดียวกับประเภทของ แบบสอบถามดงั รายละเอียดและตวั อยา งทไ่ี ดก ลา วไวแลวขางตน ตัวอยา งของแบบสมั ภาษณท ่ีมีโครงสราง มีลักษณะดังน้ี

13 แบบสัมภาษณท ม่ี โี ครงสรา ง แบบสมั ภาษณความคิดเห็นของชุมชน โครงการสันกําแพง สานศิลป ถนิ่ หตั ถกรรม คร้งั ที่ ... ในวัน............ที่....... เดือน.................2547 ช่อื ผสู ัมภาษณ………………………………………………………โทรศัพทท ีต่ ิดตอ ได…………………….. เร่มิ การสมั ภาษณ เวลา……………………………………เสร็จการสมั ภาษณ เวลา………………………... บรเิ วณทท่ี าํ การสมั ภาษณ ( ) 1. โซน A ( ) 3. โซน C ( ) 2. โซน B ( ) 4. นอกโซน ระบุ………………………………….. แนะนําตัว : สวสั ดีคะ /ครับ ดิฉัน/ผม เปน นักศกึ ษาจากมหาวิทยาลัยเชียงใหม ขณะนีก้ าํ ลงั ทําการสํารวจ ความคิดเห็นเกี่ยวกบั กจิ กรรมท่ีกาํ ลังดําเนนิ อยใู นขณะน้ี ดฉิ ัน/ผม จงึ ใครข อรบกวนเวลาของคุณ สักเล็กนอยเพอ่ื ตอบคาํ ถามตอ ไปน้ีคะ /ครบั 1. เพศ ( ) 1. ชาย ( ) 2. หญิง 2. อาชีพ ( ) 4. นกั เรียน / นักศึกษา ( ) 1. คา ขาย ( ) 5. อาจารย นักวชิ าการ ขา ราชการ รฐั วิสาหกจิ ( ) 2. นักธุรกิจ ( ) 6. อน่ื ๆ ระบ…ุ …………………………………. ( ) 3. รบั จา ง / พนักงานบรษิ ัท 3. อาย…ุ …………….ป (ตอ งมากกวา 15 ป) 4. ทานคิดวา การดําเนนิ การจดั โครงการน้ี เกดิ ขึน้ ในลกั ษณะใด (ตอบไดม ากกวา 1 ขอ) ( ) 1. ความตองการของจงั หวัด ( ) 2. ความตองการของรฐั บาล/ หนว ยงานการทอ งเทยี่ ว ( ) 3. ความตองการของกลมุ นกั ธุรกจิ ( ) 4. ความตองการของชมุ ชนสนั กาํ แพง ( ) 5. อน่ื ๆ ระบ…ุ ………………………………………. 5. ทา นเหน็ ดวยกับการจัดโครงการน้หี รือไม เพราะเหตุใด ……………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………..

14 6. การมสี ว นรวม/ เกีย่ วขอ งกบั การจัดโครงการนข้ี องทา นเปน อยา งไรบา ง (ตอบไดมากกวา 1 ขอ) ( ) 1. ไมมีสว นรวม (ปดการสัมภาษณ) ( ) 5. รว มในขบวนแห/ สรา งสีสนั ( ) 2. จาํ หนา ยสินคา ( ) 6. ชมการแสดง/ รว มสนุกกบั กิจกรรมบนเวที ( ) 3. สาธติ การทําผลิตภณั ฑตาง ๆ ( ) 7. เจา หนาท่ีในโครงการนี้ ระบุหนาท่ี………………… ( ) 4. ซ้ือสินคา/ อาหารและเครอื่ งด่ืม ( ) 8. อืน่ ๆ ระบ…ุ ………………………………………. 7. ทา นมคี วามคิดเห็นตอ การดําเนินการในดา นตอไปน้อี ยางไร ระดบั ความคดิ เห็น การดําเนนิ การ ดีมาก /เหมาะสมมาก ขอเสนอแนะ ดี / เหมาะสม กรณตี อบควรมีการ พอใช ควรปรับปรุง ปรบั ปรงุ ไมมีความคิดเห็น (4) (3) (2) (1) (0) 1. การจดั ระเบียบจราจร 1.1 การจัดบริการรถรบั สง 1.2 การกําหนดเสนทางจราจร 2. การดแู ลความปลอดภัย 3. การจัดทท่ี ้ิงขยะ 4. การจัดหองนํ้า 5. การจดั หนวยพยาบาล 6. การจัดศนู ยก ารใหข อมูล 7. การจดั บริเวณจําหนา ยสนิ คา 8. ความเปนระเบยี บของงาน 9. การจัดนทิ รรศการ ขอคดิ เห็นอนื่ ๆ …………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………….

15 แบบสัมภาษณท ไ่ี มมีโครงสราง แบบสมั ภาษณทีไ่ มม โี ครงสรา ง เปน แบบสัมภาษณทม่ี ีประเดน็ คาํ ถามกาํ หนดขน้ึ ไว ในการสนทนาอยางกวาง ๆ เพียงประเด็นหลัก ๆ สวนประเด็นอ่ืน ๆ มักจะมีเพ่ิมเติมขึ้นระหวาง การสนทนา โดยไมมีการเรียงลําดับคําถามไวแนนอนตายตัว จะปดการสัมภาษณเม่ือไหรก็ได ตามที่ผูสมั ภาษณเห็นวา ไดขอ มลู เปนทเี่ พียงพอแลว ตวั อยางของแบบสมั ภาษณท ่ีไมมโี ครงสรา ง มีลักษณะดงั น้ี แบบสัมภาษณท ี่ไมมโี ครงสรา ง แบบบันทกึ การสมั ภาษณ เร่ือง การจดั โครงการโรงเรยี นสขี าว ชือ่ ผใู หสมั ภาษณ ......................................................................โทรศัพทที่ติดตอ ได…………………….. สถานที่ .............................................................................................................................................. เรม่ิ การสมั ภาษณ เวลา……………………………………เสร็จการสัมภาษณ เวลา………………………... ************************************************************************************************************** ทานมสี ว นรวมในการจัดทําโครงการโรงเรยี นสีขาวอยางไร …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… อุปสรรคของการดาํ เนนิ การตามโครงการโรงเรยี นสขี าวมอี ะไรบา ง …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… ผลของการดาํ เนนิ การตามโครงการโรงเรยี นสขี าวเปน อยางไร …………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………

16 หลกั การสรางแบบสัมภาษณ หลักการสรา งแบบสัมภาษณ มีดังนี้ 1. หวั ขอท่ีสัมภาษณตอ งสอดคลอ งกบั วตั ถปุ ระสงคใ นการวิจัย 2. ถามทีละประเดน็ ดว ยภาษาทีง่ า ย ๆ เหมาะกบั ผูตอบ 3. คาํ ถามไมค วรชี้นําการตอบไปในทางใดทางหน่ึง 4. หลีกเล่ียงคาํ ถามที่ทาํ ใหผ ูต อบหรอื ผใู หสมั ภาษณรสู ึกอึดอดั ใจ ขน้ั ตอนการสรางแบบสมั ภาษณ การสรา งแบบสัมภาษณใ นงานวิจัย มีขนั้ ตอนดังน้ี 1. ศึกษาวตั ถุประสงคข องการวิจยั 2. กาํ หนดหัวขอประเดน็ ท่ีตอ งการถามตามวตั ถปุ ระสงค 3. รวบรวมขอ คําถามทีต่ องการสมั ภาษณ ตามประเดน็ ทก่ี าํ หนดไว 4. พิจารณาแตละขอคําถามวา มีความเปนปรนัยหรือความชัดเจนทางภาษา เหมาะกับการถามกลมุ ตัวอยาง/ผูใหข อ มลู หรือไม 5. พิจารณาขอคําถามโดยรวมวาครอบคลมุ ทกุ ประเด็นท่ตี อ งการสอบถามทง้ั หมด หรือไม หากไมแ นใจ ในขั้นนี้ ผวู ิจัยอาจนําขอคําถามไปขอใหผูเชี่ยวชาญในเรื่องน้ันตรวจสอบวา ขอ คําถามแตล ะขอ วัดไดต รงและครอบคลุมประเดน็ ทตี่ องการศึกษาทั้งหมดหรือยัง 6. ปรบั ปรงุ ขอ คําถามตามคําแนะนําของผูเช่ยี วชาญ 7. จัดทาํ แบบสัมภาษณฉ บับช่ัวคราว 8. นาํ แบบสัมภาษณไ ปทดลองสมั ภาษณกบั กลุมตวั อยางท่ีมีลักษณะใกลเ คียงกับ กลุมตัวอยางท่ีใชรวบรวมขอมูลจริง ประมาณ 1-2 คน วามีความเขาใจตัวคําถาม และสามารถ ตอบคําถามตามทต่ี องการไดหรอื ไม 9. ปรับปรงุ ขอคาํ ถาม 10. จดั พิมพแบบสัมภาษณฉบับสมบูรณ

17 แบบสงั เกต แบบสังเกต (Observation Form) เปนชุดของขอรายการของปรากฏการณ หรือ พฤตกิ รรมทคี่ าดวาจะเกิดขน้ึ ในระหวางทท่ี ําการสังเกตเพอ่ื ใชบ ันทกึ วามีสง่ิ ใดเกดิ ข้ึนบาง มากนอย เพียงใด สวนใหญแบบสังเกตนิยมใชวัดพฤติกรรมการปฏิบัติงาน พฤติกรรมทางดานจิตพิสัย ตางๆ โดยทวั่ ไป แบบสังเกตแบง ออกเปน 2 ประเภทใหญ ๆ คือ 1. แบบสงั เกตที่มโี ครงสรา ง (Structured Observation Form) 2. แบบสงั เกตทไ่ี มม ีโครงสรา ง (Unstructured Observation Form) แบบสังเกตท่มี โี ครงสราง แบบสังเกตที่มีโครงสราง เปนแบบสังเกตท่ีมีเร่ือง ประเด็น หรือรายการของสิ่งที่จะ ทําการสังเกตกําหนดไวลวงหนาอยางแนนอนวาประกอบดวยอะไรบาง สิ่งใดจะเกิดข้ึนกอนหลัง แบบสังเกตทม่ี โี ครงสรา งมีหลายลกั ษณะ เชน แบบตรวจสอบรายการ แบบประมาณคา เปนตน ตวั อยา งของแบบสังเกตที่มโี ครงสรา ง มีลักษณะดังนี้

18 1. แบบสงั เกตทม่ี ลี กั ษณะเปนแบบตรวจสอบรายการ แบบสังเกตการทาํ งานกลุม ชอ่ื ผถู กู ประเมนิ ………………………………..ชัน้ ………….เลขท…่ี ……………กลมุ ………….. ชอ่ื ผูประเมนิ …………………………………………………………………………………………  ครูผสู อน  เพื่อน ตนเอง วันที่………………….เดือน…………………………………….พ.ศ. ………………………….. คาํ ชแี้ จง ใหทาํ เคร่อื งหมาย 9 ลงในชอ งที่ตรงกบั ความเปนจรงิ การปฏบิ ตั ิ ปฏิบัติ ไมป ฏบิ ัติ ขอ ท่ี รายการ 1 ตงั้ ใจปฏิบัตงิ านท่ีไดรบั มอบหมายจากกลมุ ดวยความเต็มใจ 2 ปฏิบัติงานตามขอตกลงของกลมุ ดว ยความเต็มใจ 3 มคี วามอดทนชว ยแกป ญหาของกลมุ จนสําเร็จ 4 กลาพูด ซกั ถาม แสดงความคิดเห็นตอหนา เพ่ือนๆ 5 มคี วามกระตอื รอื รนในการทํางานรวมกนั 6 มสี ว นรว มในการทํากจิ กรรมสมํ่าเสมอ 7 ยอมรบั ฟง ความคิดเห็นของผูอ่ืน 8 ทํางานรว มกับเพอ่ื น ๆ อยางสนุกสนาน 9 ชว ยอธิบายบทเรียนใหเ พอ่ื นในกลมุ ของตนเอง 10 รจู ักใหอ ภัยผอู ื่น

19 2. แบบสงั เกตทม่ี ลี กั ษณะเปน แบบประมาณคา แบบสังเกตทีม่ ีลกั ษณะเปน แบบประมาณคา แบบที่ 1 แบบสังเกตความสนใจ ความตงั้ ใจและความรบั ผดิ ชอบในการเรยี น ช่ือผูถูกสงั เกต………………………………………ชัน้ …………….เลขที่………….กลุม……….. ชอ่ื ผสู ังเกต…………………………………………………………………………………………...  ครูผสู อน  เพอ่ื น วนั ท่ี………………..เดือน…………………………….พ.ศ. …………………… ********************************************************************************************************** คําช้ีแจง ใหทาํ เครือ่ งหมาย 9 ลงในชอ งระดบั พฤติกรรมที่ตรงกบั ความเปนจรงิ ระดับ 3 หมายถงึ นกั เรียนแสดงพฤติกรรมน้ันในระดับสงู ระดบั 2 หมายถึง นักเรียนแสดงพฤติกรรมนัน้ ในระดับปานกลาง ระดบั 1 หมายถึง นกั เรียนแสดงพฤตกิ รรมนนั้ ในระดบั ต่าํ ระดบั 0 หมายถึง นักเรียนไมม ีการแสดงพฤตกิ รรมนัน้ เลย ขอ ท่ี พฤติกรรม ระดบั พฤตกิ รรม 3210 ความสนใจ 1 สนใจฟง 2 มีการซักถาม 3 พรอ มท่ีจะเรียนเมื่อครเู ขา สอน ความตง้ั ใจ 4 ตงั้ ใจทาํ งานทไ่ี ดรบั มอบหมาย 5 ทาํ งานเปน ระเบียบ 6 เลน หรือสงเสยี งดังในหอ งเรยี น ความรับผิดชอบในการเรียน 7 ทําแบบฝก หัด/งานทไี่ ดร บั มอบหมาย 8 ทํางานสง ไดท ันเวลา 9 ทาํ งานโดยไมต องมคี รูควบคุม

20 แบบสังเกตท่มี ลี กั ษณะเปนแบบประมาณคา แบบท่ี 2 แบบประเมินการนาํ เสนอรายงานผลการทดลอง ชอื่ ………………………………………………………….……ช้ัน…………………….เลขท…ี่ …………… กลมุ …………………………………………………………………………………………………………… คาํ ชแ้ี จง ใหท ําเครื่องหมาย { ลอ มรอบคะแนนทีเ่ หน็ วาเหมาะสมทส่ี ุด เกณฑก ารประเมิน คะแนน ขอเสนอแนะ 1. เนื้อหาสาระ - ความชดั เจน ความถูกตอ ง………... 54321 ......................................... 2. การนําเสนอ - พูดทักทาย แนะนาํ ตวั ……………... 54321 ......................................... - ออกเสียงชัดเจนและถกู ตอ ง……….. 54321 ......................................... - พูดเสียงดงั เหมาะสม………………. 54321 ......................................... - ทาทางทีแ่ สดงออกเหมาะสม………. 54321 ......................................... - เชิญชวนหรอื เปดโอกาสใหผฟู ง ......................................... 54321 ......................................... มีสว นรว ม………………………….. คะแนนรวม สง่ิ ทีด่ ีในการนําเสนอคร้งั นี้ ………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………….. สิง่ ท่คี วรปรบั ปรุง ………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………

21 แบบสังเกตที่ไมม ีโครงสรา ง แบบสังเกตท่ีไมมีโครงสราง เปนแบบสังเกตท่ีไมมีประเด็น หรือขอรายการของสิ่งที่ จะทาํ การสงั เกตกาํ หนดไวลวงหนา อยา งแนน อน จะมเี พียงแตห วั ขอ หรือชื่อเรื่องท่ีจะทําการสังเกต เทานั้น นั่นคือ ประเด็นหรือขอรายการอื่น ๆ จะมีการบันทึกเพิ่มเติมเขามาเมื่อไดทําการ สังเกตจรงิ ๆ บางทีมีการเรียกแบบสังเกตทไ่ี มมโี ครงสรา ง เปน แบบบนั ทกึ การสงั เกต ตัวอยา งของแบบสงั เกตท่ีไมม โี ครงสราง มลี กั ษณะดังนี้ แบบบนั ทกึ การสังเกตการสอน ช่ือผูสอน.........………………………………................. วิชาทส่ี อน...................................................... ชัน้ ท่สี อน…………………………………………………จํานวนนกั เรียน………………......................... วันเวลาท่สี ังเกต................................................................................................................................. ขน้ั นํา ………………………………………………………………………………………….. ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ขั้นสอน…………………………………………………………………………………………. ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ขนั้ สรุป............................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ....................................................................................................................................... ลงชื่อ................................................. ผบู นั ทึก

22 หลักการสรา งแบบสังเกต หลักการสรา งแบบสงั เกต มดี ังนี้ 1. ควรแยกปรากฏการณห รือพฤติกรรมทสี่ งั เกตเปน ประเดน็ ๆ ไป 2. ปรากฏการณหรือพฤติกรรมที่สังเกตตองครอบคลุมเนื้อหาท่ีตองการสังเกต ทงั้ หมดตัง้ แตเ ริ่มตน จนส้นิ สดุ กจิ กรรม 3. อาจคัดเลือกปรากฏการณหรือพฤติกรรมที่จะสังเกตเฉพาะท่ีมีความเดนชัด สามารถบง ชี้ประเด็นท่ีสนใจศึกษาท่ีดที ส่ี ุดบางตัวก็ได ขั้นตอนการสรา งแบบสังเกต การสรา งแบบสงั เกตในงานวิจัย มขี ัน้ ตอนดังน้ี 1. กําหนดสง่ิ ทต่ี อ งการสังเกตตามวัตถุประสงคแ ละขอบเขตของการวจิ ยั ที่กาํ หนดไว 2. วิเคราะหวาส่ิงท่ีตองการสังเกตมีเหตุการณ ปรากฏการณ หรือพฤติกรรมใด ท่ีสงั เกตไดบา ง 3. นําเหตุการณ ปรากฏการณ หรือพฤติกรรมท่ีจะสังเกตมาเรียงลําดับการเกิด กอน - หลงั เพือ่ ใหง า ยตอการสังเกต 4. กําหนดสเกลการสังเกตใหเหมาะสมกับส่ิงที่จะสังเกต เชน เกิดขึ้นทุกครั้ง – บางครัง้ – ไมเกดิ ขนึ้ เลย หรอื ปฏิบัตไิ ดดมี าก – ดี – ปานกลาง – ไมดี – ไมดเี ลย เปน ตน 5. จัดทาํ แบบสังเกตฉบบั ช่วั คราว 6. นาํ แบบสงั เกต ไปหาความเท่ยี งตรงเชงิ เน้อื หาของเหตกุ ารณ ปรากฏการณ หรือพฤติกรรมท่ีจะสังเกต โดยนําไปใหผูเชี่ยวชาญในเรื่องนั้นตรวจสอบวา เหตุการณ ปรากฏการณ หรือพฤติกรรมที่จะสังเกต แตละอยางน้ัน วัดไดตรงกับสิ่งท่ีตองการศึกษา และวัด ไดค รอบคลมุ ส่งิ ท่ตี อ งการศกึ ษาทั้งหมดหรือยัง 7. ปรับปรุงเหตกุ ารณ ปรากฏการณ หรือพฤตกิ รรมทจ่ี ะสังเกตใหเหมาะสม 8. นําไปทดลองใชกับกลุมตัวอยางที่มีลักษณะใกลเคียงกับกลุมตัวอยางจริง เพ่ือศึกษาวารายการของสิ่งท่ีตองการสังเกตเหลาน้ันสามารถสังเกตไดจริง โดยอาจมีผูสังเกต 2 คน แลวมาดวู าใหผลการสงั เกตสอดคลองกนั หรอื ไม

23 9. ปรับแบบสงั เกตใหมีรายการของส่ิงท่ีสังเกตมีความชดั เจนขึ้น 10. จดั ทําแบบสังเกตฉบับสมบรู ณ แบบทดสอบ แบบทดสอบ (Testing) เปนชุดของขอคําถาม เง่ือนไข หรือสถานการณที่เราให ผูสอบไดแสดงความรู ความเขาใจ ในเนื้อหาบางอยางที่ตองการศึกษา แบบทดสอบมักนิยม วัดความรู-ความเขาใจในเนื้อหาตาง ๆ วัดการคิด เชน การคิดวิเคราะห การคิดวิจารณญาณ เปนตน โดยทวั่ ไป แบบทดสอบ แบงออกเปน 2 ประเภทใหญ ๆ คือ 1. แบบทดสอบปรนยั (Objective Test) 2. แบบทดสอบอัตนัย (Subjective Test / Essay Test) แบบทดสอบปรนยั แบบทดสอบปรนัย เปนแบบทดสอบท่ีมีคําตอบถูกตองเพียงคําตอบเดียว แบบทดสอบปรนัยแบง เปน 4 ลักษณะ คือ 1. แบบเตมิ คํา (Short answer) 2. แบบถูกผิด (True-False) 3. แบบจับคู (Matching) 4. แบบเลือกตอบ (Multiple Choice) ตัวอยางของแบบทดสอบปรนยั ลกั ษณะตาง ๆ เปนดงั น้ี

24 1. แบบทดสอบแบบเติมคํา แบบทดสอบความรูเร่ือง โรคไขเลือดออก คําช้ีแจง กรณุ าอา นขอ ความตอ ไปน้ี แลว เขยี นคาํ ตอบเตมิ ลงในชองวางทกี่ าํ หนดให 1. ยงุ ที่เปนพาหะนาํ โรคไขเ ลอื ดออก คือ ยงุ ............................................................ 2. โรคไขเ ลอื ดออกมักเกดิ ชุกชุมในฤด.ู .................................................................... 3. อาการของโรคไขเลือดออกท่เี ดน ชัด คอื .............................................................. 4. โรคไขเลอื ดออกเกดิ จากเชื้อ............................................................................... 2. แบบทดสอบแบบถกู -ผดิ แบบทดสอบความรเู ร่ือง โรคไขเลอื ดออก คาํ ชี้แจง โปรดทําเคร่ืองหมาย 9 หนา ขอความทีเ่ หน็ วา ถกู และทาํ เคร่ืองหมาย ¯ หนา ขอความที่เห็นวาผดิ ………… 1. ยุงลายเปน ยงุ ท่ีเปน พาหะนาํ โรคไขเลอื ดออก ………… 2. โรคไขเ ลอื ดออกมกั เกดิ ชกุ ชมุ ในฤดรู อ น ………… 3. อาการของโรคไขเลอื ดออกทเ่ี ดนชัด คอื เปน ไข ตัวรอ น มเี ลอื ดออกใตผ วิ หนัง ………… 4. โรคไขเ ลอื ดออกเกิดจากเชือ้ ไวรัส

25 3. แบบทดสอบแบบจบั คู แบบทดสอบความรเู กีย่ วกบั โรคและพาหะนําโรค คาํ ชแ้ี จง จงพิจารณาโรคท่ีอยทู อี่ ยูในสดมภท างซา ยมือวา มีพาหะนําโรคเปนสตั วชนดิ ใด ในสดมภท างขวามอื แลว ใหน าํ ตัวอักษรหนา สัตวชนดิ น้นั มาเขยี นเตมิ ลงชอ งวา ง หนา ชือ่ ของโรคที่อยใู นสดมภท างซา ยมอื ………… 1. โรคเทา ชา ง ก. ยุงลาย ………… 2. โรคทอ งรว ง ข. จิ้งจก ………… 3. โรคไขเ ลือดออก ค. ยุงราํ คาญ ………… 4. โรคเลปโตสไปโรซสี ง. สุนขั ………… 5. โรคมาลาเรยี จ. ยุงกน ปอ ง ฉ. แมลงวนั ช. งู ซ. หนู ** จํานวนตัวเลือกควรมมี ากกวา ตวั คาํ ถามประมาณ 2-3 ตัวเลอื ก

26 4. แบบทดสอบแบบเลอื กตอบ ตรา แบบทดสอบวิชาภาษาไทย โรงเรียน ชน้ั ประถมศกึ ษาปที่ 4 **************************************************************************************************************** คําอธิบายวิธีทําแบบทดสอบ 1. แบบทดสอบฉบับนม้ี ีทง้ั หมด 30 ขอ ใหเ วลาทําเพียง 45 นาที ฉะน้นั ควรรบี ทําใหครบทกุ ขอ จงึ จะไดคะแนนดี 2. คําถามท้ังหมดเปนแบบปรนัยชนิดเลือกตอบ คือ แตละขอจะใหนักเรียนเลือกคําตอบที่ถูกที่สุด ดีท่ีสุด หรอื เหมาะท่ีสดุ เพียงคําตอบเดยี ว จาก ก. ข. ค. หรือ ง. ที่ใหไ ว เมื่อเลือกไดคําตอบใด ก็ใหไปขีดเสนหนา ๆ จนเต็มชองสี่เหลี่ยมตรงตัวอักษรน้ันใน กระดาษคาํ ตอบ ตวั อยางเชน (0) คําในขอ ใดไมม ีความหมายแปลวา ดอกไม ก. ผกา ข. ดารา ค. มาลา ง. บปุ ผา จะเหน็ วาขอน้คี ําตอบทีถ่ กู ตอ ง คอื ข. ก. ข. ค. ง. ถาขดี ตอบไปแลว แตตอ งการเปลย่ี นคาํ ตอบใหม ก็ใหข ดี กากบาททับรอยเดมิ เสียกอ นใหช ัดเจน ทกุ ครั้งไป แลวจงึ ไปขีดคําตอบใหม ดงั ตัวอยา งการเปล่ียนคําตอบจาก ข. ไปเปน ค. ดังนี้ ก. ข. ค. ง. 3. นกั เรียนจะตองขีดคาํ ตอบในกระดาษคําตอบเพยี งขอ ละคําตอบเดียวเทา น้ัน ถา ตอบเกนิ 1 คาํ ตอบ จะถอื วาขอ นน้ั ผิด 4. ถาพบขอ ใดยาก ควรเวน ขามไปทําขอ อืน่ ๆ ตอ ไปกอน เมอื่ มีเวลาเหลือจึงคอยยอนกลับมา ทาํ ใหม นนั่ คือ พยายามทําใหครบทุกขอ เพราะอาจมขี องายอยูตอนหลัง ๆ กไ็ ด 5. ถา ใครสงสัยใหยกมือถามเสยี เดยี๋ วน้ี เพราะถาสัง่ ใหล งมือทําแลวจะถามอะไรอกี ไมได 6. ตอไปน้ีจะใหเรมิ่ ลงมอื ทาํ ขอใหร อฟงคําส่ังจากกรรมการตอไป

27 1. “วีระมลี ูกไมแพรวพราว” สรปุ ไดวาวรี ะ หนาท่ี 1 ก. ฉลาดทันคน ข. มีเลหเหลีย่ ม 4. “เจเปน คนชอบสาวไสใ หกากนิ ” แสดงวา เจ ค. ชอบตบตาผูอ ่นื ก. ชอบพูดมาก ง. กระฉับกระเฉงวองไว ข. ชอบประจานพวกเดยี วกนั ค. ชอบชวยเหลอื ฝายตรงขาม ง. ชอบชวยเหลอื พวกเดียวกัน 2. “แจงกินรังแตนมาอกี แลว” แสดงวา แจงกาํ ลงั 5. “สเุ ทพเปน คนราเรงิ ” แสดงวาสเุ ทพ ก. โกรธ ก. พดู เกง ข. โมโห ข. สดชนื่ ค. หงดุ หงิด ค. สนุกสนาน ง. ไมพ อใจ ง. มีมนษุ ยสัมพนั ธด ี 3. “งานแตง งานของนงคเ มอื่ วานดเู ลิศหรู 6. “สกุ จิ ไปเปนพยานใหส มบตั ิทสี่ ถานตี ํารวจ” อลงั การมากเลย” แสดงวางานแตงของนงค แสดงวา สุกิจ เปนเชนใด ก. เปน ผสู นบั สนุนสมบตั ิ ก. มแี ขกเยอะ ข. เปน ผูสมรูรวมคิดกบั สมบตั ิ ข. อาหารอรอ ย ค. เปนผูรว มวางแผนกับสมบัติ ค. มกี ารตกแตง สวยงาม ง. เปนผูรูเ หน็ เหตุการณก บั สมบัติ ง. เจา สาวใสช ดุ ราคาแพง

28 หนาที่ 2 จงอานขอ ความตอ ไปน้แี ลว ตอบคําถามขอ 7 – 12 หากเพอื่ น คอื ญาติทเ่ี ราเลอื กไมได กอ็ ยา ไปมีมันเลย หากญาติ คือ เพอื่ นท่เี ลอื กได ขาพเจาคงเปน คนไรญาติขาดมิตร ขา พเจาไมศรัทธาในลัทธเิ พือ่ น เพราะขาพเจาไมร ูจะแกตางเร่อื งเพอื่ นทรยศ เพอื่ นข้อี จิ ฉา และเพ่ือนที่ยังเขา ใจเพื่อนผดิ ๆ ไดอยางไร เพือ่ น คอื สนิ คาทข่ี ายไดต ลอดเวลา 7. เร่อื งน้ีเหมาะสมกับชือ่ ใดมากท่สี ุด 10. นิยามคําวา “เพ่ือนที่ด”ี ของผแู ตง คือขอ ใด ก. เพ่อื นตาย ก. เพื่อนเปนคนทรยศ ข. คนไรเ พอ่ื น ข. เพอ่ื นเปนคนขอ้ี จิ ฉา ค. สนิ คา ที่ขายได ค. เพอ่ื นตอ งเปนเหมอื นญาติ ง. เพ่อื นเอย เพ่อื นรัก ง. เพ่ือนเหมือนสนิ คาชนดิ หน่ึง 8. ผูประพนั ธนาจะเปนบุคคลตามขอใด 11. ผูเขียนมีความรสู กึ อยา งไรตอเพ่ือน ก. มเี พือ่ นมาก ก. ไมมเี พอ่ื นดีกวา ข. มเี พ่ือนไมดี ข. ช่นื ชอบการมีเพ่ือน ค. ไมมีเพ่อื นเลย ค. พะอืดพะอม เมือ่ เพ่อื นไมดี ง. ถกู เพ่ือนกลน่ั แกลง ง. เปน กลาง เฉย ๆ กับการมีเพ่ือน 9. ขอใดผิดไปจากความเปน จรงิ 12. ใจความสําคญั ทส่ี ดุ ของบทกลอนนค้ี อื ขอ ใด ก. ผปู ระพันธช อบแกต วั ใหเพอื่ น ก. ทัศนคติตอเพือ่ น ข. ผปู ระพันธเ ปน คนตรงไปตรงมา ข. การเปนเพ่ือนท่ีดี ค. ผปู ระพันธเ ปนคนเลือกคบเพ่อื น ค. การเลอื กคบเพอ่ื น ง. ผูประพันธเหน็ ดวยกับการมีเพอ่ื นท่ีดี ง. การปฏิบตั ติ นตอเพือ่ น

29 แบบทดสอบอตั นยั แบบทดสอบอัตนัย เปนแบบทดสอบท่ีมีคําตอบถูกหลายคําตอบเนนการถาม ความรู ความเขา ใจในเชิงของการคิดข้ันสูง โดยในการตอบเนน ใหผูสอบตอบคําถามโดยการเขียน ตอบดวยภาษาของตนเองบางทีถูกเรยี กวา แบบทดสอบความเรยี ง ตัวอยางของแบบทดสอบแบบอตั นยั เปน ดงั นี้ คําช้แี จง จงตอบคาํ ถามตอ ไปนี้ 1. งานวจิ ยั มปี ระโยชนอยา งไร โปรดอธบิ าย พรอ มยกตวั อยาง .............................................................................................................................................. .............................................................................................................................................. .............................................................................................................................................. .............................................................................................................................................. .............................................................................................................................................. .............................................................................................................................................. .............................................................................................................................................. .............................................................................................................................................. .............................................................................................................................................. 2. ระบบการประกนั คุณภาพการจัดการศกึ ษา คืออะไร โปรดอธิบายใหเ ขาใจ .............................................................................................................................................. .............................................................................................................................................. .............................................................................................................................................. .............................................................................................................................................. .............................................................................................................................................. .............................................................................................................................................. .............................................................................................................................................. ..............................................................................................................................................

30 หลกั การสรางแบบทดสอบ หลกั การสรา งแบบทดสอบ มดี งั นี้ 1. ขอคาํ ถามหนง่ึ ๆ ควรถามเพยี งประเดน็ เดยี ว 2. คําตอบถูกผิดตองถกู ผิด ตามหลกั วชิ า 3. ขอคําถามทั้งหมดตองครอบคลมุ เน้ือหาท่ีตอ งการวัด 4. ไมควรใชค ําฟมุ เฟอ ยในตวั คาํ ถาม 5. หลกี เลย่ี งการใชค าํ ปฏิเสธในขอ คําถาม 6. ใชภ าษาทไ่ี มซ ับซอน เหมาะกับระดบั ชน้ั และวัยของผูสอบ 7. คําตอบถูกไมค วรสะดดุ ตาเกนิ ไป เชน ใชศพั ทซ าํ้ กบั ตวั คําถาม ศัพทสะดุดตา 8. หลีกเล่ยี งคาํ ทผ่ี ูสอบคลองปากอยูแลว 9. ไมควรใชข อคําถามแรก ๆ แนะคําตอบขอหลัง ๆ ขนั้ ตอนการสรางแบบทดสอบ การสรา งแบบทดสอบ มขี นั้ ตอนดังน้ี 1. ศกึ ษาวัตถปุ ระสงคของการวิจัย 2. กําหนดเนอ้ื หาที่ผวู ิจยั ตองการวดั 3. วเิ คราะหวา จะออกขอ สอบในแตละเนอื้ หาจาํ นวนกข่ี อ รวมทั้งหมดกี่ขอ 4. เลือกรูปแบบของขอสอบวาจะมีรูปแบบใดบาง เชน แบบเติมคํา แบบถูก-ผิด แบบจบั คู แบบเลือกตอบ หรือแบบอตั นัย 5. รางขอสอบตามรูปแบบของขอสอบที่เลือกไว โดยมีจํานวนขอสอบเกินไว อยา งนอย รอ ยละ 10 ของจํานวนขอสอบทีต่ องการทง้ั หมด 6. ตรวจสอบวาขอสอบตามท่ีไดรางขึ้นมานั้นมีลักษณะที่ดีของขอสอบน้ัน ๆ หรอื ยัง 7. นําขอสอบที่รางข้ึนไปเสนอตอผูเชี่ยวชาญพิจารณาวา ขอสอบท่ีสรางขึ้นน้ี สามารถสอบวัดไดตรงตามเนื้อหาท่ีตองการวัดหรือไม มีความเปนปรนัยคือ ใชภาษาท่ีชัดเจน เขา ใจงาย หรือไม 8. ปรับปรุงขอ สอบตามขอแนะนาํ ของผเู ชีย่ วชาญ 9. จัดเปนแบบทดสอบฉบับราง

31 10. นาํ แบบทดสอบฉบับรางไปทดลองใชกับกลุมตัวอยางที่มีลักษณะใกลเคียงกับ กลุม ทจี่ ะใชเกบ็ รวบรวมขอ มูลจรงิ ในการวจิ ยั 11. วเิ คราะหหาคุณภาพของแบบทดสอบ ไดแก คา ความยากงาย อํานาจจําแนก และคา ความเชื่อมนั่ วามคี ุณภาพตามเกณฑท ีก่ าํ หนดหรอื ไม 12. หากแบบทดสอบมีขอใดท่ียังไมไดคุณภาพตามเกณฑอาจมีการปรับปรุง หรือ ตดั ทง้ิ ไป 13. จดั ขอสอบเขาฉบับและพมิ พเ ปนแบบทดสอบฉบับสมบูรณ

32 เอกสารอางองิ เกยี รติสดุ า ศรสี ุข. (2546). เอกสารประกอบการบรรยายกระบวนวิชา 055400 เร่ือง การวัด และประเมินผลทางการศกึ ษา. เชยี งใหม. คณะศกึ ษาศาสตร มหาวทิ ยาลยั เชยี งใหม. ตาย เซี่ยงฉ.ี (2523). หลกั การวัดผลและประเมินผลการศึกษา. คณะศึกษาศาสตร มหาวทิ ยาลยั เชียงใหม นิโลบล นม่ิ กงิ่ รัตน. (2523). การวดั ผลการศึกษา แบบองิ กลุม -แบบอิงเกณฑ. คณะศกึ ษา ศาสตร มหาวทิ ยาลยั เชยี งใหม. บุญชม ศรีสะอาด. (2535). การวิจยั เบ้อื งตน . (พิมพครัง้ ที่ 2). กรงุ เทพฯ : สุวรี ิยาสาสน. บุญธรรม กจิ ปรีดาบริสทุ ธ.ิ์ (2531). ระเบียบวธิ วี ิจยั ทางสงั คมศาสตร. กรงุ เทพฯ : โรงพมิ พส ามเจรญิ พาณิชย. ฤตินันท สมทุ รทยั . (2545). การวดั และประเมินผลการศกึ ษาเบ้อื งตน . เชยี งใหม : คณะ ศึกษาศาสตร มหาวทิ ยาลัยเชยี งใหม. ลว น สายยศ และ องั คณา สายยศ. (2539). เทคนิคการวดั ผลการเรยี นร.ู กรงุ เทพฯ : ชมรมเดก็ . สิรลิ กั ษณ ตลาด. (2545). การประเมนิ ผลการเรยี นรูสภาพจรงิ ในกลุมสรา งเสริม ประสบการณช วี ติ เรอ่ื ง พลังงานและสารเคมี ของนักเรยี นชนั้ ประถมศกึ ษาปท่ี 6. เชยี งใหม. วิทยานิพนธร ะดบั ปริญญาโทสาขาวิชาการวัดและประเมนิ ผลการศึกษา คณะศึกษาศาสตร เชียงใหม : มหาวิทยาลยั เชยี งใหม. Best. (2003). Research in Education. (9th). U.S.A. : Allyn and Bacon. Kidder, Louise H. (1986). Research Methods in Social Relations. (5th). Japan : CBS Publishing. Norman E. Gronlund. (1981). Measurement and Evaluation in Teaching. U.S.A. : Macmillan Publishing.