3-ความรู้เบื้องต้นระบบสารสนเทศ

ระบบสารสนเทศ (Information System) อ.เพชรพงศ์ สุทธพิ งศ์

เทคโนโลยสี ารสนเทศ • คอื การนาเทคโนโลยี คอมพิวเตอร์ มาจดั การกบั ข้อมูลทต่ี อ้ งการ • ประกอบด้วยระบบสารสนเทศที่ แบง่ ตามการใชง้ านในลักษณะ ต่าง ๆ

ตัวอย่างการประยุกตใ์ ชเ้ ทคโนโลยีสารสนเทศ • ดา้ นเศรษฐกจิ เช่น การซ้ือขายหลกั ทรพั ย์ ออนไลน์ การฝาก ถอนเงนิ ผา่ นตู้อัตโนมัติ • ดา้ นการศึกษา เช่น การศึกษาทางไกลผ่าน ดาวเทียม สือ่ การเรยี นออนไลน์ • ด้านการแพทยแ์ ละสาธารณสขุ เช่น การส่งขอ้ มูล ผปู้ ว่ ยผา่ นระบบเครอื ข่าย ระบบ telemedicine • ดา้ นสิ่งแวดลอ้ มและทรัพยากร เช่นการสารวจ พืน้ ที่ การพยากรณอ์ ากาศ การจัดทาแผนท่ี ฯลฯ

ระบบสารสนเทศ (Information System) • ประกอบดว้ ย ฮารด์ แวร์ ซอฟทแ์ วร์ บุคลากร ระเบียบวธิ ปี ฏบิ ตั ิ ขอ้ มลู และ การเชอ่ื มตอ่ • ทางานประสานกนั เพ่อื จัดเตรียมสารสนเทศ ทีจ่ าเปน็ สาหรบั การดาเนินงานขององค์กร • สารสนเทศเหลา่ นมี้ สี ว่ นสาคญั อยา่ งมากตอ่ ความสาเรจ็ ในการผลติ สนิ คา้ และบริการท่ี สรา้ งผลกาไรใหก้ ับองคก์ ร

ระบบสานกั งานอัตโนมัต(ิ OAS) • หรอื Office Automation System : OAS • ใช้ในสานักงานเพือ่ ใหก้ ารทางานมีประสิทธภิ าพ มากขน้ึ • มีวตั ถปุ ระสงค์เพอ่ื เปน็ สานกั งานไรก้ ระดาษ • ใช้อุปกรณส์ านักงานทัว่ ไปหรือเครอื ขา่ ยการสอ่ื สาร ข้นั สูงชว่ ย • เชน่ การรบั สง่ อีเมล การประชุมทางไกลผ่าน ดาวเทียม การบันทึกข้อความเสยี งเมอื่ ไมไ่ ด้รบั สาย

ระบบประมวลผลประจาวนั (TPS) • หรอื Transaction Processing System : TPS • มรี ายการเกิดขึน้ เป็นประจาทุกวนั เช่น การ ฝาก-ถอนเงิน รายการคาส่งั ซื้อ ฯลฯ • มักใชใ้ นการจดั การขนั้ ปฏิบตั กิ าร เชน่ พนักงานเคาน์เตอร์ แคชเชยี ร์ • ใช้จดั เก็บขอ้ มูลไวใ้ นฐานข้อมลู ของระบบ สาหรบั การจดั การขนั้ สงู ตอ่ ไป

ระบบสารสนเทศเพื่อการจดั การ(MIS) • หรอื Management Information TPS ฐานข้อมลู MIS รายงาน System : MIS สรปุ • ประมวลผลโดยดงึ ข้อมลู มาจากระบบ TPS • สามารถคานวณ เปรียบเทียบ และออก รายงานสรุปขอ้ มลู ต่าง ๆ ได้ • สามารถใชว้ างแผน และควบคุมงานของ องคก์ ร (มกั ใช้ในผู้บริหารระดับกลาง)

ระบบสารสนเทศเพอื่ การจัดการ(MIS) ตัวอย่างของระบบ สารสนเทศเพอื่ การจดั การ (Management Information Systems : MIS)

ระบบสนบั สนุนการตัดสนิ ใจ (DSS) • หรือ Decision Support System : DSS • ใชใ้ นการชว่ ยตดั สนิ ใจ สาหรับผู้บรหิ าร ระดบั กลางขึน้ ไป • มีขอ้ มูลจากภายในองค์กร (TPS) และขอ้ มลู จากภายนอก (กฎหมาย หุ้น การเมือง) เก็บ ในฐานข้อมลู • ใช้ Software ชว่ ยประมวลผลในการ ตัดสินใจดาเนนิ กลยทุ ธ์ ทมี่ า https://sites.google.com/site/rabbsarsnthesbththi10/3/rabb-sarsnthes-bn-phun-than-bn-phun- than-khxmphiwtexr เขา้ ถึง 13/9/62

ระบบสนับสนนุ การตัดสนิ ใจ (DSS) ตวั อย่างของ ระบบ สนับสนนุ การตัดสินใจ (Decision Support Systems : DSS)

ระบบสนับสนุนผู้บรหิ ารระดบั สูง (EIS) • หรือ Executive Information System : EIS • ใช้ในการวเิ คราะห์ วางแผนกลยุทธอ์ งค์กรใน ภาพรวม • ใชส้ าหรับผ้บู รหิ ารระดับสงู • สามารถวเิ คราะห์ สรุปข้อมูลจากฐานขอ้ มูลของ องคก์ รและนาเสนอสารสนเทศทีเ่ ขา้ ใจงา่ ย สาหรบั ผู้บริหาร • มีข้อมลู ทัง้ ภายใน และภายนอกองค์กร ทีม่ า https://sites.google.com/site/boatzakung232/home/1-kar-hil-khxng-sarsnthes-ni-xngkhkr/2-rabb- sarsnthes-bn-phun-than-khxmphiwtexr/2-4-rabb-snabsnun-phu-brihar เขา้ ถงึ 13/9/62

ระบบสนับสนุนผ้บู รหิ ารระดับสูง (EIS) ตัวอย่างของ ระบบ สนับสนุนผ้บู ริหารระดับสงู (Executive Information Systems : EIS)

การนาระบบสารสนเทศไปใชใ้ นองค์กร https://www.pinterest.com/pin/800796377475645932/

ระบบปัญญาประดิษฐ์ (AI) • หรือ Artificial Intelligent • สามารถเลยี นแบบการทางานด้านตา่ ง ๆ คลา้ ยกบั การทางานโดยมนษุ ย์ • ระบบหนุ่ ยนต์ (Robotic) เป็นการทางาน รว่ มกันระหวา่ งเครื่องจักรกล และโปรแกรม คอมพวิ เตอร์ • ใชท้ างานแทนมนษุ ย์ หรืองานทีเ่ สี่ยงอนั ตราย เช่น หุ่นยนต์เกบ็ กูร้ ะเบิด

ระบบปัญญาประดิษฐ์ (AI) • ระบบผเู้ ชยี่ วชาญ (Expert System) เกบ็ ความรจู้ ากผ้เู ช่ยี วชาญด้านตา่ ง ๆ ไวใ้ น ฐานขอ้ มูล และใชซ้ อฟทแ์ วรช์ ่วยตอบคาถาม จากผูใ้ ช้ คล้ายกับการถามกับผเู้ ช่ียวชาญ โดยตรง

ระบบผเู้ ชยี่ วชาญ (Expert System) ตัวอย่างของการใช้ระบบผู้เชย่ี วชาญ (Expert System) สาหรบั การตรวจวนิ จิ ฉยั โรค

ระบบภาษาธรรมชาติ (NLP) • หรอื Natural Language Processing • เปน็ ระบบทท่ี าให้คอมพวิ เตอร์เขา้ ใจภาษาของมนุษย์ เพอื่ วตั ถปุ ระสงคด์ ้านการส่ือสารและวเิ คราะห์ขอ้ มูล ดา้ นภาษา เช่น • การใช้ Chatbot โต้ตอบกับผู้ใช้ • การแปลภาษาทั้งประโยค • Search engine ท่คี น้ หาส่งิ ทต่ี อ้ งการไดอ้ ย่างแมน่ ยา • การส่ังงาน Smartphone ด้วยคาพูด ฯลฯ

ฐานข้อมูล (Database) • เป็นการจดั เก็บข้อมลู อยา่ งเป็นระบบ ทาให้ ผใู้ ชส้ ามารถใชข้ ้อมูลทเี่ กย่ี วข้องใน ระบบงานตา่ ง ๆ รว่ มกนั ได้ โดยทจ่ี ะไมเ่ กิด ความซ้าซ้อนของข้อมูล • สามารถหลกี เลยี่ งความขัดแย้งของข้อมูล และขอ้ มูลในระบบกจ็ ะถกู ต้องเชื่อถือได้ และเป็นมาตรฐานเดียวกัน โดยจะมีการ กาหนดระบบความปลอดภัยของข้อมลู ขึ้น

โครงสรา้ งของระบบฐานข้อมลู (Database System)

ฐานข้อมูลแบ่งตามการใชง้ าน 1. ฐานข้อมูลสาหรับงานประจาวนั ใช้ใน งานประจาวันของพนักงานระดบั ปฏบิ ตั ิการ ปอ้ นข้อมลู เข้าสรู่ ะบบเช่น งานสินคา้ คง คลัง หรือระบบงานขายของร้านค้าท่ัวไป ฐานข้อมูลประเภทนมี้ ีการนาขอ้ มลู เขา้ เปลยี่ นแปลงและลบออกตลอดวนั จึงทาให้ ขอ้ มูลเปล่ยี นแปลงตลอดเวลา

ฐานข้อมูลแบง่ ตามการใช้งาน 2. ฐานขอ้ มูลเพ่ือการตดั สนิ ใจ ใช้ในการ สนบั สนุนการตัดสินใจของผใู้ ชร้ ะดับผู้บรหิ าร ระดบั กลางขน้ึ ไป ขอ้ มลู ที่นาเข้ามาในระบบ ไดจ้ ากการป้อนขอ้ มลู งานประจาวันของ ฐานข้อมลู สาหรับงานประจาวัน สว่ นใหญ่ ฐานขอ้ มลู ประเภทนีน้ าไปใชใ้ นงาน วางแผนกลยทุ ธใ์ นองคก์ ร https://slideplayer.in.th/slide/2187452/

ฐานข้อมูลแบ่งตามการใชง้ าน 3. ฐานขอ้ มลู เพอื่ เปน็ คลังข้อมลู เกิดจาก การนาข้อมูลเข้ามาในระบบทุก ๆ วันจงึ ทาให้เกิดมีข้อมูลขนาดใหญ่ จงึ นาเอา ข้อมลู ทม่ี ีประโยชนม์ าสรา้ งฟังกช์ ันหรือ สมการเพอ่ื ประมวลผลหาผลลัพธ์ตา่ ง ๆ ให้เปน็ ประโยชน์กับองค์กร เช่น ฐานขอ้ มูลงานวจิ ัย ฐานขอ้ มลู ห้องสมดุ https://www.mindphp.com/forums/viewtopic.php?f=28&t=60570