กะเพรา จังหวัด

โครงการ ผักสวนครู สาํ นกั งาน กศน. จงั หวดั พงั งา องคความรชู ุด : ผักสมุนไพร กะเพรา : ราชนิ สี มุนไพร เรยี นรกู ารปลูกกะเพรา ใบ แกจุกเสยี ดแนนทอ ง เมลด็ ราก ใชพ อกตาเมอื่ ฝุน เขาไป แกโรคธาตพุ ิการ กะเพรา Holy basil โดย สํานักงานสง เสรมิ การศึกษานอกระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศัยจังหวดั พังงา

กะเพรา ภาษาองั กฤษ Holy basil จัดอยใู นวงศ Family Lamiaceae ชอื่ วทิ ยาศาสตร Ocimum tenuiflorum L. ถิ่นกําเนดิ ง กระจายพันธุในเขตรอ นท่ัวโลก พบไดต ามพนื้ ท่ีราบต่ํา ไปจนถึงทีส่ ูง ในประเทศไทยเปน พชื ปลูกทว่ั ไปทกุ ภาค ลกั ษณะท่วั ไป : เปน ไมลม ลุกอายยุ ืน สงู ประมาณ 30-80 ซม. ลาํ ตนแข็งแรง มีกง่ิ กา นออ นสเี ขยี วและมีขนปกคลุม ใบมลี ักษณะเปน รูปรี ปลายใบแหลม หรอื มน ขอบใบหยกั แบบฟนเล่อื ย ออกดอก เปน ชอซอนกันแบบชอฉัตรทปี่ ลายยอด กลบี ดอกมีสีชมพูแกมมวง ผลเปน แบบแหง แลวแตกออกภายในมีเมล็ดรูปไขส ีนํ้าตาล ดํา กะเพรามีดวยกนั 2 ชนิดคอื กะเพราขาวและกะเพราแดง นยิ มใชก ะเพราแดงในแงของยาและใชก ะเพราขาวประกอบอาหาร

ประโยชนของกะเพรา 1. ลดระดบั ของไขมนั ในรางกาย 2. ขับไขมัน และนํ้าตาลที่เปน สวนเกินออกจากรางกาย 3. ยงั ยงั้ การแบง ตัวของเซลลม ะเร็งในชองปากได 4. รกั ษาสขุ ภาพในชอ งปาก 5. เพ่ิมน้าํ นมใหค ุณแมหลังคลอด 6. แกพ ษิ จากแมลงสัตวก ัดตอ ย 7. กะเพรามีน้าํ มันหอมระเหยซ่งึ มฤี ทธ์ขิ ับลม

คุณคาทางโภชนาการ (100 กรมั ) โปรตนี 4.2 กรมั ไขมัน 0.5 กรัม คารโบไฮเดรต 2.3 กรัม เบตาแคโรทนี 2.5 มิลลกิ รัม โครเมียม 2.9 ไมโครกรัม ทองแดง 0.4 ไมโครกรัม สังกะสี 0.15 ไมโครกรัม วิตามินซี 83 มลิ ลิกรัม

ไอเดียการใชก ะเพราเพอื่ สขุ ภาพ  แกอ าการคล่ืนไส อาเจียน จกุ เสยี ดแนนทอง นําใบกะเพราไปตากแดดใหแ หง ประมาณ 4 กรมั นํามาชง กบั น้ํารอ นดืม่ วนั ละ 1-2 คร้งั  ชว ยรักษาอาการปวดมวนในทอ ง นําใบกะเพราสดมาค้ันเอาแตนํ้าได 1 แกว เปก แลวด่มื ทนั ที  รักษาโรคผิวหนัง และอาการลมพษิ ใชก ะเพราสดท1ทกาํ มอื ทตําใหแหลกแลว ผสมกับเหลา ขาว จากนั้นบรรจใุ สข วดสเปรยพ นไปที่ผิวหนงั ทีม่ อี าการ ทําวันละ 2 คร้ัง สามารถรกั ษาพิษจากแมลงสตั วกดั ตอยได  ใชใ นการไลย งุ นําใบกะเพราและกิ่งมาขยจ้ี นน้ํามันหอมระเหยออกมาแลวนํา มาวางไวใกลตวั เพยี งเทา นก้ี ็ชว ยไลยงุ และแมลงตางๆ ไดแ ลว

การปลกู กะเพรา ถอื เปนผกั สวนครัวทไี่ ดร บั ความนยิ มมากชนดิ หนึ่ง เนอ่ื งจากมีกลนิ่ หอม และใหร สเผด็ เหมาะสาํ หรับนํามา ประกอบอาหาร การปลูกกะเพรามีทั้งการปลูกเพอื่ การขาย แปลงขนาดใหญ และการปลกู เพอื่ รบั ประทานเองภายในบา น อาจปลกู ในแปลงดนิ ทีว่ า งขนาดเลก็ หรอื ปลูกในกระถางดวย การแยกกลา ปลูก และการหวา นเมลด็ ซึง่ มขี น้ั ตอนดังน้ี การเตรียมดนิ ขดุ ดนิ ใหล กึ 20-25 ซม. ตากดนิ ทิง้ ไว 7-10 วนั ยอ ยดินใหละเอยี ด ใสปุย คอกหรอื ปุยหมัก คลุกเคลาใหเขา กบั ดนิ

วิธปี ลกู สามารถทาํ ได 2 วธิ ี ไดแ ก .................................. 1. เพาะกลายายปลูก โดยการหวานเมล็ดใหกระจายท่ัวแปลง แลวใชแกลบสด หรือฟางคลุมบางๆ หลังจากน้ันใหรดนํ้าตาม ทันที จนกระท่ังอายุ 20-25 วัน ใหถอนกลาแลวเด็ดยอดนําไป ปลูกในแปลง ใชระยะ 20x20 ซม. ท้ังน้ีการถอนกลาแลวปลูก ลงแปลงใหทําภายในวันเดียว หลังจากปลูกเสร็จควรหาหญา แหง หรือฟางมาคลุม แลวรดน้ําตามทนั ที 2. การปก ชาํ โดยตัดก่ิงทโ่ี ตเตม็ ทีย่ าวประมาณ 5-10 ซม. ปลดิ ใบออกใหหมด นําไปปก ในแปลง ใชระยะปลกู 20x20 ซม. ใช หญา แหง หรือฟางมาคลมุ แลวรดน้ําตามทนั ที *ควรปลกู กะเพราในตอนเย็น

การดูแลรกั ษา ในระยะแรกควรทําการพรวนดนิ และกาํ จดั วัชพืชทุกๆ 1-2 สปั ดาห โดยใชมือถอน หรอื เสยี มดาย ระมัดระวงั อยา ใหก ระทบตอตนและราก * เทคนิคใหตนกะเพราแตกใบ ทุกๆ เชาใหเ ดด็ ยอดออน ของใบกะเพราทกุ วัน (ยอดที่ เปน ดอก) อยา ใหออกดอกได การรดนํา้ หลังการปลกู ใหร ดนาํ้ วันละ 2 คร้ัง หรอื อาจใหว ันเวน เมอื่ ตน กะเพราแตกกงิ่ เปน พมุ ใหญ ควรระวัง อยา ปลอ ยใหม กี ารทว มขงั ของน้าํ ในแปลง *หลังจากทําการเพาะกลา ควรรดน้ําดว ยบัวรดน้ํา เพื่อปองกันการกระจายของเมล็ดพนั ธุ

โรคและแมลง เน่ืองจากกะเพราเปน พชื ทไ่ี มคอ ยมปี ญ หาเรอื่ งโรค และแมลงมากนัก จึงไมค วรใชส ารเคมี การเกบ็ เกยี่ ว การเก็บกะเพราจะเร่ิมเกบ็ ไดหลงั การปลกู 40-50 วนั และ เก็บไดอยางตอเนอื่ งอกี หลายเดือน หากไมมีการเก็บโดยการ ถอนท้ังตน ซึ่งควรเกบ็ กิง่ แกใ นระยะกอ นออกดอก หรอื เรมิ่ ออกดอกซงึ่ จะไดก ะเพราทม่ี ีกลิ่นหอมแรง

กะเพรา : ราชนิ สี มนุ ไพร ใบ แกจกุ เสียดแนนทอ ง เมลด็ ราก ใชพอกตาเมื่อฝนุ เขาไป แกโ รคธาตพุ ิการ อางอิง http://mdu16.rtarf.mi.th/ http://www.herbalcitysanuk.com/ https://www.rakbankerd.com/ https://www.honestdocs.co/ ภาพประกอบจากอนิ เทอรเนต็