ชาติพันธุ์ไต

中国的少数民族傣族 (ชาวไต) BY YIN Laoshi

中国的少数民族傣族

族称西双版纳 Xīshuānɡbǎnnà) เขตปกครองตนเองเผา่ ไตเผา่ จิ่งโพ (景颇族自治区 Jǐnɡpō Zúzìzhìqū) เมอื งเต๋อหง (德宏 Déhónɡ) อาํ เภอปกครองตนเองเผา่ ไต เผ่าว้า (傣族佤族自治县Dǎi Zú Wǎ Zú zìzhìxiàn) เมอื งเก๋งิ หมา่ (耿马 Gěnɡmǎ) อําเภอปกครองตนเองเผ่าไตเผ่าลาหู่(傣族拉祜族自治 县 Dǎi Zú Lāhù Zú zìzhìxiàn) เมอื งเมงิ่ เหลียน (孟连 ซนิ ผิงMènɡlián)และมีกระจัดกระจายอยตู่ ามเมือ งอื่นๆ อีกกวา่ 30 เมอื ง ในมณฑลยนู นาน เช่น(新平 Xīnpínɡ) หยวนเจยี ง(元江 Yuánjiānɡ) จินผิง (金平 Jīnpínɡ)ภาษาทช่ี าวไตพูดเรียกวา่ “ภาษาไต”(傣语 Dǎiyǔ)ออกเสียงตามอกั ษรจนี วา่“ไต่”ในกลมุ่ ภาษาไตยงั แบง่ ออกเป็น 4 สําเนยี งภาษาถ่ิน โดยแบง่ ตามถน่ิ ทีอ่ ยูอ่ าศัย ได้แก่ (1) ถิน่ เต๋อหง (德宏傣语 Déhónɡ Dǎiyǔ) มชี ่อื ภาษาถิ่นว่า ไต่นา่ (傣那语 Dǎinàyǔ)มปี ระชากร 540,000 คน (2) ถ่ินสิบสองปันนา (西双版纳傣语 Xīshuānɡbǎnnà Dǎiyǔ) มชี ่ือภาษาถน่ิ วา่ไต่เล่อหรอื ไตล้อื ( 傣仂语 Dǎilèyǔ) มีประชากร 280,000 คน (3) ถิ่นหงจิน (红金傣语 Hónɡjīn Dǎiyǔ) มปี ระชากร 140,000 คนภาษาไตถ่นิ นีค้ อ่ นข้างซบั ซอ้ น เนือ่ งจากภาษาถิน่ ของแตล่ ะอําเภอมีความแตกต่างกันมากบรเิ วณท่พี ดู ภาษาไตถน่ิ นค้ี ือหมบู่ า้ นชาวไตทต่ี ัง้ อยู่ ตามบริเวณลมุ่ แม่นาํ้ หยวนเจียง(元江Yuánjiānɡ) และล่มุ แมน่ า้ํ จนิ ซา (金沙江 Jīnshājiānɡ) ภายในภาษา ไตกลมุ่ นี้สามารถแบง่ ได้อีก5 ถ่นิ ย่อย ได้แก่ ถนิ่ ย่อยหยวนซิน (元新 Yuánxīn) ถน่ิ ย่อยหยงอู่ (永武 Yǒnɡwǔ)ถนิ่ ยอ่ ยหม่ากวาน (马关 Mǎɡuān) ถน่ิ ย่อยหยวนเจยี ง (元江 Yuánjiānɡ) และถิน่ ยอ่ ยลว่ีสอื (绿石 Lǜshí) (4) ถิ่นจินผิง (金平傣语 Jīnpínɡ Dǎiyǔ)มีชื่อภาษาถน่ิ ว่า ไตต่ วน(傣端语 Dǎiduānyǔ)มีประชากร 10,000 คน โดยประมาณ แผนภมู ิต่อไปนี้ผ้เู ขียนได้สร้างขึ้นจากข้อมลู การจดั แบ่งตระกูลภาษาไต โดยได้เพิม่ เติมในส่วนของภาษาไตถน่ิ และภาษาถ่นิ ยอ่ ย ซงึ่ องิ ตามการจดั แบ่งของนักวิชาการจีนช่อื เหลียงหมิ่น และ จางจวินหรู(梁敏，张均 如, อา้ งแล้ว)นกั วชิ าการทั้งสองท่านนีไ้ ดจ้ ัดแบ่งภาษาตระกลู จนี ทเิ บตโดยดําเนินรอยตาม หล่ฟี ังกุ้ย (LiFanggui,1959)

发展 中国许多 ชาวไทในประเทศจีน ถอื เปน็ ชาวไทนอกประเทศไทย-ลาว ท่มี จี ำนวนมากท่สี ดุ โดยมากอาศยั ในมณฑลยูนนานกวางสี กวางตุ้ง กุ้ยโจว และไหหลำ ประกอบด้วย ชาวจว้ ง ไทใหญ่ ชาวหลี ชาวไทลื้อ ชาวไทปายี่ ชาวไทย้อย (จุงเจียตเุ ยน ตเุ รน หรือไดออย) ชาวตุลา (ตุเรน) ชาวปลู าจี ชาวปลู ุงจี ชาวไทเหนือ (ไทน)ู้ ชาวไทลาย (ไทนำ้ ) ชาวไทหย่าชาวไทนุง ชาวไทไขหัว ชาวไทชอง ชาวไทเขิน ชาวไทล้ือ ชาวต้ง (อ้ายก๊ำ ปกู้ ำ๊ ผ้คู ำ) ชาวสุย ชาวมหู่ ลา่ ว ชาวเมาหนานชาวเกา๋ หลา่ ว ชาวไทเอวลาย ชาวป้ใู ย่ ชาวโท้ ชาวไทหย่า ชาวอูเอ ชาวไซ ชาวเดาลาว ชาวอี๋ ชาวเอน ชาวฟูมะ ชาวตเู ชนชาวเปเมียว ชาวปาเชน (กลุ่มเลือดผสมจนี ) และ ชาวมงิ เกีย (กล่มุ เลอื ดผสมจีน)  泰国 ในประเทศไทย ชาวไทโดยเฉพาะไทยสยาม เป็นประชากรกลุ่มหลกั ของประเทศ ซง่ึ กลุม่ ชาตพิ นั ธท์ุ ้งั หมดประกอบดว้ ย ไทใหญ่ (ฉาน เง้ียว) ไทลอ้ื ไทขนึ ไทยอง ไทยวน ไทดำ (ลาวโซง่ ) ไทยสยาม ภไู ท (ญ้อ, โยย้ ) ไทพวน (ลาวพวน) ไทอสี าน (ไทลาว) ลาวแงว้ ไทแสก ลาวครั่ง ไทกลา ไทหยา่ ลาวต้ี ลาวเวยี ง ลาวหลม่ และ คำต่ี  缅甸 ชาวไทแบ่งออกเป็นสองส่วน คอื สว่ นเหนอื และสว่ นใต้ โดยสว่ นใต้เปน็ ชาวไทยสยาม ท่ีอาศัยอยู่ในเขตตะนาวศรี โดยเฉพาะบรเิ วณชายแดน และจงั หวัดเกาะสอง ซงึ่ ยงั เป็นปญั หาชาวไทยพลดั ถ่ินอยู่ สำหรบั ส่วนเหนือ เปน็ ชาวไทกลมุ่ อนื่ ๆ และไมไ่ ดม้ ีปัญหาเรือ่ งชีวติ บนเสน้ แบง่ เขตแดน โดยกลมุ่ นีป้ ระกอบด้วย ชาวไทใหญ่ ชาวไทล้อื ชาวไทเขนิ ชาวไทยอง ชาวไทเมา ชาวไทแลง ชาวไทคำต่ี ชาวไทพา่ เก ชาวไทยโยเดีย ชาวไทผิ่ว ชาวนะรา ไทยพลัดถ่ินในเขตตะนาวศรี

越南 ส่วนมากอาศัยบริเวณลุ่มแมน่ ำ้ ดำ-แดง ประกอบด้วย ชาวปูย่ี ชาวเกี๋ยน ชาวลาวชาวไทลื้อ ชาวไทดำ ชาวไทขาว ชาวไทแดง ชาวไทนงุ (ผนู้ ุง) ชาวไทใหญ่ (สานเชย์) ชาวถายชาวไทย ชาวมา่ น ชาวโท้ ชาวเกลาว ชาวลาชิ ชาวละหา ชาวนาง ชาวไทญงั (ไส) ชาวไทไต่ชาวไทชอง ชาวไทท้าวลาว ชาวไทลักกะ (ละเกยี ) ชาวข่าลาว ชาวตลู าว ชาวควาเบียว (จาเบียว)ชาวโต๋ ชาวไทหลา้ ชาวไทโส ชาวไทลา ชาวไทเชียง ชาวไทลาย ชาวไทฮา่ งตง  老挝 ในประเทศลาวกเ็ ช่นเดียวกนั กบั ไทย ที่มีชาวไทเป็นประชากรกล่มุ หลกั ของประเทศ ประกอบด้วยไทลาว ลาวตี้ ลาวเวียง(ภาษาลาวเรยี กว่าไทเวยี งและแคเ่ ป็นคำสำหรบั เรยี กคนไทลาวทีม่ าจากเวยี งจนั ทน์ไมใ่ ชไ่ ทอกี กลมุ่ หนง่ึ อย่างแท้จรงิ ) ลาวหล่ม ผู้ไท ชาวไทขาว ชาวไทดำ (ลาวโซง่ ) ชาวไทแดงชาวไทเหนอื ชาวผเู้ อนิ ชาวไทยวน (ลาวยวน) ชาวไทล้ือ ชาวไทพวน (ลาวพวน) ชาวไทกะเลงิชาวไทญอ้ และ ชาวไทแสก (ลาวใช้ไทแซก) 印度 ชาวไทในอินเดยี ส่วนมากอาศยั ในรัฐอัสสมั และอรณุ าจัลประเทศ ได้แก่ ชาวไทอาหมชาวไทพาเก่ ชาวไทคำต่ี ชาวไทอ่ายตน (ไทอ้ายตน อ้ายตอน) ชาวไทคำยงั ชาวไทตุรง ชาวนะรา และชาวไทจนั หารี

文化-การแต่งกาย- 女性 男性 ผหู้ ญงิ มักสวมกางเกงขาส้นั หรื ผูช้ ายสวมเสอ้ื แขนยาว ๆอกระโปรง กางเกงยาวสขี าวหรือสฟี า้ใส่มชี ุดชน้ั ในสขี าวหรอื สคี ราม, การสักของผ้ชู ายเปน็ เร่ืองปกตมิ ากซ่ึงหเอวขนาดเล็ก, กระโปรง ผูห้ ญิงใน มายถงึ ความกล้าหาญและการไลผ่ เี พ่อื ปDehong Mang และสถานท่ีอืน่ กป้องร่างกายและตกแตง่ ร่างกายๆก่อนแต่งงานจะสวมเสอื้ กรชิ สอี ่อนใสก่ เมื่อเดก็ อายุประมาณ 11างเกงและเข็มขัด ปเี ขาเชญิ ชวนคนสกั คนสว่ นใหญเ่ ป็นรปู เหลังแต่งงานจะเปล่ียนเสอื้ กระโปรงสั้นแ สือเสอื ดาวสงิ โตมังกรงแู ละเหยยี่ วละกระโปรงสีดำ

饮食อาหารหลกั ของชาวยี่คือข้าว ในพ้นื ท่ี Dehong Xishuangbannaและสถานทอี่ ื่น ๆมกั จะกินข้าวเหนยี วซึง่ ขา้ วหอมมะลทิ ม่ี ชี ือ่ เสียงของชาวยเ่ี รยี กวา่ ขา้ วไผ่ คือขา้ วเหนยี วถกู ใสไ่ วใ้ นกอไผแ่ ละแช่ในนำ้ เป็นเวลา 15 นาทแี ล้วอบดว้ ยไฟเมื่อรับประทานอาหารตีกอไมไ้ ผ่เพอ่ื ให้มันนมุ่ เย่ือไม้ไผท่ ่ผี นังด้านในของกอไผ่ที่ตดิ อยูก่ ับขา้ วและมดี ตดั คร่งึ ไม้ไผ่หอมจะถกู นำออกกลน่ิ หอมทอี่ ุดมไปดว้ ยและขา้ วเป็นอ่อนและละเอยี ดออ่ นนอกจากนี้ยังมขี ้าวสมี ่วงสบั ปะรดท่ีไมเ่ หมอื นใครซงึ่ มรี สหวานและอร่อยและมผี ลตอ่ การเสริมสรา้ งเลอื ดและหล่อเล้ียงปอดคนงานนอกเมืองมักจะกนิ อาหารในป่าโดยใช้ใบตองเพอื่ เก็บขา้ วเหนียวพร้อมกบั เกลอื หมเู ปรย้ี วไก่ยา่ งตะไครน่ ำ้ ทส่ี ามารถกินได้ มหี มวู ัวไก่และเป็ดอยู่และชอบกินปลากุ้งหอยทากตะไคร่น้ำและผลิตภณั ฑ์จากสตั วน์ ้ำอ่ืน ๆผกั กินผกั ทว่ั ไป ไดแ้ ก่ กะหลำ่ ปลีหวั ไชเท้าหนอ่ ไมแ้ ละถ่วั