ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับสถิติ

ความรเู้ บื้องต้นเกี่ยวกบั สถติ ิความหมายของสถิติสถติ ิ หมายถึง ตัวเลขท่ีแสดงขอ้ เทจ็ จริงเกยี่ วกับเรื่องใดเร่ืองหน่ึง เชน่ สถิตทิ ีแ่ สดงปริมาณน้าฝน สถติ ิอุบตั เิ หตุสถิตินกั เรยี น จ้านวนผปู้ ่วยเป็นเอดสข์ องจงั หวัดสุโขทยั สถติ ิ หมายถึง ศาสตร์ หรอื หลกั การและระเบยี บวธิ ีทางสถิติท่วี า่ ดว้ ย 1.การเก็บรวบรวมข้อมูล 2.การนา้ เสนอข้อมูล 3.การวเิ คราะห์ข้อมูล 4.การตคี วามหมายข้อมูลประเภทของสถติ ิ1. ข้อมลู ปฐมภมู ิ เปน็ ข้อมูลที่เกบ็ รวบรวมจากแหล่งท่ีมาโดยตรง เชน่ การสัมภาษณ์ การวัดการจดข้อมลู จากการทดลอง ฯลฯ ซึง่ ท้าได้ 2 วิธี คือ 1.1 การสา้ มะโน คอื การเก็บรวบรวมขอ้ มลู จากทุกๆหน่วยของประชากรหรอื เรื่องที่เราตอ้ งการศึกษา 1.2 การส้ารวจจากขอ้ มลู ตวั อย่าง เป็นการเกบ็ ข้อมูลจากกลุ่มตวั อย่าง เชน่ การสา้ รวจความพงึ่ พอใจในการท้างานของรฐั บาล การศกึ ษาพฤติกรรมของเด็กวยั รุ่นของไทย ฯลฯ เราเพียงสุม่ ตัวอย่างให้มากพอในการศึกษาเท่านน้ั ไม่ไดใ้ ห้คนไทยทั้งประเทศเป็นคนตอบคา้ ถาม หมายเหตุ! การเก็บรวบรวมขอ้ มูลปฐมภูมิ นิยมใช้แบบสมั ภาษณ์ การสอบถาม การทดลอง การสงั เกตจากแหลง่ ข้อมลู โดย ตรง โดยไมม่ ีผ้ใู ดรวบรวมไวก้ ่อน2. ข้อมูลทตุ ยิ ภมู ิ เปน็ ข้อมูล ทถ่ี ูกรวบรวมไวเ้ รียบร้อยแล้วตามแหลง่ ข้อมูลตา่ งๆ เชน่ รายงานการสง่ ออกรายงานจ้านวนนกั เรยี นของวิทยาลัยอาชวี ศึกษาสโุ ขทัย รายงานอบุ ัตเิ หตุบนท้องถนนของปี 2553 เปน็ ต้นคาศพั ทท์ ีเ่ กย่ี วข้องกับ สถติ ิ1. ประชากร (population) หมายถงึ กลุ่มท่มี ลี ักษณะทีเ่ ราสนใจ หรือกลมุ่ ท่เี ราตอ้ งการจะศกึ ษาหาข้อมูลท่ีเกีย่ วข้อง เปรยี บเหมอื นเอกภพสัมพัทธใ์ นเรือ่ งเซต2. กลุ่มตัวอยา่ ง (sample) หมายถึง ส่วนหน่ึงของกลุม่ ประชากรทเ่ี ราสนใจ ในกรณีทกี่ ลุ่มประชากรที่จะศึกษาน้นั เปน็ กลุม่ ขนาดใหญ่ เกินความสามารถหรือความจา้ เป็นทต่ี อ้ งการ หรอื เพอ่ื ประหยดั ในดา้ นงบประมาณและเวลา สามารถศกึ ษาข้อมูลเพยี งบางสว่ นของกลุม่ ประชากรได้3. คา่ พารามเิ ตอร์ หมายถงึ ค่าตา่ งๆที่ค้านวณมาจากกล่มุ ประชากร จะถือเป็นค่าคงตัว กลา่ วคือ คา้ นวณก่ีคร้ังๆกจ็ ะไมเ่ ปลี่ยนแปลง

4. คา่ สถติ หมายถงึ คา่ ต่างๆที่ค้านวณมาจากกลุ่มตัวอยา่ ง จะเป็นคา่ ทเี่ ปล่ียนแปลงไดต้ ามกลมุ่ ตวั อย่างที่เลือกสุ่มมา จึงถือว่าเป็นค่าตวั แปรสุ่ม5. ตัวแปร ในทางสถิติ หมายถึง ลักษณะบางอย่างทเี่ ราสนใจ คา่ ของตวั แปร อาจอย่ใู นรูปขอ้ ความ หรอื ตวั เลขก็ได้6. คา่ ทเ่ี ปน็ ไปได้ หมายถงึ ค่าของตวั แปรทีอ่ าจจะเกิดขนึ้ ได้จรงิ7. คา่ จากการสังเกต หมายถึง ค่าทีเ่ กบ็ รวบรวมได้มาจรงิ ๆการเกบ็ รวบรวมข้อมูลวิธีการเกบ็ รวบรวมขอ้ มลู สถิติ ในทางปฏิบตั ิอาจท้าได้หลายวธิ ี คือ1. วิธีการสัมภาษณ์จากผูใ้ ห้ค้าตอบโดยตรง (Personal interview หรือ Face to face interview)2. วิธกี ารสมั ภาษณท์ างโทรศัพท์ (Enumeration by telephone)3. วิธีการให้พนักงานไปทอดแบบไวใ้ หผ้ ู้ตอบกรอกข้อมลู เอง (Self enumeration)4. วธิ ีการสง่ แบบขอ้ ถามใหผ้ ูต้ อบทางไปรษณยี ์ (Mailed questionnaire)5. วธิ กี ารสงั เกตการณ์ (Observation)6. วธิ กี ารบนั ทกึ ข้อมูลจากการวัดหรอื นบัการนาเสนอขอ้ มลู สถติ ิการนา้ เสนอข้อมูลสถติ ิแบ่งออกเป็น 2 แบบใหญ่ ๆ คือ1) การนา้ เสนอข้อมลู สถติ โิ ดยปราศจากแบบแผน (Informal Presentation) 1.1 การน้าเสนอข้อมูลสถิติเปน็ บทความ 1.2 การน้าเสนอขอ้ มูลสถิตเิ ปน็ บทความกึ่งตาราง2) การนา้ เสนอข้อมูลสถิตโิ ดยมีแบบแผน (Formal Presentation) 2.1 การเสนอข้อมลู สถิติดว้ ยตาราง 2.2 การเสนอข้อมูลสถิติด้วยกราฟและรูป1.2.1 การนา้ เสนอข้อมลู สถิติด้วยตาราง (Tabular Presentation)1.2.2 การน้าเสนอข้อมลู สถิติดว้ ยกราฟและรูป (Graphic Presentation)

การแจกแจงความถขี่ องข้อมูลหลงั จากทก่ี า้ หนดตัวแปรทตี่ ้องการศึกษา และมีการเกบ็ รวบรวมขอ้ มูลเกี่ยวกบั ตัวแปรที่ตอ้ งการศกึ ษาแล้วขอ้ มูลท่ีเก็บได้เรยี กว่า ข้อมลู ดบิ (Raw Data) เชน่ ตอ้ งการศึกษาผลสมั ฤทธ์ิทางการเรียนวิชาสถิติ กจ็ ะมีการสร้างแบบทดสอบวิชาสถิติขึน้ มา นาไปสอบกับกลุม่ นกั เรียนทต่ี อ้ งการวัด แล้วตรวจคะแนน คะแนนที่ได้เรยี กว่า ขอ้ มลู ดิบ (Raw Data) หรือคะแนนดิบ ซง่ึ ขอ้ มลู ดบิ นีย้ งั ไมม่ ีความหมายอะไร วิธีเบ้อื งต้นท่ีจะทา้ ให้ขอ้ มูลดิบนน้ั มคี วามหมายคือการแจกแจงความถี่ ซ่งึ จะสามารถทา้ ให้ข้อมลู น้ันสามารถเอาไปใช้ไดง้ า่ ยข้ึน และสงั เกตการเปลยี่ นแปลงตา่ งๆได้งา่ ยขึน้ ดว้ ยความหมายของการแจกแจงความถี่คือการนา้ ขอ้ มลู ท่รี วบรวมมาได้มาจัดใหม่ใหเ้ ป็นระเบียบ เป็นหมวดหมู่เรยี งจากมากไปน้อยหรือเรียงจากนอ้ ยไปมากเพื่อแสดงให้ทราบวา่ ขอ้ มูลแต่ละค่าหรือข้อมลู แตล่ ะกลุ่มเกดขึ้นซ้าๆกันกี่คร้ังซ่งึ เป็นการย่อข้อมลู เพือ่ ให้แปลความหมายได้มากขน้ึ โดยตอ้ งสร้างตาตารางแจกแจงความถี่ข้ึน